ypÝyce
èepcâïÝoÙ  ÜaâepØØ c ÚØcâïÜØ, ÚoâopëÙ Òecì  ÑÛØ×Úo ßoÔxoÔØâ  Ú æÒeây ÚocâØ Ø
oâÛØçaeâcï  oâ Ýee  âoÛìÚo  coÒepèeÝÝo ÔpyÓoÙ  âÚaÝìî,  ßÛoâÝoáâìî Ø  æÒeâoÜ
âeÝeÙ.  ÍâØ  íâîÔë  ØcßoÛÝeÝë  oçeÝì  câpoÓo  Ø  Òo×ÑyÖÔaîâ  yÔØÒÛeÝØe  Òcex
×ae×ÖaîéØx Úo ÜÝe xyÔoÖÝØÚoÒ.
     TpeâØÙ  íâîÔ (oÔØÝ Ø× ßocÛeÔÝØx) ï ßopeÚoÜeÝÔoÒaÛ  eÜy ØcßoÛÝØâì  ÑoÛee
èØpoÚØÜØ ÚØcâïÜØ  --  ÜaèØcâee (oÝ  ÒØcØâ Ò  ÜoeÙ  ÓocâØÝoÙ). ¸×oÑpaÖaeâ  oÝ
ÜeÔÝëÙ âa×,  çØcâo  ÒëçØéeÝÝëÙ,  oÑpaéeÝÝëÙ ÔÝoÜ  Ú cÒeây.  ½a  ÔÝe,  Ò  eÓo
ÑÛecâïéeÜ ßaÛeÒoÜ ÚpyÓy, ÛeÖØâ ÑoÛìèaï  coçÝaï ÒeâÚa ÒØÝoÓpaÔa  "¸×aÑeÛÛa" Ø
ÔeÛaeâ cÜeÛoe âeÜÝo-ÛØÛoÒoe ßïâÝo Ýa ÛyçØcâoÜ ÔÝe âa×a c pyÚoïâìî (ÔÛï ÒapÚØ
ÒapeÝìï).
     à  ÜeÝï  xpaÝØâcï eée íâîÔ  CepoÒa  c  ÓoÛoÒë apâØcâa BacØÛìeÒa ÒâopoÓo
(ÚoÓÔa  ².  A.  ßØcaÛ  ßopâpeâ  cÒoeÓo oâæa  Ò  ÜoeÙ ÜacâepcÚoÙ,  oÝ,  çâoÑë
ßoÔÔepÖaâì ceÑï peaÛìÝoÙ äopÜoÙ,  ÝaßØcaÛ íâoâ íâîÔ c BacØÛìeÒa Ò ßoÒopoâe Ø
ocÒeéeÝØØ  äØÓypë  cÒoeÓo  oâæa).  ²  íâo ÒpeÜï  oÝ  yÖe  ÑëÛ  ßoÔ  ÒÛØïÝØeÜ
ÇØcâïÚoÒa, âaÚ ÚaÚ Ò AÚaÔeÜØØ xyÔoÖecâÒ ÓÛaÒÝëÜ oÑpa×oÜ cÛyèaÛcï eÓo.
     Íâa ÖØÒoßØcì pe×Úo oâÛØçaeâcï oâ âoÙ, Úoâopaï cÛeÔoÒaÛa ÜoØÜ ßpØeÜaÜ.
     ¼oÙ ÓÛaÒÝëÙ  ßpØÝæØß  Ò  ÖØÒoßØcØ: ÜaâepØï ÚaÚ âaÚoÒaï. MÝe Ýeâ ÔeÔa Ôo
ÚpacoÚ,  Üa×ÚoÒ  Ø ÒØpâyo×ÝocâØ ÚØcâØ, ï ÒceÓÔa  ßpecÛeÔoÒaÛ cyâì: âeÛo  âaÚ
âeÛo. ² ÓoÛoÒe BacØÛìeÒa  ÓÛaÒÝëÜ ßpeÔÜeâoÜ Ñpocaîâcï Ò ÓÛa×a ÛoÒÚØe Üa×ÚØ Ø
pa×Ýëe,  Ýe  cÜeèaÝÝëe ÚpacÚØ, ÔoÛÖeÝcâÒyîéØe ßpeÔcâaÒÛïâì "ÚoÛopØâ"... Ecâì
pa×Ýëe ÛîÑØâeÛØ ÖØÒoßØcØ, Ø ÜÝoÓØe Ò íâØx apâØcâØçecÚØx Ôo ÜaÝepÝocâØ Üa×Úax
ÔyèØ  Ýe  çaîâ... Kaîcì, ï Øx ÝØÚoÓÔa  Ýe ÛîÑØÛ: oÝØ ÜÝe ÜeèaÛØ  ÒØÔeâì cyâì
ßpeÔÜeâa   Ø  ÝacÛaÖÔaâìcï  ÓapÜoÝØeÙ  oÑéeÓo.  OÝØ,  ßo-ÜoeÜy,  ßecâpïâ   Ø
peÚoÜeÝÔyîâ  ceÑï,  ÚaÚ  âpecÚyçØe  äpa×ë  ÒâopocâeßeÝÝëx  ÛeÚâopoÒ.   KaÚoe
cpaÒÝeÝØe c ÓoÛoÒoÙ, Úoâopyî oÝ ÝaßØcaÛ c  ÜeÝï (âeßepì íâo -- coÑcâÒeÝÝocâì
Üy×eï ¸. E. ÆÒeâÚoÒa) 16. ÂaÜ ÒëcoÚØÙ âoÝ, âaÜ cÚpØßÚa Capacaâe 17.
     ³ÛaÒÝoe  cxoÔcâÒo CepoÒa c PeÜÑpaÝÔâoÜ ÑëÛo Òo ÒÚyce Ø Ò×ÓïÔe xyÔoÖÝØÚa
Ýa Òce  ÖØÒoe: ßÛacâØçÝo,  ßpocâo Ø èØpoÚo  Ò  ÓÛaÒÝëx  Üaccax; ÓÛaÒÝoe  Öe,
poÔcâÒeÝÝë oÝØ Ò xapaÚâepÝocâØ äopÜ. à CepoÒa ÛØæa, äØÓypë ÒceÓÔa âØßØçÝë  Ø
Òëpa×ØâeÛìÝë  Ôo  ÚpacØÒocâØ. Pa×ÝØæÐ  Öe  c  PeÜÑpaÝÔâoÜ  ÑëÛa  Òo  ÜÝoÓoÜ:
PeÜÑpaÝÔâ ÑoÛee ÒceÓo ÛîÑØÛ "ÓapÜoÝØî oÑéeÓo", Ø Ôo cØx ßop ÝØ oÔØÝ xyÔoÖÝØÚ
Ò  ÜØpe  Ýe cpaÒÝïÛcï c ÝØÜ  Ò íâoÙ Üy×ëÚe  âoÝaÛìÝocâeÙ, Ò íâoÜ Ø×ïéecâÒe Ø
×aÚoÝçeÝÝocâØ  æeÛoÓo. CepoÒ  Öe Ýe  ÒëÝaèØÒaÛ Ôo ÚoÝæa ßoÔçØÝeÝØï oÑéeÜy  Ò
ÚapâØÝe Ø çacâo ÚaßpØ×Ýo, ÚaÚ ÝeyÚpoâØÜëÙ ÚoÝì, Ôep×Úo Ôo ÓpyÑocâØ ÒëÑØÒaÛcï
Ú cÒoÑoÔe ÛØçÝoÓo  ÒÚyca Ø  Ø× câpaxa ÑaÝaÛìÝocâØ  ÔeÛaÛ ÝapoçØâo ÝeyÚÛîÖØe,
aÛïßoÒaâëe Üa×ÚØ --
         351

     èØpoÚo  Ø ÝeoÖØÔaÝÝo  pe×Úo,  Ñe×  ÒcïÚoÙ  ÛoÓØÚØ. OÝ  ÔaÖe ÑoïÛcï Ñëâì
ÒØpâyo×oÜ ÚØcâØ, ÚaÚ ÝecpaÒÝeÝÝëÙ PeÜÑpaÝÔâ, ßpØ  ÒceÙ cÒoeÙ ßpoáâÞâÕ; CepoÒ
Òo×ÛîÑØÛ ßoçeÜy-âo ÜyÖØÚoÒaâocâì Üa×ÚoÒ ÜecâaÜØ Ôo ßpo×ÐØçÝocâØ.
     Eée  pa×ÛØçØe: PeÜÑpaÝÔâ oÑoÖaÛ  cÒeâ. C  ocoÑëÜ cçacâìeÜ ÚyßÐÛáï, oÝ Ò
ßpo×paçÝëx âeÝïx cÒoeÓo Òo×Ôyxa, ÚoâopëÙ Ýepa×ÛyçeÝ c ÝØÜ ÒceÓÔÐ, ÚaÚ ÔØÒÝaï
Üy×ëÚa opÚecâpa,  eÓo ÔpoÖaéØx  Ø ÔÒØÓaîéØxcï Òo Òceå ÓÛãÑØÝax coÓÛacoÒaÝÝëx
×ÒyÚoÒ.
     CepoÒ ÝØÚoÓÔa  Ýe ×aÔaÒaÛcï  cÒeâoÒëÜØ  íääeÚâaÜØ  ÚaÚ  âaÚoÒëÜØ:  Ø  Ò
"KopoÝaæØØ"  Ø  Ò ÔØÒÝoÜ  ßopâpeâe  ÒeÛØÚoÓo  ÚÝï×ï ¿aÒÛa  AÛeÚcaÝÔpoÒØçÐ oÝ
pa×peèaÛ  âoÛìÚo  ßoÔÒepÝyÒèyîcï  ×aÔaçy  coÛÝæa,  Ýe  ßpØÔaÒaï  eÙ  ÞáÞÑoÓo
×ÝaçeÝØï,  Ø  ßpØ cÒoeÜ ÜoÓyçeÜ âaÛaÝâe  ÖØÒoßØcæa cßpaÒÛïÛcï c ÝÕî  ÛeÓÚo Ø
ßpocâo 18.
     ¿poÔoÛÖaî eée ÝeÜÝoÓo  o cßocoÑÝocâØ Ø o ÝeycëßÝoÜ -- c caÜoÙ îÝÞcâØ --
ÒÛeçeÝØØ cepoÒcÚoÓo âaÛaÝâa Ú ÚapâØÝe.
     ·aÚoÝçØÒ cÒoî ÚoÜßo×ØæØî ßoÔ KaÜeÝÝëÜ ÜocâoÜ Ò pØcyÝÚe, ÔoÒoÛìÝÞ âoÝÚoÜ
Ø  câpoÓoÜ,  oÝ  ßepeèeÛ  Ú  ÖaÝpoÒoÜy  cîÖeây  --  Ú  yÛØçÝoÙ cæÕÝÚÕ  ÝaèØx
xaÜoÒÝØçecÚØx ×aÚoyÛÚoÒ.  ¼aÛìçØÚ  Ø×  ÜacâepcÚoÙ, ÝaÛeÓÚe,  ßÕàÕÑeÖaÒ çepe×
ÔopoÓy  ßo  yÖe  ×aâoßâaÝÝoÜy  cÝeÓy,  ÛoÜØâcï Ò  ÔÒepì ÝÐ  ÑÛoÚe ÜaÛeÝìÚoÓo
ÚaÑaçÚa  c  xapaÚâepÝoÙ  ÒëÒecÚoÙ  Ýa  oÑeØx  ßoÛoÒØÝax  ÞßèapßaÝÝoÙ  ÔÒepØ.
¸×Òo×çØÚ, cêeÖØÒèØcì  Ø ßoÔÖaÒ pyÚØ, âoßçeâcï Ýa ÜÕcâe oâ Üopo×æa; eÓo ÑeÛaï
ÛoèaÔÚa  -- çyÔo ÚoÛopØâa ßo ßïâÝaÜ, ÚoâopëÜØ oÝa Ýe ycâãßaeâ ×aâoßâaÝÝoÜy Ø
×ae×ÖeÝÝoÜy cÝeÖÚy, a  Ò oÑéeÜ  âoÝe  ßàÕ-  ÚpacÝo ÒëÔeÛïeâcï cÒoeÙ ÝaÒÞ×ÝoÙ
âeßÛoâoÙ. ½ecÜoâpï Ýa  ßepÒoßÛaÝÝÞáâì cÒoeÓo  ßoÛoÖeÝØï  Ò ÚapâØÝe, Ø×Òo×çØÚ
cÚpoÜÝo ycâyßaeâ ÜaÛìçØèÚe ßÕàÒeÝcâÒo, Ø ÓepoeÜ ÜaÛeÝìÚoÙ ÚapâØÝÚØ ßocâaÒÛeÝ
×aÜapaèÚa; ßoÒëèe ÔÒÕàØ yÖe ×aÖÖeÝ äoÝapì -- ÔeÛo Ú Òeçepy.
     Eée   ÜaÛìçØÚoÜ   CepoÒ   Ýe   ßpoßycÚaÛ   ÝØ   oÔÝoÓo   ÜoâØÒa   ÖØÒoÙ
ÔeÙcâÒØâeÛìÝocâØ, çâoÑë Ýe cxÒaâØâìcï ×a ÝeÓo  opyÔØeÜ xyÔoÖÝØÚa...  ³opÐ×ÔÞ
ßo×Öe, ßyâeèecâÒyï ßo ´Ýeßpy, ßo  ÜecâaÜ ÑëÒèØx ·aßopoÖcÚØx  áÕçÕÙ yÚa×aÝÝëx
ÜÝe  KocâoÜapoÒëÜ,  Üë  ÒÜecâe ßepeßpaÒÛïÛØcì  Ýa ocâpoÒ ÅÞàâØæy  Ýa ßapoÜe.
¿pØcâaÝì XopâØæë oÚa×aÛacì ßpeÚpacÝoÙ poÒÝoÙ ßÛÞéaÔìî ßaÛeÒoÓo ßecÚy,  ÖapÚo
ÝaÓpeâoÓo  coÛÝæeÜ.   ºpyÓoÜ  --   ÝeÒëcoÚØÕ  ÓpaÝØâÝëe  âeÜÝo-cepëe  cÚaÛë,
ÔaÛìèe--ÚycâapÝØÚ Ø ÓoÛyÑoe-ÓoÛyÑoe ÝÕÑÞ.
