ŽćĽ­¨âĽ íâŽâ ⼪áâ:


     Trzeba tworzyŚ dobro ze zła bo nie ma nic innego, z czego  by  można Je
tworzyŚ.
     Robert Fenn Warren



     Fragmenty  wywiadu, ktăry przeprowadził  specjalny  korespondent  Radia
Harmont z
     doktorem WALENTINEM PILLMANEM, w związku z przyznaniem  temu ostatniemu
Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za 19... rok
     -  ...  Zapewne pana pierwszym  poważnym  odkryciem  było odkrycie  tak
zwanego radiantu Pillmana?
     - Nie sądzŞ. Radiant Pillmana to ani pierwsze, ani poważne, ani, ściśle
măwiąc, odkrycie. I w dodatku niezupełnie moje.
     -  Pan chyba  żartuje, panie doktorze. Radiant Pillmana  - te dwa słowa
zna każdy uczeá szkoły podstawowej.
     -  Nic  dziwnego.  Radiant  Pillmana  pierwszy  odkrył  właśnie  uczeá,
niestety  nie  pamiŞtam  jego  nazwiska,  niech  pan  zajrzy   do  "Historii
Lądowania" Stetsona,  tam pan znajdzie wszystkie  szczegăły. Radiant  został
odkryty przez ucznia, wspăłrzŞdne opublikował po raz pierwszy student, a nie
wiadomo dlaczego ochrzczono radiant moim nazwiskiem.
     - Tak,  z odkryciami zdarzają siŞ zdumiewające historie. Czy nie măgłby
pan wyjaśniŚ naszym słuchaczom, panie doktorze...
     -  Niech pan  posłucha, drogi rodaku.  Radiant Pillmana  to niezmiernie
prosta  rzecz.  ProszŞ sobie  wyobraziŚ,  że  wprowadził pan w ruch obrotowy
ogromny globus, a potem zaczął pan do niego strzelaŚ z rewolweru. Dziurki na
globusie ulożą siŞ w pewną określoną krzywą. Cała istota tego, co pan nazywa
moim pierwszym poważnym  odkryciem, zawiera siŞ w prostym fakcie - wszystkie
Strefy Lądowania - a jest ich sześŚ - rozmieszczone są
     na  powierzchni naszej planety  tak. Jakby ktoś sześciokrotnie strzelił
do Ziemi z pistoletu umieszczonego na  linii Ziemia - Deneb. Deneb - to alfa
gwiazdozbioru
     ŁabŞdzia,  a punkt na nieboskłonie, z ktărego, by tak rzec, strzelano -
nazywamy właśnie radiantem Pillmana.
     - DziŞkujŞ  w imieniu  słuchaczy,  panie  doktorze.  Drodzy  słuchacze!
Nareszcie ktoś nam sensownie wyjaśnił, co to takiego radiant Pillmana! Ale a
propos,  panie  doktorze, wczoraj upłynŞło dokładnie trzynaście lat  od dnia
Lądowania. ByŚ może, zechce pan w  związku z tym powiedzieŚ kilka słăw swoim
rodakom?
     - A co  konkretnie ich interesuje? Niech pan pamiŞta, że  nie było mnie
wăwczas w Harmont...
     -  Tym  bardziej  chcielibyśmy  usłyszeŚ,  co  pan pomyślał, kiedy  siŞ
okazało,  że  paáskie  rodzinne  miasto  stało siŞ  obiektem  inwazji  obcej
supercywilizacji...
     - Măwiąc szczerze w pierwszej chwili pomyślałem, że to kaczka... Trudno
było sobie wyobraziŚ, że w naszym starym, małym miasteczku wydarzyło siŞ coś
podobnego. Odyby to była Gobi, Nowa Funlandia - ale Harmont!
     - Jednakże w koácu musiał pan uwierzyŚ.
     - Istotnie, w koácu musiałem.
     - No i co było dalej?
     -  Nagle przyszło mi do głowy, że zarăwno Harmont, jak i pozostałe piŞŚ
Stref  Lądowania...  przepraszam, wtedy  wiedziano  tylko  o czterech...  że
wszystkie one  tworzą  określoną krzywą.  Obliczyłem wspăłrzŞdne  radiantu i
posłałem je do "Nature".
     - I w najmniejszym stopniu nie zaniepokoił pana los rodzinnego miasta?
     - Widzi pan, wtedy już  wierzyłem w fakt Lądowania, ale  jednak w żaden
sposăb nie byłem  w  stanie  uwierzyŚ panicznym korespondencjom o  płonących
dzielnicach, o  potworach,  ktăre szczegălnie  chŞtnie  pożerały  starcăw  i
dzieci,  o krwawych walkach miŞdzy nieśmiertelnymi  przybyszami z Kosmosu, a
nader śmiertelnymi, ale  nieodmiennie bohaterskimi pancernymi dywizjami Jego
Krălewskiej Mości...
     - Miał  pan słusznośŚ. PamiŞtam, że koledzy dziennikarze  nieźle  wtedy
narozrabiali... PowrăŚmy  jednak do nauki. Odkrycie  radiantu Pillmana  było
paáskim pierwszym,  ale, jak  sądzŞ, nie  ostatnim wkładem w naszą  wiedzŞ o
Lądowaniu.
     - Pierwszym i ostatnim.
     - Ale bez wątpienia  śledzi pan uważnie stan  miŞdzynarodowych badaá  w
Strefach Lądowania...
     - Tak... niekiedy przeglądam "Biuletyn".
     -  Ma  pan na  myśli  "Biuletyn MiŞdzynarodowego Instytutu  Cywilizacji
Pozaziemskiej"?
     - Tak.
     - A  wiŞc  co zdaniem  pana  należy  uznaŚ  za  najważniejsze  odkrycie
ostatnich trzynastu lat?
     - Sam fakt Lądowania.
     - Przepraszam?
     -  Sam  fakt  Lądowania stanowi najważniejsze  odkrycie  nie  tylko  na
przestrzeni  ostatnich trzynastu  lat, ale  w całej  historii ludzkości. Nie
jest takie ważne, kim  oni byli,  skąd i po co przybyli, dlaczego tak krătko
gościli  u  nas i  co siŞ  z  nimi stalo păźniej.  Najważniejsze,  że  teraz
ludzkośŚ z całą pewnością wie, że nie jest samotna we Wszechświecie. Obawiam
siŞ, że Instytutowi  Cywilizacji Pozaziemskich już nigdy wiŞcej  nie uda siŞ
dokonaŚ răwnie fundamentalnego odkrycia.
     - To wszystko jest ogromnie interesujące, panie  doktorze,  ale  prawdŞ
măwiąc  miałem  na  myśli odkrycia w dziedzinie  techniki.  Odkrycia,  ktăre
mogłaby wykorzystaŚ nasza ziemska nauka i technika. Przecież wielu wybitnych
uczonych  uważa,  że  materiały znajdujące  siŞ  w  Strefach Lądowania  mogą
zmieniŚ cały bieg naszej historii.
     - No  căż, ja nie należŞ do zwolennikăw tego punktu widzenia.  A jeżeli
chodzi o konkretne znaleziska, to przykro mi, ale nie jestem specjalistą.
     - Jednak od  dwăch lat jest pan konsultantem  Komisji OFIZ,  zajmującej
siŞ całokształtem spraw związanych z Lądowaniem...
     -  To prawda. Ale  ja  nie  mam  nic wspălnego z badaniami  cywilizacji
pozaziemskich.  W   Komisji,  wspălnie  z  innymi  kolegami,  reprezentujemy
miŞdzynarodowe  środowisko naukowe, kontrolując  wykonanie rezolucji  ONZ  w
sprawie  eksterytorialności  Stref  Lądowania. Brutalnie  măwiąc, pilnujemy,
żeby   wszystkim,  co  znajduje  siŞ   w  Strefach,   dysponował   wyłącznie
MiŞdzynarodowy Instytut.
     - Czyżby na te pozaziemskie cuda jeszcze ktoś miał apetyt?
     - Tak.
     - Zapewne ma pan na myśli stalkerăw?
     - Nawet nie wiem, co to takiego.
     - Tak u  nas,  w  Harmont, nazywają zuchwalcăw, ktărzy na własne ryzyko
przekradają siŞ do Strefy i wynoszą stamtąd wszystko, co  im wpadnie w rŞce.
To nowy, nie znany dotychczas fach.
     - Rozumiem. Nie, to nie leży w naszej kompetencji.
     -  Jasne! Tymi sprawami zajmuje siŞ  policja. Ale ogromnie chcielibyśmy
wiedzieŚ, co właściwie leży w paáskiej kompetencji, panie doktorze?
     -  Wiadomo, że istnieje  stały  przemyt przedmiotăw ze Stref Lądowania.
Materiały  dostają  siŞ w  rŞce  nieodpowiedzialnych jednostek  oraz  całych
organizacji. Nas,  uczonych  i  członkăw  Komisji, interesują rezultaty tego
przemytu.
     - Czy nie măgłby pan wypowiedzieŚ siŞ bardziej konkretnie?
     -  Wie  pan, lepiej  porozmawiajmy  o  sztuce.  Czy  naprawdŞ  paáskich
słuchaczy nie interesuje moja opinia o niezrăwnanej Qwendy Muller?
     - Ależ  oczywiście!  Ale  najpierw może skoáczymy z nauką. Czy pan jako
uczony, nie ma czasem ochoty zająŚ siŞ tymi pozaziemskimi cudami?
     - Jak by to panu powiedzieŚ... Prawdopodobnie.
     -  A wiŞc  niewykluczone, że pewnego  piŞknego dnia mieszkaácy  Harmont
zobaczą swego sławnego rodaka na ulicach miasta?
     - Niewykluczone.




     lat   23,  kawaler.  Laborant  MiŞdzynarodowego  Instytutu  Cywilizacji
Pozaziemskich, Filia w Harmont

     Poprzedniego  dnia   wieczorem  stoimy  sobie  z  nim  w  przechowalni.
Wystarczy  zrzuciŚ Kombinezony i można  iśŚ  w miasto, zajrzeŚ do "Barge"  i
wypiŚ coś stosownego dla wzmocnienia duszy  i ciała. Ja stojŞ ot, tak sobie,
podpieram ścianŞ, swoje zrobiłem i już trzymam w pogotowiu papierosa,  paliŚ
mi siŞ chce wściekle  - od dwăch godzin nie  miałem papierosa w ustach. A on
jakoś  nie  może  rozstaŚ siŞ  ze  swoimi  skarbami. Załadował  jeden  sejf,
zamknął,  opieczŞtował,  teraz  załadowuje  drugi: zdejmuje  z  transportera
"pustaki",  ogląda  każdy  ze  wszystkich stron  (a ciŞżkie  są  ścierwa jak
wielkie nieszczŞście, każdy  waży sześŚ  i  păł kilo) i starannie ustawia na
păłkach.
     Okropnie długo  już  wojuje z  tymi "pustakami" i moim skromnym zdaniem
bez  żadnego pożytku dla ludzkości.  Na jego miejscu ja  bym już  dawno olał
sprawŞ i za te same pieniądze zająłbym siŞ czymś  innym. Chociaż  z  drugiej
strony,  jeśli siŞ  zastanowiŚ, taki  "pustak" rzeczywiście jest niezmiernie
zagadkowy, i można  powiedzieŚ -  szemrany. Ile to ja siŞ ich nadźwigałem, a
wszystko jedno,  za każdym  razem  jak  je  zobaczŞ,  od  nowa nie  mogŞ siŞ
nadziwiŚ. Dwie miedziane okrągłe płytki  wielkości spodeczka,  grube na piŞŚ
milimetrăw, odległośŚ miŞdzy płytkami  czterysta  milimetrăw,  i  oprăcz tej
odległości niczego miŞdzy  płytkami nie  ma. Można tam wsadziŚ rŞkŞ, można i
głowŞ,  jeżeli  kompletnie  zgłupiałeś  ze   zdziwienia  -  pustka,  pustka,
powietrze. Pomimo to coś miedzy nimi oczywiście byŚ musi, siła jakaś, tak ja
to rozumiem, ponieważ  ani ścisnąŚ tych  płytek,  ani  rozerwaŚ  nikomu  siŞ
jeszcze nie udało.
     No chłopaki, trudno opisaŚ coś podobnego  komuś, kto tego  nie widział.
Jakoś to  zbyt  proste, szczegălnie  jeśli  siŞ dobrze  przyjrzeŚ i uwierzyŚ
wreszcie własnym oczom. To zupełnie tak samo, jakby komuś opisywaŚ szklankŞ,
albo nie daj  Boże kieliszek - tylko  palcami wodzisz i  klniesz  w poczuciu
absolutnej  bezsilności.  Dobra,  zakładamy, żeście wszystko  zrozumieli,  a
jeżeli  ktoś nie  zrozumiał, niech  weźmie "Biuletyn"  naszego instytutu - w
każdym numerze znajdzie artykuły o "pustakach" z fotografiami...
     Jednym  słowem  Kirył  już prawie  od roku wojuje  z  tymi "pustakami".
Jestem u niego od  samego początku  i skarz mnie Băg, jeżeli rozumiem, czego
on siŞ  po nich  spodziewa, zresztą, jeśli mam byŚ  szczery, nadmiernie  nie
wysilam swego umysłu. Niech najpierw on sam zrozumie,  niech sam rozwiąże tŞ
łamigłăwkŞ, a wtedy, byŚ może, posłucham, co bŞdzie miał do  powiedzenia. Na
razie natomiast  jasne  jest  dla mnie jedno -  Kirył musi za  wszelką  cenŞ
chociaż jednego "pustaka"  wypatroszyŚ, nadgryźŚ kwasami, zgnieśŚ pod prasą,
stopiŚ w piecu. I wtedy wszystko stanie siŞ dla niego jasne, zdobŞdzie sławŞ
i chwałŞ,  a cała światowa  nauka  zapłacze  z  zachwytu rzewnymi łzami. Ale
chwilowo, o ile siŞ orientujŞ, do tego bardzo jeszcze daleko. Niczego do tej
pory  nie  osiągnął,  uszarpał  siŞ tylko nieprzytomnie, pozieleniał  nawet,
zrobił siŞ milczący, wygląda jak chory pies i chyba oczy mu łzawią. Gdyby to
był  ktoś inny,  zaprowadziłbym go  na wădkŞ, a  potem  na  dziwki, żeby  go
rozruszały, a rano  znowu  na wădkŞ  i  znowu  na dziwki,  tylko inne, i  po
tygodniu  czułby siŞ jak świeżo narodzony  - uszy  do găry, gŞba od ucha  do
ucha. Tylko, że nie dla Kiryła takie lekarstwo - nawet proponowaŚ nie warto.
     A wiŞc stoimy, znaczy siŞ, w przechowalni, patrzŞ na  Kiryła, widzŞ, co
siŞ z nim dzieje, jakie ma zapadniŞte oczy, i tak mi siŞ go żal robi, że nie
macie  pojŞcia.  I  właśnie wtedy  zdecydowałem.  To  znaczy nie  tyle nawet
zdecydowałem, tylko jakby mnie ktoś pociągnął za jŞzyk.
     - Słuchaj - măwiŞ - Kirył...
     A Kirył  właśnie stoi i trzyma w  rŞku ostatniego "pustaka"  i wpatruje
siŞ w niego jakby chciał wleźŚ do środka.
     - Słuchaj - măwiŞ - Kiryłl A gdybyś miał pełnego "pustaka", to co?
     - Pełny "pustak"? - powtarza i marszczy brwi, jakbym z nim nagle zaczął
rozmawiaŚ po chiásku.
     - No tak  - măwiŞ. - Ta  twoja hydromagnetyczna pułapka, jak jej tam...
obiekt 77-b. Tylko z jakimś niebieskawym paskudztwem w środku.
     WidzŞ, że zaczyna do niego docieraŚ.  Podniăsł na mnie oczy, przymrużył
powieki i widzŞ, że  gdzieś tam, za psimi łzami pojawia  siŞ jakiś przebłysk
rozumu, jak on sam uwielbia siŞ wyrażaŚ.
     - Poczekaj - măwi. - Jak to pełny? Taki sam jak ten, tylko pełny?
     - Aha.
     - Gdzie?
     Nareszcie. Dotarło. Nadstawił uszu. gŞba od ucha do ucha.
     - Chodź - măwiŞ - zapalimy.
     Kirył   żywo  wepchnął   "pustaka"  do  sejfu,   zatrzasnął  drzwiczki,
przekrŞcił klucz trzy  i păł raza i poszliśmy z powrotem do laboratorium. Za
zwyczajnego "pustaka" Ernest daje czterysta na rŞkŞ, a za pełnego - ja bym z
niego, sukinsyna, siedem skăr zdarł, ale możecie mi wierzyŚ albo  nie, wtedy
nawet  o tym  nie  pomyślałem, bo  măj Kirył, jakby mu  kto w kieszeá napluł
biegnie  po  dwa schodki  na gărŞ, nawet zapaliŚ  człowiekowi nie da. Jednym
słowem, wszystko mu  opowiedziałem - Jak  wygląda, gdzie leży  i  jak siŞ do
niego  najłatwiej dostaŚ. Kirył  od  razu wyciągnął plan, znalazł ten garaż,
zaznaczył go  palcem, spojrzał na  mnie  i,  rzecz  jasna,  od razu wszystko
zrozumiał, zresztą niewiele tu było do rozumienia!
     - Ach,  ty! - măwi i uśmiecha siŞ.  -  Ho căż, trzeba iśŚ, najlepiej od
razu jutro rano. O dziewiątej zamăwiŞ przepustki i "kalosz", a o  dziesiątej
zmăwimy paciorek i păjdziemy. Co ty na to?
     - Można - odpowiadam. - A kto na trzeciego?
     - A po co trzeci?
     - E,  nie - măwiŞ  - to nie piknik z dziewczynami. A jeśli  coś  ci siŞ
stanie? To jest Strefa - măwiŞ
     - porządek musi byŚ.
     Kirył lekko siŞ uśmiechnął, wzruszył ramionami.
     -  Jak  sobie  chcesz! Ty  siŞ lepiej na  tym znasz.  Pewnie że lepiej!
Kirył, rzecz jasna, przejawiał troskŞ o człowieka, to znaczy pomyślał o mnie
- obejdziemy  siŞ bez  trzeciego, pojedziemy we  dwăjkŞ, cisza, spokăj, i ja
bŞdŞ czysty  jak  kryształ.  Tylko że dobrze wiem -  ludzie  z instytutu  we
dwăjkŞ do  Strefy nie  chodzą. U nich  jest taki obyczaj: dwaj  robią, co do
nich należy, trzeci zaś siŞ przygląda, a kiedy go potem zapytają - opowie.
     -  Gdyby to ode mnie zależało, wziąłbym Austina  - măwi Kirył. - Ale ty
siŞ pewnie nie zgodzisz. A może jednak?
     - Nie - măwiŞ. - Tylko nie Austina. Austina weźmiesz innym razem.
     Austin  to  niezły  chłopak, strach  i  odwaga są  w  nim wymieszane  w
odpowiednich  proporcjach,  ale moim zdaniem jest już trefny. Kiryłowi  tego
nie wytłumaczysz, ale ja takie rzeczy widzŞ - wyobraził sobie, że StrefŞ zna
i że już wszystko jest w niej dla niego jasne
     -  a to  znaczy, że niedługo bŞdziemy  mieli znajomy  pogrzeb.  No i na
zdrowie. Tylko że  ja nie reflektujŞ. - No dobrze -  măwi Kirył - A  Tender?
Tender to jego drugi laborant. Niczego sobie chłop.
     Spokojny.
     - TrochŞ za stary - măwiŞ. - A poza tym ma dzieci...
     - To nic. On już chodził do Strefy.
     -  Dobrze - măwiŞ.  - niech  bŞdzie Tender...  Jednym słowem zostawiłem
Kiryła siedzącego nad planem, a sam poszedłem prościutko do "Barge", bo żreŚ
mi siŞ chciało nieprzytomnie, a i w gardle mi zaschło.
     Dobra. PrzychodzŞ nastŞpnego  dnia  jak  zwykle  o dziewiątej, pokazujŞ
przepustkŞ, a na portierni dyżuruje ten sam tyczkowaty  sierżant,  ktărego w
zeszłym roku nieźle obsłużyłem, kiedy po pijaku zaczął siŞ dowalaŚ do Guty.
     -  CześŚ  - măwi do  mnie.  -  Ciebie -  măwi - Rudy, szukają po  całym
instytucie... W tym momencie przerywam mu grzecznie.
     -  Dla  ciebie nie jestem żaden Rudy  -  măwiŞ. - I nie  staraj siŞ  mi
podlizaŚ, szwedzka kłonico.
     - Na miłośŚ boską.  Rudy! - măwi sierżant zdumiony. -  Przecież wszyscy
tak ciŞ nazywają.
     Przed Strefą zawsze jestem roztrzŞsiony i jeszcze trzeźwy na dodatek  -
złapałem go za pas i ze  wszystkimi szczegăłami opowiedziałem mu, kim jest i
dlaczego matka go zrodziła. On splunął, zwrăcił mi przepustkŞ i już bez tych
wszystkich czułości măwi:
     - Obywatel  Red Shoehart ma niezwłocznie stawiŚ siŞ u kapitana Herzoga.
Pełnomocnika do Spraw Bezpieczeástwa.
     -  O właśnie - măwiŞ - to co innego. Ucz siŞ, sierżancie,  a zostaniesz
lejtnantem.
     A sam myślŞ: co to znowu? Czego też może chcieŚ ode mnie kapitan Herzog
w  godzinach  pracy?  Dobra, idŞ  siŞ stawiŚ. Kapitan  ma gabinet na trzecim
piŞtrze,  luksusowy gabinet, i  kraty w oknach  jak  na  policji. Sam  Willy
siedzi za swoim biurkiem, pyka fajkŞ i uprawia biurokracjŞ za pomocą maszyny
do  pisania,  a  w kącie grzebie  w stalowym sejfie  jakiś sierżancina, nowy
chyba,  nie znam go. W naszym instytucie tych sierżantăw  jest wiŞcej  niż w
przeciŞtnej dywizji i wszyscy tacy dorodni,  krew z  mlekiem - do Strefy nie
muszą chodziŚ, a na wszelkie  zmartwienia  naszego świata plują z  trzeciego
piŞtra.
     - Dzieá dobry -  măwiŞ. - Pan mnie wzywał? Willy  patrzy na mnie jak na
ropuchŞ, odsuwa
     maszynŞ, kładzie przed sobą grubą tekturową teczkŞ i zaczyna przeglądaŚ
papiery.
     - Red Shoehart? - pyta.
     - We własnej osobie - odpowiadam, a śmiaŚ mi siŞ chce,  że ledwie  mogŞ
wytrzymaŚ. Taki nerwowy chichot mną trzŞsie.
     - Od jak dawna pracujecie w instytucie?
     - Dwa lata, trzeci rok właściwie.
     - Stan cywilny?
     - Samotny - odpowiadam. - Sierota. Na to kapitan odwraca siŞ do swojego
sierżanta i rozkazuje mu surowym głosem:
     - Sierżancie Lummer,  proszŞ iśŚ do archiwum i  przynieśŚ  akta  sprawy
numer sto piŞŚdziesiąt.
     Sierżant  zasalutował i zniknął, a  Willy zamknął teczkŞ i tak posŞpnie
pyta:
     - Znowu to samo?
     - Co znowu?
     - Sam  dobrze wiesz.  MowŞ  materiały przyszły  w twojej sprawie.  Tak,
myślŞ.
     - A skąd te materiały?
     Willy zasŞpił siŞ i ze złością zaczął tłuc swoją fajką o popielniczkŞ.
     - To nie twoja rzecz  -  măwi. - Ostrzegam ciŞ, bo  znamy  siŞ  nie  od
dzisiaj  - rzuŚ to wszystko i to  raz na zawsze.  Jak ciŞ  drugi raz złapią,
sześcioma miesiącami  siŞ nie wymigasz. A z Instytutu wylecisz natychmiast i
to na wieki wiekăw, rozumiesz?
     - Rozumiem - măwiŞ - to akurat  rozumiem dobrze, nie rozumiem tylko, co
za ścierwo na mnie doniosło...
     Ale kapitan  znowu patrzy  na mnie  ołowianym  spojrzeniem,  pogwizduje
pustą fajką  i grzebie  w  swoich papierach.  To  znaczy, że wrăcił sierżant
Lummer z aktami sprawy numer sto piŞŚdziesiąt.
     - DziŞkujŞ, Shoehart - măwi kapitan Willy  Herzog o przezwisku Tucznik.
- To wszystko, co chciałem usłyszeŚ.
     No a  ja poszedłem do szatni, przebrałem  siŞ w  kombinezon, zapaliłem,
przez cały czas myślŞ - skąd ten swąd? Jeżeli z instytutu, to przecież lipa,
nikt tu o mnie nic nie wie i wiedzieŚ nie może. A jeżeli przyszedł papier  z
policji... to o czym  oni mogą tam  wiedzieŚ, prăcz moich starych  spraw?  A
może  Ścierwnik wpadł?  To bydlŞ,  żeby  samemu siŞ wykrŞciŚ,  rodzoną matkŞ
sprzeda.  Ale  przecież  i  Ścierwnik  nic o mnie  teraz  nie wie. Myślałem,
myślałem,  nic mądrego  nie  wymyśliłem i  postanowiłem  nie zawracaŚ  sobie
głowy! Ostatni raz  byłem  w  Strefie nocą trzy  miesiące temu,  prawie cały
towar już opyliłem  i  prawie  wszystkie pieniądze wydałem,  teraz mogą mnie
łapaŚ do sądnego  dnia. Ale kiedy już  szedłem  po schodach  na  gărŞ, nagle
spłynŞło na mnie olśnienie, i  to takie, że wrăciłem do szatni,  usiadłem  i
znowu zapaliłem. Wychodziło na to, że do  Strefy dzisiaj iśŚ nie  mogŞ, i to
pod  żadnym pozorem. Ani jutro nie mogŞ, ani  pojutrze. Wychodziło na to, że
gliny znowu mnie  mają  na oku, że nie zapomnieli  o  mnie, a  jeżeli  nawet
zapomnieli, to ktoś im właśnie przypomniał. Obecnie to już zresztą nieważne,
kto mianowicie. Każdy stalker, jeżeli tylko nie upadł  na głowŞ, wie, że  go
śledzą. Teraz muszŞ siedzieŚ cicho w najciemniejszym kącie, jaki  uda mi siŞ
znaleźŚ. Jaka znowu Strefa? Ja  tam  nawet z przepustką od ilu już  miesiŞcy
nie byłem! Czego siŞ czepiacie uczciwego laboranta?
     Obmyśliłem to  wszystko i nawet jakby pewną ulgŞ uczułem,  że nie muszŞ
dzisiaj iśŚ do Strefy. Tylko
     jakby  o  tym  możliwie delikatnie  zawiadomiŚ Kiryła?  Powiedziałem mu
wprost:
     - Do Strefy nie idŞ. Jakie bŞdą dalsze polecenia?
     Na te  słowa Kirył  oczywiście wybałuszył na mnie oczy. Potem widocznie
dotarło  do  niego,  bo  wziął  mnie  za  łokieŚ,  zaprowadził   do  swojego
gabineciku, posadził przy swoim  biurku, a  sam  usiadł  obok  na parapecie.
Zapaliliśmy. Milczymy, nastŞpnie Kirył pyta mnie ostrożnie:
     - Czy coś siŞ stało. Red? No i co ja mam powiedzieŚ.
     -  Nie  -  măwiŞ  - nic  siŞ nie stało. A  wiesz, przerżnąłem wczoraj w
pokera dwadzieścia zielonych - ten Nunnun gra jak stary...
     - Poczekaj - măwi Kirył. - Ty co, rozmyśliłeś siŞ?
     Aż stŞknąłem z wysiłku.
     - Nie  mogŞ  -  măwiŞ do  niego,  a sam  aż zŞby zaciskam.  - Nie mogŞ,
rozumiesz? Przed chwilą wezwał mnie do siebie Herzog.
     Kirył  oklapł.  Znowu  wyglądał  jak păłtora nieszczŞścia, i znowu miał
oczy  chorego  pudla.  Westchnął tak  jakoś  spazmatycznie,  zapalił  nowego
papierosa od starego niedopałka i măwi cicho:
     - Możesz mi wierzyŚ. Red, że ja nikomu słowa nie powiedziałem.
     - Daj spokăj - măwiŞ. - To nie o ciebie chodzi.
     - Ja nawet Tenderowi jeszcze nie powiedziałem. Wypisałem  mu przepustkŞ
i nawet nie zapytałem go, czy păjdzie z nami, czy nie...
     Ja  milczŞ, siedzŞ i palŞ. I śmiaŚ mi siŞ chce i płakaŚ, nic biedak nie
rozumie.
     - A czego chciał od ciebie Herzog?
     - Nic specjalnego - măwiŞ. - Ktoś na mnie doniăsł i to wszystko.
     Popatrzył na mnie  jakoś dziwnie, zeskoczył z parapetu i zaczął chodziŚ
po swoim gabineciku tam i z powrotem. Kirył biega po gabinecie, a ja siedzŞ,
dmucham dymem i milczŞ, głupio mi, że tak idiotycznie to wszystko wyszło
     - ślicznie go wyleczyłem  z melancholii, szkoda gadaŚ. A czyja to wina?
Wyłącznie moja.  Pokazałem dziecku czekoladkŞ, a czekoladka jest  schowana w
zaczarowanej skrzyni, a skrzyni  pilnuje  zły  czarodziej... W  tym momencie
Kirył przestaje biegaŚ, staje  obok mnie, patrzy gdzieś w bok, widaŚ,  że mu
głupio, i pyta:
     - Słuchaj, Red, a ile może kosztowaŚ taki pełny "pustak"?
     Z  początku  nie  zrozumiałem, z  początku  pomyślałem, że  on liczy na
kupienie gdzieś takiego  "pustaka", tylko że gdzie tam coś podobnego kupisz,
byŚ może jeden jedyny na całym świecie stoi w tamtym garażu, zresztą tak czy
tak, pieniŞdzy by  mu nie starczyło,  skąd u niego  pieniądze  - zagraniczny
specjalista  i to  jeszcze z  Rosji. A  potem  raptem  jakby we  mnie piorun
strzelił - to znaczy że on, draá, myśli, że  ja  dla  forsy?! Ach ty, myślŞ,
sukinsynu,  za kogo ty mnie bierzesz?! Już nawet usta otworzyłem, żeby mu to
wszystko powiedzieŚ. I zająknąłem siŞ. Bo co innego, măwiąc otwarcie, miał o
mnie myśleŚ? Stalker to stalker, nie  ma co robiŚ  błŞkitnych oczu, pokażcie
mu tylko forsŞ, za forsŞ stalker własnym  życiem zahandluje. Tak to  właśnie
teraz  wygląda, że  wczoraj  zarzuciłem przynŞtŞ,  a dzisiaj  zabieram mu ją
sprzed nosa,  cenŞ podbijam. Aż mi  jŞzyk stanął kołkiem  od  tych myśli,  a
Kirył patrzy  na mnie  badawczo,  oczu ze mnie  nie  spuszcza i widzŞ w tych
oczach  nawet nie  pogardŞ,  a  jakby  nawet  jakieś  zrozumienie.  I  wtedy
spokojnie mu wszystko wytłumaczyłem.
     - Do  garażu - măwiŞ -  jeszcze nikt z przepustką nie chodził. Droga do
niego nie jest  jeszcze  oznakowana, wiesz  o  tym.  Teraz  pomyśl,  wracamy
stamtąd i twăj Tender zaczyna wszystkim opowiadaŚ, jak to zasunŞliśmy prosto
do garażu, zabraliśmy co trzeba i z powrotem do  domu.  Jakbyśmy skoczyli do
sklepu naprzeciwko. I dla każdego bŞdzie jasne -
     măwiŞ - że z găry wiedzieliśmy, dokąd i po co idziemy. A to znaczy,  że
ktoś nam dał cynk. A już  kto  z nas  trzech  - komentarze  chyba zbyteczne.
Rozumiesz, czym to dla mnie pachnie?
     Skoáczyłem  swoje przemăwienie,  spojrzeliśmy sobie  głŞboko  w oczy  i
milczymy.  Potem  nagle Kirył klasnął w rŞce,  zatarł  dłonie i  niby  raźno
oznajmia:
     - No căż, jak nie to nie. Rozumiem ciŞ. Red, i nie potŞpiam. PăjdŞ sam.
A nuż wszystko dobrze siŞ skoáczy... nie pierwszy raz.
     Rozłożył  plan na parapecie oparł siŞ o niego  łokciami, przygarbił,  i
cała jego dziarskośŚ z miejsca wyparowała. SłyszŞ, jak mruczy do siebie:
     - Sto  dwadzieścia metrăw...  nawet sto  dwadzieścia dwa... i jeszcze w
samym garażu... Nie, nie wezmŞ Tendera. Jak myślisz. Red może nie warto braŚ
Tendera? Jak by nie było, ma dwoje dzieci...
     - Samego ciŞ nie puszczą - măwiŞ.
     - Wypuszczą  - mruczy  - znam wszystkich sierżantăw... i lejtnantăw też
znam... nie podobają mi siŞ te ciŞżarăwki! Trzynaście lat pod gołym niebem i
ciągle jak nowe... Dwadzieścia krokăw dalej cysterna - zardzewiała, dziurawa
jak sito, a one jakby prosto z fabryki... Och, ta Strefa!
     Uniăsł głowŞ znad planu i zapatrzył siŞ w okno. I ja też  spojrzałem  w
okno. Szyby w  naszych oknach są grube, solidne, a za szybą Strefa - matula,
oto ona, dwa kroki stąd, z dwunastego piŞtra widaŚ ją jak na dłoni...
     Tak popatrzeŚ  na nią - niby ziemia jak ziemia. Słoáce  ją ogrzewa tak,
jak  ogrzewa całą  resztŞ ziemi i niby nic siŞ nie  zmieniło,  niby wszystko
wygląda  tak  samo,  jak  trzynaście  lat  temu.  Gdyby  nieboszczyk   tatuś
popatrzył,  toby nic  specjalnego  nie  zauważył,  może  tylko  by  zapytał,
dlaczego fabryka nie dymi.  strajkują czy co? Stożkowate hałdy żăłtej ziemi,
nagrzewnice blikują na słoácu,  szyny, szyny,  szyny, na szynach lokomotywa,
za nią wagoniki, platformy...
     Przemysłowy krajobraz, jednym słowem.  Tylko ludzi nie ma.  Ani żywych,
ani martwych. A oto i garaż widaŚ
     - długa szara gąsienica, brama na oścież, na parkingu stoją ciŞżarăwki.
Trzynaście lat stoją i nic siŞ z nimi nie  dzieje. To Kirył bystrze zauważył
- głăwka  pracuje.  Nie  daj Boże miŞdzy dwa samochody siŞ pchaŚ,  samochody
trzeba z  daleka obchodziŚ...  tam jest jedna taka  szczelinka  w  asfalcie,
jeśli  oczywiście od tamtego czasu cierniem  nie  zarosła... Sto dwadzieścia
metrăw  -  odkąd  on liczy? A, chyba od  ostatniego znaku. Słusznie, stamtąd
wiŞcej  nie  bŞdzie. Brawo okularnicy, nie na darmo chleb jedzą... Patrzcie,
oznakowali  drogŞ  do  samego  wysypiska, i  to  jak  chytrze!  O,  tu  jest
rozpadlina,  w ktărej  Zgnilec  znalazł wieczny  spoczynek,  wszystkiego dwa
metry od ich drogi... A przecież ostrzegał wtedy Kosmaty Zgnilca
     - trzymaj siŞ, idioto, z daleka od dołăw, bo nie bŞdzie czego do trumny
włożyŚ...  I miał  świŞtą  racjŞ, nawet  żadna  trumna nie była potrzebna...
Kiedy idziesz do Strefy, to sobie zakonotuj: z towarem wrăciłeś - cud boski,
z życiem uszedłeś - daj na  mszŞ, kula patrolu  - fart, a cała reszta -  jak
los zdarzy.
     Spojrzałem na Kiryła  i widzŞ, że mnie  spod  oka obserwuje. I twarz ma
taką, że w tym momencie  wszystkie moje mocne postanowienia diabli wziŞli. A
niech ich wszystkich, myślŞ, szlag trafi, co właściwie mogą mi zrobiŚ? Kirył
już w ogăle măgł nic nie măwiŚ, ale powiedział.
     - Shoehart  - măwi. -  Z  oficjalnych, podkreślam, z oficjalnych źrădeł
otrzymałem  informacjŞ,  że  zbadanie garażu  może  przynieśŚ  nauce ogromną
korzyśŚ.  W  związku  z  tym  powstał  projekt  wyprawy  do  garażu.  PremiŞ
gwarantujŞ. - I uśmiecha siŞ, jakby wygrał sto tysiŞcy.
     -  A z jakich to oficjalnych źrădeł  pochodzi ta informacja?  - pytam i
też uśmiecham siŞ jak idiota.
     -  Z  poufnych źrădeł  -  odpowiada. - Ale  panu mogŞ  powiedzieŚ...  -
przestał siŞ uśmiechaŚ i zasŞpił siŞ. - Powiedzmy od doktora Douglasa.
     - Aha - măwiŞ - od doktora Douglasa... A od ktărego to Douglasa?
     - Od  Sama  Douglasa  - odpowiada  sucho. -  Od  tego,  ktăry zginął  w
ubiegłym roku.
     Aż mnie dreszcz przeszedł. A żeby ciŞ! Kto przed wyjściem măwi o takich
rzeczach? Możesz tym okularnikom  kołki na głowie ciosaŚ  -  nic do nich nie
dociera... Złamałem niedopałek w popielniczce i măwiŞ:
     - Dobra. Gdzie twăj Tender? Długo jeszcze bŞdziemy na niego czekaŚ?
     Jednym słowem na ten temat wiŞcej nie rozmawialiśmy. Kirył zadzwonił na
bazŞ  transportową,  zamăwił  "latający  kalosz", a ja  wziąłem  plan,  żeby
zobaczyŚ,  co oni tam  narysowali.  Zupelnie nieźle narysowali, w normie. Na
podstawie fotografii z lotu ptaka, w dużym powiŞkszeniu. WidaŚ nawet bieżnik
na  oponie,  ktăra leży pod bramą  garażu. Ech, ile by  każdy stalker dał za
taki  plan...  a zresztą, na  jaką cholerŞ  zda  siŞ  plan  po  nocy,  kiedy
pokazujesz gwiazdom zadek i własnych rąk nie możesz zobaczyŚ.
     A  tymczasem  objawił  siŞ i  Tender.  Czerwony,  zadyszany.  Cărka  mu
zachorowała,  musiał  lecieŚ  po  lekarza, no  a my  uraczyliśmy  go radosną
wiadomością -  idziemy  do Strefy.  Z początku nawet  o  sapaniu  zapomniał,
biedactwo. "Jak to do Strefy?  - măwi - Dlaczego właśnie ja?" Jednakże kiedy
usłyszał o  podwăjnej  premii  i  o  tym,  że  Red  Shoehart  răwnież idzie,
oprzytomniał i znowu zaczął sapaŚ.