     ¼ë ÔoÛÓo  ÑpoÔØÛØ  ßo XopâØæe,  Úa×aÒèeÙcï  ÝaÜ ÒëÚoÒaÝÝoÙ  Ø×  çØcâÞÓÞ
ßaÛeÒoÓo  ×oÛoâa  c  ÛØÛoÒëÜØ  âeÝïÜØ,  cÛeßØÒèeÓo ÝaÜ ÓÛa×a  Ýa pacÚaÛÕÝÝoÜ
coÛÝæe, -- íâo ÒßeçaâÛeÝØe co×ÔaÒaÛØ  Óycâo ßoÚpëÒaÒèØe ÑoÛìèØe ßàÞcâpaÝcâÒa
ßaÛeÒëe ØÜÜopâeÛØ. OcÜaâpØÒaÛØ Üë câapëe, yÖe ÜecâaÜØ ×ÐßaxaÝÝëe ÚoÛoÝØcâaÜØ
×aßopoÖcÚØe yÚpeßÛeÝØï; ßØÛØ y ÚoÛoÝØcâoÒ ßØÒÞ;ycâaÛØ Ø×pïÔÝo.
     ½o Ýa ÔpyÓoÙ ÔeÝì, ÚaÚ âoÛìÚo Üë oßpaÒØÛØcì, ï yÒØÔeÛ, çâo BaÛeÝâØÝ yÖe
ÚoÜßoÝyeâ xapaÚâepÝyî cæeÝy Ø× ÖØ×ÝØ ×aßopoÖæeÒ. Co ÜÝoî ÑëÛØ ÔÒe ßpeÚpacÝëe
Ø×ÛîÑÛeÝÝëe ÝaÜØ ÚÝØÖÚØ AÝâoÝoÒØça Ø ´paÓoÜaÝoÒÐ-
         352
     "¸câopØï Úa×açecâÒa Ò îÖÝopyccÚØx ßecÝïx Ø ÑëÛØÝax"  *. ¼ë ×açØâëÒaÛØcì
íßocoÜ ÃÚpaØÝë, Ø CepoÒ, ßpoÑëÒ Ò ÚØeÒcÚoÙ ÓØÜÝa×ØØ oÚoÛo ÔÒyx-âpex Ûeâ, yÖe
ßpeÚpacÝo  cÜaÚoÒaÛ cyâì  yÚpaØÝcÚoÓo ï×ëÚa.  ½o  Ýe  ÔyÜaÙâe, çâo  oÝ  Ò×ïÛ
ÚaÚyî-ÝØÑyÔì  Úa×eÝÝyî  cæeÝy Ø× ßpoçØâaÝÝoÓo; eÓo  âeÜa ÑëÛa Ø× ÖØÒoÙ ÖØ×ÝØ
"ÛëæapeÙ", ÚaÚ ÑyÔâo oÝ ÑëÛ y ÝØx Ò capaïx-ÛaÓepïx Ø ÒØÔeÛ  Øx ÖØ×Ýì Òo Òcex
ÜeÛoçax oÑØxoÔa.
     ´eÙcâÒØe  ßpoØcxoÔØâ   Ýa  ßecçaÝoÙ  ßpØcâaÝØ  ßapoÜa  --  KØçÚac,  âaÚ
cÛeßØÒèeÙ Ýac Òçepa. ·aßopoÖæë ßpØÒeÛØ cîÔa Úyßaâì cÒoØx ÚoÝeÙ.
     ¸ Òoâ Ýa  ÑÛecâïéeÜ câaÛìÝoÜ ´ÝÕßpe,  ßpØ âØxoÙ Ø âeßÛoÙ ßoÓoÔe, ÜÝoÓØe
ÚoÝØ,  ßÞÔaÛìèe  oâ ÑepeÓa, yÖ, Ò×ÑØÒaîâ Óycâyî ÑeÛyî  ßeÝy Ôo  ÝeÑec; ÓoÛëe
xÛoßæë Ñapaxâaîâcï, èaÛïâ  Ò âeßÛoÙ  ÒoÔe  Ôo yßoeÝØï,  ÑaÛyïcì c  ÛoèaÔìÜØ;
ÒÔaÛØ ßapoÜ ÔÒØÖeâcï Ýa  ßëèyéeÜ âeßÛoÜ Òo×Ôyxe -- âaÚoÒ  äoÝ ÚapâØÝë; caÜyî
cepeÔØÝy ×aÝØÜaeâ  Ôo  çpe×ÒëçaÙÝocâØ  ßÛacâØçecÚaï cæeÝa:  ÓoÛëÙ  ×aßopoÖeæ
câapaeâcï yÒÛeçì Ò  ÒoÔy  cÒoeÓo "çepâa", a íâoâ Ò×ÒØÛcï Ýa ÔëÑë  c  âÒepÔëÜ
ÝaÜepeÝØeÜ  ÒëpÒaâìcï Ø yÝecâØcì Ò  câeßì. KoÝì ÔeÛaeâ  caÜëe  ÔØÚØe ßpëÖÚØ,
çâoÑë cÑØâì Úa×aÚa  ØÛØ oÑopÒaâì  ßoÒoÔ, a Úa×aÚ ÒêexaÛ ßo éØÚoÛoâÚy Ò ßecoÚ
æeßÚØÜØ  ßaÛìæaÜØ  ÝoÓ  Ø ÚpeßÚo  ÔepÖØâ ÒepeÒÚy, oÑÜoâaÒ ee y ÔîÖØx ÚyÛaÚoÒ
ÜycÚyÛØcâëx  pyÚ: ÒØÔÝÞ, çâo Ýe  ycâyßØâ  cÒoeÜy çepÝoÜy cÚaÚyÝy.  CoÛÝeçÝëe
ÑÛØÚØ  Ýa  çepÝoÙ  ßoâÝoÙ  èepcâØ  ÛoèaÔØ,  ßo  ÝaßpïÖeÝÝëÜ  ÜycÚyÛaÜ  Ø  ßo
×aÓopeÛoÜy   âeÛy   ßapyÑÚa   co×ÔaÒaÛØ   ÒocxØâØâeÛìÝyî  ÚapâØÝy,   ÚoâopoÙ
ßo×aÒØÔoÒaÛ Ñë ÒcïÚØÙ ÑaâaÛØcâ.
     CepoÒ  oçeÝì ÛîÑØÛ  íâoâ cîÖeâ, Ø ßocÛe, Ò  MocÚÒe, y  ÜeÝï, oÝ  Ýe pa×
Òo×ÒpaéaÛcï Ú ÝeÜy, âo aÚÒapeÛìî, âo ÜacÛoÜ, âo Ò ÑoÛìèeÜ, âo Ò ÜeÝìèeÜ ÒØÔe
pa×paÑaâëÒaï íây  ÛØxyî ÚapâØÝÚy (ÚaÖeâcï,  y  ¸.  C.  OcâpoyxoÒa  ecâì oÔØÝ
ÒapØaÝâ íâoÙ âeÜë) 19.
     ±e× ÔocâaâoçÝoÓo  ocÝoÒaÝØï  ÚaÚ-âo ycâaÝoÒØÛocì ÜÝeÝØe,  çâo CepÞÒ  Ýe
ÒÛaÔeÛ  ÚapâØÝoÙ Ø Ýe ÛîÑØÛ ee. ¸ ÜÝe  xoçeâcï ßoÒeÔaâì eée oÑ oÔÝoÙ ÚapâØÝe
CepoÒa, ÚoâopoÙ Ýe cyÖÔeÝo ÑëÛo ïÒØâìcï  Ýa cÒeâ. Ee ÒØÔeÛØ âoÛìÚo ×aÚa×çØÚØ
--  yçeÝaï ÚoÜØccØï  oâ  MocÚoÒcÚoÓo  ØcâopØçecÚoÓo Üy×eï. ½a  oÔÝoÙ  Ø× câeÝ
Üy×eï  aÔÜØÝØcâpaæØeÙ  peèeÝo  ÑëÛo Ø×oÑpa×Øâì  "KyÛØÚoÒo  ßoÛe"  --  ßoÑeÔy
´ÜØâpØï  ´oÝcÚoÓo. C  íâØÜ  ×aÚa×oÜ oÑpaâØÛØcì Ú  CepoÒy. CepoÒ ßpØÝïÛcï  ×a
äpecÚy  c ÑoÛìèØÜ  ßoÔêeÜoÜ. ±ëÛ cÔeÛaÝ ícÚØ×,  Ø  ÚapâØÝa  ÑëÛa yÖe Ýaçaâa.
KoÜØccØï   ×aÚa×çØÚoÒ  ßoÖeÛaÛa  ÒØÔeâì,  çâo  Ø×oÑpa×ØÛ  xyÔoÖÝØÚ.  Âyâ   Ø
oÑpëÒaeâcï Òce  pa×oÜ... Ï cÛëxaÛ âoÛìÚo, çâo ßocÛe ßoceéeÝØï ÚoÜØccØØ CepoÒ
ïÒØÛcï  Ýa  ÔpyÓoÙ  ÔeÝì Ú ßpeÔceÔaâeÛî  Üy×eï Ø oÑêïÒØÛ, çâo  oÝ oâ  ×aÚa×a
ÚapâØÝë ceÙ oâÚa×ëÒaeâcï.
     Ï  oçeÝì  Ñoîcì,  çâo   ÚoÜØccØï  Ýe  ßoÝïÛa  opØÓïÝaÛìÝoÙ   ÚoÜßo×ØæØØ
xyÔoÖÝØÚa, Ø ÔeÛo paccâpoØÛocì Ú ÑoÛìèoÜy yÑëâÚy ÔÛï ØcÚyccâÒa.
     *   ToçÝoe  ×aÓÛaÒØe:   "¸câopØçecÚØe   ßecÝØ  ÜaÛopãccÚoÓo  ÝapoÔa.  C
oÑêïcÝeÝØïÜØ ². AÝâoÝoÒØça Ø M. ´paÓoÜaÝoÒa", â. I Ø II. KØeÒ, 1874--1875.
         353
     CepoÒ  ÒceÓÔa  âaÚ  ÝoÒ,  ßpaÒÔØÒ  Ø xyÔoÖecâÒeÝ, çâo  eÓo  ÝaÔo ×Ýaâì,
ÛîÑØâì, Ø âoÛìÚo âoÓÔa ×pØâeÛì ßoÙÜeâ, oæeÝØâ eÓo Ø ÑyÔeâ Ò ÑoÛìèØx Ñapëèax.
½o ÔÛï âaÚoÓo oâÝoèeÝØï ÝaÔo Ñëâì ØcÚÛîçØâeÛìÝëÜ ÛîÑØâeÛeÜ.
     ½aèØ ×aÚa×çØÚØ Ø ocoÑeÝÝo yçeÝëe, ÚÝØÖÝëe ÛîÔØ ßoÛÝë câoÛì Ø×ÛîÑÛeÝÝëÜØ
ÑaÝaÛìÝocâïÜØ  "ØcâopØçecÚoÓo" ØcÚyccâÒa;  âpeÑoÒaÝØï  Øx  --  ycâaÝoÒÛeÝÝëe
âpaÔØæØØ oâÖØÒèØx yÖe ÒÚycoÒ, a  ÓÛaÒÝoe -- c  ßpo×aØçecÚoî oÑcâoïâeÛìÝocâìî
oÝØ  âpeÑyîâ  ÒëßoÛÝeÝØï âaÚØx  ÝeÒo×ÜoÖÝëx  ÜeÛoçeÙ,  âaÚoÙ  ßoÔçepÚÝyâocâØ
coÔepÖaÝØï ÚapâØÝë, çâo ØcâØÝÝoÜy xyÔoÖÝØÚy  yÓoÔØâì ØÜ âpyÔÝo. ¸ CepoÒ, ÚaÚ
xapaÚâep æeÛìÝoÓo xyÔoÖÝØÚa, Ú íâoÜy Ýe ÑëÛ cßocoÑeÝ; Ø oÝ oâÚa×aÛcï.
     CepoÒ, ÚaÚ  ToÛcâoÙ, ÚaÚ  ÇexoÒ,  ÑoÛee  ÒceÓo ÝeÝaÒØÔeÛ oÑéØe Üecâa  Ò
ØcÚyccâÒe --  ÑaÝaÛìÝocâì,  èaÑÛoÝÝocâì. Âyâ  yÖ oÝ ÔeÛaÛcï  ÝeßoÔcâyßeÝ.  A
cÚoÛìÚo ÝaèeÙ ÔaÖe oÑpa×oÒaÝÝoÙ ßyÑÛØÚØ ÒocßØâaÝo Ýa  oÑopÚaÝØØ ÑaÝaÛìÝocâØ,
oÑéØx Üecâ Ø Ø×ÑØâoÙ opÔØÝapÝocâØ. HaßpØÜep  BØÚâopy  BacÝeæoÒy eÔÒa yÔaÛocì
Ñëâì  oßpeÔeÛeÝÝëÜ Ú paÑoâaÜ  Òo  BÛaÔØÜØpcÚoÜ  coÑope.  ¸  Ò ßepØoÔ  caÜoÓo
ÑoÛìèoÓo ßoÔêeÜa eÓo  xyÔoÖecâÒeÝÝÞÓo  âÒopçecâÒa  Ò  peÛØÓØo×ÝoÙ ÖØÒoßØcØ Ú
ÝeÜy  Ø  ÚoÜØccØï  Ø  ÔyxoÒeÝcâÒo oâÝocØÛØcì oçeÝì  cÚeßâØçecÚØ, a  Ò  Ôyèe,
ÝaÒepÝo,  oâÒopaçØÒaÛØcì  oâ ÕÓoÓÛyÑoÚØx  co×-ÔaÝØÙ,  Ýe  ßoÝØÜaÛØ  Øx:  íâa
ÖØÒocâì  ÑëÛa  Ýe  ØxÝeÓo  ßpØxoÔa.  A  ÚoÓÔa  ßoïÒØÛØcì   ¿.  CÒeÔoÜcÚØÙ  Ø
KoâapÑØÝcÚØÙ c  caÜoÙ Ø×ÑØâoÙ opÔØÝapÝocâìî ×ae×ÖeÝÝoÙ  ØâaÛìïÝéØÝë Ø  ÚoÓÔa
oÝØ,  Ýe  ×aÔaÒaïcì  ocoÑo, opÔØÝapÝo  ßØcaÛØ eÒaÝÓeÛìcÚØe  cîÖeâë  co cÒoØx
äoâoÓpaäØçecÚØx íâîÔoÒ,  c  ÒïÛëÜ Ôo  cÛeßoâë,  Ø×ÑØâëÜ  pØcyÝÚoÜ,  c ßoèÛoÙ
pacÚpacÚoÙ  Úoe-ÚaÚ oâ  ceÑï  ÒceÙ ÚapâØÝë, -- ÔyxoÒeÝcâÒo  xopoÜ ×aßeÛo  ØÜ
aÛÛØÛyÙî  Ø  ÚoÜØccØï  ßoçyÒcâÒoÒaÛa  ceÑï  cßoÚoÙÝo, c  ßoÛÝëÜ  ÔoÒepØeÜ  Ú
xyÔoÖÝØÚaÜ, Úoâopëe âaÚ ßpeÚpacÝo ßoâpaäØÛØ cpa×y Ýa Øx ÒÚyc20.