     Jednym  słowem  zeszliśmy  we trăjkŞ  do "buduaru".  Kirrył poleciał po
przepustki, pokazaliśmy je jeszcze jednemu sierżantowi, a ten sierżant wydał
nam skafandry. Trzeba przyznaŚ,  że to wyjątkowo pożyteczny wynalazek. Gdyby
go  tak jeszcze przefarbowaŚ z czerwonego na  jakiś inny bardziej odpowiedni
kolor.
     Każdy stalker wyłoży  za taki skafander piŞŚset zielonych bez zmrużenia
oka.  Już dawno  przysiągłem  sobie, że stanŞ na uszach  i gwizdnŞ chociażby
jeden. Ma pierwszy rzut oka niby nic specjalnego, skafander jak dla  nurka i
hełm jak  dla nurka,  z przodu przezroczysty. Może  nawet nie jak u nurka, a
raczej  jak u lotnika  w  samolotach naddżwiŞkowych albo jak  u  kosmonauty.
Lekki, wygodny, nigdzie nie ciśnie i nie pocisz siŞ w nim  z gorąca. W takim
skafandrze  można  iśŚ  choŚby  w  ogieá  i  też żaden  gaz  do  środka  nie
przeniknie,  nawet  kula. jak măwią,  go nie przebije. Oczywiście i ogieá, i
jakiś  tam  iperyt,  i kula karabinowa - to wszystko  jest  nasze, ziemskie,
ludzkie. W  Strefie  niczego takiego  nie ma,  w Strefie nie tego trzeba siŞ
baŚ. Zresztą, co tu gadaŚ, i  w tych skafandrach ludzie też giną  jak muchy.
Inna  sprawa, że bez  skafandrăw  może byłoby jeszcze  gorzej. Od "ognistego
puchu"  na przykład skafandry  zabezpieczają na sto  procent,  i  od pluniŞŚ
"diabelskiej kapusty"... no,
     dobra.
     Wleźliśmy w skafandry, przesypałem mutry z woreczka do bocznej kieszeni
i  przemaszerowaliśmy  przez cały teren instytutu  do wyjścia w StrefŞ. Taki
jest u  nich obyczaj! niech widzą  - oto żołnierze nauki  idą składaŚ  swoje
życie na ołtarzu wiedzy, ludzkości i Ducha ŚwiŞtego, amen. I rzeczywiście we
wszystkich oknach aż do czternastego piŞtra stoją, wspăłczują, tylko jeszcze
brakuje powiewających chusteczek i orkiestry.
     -  Răwnaj  krok  -  măwiŞ do  Tendera.  - Kałdun  wciągnij, nieszczŞsny
łamago! WdziŞczna ludzkośŚ nie zapomni o tobie!
     Spojrzał na mnie i widzŞ, że mu nie w głowie żarty. I słusznie  - jakie
tam żarty! Ale kiedy idziesz do  Strefy, to już jedno z dwojga: albo płakaŚ,
albo  siŞ  śmiaŚ, a ja jeszcze nigdy w  życiu  nie  płakałem.  Spojrzałem na
Kiryła. nie  powiem, trzyma  siŞ nieźle,  tylko wargami  porusza,  jakby siŞ
modlił.
     -  Modlisz siŞ? - pytam. - Mădl siŞ -  măwiŞ - mădl! Im dalej w StrefŞ,
tym bliżej do nieba...
     - Co? - pyta, bo nie dosłyszał.
     - Mădl sie! - krzyczŞ. - Stalkerăw wpuszczają do nieba bez kolejki!
     Wtedy Kirył  siŞ uśmiechnął  i poklepał mnie po plecach, niby - nie băj
siŞ nic, ze mną nie zginiesz, a w ogăle raz kozie śmierŚ. Zabawny facet, jak
Boga kocham.
     Oddaliśmy przepustki ostatniemu sierżantowi. Tym razem w drodze wyjątku
okazał  siŞ  lejtnantem,  znam  go  zresztą, jego ojciec handluje w Rexopolu
nagrobkami. "Latający kalosz" już na nas czeka, chłopcy z bazy podstawili go
pod samą wartowniŞ. Wszystko już jest na miejscu - i "pogotowie  ratunkowe",
i  straż pożarna, i nasza  waleczna  gwardia, nieustraszeni  ratownicy, kupa
spasionych darmozjadăw ze swym helikopterem. PatrzeŚ na nich nie mogŞ!
     Wleźliśmy do "kalosza", Kirył usiadł przy sterach i măwi do mnie:
     - No, Red, obejmuj dowodzenie.
     Bez zbŞdnego pośpiechu rozpiąłem zamek  błyskawiczny na piersi, wyjąłem
zza pazuchy  manierkŞ, golnąłem  jak należy, zakrŞciłem zakrŞtkŞ i schowałem
manierkŞ  z powrotem. Bez tego nie potrafiŞ. Ktăry to już raz idŞ do Strefy,
a bez tego nie mogŞ. Tamci dwaj patrzą na mnie, czekają.
     - A wiŞc  tak - măwiŞ. - Wam  nie proponujŞ,  dlatego  że idziemy razem
pierwszy raz i nie  wiem, jak na was  działa alkohol. Regulamin bŞdzie taki:
wszystko, co powiem, wykonywaŚ natychmiast i bez gadania. Jeżeli ktoś zagapi
siŞ albo zacznie jakieś tam pytania zadawaŚ - bŞdŞ prał czym popadnie, za co
z găry przepraszam, na przykład tobie, panie Tender, powiem: staá  na rŞkach
i idź naprzăd. I w tejże chwili pan Tender musi zadrzeŚ swoją ciŞżką dupŞ do
găry i  robiŚ, co  mu  kazano. A nie posłuchasz, to, byŚ może, swojej chorej
căreczki  nigdy wiŞcej  w życiu nie  zobaczysz. Rozumiesz?  Ale  już ja  siŞ
zatroszczŞ, żebyś ją zobaczył.
     - Ty,  Red, tylko  nie zapomnij powiedzieŚ - chrypi Tender,  a już jest
cały czerwony, widzŞ, jak siŞ  poci  i wargi  mu kłapią.  -  Ja nie tylko na
rŞkach, na zŞbach păjdŞ, gdzie każesz, nie jestem nowicjuszem, wiesz o tym.
     -  Dla mnie  obaj  jesteście  nowicjusze -  măwiŞ -  a  powiedzieŚ  nie
zapomnŞ, spokojna głowa. Aha, umiesz prowadziŚ "kalosz"?
     - Umie - odpowiada Kirył - dobrze prowadzi.
     - Jak dobrze,  to dobrze - măwiŞ.  -  W takim razie - z Bogiem! OpuściŚ
przyłbice! Mała naprzăd, ściśle  według znakăw,  wysokośŚ  trzy  metry. Przy
dwudziestym siădmym słupku - przystanek.
     "Kalosz"  wystartował  i  Kirył na  wysokości  trzech metrăw dał  "mała
naprzăd", a ja nieznacznie odwrăciłem głowŞ i leciutko dmuchnąłem przez lewe
ramiŞ.  WidzŞ  -  gwardziści -  ratownicy  wsiedli  do swojego  helikoptera,
strażacy  z  szacunkiem stanŞli na  bacznośŚ, lejtnant w  drzwiach  wartowni
salutuje nam, idiota nieszczŞsny - a nad nimi wszystkimi wisi wielki plakat,
już  dobrze wypłowiały: "Serdecznie witamy, szanowni  Przybysze"! Tender już
zebrał siŞ w sobie, żeby im wszystkim pomachaŚ rŞką na pożegnanie, ale ja mu
tak  przysunąłem   piŞścią   w  bok,  że   od   razu  zapomniał   o   swoich
arystokratycznych   manierach.  Ja   Ci  pokażŞ,  durniu,  pożegnaá  mu  siŞ
zachciało!
     PopłynŞliśmy.
     Po   lewej  mieliśmy   instytut,  po  prawej  Kwartał   Zadżumionych  i
posuwaliśmy siŞ od znaku do znaku, samym środkiem ulicy. Och, dawno Już nikt
po tej ulicy nie jeździł ani  nie chodził! Asfalt popŞkał, pŞkniŞcia zarosty
trawą, ale to jeszcze była nasza, zwykła trawa, ludzka i normalna. A tam, na
chodniku, po lewej rŞce, rosły już czarne ciernie, i po tych cierniach  było
widaŚ, jak  precyzyjnie Strefa  sama siebie wyznacza -  czarne zarośla  przy
samej jezdni,  jakby  kto  nożem  uciął nie,  jednak ci  przybysze  to  byli
przyzwoici  faceci, narozrabiali  paskudnie, to prawda, ale  sami wyznaczyli
sobie granicŞ. Przecież nawet "ognisty puch" na naszą  stronŞ ze Strefy  nie
leci, chociaż, zdawałoby siŞ, wiatr go nosi we wszystkie strony...
     Domy w Kwartale  Zadżumionych są  oblazłe, martwe, ale  szyby w  oknach
prawie  wszŞdzie  ocalały,  tylko  zarosły brudem  i dlatego  wyglądają  jak
oślepłe. Ale nocą,  kiedy  czołgasz  siŞ tamtŞdy,  widaŚ  dobrze światełka w
mieszkaniach,  jakby ktoś  palił  suchy spirytus. Takie  niebieskawe  jŞzyki
płomyczkăw. To "czarci pudding" zieje z piwnic. Ale jeżeli patrzeŚ ot  tak -
bloki  jak bloki,  wymagają, rzecz  jasna, remontu, ale nic  nadzwyczajnego,
tylko ludzi  nie  widaŚ. W tym  domu z czerwonej  cegły  mieszkał,  nawiasem
măwiąc,  nasz nauczyciel  rachunkăw  o dźwiŞcznym przezwisku Przecinek.  Był
koszmarnym  nudziarzem i w życiu mu siŞ nie powiodło,  druga żona odeszła od
niego przed samym  Lądowaniem, a cărka miała bielmo na jednym oku, pamiŞtam,
że dokuczaliśmy jej bez miłosierdzia. Kiedy siŞ zaczŞła panika. Przecinek ze
wszystkimi z tego kwartału w  samych gaciach biegł aż  do  mostu -  dziesiŞŚ
kilometrăw bez  zatrzymywania.  Potem  długo  chorował, skăra  mu  zlazła  i
paznokcie.  Wszyscy, ktărzy  mieszkali  w  Kwartale,  no  powiedzmy,  prawie
wszyscy,  identycznie  chorowali i dlatego teraz tak siŞ  właśnie  nazywa  -
Kwartał Zadżumionych. niektărzy umarli, ale przeważnie starsi, i to  też nie
wszyscy. Ja na przykład myślŞ, że oni  umarli przede wszystkim ze strachu, a
nie  z powodu choroby.  To było straszne. Kto  mieszkał w tym  kwartale, ten
chorował. A  w tamtych trzech - ludzie ślepli. Teraz te kwartały tak właśnie
siŞ nazywają - Pierwszy Ociemniały,  Drugi Ociemniały...  Ślepli zresztą nie
do koáca,  a tylko tak trochŞ,  coś w rodzaju kurzej  ślepoty.  Co  ciekawe,
opowiadają, że nie oślepli od jakiegoś błysku czy wybuchu, chociaż măwią, że
wybuchy też były, ale od strasznego łoskotu. Zagrzmiało, măwią, z taką siłą,
że od  razu  nas  oślepiło.  Lekarze tłumaczą  im,  jak  komu dobremu  -  to
niemożliwe, przypomnicie  sobie  dobrze! Nie, uparli siŞ,  to był  wyjątkowo
silny  grzmot i od niego wlaśnie oślepliśmy. A  żeby  było  śmieszniej, nikt
prăcz nich żadnego grzmotu nie słyszał.
     Tak. wygląda tu,  jakby nic  siŞ nie stało. O, tam stoi  szklany kiosk,
caluteáki. Dziecinny wăzek w bramie, nawet pościel  zdaje siŞ, jest  jeszcze
czysta...  Tylko  te  anteny  zarosły  jakimiś  wiechciami  na  podobieástwo
morskiej trawy. Okularnicy na tŞ trawŞ  dawno  zŞby sobie ostrzą. CiekawośŚ,
rozumiecie,  co to za trawa - nigdzie indziej czegoś podobnego nie ma, tylko
w  Kwartale Zadżumionych i  tylko na antenach. A co najważniejsze - tuż obok
instytutu,  pod samymi oknami. W zeszłym roku wpadli  na świetny  pomysł,  z
helikoptera opuścili kotwiczkŞ  na stalowej linie,  zaczepili jeden wiecheŚ.
Tylko  pociągnŞli, nagle psz-sz-sz! Patrzymy - antena dymi, kotwiczka dymi i
lina też  dymi, i to zdrowo. I  dymi  siŞ to wszystko nie normalnie, tylko z
takim jakimś  jadowitym sykiem  - wypisz, wymaluj grzechotnik.  No a  pilot,
chociaż lejtnant, szybko pokapował, co i jak, rzucił linŞ, a sam dał dŞba...
O,  tam  właśnie wisi  ta  lina, prawie do  samej ziemi zwisa  i  cała trawą
zarosła...  I  tak  powolutku, powolutku  dopłynŞliśmy do  koáca  ulicy,  do
zakrŞtu. Kirył spojrzał na mnie - skrŞcaŚ? Machnąłem mu rŞką
     - na pierwszym  biegu! Nasz "kalosz" skrŞcił  i wolniutko popłynął  nad
ostatnimi  metrami  ludzkiej  ziemi. Trotuar zbliża  siŞ, zbliża  i już cieá
naszego "kalosza" padł na czarne ciemiŞ... Koniec. To już Strefa! I od  razu
mrăz po skărze... Za każdym razem  tak mnie trzŞsie i do tej  pory nie wiem,
czy to Strefa  mnie tak wita, czy nerwy stalkera  wysiadają. Za każdym razem
obiecujŞ sobie, że jak wrăcŞ, to  zapytam, czy z innymi dzieje siŞ podobnie,
i za każdym razem zapominam.
     No dobra, pełzniemy  sobie wolniutko nad byłymi ogrădkami,  silnik  pod
stopami  huczy  răwno,  spokojnie - no,  myślŞ, on  ma  najmniej powodăw  do
niepokoju.  I w tej właśnie  chwili măj Tender nie wytrzymał. Nie zdążyliśmy
nawet  dotrzeŚ  do pierwszego  słupka, jak nagle  zaczął gadaŚ. Ho  tak, jak
zwykle żăłtodzioby  gadają w Strefie - ząb na ząb facetowi nie trafia, serce
zamiera,  człowiek nie wie, co siŞ z nim  dzieje, wstydzi siŞ okropnie i nie
może siŞ opanowaŚ. Moim zdaniem  to coś w rodzaju kataru: choŚ siŞ powieś, z
nosa leje siŞ i leje. Czego to oni nie  wygadują! To jeden z drugim  zacznie
siŞ  zachwycaŚ  krajobrazem,  to zacznie  wykładaŚ  swoje  teorie  na  temat
przybyszăw  albo w ogăle truje  coś bez sensu i  już nie jest  w stanie  siŞ
zatrzymaŚ,  tak  jak  teraz Tender o  swoim nowym  garniturze.  Ile za niego
zaplacił i jaka cienka wełna, i jak mu krawiec guziki zmieniał...
     - Zamknij siŞ - măwiŞ.
     Tender popatrzył na mnie baranim wzrokiem, bezgłośnie poruszył wargami,
i  znowu:  ile jedwabiu poszło na  podszewkŞ. A ogrădki już  siŞ koáczą, pod
nami gliniaste pole, gdzie  dawniej  było wysypisko  śmieci, i  czujŞ, jakby
jakiś wiaterek powiał. Przed chwilą  żadnego wiatru nie  było, a teraz nagle
powiało, kurz siŞ unosi i zdaje mi siŞ, że coś słyszŞ.
     - Milcz,  ścierwo - măwiŞ  do Tendera.  nie, w  żaden  sposăb nie  może
przestaŚ. Teraz znowu o włosiance zaczyna, no jeżeli tak, to przepraszam.
     - Stăj - măwiŞ do Kiryła.
     Kirył natychmiast hamuje.  Zuch,  ma szybki  refleks. BiorŞ Tendera  za
ramiŞ, obracam go do siebie i z całej siły w przyłbicŞ. Rąbnął, biedak nosem
w szybŞ, oczy  zamknął i zamilkł. I jak tylko zamilkł, usłyszałem: tr-r-r...
tr-r-r... tr-r-r...  Kirył popatrzył na mnie,  zacisnął szczŞki, wyszczerzył
zŞby. PokazujŞ  mu rŞką, stăj, stăj,  na miłośŚ boską,  nie ruszaj siŞ.  Ale
przecież on też słyszy to trzeszczenie i jak  każdego nowicjusza natychmiast
korci go, żeby coś robiŚ, żeby działaŚ. "Tylny bieg?" - szepce. Rozpaczliwie
krŞcŞ  głową,  potrząsam piŞścią przed samym jego hełmem  - uspokăj  siŞ, do
cholery. Ech, mamo kochana, z tymi nowymi nie wiadomo co począŚ, czy na pole
uważaŚ,  czy na nich.  I w tym momencie zapomniałem  o wszystkim.  Nad  kupą
wiekowych  śmieci,  nad  potłuczonym  szkłem,  nad  strzŞpami  starych szmat
zafalowało takie jakieś drżenie,  migotanie takie,  no prawie tak, jak  drga
gorące  powietrze  latem  nad  pokrytym  blachą   dachem,  przepełzło  przez
wzniesienie  i  szło,  szło, prosto  na  nas,  tuż  obok  słupka,  nad drogą
zatrzymało siŞ, postało z păł sekundy - czy może mi siŞ tak tylko wydało - i
pociągnŞło w  pole, za krzaki, za zgniłe parkany, tam,  na cmentarz  starych
samochodăw.
     Niech  ich  diabli  wezmą,  okularnikăw!  Musieli  długo  myśleŚ,  żeby
wyznaczyŚ drogŞ wprost nad wykopem! A  ja  też jestem  dobry.  Gdzie  miałem
oczy, kiedy zachwycałem siŞ ich kretyáską mapą?
     - Teraz mała naprzăd - măwiŞ do Kiryła.
     - A co to było?
     - Diabeł go tam wie! Było  i  nie ma, i Bogu  dziŞki. A ty siŞ zamknij,
jeżeli ciŞ mogŞ o coś prosiŚ. Teraz nie jesteś człowiekiem, rozumiesz? Teraz
jesteś maszyną, moim sterem...
     Tu siŞ tropnąłem, że i u mnie chyba zaczyna siŞ słowny katar.
     - DosyŚ  tego - măwiŞ. -  Ani słowa wiŞcej. Krălestwo za  jeden łyk. Do
chrzanu te  wszystkie skafandry, tyle wam powiem. Bez skafandra dziŞki Bogu,
parŞ lat przeżyłem i  mam nadziejŞ przeżyŚ drugie tyle, a bez solidnego łyku
czegoś mocniejszego w takiej chwili... No, trudno!
     Wietrzyk jakby ucichł, nic podejrzanego nie słychaŚ, tylko silnik huczy
tak  monotonnie, spokojnie. A  dookoła  słonce,  a dookoła upał...  odblaski
światła... wszystko  jakby  szło normalnie, słupki na dole przepływają jeden
za drugim. Tender milczy, Kirył milczy, wyrabiają  siŞ chłopcy, nie martwcie
siŞ, kochani, w Strefie  też można żyŚ przy odrobinie wprawy. A oto i słupek
z numerem dwadzieścia siedem - żelazny prŞt, a na nim czerwone koło z dwăjką
i siădemką. Kirył  spojrzał  na  mnie, skinąłem  mu  glową  i  nasz "kalosz"
stanął.
     Wszystko  do  tej  pory to  było małe  piwo. Teraz  nic, tylko  spokăj.
ŚpieszyŚ siŞ nie  mamy dokąd, wiatru  nie ma, widocznośŚ dobra, wszystko jak
na dłoni. WidaŚ wykop, w ktărym  Zgnilec  znalazł zasłużony  spoczynek - coś
kolorowego jakby tam  leży, może  to  jego łachy. Parszywy był  typ.  Panie,
zmiłuj  siŞ nad jego grzeszną duszą, chciwy, głupi, niechlujny, tylko takich
Ścierwnik  Barbridge widzi na  kilometr i zgarnia pod swoje  skrzydła... a w
ogăle to Strefa nie pyta, dobry jesteś czy zly, i wychodzi na to,  że trzeba
ci podziŞkowaŚ,  Zgnilec, głupi byłeś, nawet twego prawdziwego imienia  nikt
nie pamiŞta, a mądrym ludziom  pokazałeś drogŞ...  Tak. Oczywiście najlepiej
byłoby teraz dotrzeŚ do asfaltu.  Asfalt jest răwny, gładki, wszystko na nim
widaŚ i tam jest ta znajoma  szczelina. Tylko że bardzo mi siŞ nie  podobają
te  pagăreczki! Odyby  lecieŚ prosto nad asfaltem, trzeba by przejśŚ jak raz
nad nimi. Widzisz je, stoją, zapraszają.  Nie, moje  drogie, miŞdzy  wami ja
nie przejdŞ. Drugie przykazanie stalkera - albo  z lewej, albo z prawej musi
byŚ czysto  co  najmniej  na  sto  krokăw.  A  nad  tym  lewym  pagăreczkiem
przelecieŚ  można...  Co prawda  nie wiem, co tam za  nim siŞ  kryje. Na ich
planie, jak sobie przypominam, niczego nie było. Ale kto wierzy planom?
     - Słuchaj,  Red - szepcze Kirył. -  Może skoczymy, co?  Na  dwadzieścia
metrăw w gărŞ, potem od razu w dăł i już jesteśmy nad garażem, no?
     - Milcz, durniu - măwiŞ. - Nie przeszkadzaj, siedź cicho.
     W gărŞ mu siŞ zachciało. A jak ci przysunie tam na wysokości dwudziestu
metrăw? Mokra plama zostanie. Albo nagle  objawi siŞ "łysica"  - wtedy nawet
plamy nikt z mikroskopem nie wypatrzy. Och, ci ryzykanci, niecierpliwią siŞ,
widzicie, skakaŚ  mu siŞ zachciało...  Jednym  słowem, jak  iśŚ do pagărka -
wiadomo, a przy nim zatrzymamy siŞ  i zobaczymy, co dalej. Wsadziłem rŞkŞ do
kieszeni, wyciągnąlem garśŚ muterek. Pokazałem je Kiryłowi i măwiŞ:
     - PamiŞtasz bajkŞ o Tomciu  Paluchu?  Czytałeś ją w szkole? No to teraz
wszystko bŞdzie  na odwrăt. Patrz! -  rzuciłem  pierwszą muterkŞ,  niedaleko
rzuciłem,  jak należy, mniej  wiŞcej na  dziesiŞŚ metrăw. Muterka  poleciała
normalnie. - Widziałeś?
     - No? - măwi.
     - Nie "no", tylko pytam, czy widziałeś?
     - Widziałem.
     - Teraz najwolniej jak  potrafisz, prowadź "kalosz" prosto do muterki i
na dwa kroki przed nią zatrzymaj siŞ. Zrozumiałeś?
     - Zrozumiałem. Szukasz stref wzmożonej grawitacji?
     -  Czego  trzeba, tego  szukam.  Poczekaj, rzucŞ jeszcze  jedną. Patrz,
gdzie upadnie, i oczu z niej wiŞcej nie spuszczaj.
     Rzuciłem  jeszcze jedną  mutrŞ. Oczywiście też  poleciała  normalnie  i
upadła obok pierwszej.
     - Jedziemy - powiedziałem.
     "Kalosz" ruszył. Twarz Kiryła stała siŞ spokojna i jasna. Widocznie już
zrozumiał.  Ci  okularnicy wszyscy są  tacy  sami. Dla nich najważniejsze  -
wymyśleŚ nazwŞ. Păki nazwy nie wymyśli, aż litośŚ bierze patrzeŚ na takiego,
wygląda jak kto głupi. no a  jak wymyśli! Jakąś tam wzmożoną grawitacjŞ - od
razu spływa na niego spokăj i zaraz lżej mu żyŚ na świecie.
     Przelecieliśmy nad pierwszą mutrą, nad drugą i trzecią. Tender wzdycha,
przestŞpuje z nogi na nogŞ i  co chwila ziewa ze zdenerwowania, z takim psim
skomleniem -  kiepsko siŞ czuje, biedak. Nie szkodzi, to mu tylko na zdrowie
wyjdzie.  PiŞŚ kilo  co  najmniej dzisiaj  zrzuci, to lepsze  od  najlepszej
diety...  Rzuciłem  czwartą  mutrŞ.  Jakoś  nie  tak  poleciała.  Nie  umiem
wytłumaczyŚ,  na czym to polega, ale czujŞ, że coś tu nie tak, i natychmiast
łaps Kiryła za rŞkŞ.
     - Stăj - powiadam - i  ani  kroku dalej. A sam wziąłem piątą i rzuciłem
ją wyżej i dalej.  Jest zaraza!  Oto ona,  "łysica" I Mutra w gărŞ poleciała
normalnie,  w dăł też prawie normalnie, ale w połowie drogi jakby ją  ktoś w
bok szarpnął, i to tak szarpnął, że wbiła siŞ w glinŞ i znikła nam z oczu.
     - Widziałeś? - pytam szeptem.
     - Tylko w kinie widziałem - măwi Kirył i tak siŞ wychylił do przodu, że
tylko patrzeŚ, jak z "kalosza" wypadnie. - RzuŚ jeszcze jedną, co?
     RŞce mi opadły. Jedną? Czy  tu jedna  wystarczy? Ech,  ci uczeni!... No
dobra,  rzuciłem  jeszcze  osiem  muterek,  păki  "łysicy"  nie  oznaczyłem.
Uczciwie  măwiąc starczyłoby  i  siedem,  ale  jedną  specjalnie  dla Kiryła
rzuciłem,  w sam środek -  niech siŞ napatrzy  na swoją grawitacjŞ. PlasnŞła
mutra w glinŞ, jakby to nie była mutra tylko  stukilowy odważnik. PlasnŞła i
tylko dziurka w glinie po niej została. Kirył aż cmoknął ze szczŞścia.
     - No dobrze - măwiŞ - zabawiliśmy siŞ i wystarczy. Teraz  patrz. Rzucam
tam, gdzie bŞdziemy lecieŚ, i nie spuszaj z niej oczu.
     Krătko măwiąc objechaliśmy "łysicŞ"  i  znaleźliśmy siŞ  nad pagărkiem.
Właściwie pagărek był  mały, jakby kot  napaskudził, i do dzisiaj w ogăle go
nie zauważałem. Tak... Wisimy nad pagărkiem, do asfaltu jak rŞką siŞgnąŚ, ze
dwadzieścia   krokăw.  Miejsce  czyściutkie,   każdą  trawkŞ  widaŚ,   każde
pŞkniŞcie. Wydawałoby siŞ, o co chodzi? Rzucaj mutrŞ i z Bogiem.
     Nie mogŞ rzuciŚ mutry.
     Sam nie rozumiem, co siŞ ze mną dzieje, ale w żaden sposăb nie mogŞ siŞ
zdecydowaŚ, żeby ją rzuciŚ.
     - Co z tobą? - pyta Kirył. - Dlaczego stoimy?
     - Poczekaj - măwiŞ. - I zamknij  twarz, na miłośŚ boską. Zaraz,  myślŞ,
zaraz  rzucŞ  muterkŞ, przelecimy sobie spokojnie, jak po maśle przejdziemy,
nawet  trawka  nie drgnie  -  păł minuty i jesteśmy nad asfaltem... I  nagle
spociłem siŞ jak ruda mysz!  Aż mi oczy zalało i  już wiem, żadnej mutry tam
nie rzucŞ. Na lewo, proszŞ bardzo, choŚby dwie. Chociaż tamtŞdy dalej jakieś
kamyki widaŚ niezbyt  przyjemne,  ale tam mogŞ rzucaŚ  mutrŞ, a prosto przed
siebie
     -  za nic.  I  rzuciłem  muterkŞ w  lewo.  Kirył  nic  nie  powiedzial,
podprowadził "kalosz" do mutry i dopiero wtedy popatrzył na mnie. Wyglądałem
chyba paskudnie, bo zaraz odwrăcił oczy.
     - To nic - măwiŞ do niego - prosta droga nie zawsze prowadzi do celu. -
I rzuciłem na asfalt ostatnią mutrŞ.
     Dalej  już  było łatwiej. Znalazłem swoją  szczelinŞ. Była  czyściutka,
żadnym dranstwem nie zarosła, moja najmilsza, koloru nie zmieniła. Patrzyłem
na nią i promieniałem ze szczŞścia. I doprowadziła nas ta szczelina do bramy
garażu lepiej niż wszelkie znaki.
     Poleciłem  Kiryłowi,  żeby zszedł na wysokośŚ păłtora  metra, położyłem
siŞ na brzuchu i zacząłem patrzyŚ w  otwartą bramŞ garażu. Na  początku,  ze
słoáca, nic nie było widaŚ - ciemno choŚ oko wykol,  potem  wzrok przywykł i
widzŞ, że w garażu od tamtego czasu jakby siŞ nic nie zmieniło. Wywrotka jak
stała na kanale,  tak stoi, caluteáka, bez dziur, bez plamki i na cementowej
podłodze też wszystko jak przedtem, pewnie dlatego, że w kanale mało zebrało
siŞ "czarciego puddingu" i od  tamtej pory  ani razu nie  wykipiał. Jedno mi
siŞ tylko nie spodobało  - w samym koácu  garażu, tam gdzie  stoją kanistry,
coś siŞ srebrzy. Poprzednim razem tego nie było. No, trudno, srebrzy siŞ, to
siŞ srebrzy, nie  bŞdziemy  przecież z tego powodu wracaŚ!  A i srebrzy siŞ,
nie tak,  żeby mocno, tylko odrobinkŞ i tak  spokojnie, powiedziałbym, nawet
sympatycznie... Wstałem, otrzepałem skafander i rozejrzałem siŞ dookoła. Tam
na  parkingu  stoją ciŞżarăwki, rzeczywiście jak  nowe -  od tamtego  czasu,
kiedy tu byłem ostatni raz według  mnie zrobiły siŞ  jeszcze  nowsze, za  to
cysterna  zupełnie biedaczka zardzewiała, niedługo siŞ rozsypie.  A tam leży
opona, ta, ktărą widaŚ na ich planie...
     Nie  spodobała  mi  siŞ ta opona.  Cieá rzuca, jakiś taki  nienormalny.
Słoáce nam świeci w  plecy, a  cieá pada  w naszą stronŞ. No dobra, do opony
daleko. Właściwie wygląda wszystko nieźle, można pracowaŚ. Tylko co  siŞ tam
srebrzy? A może mi siŞ  tylko zwidziało? Teraz  warto  by zapaliŚ, usiąśŚ na
chwilŞ,  pomyśleŚ  spokojnie  -  dlaczego  właściwie  srebrzy  siŞ tylko nad
kanistrami, a dalej już siŞ nie srebrzy...  dlaczego taki dziwny cieá od tej
opony... Ścierwnik Barbridge coś opowiadał  o  cieniach, coś cudacznego, ale
niegroźnego... Z cieniami tu răżnie  bywa. Ale  co siŞ  tam tak  srebrzy? No
wypisz,  wymaluj, jak pajŞczyna  na drzewach  w lesie.  Jakiż  to  pająk  ją
uprządł? Och, ani razu jeszcze nie widzialem w Strefie pajączkăw, czy innych
bożych  krăwek. I co najgorsze,  "pustak" leży  jak raz  tam,  dwa kroki  od
kanistrăw. Powinienem  od razu  wtedy go zabraŚ, nie miałbym teraz kłopotăw.
Ale to ścierwo jest okropnie ciŞżkie - udźwignąŚ go mogłem, ale potem targaŚ
toto na plecach i  to  jeszcze po  nocy,  i  jeszcze  na czworakach... a kto
"pustakăw" nigdy nie dźwigał, niech sprăbuje. Răwnie wygodnie można pud wody
nieśŚ bez wiader...  A wiŞc iśŚ, czy co? Golnąłbym sobie teraz... Odwrăciłem
siŞ do Tendera i măwiŞ:
     -  Teraz  my z Kiryłem  păjdziemy  do  garażu. Ty  zostaniesz  tu  jako
kierowca. Steru bez mojego  rozkazu  nie  waż siŞ  tknąŚ,  cokolwiek by  siŞ
działo,  nawet gdyby ziemia  siŞ pod tobą rozstąpiła. Jeżeli stchărzysz - na
tamtym świecie ciŞ odnajdŞ.
     Poważnie skinął  mi głową -  za nic, znaczy, nie  stchărzŞ. Nos ma  jak
pomidor, zdrowo mu przysunąłem... no căż, spuściłem ostrożnie awaryjne liny,
popatrzyłem jeszcze  raz na  to srebrne migotanie, machnąłem rŞką Kiryłowi i
zacząłem schodziŚ.  Stanąłem na asfalcie i czekam,  păki Kirył nie zejdzie z
drugiej strony.
     - Spokojnie. - măwiŞ - nie spiesz siŞ. Bez zbŞdnego zamieszania.
     Stoimy na asfalcie.  "Kalosz" kołysze  siŞ  obok nas, liny szurają  pod
stopniami. Tender wychylił łeb przez  porŞcze, patrzy na nas,  a w oczach ma
rozpacz. Trzeba iśŚ. MăwiŞ do Kiryła:
     - Masz iśŚ za mną,  krok w krok,  dwa  kroki z tyłu, patrz mi w plecy i
uważaj.
     I ruszyłem. Stanąłem  w progu, rozejrzałem siŞ. A jednak o ileż łatwiej
pracowaŚ w  dzieá niż  w  nocy!  PamiŞtam, jak leżałem  na  tym samym progu.
Ciemno jak  w brzuchu u  Murzyna, z kanału  "czarci pudding" wysuwa  jŞzyki,
błŞkitne  jak  płomyki  spirytusu,  i  jak na złośŚ niczego  nie  rozjaśnia,
jeszcze ciemniej siŞ wydaje od tych jŞzykăw. A teraz - żyŚ nie umieraŚ! Oczy
przywykłe   do  mroku,   wszystko  jak  na   dłoni,   nawet   kurz  widaŚ  w
najciemniejszych  kątach. I rzeczywiście coś tam błyszczy, jakieś srebrzyste
nici ciągną siŞ od kanistrăw  do sufitu -  bardzo podobne do pajŞczyny. Może
to  zresztą pajŞczyna, ale lepiej  siŞ trzymaŚ  od  niej z  daleka.  I wtedy
sknociłem sprawŞ. Powinienem Kiryła  postawiŚ obok siebie, poczekaŚ  aż jego
oczy przywykną do ciemności i pokazaŚ mu tŞ pajŞczynŞ, palcem pokazaŚ.  A ja
przywykłem pracowaŚ samotnie -  sam już oswoiłem siŞ z  mrokiem, a o  Kiryle
nie pomyślałem.  Przekroczyłem prăg  i prosto do kanistrăw. Przykucnąłem nad
"pustakiem",  pajŞczyny  na  nim jakby nie  widaŚ. Wziąłem za jeden koniec i
măwiŞ do Kiryła:
     - Bierz, tylko  nie upuśŚ,  ciŞżki jak cholera. Podniosłem oczy i aż mi
dech zaparło  - słowa  nie mogŞ wydusiŚ. ChcŞ krzyknąŚ: stăj, ani kroku! - i
nie  mogŞ.  Chyba  zresztą  i  tak bym nie  zdążył,  zbyt szybko to wszystko
poszło. Kirył przeskakuje przez "pustaka",  odwraca siŞ tyłem do kanistrăw i
całymi plecami w te srebrne nici. Ja  tylko oczy zamknąłem. Wszystko we mnie
zamarło, nic  nie słyszŞ,  słyszŞ tylko, jak rwie siŞ ta  pajŞczyna. Z takim
słabym  cichym trzaskiem, jakby pŞkała zwyczajna pajŞczyna, tylko oczywiście
głośniej. SiedzŞ w kucki z zamkniŞtymi oczami, ani rąk, ani năg nie czujŞ, a
Kirył măwi:
     - No co, bierzemy go?
     - Bierzemy - măwiŞ.
     Podnieśliśmy  "pustaka" i niesiemy do wyjścia, bokiem  idziemy. CiŞżkie
ścierwo, nawet we dwăch niełatwo go targaŚ. Wyszliśmy na słoneczko i  stoimy
przy "kaloszu". Tender już do nas łapy wyciąga.
     - No - măwi Kirył - raz, dwa...
     - Nie - măwiŞ - poczekaj. Na początek go postawimy. Postawiliśmy.
     - Odwr㌠siŞ  - măwiŞ - plecami. Odwrăcił siŞ bez słowa. Ja patrzŞ - na
plecach nic nie  ma. Z tej i z tamtej  strony go oglądam -  nic  nie  widzŞ.
Wtedy odwracam siŞ i patrzŞ na kanistry. Tam też niczego nie ma.
     - Słuchaj - măwiŞ do Kiryła, ale patrzŞ ciągle na kanistry. - Widziałeś
tŞ pajŞczynŞ?
     - Jaką pajŞczynŞ? Gdzie?
     - Dobra - măwiŞ.  -  Żebyśmy  tylko zdrowi  byli.  A sam myślŞ: to  siŞ
dopiero okaże.
     - No co - măwiŞ. - Ładujemy?
     Władowaliśmy "pustaka" do  "kalosza",  postawiliśmy go  na sztorc, żeby
siŞ  nie  turlał, stoi teraz sobie  jak aniołeczek,  czyściutki, nowiutki, w
miedzi słoneczko siŞ odbija i niebieskawe pasma mgliście bełtają siŞ  miŞdzy
dyskami.  I  teraz widaŚ, że  to  nie  "pustak",  a  coś w rodzaju naczynia,
szklanego słoika z  niebieskim syropem. Podziwialiśmy go przez chwilŞ, potem
wdrapaliśmy siŞ do "kalosza" i bez zbŞdnych słăw - w powrotną drogŞ.
     Dobrze tym  uczonym! Po pierwsze,  pracują w dzieá. A po drugie, ciŞżko
im tylko  wtedy, kiedy idą do Strefy, a ze Strefy  "kalosz" sam wraca - jest
na  nim  zainstalowana taka  aparatura,  kursograf,  czy jak  mu tam,  ktăry
prowadzi  "kalosz"  dokładnie tym  samym  kursem,  jakim  szedł  poprzednio.
Płyniemy z powrotem i  powtarzamy  wszystkie manewry, przystajemy,  powisimy
chwilŞ
     - i dalej nad wszystkimi moimi mutrami przechodzimy, moglibyśmy zbieraŚ
je z powrotem do woreczka.
     Moi chłopcy oczywiście od razu  odzyskali  humor. KrŞcą głowami na cały
regulator, prawie wszystek strach z nich wyparował - została tylko ciekawośŚ
i radośŚ, że wszystko tak dobrze siŞ skoáczyło.  ZaczŞli gadaŚ. Tender macha
rŞkami i grozi, że jak tylko zje obiad, natychmiast wraca do Strefy znakowaŚ
drogŞ do garażu, a Kirył wziął mnie za rŞkaw i zaczął mi coś opowiadaŚ o tej
swojej  wzmożonej  grawitacji, to  znaczy  o "łysicy".  No,  nie od razu  co
prawda, ale jednak ich  usadziłem.  Tak spokojniutko opowiedziałem  im,  ilu
idiotăw  skoáczyło  fatalnie w powrotnej  drodze na skutek  własnej głupoty.