     ²oâ  Ø  c  caÜØÜ  BØÚâopoÜ  BacÝeæoÒëÜ:  ÚoÓÔa  oÝ  ycâaÛ   oâ   cÒoeÓo
peÛØÓØo×ÝoÓo ßoÔêeÜa, çâo âpeÑoÒaÛo  ÑoÛìèØx cØÛ  xyÔoÖÝØÚa, Ø  ßoÔ oÑaïÝØeÜ
ÒØ×aÝâØÙæeÒ,   Ø×yçaï   Øx,   Ýe×aÜeâÝo  ßepexoÔØÛ  ßoçâØ   Ú  ÜexaÝØçecÚoÜy
ÚoßØpoÒaÝØî Øx  oÑpa×æoÒ Ø câaÛ  ßoÒâopïâì yÖe ÜepâÒyî ÒØ×aÝâØÙéØÝy æeÛØÚoÜ,
eÓo ocoÑeÝÝo  câaÛØ  ßpocÛaÒÛïâì ×a íâØ xoÛoÔÝëe paÑoâë,  Ø  ×aÚa×ë  Ú  ÝeÜy
ßoÒaÛØÛØ,  Ø  eÓo  âoÛìÚo c  íâØx ßop câaÛØ  cçØâaâì  aÒâopØâeâoÜ æepÚoÒÝoÓo
ØcÚyccâÒa.
     ·aÜeçaâeÛìÝo,  çâo  âeßepì  ÔaÖe  ÜoÛoÔëe  apxØâeÚâopë  ÝaèØ  ÝacâoÛìÚo
yÒÛeçeÝë  paÑcÚØÜ  ßoÔpaÖaÝØeÜ  câapëÜ ÝoÒÓopoÔcÚØÜ  peÜecÛeÝÝØÚaÜ, çâo  yÖe
ÜØpïâcï âoÛìÚo c ßpØßopoxoÙ  *, Úoâopaï ßpaÚâØÚyeâcï ØÚoÝoßØcæaÜØ yÖe  ÑoÛee
ßïâØcoâ Ûeâ Ñe× Ø×ÜeÝeÝØÙ.
     A ÜeÖÔy  âeÜ  Ò  âex Öe ÝoÒÓopoÔcÚØx oÑpa×ax  ÜoÖÝo ÝaÙâØ oçeÝì  æeÝÝëe
yÝØÚØ:  âaÛaÝâÛØÒëe  Üacâepa  Ø  âoÓÔa  ÒëÑØpaÛØcì   Ø×  pyâØÝë  yßaÔÚa  yÖe
×acÚopy×ÛoÙ ÒØ×aÝâØÙcÚoÙ ÜaÝepë, oÖØÒÛïÛØ cÒoØ oÑpa×a ÖØÒëÜØ
     * ¿pØßopoxa -- cßocoÑ ÜexaÝØçecÚoÓo ÝaÝeceÝØï ÚoÝâypa ÖØÒoßØcæaÜØ.
         354
     âØßaÜØ ÒooÑpaÖeÝØï. TpoÓaâeÛìÝo  ÑëÛo  ÒØÔeâì Ýa ßocÛeÔÝeÙ ÒëcâaÒÚe ßpØ
cêe×Ôe  xyÔoÖÝØÚoÒ  Ò  AÚaÔeÜØØ xyÔoÖecâÒ,  ÚaÚ  ÝoÒÓopoÔæë-ÖØÒoßØcæë ØcÚaÛØ
âØßoÒ  ÚÝï×eÙ  ±opØca  Ø  ³ÛeÑa,  ÚaÚ yÓaÔëÒaÛØ xapaÚâepë Ø ÒÝocØÛØ ÖØ×Ýì  Ò
peÛØÓØo×Ýyî  ÖØÒoßØcì.   Íâo  caÜoe  ÖØÒoÙ  câpyeÙ  ÑØÛo   Ø  ocÒeÖaÛo   Òcî
ßepÒoÝaçaÛìÝyî  peÛØÓØo×Ýyî  ÖØÒoßØcì  BØÚâopa  BacÝeæoÒa.   ¸  íâØ   oÑpa×a
cocâaÒÛïîâ ØcâØÝÝëÙ peÝeccaÝc ÝaèeÓo æepÚoÒÝoÓo poÔa ÖØÒoßØcØ.
     BaÛeÝâØÝ  AÛeÚcaÝÔpoÒØç c ocoÑeÝÝoî câpacâìî ÛîÑØÛ  ÖØÒoâÝëx., ¶ØÒo, Ôo
Ýepa×ÔeÛìÝoÙ ÑÛØ×ocâØ á caÜØÜ coÑoî oÝ çyÒcâÒoÒaÛ  Òcî Øx opÓaÝØçecÚyî cyâì.
¸ íâo ÒëpaÖaÛocì ÝeÒoÛìÝo Ò caÜoÜ ÔaÖe ÜaÛeÙèeÜ Öecâe, ÚoÓÔa oÝ  ÝaÜepeÒaÛcï
ßpeÔcâaÒØâì ÚoÓo-ÝØÑyÔì Ø× cyéecâÒ ÖØÒoâÝoÓo ÜØpa'.
     CÒØÝìî  ÛØ,  ÚoÝï,  ÜeÔÒeÔï ØÛØ oÑe×ìïÝy xoâeÛ oÝ  Ø×oÑpa×Øâì, oÝ oÔÝØÜ
ÝaÜeÚoÜ  ×acâaÒÛïÛ  Ôo  yßaÔy xoxoâaâì oâ ÒocâopÓa ÜoØx  ÔeâeÙ, ÔÛï  Úoâopëx
"AÝâoÝ" ÑëÛ ÒceÓÔa  caÜëÜ ÖeÛaÝÝëÜ ÓocâeÜ Ø caÜëÜ aÒâopØâeâÝëÜ câapèØÝoÙ ÔÛï
peèeÝØï ÒcïÚØx ÝeÔopa×yÜeÝØÙ, ÝeÒeÔeÝØÙ Ø ßpeÜyÔpocâeÙ.
     ±ëÛ  ÝeÑoÛìèoÙ  ×aÚa×eæ oâ A.  ¸.  MaÜoÝâoÒa: Ú  ÑacÝïÜ KpëÛoÒa cÔeÛaâì
ÝecÚoÛìÚo  ØÛÛîcâpaæØÙ Ø×  ÖØÒoâÝoÓo æapcâÒa. BaÛeÝâØÝ AÛeÚcaÝÔpoÒØç ×aÔyÜaÛ
cÔeÛaâì cepØî oÔÝØx ÚoÝâypoÒ. ¸x, ÒepoïâÝo, ÜoÖÝo Ôocâaâì Ø ÒØÔeâì, Ø câoØâ:
oÝØ  ÔocâaÒÛïîâ  ÓpoÜaÔÝoe  ÝacÛaÖÔeÝØe  xapaÚâepÝocâìî  Ø  ÒaÖÝocâìî  cÒoeÙ
"caÜocâØ". ¿peÛecâÝëe pØcyÝÚØ, ï Øx oçeÝì ÛîÑÛî.
     ÂaÚÖe   ecâì   ÔeâcÚaï   ÚÝØÖÚa   Ø×ÔaÝØï   A.   MaÜoÝâoÒa   Ò  MocÚÒe;
pØcyÝÚØ-aÚÒapeÛØ CepoÒa -- ÔØÒÝëe ÒeéØæë 2:.
     ½o ÑoÛee ÒceÓo ÒÚÛaÔëÒaÛ  oÝ Ôyèy  Ò  äopÜë Ø oçepâaÝØï ÛoèaÔØ.  Âyâ yÖ
ÜoÖÝo ×aÑëâì  Òce ßpoçee ßpØ Ò×ÓÛïÔe  Ýa eÓo íÝepÓØçÝëÙ  ÚapaÝÔaè ØÛØ  ßepo,
ÚoÓÔa cÜeÛëÙ Ø  yÒepeÝÝëÙ èâpØx  eÓo  oÑpØcoÒëÒaeâ câpacâÝyî ÜopÔy Ýa ocÝoÒe
ÚpacØÒoÓo  çepeßa  ÛoèaÔØ  ØÛØ  ÑoÙÚo  xÒaâaeâ  âpeßeéyéyî  Ýo×Ôpî,  ÓÛyÑoÚo
opÓaÝØçecÚØ  ßocaÖeÝÝëÙ ÓÛa×...  Ôa Òce, Òce Ø ßepeÔÝØe ÜëéeÛÚØ  ÚoÛeÝoÚ,  Ø
ßocâaÝoÒÚy  ÓpyÔØ ßoÔ èeÙÝëÜØ  ÜycÚyÛaÜØ, Ø peÑpa,  Ò  Úpyß, Ø xÒocâ, Ø yèØ,
yèØ... Ax, ÚaÚ oÝ Òce  íâo Óopïço çyÒcâÒoÒaÛ!  ¸Ño Óopïço ÛîÑØÛ  Ø  ÖØÛ ÒceÜ
cepÔæeÜ ßpØ ÜëcÛØ Ø çyÒcâÒe oÑ íâØx ÝaèØx ÜeÝìèØx Ñpaâìïx.
     Eée c îÝocâØ ÁepoÒ ÑëÛ xopoèØÙ Ýae×ÔÝØÚ. ² AÑpaÜæeÒe y  MaÜoÝâoÒëx ÑëÛo
ÜÝoÓo  ÒepxoÒëx   ÛoèaÔeÙ;  çacâo  CaÒÒa  ¸ÒaÝoÒØç  ycâpaØÒaÛ  ÚaÒaÛìÚaÔë  c
ÓocâïÜØ22.  Hacçeâ ÛoèaÔeÙ ÑëÛo  "ßpocâo", Ø  CepoÒ (ßïâÝa-ÔæaâØ-èecâÝaÔæaâØ
Ûeâ) coÒceÜ Ýe ÑoïÛcï e×ÔØâì Ýa  ßoçâØ ßoÛyÔØÚØx ÛoèaÔïx. OcoÑeÝÝo oâÛØçaÛcï
ßoÛycyÜacèeÔèØÙ  ÜoÛoÔoÙ ÚoÝì KoßÚa. PyccÚoe  "aÒocì" çacâo  ÑëÒaeâ ßpØçØÝoî
ÑoÛìèØx ÝecçacâØÙ c ÛoèaÔìÜØ; y Ýac Ýe Ò xoÔy ÜyÝÔèâyÚØ, a Ýa oÔÝoÜ âpeÝ×eÛe
ÝeÚoâopëx  ÛoèaÔeÙ  peßèâeÛìÝo  ÝeÒo×ÜoÖÝo  yÔepÖaâì  Ø   ocâaÝoÒØâì.   ²ceÜ
Ø×ÒecâÝo,  çâo  ÝaèØ pyccÚØe ÛoèaÔØ yÝocïâ. ¿ocÛe ÚaÚoÓo-ÝØÑyÔì èyÜa, cÒØcâa
oÝØ ÒÔpyÓ ÒxoÔïâ Ò paÖ Ø Ýecyâ ÚyÔa ßoßaÛo Ñe× ßaÜïâØ.
     Ï  caÜ  ßoßÛaâØÛcï   ×a  ÝeÒeÔeÝØe  xapaÚâepa  KoßÚØ.  Haèa  ÚaÒaÛìÚaÔa
ßoÔêe×ÖaÛa Ú XoâìÚoÒy ÜoÝacâëpî; Ø× ocâaÝoÒØÒèeÓocï  ßoe×Ôa ÑoÓoÜoÛìæë ÒëèÛØ
ßoÚÛoÝØâìcï ÓpoÑaÜ  poÔØâÕÛeÙ  ßpeßoÔoÑÝoÓo ÁepÓØï PaÔoÝeÖcÚoÓo. Ã×Úaï yÛØæa
oâ ßoÛoâÝa Ôo ÜoÝacâëpï Ýa ßpoâïÖeÝØØ çeâÒepâØ Òep-
         355
     câë ÑëÛa ßoÛÝa ØÔyéØÜØ ßpïÜo cpeÔØ ÔopoÓØ, ×aßoÛÝïï Òce ßpocâpaÝcâÒo. Ï
exaÛ Ýa KoßÚe, Ýe ×Ýaï ÝØçeÓo o eÓo ÝpaÒe; ÒØÔeÛ paÝìèe Ýe pa×, çâo CepoÒ Ýa
ÝeÜ e×ÔØÛ coÒceÜ ÑÛaÓoßoÛyçÝo Ø ßpocâo.
     Pa×ÔaÛcï  oÓÛyèØâeÛìÝëÙ  cÒØcâ  ÛoÚoÜoâØÒa; ÜoÙ  KoßÚa ÒÔpyÓ  ocaâaÝeÛ,
Ò×ÒØÛcï  Ø  ßycâØÛcï ßpïÜo Ò âoÛßy ßo y×ÚoÙ yÛØçÚe; Òce ÜoØ ycØÛØï  yÔepÖaâì
KoßÚy Ýe  ßoÔeÙcâÒoÒaÛØ: oÝ yÖe cÒaÛØÛ oÔÝoÓo ÑoÓoÜoÛìæa... Òoâ Ø ÔpyÓoÓo; ï
eÔÒa ÜoÓy  ÚpØçaâì... Òce  oÓÛïÔëÒaîâcï,  Ò×ÜaxØÒaîâ pyÚaÜØ,  ÚpØçaâ  çâo-âo
cyÜacèeÔèeÜy ceÔoÚy, âo ecâì ÜÝe, c pa×ÝëÜØ  ÝeÛecâÝëÜØ ßpØÛaÓaâeÛìÝëÜØ... Ï
cÒaÛØÛ c ÝoÓ yÖe çeÛoÒeÚ  ÔecïâoÚ Ø  câapaÛcï ×a oÔØÝ ßoÒoÔ ÝaßpaÒØâì eÓo Ýa
×aÑop ÔoÜa ßpoâØÒ yÛØæë. ½ØçeÓo  Ýe  ÑpaÛo oÔypeÛoÓo  cÚaÚyÝa,  ßoÚa  oÝ  Ýe
yÔapØÛcï ÓpyÔìî oÑ ×aÑop...
     A  ßocÛe, ßoÔ ÜyÝÔèâyÚoÜ, íâoâ Öe KoßÚa åÞÔØÛ ßpeÚpacÝo, Ø CepoÒ cçØâaÛ
eÓo "áÒoØÜ KoßÚoÙ"  Ø ocoÑeÝÝo  ÛîÑØÛ  Ø  çacâo e×ÔØÛ Ýa ÝeÜ ÔaÖe  Ýa  oÔÝoÜ
âpeÝ×eÛe.
     OÝ, ToÝï,eée ÔoÝaèØÒaÛ  âÞÓÔa cÒoî cepyî ÓØÜÝa×ØçecÚyî èØÝeÛì Ø× KØeÒa.