Milczcie, măwiŞ, i uważnie rozglądajcie siŞ dookoła, bo inaczej stanie siŞ z
wami  to, co  siŞ  stało  z Lyndonem - Kruszynką.  Poskutkowało.  Mawet, nie
zapytali, co siŞ właściwie stało z Lyndonem - Kruszynką. Płyniemy w ciszy, a
ja  myślŞ  tylko  o  jednym:  jak  bŞdŞ  odkrŞcaŚ manierkŞ, na răżne sposoby
wyobrażam  sobie  pierwszy łyk, a przed  oczyma  coraz  to mi błyska srebrna
pąjŞczynka. Krătko măwiąc, wydostaliśmy siŞ ze Strefy, zapŞdzili nas razem z
"kaloszem" do odwszalni,  czyli, wyrażając siŞ naukowym jŞzykiem, do hangaru
sanitarnego.   Szorowali   nas   do   upojenia,   napromieniowywali   jakimś
paskudztwem,  obsypywali  czymś   i  znowu   płukali,   potem  wysuszyli   i
powiedzieli:  jesteście   wolni,  koledzy!  Tender  z   Kiryłem  wytaszczyli
"pustaka". Zleciały  siŞ  nieprzebrane  tłumy,  żeby  siŞ  napatrzeŚ,  i  co
charakterystyczne  -  wszyscy tylko  patrzą, wydają z siebie  entuzjastyczne
okrzyki,  ale  żeby  pomăc  zmŞczonym  ludziom  dźwigaŚ  -  na  to  nie było
odważnych... Dobra, mnie to wszystko nie obchodzi.  Mnie  już  teraz nic nie
obchodzi...
     Ściągnąłem z siebie skafander, rzuciłem na podłogŞ - sierżanci sprzątną
- a sam prosto pod prysznic, bo cały mokry byłem od stăp do  głăw. Zamknąłem
siŞ w kabinie, wyciągnąłem manierkŞ, odkrŞciłem i przyssałem siŞ do niej jak
pijawka. SiedzŞ  na ławeczce, w  kolanach  miŞkko, w głowie pusto  i  ciągnŞ
gorzałkŞ. Jak  wodŞ. ŻyjŞ.  Zlitowała siŞ Strefa. Wypuściła, wiedźma. Zaraza
najmilsza. Podła. ŻyjŞ. Te żăłtodzioby nigdy tego nie zrozumieją, nikt prăcz
stalkera tego nie zrozumie. I łzy spływają mi po twarzy ni to od wody, ni to
sam  nie  wiem od  czego. Wydoiłem  manierkŞ do  dna,  sam  jestem mokry,  a
manierka  sucha. Oczywiście  jak zwykle zabrakło jeszcze  jednego ostatniego
łyczka. To nic, to jest do  naprawienia. Teraz wszystko jest do naprawienia.
ŻyjŞ.  Zapaliłem  papierosa,  siedzŞ.  CzujŞ,  jak  powoli   siŞ  uspokajam.
Przypomniałem  sobie o premii.  W naszym instytucie zorganizowano to  na sto
dwa. ChoŚby w tej chwili mogŞ iśŚ po  swoją kopertŞ. A może sami  przyniosą,
prosto tutaj.
     Powolutku  zacząłem siŞ rozbieraŚ. Zdjąłem zegarek,  patrzŞ: byliśmy  w
Strefie piŞŚ godzin z minutami,  moi paástwo! PiŞŚ godzin. Aż  mi  siŞ słabo
zrobiło. Koledzy,  w Strefie czas nie istnieje.  PiŞŚ godzin... A właściwie,
jeżeli siŞ  dobrze zastanowiŚ, to co to jest dla stalkera piŞŚ godzin? nawet
măwiŚ nie  warto. A dwanaście godzin nie łaska? A dwie doby  nie  łaska? Nie
zdążyłeś przez noc,  leżysz cały dzieá w Strefie z  mordą przy ziemi i nawet
już siŞ nie modlisz, tylko majaczysz i sam nie wiesz, żyjesz jeszcze czy już
jesteś trupem.  A nastŞpnej  nocy  zrobisz  co do ciebie  należy,  jesteś  z
towarem na granicy, a tam czekają patrole z karabinami maszynowymi, ścierwa,
ktăre ciŞ nienawidzą, wcale nie  chcą  clŞ  aresztowaŚ, to  dla  nich  żaden
interes, boją siŞ śmiertelnie, że  jesteś skażony,  chcą ciŞ za wszelką cenŞ
rozwaliŚ  i mają  wszystkie  atuty,  możesz  potem długo udowadniaŚ, że  ciŞ
bezprawnie zastrzelili. A to znaczy, że znowu z mordą przy ziemi modlisz siŞ
do świtu, a potem do zmierzchu, a towar leży obok ciebie i nawet nie  wiesz,
czy zwyczajnie sobie leży, czy ciŞ  powoli zabija. Albo jak Kosmaty Icchok -
utknął  o świcie w  pustym polu  miedzy  dwoma wykopami - ani w prawo, ani w
lewo. Dwie  godziny  udawał  nieboszczyka. Bogu  dziŞki uwierzyli i wreszcie
zostawili go w spokoju. Widziałem Icchoka potem, nie ten sam człowiek, nawet
go nie poznałem...
     Wytarłem  łzy  i  puściłem wodŞ.  Myłem siŞ długo. Gorącą, potem zimną,
potem  znowu gorącą. Cały  kawał  mydła  wymydliłem.  W  koácu  mi zbrzydło.
Zamknąłem prysznic, i  słyszŞ  - ktoś siŞ dobija  do drzwi i  głosem  Kiryła
wrzeszczy wesoło:
     -  Ej, stalker, wyłaź! Forsa ante portas! O forsie zawsze miło słyszeŚ.
Otworzyłem drzwi, Kirył stoi goły,  w samych kąpielăwkach, wesoły, bez śladu
melancholii i podaje mi kopertŞ.
     - Trzymaj - măwi - to od wdziŞcznej ludzkości.
     - Kicham na twoją ludzkośŚ! Ile tu jest?
     - W drodze wyjątku, za bohaterską postawŞ w obliczu niebezpieczeástwa -
dwie pensje!
     Tak. Można wytrzymaŚ.  Gdyby mi tu za każdego "pustaka" płacili po dwie
pensje, dawno posłałbym Ernesta do wszystkich diabłăw.
     - No  i co, jesteś  zadowolony? - pyta  Kirył,  a  promienieje  jaśniej
słoáca.
     -  Owszem - măwiŞ. - A ty? Kir nie  odpowiedział.  Objął mnie za szyjŞ,
przycisnął do swojej spoconej piersi, odepchnął i zniknął w swojej kabinie.
     - Ej! - krzyczŞ za Kiryłem. - A co z Tenderem? Gacie pierze?
     -  Chyba żartujesz! Tendera opadli korespondenci. Żebyś  zobaczył, jaki
jest nadŞty... Teraz im kompetentnie referuje...
     - Jak - powiadam - referuje?
     - Kompetentnie.
     - Dobra - măwiŞ - sir. nastŞpnym  razem zaopatrzŞ siŞ w słownik wyrazăw
obcych, sir. - I w tym momencie jakby mnie prąd poraził. - Poczekaj. Kirył
     - măwiŞ. - Wyjdź no na chwilŞ.
     - Kiedy jestem już goły odpowiada.
     - Nie szkodzi, nie jestem babą.
     No wiŞc wyszedł. Wziąłem go za ramiona,  odwrăciłem plecami, do siebie,
nie, przywidziało mi siŞ. Plecy ma czyste. Tylko  zaschniŞte strużki potu, a
skăra jak skăra.
     - Czego  ty  chcesz od  moich  plecăw? - pyta Kirył.  Dałem mu lekkiego
kopniaka,  uciekłem  do swojej kabiny, zamknąłem siŞ.  Nerwy, cholera by  je
wziŞła. Tam mi siŞ zwidywało, tu mi  siŞ zwiduje...  Miech to  jasny  piorun
spali!... SpijŞ siŞ dzisiaj  jak świnia, nieźle byłoby oskubaŚ  Richarda. To
jest  myśli  gra, ścierwo, jak stary... Z najlepszą kartą nic  mu nie  można
zrobiŚ. Już nawet karty znaczyłem i na inne  răżne sposoby  prăbowałem, no i
ucho...
     - Kirył! - krzyczŞ. - BŞdziesz dzisiaj w "Barge"
     - Nie w "Barge", a w "Barszczu", ile razy mam ci powtarzaŚ?
     -  Przestaá! napisane jest  "Barge",  to  ma  byŚ  "Barge".  Lepiej nie
wprowadzaj u nas swoich porządkăw. WiŞc przyjdziesz, czy nie? nieźle  byłoby
ograŚ Richarda...
     - Och, nie wiem. Red, jak to bŞdzie. Ty przecież nie masz najmniejszego
pojŞcia, cośmy przywieźli...
     - A ty masz pojŞcie?
     - Też nie mam. Co prawda, to prawda. Ale teraz po pierwsze, wiadomo, do
czego te  "pustaki" służyły.  A po drugie, jeśli potwierdzi siŞ  jedna  moja
teoria...  napiszŞ  artykuł  i   poświŞcŞ  go  tobie   osobiście   -  Redowi
Shoehartowi, honorowemu stalkerowi, z wyrazami wdziŞczności i uwielbienia.
     - I wtedy mnie wsadzą do pudła. Minimum dwa lata.
     - Za to wejdziesz do historii nauki. TŞ sztuczkŞ tak  właśnie nazwiemy:
"puszka Shoeharta". To brzmi dumnie, prawda?
     Tak sobie  gadaliśmy,  a  ja siŞ  tymczasem  ubrałem,  wsadziłem  pustą
manierkŞ do kieszeni, przeliczyłem gotăwkŞ i poszedłem sobie.
     - Wszystkiego najlepszego, nadziejo światowej nauki...
     Nie odpowiedział. Bardzo  głośno  szumiała woda.  PatrzŞ, a w korytarzu
pan Tender we własnej postaci, czerwony i nadŞty niczym ropucha. Wokăł niego
-  tłumy,  i  pracownicy,  i  korespondenci,  i  nawet  dwaj  sierżanci  siŞ
przyplątali (prosto z  obiadu, jeszcze w zŞbach dłubią), a Tender nic, tylko
gada. "Ta  technika, ktărą dysponujemy - truje - daje  prawie  stuprocentową
gwarancjŞ bezpieczeástwa i  osiągniŞcia  zaplanowanych  rezultatăw..." W tym
momencie zobaczył mnie i nieco przywiądł - uśmiecha siŞ  macha do mnie rŞką.
No, myślŞ, trzeba wiaŚ. Wystartowałem, ale niestety za  păźno. SłyszŞ, gonią
mnie.
     - Panie Shoehart! Panie Shoehart! Dwa słowa o garażu!
     - Odmawiam  komentarza  - măwiŞ i  przechodzŞ  w kłus.  Ale diabła  tam
uciekniesz  przed nimi. Jeden z mikrofonem zabiega drogŞ  z  lewej, drugi  z
aparatem fotograficznym - z prawej.
     - Dosłownie jedno zdanie! Czy zauważył pan w garażu coś niezwykłego?
     - Nie  mam nic do powiedzenia! - măwiŞ i staram siŞ kłusowaŚ plecami do
obiektywu. - Garaż jak garaż...
     - DziŞkujŞ panu. Co pan sądzi o turboplatformach?
     - Są cudowne - măwiŞ i ostrożnie przymierzam siŞ do toalety.
     - Co pan myśli o celach Lądowania?
     - Miech siŞ pan  zwrăci  do uczonych - măwiŞ i już jestem za  drzwiami.
Pukają. Wtedy măwiŞ przez drzwi:
     -  Dobrze panom radzŞ,  zapytajcie  pana Tendera, dlaczego  ma  nos jak
pomidor.  Pan  Tender  milczy  z  wrodzonej  skromności,  a  to  była  nasza
najwspanialsza przygoda.
     Ależ zrobili stumetrăwkŞ korytarzem! Złoty medal gwarantowany. Jak Boga
kocham. Poczekałem minutŞ - cicho. Wyjrzałem - nie ma nikogo. No i poszedłem
sobie,   pogwizdując.   Zszedłem  do   portierni,   pokazałem   tyczkowatemu
przepustkŞ, patrzŞ, a on mi salutuje. Jako bohaterowi dnia, rzecz jasna.
     - Spocznij - măwiŞ. - Jestem z was zadowolony, sierżancie.
     Wyszczerzył zŞby, jakby mu sam generał pożyczył stăwŞ.
     - Brawo, Rudy - măwi. - Jestem dumny - măwi - że mam takich znajomych.
     -  Co  -  măwiŞ  - bŞdziesz teraz miał  o czym opowiadaŚ dziewczynom  w
swojej Szwecji?
     - Pytanie! - măwi. -  Żadna mi siŞ nie oprze!  Jak siŞ mu przyjrzeŚ, to
zupełnie  przyzwoity  chłopak.  Jeśli  mam  byŚ szczery,  nie  lubiŞ  takich
rumianych  i  rosłych  facetăw.  Dziewczyny  latają  za nimi  jak  wściekłe,
właściwie dlaczego? nie o  wzrost przecież  chodzi. Słoáce świeci, na  ulicy
bezludnie. I nagle zapragnąłem teraz, natychmiast, zobaczyŚ GutŞ. Po prostu.
PopatrzeŚ  na nią, potrzymaŚ  za rŞkŞ. Po  Strefie  tylko to jedno pozostaje
człowiekowi  -   potrzymaŚ  dziewczynŞ  za  rŞkŞ.  Szczegălnie  kiedy  sobie
przypomnŞ te wszystkie plotki o dzieciach stalkerăw - te dzieci wyglądają...
Tak, co tu  myśleŚ o  Gucie, teraz na początek przydałaby siŞ butelka czegoś
mocniejszego, i  to jako  program  minimum, a  dalej  siŞ  zobaczy.  Minąłem
parking i już niedaleko granica Strefy. Stoją dwa samochody patrolowe. Stoją
w  całej  swej  krasie,  żăłte,  rozłożyste,  z  reflektorami  i  karabinami
maszynowymi, dranie, no i rzecz jasna obok bohaterowie w błŞkitnych hełmach,
całą  ulicŞ  zakorkowali, przepchnąŚ  siŞ  nie można. IdŞ,  oczy  spuściłem,
lepiej,  żebym teraz ich  nie  widział, lepiej, żebym w ogăle  na  nich  nie
patrzył, zwłaszcza w dzieá - są tam  miŞdzy nimi dwa, trzy typki i bojŞ siŞ,
że mi siŞ teraz napatoczą, straszna chryja wyniknie, jeśli mi siŞ napatoczą.
Mieli szczŞście, przysiŞgam na Boga, że Kirył mnie ściągnął do instytutu, bo
tych drani wtedy właśnie szukałem i rŞka by mi nie zadrżała.
     Przedzieram siŞ przez ten tłum bokiem, już siŞ prawie przedarłem, kiedy
nagle  słyszŞ: "Ej,  stalker!" No,  mnie to  nie dotyczy,  idŞ  sobie dalej,
wyciągam  z paczki papierosa. Ktoś mnie  dogania z tyłu  i  łapie za  rŞkaw.
Strzasnąłem tŞ  rŞkŞ z siebie, odwracam głowŞ i bardzo grzecznie pytam: - Po
kiego diabła pan siŞ czepiasz?
     - Poczekaj, stalker - măwi tamten. - Dwa pytania.
     Podniosłem oczy - kapitan Quarterblood. Stary znajomy. Wysechł na wiăr,
zżăłkł.
     -  A  -  măwiŞ  -  wszystkiego  najlepszego, panie  kapitanie. Jak  tam
wątroba?
     -  Ty  mnie  nie  zagaduj  -  măwi  kapitan gniewnie  i  świdruje  mnie
spojrzeniem na wylot.  - Lepiej mi powiedz,  dlaczego  nie zatrzymujesz siŞ,
kiedy ciŞ wołają?
     I już dwa błŞkitne hełmy stoją  za jego plecami, łapy na kaburach, oczu
nie widaŚ  tylko  szczŞki  chodzą pod hełmami.  I  gdzie w tej ich  Kanadzie
takich wygrzebują? Na zarybek ich do nas przysyłają, czy co? W dzieá w ogăle
siŞ  nie bojŞ patroli,  ale zrewidowaŚ  kanalie mogą, a  to mi bardzo nie na
rŞkŞ w tej chwili.
     -  A czy to  mnie pan wolał, panie kapitanie?  - măwiŞ. - Słyszałem, że
jakiegoś stalkera.
     - A ty, jak siŞ okazuje, już nie jesteś stalkerem?
     - Od czasu, jak z paáskiej lekkiej rŞki odsiedziałem swoje - skoáczyłem
z tym. Na  amen. DziŞki panu, panie kapitanie, otworzyły mi  siŞ wtedy oczy.
Gdyby nie pan...
     - Co robiłeś koło Strefy?
     - Jak to co? Przecież pracujŞ w instytucie. Już ze dwa lata.
     I  żeby zakoáczyŚ  tŞ  niemiłą  rozmowŞ,  wyjmujŞ  swoją legitymacjŞ  i
okazujŞ ją kapitanowi.  Quarterblood wziął moją  legitymacjŞ, przekartkował,
każdy stempelek, każdą  stroniczkŞ  dosłownie  obwąchał, omal  nie  oblizał.
Zwraca mi  legitymacjŞ, zadowolony niewypowiedzianie, oczy mu  płoną,  nawet
porăżowiał.
     -  Przepraszam  ciŞ -  măwi - Shoehart.  Tego siŞ  nie spodziewałem. To
znaczy, że  nienadaremnie słuchałeś  moich  rad.  No căż, bardzo siŞ cieszŞ.
Chcesz, możesz mi wierzyŚ lub nie, ale już  wtedy przypuszczałem, że jeszcze
bŞdą z ciebie  ludzie. Nie mogłem dopuściŚ do siebie myśli,  że taki chłopak
jak ty...
     I zaczŞło siŞ. No, myślŞ sobie, wyleczyłem jeszcze jednego melancholika
na swoje nieszczŞście,  a sam oczywiście słucham, oczy  spuściłem, potakujŞ,
rozkładam rŞce i nawet,  o ile pamiŞtam, tak nieśmiało, noskiem buta  rysujŞ
esy  floresy na  trotuarze. Bojăwkarze za plecami  kapitana posłuchali  czas
jakiś, zemdliło ich  widaŚ,  bo patrzŞ, pomaszerowali w  weselsze miejsce. A
kapitan teraz mi o radosnych perspektywach opowiada - nauka to wielka rzecz,
na naukŞ, okazuje siŞ, nigdy nie jest za păźno. Pan Băg powiada, lubi i ceni
uczciwą pracŞ
     - no i w ogăle drŞtwa mowa w najlepszym gatunku, ta sama, ktărą nas  co
niedziela  raczył  w wiŞzieniu nasz  ojciec  duchowny. A ja  mam taką ochotŞ
wypiŚ, że aż mnie  skrŞca. To  nic,  myślŞ. Red, to nic,  bracie, i  to  też
musisz znieśŚ. Cierp, Red, tak trzeba! Długo on tego tempa nie wytrzyma, już
dostał zadyszki... wtedy na moje szczŞście zaczął trąbiŚ jeden  z samochodăw
patrolowych. Kapitan Quarterblood obejrzał siŞ, odkaszlnął z niezadowoleniem
i wyciąga do mnie rŞkŞ.
     - No căż - măwi -  cieszŞ siŞ, że  poznałem  uczciwego  człowieka. Reda
Shoeharta.  Z przyjemnością wypiłbym z tobą butelczynŞ na cześŚ naszej nowej
znajomości.  Wădki wprawdzie nie mogŞ  piŚ, lekarz mi zakazał, ale  na  piwo
chŞtnie bym z tobą poszedł. Tylko sam widzisz - służba! Ale nic straconego -
măwi - na pewno siŞ jeszcze spotkamy.
     Nie daj Boże, myślŞ. Ale rŞkŞ mu ściskam, nadal siŞ czerwieniŞ i szuram
năżką -  wszystko jak pan  kapitan  lubi. Potem  Quarterblood poszedł  sobie
nareszcie, a ja lotem strzały do "Barge".
     W "Barge" o tej porze jest pusto. Ernest  stoi za ladą  baru, przeciera
kieliszki  i  ogląda  je  pod  światło.  To  zdumiewające, nawiasem  măwiąc,
zjawisko - gdzie i kiedy byś nie przyszedł, wiecznie ci barmani  przecierają
kieliszki,  jakby akurat od tego zależało  zbawienie ich  duszy. Tak właśnie
bŞdzie stał choŚby  cały  dzieá  - weźmie kieliszek, przymrăży oczy, spojrzy
pod światło,  chuchnie na  szkło i  zaczyna  trzeŚ.  Wyciera, wyciera, znowu
spojrzy, tym razem dla odmiany od spodu, i znowu...
     - CześŚ Ernie! - măwiŞ. - Nie mŞcz go dłużej, bo przetrzesz na wylot!
     Spojrzał na mnie przez kieliszek, wymamrotał coś głosem  brzuchomăwcy i
bez zbŞdnych słăw  nalał  mi  na  cztery  palce.  Wdrapałem  siŞ  na  stołek
pociągnąłem, zmrużyłem oczy, potrząsnąłem głową i powtărzyłem zabieg. Mruczy
lodăwka, szafa grającą trilka cichutko. Ernest posapuje w  kolejny kieliszek
- cisza, spokăj...  Dopiłem, postawiłem  szklaneczkŞ  na  ladzie i  Ernest w
mgnieniu oka nalewa mi ponownie.
     - Ho co, już cl lepiej? - burczy. - Przyszedłeś do siebie?
     - Ty lepiej pilnuj swoich kieliszkăw - măwiŞ. - A wiesz był jeden taki,
też  tak  tarł,  tarł  i wywołał złego ducha. Potem żył  sobie jak pączek  w
maśle.
     - Znałeś go? - pyta Ernie z niedowierzaniem.
     - A był tu jeden taki barman - opowiadam. - Jeszcze przed tobą.
     - No i co?
     - Ano  nic. Jak myślisz, dlaczego oni tu przylecieli? Wszystko dlatego,
że tamten bez przerwy tarł i tarł... Jak sądzisz, kto do nas przyleciał?
     - A idź ty - măwi Ernie z uznaniem.
     Potem poszedł  do  kuchni i  wrăcił  z  talerzem  - przyniăsł  opiekane
parăwki.
     Postawił przede mną talerz, podsunął keczup, a sam  ponownie zabrał siŞ
do kieliszkăw.
     Ernest zna siŞ na swojej robocie. Ma bezbłŞdne wyczucie, od razu widzi,
że stalker wrăcił ze Strefy, że towar bŞdzie i Ernie wie, czego stalkerowi w
takiej chwili potrzeba. To swăj chłop ten Ernie! Dobroczyáca.
     Zjadłem parăwki, zapaliłem i  zacząłem  obliczaŚ, ile  też Ernie na nas
zarabia. Jakie ceny  płacą za towar  w Europie tego nie wiem,  ale tak kątem
ucha  słyszałem,  że  na  przykład za "pustaka"  dają  tam  około dwa i  păł
tysiąca,  a Ernie  płaci  wszystkiego czterysta.  Za  "bateryjkŞ" można  tam
wyciągnąŚ co najmniej setkŞ, a my dostajemy w najlepszym  razie dwie  dychy.
Da pewno z całą resztą sprawa  wygląda  podobnie. Co prawda przeszmuglowanie
towaru do Europy răwnież coś niecoś musi  kosztowaŚ. Temu  w łapŞ, tamtemu w
łapŞ,  komendant stacji też jest na pewno na ich utrzymaniu... Tak  że jeśli
siŞ zastanowiŚ, Ernest nie tak wiele wyciąga - około piŞŚdziesiŞciu procent,
nie wiŞcej, jeżeli wpadnie, to dziesiŞŚ lat katorgi ma jak w banku...
     W tym  momencie moje  bogobojne  rozważania przerywa jakiś ugrzeczniony
typek,  nawet nie  usłyszałem, kiedy  wszedł.  Wykwitł  obok mojego  prawego
łokcia i pyta:
     - Czy można?
     - Co za pytanie! - măwiŞ. - Oczywiście!
     Taki nieduży,  szczuplutki,  z zadartym  noskiem  i  w  czarnej muszce.
Jakbym go gdzieś widział, ale gdzie - pojŞcia nie mam. Włazi  na stołek obok
mnie i măwi do Ernesta:
     - PoproszŞ whisky! - I od razu do mnie:
     - Przepraszam,  ale  my  siŞ  chyba znamy.  Pan  pracuje  w  Instytucie
MiŞdzynarodowym, prawda?
     - Tak - măwiŞ - A pan?
     Typek  zrŞcznie wyciąga  z  kieszeni  wizytăwkŞ i  kładzie  przede mną.
Czytam: "Alois  Machno,  agent Biura Emigracyjnego". Oczywiście, że go znam.
Czepia siŞ ludzi, żeby wyjeżdżali z miasta. Widzicie ich,  nas i tak  ledwie
połowa  została  w  Harmont,  a  oni  chcą, żebyśmy  wszyscy  siŞ  wynieśli.
Odsunąłem wizytăwkŞ paznokciem.
     - Nie - măwiŞ - serdeczne dziŞki. To nie dla mnie. MarzŞ, wie pan, żeby
moje kości spoczŞły w ojczystej ziemi.
     - A dlaczego? - pyta z ożywieniem.  - ProszŞ mi wybaczyŚ  niedyskrecjŞ,
ale co pana tu trzyma?
     Już siŞ rozpŞdziłem, żeby mu powiedzieŚ, co mnie tu trzyma.
     -  Głupie  pytanie!  -  odpowiadam.  Słodkie  wspomnienia  dzieciástwa.
Pierwszy  pocałunek  w miejskim  parku.  Tatuś,  mamusia. Jak  pierwszy  raz
urżnąłem siŞ w trupa w tym oto barze. Drogi sercu komisariat policji... - Tu
wyjmujŞ z kieszeni  zasmarkaną chusteczkŞ i ocieram oczy - nie - măwiŞ. - Za
nic!
     Alois pośmiał siŞ, wypił łyczek whisky i z zadumą powiada:
     - Nie mogŞ  zrozumieŚ was, mieszkaácăw Harmont.  Życie  w mieście  jest
bardzo ciŞżkie. Władza należy do armii.  Zaopatrzenie paskudne.  Pod  bokiem
Strefa, żyjecie jak  na wulkanie. W każdej chwili  może  wybuchnąŚ  epidemia
albo coś jeszcze gorszego.  Jeszcze rozumiem starszych  ludzi. Na stare lata
trudno siŞ ruszyŚ z miejsca. Ale  pan... Ile  pan ma  lat? Dwadzieścia  dwa,
dwadzieścia trzy,  nie wiŞcej... niechże pan zrozumie, że  nasze biuro  jest
organizacją filantropijną, nasza działalnośŚ nie przynosi nam żadnego zysku.
Po  prostu chcemy,  żeby  ludzie opuścili to  przeklŞte miasto i zaczŞli żyŚ
normalnie. Przecież dajemy pewną sumŞ na początek, zapewniamy pracŞ na nowym
miejscu... młodym, takim jak pan, umożliwiamy naukŞ... Nie, nie rozumiem!
     - A co? - pytam - nikt nie chce wyjeżdżaŚ?
     - Nie tak  znowu,  żeby  nikt... niektărzy dają siŞ  namăwiŚ, zwłaszcza
jeżeli moją rodziny. Ale młodzież i starcy... No co was trzyma w Harmont? To
przecież dziura, prowincja...
     Teraz pokazalem mu na co mnie staŚ.
     - Panie Machnol  - măwiŞ.  - Ma  pan świŞtą  racjŞ. Nasze miasteczko to
dziura. Zawsze dziurą było i dziurą pozostało. Tylko że obecnie - măwiŞ - to
dziura w przyszłośŚ. Przez  tŞ  dziurŞ  my napompujemy  wasz parszywy  świat
takimi rzeczami, że  wszystko siŞ  zmieni. Życie stanie siŞ  inne, lepsze, i
każdy  bŞdzie miał wszystko, czego  mu trzeba. Podoba siŞ  panu taka dziura?
Przez tŞ dziurŞ płynie wiedza.  A kiedy już  bŞdziemy wiedzieli, co należy i
wszyscy  bŞdą bogaci,  polecimy do gwiazd i gdzie tylko  zechcemy. Teraz już
pan wie, co to za dziura...
     W  tym momencie przerwałem, ponieważ zauważyłem,  że  Ernest patrzy  na
mnie z  ogromnym  zdumieniem, i  zrobiło  mi  siŞ głupio.  W ogăle nie lubiŞ
powtarzaŚ cudzych  słăw,  nawet jeżeli  dajmy na  to podobają  mi  siŞ.  Tym
bardziej,  że wychodzi  mi to  jakoś koślawo. Kiedy opowiada Kirył, człowiek
słucha z otwartą gŞbą.  A ja niby măwiŞ to samo, a efekt jest zupełnie inny.
Może  dlatego,  że Kirył nigdy Ernestowi na ladŞ towaru  nie wykładał. No  i
dobrze...
     Tu măj Ernest połapał siŞ i szybko nalał mi tak na sześŚ palcăw od razu
-  opamiŞtaj  siŞ chłopcze,  co siŞ z  tobą  dzisiaj dzieje? A ostronosy pan
Machno znowu delikatnie pociągnął swoją whisky i măwi:
     -  Tak, oczywiście... Wieczne  akumulatory, "błŞkitne panaceum"...  Ale
czy pan naprawdŞ wierzy, że stanie siŞ tak, jak pan powiedział?
     - To nie paáski interes, w co ja wierzŞ naprawdŞ a w co na niby
     - măwiŞ.  -  Măwiłem  panu o mieszkaácach miasta. A o sobie powiem tak:
czego  ja mam  szukaŚ w  tej waszej  Europie? Waszej śmiertelnej nudy?  Cały
dzieá mam oraŚ jak głupi, a wieczorem patrzeŚ w telewizor?
     - No, niekoniecznie trzeba zaraz do Europy...
     - A tam - măwiŞ - wszŞdzie to samo, a na Antarktydzie jeszcze w dodatku
zimno.
     I co  najdziwniejsze: măwiłem do niego i ze wszystkich sił wierzyłem  w
to,  co  măwiŞ. I nasza  Strefa,  wiedźma przeklŞta,  zaraza  morowa,  w tym
momencie była  mi sto  razy  milsza  niż ich wszystkie  Europy i  Afryki.  A
przecież nawet  jeszcze nie  byłem pijany, po prostu wyobraziłem sobie przez
sekundŞ, jak wracam  z pracy  doszczŞtnie wypompowany, w tłumie podobnych mi
kretynăw,  jak  w  tym  ich metro gniotą mnie, depczą  mi  po nogach, jak mi
wszystko obrzydło i jak już nic mi siŞ nie chce.
     - A co pan na to? - zwraca siŞ ostronosy do Ernesta.
     - Ja mam swăj byznes - wyniośle odpowiada Brnie. - nie jestem byle kim!
Ja wszystkie swoje  pieniądze włożyłem w ten bar. Do mnie czasami  nawet sam
komendant zagląda, generał, jasne? Z jakiej racji mam stąd wyjeżdżaŚ?
     Pan Alois  Machno zaczął mu coś wyjaśniaŚ przy pomocy liczb, ale ja już
nie słuchałem.  Golnąłem sobie zdrowo, wygrzebałem  z kieszeni garśŚ bilonu,
zlazłem ze stołka i na początek uruchomiłem na cały regulator grającą szafŞ.
Jest  tam taka jedna piosenka "Nie wracaj, jeżeli nie jesteś pewien". Bardzo
dobrze na mnie  wpływa po Strefie...  No  wiŞc  szafa grzmi i zawodzi,  a ja
zabrałem swoją szklaneczkŞ  i  poszedłem  w  kąt, wyrăwnaŚ stare  rachunki z
"jednorŞkim bandytą",  no i czas jak  ptak poleciał...  Przepuszczam ostatni
bilon, a  tu  pojawiają  siŞ pod  gościnnym  dachem  baru  Richard Nunnun  z
Szuwaksem. Szuwaks  już chodzi na rzŞsach, przewraca oczami i szuka, komu by
daŚ w mordŞ. A Richard Nunnun czule trzyma go pod ramiŞ i odwraca jego uwagŞ
dowcipami. PiŞkna para! Szuwaks, chłop jak byk, czarny jak noc, kŞdzierzawy,
łapy do kolan,  a Dick maleáki, zażywny  i  răżowy, wcielenie  bogobojności,
brak mu tylko aureoli.
     - O! - krzyczy Dick na măj widok. - I Red tu jestl Chodź do nas. Red!
     - Słusznie! - ryczy Szuwaks. - W całym  tym mieście  jest  tylko  dwăch
ludzi:  Red  i ja! Wszyscy  inni  to  wieprze,  dzieci  szatana. Red! Ty też
służysz szatanowi, ale jednak jesteś człowiekiem...
     PodchodzŞ do  nich  ze swoja  szklanką.  Szuwaks łapie  mnie za kurtkŞ,
sadza przy stoliku i măwi:
     - Siadaj,  Rudy! Siadaj, sługo szatana!  Kocham ciŞ. BŞdziemy opłakiwaŚ
grzechy ludzkości. Gorzko opłakiwaŚ!
     - Zapłaczemy - măwiŞ. - Łykniemy sobie grzesznych łez.
     - ZaprawdŞ powiadam  wam - prorokuje Szuwaks. - ZaprawdŞ  osiodłany już
jest koá blady, a jeździec jego już trzyma nogŞ na strzemieniu. I daremne są
modły tych, co siŞ  zaprzedali szatanowi. Ostaną siŞ tylko ci, ktărzy wydali
mu  wojnŞ.  Wy,  synowie  człowieczy, skuszeni  przez  szatana,  szataáskimi
igrający cackami,  szataáskich skarbăw złaknieni -  do  was măwiŞ, o  ślepi!
OpamiŞtajcie  siŞ, bydlaki, păki czas! Podepczcie błyskotki szataáskie! - Tu
zamilkł nagle,  jakby  zapomniał,  co  ma  byŚ  dalej. - A  czy mi  tu dadzą
wreszcie czegoś do picia? - zapytał nagle zupełnie innym głosem. - Cudzie ja
właściwie  jestem?...  Wiesz,   Rudy,  znowu  mnie  pogonili  z  roboty.  Od
agitatorăw  mnie  wyzwali. Ja im  tłumaczŞ  - opamiŞtajcie siŞ  ślepcy, sami
lecicie w przepaśŚ i innych ślepcăw  ciągniŞcie za sobą! Śmieją siŞ. No wiŞc
dałem w mordŞ kierownikowi i poszedłem  sobie. Teraz mnie posadzą. I za  co?
Wrăcił Dick, postawił na stoliku butelkŞ.
     -  Dzisiaj ja płacŞ!  -  krzyknąłem  do Ernesta. Dick spojrzał  na mnie
zezem.
     - Wszystko legalnie - măwiŞ. - BŞdziemy moją premiŞ przepijaŚ.
     - Byliście w Strefie? - pyta Dick. - Przynieśliście coś ciekawego?
     - Pełnego "pustaka" - măwiŞ. - Złożyliśmy go na ołtarzu nauki, nalejesz
nam wreszcie, czy nie?
     -  "Pustaka"  -  buczy  z  goryczą  Szuwaks.  -  Dla jakiegoś "pustaka"
ryzykowałeś  życiem!  Uszedłeś z  życiem,  ale  przez ciebie  pojawił siŞ na
świecie jeszcze jeden diabelski  przedmiot... A skąd możesz  wiedzieŚ. Rudy,
ile grzechăw i nieszczŞśŚ...
     - Przymknij siŞ. Szuwaks - măwiŞ do niego surowo. - Pij i raduj siŞ, że
wrăciłem żywy. Za măj fart, chłopcy!
     Dobrze nam siŞ piło za măj fart. Szuwaks całkiem siŞ rozkleił, siedzi i
płacze, z oczu mu kapie jak z zepsutego kranu. To nic, znam go  dobrze. Musi
przejśŚ przez  takie stadium  - zalewa  siŞ łzami i wrzeszczy,  że Strefa to
dzieło  szatana i  że nic z  niej nie wolno  wynosiŚ,  a co  już wyniesiono,
trzeba odnieśŚ z powrotem i żyŚ tak, jakby  Strefy w ogăle nie było. Że niby
co  szataáskie  - szatanowi. Bardzo lubiŞ Szuwaksa. W ogăle  lubiŞ dziwakăw.
Kiedy Szuwaks  jest przy forsie,  skupuje od wszystkich  towar, nie  targuje
siŞ, płaci, ile żądają, a potem w nocy targa wszystko z powrotem do Strefy i
tam  zakopuje... Ależ szlocha. Boże kochany! Ale  to nic, on jeszcze pokaże,
co potrafi.
     - A jak wygląda taki pełny "pustak"? - pyta Dick. - Zwyczajne "pustaki"
widziałem, ale pełne? Co to właściwie takiego? Pierwszy raz słyszŞ.
     Wytłumaczyłem, Dick pokiwał głową i nawet cmoknął parŞ razy.
     - Tak  - măwi - to ciekawe. To - măwi - coś nowego. A  z kim  byłeś?  Z
Rosjaninem?
     - Tak  - odpowiadam.  -  Z  Kiryłem i z Tenderem.  Wiesz, z  tym naszym
laborantem.
     - Uszarpałeś siŞ pewnie z nimi...
     - Nic podobnego. Chłopcy trzymali siŞ zupełnie przyzwoicie. Szczegălnie
Kirył. Urodzony stalker -  măwiŞ. - Gdyby miał trochŞ wiŞcej doświadczenia i
pozbył siŞ  tej  swojej dziecinnej  niecierpliwości, măgłbym z nim co  dzieá
chodziŚ do Strefy.
     - I po co? - pyta Dick z pijackim śmieszkiem.
     - Uspokăj siŞ - măwiŞ. - Żarty żartami...
     -  Wiem  -  măwi.  - Żarty żartami,  a za takie gadanie można zarobiŚ w
ucho. Możesz uważaŚ, że jestem twoim dłużnikiem...
     - Komu trzeba daŚ w ucho? - ocknął siŞ Szuwaks. - Gdzie on jest?
     Złapaliśmy go za rŞce i z trudem posadziśmy na krześle. Dick wetknął mu
w zŞby papierosa i podsunął zapalniczkŞ. Uspokoił siŞ. A tymczasem tłok robi
siŞ  coraz  wiŞkszy. Bar  już oblepiony,  prawie wszystkie  stoliki  zajŞte.
Ernest zwołał swoje dziewczyny. Biegają, roznoszą,  co  komu trzeba - jednym
piwo, innym  koktajle, jeszcze innym czystą. PatrzŞ i jakoś mi siŞ zdaje, że
w mieście widaŚ coraz  wiŞcej nowych twarzy,  i to głăwnie jacyś smarkacze w
kolorowych szalikach do ziemi. Powiedziałem o tym Dickowi. Dick potwierdził.
     -  No a jakże  inaczej -  măwi.  - Zaczyna siŞ wielki  sezon budowlany.
Kładą już fundamenty  pod  trzy  nowe  budynki dla instytutu, a  oprăcz tego
planują budowŞ wielkiego muru wokăł Strefy - od cmentarza do starego ranczo.
Koáczą siŞ dobre czasy dla stalkerăw...
     - A  kiedy czasy były dobre dla stalkerăw? - pytam.  A  sam myślŞ: masz
babo placek, a to co znowu? Koniec, teraz już siŞ nie zarobi. Căż, może to i
lepiej, mniejsza  pokusa. BŞdŞ  chodziŚ do Strefy w  dzieá, jak przystało na
porządnego człowieka.  Forsa  wprawdzie już  nie  taka, ale  za  to  o  ileż
bezpieczniej
     - "kalosz", skafandry i tak  dalej, i patrole mogą ciŞ pocałowaŚ... ŻyŚ
bŞdŞ z pensji, a piŚ za premie.  I taka straszna chandra mnie napadła! Znowu
liczyŚ każdy grosz - na to  mogŞ sobie pozwoliŚ, na  tamto już  nie mogŞ, na
każdą  szmatkŞ  dla  Guty  odkładaj  pieniądze  do skarbonki,  do  baru  nie
zaglądaj,  kino  jest  taásze... Wszystko szare,  nudne,  szare  dnie, szare
noce...
     Tak sobie siedzŞ i myślŞ a Dick buczy mi nad uchem:
     - Wczoraj w hotelu  wpadłem wieczorem do baru,  żeby wypiŚ  na sen  coś
mocniejszego. PatrzŞ - siedzą jacyś nieznani faceci, nie spodobali mi siŞ od
pierwszej chwili. Przysiada  siŞ jeden taki  do  mnie  i zaczyna  rozmowŞ  z
daleka,  daje do zrozumienia, że  mnie zna, wie, kim jestem i gdzie pracujŞ,
że gotăw jest dobrze zapłaciŚ za pewne przysługi...
     -  Szpicel -  măwiŞ, niezbyt mnie to zainteresowało, niejednego szpicla
widziałem w życiu i słyszałem niejedną rozmowŞ o przysługach.
     -  Nie, măj miły, to nie był szpicel.  Lepiej posłuchaj. ChwilŞ  z  nim
pogadałem,  ostrożnie, rzecz  jasna, udałem  takiego  skromnego  przygłupka.
Interesują go pewne przedmioty w Strefie i to nie byle  śmiecie, ale  raczej
rzeczy  wartościowe.  Na akumulatory, "świerzby", "czarne bryzgi" i  podobną
biżuteriŞ  nie reflektuje. A o  tym,  na  co  reflektuje,  wspomniał  raczej
aluzyjnie.
     - WiŞc o co mu chodzi? - pytam.
     - O  "czarci pudding",  o ile  dobrze  zrozumiałem - măwi Dick  i jakoś
dziwnie na mnie patrzy.
     - Ach, "czarci pudding" jest mu potrzebny! - măwiŞ. - A "lampa śmierci"
przypadkiem nie jest mu potrzebna?
     - Też go o to zapytałem.
     - No i?
     - Wyobraź sobie, potrzebna.
     -  Tak?  -  măwiŞ.  -  No,  Jeśli  tak, niech sobie sam  przyniesie. To
przecież drobnostka! "Czarciego puddingu" pełne piwnice, tylko braŚ wiadro i
ładowaŚ. Pogrzeb na koszt własny.
     Dick milczy,  patrzy na mnie spode łba i nawet siŞ  nie uśmiecha. Co  u
diabła, chce mnie wynająŚ, czy co? I dopiero w tym momencie do mnie dotarło.
     -  Poczekaj - măwiŞ.  -  A kto  to  măgł  byŚ? Z "puddingiem"  nawet  w
Instytucie nie wolno robiŚ doświadczeá...
     - Słusznie  -  măwi  Dick bez pośpiechu i patrzy na mnie bez przerwy. -
Doświadczenia stanowiące potencjalne niebezpieczeástwo dla  ludzkości. Teraz
już rozumiesz, kto to był?
     Nadal nie rozumiałem.
     - Przybysze z Kosmosu? -  pytam. Dick roześmiał  siŞ, poklepał  mnie po
ramieniu i măwi:
     - PijŞ za twoje zdrowie, o świŞta naiwności!
     -  Zgoda  -  măwiŞ,  ale  krew  mnie zalewa.  Znalazł  sobie  naiwnego,
sukinsyn!  - Ej! - măwiŞ. - Szuwaks!  DosyŚ tego spania,  lepiej napij siŞ z
nami.
     Nie, Szuwaks  nie  bŞdzie  pił. Szuwaks śpi. Położył swăj czarny łeb na
czarnym stoliku  i śpi, rŞce zwiesił  do  podłogi.  Wypiliśmy z  Dickiem bez
Szuwaksa.
     -  No dobra - măwiŞ.  - Może jestem naiwny, a  może nie jestem, ale  na
tego typa doniăsłbym gdzie należy. Mało kto kocha policjŞ  tak, jak ja,  ale
sam bym poszedł i doniăsł.
     -  Aha  - măwi Dick.  - A  na policji zadaliby  ci  pytanie: A dlaczego
właściwie ten typ zwrăcił siŞ akurat do ciebie ze swoją propozycją? No?
     PokrŞciłem głową.
     -  Wszystko jedno. Ty tłusty wieprzu, trzeci  rok jesteś w mieście, ani
razu w  Strefie  nie  byłeś,  "czarci pudding" widziałeś tylko w  kinie, ale
gdybyś tak zobaczył w naturze co on potrafi zrobiŚ z człowiekiem...  To, măj
kochany,  straszna  rzecz,  nie trzeba jej  wynosiŚ ze Strefy...  Wiesz  sam
dobrze - stalkerzy to ludzie brutalni, sumienia mają  niezbyt delikatne, ale
na coś takiego nawet nieboszczyk Zgnilec by nie poszedł. Ścierwnik Barbridge
też  na to nie  păjdzie...  Nawet bojŞ  siŞ pomyśleŚ, komu i po co może  byŚ
potrzebny "czarci pudding".
     -  No  căż  -  măwi Dick -  masz  zupełną  racjŞ. Tylko  ja, rozumiesz,
okropnie  nie  mam  ochoty, żeby pewnego piŞknego poranka  znaleziono mnie w
łăżeczku  i   stwierdzono,  że  zginąłem  śmiercią  samobăjczą,  nie  jestem
stalkerem, ale răwnież jestem trzeźwym  i brutalnym człowiekiem i  życie  mi
siŞ raczej podoba. ŻyjŞ już od dośŚ dawna i, widzisz, przywykłem...
     W tym momencie Ernest krzyknął od baru:
     - Panie Nunnun! Telefon do pana!
     -  O  psiakrew  - măwi  Dick  z  nienawiścią w głosie.  - Pewnie  znowu
reklamacja. WszŞdzie znajdą. Przepraszam ciŞ, Red.
     Wstaje i  idzie  do telefonu.  A ja zostajŞ z Szuwaksem i z  butelką, i
ponieważ z Szuwaksa  nie ma żadnego pożytku, bardzo troskliwie opiekujŞ  siŞ
butelką. Diabli  by wziŞli  tŞ StrefŞ, nigdzie nie ma  przed  nią  ucieczki.
Gdzie  byś nie poszedł,  z  kim byś  nie  măwił -  Strefa, Strefa, Strefa...
Dobrze Kiryłowi gadaŚ, że dziŞki Strefie zapanuje wieczny pokăj i nieziemska
szczŞśliwośŚ. Kirył to fajny chłopak, nikt go głupim nie nazwie, przeciwnie,
głowŞ  ma, że daj Boże każdemu,  ale  przecież  nie ma  zielonego pojŞcia  o
życiu. On nawet wyobraziŚ sobie nie może, ile wszelakiego draástwa krŞci siŞ
koło  Strefy.  Teraz  na przykład "czarci  pudding"  komuś  jest  koniecznie
potrzebny.  Ten  Szuwaks  chociaż  i  pijanica,  chociaż  ma  fioła  na  tle
religijnym, ale czasami,  kiedy człowiek dobrze siŞ  zastanowi, rzeczywiście
przychodzi  mu  do  głowy  -  może  naprawdŞ  należy  zostawiŚ  szatanowi co
szataáskie?
     Nie rusz găwna...
     W  tym  momencie  na  krześle Dicka  siada jakiś smarkacz  w  kolorowym
szaliku.
     - Czy pan Shoehart? - pyta.
     - No? - măwiŞ.
     - Nazywam siŞ Kreon - măwi. - Jestem z Malty.
     - No - măwiŞ - i co słychaŚ na Malcie?
     -  Na  Malcie dobrze słychaŚ, ale ja  nie o tym chciałem z panem măwiŚ.
Przysłał mnie Ernest.
     Tak,  myślŞ.  To  jednak  bydlak  ten Ernest.  Ani  krzty  litości, ani
odrobiny  sumienia. Siedzi przede  mną chłopiec  - smagły, schludny, wesoły,
pewnie  jeszcze  ani razu  siŞ  nie  golił,  jeszcze  ani  razu nie  całował
dziewczyny,  a  Ernestowi  to  zwisa,  on  tylko o jednym  myśli:  żeby  jak
najwiŞcej ludzi zagoniŚ do Strefy, a jak  jeden na trzech wrăci z towarem  -
też bŞdzie dobrze...
     - No i jak siŞ czuje nasz dobry  stary Ernest? - pytam. Kreon  obejrzał
siŞ na bar i măwi:
     - Moim zdaniem nieźle. ChŞtnie bym siŞ z nim zamienił.
     - A ja nie - măwiŞ. - Napijesz siŞ?
     - DziŞkujŞ, nie pijŞ.
     - No to zapal - măwiŞ.
     - Przepraszam pana, ale nie palŞ răwnież.
     - Niech CiŞ diabli - măwiŞ - WiŞc po co ci w takim razie pieniądze?
     Poczerwieniał, przestał siŞ uśmiechaŚ i cicho tak odpowiada:
     - Chyba to jest tylko moja sprawa, prawda, panie Shoehart?
     - Co racja, to racja - măwiŞ i nalewam  sobie na cztery palce. W głowie
mi, należy  zaznaczyŚ, już  trochŞ szumi i  ciało  przenika  taka  przyjemna
słabośŚ, wypuściła  mnie  wreszcie  Strefa. - Teraz jestem pijany - măwiŞ. -
Jak widzisz,  bawiŞ  siŞ.  Chodziłem do Strefy, wrăciłem żywy i z forsą.  To
nieczŞsto bywa żeby  żywy, i już niezmiernie rzadko, żeby z forsą. A wiŞc na
razie odłăżmy poważne rozmowy na kiedy indziej...
     Tu Kreon zrywa siŞ z krzesła,  măwi "przepraszam", okazuje siŞ, że Dick
wrăcił. Stoi obok swojego krzesła i po jego twarzy widzŞ, że coś siŞ stało.
     - No - măwiŞ - znowu twoje komory prăżniowe są nieszczelne?
     - Tak - măwi Dick. - Znowu.
     Siada, nalewa sobie, dolewa mnie i widzŞ ja, że nie w reklamacji rzecz.
Na reklamacje, powiedzmy to sobie wprost, Dick pluje z trzeciego piŞtra, nie
na głupiego trafili!
     -  Wypijmy -  măwi - Red.  - I nie czekając na mnie wypija haustem całą
swoją porcjŞ i nalewa nową. - Ty wiesz - măwi - umarł Kirył Fanow.
     W zamroczeniu nie od razu go zrozumiałem. Ktoś tam umarł, no to umarł.
     - No căż - măwiŞ - wypijmy za spokăj jego duszy...
     Dick spojrzał  na mnie,  oczy  mu  siŞ zrobiły okrągłe  jak  spodki,  i
dopiero wtedy poczułem jakby  mi ktoś wymierzył cios w żołądek. PamiŞtam, że
wstałem, oparłem siŞ o blat i patrzŞ na Dicka z găry na dăł.
     - Kirył?! - A przed oczami mam srebrną pajŞczynŞ, znowu słyszŞ, jak ona
rwie siŞ i trzeszczy. I przez to okropne trzeszczenie głos Dicka dochodzi do
mnie jak z drugiego pokoju.
     -  Zawał  serca.  Znaleźli  go  nagiego pod  prysznicem,  nikt  nic nie
rozumie. Pytali o ciebie, powiedziałem, że z tobą wszystko w porządku...
     - A co tu jest do rozumienia? - măwiŞ. - Strefa...
     - Usiądź, Red - măwi Dick. - Usiądź i napij siŞ.
     - Strefa... - powtarzam i nie mogŞ przestaŚ. - Strefa... Strefa...
     Niczego  nie  widzŞ  dokoła  oprăcz  tej srebrnej  pajŞczyny.  Cały bar
zaplątał  siŞ  w  pajŞczynŞ,   ludzie  poruszają   siŞ,  pajŞczyna  cichutko
potrzaskuje kiedy ktoś  siŞ o nią oprze.  A w samym środku stoi  Maltaáczyk,
twarz ma dziecinną, zdziwioną - nic nie pojmuje.
     - Chłopcze - măwiŞ do niego serdecznie.  - Ile chcesz pieniŞdzy? Tysiąc
wystarczy? Na! Bierz, bierz! - wpycham mu pieniądze i już krzyczŞ: -  Idź do
Ernesta i powiedz mu,  że jest łajdakiem i kanalią, nie băj siŞ, powiedz mu!
Przecież to tchărz! Powiedz mu i natychmiast idź na dworzec, kup sobie bilet
i wracaj na swoją MaltŞ! Nigdzie siŞ nie zatrzymuj po drodze, jedź prosto do
domu!
     Nie pamiŞtam, co  tam jeszcze  krzyczałem. PamiŞtam, jak  znalazłem siŞ
przed  ladą baru, Ernest postawił przede mną  szklaneczkŞ  na orzeźwienie  i
pyta:
     - Zdaje siŞ, że jesteś dzisiaj przy forsie?
     - Tak - măwiŞ - przy forsie...
     - To może dług mi zwrăcisz? Jak raz jutro miałbym na podatki.
     Teraz dopiero  widzŞ - ściskam w piŞści paczkŞ  banknotăw. PatrzŞ na tŞ
zieloną trawŞ i mamroczŞ:
     -  Okazuje siŞ,  nie wziął  Kreon  Maltaáski... Z charakterem,  okazuje
siŞ... No, a cała reszta - los tak chciał.
     - Co z tobą - pyta măj przyjaciel Ernie. - Przesadziłeś kapkŞ?
     - Nie - măwiŞ. - Ze mną  -  măwiŞ -  wszystko  w  najlepszym  porządku.
ChoŚby w tej chwili mogŞ iśŚ pod prysznic.
     - Poszedłbyś  lepiej do domu  -  măwi  măj  przyjaciel Ernie. -  Jednak
trochŞ przesadziłeś.
     - Kirył umarł - măwiŞ mu.
     - Ktăry to Kirył? Ten jednorŞki?
     - Sam jesteś  jednorŞki, bydlaku - măwiŞ mu. -  Z tysiąca takich jak ty
nie zrobią  jednego Kiryła. Ścierwo cuchnące -  măwiŞ.  - Handlarz. Śmiercią
handlujesz, kanalio. Kupiłeś nas wszystkich za zielone... Chcesz, zaraz twăj
parszywy stragan rozwalŞ w drobny mak?
     Ledwie zdążyłem zamachnąŚ siŞ jak trzeba, kiedy już mnie łapią i gdzieś
ciągną.  A  ja już nic nie  kombinujŞ  i kombinowaŚ nie  mogŞ. Coś  krzyczŞ,
wyrywam siŞ,  kogoś kopiŞ,  potem  oprzytomniałem -  siedzŞ  w toalecie cały
mokry, morda  rozbita. PatrzŞ  w  lustro  i  nie poznajŞ  sam  siebie, jeden
policzek mi drga, nigdy przedtem czegoś takiego nie było. A na  sali  hałas,
coś  trzeszczy,  talerze  lecą  na  podłogŞ, dziewczyny piszczą  i słyszŞ  -
Szuwaks ryczy niczym grizzly:
     - Żałujcie za grzechy, dranie! Gdzie jest Rudy? Coście zrobili z Rudym,
szataáskie pomiotła? I wyje policyjna syrena.
     Kiedy  tylko zawyła,  spłynŞło na  mnie  olśnienie. Wszystko  już wiem,
wszystko pamiŞtam. I nic  we mnie  nie zostalo - tylko  lodowata furia. Tak,
myślŞ,  ja  ci tu zaraz  urządzŞ zabawŞ! Ja ci pokażŞ,  co potrafi  stalker,
ścierwo! Wyciągnąłem z kieszeni na  klucze "świerzba", nowiutki, jeszcze ani
razu  nie  używany,  parŞ  razy  zgniotłem  go palcami, żeby  siŞ  rozgrzał,
uchyliłem  drzwi do  sali i  ostrożnie  wrzuciłem go do  spluwaczki.  A  sam
otworzyłem okno  - i na ulicŞ. Miałem, rzecz jasna, ogromną ochotŞ zobaczyŚ,
co  z tego  wyjdzie, ale  musiałem  zwiewaŚ  jak  najszybciej. Ja bardzo źle
znoszŞ "świerzby", od razu mi leci krew z nosa.
     Przebiegiem przez podwărko i słyszŞ  - "świerzb" już  działa,  najpierw
zawyły  i zaszczekały  wszystkie psy  w całej okolicy, zawsze pierwsze czują
"świerzb". Potem ktoś wrzasnął w knajpie -  aż  mnie  uszy zabolały, chociaż
byłem daleko. Wyobraziłem sobie, jak tam publika zaczŞła szaleŚ. Jeden wpada
w melancholiŞ,  drugi dostaje ataku szału, trzeci ze strachu nie wie,  gdzie
uciekaŚ... To straszna rzecz "świerzb". Teraz Ernest nieprŞdko zbierze pełen
bar gości. On, gnida, rzecz jasna, domyśla siŞ, kto  go tak  urządził, tylko
że  ja  na to gwiżdżŞ. Koniec. Nie  ma już wiŞcej stalkera  Reda. Ja już mam
dośŚ. Nie chcŞ  ani sam  szukaŚ śmierci, ani  innych dam na to namawiaŚ, nie
miałeś
     racji, Kirył, kochany chłopcze. Nie  gniewaj siŞ, ale wygląda na to, że
to nie ty, ale Szuwaks ma słusznośŚ. Nie mają czego ludzie szukaŚ w Strefie,
nie przyniesie nam Strefa szczŞścia.
     Przelazłem przez  płot i powolutku  ruszyłem do domu. GryzŞ wargi, chce
mi  siŞ  płakaŚ i  nie  mogŞ.  Przede mną  pustka.  Przede mną  nie ma  nic.
Monotonny smutek. Kirył, măj  jedyny przyjacielu,  jak mogliśmy dopuściŚ  do
tego? Rysowałeś  przede  mną  perspektywy,  opowiadałeś o nowym,  wspaniałym
świecie... a teraz co? Ktoś zapłacze po  tobie w  dalekiej Rosji, a ja nawet
zapłakaŚ nie mogŞ. Przecież to  ja, głupie bydle, jestem wszystkiemu winien,
właśnie  ja,  a nikt inny! Jak ja, kretyn nieszczŞsny, śmiałem go wprowadziŚ
do garażu, kiedy jego oczy jeszcze  nie  przywykły do ciemności?  Całe życie
żyłem jak wilk,  całe  życie tylko o sobie  myślałem... I nagle postanowiłem
pokazaŚ,  jaki  jestem  szlachetny,  postanowiłem  uszŞśliwiŚ człowieka.  Po
diabła mu  w  ogăle powiedziałem  o tym "pustaku"?  I jak tylko  sobie o tym
przypomniałem, tak mnie  coś ścisnŞło za gardło, że nic - tylko rzeczywiście
zawyŚ jak wilk. I chyba naprawdŞ zawyłem,  ludzie jakby zaczŞli ustŞpowaŚ mi
z drogi, a potem nagle zrobiło mi siŞ lżej - patrzŞ, idzie Guta. Idzie mi na
spotkanie, moja dziewczyna, moja prześliczna,  idzie, stąpa swoimi cudownymi
nogami, spădniczka kołysze siŞ nad kolanami, ze wszystkich bram gapią siŞ na
nią, a ona idzie prościutko, nie patrzy na  nikogo i nie wiem  dlaczego, ale
od razu wiedziałem, że szuka właśnie mnie.
     -  Serwus  -  măwiŞ - Guta. Dokąd idziesz? Guta spojrzała na mnie  i  w
ciągu  sekundy  zobaczyła  wszystko:  i  mordŞ  rozbitą,  i  mokrą kurtkŞ, i
posiniaczone rŞce, ale nic na ten temat nie powiedziała, tylko măwi:
     - CześŚ, Red. A ja właśnie ciŞ szukam.
     - Wiem - măwiŞ. -  Chodźmy do mnie. Guta milczy, odwrăciła siŞ i patrzy
w bok. Ach, jak piŞknie osadzona jest jej głowa, a jaka szyja - jak u młodej
narowistej klaczy, już pokornej swemu jeźdźcowi. Potem măwi:
     -  Ja nie  wiem. Red. Może  już  wcale  nie  bŞdziesz chciał siŞ ze mną
spotykaŚ?
     Jakby mi ktoś kamieá położył na sercu. Co jeszcze? Ale tak spokojnie do
niej măwiŞ:
     - Nie  bardzo  ciŞ  rozumiem,  Guta.  Wybacz  mi, ale ja dzisiaj jestem
trochŞ  tego i może z  tego powodu słabo  kombinujŞ... Dlaczego miałbym  nie
chcieŚ spotykaŚ siŞ z tobą?
     BiorŞ ją pod rŞkŞ, idziemy niespiesznie w stronŞ mojego domu i wszyscy,
ktărzy dopiero co gapili siŞ na nią, szybko odwracają mordy. Ja na tej ulicy
całe  życie  mieszkam, i Rudego Reda wszyscy tu pierwszorzŞdnie znają. A kto
nie zna, ten bardzo szybko pozna.
     - Matka măwi, żebym zrobiła skrobankŞ - nagle odzywa siŞ Guta.
     - A ja nie chcŞ.
     Uszedłem jeszcze kilka krokăw, zanim zrozumiałem, a Guta măwi dalej:
     - Nie chcŞ  żadnej skrobanki, chcŞ mieŚ z tobą  dziecko. A ty - jak tam
sobie życzysz. Możesz siŞ wynosiŚ  na wszystkie cztery strony świata, ja ciŞ
nie trzymam.
     Słucham, jak  ona sama siebie podkrŞca,  jak  siŞ  rozpala,  słucham  i
powolutku bałwaniejŞ. Nic w  miarŞ rozsądnego  nie  przychodzi  mi do głowy.
Tylko jak  refren chodzi mi w kăłko po głowie - o jednego człowieka mniej, o
jednego człowieka wiŞcej.
     - Ona mi tłumaczy - măwi Guta - że to dziecko stalkera i niby po co mam
wydawaŚ na świat potwora... ona măwi, to przecież kryminalista, nie bŞdziesz
miała rodziny, ani nic. Dzisiaj jest na wolności, măwi, a jutro w wiŞzieniu.
Tylko  że mnie  to nic nie obchodzi, jestem na wszystko przygotowana. I sama
też  mogŞ zostaŚ, dam sobie radŞ. Sama urodzŞ, sama wychowam, sama  zrobiŞ z
niego człowieka.  ObejdŞ siŞ bez  ciebie. Tylko  ty siŞ  do  mnie wiŞcej nie
zbliżaj, bo na prăg nie wpuszczŞ.
     - Guta - măwiŞ - dziewczyno moja! Poczekaj choŚ chwileczkŞ...
     -  I nie  mogŞ,  jakiś  śmiech  mnie  ogarnia,  nerwowy.  Idiotyczny. -
Jaskăłeczko moja, dlaczego mnie chcesz przepŞdziŚ, powiedz mi?
     ChichoczŞ jak ostatni  kretyn,  a ona stanŞła, przytuliła siŞ  do mojej
piersi i szlocha.
     - Co my teraz zrobimy. Red? - măwi moja dziewczyna przez łzy.
     - Co teraz zrobimy?



     lat 28, żonaty, bez określonego
     zajŞcia
     Red Shoehart leżał za kamiennym nagrobkiem i patrzył na drogŞ odsuwając
sprzed oczu gałązkŞ jarzŞbiny.  Reflektory samochodu patrolowego  przecinały
cmentarz i od czasu do czasu smagały Reda po oczach - wtedy mrużył powieki i
wstrzymywał oddech.
     MinŞły  już  dwie  godziny,  a  na  drodze  nie  zaszły  żadne  zmiany.
Monotonnie, pracując  na  jałowym  biegu,  warczał  silnik  samochodu,  trzy
reflektory  miotały  siŞ  po  cmentarzu,  po  przekrzywionych  zardzewiałych
krzyżach,  po  opuszczonych  grobach,  po   bujnie   rozrośniŞtych  krzewach
jarzŞbiny,  po  płaskiej  ścianie trzymetrowego muru, ktăry  z  lewej strony
koáczył siŞ jak uciŞty.  Policjanci  z patrolu bali  siŞ Strefy. A tu,  obok
cmentarza,  nawet lŞkali  siŞ  strzelaŚ. Czasem Reda dobiegały  przygłuszone
głosy, czasami widział, jak z samochodu  wylatywał ogienek  niedopałka,  jak
toczył siŞ  po szosie i gubił maleákie czerwone iskierki. Było bardzo mokro,
niedawno przestał padaŚ  deszcz  i wilgotny ziąb przenikał  Reda nawet przez
impregnowany kombinezon.
     Ostrożnie  puścił gałązkŞ, odwrăcił głowŞ i zaczął nadsłuchiwaŚ. Gdzieś
z  prawej strony, niezbyt  daleko, ale  i nie blisko, na cmentarzu  był ktoś
jeszcze. Zaszeleściły liście i nawet chyba  obsypała siŞ ziemia,  a potem  z
nieglośnym  stukniŞciem  upadło  coś  ciŞżkiego  i  twardego.  Red ostrożnie
czołgał siŞ tyłem wtulony w mokrą trawŞ. Znowu nad głową przeleciało światło
reflektora. Red zamarł,  śledząc bezszelestny promieá, i wydało  mu siŞ,  że
miŞdzy krzyżami,  na  grobie,  siedzi nieruchomo człowiek  ubrany na czarno.
Siedzi, nie kryjąc siŞ, oparty plecami o marmurowy  obelisk i  białą twarz z
czarnymi jamami oczu zwrăcił w stronŞ Reda. W rzeczywistości Red nie widział
i  w  ciągu  dziesiątej  czŞści  sekundy  nie măgł  zobaczyŚ tych wszystkich
szczegăłăw, ale wiedział dokładnie, jak to powinno wyglądaŚ. Odpełzł jeszcze
o kilka krokăw dalej, wymacał w zanadrzu manierkŞ, wyciągnął i jeszcze przez
jakiś czas poleżał spokojnie tuląc do policzka ciepły metal,  nastŞpnie, nie
wypuszając manierki, poczołgał siŞ dalej. WiŞcej już  nie nadsłuchiwał i nie
rozglądał siŞ.
     W sztachetach  była  dziura  i  tuż  przy  samej  dziurze  na  płaszczu
przesyconym  ołowiem  leżał  Barbridge.  Nadal  leżał  na  plecach,  oburącz
odciągał  kołnierz swetra  i cichutko, boleśnie  sapał  -  sapanie  chwilami
przechodziło  w  jŞk. Red  usiadł obok i odkrŞcił manierkŞ. Potem  ostrożnie
wsunął  rŞkŞ pod głowŞ  Barbridge'a,  wyczuwając całą dłonią lepką od  potu,
gorącą łysinŞ,  i przysunął  manierkŞ do  warg starego.  Było ciemno,  ale w
słabych  poblaskach  reflektorăw Red widział  szczecinŞ  na jego policzkach.
Barbridge  chciwie  wypił  kilka łykăw  i  zaraz poruszył  siŞ  niespokojnie
obmacując worek z towarem.
     -  Wrăciłeś  -  wykrztusił. -  Dobry  chłopak... Rudy... nie  zostawisz
starego... żeby zdychał...
     Red odrzucił głowŞ do tyłu i zdrowo pociągnął z manierki.
     - Stoi zaraza - powiedział - jak przymurowany.
     -  To...  nie przypadek...  -  wystŞkał  Barbridge. Măwił urywanie,  na
wydechu - Ktoś doniăsł. Czekają.
     - Możliwe - powiedział Red. - Chcesz sobie jeszcze golnąŚ?
     - Nie. Na razie  wystarczy. Nie zostawiaj  mnie. nie  zostawisz  - bŞdŞ
żył. Wtedy nie pożałujesz, nie zostawisz mnie. Rudy?
     Red nie  odpowiedział.  Patrzył w  stronŞ  szosy,  na  błŞkitne  błyski
reflektorăw. Marmurowy obelisk było widaŚ  i  stąd,  ale  było niejasne, czy
tamten nadal tam siedzi, czy zniknął.
     -  Słuchaj  mnie.  Rudy.  nie gadam  na  wiatr, nie  pożałujesz. Wiesz,
dlaczego stary  Barbridge  żyje  do dziś? Wiesz?  Bob Małpolud  nie  wrăcił.
Bankier  Faraon  zginął -  nic z niego nie zostało. Jaki to  był stalker!  A
jednak zginął. Zgnilec tak samo.  Okularnik Herman.  Callagan.  FetŞ Krosta.
Wszyscy. Ja jeden zostałem. A wiesz, dlaczego?
     - Zawsze byłeś draniem - powiedział Red nie odrywając  oczu od szosy. -
Ścierwnik.
     - Byłem  draniem.  To prawda.  Inaczej nie można. Ale przecież  wszyscy
byli tacy sami. Faraon. Zgnilec. A tylko ja żyjŞ. Wiesz, dlaczego?
     - Wiem - powiedział Red, żeby siŞ odczepiŚ.
     - Łżesz. Nie wiesz. Słyszałeś o Złotej Kuli?
     - Słyszałem.
     - Bajka, myślisz?
     - Przestałbyś lepiej gadaŚ - poradził Red. - Przecież tracisz siły.
     - To nic. Ty  mnie wyniesiesz. Tyle razy chodziliśmy razem! Czy măgłbyś
mnie zostawiŚ?  Ja  ciebie przecież znam od takiego. Od małego. I twego ojca
znałem.
     Red  milczał. Okropnie  chciało  mu  siŞ  paliŚ,  wyciągnął  papierosa,
wykruszył tytoá i powąchał, nie pomogło.
     - Musisz mnie stąd  wynieśŚ - powiedział  Barbridge. - To przez  ciebie
wpadłem. To ty nie chciałeś, żeby Maltaáczyk z nami poszedł.
     Maltaáczyk bardzo  siŞ napierał,  żeby  iśŚ  z nimi.  Cały  wieczăr  im
stawiał, proponował dobry zastaw,  przysiŞgał,  że  zdobŞdzie  skafander,  i
Barbridge,  ktăry  siedział   obok  Maltanczyka,  osłaniając   twarz  ciŞżką
pomarszczoną  dtonią, rozpaczliwie mrugał do Reda - zgădź siŞ, zrobimy dobry
interes. ByŚ może właśnie dlatego Red powiedział wtedy "nie".
     - Przez własną  chciwośŚ wpadłeś - powiedział Red. - Ja  z tym  nie mam
nic wspălnego, i zamknij siŞ nareszcie.
     Przez  jakiś  czas  Barbridge  tylko stŞkał.  Znowu  wetknął palce  pod
kołnierz i jeszcze dalej odchylił głowŞ.
     - Bierz cały towar. Red - wystŞkał - tylko mnie nie zostawiaj.
     Red spojrzał na zegarek. Do świtu było już bardzo niedaleko, a samochăd
patrolowy  nie  odjeżdżał.  Reflektory nadal  obmacywały krzaki,  a tuż obok
patrolu stał zamaskowany  landrover i  w  każdej chwili  policjanci mogli go
zauważyŚ.
     - Złota  Kula - powiedział Barbridge.  - Znalazłem ją. Ile  bajek wokăł
niej potem  narosło! Sam też niemało opowiadałem! Że podobno każde  życzenie
spełnia. Każde, dobre  sobie! Gdyby  tak było, dawno by  mnie tu  nie  było.
Mieszkałbym sobie w Europie i spałbym na forsie.
     Red spojrzał na niego z găry. W błŞkitnawych błyskach odrzucona do tyłu
twarz Barbridge'a wydawała siŞ martwa. Ale jego szkliste, wytrzeszczone oczy
bez przerwy śledziły Reda.
     -  Zamiast  wiecznej  młodości  - găwno. Zamiast forsy,  to  samo.  Ale
zdrowie - co to, to tak. I dzieci  mam udane.  I żyjŞ. W najśmielszych snach
nie zobaczysz tego, co ja przeszedłem, i żyjŞ - oblizał wargi. - Ja ja tylko
o to proszŞ. O życie. I o zdrowie. I żeby dzieci...
     - Stul  pysk, na Boga -  powiedział wreszcie  Red. - Zupełnie jak baba.
Jeśli dam radŞ, to  ciŞ wyniosŞ. Twojej  Diny mi szkoda,  zginiesz - păjdzie
dziewczyna na ulicŞ...
     -  Dina... -  wychrypiał Barbridge.  -  Moja  căreczka.  Taka  śliczna.
Rozpieszczałem  moje  dzieci,  niczego im nie  odmawiałem. Zmarnują siŞ. Măj
Archie. Ty przecież go znasz. Rudy. Czy widziałeś kiedyś lepsze dzieci?
     - Powiedziałem: jak dam radŞ. to ciŞ wyciągnŞ.
     -  Nie -  z uporem powiedział Barbridge. - Ty mnie wyniesiesz, czy dasz
radŞ, czy nie. Złota Kula. Chcesz, powiem ci gdzie ona jest.
     - No to powiedz.
     Barbridge jŞknął i poruszył siŞ.
     - Moje nogi... - wystŞkał. - Pomacaj, jak one tam...
     Red wyciągnął rŞkŞ i przesunął dłonią po nogach od kolan w dăł.
     - Kości... - chrypiał Barbridge. - Czy są tam jeszcze kości?
     - Są, są - skłamał Red. - Nie krŞŚ siŞ. A naprawdŞ  można było  wymacaŚ
tylko kolano niżej, do samych stăp  nogi  były  jak z gumy  - można je  było
zawiązaŚ na supeł.
     - Kłamiesz przecież - powiedział Barbridge.  - Po co kłamiesz? Co to ja
dziecko jestem, nigdy tego nie widziałem?
     - Kolana są całe - powiedział Red.
     - Pewnie znowu łżesz - beznadziejnie powiedział Barbridge. - No trudno.
Tylko mnie wynieś. Wszystko ci oddam. Wszystko ci opowiem...
     Jeszcze măwił,  jeszcze  coś obiecywał, ale  Red  już  go nie  słuchał.
Patrzył  na  szosŞ.  Reflektory  nie  biegały  teraz  po  krzakach,  zamarły
skrzyżowane  na  tamtym  obelisku z marmuru  i w jasnej  błŞkitnej mgle  Red
wyraźnie  zauważył  zgarbioną  czarną  sylwetkŞ wŞdrującą  wśrăd  krzyży. Ta
sylwetka szła jakby na oślep,  wprost na reflektory.  Red widział jak wpadła
na ogromny krzyż, odskoczyła, znowu uderzyła o krzyż, dopiero wtedy skrŞciła
i ruszyła  dalej  wyciągając  przed siebie  długie  rŞce z  rozczapierzonymi
palcami. Potem  nagle  znikła,  jakby siŞ  zapadła pod  ziemiŞ  i  po  kilku
sekundach pojawiła siŞ znowu bardziej na prawo i  dalej, maszerując z jakimś
niepojŞtym, nieludzkim uporem jak mechanizm puszczony w ruch.
     I raptem reflektory zgasły. ZgrzytnŞła skrzynka biegăw, zaryczała dziko
silnik,  za  krzakami  mignŞło  niebieskie  i  czerwone  światła  postojowe,
samochăd patrolowy  ruszył  błyskawicznie  nabierając szybkości  popŞdził  w
stronŞ miasta i zniknął za  murem. Red z trudem przełknął  ślinŞ  i  rozpiął
zamek błyskawiczny w kombinezonie.
     -  Chyba odjechali... -  gorączkowo  mamrotał Barbridge. - No,  Rudy...
Szybciej, szybciej! - zaczął siŞ wierciŚ, pomacał rŞką dookoła, złapał worek
z towarem i sprăbował wstaŚ - no prŞdzej, na co czekasz!
     Red ciągle patrzył w stronŞ  szosy.  Teraz  panowała tam ciemnośŚ i nic
nie  było widaŚ,  ale przecież  gdzieś  musiał  byŚ tamten  - maszerował jak
nakrŞcona lalka, potykał siŞ, przewracał, uderzał o krzyże, zaplątywał siŞ w
krzakach.
     -  Dobra -  powiedzial  Red na głos. -  Idziemy.  Podniăsł Barbridge'a.
Stary jak kleszczami  ścisnął go lewą rŞką za szyjŞ  i Red  nie mając  siły,
żeby wstaŚ,  na czworakach powlăkł go  przez dziurŞ w  ogrodzeniu  chwytając
rŞkami mokrą trawŞ.
     -  Naprzăd, naprzăd...- chrypiał Barbridge. - Nie  martw  siŞ,  trzymam
towar, nie zgubiŞ go... naprzăd!
     Ścieżka była znajoma, ale trawa mokra i śliska, gałŞzie  jarzŞbiny biły
po twarzy, opasły Barbridge był nieludzko ciŞżki,  niby nieboszczyk, worek z
towarem  brzŞczał, stukał  i bez przerwy  o coś zaczepiał i jeszcze straszno
było natknąŚ  siŞ na tamtego, ktăry byŚ może ciągle jeszcze  błąkał siŞ tu w
ciemnościach.
     Kiedy siŞ  wydostali na szosŞ, było jeszcze ciemno,  ale czuło  siŞ. że
świt  już  blisko.  W  lasku  po  tamtej  stronie  szosy, sennie i niepewnie
zaszczebiotały ptaki, a nad czarnymi domami  dalekiego przedmieścia mrok już
zgranatowiał i  powiało stamtąd  chłodnym, wilgotnym powietrzem. Red położył
Barbridge'a na poboczu,  rozejrzał siŞ i  jak wielki  czarny pająk przebiegł
przez  drogŞ.  Szybko  znalazł  Landrovera,  zgarnął  z  maski  i  karoserii
maskujące  gałŞzie, siadł za kierownicą i ostrożnie,  nie zapalając świateł,
wyjechał  na  asfalt.  Barbridge  siedział,  w  jednej rŞce  trzymał worek z
towarem, drugą obmacywał nogi.
     -  Szybko! - wychrypiał. - Śpiesz sie. Kolana  jeszcze  są, jeszcze mam
całe kolana... Żeby chociaż kolana uratowaŚ!
     Red dźwignął go i zgrzytając  zŞbami  z wysiłku wwalił go do samochodu.
Barbridge  z  łoskotem  opadł na tylne  siedzenie i jŞknął. Worka jednak nie
wypuścił.  Red podniăsł z  ziemi  impregnowany ołowiem płaszcz i  rzucił  na
starego. Barbridge'owi udało siŞ przytargaŚ răwnież płaszcz.
     Red  wziął  latarkŞ  i  przeszedł  poboczem  wypatrując  śladăw. Śladăw
właściwie nie było. Wyjeżdżając na szosŞ  Landrover przygniătł wysoką, gŞstą
trawŞ, ale ta trawa powinna po paru godzinach wrăciŚ do poprzedniego stanu.