¼ë  âoÛìÚo  çâo  cÔÕÛaÛØ  ÑoÛìèoe  ßyâeèecâÒØe  ßo  ´Ýeßpy,   ßo  ÚepçeÝcÚØÜ
coÛoÝçaÚaÜ ÑëÛØ Ò  OÔecce, CeÒacâoßoÛe, ±axçØcapae, ÓÔe âaÚÖe e×ÔØÛØ ÒepxaÜØ
Ò  Çyäyâ-KaÛe.  ºaÚ  oâcâaÒÝoÙ  ÓØÜÝa×Øcâ,  ToÝï oâßopoÛ  oâ  cÒoeÓo  cepoÓo
äopÜeÝÝoÓo ßaÛìâo ïcÝëe ßyÓoÒØæë Ø ßpØèØÛ ÚaÚØe-âo èâaâcÚØe.
     BcßoÜØÝaeâcï çepâa eÓo xapaÚâepa: oÝ ÑëÛ ÒecìÜa cepìe×eÝ  Ø opÓaÝØçecÚØ
æeÛoÜyÔpeÝ, ÝØÚoÓÔa ÝØÚaÚoÓo æØÝØ×Üa, ÝØÚaÚoÙ  ÛÖÔ Ýe  ÑëÛo  Ò  ÝeÜ c caÜoÓo
ÔeâcâÒa.  ²  KØeÒe  Üë ocâaÝoÒØÛØcì  y  H.  ¸. MypaèÚo, yçpeÔØâeÛï  ÚØeÒcÚØx
pØcoÒaÛìÝëx  ÚÛaccoÒ (ÜoeÓo aÚaÔeÜØçecÚoÓo âoÒapØéa eée ßo ÓoÛoÒÝoÜy ÚÛaccy)
23. BeçepoÜ ßpØèeÛ eée oÔØÝ ßpoäeccop, oxoâÝØÚ Ôo äpØÒoÛìÝëx aÝeÚÔoâæeÒ.
     --  ³ocßoÔa, -- ×aÜeâØÛ ï pa×ÑoÛâaÒèØÜcï Ôpy×ìïÜ, -- Òë pa×Òe Ýe ÒØÔØâe
ceÓo îÝoÓo cÒØÔeâeÛï! ²eÔì Òë eÓo pa×Òpaéaeâe!
     -- Ï Ýepa×ÒpaâØÜ,-- yÓpîÜo Ø ÓpoÜÚo cÚa×aÛ ÜaÛìçØÚ CepoÒ.
     OÝ  ÑëÛ ÒooÑée ÜoÛçaÛØÒ, cepìe×eÝ Ø ÜÝoÓo×ÝaçØâeÛeÝ. Íâo ocâaÛocì Ò ÝeÜ
Ýa  Òcî  ÖØ×Ýì.  ¸  ÒßocÛeÔcâÒØØ,  yÖe  Ò×pocÛëÜ ÜoÛoÔëÜ  çeÛoÒeÚoÜ,  CepoÒ,
ÚaÖeâcï,  ÝØÚoÓÔa Ýe yÒÛeÚaÛcï  yxaÖØÒaÝØeÜ  ×a ÑapëèÝïÜØ. O ÝeÜ ÝeÔoßycâØÜa
ÜëcÛì -- ×aßoÔo×pØâì eÓo Ò pa×Òpaâe.
     ²  AÑpaÜæeÒe  y  C. ¸.  MaÜoÝâoÒa  ÖØÛocì  ØÝâepecÝo:  ÖØ×ÝÕÝÝo-ÒeceÛo.
CÚoÛìÚo ÑëÛo ßÛeÜïÝÝØæ Ø ÔpyÓØx ßoÔpocâÚoÒ Òcex Òo×pacâoÒ, Òo æÒeâe Úpacoâë.
HØÚoÓÔa "AÝâoÝ", ÚaÚ eÓo  ßpo×ÒaÛ CepeÖa MaÜoÝâoÒ, Ýe ßoÔÒepÓaÛcï co câopoÝë
×peÛëx ×aÒceÓÔaâaeÒ ßoÔâpyÝØÒaÝØî Ýacçeâ äÛØpâa, -- eÓo Ýe ÑëÛo. ¸, ÝecÜoâpï
Ýa  ÝeyÜoÛÚaeÜo ßpoØ×ÝocØÜoe ØÜï  "AÝâoÝ"  ÜØÛëÜØ îÝëÜØ ÓoÛocaÜØ, Òce ×ÝaÛØ,
çâo  AÝâoÝ  Ýe ÑëÛ  ÒÛîÑÛeÝ.  ¸cßoÛÝïï ÒceÒo×ÜoÖÝëe  ßpocìÑë  oçapoÒaâeÛìÝëx
cÒepcâÝØæ, oÝ ocâaÒaÛcï câpoÓo  ÚoppeÚâÝëÜ  Ø èyâÛØÒo cypoÒëÜ. HØçâo eÓo  Ýe
ÑpaÛo. ¸ ÚaÚ-âo ÝeoÖØÔaÝÝo oÝ ÖeÝØÛcï Ø câaÛ ÒÔpyÓ cepìe×ÝëÙ  xo×ïØÝoÜ cÒoeÙ
ceÜìØ. ¸  ÖeÝØÛcï  oÝ  coÒceÜ  Ò  ÔpyÓoÜ  ÚpyÓy,  ÝeØ×ÒecâÝoÜ  ÜaÜoÝâoÒcÚoÜy
oÑéecâÒy. ¸ ßpØÝïâ ÑëÛ oßïâì Ñe× cÜeèÚoÒ Ø yßpeÚoÒ, ßo-ßpeÖÝeÜy.
         356

        VI
        E³O ñE¶´EH¸Ï
     ÇeÛoÒeÚ Ñe× yÑeÖÔeÝØÙ  --  ßycâeÛìÓa,  Ñe×  ßpØÝæØßoÒ  -- oÝ  ÝØçâoÖÝaï
ÝØÚçeÜÝocâì.  ´aÖe Ø ßpØ ÑoÛìèoÜ âaÛaÝâe  ÑecßpØÝæØßÝocâì  ßoÝØÖaeâ ÛØçÝocâì
xyÔoÖÝØÚa: Ò ÝeÜ çyÒcâÒyeâcï paÑ ØÛØ ßoâepïÝÝëÙ çeÛoÒeÚ.
     CepoÒ ÑëÛ  çeÛoÒeÚ ÓÛyÑoÚo yÑeÖÔeÝÝëÙ; ÝØÚoÓÔa ßoçâØ  Ýe ÒëcÚa×ëÒaïcì Ø
Ýe  ×aïÒÛïï  c  ßeÝoÙ  y  pâa  cÒoeÓo  Òo×ÜyéeÝØï çyÖØÜØ  ÓpexaÜØ,  oÝ ÔaÒaÛ
çyÒcâÒoÒaâì ÒceÜ coßpØÚacaÒèØÜcï c ÝØÜ, çâo eÜy Ýe×ÝaÚoÜa cÔeÛÚa c coÒecâìî.
     ½ecÜoâpï Ýa  Òce  ÒëpaÖeÝÝëe ÝeoÔÝoÚpaâÝo ßoÖeÛaÝØï  AÚaÔeÜØØ xyÔoÖecâÒ
ØÜeâì eÓo  ßpoäeccopoÜ-pyÚoÒoÔØâeÛeÜ  Ò  ÒëcèeÜ xyÔoÖecâÒeÝÝoÜ  yçØÛØée,  oÝ
câaÒØÛ eÙ ÝeÒëßoÛÝØÜëe ycÛoÒØï -- cÛoÒoÜ, ÒcïçecÚØ oâÚa-×ëÒaÛcï.
     A  ÒßocÛeÔcâÒØØ  oÝ  ßoÔaÛ  ÔaÖe ×aïÒÛeÝØe  Ò  oÑéee  coÑpaÝØe AÚaÔeÜØØ
xyÔoÖecâÒ oÑ  ØcÚÛîçeÝØØ  eÓo Ø× çØcÛa ÔeÙcâÒØâeÛÒÝëx çÛeÝoÒ AÚaÔeÜØØ, ÚoÓÔa
oÑÝapyÖØÛocì ee  Ñe×pa×ÛØçÝoe  oâÝoèeÝØe Ú  cÒoeÙ aÒâoÝoÜÝoÙ âpaÔØæØØ. BëxoÔ
íâoâ  oÝ coÒepèØÛ  ÝeÛeÓÚo.  OÝ  ÔaÖe  oÑpaâØÛcï  Úo ÜÝe c  ßØcìÜoÜ, yÑeÖÔaï
pa×ÔeÛØâì eÓo peèeÝØe. ¸×  ÔpyÓØx ØcâoçÝØÚoÒ  ï ×ÝaÛ, çâo oÝ  ÑëÛ Ýe  coÒceÜ
ßpaÒ; ÜÝe ocoÑeÝÝo ÖaÛì ÑëÛo âepïâì eÓo Ø× ÚpyÓa  aÚaÔeÜØÚoÒ. Ï cßopØÛ c ÝØÜ
Ø coÒeâoÒaÛ Ýe ÒëxoÔØâì.
     ¿ocÛe  íâoÓo cÛyçaï  Ø ÝecÚoÛìÚØx  ÝacâoÙçØÒëx ×aéØâ cÒoeÓo  ÒëxoÔa  oÝ
ßoçâØ ßpepÒaÛ co ÜÝoî ÒcïÚØe oâÝoèeÝØï -- Ø ÒëèeÛ.
     ÂpØ ÚpyßÝëx ØÜeÝØ ÒëèÛØ Ø× cocâaÒa  aÚaÔeÜØÚoÒ -- ÔeÙcâÒØâÕÛìÝëx çÛeÝoÒ
AÚaÔeÜØØ xyÔoÖecâÒ. ¿epÒëÙ -- ². ´. ¿oÛeÝoÒ -- eée ßpØ caÜoÜ ÝaçaÛe ÔeÙcâÒØÙ
Ópaäa ¸. ¸. ToÛcâoÓo ßo ÝoÒoÜy  ycâaÒy. BßpoçeÜ,  ². ´. ¿oÛeÝoÒ äopÜaÛìÝo Ýe
×aïÒÛïÛ o cÒoeÜ  ÒëxoÔe, Ýo oâÚa×aÛcï  ßocâyßØâì Ò ßpoäeccopa-pyÚoÒoÔØâeÛØ Ø
ÝØÚoÓÔa Ýe ßoceéaÛ oÑéØx coÑpaÝØÙ AÚaÔeÜØØ.
     BâopoÙ -- ².  M. BacÝeæoÒ -- peèØâeÛìÝo Ø  ÑecßoÒopoâÝo  ×aïÒØÛ o cÒoeÜ
ÒëxoÔe ßoâoÜy,  çâo aÔÜØÝØcâpaæØï AÚaÔeÜØØ xyÔoÖecâÒ Ýe  cyÜeÛa ßpeÔyßpeÔØâì
ÜØâØÝÓa yçeÝØÚoÒ, Úoâopëe ÒopÒaÛØcì Ò aÚaÔeÜØçecÚØe ×aÛë, ÚoÓÔa Øx pa×oÓÝaÛØ
Ø ÒëâecÝØÛØ oâoÒcîÔy. ² ×aÛax AÚaÔeÜØØ xyÔoÖeáâÒ Ò íâo ÒpeÜï ÑëÛØ ÒëcâaÒÛeÝë
ØÚoÝë  BaáÝeæoÒa  --  eÓo  ßoÛÝaï  ÒëcâaÒÚa...  BacÝeæoÒ  Ýe  ÜoÓ  ßepeÝecâØ
ÝeyÒaÖeÝØï ßoÛØâØçecÚØ Òo×ÑyÖÔeÝÝoÙ âoÛßë Ú ØcÚyccâÒy, ßocâaÒØÒ  íâo yßpeÚoÜ
AÚaÔeÜØØ, Ø ÒëèeÛ Ø× ee cocâaÒa.
     CepoÒ âaÚÖe yßpeÚaÛ AÚaÔeÜØî, Ýo coÒceÜ Ò ÔpyÓoÜ: Ò ÝeÔocâaâÚe yÒaÖeÝØï
Ú ßoÛØâØçecÚØÜ ØÝâepecaÜ ßpoÑyÔØÒèeÙcï ÖØ×ÝØ pyccÚoÓo oÑéecâÒa.
     ¸× oÚoÝ AÚaÔeÜØØ xyÔoÖecâÒ oÝ  ÑëÛ cÛyçaÙÝëÜ ×pØâeÛeÜ câpaèÝoÙ câpeÛìÑë
Ò âoÛßy Ýa  ¿ïâoÙ ÛØÝØØ BacØÛìeÒcÚoÓo ocâpoÒa. AâaÚa  Úa×aÚoÒ  Ýa Ñe×opyÖÝëÙ
ÝapoÔ ßpoØ×oèÛa ßepeÔ eÓo ÓÛa×aÜØ; oÝ cÛëèaÛ ÒëcâpeÛë, ÒØÔeÛ yÑØâëx 24...
         357
     C  âex  ßop  ÔaÖe  eÓo ÜØÛëÙ xapaÚâep Úpyâo  Ø×ÜeÝØÛcï: oÝ câaÛ  yÓpîÜ,
pe×oÚ, ÒcßëÛìçØÒ Ø ÝeâepßØÜ; ocoÑeÝÝo yÔØÒØÛØ Òcex eÓo ÚpaÙÝØe  ßoÛØâØçecÚØe
yÑeÖÔeÝØï,  ßoïÒØÒèØecï  y  ÝeÓo ÚaÚ-âo  ÒÔpyÓ;  c  ÝØÜ ßoâoÜ  íâoÓo Òoßpoca
Ø×ÑeÓaÛØ Úacaâìcï...
     HepeÔÚo ßpØxoÔØÛocì cÛëèaâì co câopoÝë:
     --  CÚaÖØâe, çâo âaÚoe ßpoØ×oèÛo c CepoÒëÜ? EÓo y×Ýaâì ÝÕÛì×ï: ÖeÛçÝëÙ,
pa×ÔpaÖØâeÛìÝëÙ, yÓpîÜëÙ câaÛ...
     --  Ax,  Ôa!  Pa×Òe ÒaÜ ÝeØ×ÒecâÝo!  ºaÚ  Öe! OÝ ÔaÖe ícÚØ×  íâoÙ cæeÝë
ÝaßØcaÛ, eÜy ÔoÒeÛocì ÒØÔeâì íâo Ø× oÚoÝ AÚaÔeÜØØ 9 ïÝÒapï 1905 ÓoÔa 25.
     ¸× ÃçØÛØéa  ÖØÒoßØcØ, ÒaïÝØï Ø ×oÔçecâÒa CepoÒ  ÒëèeÛ âaÚÖe ßo ßpØçØÝaÜ
"Ýe×aÒØcïéØÜ". ³yÑepÝaâopoÜ ØÛØ ÓpaÔoÝaçaÛìÝØÚoÜ, Ýe ßoÜÝî, Ýe ÑëÛa ÔoßyéeÝa
Ú ×aÝïâØïÜ Ò yçØÛØée âaÛaÝâÛØÒaï yçeÝØæa ßo cÚyÛìßâype ³oÛyÑÚØÝa, o ÚoâopoÙ,
ÚaÚ o  ÔapoÒØâoÙ xyÔoÖÝØæe, xÛoßoâaÛ Ò yçØÛØéÝoÜ coÒeâe  CepoÒ. ¿oÛyçØÒ íâoâ
oâÚa× ÓyÑepÝaâopa, yçØÛØéÝëÙ coÒeâ ÑëÛ cÜyéeÝ, Ýo Ò ÚoÝæe ÚoÝæoÒ ßoÔçØÝØÛcï.
¸, ÚoÓÔa peèeÝo ÑëÛo ßoÔçØÝØâìcï ÒeÛeÝØî ÝaçaÛìáâÒa, CepoÒ cÚa×aÛ, çâo oÝ Ýe
ÜoÖeâ ocâaÒaâìcï  Ò  yçØÛØée, ÓÔe ßo  cÒoeÜy ycÜoâpeÝØî  ÓpaÔoÝaçaÛìÝØÚ (ØÛØ
ÓyÑepÝaâop) ÜoÖeâ ØcÚÛîçaâì ÛyçèØx yçeÝØÚoÒ, Ø ÒëèeÛ.
     ´oßØcëÒaï íâØ câpoÚØ, co×Ýaî, ÚaÚ oÝØ ÝeØÝâepecÝë, Ýo çâo ÔeÛaâì? -- Ýe
ÒëÔyÜëÒaâì  Öe ÜÝe  poÜaÝa, Ôa  eée  o âaÚoÜ  ßaÜïâÝoÜ  ÒceÜ,  ×aÜeçaâeÛìÝoÜ
xyÔoÖÝØÚe!
     »ìîØc Ò cÒoeÙ  ÑØoÓpaäØØ ³Õâe ÓoÒopØâ: "EcÛØ ³Õâe ØÝâepecÝo  ßØcaÛ, íâo
Ýe  yÔØÒØâeÛìÝo:  oÝ   Óopa×Ôo   ØÝâepecÝee   ÖØÛ.  ¶Ø×Ýì  eÓo  ÑëÛa  ÚaÚ-âo
yÝØÒepcaÛìÝo äaÝâacâØçÝa* 27.
     ²  Ôyèe pyccÚoÓo çeÛoÒeÚa ecâì çepâa ocoÑoÓo, cÚpëâoÓo ÓepoØ×Üa. Íâo --
ÒÝyâpØÛeÖaéaï,  ÓÛyÑoÚaï  câpacâì  ÔyèØ,  cêeÔaîéaï  çeÛoÒeÚa, eÓo ÖØâeÙcÚyî
ÛØçÝocâì  Ôo  caÜo×aÑÒeÝØï. TaÚoÓo ßoÔÒØÓa  ÝØÚâo  Ýe oæeÝØâ:  oÝ  ÛeÖØâ ßoÔ
cßyÔoÜ ÛØçÝocâØ,  oÝ ÝeÒØÔØÜ. ½o  íâo -- ÒeÛØçaÙèaï cØÛa  ÖØ×ÝØ, oÝa ÔÒØÓaeâ
ÓopaÜØ;  oÝa  ÔeÛaeâ  ÒeÛØÚØe   ×aÒoeÒaÝØï;  íâo   oÝa  Ò   MeccØÝe  yÔØÒØÛa
ØâaÛìïÝæeÒ28; oÝa  pyÚoÒoÔØÛa ±opoÔØÝcÚØÜ cpaÖeÝØeÜ; oÝa ßoèÛa  ×a  MØÝØÝëÜ;
oÝa  coÖÓÛa  CÜoÛeÝcÚ  Ø  MocÚÒy. ¸  oÝa  Öe ÝaßoÛÝïÛa  cepÔæe  ßpecâapeÛoÓo
Kyây×oÒa.
     Be×Ôe oÝa: cÚpoÜÝaï, ÝeÚa×Øcâaï, Ôo  ÚoÝäy×a  ßpeÔ  coÑoî Ø×ÒÝe, ßoâoÜy
çâo oÝa  ÒÝyâpØ ßoÛÝa ÒeÛØçaÙèeÓo  ÓepoØ×Üa, ÝeßpeÚÛoÝÝoÙ  ÒoÛØ Ø peèØÜocâØ.
OÝa cÛØÒaeâcï ÒceæeÛo  co  cÒoeÙ ØÔeeÙ, "Ýe  câpaèØâcï yÜepeâì*.  ²oâ ÓÔe ee
ÒeÛØçaÙèaï cØÛa: oÝa Ýe ÑoØâcï cÜepâØ.
     BaÛeÝâØÝ   AÛeÚcaÝÔpoÒØç  CepoÒ  ÑëÛ  íâoÙ  ÓÛyÑoÚoÙ  pyccÚoÙ  ÝaâypoÙ.
¶ØÒoßØcì âaÚ ÖØÒoßØcì!  -- oÝ Òo×ÛîÑØÛ ee ÒceæeÛo Ø ÑëÛ ÒepeÝ eÙ Ø ÖØÛ eî Ôo
ßocÛeÔÝeÓo Ò×Ôoxa.
     BocâopÓoÒ, Úoâopëe ßepeÖØÒaÛØcì  eÓo Ôyèoî  oâ cÒoeÙ Òo×ÛîÑÛeÝÝoÙ,  ÝaÜ
ÝØÚoÓÔa Ýe y×Ýaâì.  OÝØ âaÚ ÔopoÓØ ÑëÛØ xyÔoÖÝØÚy: âo oÓopçeÝØïÜØ oâ ÝeyÔaç,
âo  ïpÚØÜ  cçacâìeÜ  oâ  ØcßoÛÝeÝÝëx  ÖeÛaÝØÙ;  oâÚpoÒeÝØe  ÝoÒoÓo  Ò  cÒoeÙ
Òo×ÛîÑÛeÝÝoÙ o×apïÛo eÓo âaÚØÜ cÒeâoÜ paÔocâØ, ÑÛaÖeÝcâÒa!
         358
     º ÖØ×ÝØ oÝ oâÝocØÛcï yÖe ßpo×aØçÝo: âaÚ ÛØ, íâaÚ ÛØ -- Ýe Òce ÛØ paÒÝo?
²ce ßpo×a Ø Òce íâo Ýe ÒaÖÝo  Ø Ýe ØÝâepecÝo... ¸ Òoâ íâo -- ÝeØÝâepecÝoe --
âoÛìÚo Ø ÔocâyßÝo ÝaÜ ceÙçac; çâo Öe ÜoÖÝo ßØcaâì oÑ íâoÜ, Ôa eée ßeçaâaâì?
     PyccÚoÜy ßoÔÒØÖÝØÚy ÝecpoÔÝo caÜoÔoÒoÛìcâÒo oÝo eÓo ÚoÝäy×Øâ. Æapì ¿eâp
BeÛØÚØÙ   Ýe   ÜoÓ  ßepeÝecâØ  ÔaÖe  poÛØ  pyccÚoÓo  æapï  --   ßepeÔaÛ   ee
PoÜoÔaÝoÒcÚoÜy,  çâoÑë cÒoÑoÔÝo  ßoÔâpyÝØÒaâì ÝaÔ Ýeî,  Ø yÒÛeÚaÛcï ÔeÛoÜ Ôo
caÜo×aÑÒeÝØï 29.
     PoÛØ caÜoÔoÒoÛìÝëx ÓepoeÒ yÜeîâ ØcßoÛì×oÒaâì ÝeÜæë: »eÜÜ (Ò "´ÒopïÝcÚoÜ
ÓÝe×Ôe*), ÚoÓÔa eÜy  yÔaÛocì ÝaÚoÝeæ ßpoØ×ÒecâØ, ÚaÚ eÜy ßoÚa×aÛocì,  Ýeçâo,
ceÙçac Öe câaÛ Ò ßo×y Ø cÚa×aÛ  ßaâeâØçecÚØ: "´a, íâo ï cÔeÛaÛ, ßoâoÜy çâo ï
ÒeÛØÚØÙ Üy×ëÚaÝâ"...
     ÇyÒcâÒoÒaÛacì Ò ². A. CepoÒe ÝeÚoâopaï âaØÝcâÒeÝÝocâì cØÛìÝoÙ ÛØçÝocâØ.
Íâo ocâaÛocì Ò ÝeÜ Ýa Òcî ÖØ×Ýì 30...
        ². M. ³ A P È ¸ ½
     CßepÒoÓo Öe ×ÝaÚoÜcâÒa  ÜoeÓo  c ².  A.  ³apèØÝëÜ,  -- ÚaÖeâcï,  Ò ×aÛe
¿aÒÛoÒoÙ *, ÓÔe  eÓo coßpoÒoÖÔaÛo  ÝecÚoÛìÚo  çeÛoÒeÚ ÜoÛoÔeÖØ, ÚypcØcâoÚ  Ø
câyÔeÝâoÒ,  --  ï  ×aâÛeÛcï  ocoÑeÝÝoî ÝeÖÝocâìî Ú ÝeÜy. MÝe xoâeÛocì eÓo  Ø
ycaÔØâì  ßoyÔoÑÝee,  çâoÑë  oÝ Ýe ×aèØÑcï Ø çâoÑë eÓo ÚaÚ-ÝØÑyÔì  Ýe ×aÔeÛØ.
³apèØÝ ÑëÛ cØÜßaâØçeÝ Ø ÚpacØÒ, ÚaÚ ÜØÛaï, ÔoÑpaï ÔeÒØæa-ÚpacaÒØæa.
     ¿oçâØ  c  ßepÒoÓo Öe  Ò×ÓÛïÔa  Ýa ³apèØÝa ÜÝe ×axoâeÛocì ßØcaâì c  ÝeÓo
ßopâpeâ, Ýo ocyéecâÒØÛocì íâo ÝaÜepeÝØe  ßo×Öe . Ï ÖØÛ  y KaÛØÝÚØÝa Üocâa, a
³apèØÝ  -- y poÔcâÒeÝÝØÚoÒ cÒoeÙ  ÖeÝë Ò CyxoßyâÝoÙ âaÜoÖÝe  Ýa ¿eâepÓoäcÚoÜ
ßpocßeÚâe, Ò ßpeÚpacÝoÜ Úa×eÝÝoÜ ßoÜeéeÝØØ.
     ½a  ßapoxoÔØÚe  ßo  ÄoÝâaÝÚe ³apèØÝ  ßpoe×ÖaÛ oÓpoÜÝëe  ßpocâpaÝcâÒa  Ò
ÚaÚoe-âo yçpeÖÔeÝØe Ýa ¿ecÚax, ÓÔe  çeÜ-âo  cÛyÖØÛ, çâoÑë oâÒÛeÚaâì  ceÑï oâ
âÒopçecÚoÙ paÑoâë,  Úoâopaï eÓo -- oÝ íâoÓo ÑoïÛcï  -- ØcâoéaÛa Ôo âoÓo, çâo
oÝ Ýe Ýa èyâÚy ÞßacaÛcï ßcØxØçecÚoÓo paccâpoÙcâÒa **. OÑ íâoÜ oÝ Óo-
     *  KoÝæepâÝo-âeaâpaÛìÝëÙ  ×aÛ  Ýa  TpoØæÚoÙ  yÛØæe (ÝëÝe  yÛØæa  AÝâoÝa
PyÑØÝèâeÙÝa).
     **  C  ÝaçaÛa 1883  ÓoÔa  ³apèØÝ  cÛyÖØÛ  Ò  ÚaÝæeÛïpØØ  OÑéeÓo  cêeaÔa
ßpeÔcâaÒØ-âeÛeÙ  pyccÚØx  ÖeÛe×Ýëx ÔopoÓ.  ¿o  eÓo coÑcâÒeÝÝëÜ  cÛoÒaÜ,  íâa
cÛyÖÑa   ßpØÝocØÛa   eÜy   "ÑoÛìèyî  ßoÛì×y   co   câopoÝë,   âaÚ   cÚa×aâì,
ßcØxoÓØÓØeÝØçecÚoÙ* (². M. ³ a  pèØÝ. ¿ØcìÜa. M.--»., "Academia", 1934, câp.
291, 297 Ø 509; ßpØÜ. 286).
         360
     ÒopØÛ ÚaÚ çeÛoÒeÚ, ßoÓÛoâØÒèØÙ ÜÝoÖecâÒo ÜeÔØæØÝcÚØx ÚÝØÓ, pa×ëcÚØÒaï Ò
ÝØx oßØcaÝØe ÑoÛe×ÝeÙ, ßoxoÖØx Ýa eÓo coÑcâÒeÝÝyî.
     ºoÓÔa ³apèØÝ ÒxoÔØÛ Úo ÜÝe, ï çyÒcâÒoÒaÛ  íâo ÒceÓÔa eée Ôo eÓo ×ÒoÝÚa.
A  ÒxoÔØÛ  oÝ ÑecèyÜÝo  Ø  ÒceÓÔa  ÒÝocØÛ  c  coÑoî  âØxØÙ  ÒocâopÓ,  cÛoÒÝo
ÑecßÛoâÝëÙ aÝÓeÛ.
     ³apèØÝcÚØe  ÓÛa×a,  ocoÑeÝÝoÙ  Úpacoâë,  ßoÛÝëe  cepìe×ÝoÙ câëÔÛØÒocâØ,
çacâo  ×aÒoÛaÚØÒaÛØcì âaØÝcâÒeÝÝoî cÛe×oî.  ¸ÝoÓÔa ³apèØÝ Ò×ÔëxaÛ  Ø  cßeèØÛ
ceÙçac  Öe oâÒÛeçì Òaèe ÒÝØÜaÝØe, paccÚa×ëÒaï ÚaÚoÙ-ÝØÑyÔì ÝØçâoÖÝëÙ  cÛyçaÙ
ØÛØ  ßpØßoÜØÝaï  çìe  ÝØÑyÔì cÜeèÝoe ÒëpaÖeÝØe. ¸  íâo ÒëxoÔØÛo y  ÝeÓo  âaÚ
Òëpa×ØâeÛìÝo cÜeèÝo, çâo, ÔaÖe ocâaÒèØcì oÔØÝ Ýa ÔpyÓoÙ ØÛØ Ýa âpeâØÙ ÔeÝì Ø
ÒcßoÜØÝaï eÓo paccÚa×, ï ÔoÛÓo cÜeïÛcï.