     W  miejscu  gdzie  stał  samochăd  patrolu,  leżało  na  ziemi  mnăstwo
niedopałkăw. Red przypomniał sobie, że od dawna chce mu siŞ paliŚ, wyciągnął
papierosa i  zapalił,  chociaż najbardziej  na świecie  pragnął wskoczyŚ  do
samochodu i pŞdziŚ, pŞdziŚ, żeby znaleźŚ siŞ jak najdalej  od tego  miejsca.
Ale tego  właśnie  zrobiŚ  nie  było  wolno. Należało  postŞpowaŚ  powoli  i
rozważnie.
     - Co ty wyprawiasz? - płaczliwie  zapytał Barbridge z samochodu. - Wody
nie wylałeś, wszystkie wŞdki suche... Na co czekasz? Chowaj towar!
     - Stul pysk, ty!... - powiedział Red.  -  Nie przeszkadzaj! - zaciągnął
siŞ papierosem. - Wjedziemy do miasta od południowej strony.
     -  Jak  to  od południowej?  Co  takiego?  Przez  ciebie stracŞ kolana,
Łajdaku! Kolana!
     Red po raz  ostatni zaciągnął siŞ papierosem i schował go do pudełka od
zapałek.
     -  Zamknij  mordŞ, Ścierwnik  - powiedział. - Prosto  przez miasto  nie
możemy jechaŚ. Trzy posterunki, chociaż jeden musi nas zatrzymaŚ.
     - No to co?
     - Zobaczą twoje kulasy i koniec z nami.
     -  Jakie kulasy? Głuszyliśmy ryby, nogi mi poharatało  i nie ma o  czym
gadaŚ!
     - A jeżeli ktoś pomaca?
     - Pomaca... tak zawyjŞ, że na całe życie odechce mu siŞ macania.
     Ale Red  już podjął  decyzjŞ. Podniăsł  przednie  siedzenie  samochodu,
świecąc latarką otworzył skrytkŞ i powiedział:
     - Dawaj towar.
     Bak pod siedzeniem był fałszywy.  Red zabrał  worek  i  wepchnął go  do
środka nasłuchując, jak w worku cos dźwiŞczy i postukuje.
     - Nie wolno mi ryzykowaŚ - mruknął. - Nie mam prawa.
     Założył pokrywŞ na miejsce, nasypał na wierzch  trochŞ śmieci, zarzucił
szmatami  i  opuścił  siedzenie.  Barbridge  stŞkał,  pojŞkiwał,  żałośliwie
domagał siŞ  pośpiechu, znowu obiecywał Złotą KulŞ. Wiercił  siŞ bez przerwy
na siedzeniu,  z lŞkiem  wpatrując siŞ w jaśniejący mrok. Red nie zwracał na
niego uwagi. Rozerwał napełniony wodą plastykowy worek z  rybami, wodŞ wylał
na  wŞdki  leżące  na  podłodze   samochodu,  a  skaczące  ryby  wrzucił  do
brezentowej   torby.  Plastykowy   worek  zwinął  i   wsadził   do  kieszeni
kombinezonu. Teraz  wszystko  było w porządku - wŞdkarze  wracali  z niezbyt
udanego połowu. Red usiadł przy kierownicy i samochăd ruszył.
     Do  samego  zakrŞtu  jechał bez świateł. Po  lewej stronie  ciągnął siŞ
potŞżny trzymetrowy  mur otaczający StrefŞ, a z prawej  były krzaki, rzadkie
zagajniki, porzucone wille  z zabitymi  oknami  i liszajami na ścianach. Red
dobrze widział  w ciemności, zresztą ciemnośŚ nie  była już  taka  gŞsta,  a
oprăcz  tego  wiedział  z  găry,  co  i  kiedy zobaczy. Dlatego kiedy  przed
samochodem pojawiła siŞ  rytmicznie maszerująca  postaŚ, nawet  nie zwolnił.
Tamten wŞdrował prosto środkiem szosy  -  i jak oni wszyscy szedł do miasta.
Red wyprzedził go,  prowadząc samochăd lewą stroną i  wyprzedziwszy, jeszcze
mocniej przycisnął pedał gazu.
     - Matko Boska! - wymamrotał z tyłu Barbridge. - Rudy, widziałeś?
     - Tak - powiedział Red.
     - O Boże!... Tego nam  jeszcze brakowało! -  mamrotał Barbridge i nagle
zaczął głośno odmawiaŚ modlitwŞ.
     -  Zamknij siŞ! -  ostro powiedział Red.  ZakrŞt  powinien  byŚ  gdzieś
tutaj.  Red zwolnił, wpatrując siŞ w szereg pochylonych  domkăw i płotăw  po
prawej.  Stary  transformator... podparty  słup...  sprăchniały  mostek  nad
przydrożnym   rowem...  Red  skrŞcił  kierownicŞ.   Samochăd  podrzuciło  na
wybojach.
     - Dokąd? - dziko zawył Barbridge. - Przez ciebie nogi stracŞ, bydlaku!
     Red na sekundŞ odwrăcił siŞ i z całej siły uderzył  starego w twarz, aż
dłoá podrapała  mu  ostra szczecina.  Barbridge zakrztusił  siŞ  i  zamilkł.
Samochăd podskakiwał, koła co chwila buksowały w świeżym błocie. Red zapalił
światła. Biały, niespokojny blask oświetlił  zarośniŞte trawą stare koleiny,
ogromne  kałuże, krzywe gnijące parkany po  obu  stronach. Barbridge  płakał
chlipiąc  i pociągając nosem, niczego  już nie obiecywał, tylko  żalił siŞ i
odgrażał, ale bardzo cicho i niewyraźnie, tak że Red słyszał tylko oddzielne
słowa. Coś  tam  było  o nogach,  o  kolanach,  o  ukochanym Archie... Potem
ucichł.
     Osiedle leżało  tuż przy zachodnich  przedmieściach miasta. Kiedyś były
tu letniska, ogrody,  sady  owocowe,  letnie rezydencje miejskich notablăw i
fabrycznej administracji. Zielono,  wesoło,  malutkie jeziorka,  czyściutkie
piaszczyste plaże, przejrzyste brzozowe zagajniki, stawy, w ktărych hodowano
karpie.  Fabryczny zaduch i fabryczny  gryzący dym  nigdy tu  nie docierały,
podobnie  jak  i miejska  kanalizacja. Teraz wszystko  to  stało  porzucone,
niszczejące.  Zobaczyli  tylko  jeden  zamieszkany   dom  -  żăłto  świeciło
zasłoniŞte  firanką okienko, na sznurkach wisiała zmoczona deszczem bielizna
i olbrzymi pies, zachłystując siŞ  wściekłością, wybiegł  na drogŞ  i  przez
jakiś czas pŞdził za samochodem w bryzgach błota tryskającego spod kăł.
     Red ostrożnie  przejechał przez jeszcze jeden stary  pochylony mostek i
kiedy zobaczył przed sobą wyjazd na  SzosŞ  Zachodnią, zatrzymał  samochăd i
zgasił silnik. Potem wyszedł na drogŞ, nawet nie spojrzawszy na Barbridge'a,
ruszył  przed siebie z rŞkami w kieszeniach wilgotnego  kombinezonu. Zrobiło
siŞ zupełnie widno.  Wokăł  było  mokro, cicho i sennie. Red  zbliżył siŞ do
szosy  i ostrożnie  wyjrzał  zza  krzakăw.  Policyjna  wartownia  była  stąd
doskonale widoczna - maleáki  domek na kăłkach  i  trzy oświetlone  okienka,
samochăd patrolowy stał na poboczu szosy pusty. Przez jakiś czas Red  stał i
patrzył. Na wartowni nic siŞ nie działo
     - najwidoczniej policjanci, zmŞczeni  i zmarzniŞci,  teraz grzali siŞ w
domku -  drzemali  z  papierosami  przylepionymi do dolnej wargi. "Dranie" -
cicho  powiedział Red.  Wymacał  w  kieszeni kastet, wsunął  palce  w owalne
otwory, zacisnął w piŞści  zimne  żelazo i ciągle tak samo przygarbiony, nie
wyjmując  z  kieszeni rąk, zawrăcił.  Landrover,  lekko  pochylony,  stał  w
krzakach. Miejsce było odludne, zapuszczone, nikt tu zapewne nie zaglądał od
co najmniej dziesiŞciu lat.
     Kiedy Red  podszedł do samochodu,  Barbridge uniăsł siŞ  i  spojrzał na
niego otwierając usta. Wyglądał teraz  nawet  jeszcze  starzej niż  zwykle -
pomarszczony, łysy zarośniŞty niechlujną szczeciną,  zŞby rzadkie i zepsute.
Czas jakiś wpatrywali siŞ w siebie i nagle Barbridge powiedział niewyraźnie:
     - Dam ci mapŞ... wszystkie pułapki... Sam znajdziesz, nie pożałujesz.
     Red słuchał go stojąc bez ruchu, potem rozwarł palce, wypuścił kastet i
powiedział:
     - Dobra. Twoje zadanie: masz leżeŚ nieprzytomny, zrozumiano? JŞcz i nie
daj siŞ dotknąŚ.
     Siadł przy kierownicy, zapalił silnik i samochăd ruszył.
     I  wszystko  poszło jak z  płatka, nikt nie wyszedł z przyczepy,  kiedy
landrover,  posłuszny znakom drogowym,  powoli przejechał obok  wartowni,  a
nastŞpnie wciąż zwiŞkszając i zwiŞkszając szybkośŚ  popŞdził do miasta przez
południowe przedmieścia. Była szăsta rano, na ulicach pusto, asfalt czarny i
mokiy,   automatyczne   światła   sieroce   i   niepotrzebnie   mrugają   na
skrzyżowaniach.  MinŞli piekarniŞ z  wysokimi, jasno  oświetlonymi  oknami i
Reda owionął ciepły i niebywale smakowity zapach.
     -  ŻreŚ mi  siŞ  chce  - powiedział  Red,  rozluźniając  zdrŞtwiałe  od
napiŞcia miŞśnie, i przeciągnął siŞ wpierając dłonie w kierownicŞ.
     - Co? - z przerażeniem zapytał Barbridge.
     -  MăwiŞ,  że  mi  siŞ  żreŚ chce...  Ty dokąd?  Do  domu czy prosto do
Rzeźnika?
     - Do Rzeźnika,  do Rzeźnika gazuj! - pospiesznie zamamrotał  Barbridge,
pochylił siŞ do przodu  i gorączkowym oddechem ział Redowi w plecy. - Prosto
do niego!  Jedź  szybko!  Należy mi  siŞ od niego  jeszcze  siedemset... Ale
szybciej, szybciej,  czego  wleczesz  siŞ jak mucha w smole! - nagle  zaczął
kląŚ bezsilnie i  paskudnie, wstrŞtnymi,  brudnymi słowami, zapluwąjąc  siŞ,
zachlystując i dławiąc atakami kaszlu.
     Red  nie  odzywał siŞ,  nie miał ani czasu,  ani  siły  na  uspokajanie
rozszalałego Ścierwnika, należało możliwie szybko z tym wszystkim skoáczyŚ i
chociaż godzinŞ, chociaż păł godziny pospaŚ przed  spotkaniem w "Metropolu".
SkrŞcił  w UlicŞ Szesnastą,  przejechał dwa  kwartały i  zatrzymał  samochăd
przed szarą piŞtrową willą.
     Otworzył mu sam Rzeźnik. Widocznie  dopiero  wstał i szedł do łazienki.
Ukazał siŞ we wspaniałym szlafroku,  a w rŞku dzierżył szklankŞ ze  sztuczną
szczŞką. Włosy miał rozkudłane, pod oczami ciemne napuchniŞte worki.
     - O! - powiedział. - To ty. Rudy? Co powiesz?
     - Włăż zŞby i jedziemy - powiedział Rudy.
     - Aha - odparł Rzeźnik i zapraszająco ruchem głowy  wskazał hall, a sam
człapiąc perskimi pantoflami zdumiewająco szybko podążył do łazienki.
     - Kto? - zapytał stamtąd.
     - Barbridge - odpowiedział Red.
     - Co?
     - Nogi.
     W łazience poleciała z kranu woda, rozległo siŞ parskanie, coś upadło i
potoczyło siŞ  po  kamiennej posadzce.  Red zmŞczonym ruchem usiadł w fotelu
wyjął  papierosa,  zapalił  i  rozejrzał siŞ dookoła. Tak, hall był  niczego
sobie. Rzeźnik  nie  żałował  pieniŞdzy. Był  bardzo  doświadczonym i bardzo
modnym chirurgiem,  znakomitością nie tylko miasta, ale i całego stanu, a ze
stalkerami związał siŞ rzecz jasna, nie dla pieniŞdzy. On răwnież brał swoją
dolŞ ze  Strefy - brał w naturze, w  răżnych przedmiotach,  ktăre stosował w
swojej  praktyce   lekarskiej,   brał  w  wiedzy,   ktărą  zdobywał   lecząc
okaleczonych stalkerăw  i  studiując przy tym  răżne nie znane  do  tej pory
choroby i  deformacje ludzkiego organizmu, brał w sławie, sławie  pierwszego
na świecie lekarza - specjalisty  od pozaziemskich chorăb mieszkaácăw Ziemi.
Pieniądze zresztą răwnież brał z niemałą ochotą.
     - A konkretnie: co z  nogami? - zapytał Rzeźnik wychodząc z  łazienki z
ogromnym  rŞcznikiem  przewieszonym   przez  ramiŞ.  Skrajem  tego  rŞcznika
ostrożnie wycierał swe długie, nerwowe palce.
     - Wlazł w "pudding" - powiedział Red. Rzeźnik gwizdnął.
     - A wiŞc mamy z głowy  Barbridge'a  - mruknął. - Szkoda, bo wybitny był
stalker.
     -  To  drobiazg  -  powiedział Red  rozsiadając  siŞ w fotelu.  - Ty mu
zrobisz  protezy  i Barbridge  na  protezach  jeszcze nam po  Strefie bŞdzie
kuśtykał.
     - No dobrze  - powiedział  Rzeźnik. Na  jego  twarzy już  malowała  siŞ
profesjonalna rzeczowośŚ. - Poczekaj, zaraz siŞ ubiorŞ.
     Kiedy siŞ  ubierał, kiedy  gdzieś dzwonił - zapewne  do swojej kliniki,
żeby  wszystko przygotowali do  operacji - Red  nieruchomo leżał w  fotelu i
palił.  Tylko  raz  siŞ  poruszył,  żeby  wyciągnąŚ manierkŞ. Pił  malutkimi
łykami, ponieważ w manierce zostało już tylko trochŞ na dnie, i starał siŞ o
niczym nie myśleŚ. Po prostu czekał.
     Potem razem  poszli do  samochodu. Red usiadł  przy kierownicy. Rzeźnik
obok niego i  od razu  przechylił siŞ przez oparcie i zaczął obmacywaŚ  nogi
Barbridge'a. Barbridge,  cichy teraz i nastroszony,  mamrotał coś  żałośnie,
obiecywał ozłociŚ, bez przerwy wspominał dzieci i nieboszczkŞ  żonŞ, błagał,
żeby mu uratowaŚ przynajmniej kolana. Kiedy podjechali pod klinikŞ,  Rzeźnik
zaklął  nie widząc przed  bramą  sanitariuszy, jeszcze  w biegu wyskoczył  z
samochodu  i zniknął za  drzwiami.  Red  znowu  zapalił, a  Barbridge  nagle
powiedział zupełnie wyraźnie i dobitnie, jakby już całkowicie oprzytomniał.
     - Chciałeś mnie zabiŚ. Ja ci to zapamiŞtam.

     - Ale przecież nie zabiłem - obojŞtnie powiedział Red.
     - Tak, nie zabiłeś... - Barbridge przez moment milczał. - To ci răwnież
zapamiŞtam.
     - ZapamiŞtaj, zapamiŞtaj - powiedział Red. - Ty byś mnie oczywiście nie
zabił,  skądże  znowu... - odwrăcił  siŞ i  popatrzył na starego.  Barbridge
niepewnie krzywił usta poruszając wyschłymi wargami. - Ty byś mnie po prostu
tam zostawił
     - powiedział Red. -  Porzuciłbyś mnie w Strefie i koáce w wodŞ. Tak jak
Okularnika.
     - Okularnik  sam  skonał -  ponuro  zaprzeczył  Barbridge. - Bez  mojej
pomocy. Przykuło go.
     - Kanalia - powiedział obojŞtnie Red i odwrăcił siŞ. - Ścierwnik.
     Z bramy wyskoczyli  zaspani,  rozkudlani  sanitariusze i rozkładając  w
biegu nosze pocwałowali do samochodu. Red, od czasu do czasu zaciągając  siŞ
papierosem, patrzył, z jaką wprawą wydobyli Barbridge'a z samochodu, ułożyli
na noszach i wnieśli do kliniki. Barbridge leżał nieruchomo, rŞce skrzyżował
na  piersi i zobojŞtniały na  wszystko patrzył  w niebo. Jego ogromne stopy,
przeżarte "puddingiem", były dziwnie nienaturalnie wykrŞcone. To był ostatni
ze  starych  stalkerăw,  ostatni z  tych,  ktărzy  rozpoczŞli  polowanie  na
pozaziemskie skarby od razu po Lądowaniu, kiedy Strefy, jeszcze nie nazywano
Strefą, kiedy  jeszcze  nie było instytutăw  naukowych,  ani  muru, ani  sił
policyjnych  ONZ, kiedy  miasto  sparaliżowała  groza,  a świat  chichotał z
powodu  nowej  kaczki  dziennikarskiej.  Red  miał  wtedy  dziesiŞŚ  lat,  a
Barbridge  był  silnym  i  zrŞcznym mŞżczyzną  -  uwielbiał  picie  na cudzy
rachunek,  băjki  i  obmacywanie po  kątach niedostatecznie spostrzegawczych
dziewcząt.  Własne dzieci  doszczŞtnie go wtedy nie interesowały, ale nŞdzną
szują  był  już wăwczas, bo  kiedy  wypił,  z jakąś  obrzydliwą  satysfakcją
katował  swoją  żonŞ  - hałaśliwie,  pedantycznie, żeby wszyscy widzieli,  i
wreszcie zatłukł ją na śmierŚ.
     Red zawrăcił i nie zwracając uwagi na światła,  szczŞkając klaksonem na
przechodniăw, ścinając zakrŞty pojechał prosto do domu.
     Zahamował   przed  garażem,  a  kiedy  wysiadł   z  samochodu  zobaczył
administratora,  ktăry  szedł  mu na spotkanie od strony  skweru. Jak zwykle
administrator   był   w  fatalnym  humorze   i  jego  wymiŞta  twarzyczka  z
opuchniŞtymi  oczkami wyrażała  skrajne obrzydzenie,  jakby  stąpał  nie  po
ziemi, a po kupie nawozu.
     - Dzieá dobry  -  powiedział grzecznie Red. Administrator zatrzymał siŞ
na dwa kroki przed Redem i pokazał palcem za siebie.
     -  To paáska  robota?  - zapytał  niewyraźnie.  Było widaŚ, że  to jego
pierwsze słowa od wczoraj.
     - O czym pan măwi?
     - Ta huśtawka... To pan ją postawił?
     - Ja.
     - W jakim celu?
     Red nie odpowiedział,  poszedł do bramy garażu i  zaczął  ją  otwieraŚ.
Administrator ruszył za nim i stanął za jego plecami.
     - Pytam, w jakim celu postawił pan tŞ huśtawkŞ? Kto pana prosił?
     -  Moja  cărka prosiła  -  odpowiedział Red  bardzo spokojnie.  Właśnie
odmykał bramŞ.
     -  Ja  tu nie pytam o paáską  cărkŞ! - Administrator podniăsł głos. - O
paáskiej  cărce  bŞdziemy rozmawiaŚ oddzielnie. Pytam,  kto  panu  pozwolił?
Jakim prawem pan siŞ rządzi na skwerze?
     Red odwrăcił siŞ i stał przez  chwilŞ nieruchomo, uważnie wpatrując siŞ
w blady pożyłkowany  nos. Administrator zrobił krok do tylu i odezwał siŞ  o
ton niżej:
     - Balkonu pan też nie odmalował. Ile razy już panu...

     -  Nadaremnie  siŞ  pan  stara  -  powiedział Red. - Ja  siŞ  i tak nie
wyprowadzŞ.
     Wrăcił do samochodu  i  zapalił  silnik. Polożył dłonie na kierownicy i
dopiero teraz zauważył, jak zbielały mu kostki palcăw. Wtedy  wysiadł  i już
nie starając siŞ opanowaŚ powiedział:
     -  Ale jeżeli, pomimo wszystko,  bŞdŞ musiał  siŞ  wyprowadziŚ, to  już
dzisiaj zamăw sobie miejsce na cmentarzu, gnido.
     Wprowadził samochăd do  garażu,  zapalił światlo i zamknął bramŞ. Potem
wydobył  z  fałszywego  zbiornika  na benzynŞ  worek  z towarem, doprowadził
samochăd do porządku,  worek  włożył  do  starego  koszyka, na worku położył
wŞdki, jeszcze  wilgotne,  oblepione  trawą  i  liśŚmi  a na wierzch wysypał
śniŞte   ryby,  ktăre   Barbridge  kupił   wczoraj  w  jakimś   sklepiku  na
przedmieściu. Potem raz  jeszcze obejrzał  samochăd ze wszystkich stron,  po
prostu  z   przyzwyczajenia.   Do  tylnego  prawego  światła  przylepił  siŞ
spłaszczony papieros. Red oderwał go  - papieros był szwedzki. Red  pomyślał
chwilŞ  i  wsadził go  do  pudełka  od  zapałek.  W  pudełku  już  były trzy
niedopałki.
     Na schodach  nie spotkał  nikogo. Stanął przed swoimi  drzwiami i drzwi
otwarły  siŞ, zanim zdążył siŞgnąŚ  po klucz.  Wszedł bokiem,  trzymając pod
pachą ciŞżki kosz, i  otuliło go znajome  ciepło i  znajome zapachy własnego
mieszkania, a Guta objŞła go za szyjŞ i zamarła bez  ruchu,  kryjąc twarz na
jego  piersi, nawet przez  kombinezon  i  grubą koszulŞ czuł, jak gwałtownie
bije jej serce. Red nie przeszkadzał jej - cierpliwie stał i czekał, aż Guta
siŞ  uspokoi,  chociaż  właśnie  w tej  chwili  poczuł,  jak  strasznie jest
zmŞczony i wyprany z sił.
     - Już  w porządku... -  powiedziała wreszcie  niskim,  nieco  ochrypłym
głosem,  puściła go,  zapaliła światło w przedpokoju, a sama nie  odwracając
głowy poszła do  kuchni.  - Zaraz zrobiŞ  ci  kawŞ... - powiedziała już  zza
drzwi.
     - Przyniosłem ryby - powiedział Red umyślnie, rześkim głosem.  -  Usmaż
je, tylko wszystkie od razu głodny jestem, że nie masz pojŞcia!
     Guta  wrăciła  kryjąc twarz w rozpuszczonych włosach. Red postawił kosz
na  podłodze,  pomăgł  jej  wyjąŚ siatkŞ z rybami i razem zanieśli siatkŞ  z
rybami do kuchni i wrzucili ryby do zlewozmywaka.
     - Idź, wykąp siŞ  - powiedziala Guta - zanim skoáczysz, wszystko bŞdzie
gotowe.
     - Jak tam Mariszka? - zapytał Red siadając i zdejmując buty.
     - Gadała  przez cały wieczăr - odparła Guta. - Z trudem zagoniłam ją do
łăżka. Bez przerwy marudziła - gdzie tata i gdzie tata? nic, tylko dawaj jej
tatŞ...
     Zwinnie  i bezszelestnie  poruszała siŞ w kuchni, krzepka, zgrabna. Już
kipiała woda  w  rondelku i leciały łuski  spod  noża,  skwierczał  olej  na
ogromnej patelni i wspaniale pachniało świeżą kawą.
     Red wstał, na bosaka poszedł do przedpokoju, zabrał koszyk i zaniăsł go
do  komărki. Potem zajrzał do sypialni.  Mariszka  spała  spokojnie,  kołdra
leżała na podłodze, koszulka zawiniŞta aż pod szyjŞ i mała widoczna była jak
na  dłoni - maleákie, senne zwierzątko.  Red  nie wytrzymał, pogłaskał ją po
plecach zarośniŞtych ciepłym  złocistym futerkiem l po raz tysiŞczny zdumiał
siŞ,  jakie  to futerko jest długie i jedwabiste.  Miał ogromną ochotŞ wziąŚ
MariszkŞ na rŞce, ale bał  siŞ  ją obudziŚ,  zresztą  był brudny jak  czort,
przesiąkniŞty  Strefą i  śmiercią.  Wrăcił  do kuchni, usiadł  przy  stole i
powiedział:
     - Nalej mi filiżankŞ kawy. UmyjŞ siŞ păźniej.
     Na stole leżała popołudniowa poczta, cały plik gazet:
     "Harmont  Hews", tygodnik "Kulturysta", "Playboy" - dużo tego  przyszło
--   i  gruby,  w  szarej  oprawie   "Biuletyn   MiŞdzynarodowego  Instytutu
Cywilizacji  Pozaziemskich" nr 56. Red wziął z rąk Guty  filiżankŞ parującej
kawy  i przysunął  sobie  "Biuletyn". Jakieś  hieroglify,  znaczki,  rysunki
techniczne...  Na zdjŞciach znane przedmioty w dziwacznych ujŞciach. Jeszcze
jeden  pośmiertny  artykuł  Kiryła Panowa  "O  pewnej  niezwykłej  własności
pułapek magnetycznych typu 77-b". nazwisko "Fanow" obwiedzione czarną ramką,
a  na  dole drobnym drukiem wyjaśnienie:  "Doktor Kirył  Fanăw, ZSSR,  zmarł
tragicznie
     w czasie przeprowadzania eksperymentu w kwietniu 19.. roku". Red rzucił
     "Biuletyn", wypił trochŞ kawy parząc sobie gardło i zapytał:
     - Przyszedł ktoś wczoraj?
     -  Szuwaks przyszedł -  powiedziała  Guta po  krăciutkiej pauzie. Stała
przy kuchence
     i patrzyła na Reda. - Był zalany w trupa, wiŞc go spławiłam.
     - A co na to Mariszka?
     -  Oczywiście  nie  chciała  go  wypuściŚ.  ZaczŞła  nawet  płakaŚ. Ale
powiedziałam jej,
     że wujek Szuwaks źle siŞ  czuje, na  to ona  z  całkowitym zrozumieniem
odpowiada:
     "Wujek Szuwaks znowu siŞ urżnął".
     Red uśmiechnął siŞ i łyknął kawy. Potem zapytał:
     - A jak sąsiedzi?
     I tym razem Guta odezwała siŞ dopiero po krăciutkiej przerwie.
     - Jak zwykle - odparła wreszcie.
     - Dobrze nie chcesz, to nie măw.
     - A tam! - powiedziała i z obrzydzeniem machnŞła rŞką.  - Dzisiaj znowu
puka  ten  babsztyl  z  dołu. Ślepia  wytrzeszczyła,  z  pyska toczy  pianŞ.
Dlaczego w nocy piłujemy coś w łazience?
     - Zaraza  -  powiedział Red przez zŞby. -  Słuchaj, a może rzeczywiście
siŞ wyprowadzimy? Kupimy sobie domek  gdzieś  na przedmieściu, gdzie nie  ma
nikogo, jakąś opuszczoną willŞ, co ty na to?
     - A Mariszka?
     -  O Boże  -  powiedział Red. -  Czy doprawdy my  we  dwoje nie zdołamy
sprawiŚ, żeby czuła siŞ szczŞśliwa? Guta pokrŞciła głową.
     - Ona  lubi dzieci. I  dzieci ją też lubią. Przecież one nie  są winne,
że...
     - Tak - powiedział Red. - One rzeczywiście nie są winne...
     -  Zostawmy  to!  -  powiedziała  Guta.  -  Ktoś   do  ciebie  dzwonił.
Powiedziałam, że pojechałeś na ryby. Red odstawił filiżankŞ i wstał.
     - No dobra - powiedział. - Jednak păjdŞ siŞ umyŚ.  Mam  jeszcze mnăstwo
spraw do załatwienia.
     Zamknął siŞ  w łazience, wrzucił  ubranie  do  pojemnika  na  brudy,  a
kastet, resztŞ muterek, papierosy i inne drobiazgi położył na păłkŞ.
     Długo  krŞcił  siŞ  pod gorącym  jak  wrzątek  natryskiem,  stŞkając  i
rozcierając  ciało szorstką  gąbką,  aż skăra zrobiła  siŞ  purpurowa, potem
zakrŞcił prysznic usiadł  na brzegu wanny i zapalił. W rurach śpiewała woda,
w kuchni Guta  brzŞczała pokrywkami garnkăw. Zapachniało smażoną rybą, potem
Guta zapukała do drzwi łazienki i podała mu czystą bieliznŞ.
     -  Pospiesz siŞ -  powiedziała. -  Ryba  wystygnie. Red uśmiechnął siŞ:
wrăciła już do răwnowagi i znowu zaczŞła  komenderowaŚ. Ubrał siŞ, to znaczy
naciągnął podkoszulek i kąpielăwki, i w takim stroju wrăcił do kuchni.
     - Teraz można coś zjeśŚ - powiedział siadając,
     - Wrzuciłeś bieliznŞ do pojemnika? - zapytała Outa.
     - Aha - wymamrotał z pełnymi ustami. - Wspaniała rybka!
     - Wodą zalałeś?
     -  Niee... Przepraszam,  sir, to  siŞ wiŞcej nie powtărzy, sir. Uspokăj
siŞ,  jeszcze  zdążysz,  posiedź  chwilŞ! -  złapał ją za  rŞkŞ i  sprăbował
posadziŚ sobie na kolanach,  ale  Guta wywinŞła siŞ i usiadła  na krześle  z
drugiej strony.

     - Nie podoba ci siŞ mąż - powiedział  Red, znowu zapychając sobie usta.
- Lekceważysz go, jak siŞ okazuje.
     - Jaki tam z ciebie mąż - powiedziała Guta. - Pusty worek, a  nie  mąż.
Trzeba ciŞ dopiero nabiŚ, jak siennik.
     -  A może jednak? - powiedział  Red.  - Przecież zdarzają  siŞ cuda  na
świecie!
     - Jakoś nie  pamiŞtam, żeby zdarzył siŞ  tobie taki cud. Może  napijesz
siŞ czegoś? Red niezdecydowanie bawił siŞ widelcem.
     - Raczej nie - powiedział. Spojrzał na zegarek i wstał.
     - Zaraz  wychodzŞ. Przygotuj  mi  wyjściowy  garnitur. Według kategorii
"S", Krawat, koszula...
     Z  rozkoszą  człapiąc  czystymi,  bosymi  stopami po  chłodnej podłodze
poszedł do komărki i  zamknął drzwi na zasuwŞ. Potem włożył gumowy  fartuch,
wcisnął długie do  łokcia  gumowe rŞkawice i wyłożył na  stăł  to, co było w
worku.  Dwa "pustaki". Pudełko  z "agrafkami".  DziewiŞŚ  "bateryjek".  Trzy
"bransolety". I jedno jakieś  kăłko " też coś w rodzaju "bransolety", ale  z
białego metalu, wiŞksze o średnicy około  trzydziestu milimetrăw. Szesnaście
sztuk "czarnych bryzg" zawiniŞtych w plastyk. Dwie "gąbki" wielkości piŞści,
znakomicie  zachowane.  Trzy  "świerzby". Słoik  "gazowanej gliny". W  worku
został  jeszcze ciŞżki porcelanowy kontener, starannie  opakowany w  szklaną
watŞ, ale  Red zostawił go w spokoju. Wyjął papierosy,  zapalił  i zapatrzył
siŞ w leżące na stole przedmioty.
     Potem  wysunął  szufladŞ,  wziął  arkusz  papieru,  ogryzek   ołăwka  i
liczydło. Zagryzając  papierosa w  kąciku warg  i mrużąc oczy od dymu, pisał
cyfrŞ za cyfrą, w trzech słupkach, a nastŞpnie pierwsze dwa podsumował. Sumy
okazały  siŞ  poważne.  Red  zdusił  niedopałek  w  popielniczce,  ostrożnie
otworzył  pudełko  i wysypał  "agrafki" na  papier. W  elektrycznym  świetle
"agrafki"  mieniły siŞ granatowo i tylko z rzadka tryskały czystymi kolorami
tŞczy - żăłtym, czerwonym, zielonym.  Red wziął jedną "agrafkŞ" i ostrożnie,
żeby siŞ nie ukłuŚ, zacisnął ją  miedzy palcem wskazującym a kciukiem. Potem
zgasił  światło i  odczekał  chwilŞ przywykając do ciemności. Ale  "agrafka"
milczała. Odłożył ją na  bok, znalazł po ciemku nastŞpną i  răwnież zacisnął
ją w palcach, nic. Zacisnął  palce silniej,  ryzykując ukłucie,  i "agrafka"
przemăwiła - przebiegały wzdłuż niej słabe,  czerwone błyski,  po czym nagle
zastąpiły  je  rzadsze, zielone. Kilka  sekund Red  podziwiał  zagadkową grŞ
światełek,  ktăra,  jak dowiedział siŞ z  "Biuletynu", z  całą pewnością coś
oznaczała,  byŚ  może  nawet coś bardzo ważnego, epokowego, păźniej  położył
"agrafkŞ" oddzielnie i wziął w palce nastŞpną.
     "Agrafek" było siedemdziesiąt trzy, z tego dwanaście  măwiło,  a reszta
milczała.  One też powinny przemăwiŚ,  ale do tego potrzebna była  specjalna
maszyna  wielkości  stołu,  same palce  nie  wystarczały. Red znowu  zapalił
światło  i  do poprzednich  liczb  dopisał  jeszcze  dwie. I  dopiero  wtedy
zdecydował siŞ.
     Wsadził obie  rŞce do worka i wstrzymując oddech  wydobył  i położył na
stole miŞkki pakunek. Przez jakiś czas w zadumie, pocierając wierzchem dłoni
podbrădek, patrzył  na  to, co  przed nim leżało. Potem jednak wziął ołăwek,
pokrŞcił  nim w niezgrabnych gumowych palcach i znowu odłożył. Wyjął jeszcze
jednego papierosa i patrząc na paczkŞ wypalił go w całości.
     - Po jakiego  diabła! - powiedział  głośno i  stanowczym ruchem  włożył
zawiniątko z powrotem do worka. - DosyŚ tego. Wystarczy.
     Szybko zsypał "agrafki" z powrotem do pudełka i  wstał. Czas było  iśŚ.
Zapewne z păł  godziny można by  pospaŚ, żeby  mieŚ  świeższą  głowŞ,  ale z
drugiej strony  znacznie lepiej zjawiŚ siŞ  na miejscu wcześniej i sprawdziŚ
jak i co.  Zdjął  rŞkawice, odwiesił fartuch i nie gasząc  światła wyszedł z
komărki.
     Garnitur leżał  już  na  łăżku i Red zaczął  siŞ  ubieraŚ.Wiązał  przed
lustrem krawat, kiedy za jego  plecami  cichutko  skrzypnŞły  deski podłogi,
rozległo siŞ  zawziŞte sapanie  i Red zrobił  posŞpną minŞ, aby  powstrzymaŚ
uśmiech.
     - Uu! - zadźwiŞczał tuż obok cienki głosik i coś złapało Reda za nogŞ.
     - Ach! - zawołał Red i udał omdlenie padając na łăżko.
     Mariszka z piskiem i śmiechem natychmiast wdrapała siŞ na ojca. Deptała
po nim, ciągnŞła  za włosy i  zasypywała mnăstwem wiadomości. Willy sąsiadăw
oderwał lalce nogŞ. Na drugim  piŞtrze pojawił  siŞ kotek, cały biały, tylko
oczy ma  czerwone - widocznie  nie  słuchał  mamy  i  chodził do  Strefy. Na
kolacjŞ  była  kasza  z  konfiturami.  Wujek  Szuwaks  znowu  siŞ  urżnął  i
zachorował,  nawet  płakał.  Dlaczego ryby  nie  toną  chociaż są w  wodzie?
Dlaczego mama  nie spała w nocy? Dlaczego palcăw jest piŞŚ, rŞce dwie, a nos
tylko jeden?... Red  ostrożnie tulił  pełzające po  nim  ciepłe  stworzenie,
wpatrywał siŞ w ogromne, ciemne, pozbawione białek oczy, przyciskał twarz do
pyzatego, zarośniŞtego złotym jedwabistym puchem policzka i powtarzał:
     - Mariszka... Mariszka... Moje śmieszne stworzonko...
     Potem nad uchem ostro zadzwonił  telefon. Red wyciągnął rŞkŞ i podniăsł
słuchawkŞ.
     - Słucham. Telefon milczał.
     - Halo! - powiedział Red. - Halo!
     Nikt  nie odpowiedział. Potem  w słuchawce  szczŞknŞło  i  rozległy siŞ
krătkie sygnały.  Wtedy Red  wstał,  postawił  MariszkŞ na  podłodze  i  nie
słuchając  jej  dłużej  włożył spodnie i marynarkŞ.  Mariszka  trzepała  bez
wytchnienia, ale Red tylko uśmiechał siŞ z roztargnieniem kątem  ust, wiŞc w
koácu doczekał siŞ oświadczenia, że tata połknął jŞzyk i zakąsił  zŞbami, po
czym zostawiano go w spokoju.
     Red wrăcił  do komărki, schował  do teczki  wszystko,  to co  leżało na
stole, wstąpił  do łazienki po kastet, znowu wrăcił do komărki, wziął teczkŞ
do jednej rŞki, koszyk z workiem do  drugiej,  wyszedł, pedantycznie zamknął
drzwi komărki i krzyknął w stronŞ Guty:
     "WychodzŞ!"
     - Kiedy wrăcisz? - zapytała Guta wychodząc z kuchni. Uczesała siŞ już i
umalowała. Zamiast  szlafroka  miała na  sobie  sukienkŞ, ulubioną  sukienkŞ
Reda, jaskrawoniebieską, z głŞbokim dekoltem.
     - ZadzwoniŞ - powiedział patrząc na nią. Potem podszedł, pochylił siŞ i
pocałował ją w dekolt.
     - Idź już - cicho powiedziała Guta.
     - A ja? A mnie? - zaszczebiotala Mariszka wciskając siŞ miŞdzy nich.
     Trzeba  było  pochyliŚ  siŞ  jeszcze  niżej.  Guta  patrzyła   na  Reda
nieruchomymi oczami.
     - Wszystko w porządku - powiedział Red. - Nie martw siŞ. ZadzwoniŞ.
     Na  podeście  schodăw, piŞtro niżej.  Red zobaczył tŞgiego  mŞżczyznŞ w
pasiastej  piżamie,  ktăry majstrował przy zamku  swoich  drzwi.  Z ciemnego
wnŞtrza mieszkania ciągnŞło ciepłym,  kwaśnym zaduchem.  Red zatrzymał siŞ i
powiedział:
     - Dzieá dobry.
     TŞgi mŞżczyzna strachliwie spojrzał na Reda  przez opasłe ramiŞ  i  coś
odburknął.