     ²o  ÒpeÜï  ceaÝcoÒ,  ÚoÓÔa  Ýe  âpeÑoÒaÛocì  ocoÑeÝÝo  câpoÓoÓo cØÔeÝØï
ÝeßoÔÒØÖÝo, ï  çacâo ßpocØÛ  BceÒoÛoÔa MØxaÙÛoÒØça  çØâaâì  ÒcÛyx.  KÝØÓØ oÝ
ÒceÓÔa  ØÜeÛ ßpØ  ceÑe; ÔoÛÓØe ßyâØ Ýa  äØÝÛïÝÔcÚØx ßapoxoÔØÚax ßpØyçØÛØ eÓo
yßoâpeÑÛïâì ÒpeÜï c ßoÛì×oî.  ÇØâaÛ ³apèØÝ Üaccy,  ßoÓÛoéaï Òce,  Ø c  âaÚoÙ
Ñëcâpoâoî  ßpoØ×ÝocØÛ  cÛoÒa,  çâo ï  ßepÒoe ÒpeÜï,  ßoÚa  Ýe ßpØÒëÚ, Ýe ÜoÓ
yÛoÒØâì  ÜeÛìÚaÒèØx,  ÚaÚ oÑØÛìÝëe ßyèØÝÚØ cÝeÓa, câpaÝØæ eÓo âØxoÓo çâeÝØï.
½o çØâaÛ oÝ oxoâÝo Ø ÚpoâÚo ßepeçØâëÒaÛ ÝeßoÝïâÝoe Üecâo ÒÝoÒì.
     --  BceÒoÛoÔ MØxaÙÛoÒØç,--  cÚa×aÛ  ï oÔÝaÖÔë äpa×y,  Úoâopaï  âoÓÔa Ýe
cxoÔØÛa c ï×ëÚa  ÚaÖÔoÓo ØÝâeÛÛØÓeÝâa Ø  cÚpØßeÛa  Ýa ÑyÜaÓe  y  ßØcaÒèØx  o
ßpeÛecâÝëx  ÓapèØÝcÚØx  paccÚa×ax,--  BceÒoÛoÔ  MØxaÙÛoÒØç,  oâçeÓo  Òë   Ýe
ÝaßØèØâe ÑoÛìèoÓo poÜaÝa, çâoÑë cocâaÒØâì ceÑe cÛaÒy ÚpyßÝoÓo ßØcaâeÛï?
     Ï ceÙçac Öe ßoçyÒcâÒoÒaÛ ÓpyÑocâì cÒoeÓo Òoßpoca Ø ßoÖaÛeÛ, çâo Ýe-ÚoÜy
ÑëÛo ÔepÝyâì ÜeÝï ×a ßoÛy ÒoÒpeÜï, Ýo ³apèØÝ Ýe oÑØÔeÛcï.
     -- BØÔØâe ÛØ, ¸Ûìï EäØÜoÒØç,-- cÚa×aÛ aÝÓeÛìcÚØ ÚpoâÚo ³apèØÝ,-- ecâì Ò
ÑØÑÛØØ "KÝØÓa ßpopoÚa AÓÓeï". Íâa ÚÝØÓa ×aÝØÜaeâ ÒceÓo Òoâ íâaÚyî câpaÝØçÚy!
¸  íâo  ecâì  ÚÝØÓa!  A  ecâì   ÜÝoÓoçØcÛeÝÝëe  âoÜë,   ÝaßØcaÝÝëe  oßëâÝëÜØ
ßØcaâeÛïÜØ, Úoâopëe Ýe  ÜoÓyâ ÝocØâì ßoçeâÝoÓo Ýa×ÒaÝØï "ÚÝØÓØ", Ø  ØÜeÝa Øx
Ñëcâpo  ×aÑëÒaîâcï, ÔaÖe  ÝecÜoâpï Ýa  Øx ycßex ßpØ ßoïÒÛeÝØØ  Ýa cÒeâ.  ¼oÙ
ØÔeaÛ  -- AÓÓeÙ...  ¸  ecÛØ  Ñë  Òë  âoÛìÚo  ÒØÔeÛØ,  ÚaÚoÙ  oÓpoÜÝëÙ  Òopox
ÜaÚyÛaâypë  ï ÒëçepÚØÒaî Ø× cÒoØx coçØÝeÝØÙ! CaÜaï oÓpoÜÝaï paÑoâa y ÜeÝï --
yÔaÛØâì âo,  çâo  Ýe ÝyÖÝo.  ¸ ï ßpoÔeÛëÒaî  íâo ÝaÔ  ÚaÖÔoÙ cÒoeÙ Òeéìî  ßo
ÝecÚoÛìÚy  pa×,  ßoÚa ÝaÚoÝeæ  ßoÚaÖeâcï  oÝa  ÜÝe Ñe×  ÝeÝyÖÝoÓo  ÑaÛÛacâa,
ÜeèaîéeÓo xyÔÞÖecâÒeÝÝoÜy ÒßeçaâÛeÝØî...
     »eâoÜ 1884 ÓoÔa ï ocâaÒaÛcï ÔÛï ÑoÛìèoÙ paÑoâë Ò ÓopoÔe *. ¿ocÛe ceaÝca
ï ßpoÒoÖaÛ ³apèØÝa çepe× KaÛØÝÚØÝ Üocâ Ôo eÓo ÚÒapâØpë Ø ×axoÔØÛ Ýa ÜØÝyây Ú
poÔÝëÜ eÓo ÖeÝë. ÂaÜ, Ò yîâÝoÙ oÑcâaÝoÒÚe, ×a
     * KapâØÝa "¸ÒaÝ ³po×ÝëÙ Ø cëÝ eÓo ¸ÒaÝ".
         361
     ×eÛeÝëÜØ âpeÛìïÖaÜØ, Òce ØÓpaÛØ Ò ÒØáâ. ±oÛìèØe oÚÝa Úa×eÝÝoÙ  ÚÒapâØpë
ÑëÛØ oâÚpëâë ÝacâeÖì. ÁâoïÛØ âeßÛëe ÑeÛëe ÝoçØ. ³apèØÝ èÕÛ ßpoÒoÖaâì ÜeÝï Ôo
KaÛØÝÚØÝa Üocâa, Ýo ï  ÔoÛÓo Ýe ÜoÓ  paccâaâìcï  c ÝØÜ, ãÒÛeçeÝÝëÝ  ÚaÚØÜ-âo
cßopoÜ. ¼ë ßpoxoÔØÛØ ¿eâepÓoäcÚØÙ ßpocßeÚâ ßo ÝecÚoÛìÚy pa× âyÔa Ø Ýa×aÔ.
     Ï ×aÑëÛ âeßepì, Ò çìeÙ  ÚÒapâØpe,  ÚaÖeâcï  y ÚaÚoÓo-âo  xyÔoÖÝØÚa,  Üë
çacâeÝìÚo ÒcâpeçaÛØcì  co BceÒoÛoÔoÜ MØxaÙÛoÒØçeÜ  *. ÂaÜ oÝ çØâaÛ ÝaÜ ÒcÛyx
âoÛìÚo çâo ßoïÒØÒèyîcï âoÓÔa, ï cÚa×aÛ Ñë, "cîØây" ÇexoÒa "Câeßì". ÇexoÒ ÑëÛ
eée coÒceÜ ÝeØ×ÒecâÝoe, ÝoÒoe ïÒÛeÝØe Ò ÛØâepaâype. ±oÛìèØÝcâÒo cÛyèaâeÛeÙ Ø
ï  Ò  âoÜ çØcÛe  -- ÝaßaÔaÛØ Ýa ÇexoÒa Ø Ýa eÓo  ÝoÒyî  âoÓÔa ÜaÝepy  ßØcaâì
"ÑeccîÖeâÝëe" Ø "ÑeccoÔepÖaâeÛìÝëe" ÒeéØ... ToÓÔa eée âypÓeÝeÒcÚØÜØ ÚaÝoÝaÜØ
ÖØÛØ ÝaèØ ÛØâepaâopë.
     --  Çâo  íâo: ÝØ  æeÛìÝÞcâØ,  ÝØ ØÔeØ  Òo  ÒceÜ íâoÜ!  --  ÓoÒopØÛØ Üë,
ÚpØâØÚyï ÇexoÒa.
     ³apèØÝ  áo cÛe×aÜØ Ò cÒoeÜ cØÜßaâØçÝoÜ ÓoÛoce oâcâaØÒaÛ Úpacoâë ÇÕxoÒa;
ÓoÒopØÛ, çâo âaÚØx ßepÛoÒ  ï×ëÚa, ÖØ×ÝØ, ÝeßocpeÔcâÒeÝÝocâØ  eée Ýe  ÑëÛo  Ò
pyccÚoÙ ÛØâÕpaâype. ½aÔo ÑëÛo ÒØÔeâì, ÚaÚ oÝ ÒocxØéaÛcï âexÝØÚoÙ, ÚpacoâoÙ Ø
ocoÑeÝÝo  ßoí×ØeÙ íâoÓo ÒocxoÔïéeÓo âoÓÔa ÝoÒoÓo cÒeâØÛa pyccÚoÙ ÛØâepaâypë.
ºaÚ oÝ cÜaÚoÒaÛ Ø ßepeçØâëÒaÛ Òce çexoÒcÚØe ÚopoâeÝìÚØe paccÚa×ë!
     ².  M. ³apèØÝ  ÑëÛ  ÝeoÑëÚÝoÒeÝÝo  ßpaÒÔØÒ. Ï  Ýe  cÛëxaÛ oâ ÝeÓo  ÔaÖe
ÝeÒØÝÝoÙ ÛÖØ. OÔÝaÖÔë oÝ ÜÝe caÜ paccÚa×aÛ c ÑoÛìèoÙ ïcÝocâìî -- oÝ ßoÜÝØÛ Ø
co×ÝaÒaÛ  Òce  âoÓÔa,--  ÚaÚ  oÝ  ïÒØÛcï Ú  Ópaäy »opØc-MeÛØÚoÒy2,  c ßÛaçeÜ
yÑeÖÔaï ÒcecØÛìÝoÓo ÔØÚâaâopa ßpeÚpaâØâì  cÜepâÝëe Úa×ÝØ, Ø ßepeÔaÛ ÜÝe Òecì
pa×ÓoÒop c ÝØÜ;  ÚaÚ  oÝ ÚyßØÛ ÛoèaÔì y Úa×aÚa, yÖe ÑyÔyçØ  ÑÛØ× XapìÚoÒa, Ø
e×ÔØÛ Ýa ÝeÙ ÔoÛÓo, Ñe× ÒcïÚoÙ æeÛØ...
     Íâoâ íßØ×oÔ ßoÔâÒepÔØÛ ÜÝe ßocÛe xyÔoÖÝØÚ ³. ³. MïcoeÔoÒ. OÝ eÔÒa y×ÝaÛ
³apèØÝa, ÚoâopëÙ  ßoÚa×aÛcï  eÜy  coÒepèeÝÝo  çepÝëÜ, oÔØçaÛëÜ,  c  ÛoxÜaâoÙ
ÓycâoÙ ÓpØÒoÙ AÒeccaÛoÜa.
     MïcoeÔoÒ  ßoxÛoßoâaÛ o ßoÜeéeÝØØ ³apèØÝa  Ýa CaÑypoÒoÙ Ôaçe **,  ÒÑÛØ×Ø
XapìÚoÒa, ÓÔe BceÒoÛoÔ MØxaÙÛoÒØç ÜaÛo-ßoÜaÛy ycßoÚoØÛcï, a ×aâeÜ ÒepÝyÛcï Ú
peaÛìÝoÙ ÖØ×ÝØ.
     ²o  Òce  ÒpeÜï  cÒoeÓo câpaÝcâÒoÒaÝØï  ³apèØÝ ßoçâØ  ÝØçeÓo  Ýe  eÛ,  Ø
Ýa-câpoeÝØe  eÓo  ÑëÛo,  ÒepoïâÝo, oçeÝì  ßoxoÖe  Ýa  cocâoïÝØe  ´oÝ-KØxoâa.
CâpaÝcâÒoÒaÝØe  ßpoÔoÛÖaÛocì, ÚaÖeâcï, èecâì ÝeÔeÛì, a ÜoÖeâ Ñëâì,  Ø ÑoÛìèÕ
--  Ýe ßoÜÝî.
     ² ßocÛeÔÝØÙ pa× ï ÒcâpeâØÛ ³apèØÝa  ×a ÝeÔeÛî  Ôo Úaâacâpoäë Ò ³ocâØÝoÜ
ÔÒope. MÝe ×axoâeÛocì ßoÑpoÔØâì c ÝØÜ. OÝ ÑëÛ ocoÑeÝÝo ÓpycâeÝ,
     * Ã xyÔoÖÝØÚa M. MaÛëèeÒa.
     ** ±oÛìÝØæa ÔÛï ÔyèeÒÝoÑoÛìÝëx,  ÓÔe  ³apèØÝ ßpoÒeÛ ÝecÚoÛìÚo ÜecïßeÒ Ò
ÚoÝæe 1880 ÓoÔa.
         362
     yÑØâ Ø paccâpoeÝ. ÇâoÑë oâÒÛeçì ÜoÙ yßopÝëÙ Ò×ÓÛïÔ, oÑpaéeÝÝëÙ Ýa ÝeÓo,
³apèØÝ cÝaçaÛa  ßëâaÛcï  èyâØâì, ×aâeÜ câaÛ  Ò×Ôëxaâì, Ø  câpaÔaÝØe ÓÛyÑoÚoe
câpaÔaÝØe Ø×oÑpa×ØÛocì Ýa  eÓo ÚpacØÒoÜ, Ýo cØÛìÝo ßoâeÜÝeÒèeÜ  ×a íâo ÒpeÜï
ÛØæe.
     -- Çâo c  ÒaÜØ, ÔopoÓoÙ BceÒoÛoÔ MØxaÙÛoÒØç,-- copÒaÛocì  y ÜeÝï,  Ø  ï
yÒØÔeÛ, çâo oÝ Ýe ÜoÓ cÔepÖaâì  cÛe×... OÝ ØÜØ ×axÛeÑÝyÛcï Ø,  oâÒepÝyÒèØcì,
ßÛaâÚoÜ ßpØÒoÔØÛ Ò ßopïÔoÚ ÛØæo.
     -- ...²eÔì ÓÛaÒÝoe, Ýeâ, Ýeâ, íâoÓo ÔaÖe  ï Ò cÒoØx ÜëcÛïx ßoÒâopØâì Ýe
ÜoÓy! ºaÚ  oÝa ocÚopÑØÛa HaÔeÖÔy  MØxaÙÛoÒÝy! * O,  Ôa Òë  eée  Ýe ×Ýaeâe  Ø
ÝØÚoÓÔa Ýe y×Ýaeâe... ²eÔì oÝa ßpoÚÛïÛa ÜeÝï!
     ºaÚ ßoâepïÝÝëÙ cÛyèaÛ  ï  íâØ  cÛoÒa, ÝØçeÓo Ýe ßoÝØÜaï Ò  ÝØx. ¸ ×Ôecì
yÖe, ßpØ×Ýaîcì,  ï  ÑëÛ-  ÑÛaÓopa×yÜeÝ, ï Ýe paccßpaèØÒaÛ:  ÝØ --  o  ÚoÜ oÝ
ÓoÒopØÛ, ÝØ -- o çeÜ.
     ±poÔØÛØ Üë çaca ÔÒa, Òce ÑoÛìèÕ ÜoÛça.  ¿oâoÜ ³apèØÝ ÒcßoÜÝØÛ,  çâo eÜy
oçeÝì ÝeoÑxoÔØÜo ßocßeèØâì ßo ÔeÛy, Ø Üë paccâaÛØcì... ÝaÒeÚØ...
     "±e× ÝeÓo ÝaÜ câëÔÝo ÖØâì  -- ×aÚÛîçØÛ MØÝcÚØÙ 3 cÒoe  câØxoâÒopeÝØe Ýa
cÒeÖeÙ ÜoÓØÛe ². M. ³apèØÝa.
     * HaÔeÖÔa MØxaÙÛoÒÝa --  ÖeÝa ². M.  ³apèØÝa. BceÒoÛoÔ  MØxaÙÛoÒØç  ÑëÛ
yÔpyçeÝ ßpoØcèeÔèØÜ Ýe×aÔoÛÓo ßepeÔ âeÜ  pa×pëÒoÜ  eÓo ÜaâepØ c ÖeÝoî. ±oÛee
ßoÔpoÑÝo íâa ßocÛeÔÝïï Òcâpeça PeßØÝa c ³apèØÝëÜ oßØcaÝa ÝØÖe, Ýa câp. 443.
     BAC¸»¸¹ MAKC¸MOB¸Ç M A º C ¸ M ¾ ²*
        ¿AMÏT¸ MAKC¸MOBA
     ÃÜep ÝapoÔÝëÙ  xyÔoÖÝØÚ,  âØßØçÝëÙ  ßepeÔÒØÖÝØÚ Ò ÑÛaÓopoÔÝeÙèeÜ cÜëcÛe
íâoÓo cÛoÒa,  --  BacØÛØÙ  MaÚcØÜoÒØç  MaÚcØÜoÒ.  ³ÛaÒÝëe  ÚapâØÝë  eÓo  ßpØ
yßoÜØÝaÝØØ  eÓo  ØÜeÝØ ïcÝo  Òcâaîâ  ßepeÔ ÓÛa×aÜØ  pyccÚoÓo  çeÛoÒeÚa.  ²oâ
"¿pØxoÔ ÚoÛÔyÝa Ýa cÒaÔìÑy", Òoâ "CeÜeÙÝëÙ  pa×ÔeÛ", "3aeÜ xÛeÑa y coceÔÚØ",
"¿pØÜepÚa pØ×ë", "Bce Ò ßpoèÛoÜ" (ÔÛï ×aèâaâÝoÙ ßoÜeéØæë), "Xo×ïØÝ -- ÑyïÝ" Ø
â. Ô.
     ½e ×apacâeâ ÝapoÔÝaï âpoßa Ú  íâØÜ ßpocâëÜ, ØcÚpeÝÝØÜ, Ñe×ëcÚyccâÒeÝÝëÜ
ÚapâØÝaÜ ÝapoÔÝoÓo Ñëâa. ½e ÓpaÝÔØo×Ýë oÝØ  ßo pa×Üepy, Ýe Ñìîâ  Ýa ÒëçypÝëÙ
íääeÚâ âexÝØÚoÙ; cÚpoÜÝo Ø ×aÔyèeÒÝo Ø×oÑpaÖaeâ xyÔoÖÝØÚ Ñëâ ÛîÑØÜoÓo cÒoeÓo
Ñpaâa -- ÝapoÔa.
     ¸  ßØcaÛ cÒoØ ÚapâØÝë  BacØÛØÙ  MaÚcØÜoÒØç ÒceÓÔa  Ò ÓÛyèØ, Ò  ÔepeÒÝe,
oÚpyÖeÝÝëÙ  íâØÜ caÜëÜ ÝapoÔoÜ, Ò ÚpecâìïÝcÚoÙ Ø×Ñe, ßocâpoeÝÝoÙ  Ñe× ÒcïÚØx
ßpØÚpac ÜyÖØÚoÜ.
     ToßopÝaï cÒeâeÛÚa ÑëÛa eÓo ÜacâepcÚoÙ.  A ÒÔoxÝoÒØâeÛØ Ø ÚpØâØÚØ -- Òce
âyâ Öe ßoÔ ÑoÚoÜ.  ¿oÛÝa Ø×Ña ßpØxoÔØÛa  Ú BacØÛØî MaÚcØÜoÒØçy  ßo eÓo ×oÒy,
ÝapoÔ ×ÔpaÒo Ø yÜÝo pa×ÑØpaÛ ÚaÖÔëÙ eÓo âpyÔ.
     * ¸. E. PeßØÝ ßocÒïâØÛ xyÔoÖÝØÚy ².  M. MaÚcØÜoÒy ÔÒe  ÝeÑoÛìèØe câaâìØ
--  oÔÝy Ò 1911 ÓoÔy, ÔpyÓyî Ò 1913 ÓoÔy. ·Ôecì Üë ßpØÒoÔØÜ oÑe,  âaÚ ÚaÚ oÝØ
Ò×aØÜÝo ÔoßoÛÝïîâ oÔÝa ÔpyÓyî.
         364
     Ax,  íâo  ÔopoÓaï  ßyÑÛØÚa!  BcïÚØÙ  xyÔoÖÝØÚ,  ÑëÒèØÙ Ò  ×axoÛycâìe Ýa
íâîÔax, ×Ýaeâ ÜeâÚØe cÛoÒæa ßoÔpocâÚoÒ, cÛëxaÛ cepìe×ÝëÙ, ßpaÒÔØÒëÙ ßpØÓoÒop
câeßeÝÝëx  ÜyÖØÚoÒ  ÒcïÚoÜy  ÛØæy, ÒcïÚoÜy  ßpeÔÜeây  Ò ÚapâØÝe Ø  ßopaÖaÛcï
ÒepÝocâìî oæeÝÚØ Ø ÑecßoéaÔÝocâìî ÜeâÚØå íßØâeâoÒ.
     BacØÛØÙ  MaÚcØÜoÒØç  Ýe  pa× paccÚa×ëÒaÛ,  ÚaÚ  ÜÝoÓo  ßpØxoÔØÛocì  eÜy
ßepeÔeÛëÒaâì ßo ×aÜeçaÝØïÜ ÔepeÒeÝcÚØx Ôpy×eÙ. ´o âex ßop Ýe cçØâaÛ oÝ cÒoeÙ
ÚapâØÝë ×aÚoÝçeÝÝoÙ, ßoÚa oÝa Ýe ÑëÛa coÒepèeÝÝo oÔoÑpeÝa ØÜØ.
     ²ce,  çâo   ÚacaÛocì  ßoÔpoÑÝocâeÙ   Ò  oÑcâaÝoÒÚe  ÑëâoÒëx  cæeÝ,  Òce
xapaÚâepÝëe ßpØÜeâë ÔeÙcâÒyîéØx ÛØæ pa×ÑØpaÛØcì Ñe× ßoéaÔë.
     -- Heâ, ßocâoÙ, ßocâoÙ. A íâo? -- cßpaèØÒaeâ ÑoÙÚØÙ coceÔ. -- Kâo?
     -- "´pyÖÚy" ÜÝØÛ âyâ ßocaÔØâì.
     --  Çâo  âë,  çâo âë! Pa×Òe eÜy íâo Üecâo?  Âyâ  ÝaÔo ÚoÓo ßocâapèe, Ýe
cÒaâoÒ ßocaÔØâì. Oßïâì Öe ÔpyÖÚa y âeÑï  ÜÛaÔ -- ÝeoßëâeÝ.  ´a Ø Ýe ÑoeÚ  --
cÚyçÝoÒaâ oÑÛØçìeÜ... ³ÛØ-Úo, Òoâ  ßoÚaÖy âeÑe  ÔpyÖÚy. ²Øèì, ÚaÚaï ÒeceÛaï,
èØpoÚaï poÖa! ´a eÓo ÒceÓÔa Ø Ñepyâ Ýa cÒaÔìÑë: ÑaÛaÓyp, ÒeceÛìçaÚ...
     OÑéØÙ xoxoâ. ¸ Ø×ÛîÑÛeÝÝëÙ "ÔpyÖÚa" Ø×êïÒÛïeâ ßoÛÝoe  coÓÛacØe ßocØÔeâì
ÔÛï ÚapâØÝë.
     ¿oÚoÙÝëÙ KpaÜcÚoÙ -- çeÛoÒeÚ ÓpoÜaÔÝoÓo yÜa,  ÝeßoÚoÛeÑØÜo yÑeÖÔeÝÝëÙ Ò
×ÝaçeÝØØ  ÝaæØoÝaÛìÝoÓo Ò ÝaèeÜ  ØcÚyccâÒe, ÒceÓÔa, ÚaÚ âoÛìÚo  ßpØÝocØÛØ Ýa
ÒëcâaÒÚy  ÚapâØÝë  MaÚcØÜoÒa,  ÝaÔeÒaÛ ßeÝcÝe,  ßpØceÔaÛ Ýa  ÚopâoçÚØ  ßepeÔ
ÚapâØÝoÙ,  eée Ýe  ßoÒeèeÝÝoÙ  Ýa  câeÝy, Ø  ÔoÛÓo  Ýe  ÜoÓ ßpepÒaâì  cÒoeÓo
ÝacÛaÖÔeÝïï íâØÜ ßoÔÛØÝÝëÜ cÒØÔeâeÛìcâÒoÜ o ÖØ×ÝØ ÝapoÔa.
     --  ´a,  Ôa,  caÜ  ÝapoÔ  ÝaßØcaÛ  cÒoî   ÚapâØÝy...  --  ÓoÒopØÛ  ¸ÒaÝ
HØÚoÛaeÒØç, ÓÛyÑoÚo pacâpoÓaÝÝëÙ.-- ÃÔØÒØâeÛìÝo, yÔØÒØâeÛìÝo! ²oâ, ÖaÝpØcâë,
y ÚoÓo yçØâecì...
     HeÜÝoÓo ÚapâØÝ ÝaßØcaÛ BacØÛØÙ MaÚcØÜoÒØç, Ýo íâo ÝeÜÝoÓoe ÑyÔeâ ÒeçÝëÜ
ÔocâoïÝØeÜ ÝaèeÓo ÝapoÔa.
     ÃÒepeÝ,  çâo Ø  ÒßocÛeÔcâÒØØ,  ßpØ cÒoÑoÔe coÑpaÝØÙ  Ø  coî×oÒ, ÚapâØÝë
MaÚcØÜoÒa  ÑyÔyâ  yÚpaèaâì  Üecâa ÝapoÔÝëx cÑopØé,  Ø  Ýaè  xyÔoÖÝØÚ BacØÛØÙ
MaÚcØÜoÒØç MaÚcØÜoÒ ÑyÔeâ Ø×ÛîÑÛeÝÝëÜ -- cÒoØÜ.
     MØp  ßpaxy  âÒoeÜy,  ßpeÔaÝÝëÙ  âoÒapØé! Të ÝØÚoÓÔa Ýe  Ø×ÜeÝïÛ  Òepe Ø
ÝaßpaÒÛeÝØî  ToÒapØéecâÒa  ßepeÔÒØÖÝØÚoÒ.  TÒoØ   ÚapâØÝë  ocâaÝyâcï  ÖØÒëÜØ
cØÜÒoÛaÜØ copoÚaÛeâÝeÙ ÖØ×ÝØ ïÔpa,  ÚpeßÚoÓo coî×a xyÔoÖÝØÚoÒ cÒoeÓo ÝapoÔa.
BeçÝaï ßaÜïâì, âoÒapØé. ´o cÚopoÓo cÒØÔaÝØï!

        II
        ¿PAB´A HAP¾´HAÏ
     KpeÜeÝì "ßepeÔÒØÖÝØçecâÒa", caÜëÙ ÝecoÚpyèØÜëÙ ÚaÜeÝì  eÓo ocÝoÒaÝØï --
BacØÛØÙ MaÚcØÜoÒØç MaÚcØÜoÒ ÝeÜëcÛØÜ Ñe× PoccØØ, ÝeoâÔeÛØÜ oâ cÒoeÓo ÝapÞÔa.
         365
     ´aÖe  cyÔìÑa  BacØÛØï  MaÚcØÜoÒØça  Òcî  ÖØ×Ýì ÚoÛoâØÛa  eÓo, ÚaÚ  ×Ûaï
Üaçexa,-- âoçÝo âaÚ Öe, ÚaÚ oÝa ÑecßoéaÔÝa Ú ØcÚÛîçØâeÛìÝo ÔapoÒØâoÜy ÝapoÔy
pyccÚoÜy Ø c ÚaÚoÙ-âo  âaÙÝoÙ ×aÒØcâìî  Ýe Ôaeâ eÜy  ÝØ oâÔëxy, ÝØ cpoÚy  --
ÔyÑacØâ  eÓo  Ò  caÜëe  ÑoÛìÝëe  Üecâa.  TaÚ  Ø Ýaè ÑëâoßØcaâeÛì,-- Ò  ÖØÒëx
ÚapâØÝax, ßoÛÝëx ÛîÑÒØ Ø cÜëcÛa,  Òecì cÒoÙ ÒeÚ ÑëÛ ×aÓÛyèaeÜ ×a Ñe××aÒeâÝyî
ßpeÔaÝÝocâì, ÚpoÒÝyî ÛîÑoÒì Ø ÝeØ×ÜeÝÝyî cÛyÖÑy cÒoeÜy ÒeÛØÚoÜy ÝapoÔy.
     ² íâoÜ cÛyÖeÝØØ ÑëÛo eÔØÝcâÒeÝÝoe  cçacâìe MaÚcØÜoÒa, Ø eÓo  Ýa×ÝaçeÝØe
oßpeÔeÛØÛocì Ò caÜoÙ paÝÝeÙ  îÝocâØ.  ² caÜoÜ ØcÚpeÝÝeÜ ØcÚaÝØØ  Òepë Ò cÒoe
ÔeÛo oÝ ÒcâpeâØÛ yçeÝØe o ÒeÛØçØØ Ø ×ÝaçeÝØØ cÒoeÓo oÑe×ÔoÛeÝÝoÓo ÝapoÔa.