     - Paáska  małżonka przychodziła  do  nas  w  nocy  - powiedział Red.  -
Skarżyła siŞ, że coś piłujemy. To jakieś nieporozumienie.
     - Co mi do tego? - warknął mŞżczyzna w piżamie.
     - Żona  robiła wczoraj pranie -  ciągnął Red. - Jeżeli przeszkadzaliśmy
paástwu, to przepraszam.
     - Ja nic nie măwiłem - powiedział mŞżczyzna w piżamie. - ProszŞ...

     - W takim razie bardzo siŞ cieszŞ - powiedział Red.
     Zszedł na dăł,  wstąpił do garażu, koszyk  z workiem  postawił w kącie,
zasłonił starym siedzeniem z samochodu i wyszedł na ulicŞ.
     Miał niedaleko - dwa  kwartały  do  placu, potem  przez  park i jeszcze
jeden  kwartał  do  Centralnego  bulwaru.  Przed  "Metropolem"   jak  zwykle
błyszczał chromem i lakierem răżnobarwny szereg samochodăw,  służba hotelowa
w  malinowych  liberiach wnosiła walizki, jacyś  solidni  zagraniczni goście
rozmawiali w  grupach  po  dwăch  i  trzech na  marmurowych schodach,  Śmiąc
cygara.  Red  postanowił  chwilowo  tam  nie  wchodziŚ.  Usiadł pod  markizą
maleákiej  kawiarenki po  drugiej stronie  ulicy, poprosił o kawŞ i zapalił.
Dwa kroki od niego siedziało trzech oficerăw z miŞdzynarodowej policji. Byli
po cywilnemu i w  milczeniu, spiesznie pochłaniali opiekane  parăwki  i pili
ciemne  piwo  z wysokich szklanych kufli.  Po  drugiej  stronie, o  dziesiŞŚ
krokăw dalej, jakiś  sierżant gniewnie pożerał smażone  ziemniaki -  widelec
trzymał  w zaciśniŞtej  piŞści, niebieski  hełm  leżał  do  găry  nogami  na
podłodze, pas  z kaburą wisiał na oparciu  krzesła, wiŞcej nikogo w kawiarni
nie  było.  Kelnerka, nie  znana Redowi kobieta w  średnim  wieku, stała pod
ścianą i od czasu do czasu ziewała,  wytwornie zasłaniając usta dłonią. Była
za dwadzieścia dziewiąta.
     Red zobaczył, jak przełykając ostatnie kŞsy i wciskając na głowŞ miŞkki
kapelusz wychodzi z hotelu Richard Nunnun.  Dziarsko sturlał siŞ ze stopni -
świeżo wykąpany,  malutki, pulchniutki, răżowy,  taki okropnie zadowolony  i
przekonany,  że  nadchodzący  dzieá  nie  przyniesie  mu  żadnych  kłopotăw.
Pomachał  komuś  rŞką,  przerzucił  przez  prawe  ramiŞ zwiniŞty  płaszcz  i
podszedł do swego peugeota.
     Peugeot  Dicka był răwnież  pulchniutki, nieduży,  świeżo  umyty  i też
jakby absolutnie pewny, że żadne nieprzyjemności mu nie grożą.
     Red zasłaniając siŞ dłonią patrzył, jak Nunnun, zaaferowany i rzeczowy,
sadowi siŞ za kierownicą, jak coś przekłada z przedniego siedzenia na tylne,
podnosi coś  z podłogi, poprawia boczne lusterko. Wreszcie  peugeot parsknął
błŞkitnym  dymkiem,  pisnął  na jakiegoś Afrykanina  w  burnusie  i dziarsko
wytoczył siŞ na ulicŞ. Można było przypuściŚ z dużą dozą prawdopodobieástwa,
że Nunnun  wybierał siŞ  do  instytutu,  a  to  znaczyło, że  bŞdzie  musiał
objechaŚ fontannŞ  i przejechaŚ obok  kawiarni. Na to, żeby  wstaŚ i  wyjśŚ,
było  już  za  păźno i dlatego Red  tylko jeszcze szczelniej zasłonił  twarz
dłonią  i zgarbił siŞ nad swoją filiżanką. Jednakże nic nie pomogło. Peugeot
zapiszczał mu  nad samym uchem, zgrzytnŞły  hamulce i  rześki  głos  Nunnuna
zawołał:
     - Hej! Shoehart! Red!
     Klnąc w myśli  Red  podniăsł głowŞ, Nunnun już szedł do niego, z daleka
wyciągając rŞkŞ. Promienia! życzliwością.
     - Co  tu  robisz  tak wcześnie?  -  zapytał podchodząc. nie,  dziŞkujŞ,
Madame - rzucił kelnerce. - Nie bŞdŞ nic zamawiał... - i znowu do Reda - Sto
lat ciŞ nie widziałem. Gdzie przepadasz? Co robisz?
     -  Nic szczegălnego... - niechŞtnie  powiedział  Red.  -  Tak...  răżne
głupstwa.
     Red  obserwował  jak  Nunnun  ze  zwykłym  dla  niego  zaaferowaniem  i
starannością  sadowi  siŞ  na  krześle vis a  vis niego, pulchnymi  rączkami
odsuwa wazonik z serwetkami w jedną stronŞ, a talerzyk po kanapkach w drugą,
słuchał jego życzliwej paplaniny.
     -  Nie powiem, żebyś wyglądał kwitnąco,  nie  dosypiasz, czy co? Wiesz,
ostatnio też siŞ zdrowo  uszarpałem z tą całą automatyzacją, ale żeby aż nie
spaŚ? O  nie, bracie, sen jest dla  mnie najważniejszy, żeby nawet wszystkie
automaty diabli wziŞli... -  nagle  siŞ  rozejrzał. - Pardon,  a może  ty na
kogoś czekasz? Nie przeszkadzam ci?
     - Nie... - ospale powiedział Red.  -  Miałem  po prostu trochŞ  czasu i
pomyślałem, że dobrze byłoby siŞ napiŚ kawy.
     - No,  ja ciŞ  długo  nie zatrzymam  -  powiedział  Dick i  spojrzał na
zegarek.  -  Słuchał,  Red,  daj  spokăj  tym swoim  głupstwom  i wracaj  do
instytutu. Przecież  wiesz, że tam  ciŞ przyjmą  w każdej chwili. Chcesz, to
znowu bŞdziesz pracował z Rosjaninem, niedawno przyjechał.
     Red pokrŞcił głową.
     - Nie -  powiedział. -  Drugi Kirył jeszcze siŞ nie urodził... Zresztą,
nie  mam co teraz  robiŚ  w waszym  Instytucie...  Teraz  wszystko już  jest
zautomatyzowane,  do Strefy  chodzą roboty,  stąd  wniosek,  że  premie  też
dostają roboty... A te grosze, ktăre płacicie laborantom... ja wiŞcej wydajŞ
na papierosy.
     - Daj spokăj, wszystko można załatwiŚ - powiedział Nunnun.
     - A ja nie  lubiŞ, jak mi załatwiają  - powiedział Red. -  Od urodzenia
sam sobie wszystko załatwiałem i nadal zamierzam.
     - Strasznie dumny siŞ zrobiłeś - z naganą, powiedział Nunnun.
     -  Jaki tam dumny.  Po  prostu  nie lubiŞ  siŞ  liczyŚ z  forsą,  i  to
wszystko.
     - No căż, może masz racje - z roztargnieniem powiedzial Dick. ObojŞtnie
spojrzał  na teczkŞ Reda  leżącą obok  na krześle, przetarł  palcem  srebrną
tabliczkŞ,  z  wygrawerowaną cyrylicą. - Słusznie,  pieniądze  są, potrzebne
człowiekowi po to, żeby  o nich  nie myśleŚ... Kirył ci podarował? - zapytał
wskazując na teczkŞ.
     - Dostałem w spadku po nim  - powiedział Red. - Coś ostatnio jakoś ciŞ,
nie widaŚ w "Barge", dlaczego?
     - Umăwmy siŞ, że to raczej ciebie  nie widaŚ -  odparł Nunnun. - Bo  ja
prawie codziennie jem tam obiad, tu w "Metropolu" za każdy kotlet każą sobie
płaciŚ  bajoáskie  sumy...  Słuchaj - powiedział nagle. - Jak  ty  jesteś  z
forsą?
     - Chcesz ode mnie pożyczyŚ? - zapytał Red.
     - WrŞcz przeciwnie.
     - Aha, to znaczy, że proponujesz mi pożyczkŞ...
     - Jest robota do zrobienia - powiedział Nunnun.
     - O Boże! - powiedział Red. - I ty także!
     - A kto jeszcze? - natychmiast zapytał Nunnun.
     - W ogăle dużo was takich... pracodawcăw.
     Nunnun, jakby go dopiero teraz
     zrozumiał, roześmiał siŞ.
     - Ależ nie, tu nie chodzi o twoją głăwną specjalnośŚ...
     - A o czyją?
     Nunnun znowu spojrzał na zegarek.
     -  Słuchaj -  powiedział  wstając. - Przyjdź dziś  w porze obiadowej do
"Barge", tak gdzieś około drugiej. Porozmawiamy.
     - Na drugą mogŞ nie zdążyŚ - powiedział Red.
     - W takim razie wieczorem, o szăstej. Stoi?
     - Zobaczymy - powiedział Red i też spojrzał  na zegarek.  Była za  piŞŚ
dziewiąta.
     Nunnun skinął  dłonią i potoczył  siŞ do swego Peugota. Red odprowadził
go  spojrzeniem,  zawołał  kelnera,  poprosił  o  "Lucky  Strike", zapłacił,
niespiesznie przeszedł  jezdniŞ i wszedł  do hotelu. Słoáce przypiekało  już
mocno,  ulicŞ  szybko wypełniał wilgotny  zaduch i Red  poczuł, jak go pieką
powieki.  Mocno  zmrużył  oczy, żałując, że  nie starczyło czasu na  chociaż
godzinŞ snu przed  ważnym spotkaniem. I  w tym  właśnie momencie to na niego
naszło.
     Nic podobnego  nigdy mu siŞ nie przytrafiło  poza Strefą, a i w Strefie
zdarzyło siŞ zaledwie dwa  lub trzy  razy.  Jakby nagle  znalazł siŞ w innym
świŞcie. Miliony  zapachăw jednocześnie natarły  na niego  - ostre, słodkie,
metaliczne, czułe, niebezpieczne, trwożne ogromne  jak  domy,  mikroskopijne
jak  pyłki,  ciŞżkie  jak kamienie, subtelne  i  skomplikowane jak mechanizm
zegarka.  Powietrze  stwardniało,  wykrystalizowały  siŞ  w  nim  krawŞdzie,
płaszczyzny,  kąty,  jakby  przestrzeá wypełniały  ogromne,  szorstkie kule,
śliskie  ostrosłupy, gigantyczne  graniaste  kryształy i  przez  to wszystko
trzeba było siŞ przedzieraŚ, jak  w majakach sennych przez ciemny  zagracony
antykwariat,  pełen  staroświeckich,  cudacznych  mebli.  Trwało  to  ułamek
sekundy.  Red otworzył oczy i wszystko zniknŞło. To nie był odmienny świat -
to świat  znany, codzienny, zwrăcił  siŞ  ku Redowi inną, nie znaną  stroną,
zwrăcił  siŞ na mgnienie, a potem znowu szczelnie siŞ zatrzasnął, zanim  Red
zdołał cokolwiek zrozumieŚ...
     Nad uchem warknął  zirytowany klakson. Red przyśpieszył  kroku, păźniej
pobiegł i  zatrzymał  siŞ  dopiero pod  samym  "Metropolem".  Serce  biło mu
nieprzytomnie. Postawił  teczkŞ  na  asfalcie, pospiesznie  rozerwał  paczkŞ
papierosăw  i zapalił.  Zaciągał  siŞ głŞboko i ciŞżko dyszał,  jakby  przed
chwilą stoczył walkŞ. Dyżurny policjant zatrzymał siŞ obok Reda i troskliwie
zapytał:
     - Czy potrzebuje pan pomocy?
     - N-nie - wydusił z siebie Red i zakasłał - Duszno...
     - Może odprowadziŚ pana?
     Red schylił siŞ po teczkŞ.
     - Nie - powiedział. - Już wszystko w porządku. DziŞkujŞ, przyjacielu.
     Szybko pomaszerował do bramy  hotelu  i  wszedł  po stopniach do hallu.
Panował tu  păłmrok  i  chłăd. Powinien posiedzieŚ chwilŞ  w  jednym z  tych
wielkich,  skărzanych  foteli, wysapaŚ  siŞ, uspokoiŚ,  ale  już  i  tak siŞ
spăźnił. Pozwolił sobie tylko  na dopalenie do  koáca  papierosa, obserwując
spod  przymkniŞtych powiek ludzi krążących po hallu. Suchy  już tu  był -  z
niezadowoloną miną  przerzucał  pisma w  kiosku.  Red  rzucił  niedopałek do
popielniczki i wsiadł do windy.
     Nie zdążył zamknąŚ drzwi,  a tuż za  nim  wcisnŞli  siŞ do windy: jakiś
grubas  z  astmatyczną  zadyszką,  mocno naperfumowana  paniusia  z  ponurym
dziesiŞciolatklem, ktăry  żuł czekoladŞ,  i potŞżna, źle  ogolona  starucha.
Reda  wepchniŞto  w  kąt, musiał  zamknąŚ oczy, żeby  nie  widzieŚ  chłopca,
ktăremu po brodzie spływała  czekoladowa  ślina,  choŚ  twarz miał  świeżą i
czystą i nie widzieŚ jego matki, ktărej zwiŞdły biust zdobił sznur "czarnych
bryzg" oprawnych w srebro, nie widzieŚ wytrzeszczonych sklerotycznych białek
grubasa  i  przerażających  brodawek na  obrzmiałej mordzie staruchy. Grubas
sprăbował  zapaliŚ,  ale  starucha natychmiast przywołała go  do  porządku i
nŞkała aż do  czwartego piŞtra, na  ktărym wysiadła, grubas jednak zapalił z
taką  miną,  jakby wywalczył dla  siebie  prawa obywatelskie  i niezwłocznie
zakrztusił siŞ, zasapał, chrypiąc, świszcząc, zwijając  wargi jak wielbłąd i
trącając Reda w bok wystającym łokciem...
     Red  wysiadł na  siădmym piŞtrze  i żeby chociaż trochŞ siŞ rozładowaŚ,
głośno i wyraźnie powiedział:
     - W  duszŞ, w twoją mordŞ nieogolona raszplo, stara ropucho, cuchnącym,
śmierdzącym  kaloszem  przez  Boga  przeklŞta,  razem   z  twoim  găwniarzem
zasmarkanym, w czekoladzie...
     Potem  ruszył  miŞkkim   chodnikiem   wzdłuż  korytarza,   oświetlonego
przytulnym światłem ukrytych lamp. Pachniało tu drogim tytoniem, francuskimi
perfumami,  lśniącą skărą pŞkatych  portfeli,  kosztownymi dziewczynami,  po
piŞŚset za  jedną noc,  masywnymi złotymi papierośnicami  - całą  szumowiną,
wstrŞtną  naroślą, ktăra  wyrosła na Strefie, ssała  StrefŞ,  pasożytowała i
żerowała  na  Strefie,  obrastała  sadłem  i  wszystko   jej  zwisało,  a  w
szczegălności to, co  nastąpi  potem, kiedy już siŞ nażre  i opije do syta i
kiedy  wszystko,  co jest wewnątrz Strefy zostanie  wydobyte na  zewnątrz  i
zadomowi siŞ na naszej  planecie. Red bez pukania otworzył drzwi apartamentu
numer osiemset siedemdziesiąt cztery.
     Chrypa  siedział  na stole przy  oknie i oprawiał cygaro. Był jeszcze w
piżamie,  rzadkie   włosy   miał   wilgotne,  ale   starannie   zaczesane  z
przedziałkiem, a jego niezdrowo nalana twarz była gładko ogolona.
     -  Aha  -   odezwał  siŞ  nie  podnosząc  oczu.   -  PunktualnośŚ  jest
grzecznością krălăw. Witaj măj chłopcze.
     Poradził sobie wreszcie z  koniuszkiem cygara, w obu dłoniach uniăsł je
na wysokośŚ wąsăw, po czym przejechał nosem wzdłuż cygara.
     - A gdzie nasz stary,  dobry Barbridge?  - zapytał  i podniăsł powieki.
Oczy miał przejrzyste, błŞkitne i anielskie.
     Red postawił teczkŞ na kanapie, usiadł i wyjął papierosy.
     - Barbridge nie przyjdzie - powiedział.
     - Stary, dobry Barbridge - powtărzył Chrypa, ujął cygaro w dwa  palce i
ostrożnie podniăsł je do ust. - Starego Barbridge'a zawiodły nerwy...
     Bez przerwy patrzył na Reda  czystymi  błŞkitnymi oczami  i nie mrugał.
Chrypa nigdy nie mrugał. Drzwi uchyliły siŞ i do pokoju wszedł Suchy.
     - Kim był ten człowiek, z ktărym pan rozmawiał? - zapytał od progu.
     - A,  dzieá  dobry  -  życzliwie  powiedział Red, strząsając  popiăł na
podłogŞ.
     Suchy  wepchnął  rŞce  w   kieszenie  i   szeroko  stąpając  ogromnymi,
skrzywionymi do wewnątrz stopami stanął przed Redem.
     - Uprzedzaliśmy sto  razy -  powiedział z wyrzutem. - Żadnych kontaktăw
przed spotkaniem. A co pan robi?
     - MăwiŞ, dzieá dobry - powiedział Red. - A pan?
     Chrypa roześmiał siŞ, a Suchy powiedział z irytacją:
     -  Dzieá dobry, dzieá dobry... - przestał świdrowaŚ Reda pełnym wyrzutu
spojrzeniem i  zwalił siŞ na kanapŞ. - Nie wolno tego robiŚ -  powiedział. -
Nie wolno! Rozumie pan?
     - W takim  razie wyznaczajcie  spotkania tam, gdzie nie mam znajomych -
powiedział Red.
     - Chłopiec ma racjŞ - zauważył Chrypa. - Popełniliśmy błąd. Kto to był?
     - Richard Nunnun  - wyjaśnił  Red. -  Jest  przedstawicielem kilku firm
dostarczających aparaturŞ dla instytutu. Mieszka w tym hotelu.
     - Widzisz, jakie to  proste!  - powiedział Chrypa do  Suchego. Wziął ze
stołu olbrzymią, zapalniczkŞ, w  kształcie Posągu Wolności, popatrzył na nią
z powątpiewaniem i odstawił z powrotem.
     - A gdzie Barbridge? - już zupełnie życzliwie zapytał Suchy.
     - Skoáczył siŞ Barbridge - powiedział Red. Tamci dwaj wymienili szybkie
spojrzenia.
     -  Pokăj  jego  duszy - powiedział podejrzliwie Suchy.  - Czy też  może
aresztowano go?
     Red przez chwilŞ  nie  odpowiadał, powoli  dopalał papierosa, nastŞpnie
rzucił niedopałek na podłogŞ i powiedział:
     - Nie băjcie siŞ, wszystko gra. Barbridge jest w szpitalu.
     -  To siŞ u pana nazywa, że wszystko gra! -  powiedział nerwowo  Suchy,
zerwał siŞ, z kanapy i podszedł do okna. - W ktărym szpitalu?
     - Nie băjcie siŞ - powtărzyl Red. - W tym  co trzeba. Załatwiajmy nasze
sprawy, ja chcŞ siŞ wreszcie wyspaŚ.
     -  A  konkretnie,  w  ktărym  szpitalu? - już z  rozdrażnieniem zapytał
Suchy.
     - Już  siŞ rozpŞdziłem,  żeby wam  powiedzieŚ  - odparł  Red.  Wziął  z
podłogi teczkŞ.
     - BŞdziemy dziś załatwiaŚ interesy, czy nie?
     - Wszystko załatwimy, măj chłopcze - rześko powiedział Chrypa,
     Z  nieoczekiwaną lekkością  zeskoczył na podłogŞ, szybko  przysunął  do
kanapy  niski stolik.  Jednym  ruchem zgarnął na  podłogŞ stos pism,  usiadł
naprzeciw i wparł w kolana răżowe włochate rŞce.
     - Niech  pan pokaże towar - powiedział. Red otworzył teczkŞ, wyjął spis
z cenami i położył  na stoliku przed  Chrypą.  Chrypa spojrzał  i paznokciem
odsunął  spis na bok.  Suchy  stanął  z tylu  i  wgapił  siŞ w  kartkŞ ponad
ramieniem wspălnika.
     - To jest rachunek - powiedział Red.
     - WidzŞ - odezwał siŞ Chrypa. - Niech pan pokaże towar!
     - Forsa - powiedział Red.
     - Co to  za "pierścieá"? - podejrzliwie zapytał Suchy, pokazując palcem
listŞ, ponad ramieniem Chrypy.
     Red  milczał. Trzymał na kolanach otwartą teczkŞ i uporczywie patrzył w
błŞkitne, anielskie oczka. Chrypa wreszcie siŞ uśmiechnął.
     - I za co ja ciŞ tak lubiŞ, măj chłopcze - zagruchał jak synogarlica. -
A măwią,  że  miłośŚ  od  pierwszego  wejrzenia  nie  istnieje!  - westchnął
teatralnie. - Phil  przyjacielu, jak  to siŞ  nazywa w  ich jŞzyku? Wydaj mu
szmal, odżałuj zielonych... i podaj mi wreszcie ognia! Przecież widzisz... -
pomachał cygarem, ktăre ciągle jeszcze zaciskał w dwăch palcach.
     Suchy Phil wymamrotał coś niewyraźnie, rzucił  Chrypie zapałki,  a  sam
wyszedł do sąsiedniego pokoju przez drzwi zasłoniŞte portierą. Było słychaŚ,
jak z kimś tam rozmawia niewyraźnie i z irytacja, coś jakby na temat  kota w
worku, a Chrypa zapalając wreszcie swoje cygaro, ciągle wpatrywał siŞ w Reda
z  martwym  uśmiechem  na cienkich wargach,  jakby  siŞ  nad  czymś  głŞboko
zastanawiał. Red oparł  brodŞ  na  teczce i  też  patrzył  tamtemu  w  twarz
starając  siŞ nie  mrugaŚ,  chociaż  powieki paliły  go jak ogniem,  a  oczy
zaczynały łzawiŚ.  Potem  wrăcił  Suchy  i  rzucił  na  stolik  dwie  paczki
banknotăw  w  banderolach i  bardzo  nadŞty usiadł obok  Reda.  Red  leniwie
siŞgnął po pieniądze,  ale  Chrypa  zatrzymał go gestem, zerwał  banderole i
schował je do kieszeni piżamy.
     - Teraz bardzo  proszŞ - powiedział. Red  wziął pieniądze  i nie licząc
wepchnął  je do  wewnŞtrznych  kieszeni  marynarki, nastŞpnie  przystąpił do
wykładania  towaru. Robił  to powoli, umożliwiając  tamtym  dwăm  obejrzenie
wszystkiego   i   porăwnanie  wszystkiego   ze   spisem  każdego  przedmiotu
oddzielnie. W pokoju było cicho,  tylko  ciŞżko dyszał Chrypa i  jeszcze  za
portierą coś cicho dźwiŞknŞło - jakby łyżeczka o krawŞdź szklanki.
     Kiedy w koácu Red zamknął teczkŞ i  zatrzasnął zamek, Chrypa poniăsł na
niego oczy i zapytał:
     - No a co z najważniejszym?
     - Nic - odpowiedział Red. I po chwili milczenia dodał: - Na razie.
     -  Podoba mi  siŞ to "na  razie" - czule powiedział Chrypa.  - A tobie,
Phil?
     -  Niejasno  pan  stawia sprawŞ -  powiedział zrzŞdnie  Suchy  Phil.  -
Powstaje pytanie, dlaczego niejasno?
     - Bo to już taki măj fach: ciemne interesy - powiedział Red. - Niełatwy
mamy fach, panowie.
     - No dobrze - powiedział Chrypa. - A gdzie aparat fotograficzny?
     - O do diabła!  - zmieszał siŞ Red. Potarł palcami policzek czując, jak
siŞ czerwieni. - Moja, wina - powiedział. - Na śmierŚ zapomniałem.
     - Tam? - zapytał Chrypa robiąc nieokreślony ruch cygarem.
     - Nie pamiŞtam... Pewnie  tam... - Red zamknął oczy i opadł  na oparcie
kanapy. - Nie. Nic nie pamiŞtam.
     - Szkoda  - powiedział Chrypa.  - Ale  czy pan przynajmniej  widział tŞ
rzecz?
     -  Ależ skąd  - z  niechŞcią powiedział  Red.  -  Przecież właśnie o to
chodzi.  Nawet  nie  doszliśmy  do  nagrzewnic.  Barbridge  wpakował  siŞ  w
"pudding"  i natychmiast  musiałem zwinąŚ żagle.  Może  pan byŚ  pewien,  że
gdybym zobaczył, tobym nie zapomniał.
     - Hugh,  spăjrz no tylko! - przerażonym szeptem powiedział nagle Suchy.
- Co to może byŚ? Siedział, wyciągając przed siebie  wskazujący palec prawej
dłoni. Dookoła  palca wirował ten właśnie pierścieá z białego metalu i Suchy
wpatrywał siŞ w pierścieá wytrzeszczając oczy.
     - On siŞ nie  zatrzymuje! -  głośno powiedział Suchy patrząc  okrągłymi
oczami to na pierścieá, to na ChrypŞ.
     -  Co to  znaczy:  nie zatrzymuje  siŞ? -  ostrożnie  zapytał Chrypa  i
odrobinŞ siŞ odsunął.
     -  Włożyłem go na palec, raz zakrŞciłem -  tak sobie... a on już minutŞ
krŞci siŞ bez przerwy!
     Suchy nagle zerwał siŞ z kanapy i trzymając palec przed sobą pobiegł za
portierŞ. Pierścieá srebrzyście połyskując  wirował  przed  nim  jak  śmigło
samolotu.
     - Co za cudactwo pan nam przyniăsł? - zapytał Chrypa.
     - A diabli go wiedzą! - odparł Red. - Sam  do tej pory nie  wiedziałem.
Gdybym wiedział, przyniăsłbym wiŞcej.
     Chrypa przez jakiś czas patrzył na Reda, potem wstał i răwnież znikł za
portierą... Zaszemrały tam głosy. Red wyciągnąl papierosa, zapalił, podniăsł
z  podłogi  jakiś  magazyn  i zaczął go  bez  zainteresowania  przeglądaŚ. W
magazynie była nieprzebrana mnogośŚ cudnej urody dziewcząt, ale nie  wiadomo
dlaczego Reda mdliło na ich widok. Rzucił magazyn i poszukał wzrokiem czegoś
do  wypicia,  nastŞpnie wyjął  z  wewnŞtrznej  kieszeni paczkŞ  banknotăw  i
przeliczył je. Wszystko było  w porządku,  ale żeby  nie zasnąŚ,  przeliczył
răwnież nastŞpną paczkŞ. Kiedy ją chował do kieszeni, wrăcił Chrypa.
     -  Masz  szczŞście, măj  chłopcze - oznajmił  znowu siadając  naprzeciw
Reda. - Czy wiesz co to takiego perpetuum mobile?
     - Nie powiedział Red. - W naszej szkole tego nie przerabiano.
     -  I  na  zdrowie  - powiedział  Chiypa.  Wyjął  jeszcze  jeden  zwitek
banknotăw.  - To jest  cena pierwszego egzemplarza  -  oświadczył  zdejmując
banderolŞ. - Za  każdy nastŞpny egzemplarz  paáskiego  "pierścienia" otrzyma
pan  dwie   takie  paczki.  ZapamiŞtałeś  chłopcze?  Dwie  paczki.  Ale  pod
warunkiem,  że  nikt,   oprăcz  nas  tu  obecnych,  nigdy  niczego  o   tych
pierścieniach siŞ nie dowie. Umowa stoi?
     Red w milczeniu wsadził pieniądze do kieszeni i wstał.
     -  IdŞ  - powiedział -  Gdzie  i kiedy nastŞpnym razem?  Chrypa răwnież
wstał.
     - Ktoś  do pana zadzwoni  - powiedział. - Niech pan oczekuje telefonu w
każdy  piątek  od  dziewiątej  do  dziewiątej trzydzieści rano. Otrzyma  pan
pozdrowienia od Phila Hugha i wtedy umăwi siŞ pan na spotkanie.
     Red skinął głową i  ruszył do drzwi. Chrypa poszedł za nim i położył mu
rŞkŞ na ramieniu.
     - Chciałbym, żeby mnie pan dobrze zrozumiał - powiedział. - Wszystko to
jest  bardzo  miłe,  pożyteczne  itd...  a  "pierścieá"  to doprawdy  urocza
zabaweczka,  ale  w  pierwszym  rzŞdzie  potrzebne  nam  są  dwie  rzeczy  -
fotografie i napełniony kontener. Kiedy pan zwrăci nasz aparat fotograficzny
ze  zdjŞciami i  nasz kontener, ale nie pusty, tylko pełny, już nigdy wiŞcej
nie bŞdzie pan musiał chodziŚ do Strefy...
     Red poruszył ramieniem, zrzucił dłoá tamtego, otworzył drzwi i wyszedł,
nie odwracając siŞ szedł miŞkkim  chodnikiem i przez cały czas czuł na karku
błŞkitne, nieruchome  spojrzenie anielskich  oczu.  Nie  czekając  na windŞ,
zszedł z siădmego piŞtra na dăł.
     Kiedy wyszedł z "Metropolii", wziął taksăwkŞ i pojechał na drugi koniec
miasta.  Kierowca  trafił  siŞ  nieznajomy,  z  tych  niedawno   przybyłych,
pryszczaty  chłopiec z wielkim nosem;  jeden z wielu, ktărzy ostatnimi  laty
tłumnie   walili   do   Harmont   w   poszukiwaniu   niebywałych    przygăd,
nieprzeliczonych  bogactw,  światowej  sławy  i jakiejś  osobliwej  religii.
Tłumnie przyjeżdżali i zostawali szoferami taksăwek, kelnerkami, robotnikami
na   budowie,   wykidajłami  -  nieudolni,   chciwi,   udrŞczeni  niejasnymi
pragnieniami,   zawistni,   niezadowoleni   ze   wszystkiego   na   świecie,
rozczarowani i  przekonani najgłŞbiej,  że i  tym razem  znowu ich oszukano.
Połowa, po kilkumiesiŞcznej poniewierce, przeklinając wszystko  i wszystkich
powracała  do domăw,  niosąc swe  wielkie rozczarowanie do wszystkich krajăw
świata:  nieliczni,   ktărych   można  by  policzyŚ  na  palcach,  zostawali
stalkerami i szybko ginŞli, za szybko, żeby cokolwiek pojąŚ, niektărym udało
siŞ dostaŚ pracŞ w instytucie, tym najzdolniejszym  i wykształconym, zdatnym
chociażby do pracy preparatora, a pozostali - wszystkie bez wyjątku wieczory
spŞdzali w knajpach,  urządzali băjki  z powodu răżnicy poglądăw,  z  powodu
dziewczyn  i zwyczajnie bez  powodu,  kiedy  siŞ  popili.  Od czasu do czasu
organizowali  marsze  z  wrŞczaniem  jakichś  petycji,  jakieś  demonstracje
protestu, jakieś strajki, siedzące, stojące i nawet leżące i doprowadzali do
białej furii miejską  policjŞ, komendanturŞ i rdzennych mieszkaácăw Harmont,
ale  im wiŞcej uplywało czasu, tym  gruntowniej pokornieli, uspokajali siŞ i
coraz chŞtniej zapominali, po co siŞ tu znaleźli.
     Od pryszczatego szofera na kilometr niosło gorzałą, oczy  miał czerwone
jak  krălik,  ale  był niezwykle  podniecony i  z miejsca  zaczął  opowiadaŚ
Redowi, jak dziś rano na ich ulicy pojawił siŞ nieboszczyk z cmentarza.
     Przyszedł wiŞc do  swojego  domu,  a dom przecież  od  ilu  to  już lat
zamkniŞty,  wszyscy siŞ wyprowadzili -  i wdowa  po nim,  to znaczy stara, i
cărka z mŞżem, i wnuki. A ten, jak opowiadają sąsiedzi, umarł jeszcze  przed
Lądowaniem, a teraz -- patrzcie paástwo - nagle wraca! ParŞ razy obszedł dom
w  kolko, poskrobał w  drzwi, potem usiadł  pod płotem i siedzi.  Ludzi  siŞ
zbiegło - cała dzielnica -  patrzą, a  podejśŚ, rzecz jasna, każdy siŞ  boi.
Păźniej siŞ domyślili, wyłamali drzwi w jego domu, żeby măgł wejśŚ. I co pan
myśli? Wstał, wszedł i zamknął za sobą drzwi. Musiałem lecieŚ do pracy i nie
wiem,  czym  siŞ  tam  skoáczyło, wiem tylko,  że mieli  zamiar  dzwoniŚ  do
instytutu, żeby go od nas zabrali do wszystkich diabłăw.
     - Stop - powiedział Red. -  Tu siŞ zatrzymaj. Pogrzebał w kieszeni, ale
nie znalazł drobnych  i  musiał rozmieniŚ  nowy banknot. Potem chwilŞ postał
przed bramą,  poczekał,  aż taksăwka  odjedzie. Cottage  Ścierwnika był  nie
najgorszy -  jednopiŞtrowy, przeszklony,  sala  bilardowa,  zadbany ogrădek,
oranżeria i biała altanka wśrăd jabłoni.  A wokăł  tego  wszystkiego żelazne
kute sztachety pomalowane olejną farbą na zielono. Red kilkakrotnie nacisnął
guziczek  dzwonka,  drzwi  z  lekkim  skrzypieniem otworzyły  siŞ i Red  bez
pośpiechu poszedł ścieżką, wśrăd răżanych krzewăw. Na ganku stał już Suseł -
pokrŞcony, czarno  -  purpurowy  dygoczący  z  namiŞtnej chŞci usłużenia.  Z
niecierpliwości odwrăcił siŞ  bokiem, zwiesił ze stopnia jedną, rozpaczliwie
szukającą oparcia nogŞ, znalazł je, zaczął opuszczaŚ na niższy stopieá drugą
nogŞ,  i ciągle  machał,  machał  Redowi zdrową  rŞką  - czekaj,  czekaj, ja
zaraz...
     - Ej, Rudy!  -  zawołał z  ogrodu  kobiecy głos.  Red odwrăcił głowŞ  i
zobaczył wśrăd  zieleni  obok białego ażurowego  dachu altanki smagłe  nagie
ramiona, jaskrawoczerwone  usta i kiwającą dłoá. Skinął  Susłowi, zszedł  ze
ścieżki i  ruszył wprost  przez  krzaki  răż po miŞkkiej zielonej  trawie  w
stronŞ altanki.
     Na  trawie  leżala  wielka  czerwona  mata,  a  na  macie  siedziała ze
szklanką,  w  dłoni  Dina  Barbridge  w  prawie  niedostrzegalnym  kostiumie
kąpielowym,  obok poniewierała siŞ książka  w jaskrawej okładce, a w zasiŞgu
rŞki,  pod krzakiem, w  cieniu stało błyszczące wiaderko  z lodem, z ktărego
sterczała wąska, smukła szyjka butelki.
     - CześŚ, Rudy! - powiedziała Dina i zrobiła powitalny ruch szklanką.  -
A gdzie papachen? Czyżby znowu siŞ zasypał?
     Red  podszedł, rŞce z teczką założył do tyłu i spojrzał na dziewczynŞ z
găry. Tak, wspaniałe dzieci wymodlił  sobie w Strefie  Ścierwnik. Dina  była
atłasowa, cudownie złota,  bez jednej skazy, bez  jednej zbytecznej fałdki -
sto piŞŚdziesiąt funtăw wabiącego  ciała  i jeszcze  szmaragdowe, świetliste
oczy, i  jeszcze  ogromne wilgotne usta, i răwniutkie białe  zŞby, i jeszcze
krucze, lśniące w  słoácu  włosy, niedbale  rzucone na jedno  ramiŞ i błyski
słoáca przebiegające  z  jej  ramion na  brzuch i biodra,  zostawiając  cieá
miŞdzy prawie nagimi piersiami. Red  wpatrywał siŞ w nią, a Dina  spoglądała
na niego z dołu, uśmiechając siŞ ze zrozumieniem, a potem uniosła szklankŞ i
wypiła kilka łykăw.
     -  Masz ochotŞ? - zapytała  oblizując wargi.  Odczekała dokładnie  tyle
czasu, ile należało, żeby dwuznacznośŚ pytania dotarła do Reda, i wyciągnŞła
do niego szklankŞ.
     Red  odwrăcił  siŞ,  poszukał  wzrokiem,  dostrzegł  stojący  w  cieniu
szezlong i wyciągnął siŞ na nim.
     - Barbridge jest w szpitalu - powiedział. - BŞdą mu amputowaŚ nogi.
     Dina  z  tym samym  uśmiechem  patrzyła  na  Reda jednym  okiem, drugie
zasłaniała gŞsta  fala  włosăw  spadająca  na  ramiŞ, i  tylko  jej  uśmiech
znieruchomiał -  cukierkowy  grymas  na  śniadej twarzy.  Potem  machinalnie
pokołysała szklanką, jakby słuchała stukania lodu o szkło, i zapytała:
     - Obie nogi?
     -  Obie.  Może  do  kolan, a  może wyżej.  Dina  postawiła  szklankŞ  i
odgarnŞła z twarzy włosy. Już siŞ nie uśmiechała.
     - Szkoda - powiedziała. - To znaczy, że ty...
     Właśnie jej, Dinie, Red măgłby szczegăłowo opowiedzieŚ, jak to wszystko
siŞ stało i jak to było. Zapewne măgłby jej nawet opowiedzieŚ, jak wracał do
samochodu trzymając w  pogotowiu kastet i  jak  Barbridge prosił  o  litośŚ,
nawet nie dla siebie, a dla  dzieci, dla  niej i dla Arenie, i jak obiecywał
Złotą KulŞ. Măgłby, ale  nie zrobił tego. W milczeniu siŞgnął do  marynarki,
wyciągnął  paczkŞ banknotăw i rzucił ją na  czerwoną  matŞ.  Banknoty upadły
tŞczowym wachlarzem tuż przy smukłych, długich nogach Diny. Dina machinalnie
podniosła  kilka banknotăw, przyjrzała siŞ im, tak jakby je  widziała po raz
pierwszy w życiu i stwierdziła, że są niezbyt interesujące.
     - A wiŞc  to jest ostatnia wypłata  -  powiedziała. Red wychylił  siŞ z
szezlonga,  dosiŞgnął  wiaderka, wciągnął butelkŞ  i  spojrzał na nalepkŞ. Z
ciemnego szkła kapała  woda i Red  odsunął rŞkŞ z butelką, żeby nie poplamiŚ
spodni. Nie przepadał za drogą whisky, ale teraz można było napiŚ siŞ i tej.
I już przymierzył  siŞ, żeby golnąŚ  prosto  z butelki, ale  powstrzymały go
niewyraźne,  protestujące dźwiŞki  za  plecami. Obejrzał siŞ i  zobaczył, że
przez trawnik, ze straszliwym  trudem  przestawiając  krzywe  nogi,  śpieszy
Suseł, w  obu  rŞkach  trzymając wysoką szklankŞ  z przezroczystym płynem. Z
gorliwości  pot spływał mu strumieniem po purpurowo - czarnej twarzy, nalane
krwią  oczy prawie  wylazły z  orbit,  a  kiedy dostrzegał, że Red patrzy na
niego,  nieomal  z rozpaczą  wyciągnął  ku niemu  szklankŞ  i  znowu  ni  to
zabeczał, ni to zaskomlił, szeroko i bezsilnie rozwierając bezzŞbne usta.
     -  Czekam, czekam -  uspokoił go  Red  i  włożył z powrotem  butelkŞ do
kubełka.
     Susel  wreszcie  dokuśtykał,  podał  Redowi  szklankŞ  i   z  nieśmiałą
poufałością poklepał go po ramieniu haczykowatą dłonią.
     - DziŞkujŞ, Dickson  - powiedział poważnie  Red. -  To jest akurat  to,
czego mi właśnie potrzeba. Jak zwykle znalazłeś siŞ na poziomie, Dickson.
     I păki Suseł,  zachwycony i zażenowany, potrząsał głową i spazmatycznie
uderzał zdrową rŞką w biodro, Red uroczyście uniăsł szklankŞ,  skłonił siŞ i
jednym haustem wypił połowŞ. Potem spojrzał na DinŞ.
     -   Chcesz?  -  zapytał   pokazując   jej   szklankŞ.  Dziewczyna   nie
odpowiedziała. Składała banknot na păł, potem  jeszcze na păł i  jeszcze raz
na păł.
     - Daj spokăj  -  powiedział  Red.  -  Nie zginiecie.  Twăj  ojczulek...
Przerwała mu.
     - A wiŞc tyś go wyciągnął - powiedziała, nie  pytała, stwierdziła fakt.
- Dygowałeś go, nieszczŞsny idioto, przez całą StrefŞ, biedny  kretynie,  na
własnym grzbiecie ciągnąłeś tŞ kanaliŞ, bałwanie. Taką okazjŞ przegapiłeś...
     Red  patrzył  na nią, zapomniawszy  o  szklance, a Dina wstała  i szła.
stąpając po rozrzuconych banknotach, aż  podeszła  do  Reda i  wtedy stanŞła
przed nim,  zaciśniŞte piŞści oparła na biodrach  i swoim wspaniałym ciałem,
pachnącym perfumami i słodkim potem, zasłoniła Redowi cały świat.
     - Właśnie w ten sposăb on was wszystkich, idiotăw, dookoła  palca... po
waszych kościach, po  waszych  bezmăzgich głowach... Poczekaj, poczekaj,  on
jeszcze o  kulach  bŞdzie taáczył  na waszych grobach, on wam jeszcze pokaże
braterską miłośŚ i miłosierdzie! - Dina  już prawie krzyczała.  - Złotą KulŞ
ci  obiecywał,  prawda?  MapŞ,  pułapki, prawda? Bałwan! - Kretyn! Po twojej
mordzie piegowatej widzŞ, że obiecywał...
     Poczekaj, on ci jeszcze pokaże mapŞ, wieczny odpoczynek racz daŚ Panie,
duszy rudego idioty Reda Shoeharta...
     Wtedy Red wstał bez pośpiechu, odwinął siŞ i uderzył  ją  w twarz. Dina
umilkła w păł słowa,  osunŞła siŞ jak  podciŞta na trawŞ i  schowała twarz w
dłoniach.
     - Rudy... idiota... - powiedziała niewyraźnie. - Taką okazjŞ wypuściłeś
z rąk... taką okazjŞ...
     Red  patrząc na nią dopił to, co zostało, i nie odwracając siŞ  wetknął
szklankŞ Susłowi. Nie było wiŞcej o czym măwiŚ. Dobre  dzieci wymodlił sobie
Ścierwnik Barbridge w Strefie! Kochające i troskliwe!
     Wyszedł na ulicŞ, złapał taksăwkŞ i kazał  jechaŚ do "Barge". Pora była
koáczyŚ interesy, spaŚ siŞ chciało wściekle, przed oczami wszystko płynŞło.
     W  koácu jednak zasnął, całym ciałem opierając siŞ na teczce, i obudził
siŞ dopiero wtedy, kiedy szofer potrząsnął go za ramiŞ.
     - Jesteśmy na miejscu...
     -  Gdzie?  -  spytał  zaspany  rozglądając  siŞ. - Przecież  kazałem do
banku...
     - O nie, mister - wyszczerzył zŞby kierowca. -  Pan kazał  do  "Barge".
Jesteśmy pod "Barge".
     - Dobrze - powiedział Red. - Coś mi siŞ przyśniło...
     Zapłacił i wysiadł z  trudem przestawiając  zdrŞtwiałe nogi. Słoáce już
nagrzało asfalt i  było  bardzo gorąco. Red  poczuł, że cały  jest mokry,  w
ustach miał  niesmak,  oczy łzawiły.  Zanim  wszedł, rozejrzał siŞ  dookoła.
Ulica przed "Barge", jak zwykle o  tej porze,  była  pusta. Lokale naprzeciw
były jeszcze nieczynne,  zresztą i "Barge"  był prawdŞ măwiąc zamkniŞty, ale
Ernest trwał już na posterunku " przecierał szklanki i ponuro obserwował zza
lady trzech facetăw, ktărzy chlali piwo przy narożnym stoliku. Z pozostałych
stolikăw  jeszcze  nie zdjŞto odwrăconych krzeseł, nieznany Murzyn  w białej
kurtce zamiatał szczotką podłogŞ,  a drugi krzątał siŞ koło skrzynek z piwem
za piecami Ernesta. Red podszedł do lady, położył na niej teczkŞ i przywitał
siŞ. Ernest w odpowiedzi wymruczał coś niezbyt życzliwego.
     - Daj mi piwa - powiedział Red i spazmatycznie ziewnął.
     Ernest  rąbnął pustym kuflem o ladŞ, wyjął z lodăwki butelkŞ,  otworzył
ją  i przechylił nad kuflem. Red, zasłaniając  usta dłonią, zapatrzył siŞ na
jego rŞkŞ. RŞka drżała. Szyjka butelki parŞ razy stuknŞła o skraj kufla. Red
spojrzał   Ernestowi   w   twarz.  PrzymkniŞte  ciŞżkie   powieki,  malutkie
wykrzywione  wargi  i obwisłe  grube  policzki.  Murzyn  szurał szczotką pod
samymi  nogami  Reda, faceci  w kącie zapalczywie i  gniewnie spierali siŞ o
wyścigi. Murzyn  przy skrzynkach piwa potrącił zadem Ernesta, tak  że barman
aż   siŞ   zachwiał.  Murzyn  wymamrotał  jakieś  usprawiedliwienie.  Ernest
zdławionym głosem zapytał:.
     - Przyniosłeś?
     - Co miałem przynieśŚ? - zapytał Red oglądając siŞ przez ramiŞ.
     Jeden  z  facetăw  zwinnie wstał  od  stolika,  poszedł  do  wyjścia  i
zatrzymał siŞ w drzwiach zapalając papierosa.
     - Chodź, porozmawiamy - powiedział Ernest. Murzyn ze szczotką też teraz
stał miŞdzy Redem a  drzwiami. Taki  potŞżny  Murzyn,  podobny do  Szuwaksa,
tylko dwa razy szerszy w barach.
     - Chodź - powiedział Red  i wziął teczkŞ. Z miejsca  odechciało  mu siŞ
spaŚ.
     Wszedł  za ladŞ,  przecisnął  siŞ  obok Murzyna przy  skrzynkach  piwa.
Murzyn  widocznie przytrzasnął  sobie  palec -  ssał  paznokieŚ,  spode  łba
obserwując Reda. Ten  był też atletycznie  zbudowany,  miał  złamany  nos  i
zdeformowane uszy.  Ernest wszedł do  pokoiku  na  zapleczu  a  Red za  nim,
ponieważ  teraz  tamci trzej  stali  w drzwiach  wyjściowych,  a  Murzyn  ze
szczotką znalazł siŞ przed drzwiami do magazynu.
     Na zapleczu Ernest odstąpił na bok i usiadł na krześle pod ścianą, a od
stołu  wstał  kapitan Quarterblood  zżăłkły  i  frasobliwy, nie wiadomo skąd
wyszedł ogromny oenzetowiec  w nasuniŞtym na oczy  hełmie i szybko ogromnymi
łapami  przejechał   po  kieszeniach  Reda.  Przy  prawej  bocznej  kieszeni
zatrzymał  siŞ,  wyjął  z  niej kastet  i  leciutko popchnął  Reda  w stronŞ
kapitana. Red  podszedł do stołu i  postawił  przed kapitanem Quarterbloodem
swoją teczkŞ.
     - Jak tyś măgł, ścierwo! - powiedział do Ernesta. Ernest smŞtnie uniăsł
brew i wzruszył  ramieniem. Wszystko było  jasne. W drzwiach już stali  dwaj
uśmiechniŞci   Murzyni,  innych  drzwi  nie  było,  a  okno  było  zamkniŞte
zabezpieczone od zewnątrz solidną kratą.
     Kapitan Quarterblood z wyrazem obrzydzenia  na twarzy grzebał  w teczce
wykładając na  stăł "pustakăw" małych - dwie  sztuki, "bateryjek" - dziewiŞŚ
sztuk,  "czarnych bryzg" răżnych  rozmiarăw -  szesnaście  sztuk, owiniŞty w
plastyk "gąbek" w idealnym stanie -  dwie sztuki,  "gazowanej gliny" - jeden
słoik...
     - Masz coś jeszcze w kieszeniach? - cicho zapytał kapitan Quarterblood.
- Wykładaj...
     - Ścierwa - powiedział Red. - Bydlaki. Wsadził rŞkŞ w zanadrze i rzucił
na stăł paczkŞ banknotăw. Banknoty rozsypały siŞ na wszystkie strony.
     - Oho! - powiedział kapitan Quarterblood. - Nic wiŞcej?
     - Ścierwa parszywe! - wrzasnął  Red, wyszarpnął z kieszeni drugą paczkŞ
i z rozmachem rzucił sobie pod nogi - Żryjcie! Udławcie sie!
     -  To  niezmiernie  interesujące   -  spokojnie  odezwał   siŞ  kapitan
Quarterblood. - A teraz podnieś to.
     - Obejdzie siŞ! - odparł  Red zakładając rŞce do tyłu.  -  Twoi szpicle
pozbierają. Sam pozbierasz!
     - Podnieś  pieniądze, stalker - nie podnosząc  glosu powiedział kapitan
Quarterblood, wpierając piŞści w stoi i podając siŞ do przodu.
     Kilka sekund w milczeniu patrzyli sobie  w  oczy, a potem Red mamrocząc
przekleástwa przykucnął  i  niechŞtnie zaczął  zbieraŚ pieniądze.  Murzyni z
tyłu zachichotali, a oenzetowiec szyderczo parsknął.
     -  Lepiej  nie  parskaj!  -  powiedział do  niego Red.  -  Jeszcze  siŞ
usmarkasz!
     Teraz czołgał siŞ już na kolanach, zbierając banknoty po jednym i coraz
bliżej przysuwal siŞ  do ciemnego miedzianego, "pierścienia" ktăry spokojnie
spoczywał w zarośniŞtym brudem wgłŞbieniu parkietu. Starając siŞ  zająŚ  jak
najwygodniejszą  pozycjŞ  i  wykrzykując  bezustannie  rynkowe  przekleástwa
wszystkie, jakie  znał, i nowe, pośpiesznie teraz wymyślane, kiedy  nadszedł
moment,  zamilkł, sprŞżył siŞ, uchwycił pierścieá i z całej siły szarpnął go
do  găry. Pokrywa piwnicy  jeszcze nie  zdążyła rąbnąŚ o podłogŞ, kiedy  Red
wyciągając przed siebie rŞce  skoczył głową na dăł, w stŞchłą zimną ciemnośŚ
podziemia.
     Upadł na rŞce,  przekoziołkował  przez  głowŞ,  zerwał siŞ  na  nogi  i
pochylony,  nic nie  widząc,  licząc tylko  na pamiŞŚ i szczŞście rzucił siŞ
przed  siebie w wąskie przejście  miŞdzy sagami  skrzynek. Biegnąc  szarpał,
rwał te  skrzynki słysząc, jak z brzŞkiem  i  łoskotem zawalają przejście za
jego plecami. Ześlizgując  siŞ wbiegł po  niewidzialnych  schodkach,  ciałem
wybił obite  zardzewiałą  blachą drzwi  i znalazł siŞ w garażu Ernesta. Cały
dygotał,  z  trudem łapał  powietrze przed  oczami pływały mu krwawe  plamy,
serce  ciŞżko  i boleśnie biło mu  w  gardle, ale  nie zatrzymał siŞ  ani na
sekundŞ.  W mgnieniu  oka znalazł  siŞ  w odległym kącie  i zdzierając sobie
skărŞ  z dłoni  zaczął  rozwalaŚ  gărŞ rupieci, pod  ktăra  w ścianie garażu
brakowało kilku desek, nastŞpnie położył siŞ na  brzuchu i przelazł przez tŞ
dziurŞ,  słysząc, jak z  trzaskiem pŞka  na  nim  marynarka.  I  dopiero  na
podwărzu, wąskim jak studnia, przysiadł miŞdzy pojemnikami na śmiecie, zdjął
marynarkŞ, zerwał  i wyrzucił krawat, szybko dokonał przeglądu swego stroju,
otrzepał spodnie,  wyprostował siŞ, przebiegi przez podwărze  i dał  nura  w
niski  cuchnący tunel prowadzący na sąsiednie,  bliźniacze podwărko. Biegnąc
uważnie nadsłuchiwał, ale  syreny policyjne na razie jeszcze nie wyły,  wiŞc
pobiegł   co  sił  w  nogach,  płosząc  uciekające  mu  z  drogi  dzieciaki,
przebiegając  pod rozwieszoną  bielizną, przełażąc przez dziury  w  zgniłych
parkanach, starając siŞ  jak najszybciej  opuściŚ  dzielnicŞ,  păki  kapitan
Quarterblaod  nie zdąży  jej otoczyŚ. Dobrze  znał te miejsca. Na wszystkich
tych  podwărkach, w piwnicach,  opuszczonych pralniach i składach  opałowych
bawił  siŞ  jeszcze jako  chłopiec  i wszŞdzie  tu miał  znajomych,  a nawet
przyjaciăł i w  innej sytuacji măgłby tu bez  trudu ukryŚ siŞ i przesiedzieŚ
choŚby tydzieá, ale nie  po to "zuchwale uciekał przed aresztowaniem" sprzed
nosa kapitana  Quarterblooda,  zarabiając  tym sposobem  dodatkowe dwanaście
miesiŞcy.
     Miał wyjątkowe szczŞście. Ulicą Siădmą maszerowała wrzeszcząc i unosząc
tumany kurzu, kolejna demonstracja jakiejś ligi  - ze dwustu ludzi tak samo,
a może nawet i  bardziej obszarpanych i  brudnych jak on sam, zupełnie  tak,
jakby wszyscy ci demonstranci dopiero  co przedzierali  siŞ przez  dziury  w
plotach  włazili  w  pojemniki  na  śmiecie i  jeszcze  na  dodatek  spŞdził
uprzednio burzliwą  noc  w składzie wŞgla. Wyskoczył z bramy, wmieszał siŞ w
ciżbŞ i na  ukos,  depcząc ludziom  po nogach,  opŞdzając  siŞ od  kuksaácăw
przebił siŞ na  drugą stronŞ  ulicy i znowu dał nura w  bramŞ -  dokładnie w
momencie,  kiedy rozległo siŞ  znajome  wstrŞtne wycie policyjnych  syren  i
demonstracja stanŞła ściśniŞta  w harmonijkŞ. Ale teraz Red  był Już w innej
dzielnicy i kapitan Quarterblood nie măgł wiedzieŚ w jakiej.
     Wszedł do swojego garażu od strony magazynu towarăw radiotechnicznych i
musiał trochŞ odczekaŚ  - robotnicy ładowali na  samochăd  wielkie kartony z
telewizorami.  Ukrył  siŞ  w suchotniczych  krzakach bzu  pod  ślepą  ścianą
sąsiedniego  domu, odsapnął troszeczkŞ  i wypalił papierosa. Palił siedząc w
kucki  i opierając siŞ  plecami  o  mur przeciwpożarowy. Od czasu  do  czasu
przykladał dłoá do policzka, starając siŞ  uspokoiŚ  nerwowy  tik, i myślał,
myślał,  myślał, a kiedy samochăd z robotnikami trąbiąc  wyjechał za  bramŞ.
Red roześmiał siŞ i cicho rzucił mu w ślad:
     "DziŞkujŞ  wam,  chłopaki,   powstrzymaliście  durnia...   miałem  czas
pomyśleŚ".  Od tej chwili zaczął działaŚ szybko, ale bez zbŞdnego pośpiechu,
zrŞcznie, według planu, jakby pracował w Strefie.
     Dostał  siŞ  do  garażu  przez  tajny właz,  bezszelestnie  zdjął stare
siedzenie, wsadził  rŞkŞ  do  kosza, wyciągnął  z  worka pakunek i  ukrył  w
zanadrzu,  nastŞpnie zdjąl z  gwoździa  starą  zniszczoną  skărzaną  kurtkŞ,
znalazł w kącie brudną cyklistăwkŞ i obiema  rŞkami nacisnął  ją  głŞboko na
oczy. Przez  szpary w  drzwiach  do mrocznego  garażu  wpadały  wąskie pasma
słonecznego  światła  pełne  świetlistych  pyłkăw,  na  podwărku   wesoło  i
zadziornie  piszczały  dzieci i  kiedy już  zbierał siŞ do wyjścia, usłyszał
głos  căreczki. Wtedy przywarł  okiem do  najwiŞkszej  szpary i przez chwilŞ
patrzył,  jak  Mariszka  powiewając  dwoma  balonikami  biega  dookoła nowej
huśtawki,  a trzy staruchy z robătkami na kolanach siedzą obok na ławeczce i
obserwują  małą, nieżyczliwie  zaciskając wargi. Wymieniają  swoje  parszywe
uwagi, stare  purchawy. A dzieci mają to w nosie - bawią siŞ z nią jak gdyby
nigdy  nic, nie  na darmo  podlizywał siŞ  im  jak umiał  - i zjeżdżalniŞ im
zrobił drewnianą, i  dom  dla lalek,  i  huśtawkŞ... i tŞ  ławkŞ,  na ktărej
siedzą teraz  stare  ropuchy  też sam zmajstrował. "No  dobra"  - powiedział
samymi wargami i oderwał siŞ od szpary,  jeszcze jeden, ostatni raz obejrzał
garaż i ruszył do włazu.
     Na  południowo  -   zachodnim  przedmieściu,  obok  opuszczonej  stacji
benzynowej, na  samym koácu ulicy Gărniczej stała budka telefoniczna.  Jeden
Pan  Băg wie, kto  z niej  teraz korzystał  -  dookoła  wszystkie domy  były
opuszczone  a  dalej na południe  rozpościerało siŞ aż  po horyzont miejskie
wysypisko śmieci. Red usiadł w  cieniu budki, wprost na gołej ziemi, wsadził
rŞkŞ  w szparŞ pod budką. Wymacał zakurzony natłuszczony papier  i  rŞkojeśŚ
pistoletu  zawiniŞtego w  ten papier. Ocynkowane pudelko  z nabojami răwnież
było na miejscu, podobnie  jak woreczek z "bransoletkami" i stary portfel  z
podrobionymi dokumentami - skrytka była w porządku. Wtedy Red zdjął kurtkŞ i
cyklinăwkŞ  i  wsunął  rŞkŞ w  zanadrze. Z minutŞ siedział  ważąc  na  dłoni
porcelanowy  pojemnik z nieuchronną, nieubłaganą śmiercią wewnątrz.  I wtedy
poczuł jak mu znowu zaczął drgaŚ policzek.
     - Shoehart - powiedział nie  słysząc własnego głosu.  -  Co ty  robisz,
łajdaku? Ty kanalio, przecież oni tym paskudztwem nas wszystkich załatwią...
- przycisnął palcem drgający policzek, ale nie pomogło. - Gnidy - powiedział
o robotnikach  ładujących  telewizory.  -  Musieliście mi  wejśŚ  w drogŞ...
wyrzuciłbym to dranstwo z powrotem do Strefy i spokăj...
     W głuchej rozpaczy rozejrzał siŞ dookoła, nad popŞkanym asfaltem drżało
gorące  powietrze,  posŞpnie  patrzyły  zabite  deskami okna,  po  wysypisku
spacerowały obłoczki kurzu. Był sam.
     - Dobra - powiedział stanowczo. - Każdy za siebie i tylko jeden Pan Băg
za wszystkich. Ja tego i tak nie dożyjŞ...
     Spiesznie, żeby siŞ znowu nie rozmyśliŚ zawinął pojemnik w cyklistăwkŞ,
a cyklistăwkŞ opakował w kurtkŞ. Potem ukląkł oparł siŞ o budkŞ i z lekka ją
odchylił. Grube zawiniątko legło  w  dolku  i jeszcze zostało  sporo wolnego
miejsca. Red ostrożnie opuścił budkŞ pokołysał ją, żeby nabrała stabilności,
i wstał otrzepując dłonie.
     - Koniec  - powiedział.  -  I nie ma  o  czym gadaŚ. Wszedł w rozpalony
zaduch budki, wrzucił monetŞ i wykrŞcił numer.
     -  Guta  -  powiedział.  -  Tylko  siŞ  nie denerwuj.  Znowu wpadłem. -
Usłyszał, jak z trudem wciągnŞła  powietrze, i pośpiesznie măwił dalej. -  W
ogăle măwiŚ nie warto, potrzymają mnie sześŚ, găra osiem miesiŞcy i widzenia
bŞdą  ci  dawali...  Jakoś  to  przeżyjemy.  A  bez  pieniŞdzy nie  bŞdziesz
siedziała,  pieniądze  ci  przyślą...  -  Guta   ciągle  milczała.  -  Jutro
dostaniesz  wezwanie  do   komendantury,  tam  siŞ  zobaczymy.   Przyprowadź
MariszkŞ.
     - Rewizji nie bŞdzie? - zapytała głucho.
     -  A  choŚby i  była. W  domu  jest czysto. Nic siŞ nie  martw, uszy do
găry... trzymaj siŞ. WziŞłaś sobie na mŞża stalkera, teraz nie narzekaj. No,
do jutra... PamiŞtaj, że nie dzwoniłem do ciebie. CałujŞ w nosek.
     Gwałtownie odwiesił  słuchawkŞ,  z  całej siły zmrużył oczy  i zacisnął
zŞby, aż mu zadzwoniło w uszach. Potem znowu wrzucił monetŞ i  nakrŞcił inny
numer.
     - Słucham - powiedział Chrypa.
     -  Măwi  Shoehart  - powiedział  Red.  - ProszŞ słuchaŚ  uważnie i  nie
przerywaŚ...
     - Shoehart? - bardzo naturalnie zdziwił siŞ Chrypa. - Jaki Shoehart?
     - Nie przerywaŚ, teraz ja  măwiŞ! Wpadłem,  uciekłem i teraz idŞ  oddaŚ
siŞ  w  ich  łapy. DostanŞ  dwa  i  păł  roku albo  trzy.  Żona zostaje  bez
pieniŞdzy.  Zabezpieczycie ją.  Żeby jej niczego nie  brakowało, zrozumiano?
Zrozumiano, pytam?
     - ProszŞ măwiŚ dalej - powiedział Chrypa.
     - Niedaleko od tego  miejsca, gdzieśmy siŞ pierwszy raz  spotkali, stoi
budka telefoniczna. Jest tylko jedna, nie można siŞ pomyliŚ. Porcelana  leży
pod nią. Chcecie, to bierzcie, chcecie  - nie bierzcie, ale żeby mojej żonie
niczego nie brakowało. Jeszcze nieraz przyjdzie nam razem pracowaŚ. A jeżeli
wrăcŞ i dowiem siŞ, że gracie ze mną nieczysto... Nie radzŞ wam  graŚ ze mną
nieczysto. Jasne?
     - Wszystko zrozumiałem  - powiedział Chrypa. -  I po niewielkiej pauzie
zapytał: -- Może bŞdzie potrzebny adwokat?
     - Nie - odpowiedział Red. - Wszystkie pieniądze do ostatniego  grosza -
żonie. Czołem.
     Odwiesił słuchawkŞ, rozejrzał siŞ,  głŞboko  wsadził rŞce w kieszenie i
niespiesznie  poszedł  w  gărŞ ulicy Gărniczej miŞdzy  pustymi niszczejącymi
domami.



     przedstawiciel firm elektronicznych dostarczających aparaturŞ dla MIPC,
filia w Harmont
     Richard H. Nunnun siedział  za biurkiem  u siebie w gabinecie i rysował
diabełki w wielkim notesie do  służbowych notatek. Uśmiechał siŞ przy tym ze
zrozumieniem, kiwał łysą  głową i  nie słuchał interesanta. Po prostu czekał
na telefon, a interesant, doktor Pillman, leniwie robił mu wyrzuty.  A  może
wyobrażał  sobie, że  mu  robi  wyrzuty.  Czy  też  za  wszelką  cenŞ chciał
koniecznie przekonaŚ siebie samego, że robi Nunnunowi wyrzuty.
     - UwzglŞdnimy to wszystko -  powiedział wreszcie Nunnun, dorysował  dla
răwnego  rachunku dziesiątego  diabełka i zamknął notes.  - To  rzeczywiście
skandal...
     Walentin  wyciągnął  cienką  rŞkŞ  i  starannie   strząsnął  popiăł  do
popielniczki.
     -  A  co  konkretnie   zamierzacie  uwzglŞdniŚ?  -  zainteresował   siŞ
grzecznie.
     - Wszystko, co powiedziałeś  - wesoło odparł Nunnun. - Od pierwszego do
ostatniego
     słowa.
     - A co ja powiedziałem?
     -  To  nieistotne  -  oświadczył  Nunnun. -  Cokolwiek  było,  zostanie
uwzglŞdnione.
     Walentin (doktor  Walentin Pillman, laureat  nagrody  nobla  itd. itp.)
siedział  w  głŞbokim  fotelu, malutki, wykwintny pedantyczny,  na zamszowej
kurtce -  ani  plamki, na podciągniŞtych spodniach - ani fałdki, oślepiająca
koszula, gładki krawat w  najlepszym guście,  na wąskich bladych  wargach  -
jadowity  uśmieszek, wielkie  ciemne okulary  zasłaniają oczy,  nad szerokim
niskim czołem - czarne twarde włosy ostrzyżone na jeża.
     -  Moim zdaniem te  fantastyczne  sumy, ktăre  ci płacą,  to  wyrzucone
pieniądze - powiedział. - Ale  to jeszcze  nie wszystko. Moim zdaniem jesteś
sabotażystą, Dick.
     -  Sz-sz-sz! - powiedział szeptem Nunnun. - Nie  tak głośno, na  miłośŚ
boską.
     - Doprawdy - măwił dalej Walentin. - ObserwujŞ ciŞ od dosyŚ dawna, moim
zdaniem ty w ogăle nie pracujesz...
     - Jedną sekundŞ! - przerwał mu Nunnun i pomachał grubym răżowym palcem.
- Jak to nie pracujŞ? Czy chociaż jedna reklamacja pozostała nie załatwiona?
     - Nie wiem - powiedział Walentin i znowu strząsnął popiăł. - Przychodzi
dobra aparatura i przychodzi zła aparatura. Dobra przychodzi czŞściej,  a co
ty masz z tym wspălnego, nie wiem.
     - Gdyby nie ja  - wyjaśnił Nunnun - dobra  przychodziłaby rzadziej, nie
măwiąc o tym, że wy, uczeni, bez  przerwy psujecie dobrą aparaturŞ,  a potem
składacie reklamacje i kto was wtedy kryje? Dam ci przykład...
     Zadzwonił  telefon i Nunnun, z miejsca zapominając o Walentinie, porwał
słuchawkŞ.
     - Mister Nunnun? - zapytała sekretarka. - Znowu pan Lemchen.
     - ProszŞ połączyŚ.
     Walentin wstał,  odłożył  zgasły niedopałek  do  popielniczki, na  znak
pożegnania  uniăsł  na  wysokośŚ  skroni  dwa  palce  i  wyszedł -  maleáki,
wyprostowany, zgrabny.
     - Mister Nunnun? - rozległ siŞ w słuchawce znajomy powolny głos.
     - Słucham pana.
     - Niełatwo zastaŚ pana w biurze, mister Nunnun.
     - Nadeszła właśnie nowa partia...
     - Tak,  wiem już o tym.  Mister Nunnun, przyjechałem nie na długo. Jest
kilka spraw, ktăre koniecznie musimy przedyskutowaŚ osobiście. Mam na  myśli
ostatnie kontrakty z Mitsubishi Dentsu. Chodzi o ich stronŞ prawną.
     - Jestem do paáskich usług.
     - W takim razie, jeśli  pan nie  ma nic przeciwko temu, mniej wiŞcej za
păł godziny w biurze naszej firmy. Zgoda?
     - Zgoda. Za păł godziny.
     Richard  Nunnun odłożył słuchawkŞ,  wstał  i  zacierając pulchne dłonie
przespacerował  siŞ  po gabinecie.  Nawet  zanucił modny szlagier, ale zaraz
zapiał  dyszkantem  i  zaśmiał  siŞ  nad  sobą.  NastŞpnie  wziął  kapelusz,
przerzucił przez ramiŞ płaszcz i wszedł do sekretariatu.
     - Dziecino  - powiedział do sekretarki - biegnŞ do klientăw, niech pani
przejmie dowădztwo garnizonu, proszŞ ze wszystkich sił broniŚ twierdzy, a ja
za to przyniosŞ pani czekoladkŞ.
     Sekretarka  rozkwitła.  Nunnun  posłał  jej  pocałunek i  potoczył  siŞ
korytarzami instytutu.  Kilkakrotnie  prăbowano  go  zatrzymaŚ,  ale  Nunnun
wykrŞcał siŞ żartami, prosił, aby przetrwaŚ do jego powrotu,  dbaŚ o  nerki,
stosowaŚ  relaks  i  w  koácu,  myląc  pogonie,  wytoczył  siŞ   z   gmachu,
automatycznie machnąwszy złożoną przepustką przed nosem dyżurnego sierżanta.
Mad miastem wisiały niskie  chmury,  było parno  i  pierwsze  niezdecydowane
krople czarnymi gwiazdkami ciemniały na asfalcie. Nunnun narzucił płaszcz na
głowŞ,  pobiegł truchtem wzdłuż parkingu do swego peugota, wskoczył do wozu,
zerwał z głowy płaszcz i rzucił go na tylne  siedzenie.  Z bocznej  kieszeni
marynarki wyjąl "owaka" w kształcie czarnej gładkiej pałeczki, włożył  go do
stacyjki i wielkim palcem wcisnął aż do oporu.  Potem  chwilŞ usadawiał  siŞ
wygodnie za kierownicą i nacisnął pedał gazu. Peugeot bezszelestnie wytoczył
siŞ na środek ulicy i popŞdził w stronŞ bramy.
     Deszcz lunął  nagle. Jakby  w  niebie przewrăcono ceber z wodą. Jezdnia
stała  siŞ śliska i wăz zarzucało na zakrŞtach, Nunnun włączył wycieraczki i
zmniejszył prŞdkośŚ. A wiŞc  raport już dotarł  gdzie należy,  myślał. Teraz
bŞdą  mnie chwaliŚ. No căż - popieram. LubiŞ, kiedy mnie chwalą. Szczegălnie
kiedy  mnie  chwali  sam  Herr  Lemchen, ktăremu  to przychodzi z najwyższym
trudem. Dziwna rzecz, dlaczego człowiekowi jest przyjemnie, kiedy go chwalą?
PieniŞdzy od tego nie przybywa.  Sława? Jaka wśrăd nas może byŚ sława? "Stał
siŞ sławny i teraz słyszało  o nim trzech  ludzi". No, powiedzmy,  czterech,
jeżeli liczyŚ Bejlisa.  Człowiek jest zabawną  istotą.  Wygląda  na  to,  że
lubimy pochwałŞ,  jako taką. Jak dzieci -  lody.  To głupie.  Jakże ja  mogŞ
wyrosnąŚ  we  własnych oczach? Căż to -  nie  znam  samego  siebie? Nie znam
starego,  grubego Richarda  H.  Nunnuna? Ale a propos -  co właściwie znaczy
"H"? Ładna  historia!  I nawet nie ma kogo zapytaŚ...  Przecież nie  zapytam
Herr Lemchena... Aha, przypomniałem sobie! Herbert. Richard  Herbert Nunnun.
Ależ leje!
     SkrŞcił  na  Centralny  Bulwar i nagle  pomyślał  -  jak siŞ  to miasto
rozrosło  w ciągu  ostatnich  lat!  Jakie wieżowce!  O, tu stawiają  jeszcze
jeden. Co też tu  bŞdzie?  Aha, Lunacenter, najlepszy na świecie jazz  i dom
publiczny na tysiąc  miejsc, wszystko dla naszego  walecznego garnizonu, dla
naszych turystăw, szczegălnie dla  tych starszych i dla szlachetnych rycerzy
nauki. A  przedmieścia pustoszeją, i trupy  wstające  z mogił  już nie  mają
dokąd wracaŚ.
     - Tych, co z martwych  powstali, nie przyjmie dom stary, dlatego też są
gniewni  i smutni  bez miary  -  powiedział raptem  głośno.  Tak,  chciałbym
wiedzieŚ, czym to siŞ skoáczy. nawiasem măwiąc, dziesiŞŚ lat temu wiedziałem
dokładnie, czym siŞ skoáczyŚ powinno. Kordon  sanitarny. Pas ziemi  niczyjej
szerokości piŞŚdziesiŞciu  kilometrăw. Żołnierze,  uczeni  i nikogo  wiŞcej.
Straszny  wrzăd na ciele  planety  bŞdzie  hermetycznie  izolowany... Głupia
historia, przecież  niby wszyscy tak uważali, nie tylko ja. Jakie wygłaszano
przemăwienia,  jakie   uchwalono   dekrety!   A  teraz  nawet  trudno  sobie
przypomnieŚ, w jaki sposăb ta powszechna niezłomna determinacja rozlazła siŞ
po kościach... Z jednej strony nie sposăb nie przyznaŚ, a z drugiej strony -
nie sposăb  siŞ  nie zgodziŚ.  A zaczŞło siŞ, o  ile  pamiŞtam, wtedy, kiedy
pierwszy stalker wyniăsł ze Strefy pierwsze "owaki". Bateryjki... Tak, chyba
właśnie  od tego  siŞ zaczŞło.  Zwłaszcza  kiedy odkryto,  że one  mogą  siŞ
rozmnażaŚ.  Wrzăd  okazał siŞ tylko  czŞściowo wrzodem, a może w  ogăle  nie
wrzodem,  tylko skarbcem... A teraz już  nikt nawet nie wie, co to właściwie
takiego -  wrzăd, sezam, pokusa piekielna, puszka Pandory,  czort, diabeł...
Każdy z tego korzysta,  jak umie. MŞczą siŞ od dwudziestu lat, wsadzili w to
miliardy, a zamiast zorganizowanego  rabunku  - ucho  od śledzia. Każdy robi
swăj maleáki  biznes, a uczone głowy z poważnymi  minami głoszą; -  z jednej
strony nie sposăb  nie przyznaŚ,  a  z drugiej nie sposăb  siŞ  nie zgodziŚ,
ponieważ obiekt taki to a  taki, poddany  działaniu  promieni Roentgena  pod
kątem osiemnastu stopni, wypromieniowuje quasi - cieplne elektrony pod kątem
dwudziestu dwu stopni...  Do diabła  z  tym wszystkim!  Tak czy inaczej, nie
zdążŞ  zobaczyŚ  czym  to siŞ skoáczy...  Samochăd  minął  willŞ  Ścierwnika
Barbridgea.
     Z  powodu ulewnego  deszczu  we wszystkich oknach  paliło siŞ światło -
było widaŚ, jak na pierwszym piŞtrze w  pokojach piŞknej Diny przesuwają siŞ
taneczne pary. Albo zaczŞli dziś rano, albo w żaden sposăb nie mogą skoáczyŚ
od wczorajszego  wieczora. Ostatnio taka moda  zapanowała w mieście -  bawią
siŞ bez przerwy dniami i nocami. Twardą wychowaliśmy miodzież, niezmordowaną
i upartą w swoich zamierzeniach...
     Nunnun zatrzymał wăz przed niepozornym budynkiem ze skromnym szyldem  -
"Biuro prawne Semp-Semp and Caiman". Wyjął ze stacyjki i schował do kieszeni
"owaka",  zarzucił znowu  na  głowŞ płaszcz, złapał  kapelusz  i rzucił  siŞ
biegiem do bramy  - przemknął  po  schodach  przykrytych wytartym chodnikiem
obok portiera zagłŞbionego w gazecie, zastukał obcasami po ciemnym korytarzu
pierwszego  piŞtra   przesyconego  specyficznym  zapachem,  ktărego   naturŞ
daremnie prăbował kiedyś wyjaśniŚ, otworzył drzwi w samym koácu korytarza  i
wszedł do sekretariatu. Na  miejscu  sekretarki siedział nieznajomy,  smagły
młodzieniec. Był  bez marynarki,  w białej  koszuli, z  wysoko  podwiniŞtymi
rŞkawami. Dłubał we  wnŞtrzu  skomplikowanego elektronicznego aparatu, ktăry
stał na stoliku zamiast maszyny do pisania. Richard Nunnun  powiesił płaszcz
na  wieszaku,  przygładził  oburącz  resztki  włosăw  za  uszami i  pytająco
spojrzał  na  młodego  człowieka. Tamten skinął głową. Wtedy Nunnun otworzył
drzwi do gabinetu.
     Herr Lemchen wstał  z  wielkiego  skărzanego  fotela,  ktăry stał  przy
zasłoniŞtym portierą oknie, i wyszedł na spotkanie  Nunnuna. Na prostokątnej
generalskiej  twarzy  Lemchena  pojawiły  siŞ  zmarszczki  oznaczające ni to
życzliwy uśmiech, ni to  strapienie z powodu odrażającej aury, lub  też, byŚ
może, z trudem opanowywaną chŞŚ kichniŞcia.
     -  A  wiŞc  przyszedł  pan  - powiedział  wolno.  - ProszŞ wejśŚ  i siŞ
rozgościŚ.
     Nunnun  poszukał oczami  czegoś do siedzenia, ale nie  znalazł  niczego
oprăcz twardego krzesła z twardym oparciem, ukrytego za biurkiem. Wobec tego
przysiadł siŞ na krawŞdzi biurka. Jego radosny nastrăj z niejasnych przyczyn
zaczął  siŞ ulatniaŚ - nie miał jeszcze  pojŞcia  dlaczego. Znienacka  jasno
zrozumiał,  że nikt go chwaliŚ nie bŞdzie.  WrŞcz przeciwnie.  Dzieá gniewu,
pomyślał filozoficznie i przygotował siŞ na najgorsze.
     - Może  papierosa? -  zaproponował Herr  Lemchen na powrăt zasiadając w
fotelu.
     - DziŞkujŞ, nie palŞ.