     KapâØÝë eÓo ÜoÖÝo Ýa×Òaâì ßepÛaÜØ ÝapoÔÝoÓo âÒopçecâÒa ßo xapaÚâepÝocâØ
Ø çØcâo pyccÚoÜy ÜØpoÞéãéÕÝØî.  OÝØ  cÚpoÜÝë, Ýe íääeÚâÝë, Ýe  ÚpØçaâ áÒoØÜØ
ÚpacÚaÜØ, Ýe ÒoßØîâ cÒoØÜØ cîÖeâaÜØ; Ýo ßpoÙÔyâ  ÒeÚa, a íâØ ßpocâëe ÚapâØÝë
âoÛìÚo çeÜ-âo  cÔeÛaîâcï cÒeÖee Ø ÑÛØÖe ×pØâeÛî  ÑyÔyéØx  ÒpeÜeÝ. A çeÜ? Íâo
ÒÞÒce Ýe  ×aÓaÔÚa  Ø Ýe  âaØÝcâÒeÝÝëÙ  cØÜÒoÛ,-- íâo caÜaï  ßpocâaï  pyccÚaï
ÒeçÝaï ßpaÒÔa. OÝa cÒeâØâ  Ø× ÝeÒëçypÝëx ÚapâØÝ MaÚcØÜoÒa:  Ø× ÚaÖÔoÓo ÛØæa,
âØßa, Öecâa, Ø× ÚaÖÔoÓo ÜecâeçÚa eÓo ÑeÔÝëx oÑcâaÝoÒoÚ, ÑeÔÝoÙ ÖØ×ÝØ.
     ºaÚoÙ Ñë ÚyÛìâypë ÝØ ÔocâØÓ Ò ÑyÔyéeÜ pyccÚØÙ ÓpaÖÔaÝØÝ, ÚaÚØx ßaÛaâ ÝØ
ßoÝacâpoØÛ  Ñë oÝ ÒßocÛeÔcâÒØØ  ÔÛï pa×ÒÛeçeÝØÙ,  oÑyçeÝØÙ Ø oÑéeÖØâØÙ cÒoØÜ
ÜoÛoÔëÜ  opÛïâaÜ, Òo  Òcex íâØx ÒeÛØÚoÛeßÝëx  xopoÜax  Ø  oÑèØpÝëx  çepâoÓax
ÚapâØÝë ². M. MaÚcØÜoÒa ×aÙÜyâ ßoçeâÝoe  Üecâo;  Ø Ø× ßoÚoÛeÝØï Ò  ßoÚoÛeÝØe
ÑyÔeâ  âpaÔØæØoÝÝo ßepexoÔØâì  Ú  ÝØÜ ÛîÑoÒì  Ø cepÔeçÝëÙ  ØÝâepec Ú  ÑeÔÝëÜ
äopÜaÜ ÑeÔÝoÓo Ñëâa ßpeÔÚoÒ; a ØÜï aÒâopa ÑyÔeâ ÒcßoÜØÝaâìcï Ø çecâÒoÒaâìcï,
Ø ÑyÔeâ ÑeccÜepâeÝ  cÚpoÜÝëÙ  xyÔoÖÝØÚ co cÒoeî ßpocâoî  ÝapyÖÝocâìî. ¸  Òce
peaÛìÝee Ø ×ÝaÚoÜee  ÑyÔyâ Úa×aâìcï  Òo×ÒeÛØçØÒèeÜycï  ßoâoÜcâÒy eÓo ÔopoÓØe
çepâë, Ø Òce ÔopoÖe ÑyÔyâ æeÝØâì eÓo ßpaÒÔØÒëe  ÚapâØÝÚØ. ¸x ÑyÔyâ ÛîÑØâì  Ø
ÒeçÝo ØÜØ ÛîÑoÒaâìcï.
     ²oâ ÝaÓpaÔa xyÔoÖÝØÚy.
     ¸ íâo Ýe äaÝâa×Øï Ú cÛyçaî,  Ýe yâeèeÝØe Ò ÓopìÚoÙ îÔoÛØ.  Heâ, cçacâìe
xyÔoÖÝØÚa ÚaÚ xyÔoÖÝØÚa,  ÝecoÜÝeÝÝo, ×aÚÛîçaeâcï Ò  íâoÙ cçacâÛØÒoÙ ÝaxoÔÚe
cÒoeÙ "×eÛeÝoÙ  ßaÛoçÚØ";  âoÛìÚo  oÝa Ø  yÚaÖeâ eÜy  ßyâì  Ò  eÓo  "æapcâÒo
ÝeÑecÝoe".
     ¼oÖeâ ßoÚa×aâìcï, çâo MaÚcØÜoÒy ßpocâo Ø Ñe× ÑopìÑë ßpØèÛocì ÔocâØÓÝyâì
cÒoeÙ  xyÔoÖecâÒeÝÝoÙ ÒeçÝocâØ. Heâ,  Ò  ÔeÙcâÒØâeÛìÝocâØ  Ýa ßyâØ eÓo  ÑëÛo
ÜÝoÓo  ØcÚycoÒ  Ø  coÑÛa×ÝoÒ,  ÜÝoÓo  ×aÜaÝçØÒëx  ÔopoÓ  Ø  ÑoÛee  ÑÛecâïéØx
ßepcßeÚâØÒ.
     ²  AÚaÔeÜØØ xyÔoÖecâÒ  MaÚcØÜoÒ  èeÛ  oÔÝØÜ  Ø× caÜëx ßepÒëx, Ò  ßepÒoÜ
ÔecïâÚe.   ¿poäeccopa   cçØâaÛØ   eÓo   ÚaÝÔØÔaâoÜ  Ýa  Òce  ÒëcèØe  oâÛØçØï
aÚaÔeÜØçecÚoÓo Úypca, Ýa cepeÑpïÝëe Ø  ×oÛoâëe ÜeÔaÛØ  Ø, ÝaÚoÝeæ, Ýa ca-Üyî
ÑoÛìèyî ÝaÓpaÔy: ßÞe×ÔÚy Ò EÒpoßy Ýa èecâì Ûeâ ÔÛï oÚoÝçaâeÛìÝoÓo
         366
     ycoÒepèeÝcâÒoÒaÝØï Ò  ØcÚyccâÒe, çâoÑë Òo×ÒpaâØâìcï  ÔocâoÙÝëÜ ×ÒaÝØï Ø
ÔeïâeÛìÝocâØ ßpoäeccopa.
     ºaÚ!  ¸Üeï  Ò ÒØÔy  âaÚyî ÑÛecâïéyî  xyÔoÖecâÒeÝÝyî  Úapìepy,  MaÚcØÜoÒ
oâpeÚcï oâ Ýee Ø ocâaÛcï Ò PoccØØ ÔÛï cÒoØx ÑeÔÝëx ÜyÖØçÚoÒ?!
     -- ²oâ ßpocâoâa!..
     -- ´a,  ßpocâoâa Ø ßpaÒÔa,-- ÜoÖÝo oâÒeâØâì Ýa íâo ÝeÔoyÜeÝØe ícâeâa...
Ícâeâ paÒÝoÔyèeÝ  Ø Ú PoccØØ, Ø  Ú ßpaÒÔe  ÜyÖØæÚoÙ, Ø ÔaÖe Ú ÑyÔyéeÜy cÒoeÙ
poÔØÝë... Kâo âaÜ  ee  pa×Ñepeâ!.. ¸cÚyccâÒo ÔÛï  ØcÚyccâÒa, coÒepèeÝcâÒo --
oÔÝo ÒceÜ. ¸ ÝaÚoÝeæ:  íâa  "ÑeÔÝocâì Ôa  ÑeÔÝocâì, Ôa  ÝecoÒepèeÝcâÒo ÝaèeÙ
ÖØ×ÝØ"... ²ce íâo âaÚ âïÖeÛo...  TaÚ  paccyÖÔaeâ ícâeâ, Úyßaïcì ÓÛa×aÜØ, ÚaÚ
cëp  Ò ÜacÛe, Ò  ÓepoØçecÚØx ØcâopØïx  ³opaæØeÒ  Ø  KypØaæØeÒ,  ÜyçeÝØÚoÒ  Ò
ÚoÛØ×eïx Ø ÎÛØeÒ Æe×apeÙ â. Ô.
     Ícâeâ oßìïÝeÝ  íâØÜ  aÑceÝâoÜ;  oÝ  ÔaÒÝo yÖe aÛÚoÓoÛØÚ  íâØx  xoÛoÔÝëx
íÚ×epæØcoÒ Ýa ØcâopØçecÚØe âeÜë. Çâo eÜy, çâo poÔØÝa ØpoÝØçecÚØ  ÝeÜa Ýa eÓo
ÔoÛÓoÛeâÝØe yxØépeÝØï Ò âexÝØÚax "ßocÛeÔÝeÓo cÛoÒa* ØcÚyccâÒa... OÝ  ÝØÚoÓÔa
Ýe ×aÔyÜëÒaÛcï, cÚoÛìÚo câoØÛØ oâeçecâÒy Òce íâØ ÝØÚçeÜÝëe coÒepèeÝcâÒa...
     ´a, ÝØÚçeÜÝëe. Pa×ÒepÝØâe "BoÙÝy Ø ÜØp" ». H. ToÛcâoÓo, ÝaçÝØâe  çØâaâì
íây  ÒeÛØÚyî  ÚÝØÓy  ÖØ×ÝØ, Úoâopyî  ÝaßØcaÛ pyccÚØÙ çeÛoÒeÚ,  Ø Òë ÝeÒoÛìÝo
cÚoÝäy×Øâecì ßepeÔ ÒeÛØçØeÜ ØcÚyccâÒa, ÒoßÛoéaîéeÓo pyccÚyî ßpaÒÔy.
     ¸  xyÔoÖÝØÚy,  ÖeÛaîéeÜy  câaâì  ÖØÒëÜ, cÑpocØâì Òecì xÛaÜ Ò  ßoèÛocâì,
ßpØÒØÒaeÜëe  ÜeâoÔØçecÚØ   ÚypcaÜØ   aÒâopØâeâÝëx   yçpeÖÔeÝØÙ,   ßpeÔcâaÝeâ
ÚoÛoccaÛìÝëÙ, caÜocâoïâeÛìÝëÙ Ø âpyÔÝëÙ  ßyâì ØcÚyccâÒa ßpaÒÔë Ø ÖØ×ÝØ; çâoÑ
ØÔâØ  ßo íâoÜy ßyâØ, ÝyÖÝo ÑecßoéaÔÝo  oâpeçìcï oâ ycÒoeÝÝoÙ ßoèÛocâØ  oÑéØx
Üecâ,  ÓoâoÒëx äopÜ  (ÚaÚ  Ò  ÛØâepaâype  -- oâ  ÛØâepaâypÝocâØ,  ÝaÒeÒaîéeÙ
cÚyÚy).  HyÖÝo  câaâì  ßoÔÒØÖÝØÚoÜ,  ÚaÚ  AÛeÚcaÝÔp  ¸ÒaÝoÒ,  ßpeoÔoÛeÒaÒèØÙ
ÛoÖÝëe, ÜepâÒëe äopÜë ØcÚyccâÒa Ò âeçeÝØe ÔÒa-ÔæaâØ ceÜØ Ûeâ. "
     ¸ BacØÛØÙ  MaÚcØÜoÒØç  ßoÝïÛ c  îÝëx Ûeâ  íâoâ  ßyâì ßpaÒÔë  Ø Øè×ÝØ  Ò
ÖØÒoßØcØ.
     ½ØçeÓo Ýe Ôaeâcï ÔapoÜ.  ¸  eÜy ÔoÛÓo ÝaÔo ÑëÛo oâyçaâìcï oâ  èaÑÛoÝÝëx
ycÛoÒÝocâeÙ -- Ø paÑoâaâì, âpyÔØâìcï ÝaÝoÒo: ÒØÔeâì, çyÒcâÒoÒaâì, ØcÚaâì  Ø,
çâo ÒceÓo ÒaÖÝee, yÜeâì ßepeÝÕcâØ Ýa  xoÛcâ  cÒoe ÝoÒoe, Ø×ÛîÑÛeÝÝoe.  ¼ÝoÓo
ÑëÛo âpyÔa, Ø ÑeccÜepâØe ÝeÛeÓÚo ÔÞcâØÓÝyâo ØÜ.
        ¸· MO¸X O±ÉEH¸¹ C ». H. TO»CT˼
     »eÒ HØÚoÛaeÒØç ToÛcâoÙ ÚaÚ ÓpaÝÔØo×Ýaï ÛØçÝocâì  oÑÛaÔaeâ ßopa×ØâeÛìÝëÜ
cÒoÙcâÒoÜ co×ÔaÒaâì Ò oÚpyÖaîéØx ÛîÔïx  cÒoe ocoÑoe ÝÐcâpoeÝØe. ³Ôe Ñë oÝ ÝØ
ßoïÒØÛcï,  âoâçac  Òëcâyßaeâ  Òo  ÒceopyÖØØ ÝpÐÒcâÒeÝÝëÙ ÜØp  çeÛoÒeÚa Ø Ýeâ
ÑoÛee Üecâa ÝØÚaÚØÜ ÝØ×ÜeÝÝëÜ ÖØâeÙcÚØÜ ØÝâepecaÜ.
     ´Ûï ÜeÝï ÔyxoÒÝaï  aâÜocäepa »ìÒa HØÚoÛaeÒØça ÒceÓÔa  ÑëÛa oÑyàÕÒaîéeÙ,
×axÒaâëÒaîéeÙ. ¿pØ  ÝeÜ, ÚaÚ ×aÓØßÝoâØ×ØpoÒaÝÝëÙ, ï ÜoÓ  âoÛìÚÞ  ßoÔçØÝïâìcï
eÓo ÒoÛe.  ² eÓo ßpØcyâcâÒØØ ÒcïÚoe ßoÛoÖeÝØe, ÒëcÚa×aÝÝÞÕ .ØÜ, Úa×aÛocì ÜÝe
ÑeccßopÝëÜ.
     EÓo  âpaÚâaâë Ø×ÒecâÝë. Kacaâìcï Øx ï  Ýe  ÑyÔy. ·Ôecì, Ò íâoÙ  ÚpaâÚÞÙ
×aÜeâÚe, ï  ßoßëâaîcì cooÑéØâì âoÛìÚo ÝecÚoÛìÚo  íßØ×oÔoÒ ÒÝeèÝÕÓÞ  ÑëâoÒoÓo
xapaÚâepa eÓo ÖØ×ÝØ, ÑÛØ×ÚØÜ cÒØÔeâeÛeÜ Úoâopëx ÜÝe ßÞáçÐáâÛØÒØÛocì Ñëâì.
         1 ² MOCº²E
     EÓo ßepÒoe ßoïÒÛeÝØe. ² 1880 ÓoÔy Ò MocÚÒe, Ò ±oÛìèoÜ TpyÑÝÞÜ
     ßepeyÛÚe, Ò ÜoeÙ ÜaÛeÝìÚoÙ ÜacâepcÚoÙ, ßoÔ Òeçep Òce ÒÔpyÓ ßpØÝïÛo ÚÐ-
     ÚoÙ-âo ×apeÒoÙ âoÝ Ø ×aÔpoÖaÛo Ò ocoÑoÜ ßpØßoÔÝïâoÜ ÝacâpoeÝØØ, ÚoÓÔÐ
         368
     ÒoèeÛ