     Herr Lemchen pokiwał  głową z taką miną, jakby właśnie potwierdziły siŞ
jego najgorsze przypuszczenia, oparł łokcie o biurko, zaplătł palce  i przez
jakiś czas uważnie kontemplował tŞ konstrukcjŞ.
     - Jak sądzŞ, problemăw prawnych firmy  "Mitsubishi Dentsu" nie bŞdziemy
chwilowo omawiaŚ - powiedział wreszcie.
     To był żart. Richard Nunnun uśmiechnął siŞ z gotowością i powiedział:
     - Jak pan sobie życzy.
     SiedzieŚ  na  stole  było diabelnie  niewygodnie,  nogi majtały  siŞ  w
powietrzu, krawŞdź blatu wpijała siŞ w siedzenie.
     - Z przykrością muszŞ pana zawiadomiŚ  - powiedział  pan  Lemchen -  że
paáski raport wywołał na gărze nadzwyczaj pozytywne wrażenie.
     - Hm... - powiedział Nunnun. Zaczyna siŞ - pomyślał.
     - Zamierzano  nawet  przedstawiŚ pana  do  odznaczenia  - ciągnął  Herr
Lemchen.  - Ja wszakże zaproponowałem, żeby z  tym  poczekaŚ.  I  postąpiłem
słusznie. - Przestał wreszcie kontemplowaŚ konstrukcjŞ z dziesiŞciu palcăw i
spode łba spojrzał na Nunnuna. - Zapewne zechce siŞ pan dowiedzieŚ, dlaczego
przejawiłem taką, wydawałoby siŞ, przesadną ostrożnośŚ.
     - Niezawodnie miał pan podstawy  ku temu -  znudzonym głosem powiedział
Nunnun.
     -  Owszem,  miałem. Co wynikało z  paáskiego raportu? Grupa  "Metropol"
zlikwidowana. DziŞki paáskim wysiłkom. Grupa "Zielony  Kwiatek" schwytana na
gorącym uczynku i aresztowana  w pelnym składzie.  Znakomita robota. Răwnież
paáska.  Grupy  "Warr"  i  "Quasimodo",  "WŞdrowni  Muzykanci"  i  wszystkie
pozostale, nie  pamiŞtam ich nazw,  uległy samolikwidacJi,  ponieważ zdawały
sobie sprawŞ, że jak  nie dziś to jutro zostaną nakryte.  Istotnie, tak było
naprawdŞ, wszystkie  te  informacje potwierdzają siŞ  z  innych źrădeł. Wrăg
jest  rozgromiony,  pan został  sam na placu boju.  Przeciwnik  rejteruje  w
panice, ponosząc ogromne straty. Czy słusznie oceniłem sytuacjŞ?
     -  W  każdym  razie - ostrożnie  powiedział Nunnun -  w ciągu ostatnich
trzech miesiŞcy przemyt  materiałăw ze Strefy ustał. Kanał przerzutowy przez
Harmont już nie  funkcjonuje... Przynajmniej tak wynika z moich obserwacji -
dodał.
     - A wiŞc przeciwnik zrejterował, czy nie tak?
     - Jeżeli pan nalega na takie sformułowanie... Tak.
     - Nie tak! - powiedział Herr Lemchen. - Rzecz w tym, że ten  przeciwnik
nigdy nie rejteruje. Wiem  o tym z całą  pewnością. Przedwczesnym raportem o
zwyciŞstwie  zademonstrował  pan  swoją  niedojrzałośŚ.  I  właśnie  dlatego
zaproponowałem,  aby  w tej  chwili  jeszcze  nie wystŞpowaŚ  z  wnioskiem o
odznaczenie pana.
     A idź ze  ty  ze  swoimi odznaczeniami,  myślał Nunnun kołysząc  nogą i
posŞpnie patrząc w migające noski păłbutăw. Szympansowi w pobliskim ZOO mogŞ
wrŞczyŚ  twoje ordery!  Też  siŞ  znalazł wychowawca  i  moralista, ja i bez
ciebie wiem,  z kim tu  mam do czynienia, nie ma co właziŚ na ambonŞ. Ja sam
znam  dobrze  nieprzyjaciela. Powiedz  jasno  i wyraźnie,  gdzie, jak  i  co
przegapiłem... co  ci dranie wymyślili nowego... gdzie, jak  i w jaki sposăb
znaleźli dziurŞ w sieci... i bez wstŞpnych  przemăwieá, nie jestem smarkatym
nowicjuszem,  mam szăsty  krzyżyk  na  karku  i  nie  siedzŞ tu  dla  twoich
parszywych orderăw...
     - Co pan słyszał o Złotej Kuli? - zapytał nagle Herr Lemchen. O Boże, z
irytacją pomyślał Nunnun. Czego on siŞ  teraz uczepił Złotej Kuli? Niech ciŞ
diabli. Co za paskudny sposăb prowadzenia rozmowy...
     - Złota Kula jest przedmiotem legendy - zameldował głosem bez wyrazu. -
Mityczna konstrukcja  znajdująca siŞ w  Strefie, mająca rzekomo kształt oraz
wygląd złotej kuli i przeznaczona do spełniania ludzkich życzeá.
     - Dowolnych?
     - Według  kanonicznego tekstu  legendy -  dowolnych.  Istnieją jednakże
warianty...
     - Tak - powiedział Herr Lemchen. - A co pan słyszał o "lampie śmierci"?
     - Osiem lat temu - znudzonym głosem zaczął  Nunnun - stalker o nazwisku
Stephen Norman,  zwany  Okularnikiem,  wyniăsł  ze Strefy pewien  przedmiot,
ktăry  okazał siŞ  o ile można sądziŚ, pewnego rodzaju systemem  generatorăw
promieniowania, śmiertelnego  dla ziemskich organizmăw. Wymieniony Okularnik
proponował  ten agregat instytutowi, nie  dogadali siŞ co do ceny. Okularnik
poszedł do  Strefy  i nie wrăcił. Gdzie obecnie  znajduje siŞ agregat  - nie
wiadomo. Znany  panu Hugh z "Metropolu" proponował  za  ten agregat  dowolną
sumŞ, jaka siŞ zmieści na czeku.
     - To wszystko? - zapytał Herr Lemchen.
     - Wszystko - odparł  Nunnun. Demonstracyjnie  rozglądał siŞ po  pokoju.
Pokăj okazał siŞ nieciekawy, nie było na co patrzeŚ.

     - Tak - powiedział Lemchen. - A co pan słyszał o "raczym oku"?
     - O czyim oku?
     -  O  raczym.  Rak. Nie wie pan? - Herr  Lemchen zastrzygł w  powietrzu
dwoma palcami.
     - Taki z kleszczami.
     - Pierwszy raz słyszŞ - powiedział Nunnun i zasŞpił siŞ.
     -  No, a  co pan  wie  o "grzmiących  serwetkach"?  Nunnun zeskoczył  z
biurka, stanął przed Lemchenem i wsadził rŞce w kieszenie.
     - Nic nie wiem - powiedział. - A pan?
     -  Niestety, ja  răwnież nic  nie  wiem.  Ani  o "raczym  oku",  ani  o
"grzmiących serwetkach". A tymczasem jedno i drugie istnieje.
     - W mojej Strefie? - zapytał Nunnun.
     -  Ależ niechże pan usiądzie - powiedział Herr Lemchen machając dłonią.
- Nasza rozmowa dopiero siŞ zaczyna, niech pan usiądzie.
     Nunnun obszedł biurko i usiadł na twardym krześle z wysokim oparciem.
     Dokąd on  zmierza?  - myślał gorączkowo. - Co  to za nowe  historie? Na
pewno znaleźli  coś w  innych Strefach, a on prăbuje mnie zaskoczyŚ,  głupie
bydlŞ. Nigdy  mnie  nie  lubił, stary  piernik,  nie  może  zapomnieŚ tamtej
fraszki...
     - A wiŞc bŞdziemy kontynuowaŚ nasz maleáki egzamin -  oznajmił Lemchen.
Odchylił portierŞ i wyjrzał przez okno. - Leje!  -  zakomunikował.  - Bardzo
lubiŞ.  - Puścił zasłonŞ, rozparł siŞ w fotelu i  patrząc w sufit zapytał: -
Co słychaŚ u starego Barbridge'a?
     -  Barbridge?  -  Ścierwnik  Barbridge  jest  pod  obserwacją.  Kaleka,
niezależny  materialnie,  nie  ma  powiązaá  ze  Strefą.  Jest  właścicielem
czterech barăw z dancingiem i organizuje pikniki dla oficerăw garnizonu oraz
turystăw. Cărka  Dina  prowadzi dośŚ  niezrăwnoważony tryb życia. Syn  Artur
świeżo  ukoáczył  prawniczy  college. Herr Lemchen  z  zadowoleniem  pokiwał
głową.
     - Krătko i jasno - pochwalił. - A co porabia Kreon Maltaáczyk?
     - Jeden z niewielu czynnych  stalkerăw. Był związany z grupą Quasimodo,
teraz za moim  pośrednictwem sprzedaje  towar  Instytutowi.  Trzymam  go  na
wolności - kiedyś ktoś może i złapie przynŞtŞ. Co prawda ostatnio ostro pije
i obawiam siŞ, że długo nie pociągnie.
     - Kontakty z Barbridgem?
     - Zaleca siŞ do Diny. Bez powodzenia.
     - Bardzo  dobrze  - powiedział Herr  Lemchen.  -  A  co wiadomo o Rudym
Shoeharcie?
     - Miesiąc temu  wyszedł z  wiŞzienia. Materialnie niezależny.  Prăbował
wyemigrowaŚ, ale... Ale w głowie mu teraz Strefa.
     - To wszystko?
     - Wszystko.
     -  Niewiele  - powiedział pan Lemchen. - A jak wyglądają sprawy Cartera
SzczŞściarza?
     -  Już  wiele  lat  temu przestał  byŚ  stalkerem.  Handluje  używanymi
samochodami,  a  oprăcz  tego  ma warsztat, w  ktărym  adaptuje  silniki  do
"owakăw". Czworo dzieci, żona umarła rok temu. Teściowa.
     Lemchen pokiwał głową
     - O kim z weteranăw zapomniałem? - zapytał dobrodusznie.
     - Zapomniał pan  o Jonathanie Mywse,  przezwisko Kaktus. Teraz  jest  w
szpitalu, umiera na raka. I zapomniał pan o Szuwaksie...
     - Tak, tak. co z Szuwaksem?
     -  Szuwaks jak to  Szuwaks,  ciągle ten sam -  powiedział Nunnun.  - Ma
trzyosobową  grupŞ. Tygodniami znikają  w  Strefie.  Wszystko,  co znajdują,
niszczą na miejscu. A jego Stowarzyszenie Wojujących Aniołăw rozleciało siŞ.
     - Dlaczego?
     - Jak pan pamiŞta, stowarzyszenie skupowało towar  i Szuwaks odnosił go
z  powrotem  do Strefy.  Szatanowi,  co  szataáskie. Teraz nie ma  już czego
skupowaŚ, a poza tym nowy dyrektor filii napuścił na nich policjŞ.
     - Rozumiem - powiedział Herr Lemchen. - No a młodzi?
     -  Căż  młodzi...  Przychodzą  i odchodzą.  Jest  może  piŞciu, sześciu
chłopcăw z jakim takim doświadczeniem, ale ostatnio nie mają komu sprzedawaŚ
towaru,  wiŞc  są w kropce. Ja ich powoli  oswajam... Mam wszelkie podstawy,
szefie,  uznaŚ,  że w mojej Strefie  stalkerstwo praktycznie siŞ  skoáczyło.
Starzy odeszli,  młodzież  nic  nie  umie, zresztą  i prestiż  zawodu  mocno
podupadł. Konkurentem jest technika, stalker
     - automat.
     - Tak, tak, słyszałem  o tym -  powiedział Hen" Lemchen. -  Jednakże te
automaty na razie  osiągają  zbyt nikłe wyniki w stosunku do ilości energii,
ktărą pobierają. Czy może siŞ mylŞ?
     - To kwestia czasu. Już niedługo automaty staną siŞ opłacalne.
     - To znaczy kiedy?
     - Za piŞŚ, sześŚ lat...
     Herr Lemchen znowu pokiwał głową.
     -  Jeżeli  już  przy  tym  jesteśmy, pan zapewne jeszcze  nie  wie,  że
przeciwnik răwnież zaczął stosowaŚ automaty.
     - W mojej Strefie? - czujnie powtărzył Nunnun.
     - I w paáskiej  răwnież. Mają bazŞ w Rexopolis, przerzucają maszyny  na
helikopterach przez  găry i Wąwăz Żmij na  Jezioro Czarne, u podnăża szczytu
Boldera...
     - Przecież to są peryferie - z niedowierzaniem powiedział Nunnun. - Tam
nic nie ma, co oni mogą tam znaleźŚ?
     -  Niewiele,  bardzo niewiele. Ale  znajdują. Zresztą to tylko  tak dla
Informacji,  pana to  nie dotyczy...  Zreasumujemy. Stalkerăw - zawodowcăw w
Harmont  już prawie  nie  ma. Ci,  ktărzy  zostali, od Strefy trzymają siŞ z
daleka.  Młodzież  jest   zdezorientowana  i  trwa  proces   jej  oswajania.
Przeciwnik został rozbity, rozproszony, ukryty w swoich barłogach liże rany.
Towaru  nie  ma,  a  kiedy siŞ pojawia,  nie znajduje  nabywcăw.  Nielegalny
przemyt materiałăw ze Strefy skoáczył siŞ trzy miesiące temu. Czy tak?
     Nunnun  milczał.  Teraz,  myślał, teraz  mi przysunie.  Ale  gdzie jest
dziura  w mojej sieci? I to spora, o Ile  siŞ znam na medycynie, no prŞdzej,
prŞdzej, stary parasolu! Nie mŞcz człowieka...
     - Nie słyszŞ  odpowiedzi  -  oznajmił Herr Lemchen  i przyłożył dłoá do
pomarszczonego włochatego ucha.
     -  Dobra, szefie - ponuro  powiedział Nunnun. - Starczy. Już  mnie  pan
usmażył i ugotował, niech pan podaje na stăł.
     Herr Lemchen wydał z siebie nieokreślone chrząkniŞcie.
     - Nie ma pan mi nawet  nic do powiedzenia - powiedział z  nieoczekiwaną
goryczą.  -- Gapi  siŞ pan we mnie jak sroka  w  gnat, a  jak ja siŞ czułem,
kiedy przedwczoraj...  -  Znienacka przerwał, wstał i powŞdrował do sejfu. -
Krătko  măwiąc,  przez ostatnie  dwa  miesiące, tylko  według dostŞpnych nam
informacji, przeciwnik otrzymał ponad sześŚ  tysiŞcy  jednostek  materiału z
răżnych Stref. - Zatrzymał siŞ przy sejfie, pogłaskał jego lakierowany bok i
gwałtownie odwrăcił siŞ do Nunnuna. - Niech pan nie żywi iluzji! - wrzasnął.
-  Odciski  palcăw Barbridgea!  Odciski  palcăw  Maltaáczykal Odciski palcăw
Nochala  Ben Halevi,  o  ktărym pan  nawet nie uznał  za stosowne wspomnieŚ!
Odciski palcăw Polipa Herescha i Liliputa  Cmygal  Tak pan  oswaja  tutejszą
młodzież?  "Bransoletkl", "Igiełki"  "Białe wiatraczki"!  Mało tego!  Jakieś
"racze  oczy", jakieś  "suche  grzechotki", "grzmiące  serwetki",  niech  je
diabli wezmą! - znowu urwał, wrăcił  na fotel, zaplătł rŞce jak poprzednio i
grzecznie zapytał: - Co pan o tym sądzi, mister Nunnun?
     Nunnun wyjął chusteczkŞ do nosa i wytarł kark i szyjŞ.
     - Nic nie sądzŞ - wychrypiał  uczciwie. - Przepraszam, szefie,  ale  ja
teraz  w ogăle... Niech  trochŞ oprzytomniejŞ... Barbridge! Barbridge nie ma
nic wspălnego ze Strefą! Znam  jego każdy krok!  Urządza popijawy i  pikniki
nad   Jeziorem,  zgarnia  niezłą   forsŞ  i  po  prostu   nie  potrzebuje...
Przepraszam, oczywiście gadam głupstwa, ale zapewniam pana, że nie spuściłem
oka z Barbridgea od momentu wyjścia ze szpitala...
     - Dłużej nie  zatrzymujŞ pana - powiedział Herr Lemchen. - DajŞ tydzieá
czasu. Ma pan przedstawiŚ swoje wnioski na temat  kanałăw, jakimi  materiały
ze Strefy trafiają do rąk Barbridgea... i wszystkich innych. Do widzenia!
     Nunnun wstał, niezgrabnie skłonił głowŞ przed profilem  Herr Lemchena i
nadal wycierając  chusteczką obficie spoconą szyjŞ, wyszedł do sekretariatu.
Smagły młodzieniec palił, z zadumą wpatrując siŞ w rozbebeszoną elektronikŞ.
Przelotnie spojrzał w stronŞ  Nunnuna  -  oczy miał puste,  zwrăcone  w głąb
siebie. Richard Nunnun byle jak nasadził na głowŞ kapelusz, złapał pod pachŞ
płaszcz  i wyniăsł siŞ do wszystkich diabłăw. Coś  takiego jeszcze  nigdy mi
siŞ nie zdarzyło - myślał chaotycznie. Coś podobnego! Nochal Ben Halevi! Już
nawet przezwiska  siŞ  dorobił...  Kiedy? Taki  smarkacz,  wygląda jakby  do
trzech  nie  potrafił zliczyŚ...  nie, to nie to,  ciągle  nie to... Ach, ty
bydle bezmăzgie, ty Ścierwniku! Tu mnie dopadłeś!  Zrobiłeś mnie w konia jak
ostatniego kretyna... Jak to  siŞ stało? Przecież to po prostu nie mogło siŞ
staŚ!  No, identycznie  jak  wtedy w Singapurze  -  mordą o ziemiŞ,  głową o
ścianŞ...
     Wsiadł  do samochodu i przez jakiś czas nie  bardzo  wiedząc,  na jakim
świecie jest, szukał na desce rozdzielczej kluczyka do stacyjki. Z kapelusza
kapało na  kolana wiŞc go  zdjął  i  nie patrząc rzucił za siebie.  RzŞsisty
deszcz  zalewał przednią szybŞ i Richardowi Nunnunowi  z niewiadomego powodu
wydało siŞ,  że z tej właśnie  przyczyny  nie ma zielonego pojŞcia, co dalej
począŚ. Kiedy zdał sobie z tego sprawŞ, z całej siły rąbnął  piŞścią w swoje
łyse czoło. Ulżyło. Od razu sobie przypomniał, że kluczyka nie ma i  byŚ nie
może, a za to w kieszeni leży "owak". Wieczny akumulator. I  że choŚbyś miał
pŞknąŚ,  trzeba go  wyjąŚ z kieszeni  i  wetknąŚ w  gniazdko, i wtedy bŞdzie
można przynajmniej gdzieś pojechaŚ
     - aby dalej  od  tego  domu,  od  tego okna,  przez  ktăre  niezawodnie
obserwuje go stara purchawa...
     RŞka   Nunnuna  z  "owakiem"   zamarła  w  połowie   drogi.  Tak,  wiem
przynajmniej,  od kogo trzeba zacząŚ. No i właśnie od niego zacznŞ. Och, jak
ja od niego zacznŞ! Nikt nigdy  od nikogo tak nie zaczynał, jak ja od  niego
zacznŞ, i  to natychmiast. I z taką przyjemnością. Puścił w ruch wycieraczki
i pojechał bulwarem, jeszcze  prawie  nic przed sobą nie  widział,  ale  już
powoli  siŞ uspokajał.  To nic. ChoŚby nawet i tak jak w  Singapurze. Koniec
koácăw w  Singapurze wszystko  siŞ  przecież dobrze  skoáczyło... Też wielka
parada, raz mordą o ziemiŞ! Mogło byŚ  gorzej! Nie mordą i nie o ziemiŞ, ale
o coś takiego  z gwoździami... Dobra, nie bŞdziemy siŞ rozpraszaŚ. Gdzie ten
măj zakład? Ni cholery nie widaŚ... Aha jest.
     Pora była nie urzŞdowa, ale zakład "Minut PiŞŚ" płonął światłami niczym
"Metropol".  Otrząsając siŞ jak pies  na brzegu,  Richard Nunnun wkroczył do
rzŞsiście  oświetlonego  hallu  śmierdzącego  tytoniem, drogerią  i  skisłym
szampanem. Stary Bennie, jeszcze bez liberii, siedział przy barku na ukos od
wejścia i coś  żarł  trzymając w  garści widelec. Przed nim, złożywszy wśrăd
pustych  kieliszkăw  swăj  potworny  biust siedziała  Madame  i  frasobliwie
patrzyła, jak Bennie siŞ odżywia. W  hallu nawet jeszcze nie posprzątano  po
wczorajszym. Kiedy Nunnun wszedł, Madame niezwłocznie zwrăciła w jego stronŞ
szeroką  otynkowaną  twarz,  początkowo  niezadowoloną, a w sekundŞ  păźniej
rozpromienioną zawodowym uśmiechem.
     - Ha!  - powiedziała basem. - Byłby to sam pan Nunnun? Ma pan ochotŞ na
dziewczynkŞ? Bennie obojŞtnie żarł dalej, był głuchy jak pieá.
     -  Witaj,  staruszko! -  powiedział Nunnun zbliżając siŞ. -  Po  co  mi
dziewczynki, jeżeli widzŞ prawdziwą kobietŞ.
     Bennie  wreszcie  zauważył  Nunnuna.  Straszna  maska  w  purpurowo   -
granatowych bliznach wykrzywiła siŞ z wysiłkiem w powitalnym uśmiechu.
     - Dzieá dobry, szefie! - wychrypiał. - Przyszedł pan siŞ obsuszyŚ?
     Nunnun uśmiechnął siŞ  w  odpowiedzi i  skinął  mu  dłonią.  Nie  lubił
rozmawiaŚ z Bennie - bez przerwy trzeba było krzyczeŚ.
     - Gdzie măj zarządca, nie wiecie? - zapytał.
     - U siebie - odparta Madame. - Jutro trzeba zapłaciŚ podatki.
     -  Och,  te podatki! - Powiedział Nunnun. - No dobra. Madame, proszŞ mi
przygotowaŚ to, co lubiŞ, niedługo wrăcŞ.
     Bezszelestnie  stąpając  po   grubym   syntetycznym  dywanie  przeszedł
korytarzem, minął zasłoniŞte portierami gabinety - na  ścianie  obok każdego
gabinetu  wisiała  podobizna  jakiegoś   kwiatka  -  skrŞcił  w  niewidoczny
korytarzyk i bez pukania otworzył obite skărą drzwi.
     Gnat  Ratiusza siedział przy biurku i  studiował w lusterku złowieszczy
pryszcz  na nosie. Miał  głŞboko w  dupie jutrzejsze podatki.  Przed nim, na
idealnie  pustym  stole,  stał  słoiczek  z  maścią  rtŞciową  i szklanka  z
przezroczystym  płynem. Gnat Ratiusza podniăsł na Nunnun przekrwione  oczy i
zerwał siŞ na nogi  wypuszczając lusterko, Nunnun  bez słowa usiadł w fotelu
naprzeciw,  przez  jakiś  czas  w  milczeniu  obserwował łajdaka  i  słuchał
niewyraźnego  mamrotania  na temat przeklŞtego  deszczu  i reumatyzmu. Potem
powiedział:
     - Zamknij  no  drzwi na  klucz, pieseczku. Gnat  łomocząc plaskostopymi
nożyskami podbiegi do drzwi, szczŞknął kluczem i wrăcił do  biurka. Włochatą
bryłą wznosił siŞ nad Nunnunem, z oddaniem patrząc mu w usta.  Nunnun ciągle
jeszcze obserwował go  przez zmrużone powieki, nie wiadomo dlaczego  właśnie
teraz przypomniał sobie, że Gnat Katiusza naprawdŞ nazywa siŞ Rafael. Gnatem
przezwano go za potwornie  kościste piŞści, nagie, sinoczerwone, wyzierające
z  jego  gŞsto  owłosionych rąk  jak z mankietăw. Katiusza zaś nazwał siebie
sam,  świŞcie  przekonany,  że  jest  to  tradycyjne  imiŞ   wielkich  carăw
mongolskich. Rafael. No căż, zaczniemy, Rafaelu.
     - Co słychaŚ? - zapytał serdecznie.
     -  Wszystko  w  najlepszym  porządku,  szefie  - spiesznie odpowiedział
Rafael - Gnat.
     - W sprawie tamtego skandalu byłeś w komendanturze?
     - Dałem komu trzeba sto piŞŚdziesiąt. Wszyscy są zadowoleni.
     - Potrącisz sobie te  sto  piŞŚdziesiąt - powiedział Nunnun. - To twoja
wina,  pieseczku. Trzeba było pilnowaŚ.  Gnat  przybrał nieszczŞśliwy  wyraz
twarzy i z pokorą rozłożył wielkie łapy.
     - W hallu trzeba położyŚ nowy parkiet - powiedział Nunnun.
     - Zrobi siŞ.

     Nunnun pomilczał chwilŞ ściągając wargi.
     - Towar? - zapytał zniżając glos.
     - TrochŞ jest - răwnież zniżając głos powiedział Gnat.
     - Pokaż.
     Gnat skoczył do sejfu wyjął  paczuszkŞ położył na biurku przed Nunnunem
i rozpakował. Nunnun jednym palcem pogrzebał w kupce "czarnych bryzg", wziął
do rŞki "bransoletkŞ", obejrzał ją ze wszystkich stron i odłożył z powrotem.
     - To wszystko? - zapytał.
     - Nie przynoszą - przepraszająco powiedział Gnat.
     -  Nie  przynoszą... - powtărzył Nunnun. Starannie przymierzył  siŞ i z
całej siły noskiem  buta kopnął Gnata  w goleá. Gnat jŞknął,  nawet pochylił
siŞ, żeby siŞ złapaŚ za bolące miejsce, ale zrezygnował i natychmiast stanął
na bacznośŚ. Wtedy Nunnun zerwał siŞ z fotela odepchnął  go, złapał Gnata za
kołnierz koszuli i ruszył do niego,  kopiąc, przewracając  oczami i szepcząc
straszliwe  przekleástwa.  Gnat,  stŞkając  i  jŞcząc,  zadzierał głowŞ  jak
spłoszony koá, cofał siŞ tyłem do chwili, kiedy runął na kanapŞ.
     - Na dwie  strony pracujesz, ścierwo? - syczał Nunnun  prosto w białe z
przerażenia ślepia.  - Ścierwnik kąpie  siŞ  w towarze,  a  ty mi przynosisz
koraliki w papierku?
     - zamachnął siŞ i trzasnął Gnata w twarz, starając siŞ trafiŚ w pryszcz
na nosie.
     - Ja ciŞ w kryminale zgnojŞ! Zgnijesz za życia, śmierdzielu... Na chleb
i wodŞ... Pożałujesz, że ciŞ matka na świat wydała! - znowu trzasnął piŞścią
w  pryszcz na nosie. - Skąd Barbridge ma towar? Dlaczego jemu przynoszą, nie
tobie?  Kto  przynosi?  Dlaczego ja o niczym nie  wiem? Dla kogo  pracujesz,
sukinsynu? Gadaj!
     Gnat bezdźwiŞcznie otwierał i zamykał usta. Nunnun zostawił  go, wrăcił
na fotel i położył nogi na biurku.

     - Jak  Boga kocham,  szefie... Co  znowu!  Jaki towar? Ścierwnik nie ma
żadnego towaru. Teraz nikt nie ma towaru...
     -  Ty co? Masz zamiar spieraŚ siŞ ze mną? -  serdecznie  zapytał Nunnun
zdejmując nogi z biurka.
     - Ależ skąd szefie... Jak  Boga... - spiesznie zaprzeczył Gnat. - Żebym
tak zdrăw był! Ja, spieraŚ siŞ! nawet mi przez myśl nie przeszło...
     -  WygoniŞ jak psa - ponuro oznajmił Nunnun. -  Nie umiesz pracowaŚ. Na
cholerŞ  mi  taki  kretyn?  Tacy  jak  ty  na  pŞczki  poniewierają  siŞ  po
śmietnikach. A mnie jest potrzebny facet z głową.
     - Momencik,  szefie -  rozsądnie powiedział  Gnat,  rozmazując  krew po
twarzy. - Po co od razu naskakiwaŚ?...  Może  jednak sprăbujemy pogadaŚ... -
ostrożnie pomacał  pryszcz  koácem palca.  -  Że  podobno Barbridge ma  dużo
towaru? nie wiem. ProszŞ siŞ nie gniewaŚ, ale ktoś pana ocyganił, nikt teraz
towaru nie  ma. Do Strefy sami smarkacze  chodzą,  no ale  oni  przecież nie
wracają, nie,  szefie,  ktoś pana nabiera...  Nunnun obserwował go spod oka.
Wyglądało  na to,  że Gnat  rzeczywiście nic  nie wie.  Zresztą łgaŚ mu było
niewygodnie - przy Ścierwniku trudno siŞ było pożywiŚ. - Te pikniki to dobry
interes? - zapytał.
     - Pikniki? Nie  za bardzo, nie powiem, żeby to były takie kokosy... Ale
teraz w mieście w ogăle skoáczyły siŞ dobre interesy...
     - Gdzie siŞ odbywają te pikniki?
     - Gdzie siŞ odbywają? Tak w răżnych miejscach. Pod Białą Gărą,  czasami
przy Gorących Źrădłach, na TŞczowych Jeziorach...
     - A jaka klientela?
     -  Klientela?  -  Gnat   pociągną!   nosem,   zamrugał   i   powiedział
konfidencjonalnie:  - Jeśli  pan, szefie, chce siŞ za to  zabraŚ,  to ja bym
panu nie radził. Ze Ścierwnikiem pan tu nie wygra.
     - A to dlaczego?
     - Ścierwnik ma stałą  klientelŞ. BłŞkitne  hełmy to raz  -  Gnat zagiął
jeden palec.
     - Oficerowie z komendantury  to  dwa,  turyści  z  "Metropolu", "Białej
Lilii",  z "Przybysza" - to  trzy. Poza tym  Ścierwnik ma  już zorganizowaną
reklamŞ, miejscowi chłopcy też do  niego chodzą... Jak Boga kocham,  szefie,
nie  warto  z tym zaczynaŚ. Za  dziewczynki nam  płaci -  nie  powiem,  żeby
dużo...
     - Miejscowi też do niego chodzą?
     - Głăwnie młodzież.
     - No i co tam siŞ robi tych piknikach?
     -  Co  siŞ  robi?  Jedziemy  tam autokarami,  tak? Da miejscu już stoją
namioty, bufet, muzyka... No to każdy zabawia siŞ  jak ma ochotŞ. Oficerowie
przeważnie z  dziewczynkami, turyści  lecą patrzeŚ na  StrefŞ...  Jeśli przy
Gorących Źrădlach, to  do  Strefy  tam  jak rŞką siŞgnąŚ,  zaraz za Siarkową
Rozpadliną... Ścierwnik im nawoził  koáskich kości, no  i patrzą sobie przez
lornetki...
     - A miejscowi?
     - Miejscowi? Miejscowych to oczywiście nie interesuje... Tak, zabawiają
siŞ, jak kto potrafi...
     - A Barbridge?
     - A co Barbridge? Jak wszyscy, tak i Barbridge...
     - A ty?
     - Co ja? Jak wszyscy, tak i  ja. PilnujŞ, żeby dziewcząt nie krzywdzili
i... tego... no, tam... No, w ogăle jak wszyscy...
     - I jak długo to trwa?
     - Zależy jak kiedy. Czasami trzy dni, a czasami i tydzieá.
     - A  ile ta przyjemnośŚ kosztuje? - zapytał  Nunnun, myśląc zupełnie  o
czymś innym.  Gnat  coś odpowiedział, ale Nunnun  go  nie słyszał. Oto gdzie
jest dziura, myślał. Kilka dni... kilka nocy. W tych warunkach po prostu nie
sposăb  upilnowaŚ Barbridnge'a,  nawet  wtedy,  kiedy specjalne  w  tym celu
przyjechałeś. I jednak pomimo to sprawa jest nadal niejasna. On przecież nie
ma năg, a tamta rozpadlina... Nie, coś tu nie gra...
     - Kto z miejscowych jeździ tam stałe?
     - Z  miejscowych?  Przecież  măwiŞ:  przeważnie młodzież.  No,  Galevi,
Razba...  Szczurek  Zappha...  ten Cmyg... No, jeszcze Maltaáczyk  tam bywa.
Dobrane  towarzystwo.  Oni  to  nazywają "szkăłką  niedzielną".  Co,  măwią,
wpadniemy  do  "szkăłki  niedzielnej"? Oni  głăwnie  zarabiają  na starszych
turystkach. Przyjeżdża z Europy jakaś starucha...
     - "Szkăłka  niedzielna"  - powtărzył Nunnun.  Zaświtała mu  nagle jakaś
dziwna myśl. Szkoła. Wstał.
     - Dobra - powiedział. - Băg z nimi, z piknikami. To nie  dla  nas.  Ale
żebyś wiedział: Ścierwnik ma towar,  a to już nasza sprawa,  pieseczku. Tego
nie możemy ot, tak sobie zostawiŚ. Szukaj,  Gnat, szukaj, bo inaczej wygoniŞ
ciŞ do wszystkich diabłăw. Skąd ścierwnik bierze towar, kto mu go dostarcza,
masz siŞ dowiedzieŚ i dawaŚ o dwadzieścia procent wiŞcej. Zrozumiałeś?
     - Zrozumiałem,  szefie  -  Gnat  już  stał na bacznośŚ, na wysmarowanej
mordzie malował siŞ wyraz psiego oddania.
     - I żebyś mi  siŞ nie guzdrał!  Ruszaj głową, bydlaku! - nagle wrzasnął
Nunnun i wyszedł.
     W hallu, przy barze, bez pośpiechu wypił aperitif, porozmawiał z Madame
na  temat  upadku  obyczajăw, dał  do zrozumienia, że  w  najbliższym czasie
zamierza rozbudowaŚ zakład i dla wiŞkszej wagi, zniżywszy głos, poradził siŞ
jej, co zrobiŚ z Bennim
     -  zestarzał  siŞ chłop,  ogłuchł, refleks już nie ten,  nie nadąża jak
kiedyś... Była już szăsta, chciało mu siŞ  jeśŚ, a măzg  uporczywie drążyła,
gryzła  niespodziewana  myśl,  niesamowita,  dzika  i  zarazem   niezmiernie
obiecująca.
     Zresztą już  i  tak to  i  owo  stało siŞ jasne,  znikł z  całej sprawy
irytujący i niesamowity posmak metafizyki, zestała tylko pretensja do samego
siebie o to, że wcześniej nie  pomyślał o takiej możliwości, ale nie to było
najistotniejsze, najistotniejsze zawierało siŞ w  tamtej myśli, ktăra ciągle
drążyła, drążyła i nie dawała spokoju.
     Pożegnawszy  siŞ z Madame i  uścisnąwszy rŞkŞ Benniego, Nunnun pojechał
prosto do "Barge". Całe  nieszczŞście w tym, myślał, że nie dostrzegamy, jak
mijają  lata. Co  tam  zresztą lata  -  nie dostrzegamy,  jak  wszystko  siŞ
zmienia.  Wiemy, że  wszystko  siŞ  zmienia,  uczą nas  od  dzieciástwa,  że
wszystko siŞ zmienia, po wielokroŚ widzieliśmy na własne oczy,  jak wszystko
siŞ zmienia, i jednocześnie jesteśmy absolutnie niezdolni do zauważenia tego
momentu,  kiedy  zachodzi zmiana, albo też  szukamy zmiany  nie  tam,  gdzie
należy.  Oto  mamy  już nowych stalkerăw - uzbrojonych w cybernetykŞ.  Dawny
stalker był brudnym, ponurym facetem, ktăry ze zwierzŞcym uporem milimetr za
milimetrem pełzał  na brzuchu po Strefie zarabiając swoją dolŞ. Nowy stalker
to playboy w  krawacie, inżynier, siedzi sobie gdzieś o kilometr od  Strefy,
papieros w zŞbach, pod rŞką szklanka z orzeźwiającym płynem
     -  siedzi  i patrzy  na  ekrany. Dżentelmen na posadzie. Nader logiczny
obrazek, do tego stopnia logiczny,  że inne możliwości po prostu na myśl nie
przychodzą.  A  przecież  są  i  inne   możliwości  -  na  przykład  szkăłka
niedzielna.
     I  nagle, jakby ni z tego, ni z owego, opadła go rozpacz. Wszystko było
bez sensu. Wszystko było  daremne. Boże măj, pomyślał,  przecież nic  z tego
nie  wyjdzie!  Ale ma siły,  ktăra utrzyma  w dzieży  to ciasto,  pomyślał z
przerażeniem. Nie dlatego, że źle  pracujemy.  I nie dlatego, że oni pracują
lepiej.  Po prostu właśnie taki jest nasz świat. I  człowiek  na tym świecie
jest właśnie taki. Gdyby  nie  było Lądowania  - byłoby coś  innego.  Świnia
zawsze znajdzie błoto...
     W  "Barge"  było  mnăstwo  światła i  bardzo smacznie pachniało."Barge"
răwnież siŞ zmienił - ani nie  potaáczysz, ani siŞ nie ubawisz jak  niegdyś.
Szuwaks  już nie  przychodzi, brzydzi siŞ, a Red Shoehart  wsunął tu  pewnie
swăj  piegowaty nos, skrzywił siŞ i  wyszedł.  Ernest ciągle jeszcze siedzi,
interes prowadzi jego stara, dorwała siŞ nareszcie - stali, solidni klienci,
cały Instytut przychodzi na  obiady  i wyżsi oficerowie  răwnież - przytulne
gabinety, smaczna  kuchnia, niedrogo i  zawsze  świeże  piwo.  Dobra,  stara
gospoda.
     W  jednym  z  gabinetăw  Nunnun  zauważył  Walentina Pillmana.  Laureat
siedział nad filiżanką  kawy i czytał złożony na połowŞ miesiŞcznik,  Nunnun
podszedł do stolika.
     - Czy można siŞ przysiąśŚ? - zapytał. Walentin podniăsł na niego czarne
okulary.
     - A - powiedział. - ProszŞ bardzo.
     - Za chwilŞ,  tylko rŞce umyjŞ - powiedział Nunnun przypomniawszy sobie
nagle pryszcz.
     Znali go tu dobrze. Kiedy wrăcił i usiadł naprzeciw Walentina. Na stole
już stał mały  ruszt z  dymiącym churasco i piwo  w wysokim kuflu  - nie  za
zimne,  nie  za ciepłe, takie, jakie  lubił. Walentin  odłożył miesiŞcznik i
wypił łyczek kawy.
     - Słuchaj - powiedział  Nunnun odkrawając kawałek miŞsa. - Jak sądzisz,
czym siŞ to wszystko skoáczy?
     - Co masz na myśli?
     - Lądowanie, Strefy, stalkerzy, ośrodki wojskowo - przemysłowe, ta cała
kasza... Czym to wszystko może siŞ skoáczyŚ?
     Walentin  długo patrzył na Nunnuna ślepymi, czarnymi szkłami, nastŞpnie
zapalił papierosa i powiedział:
     - Dla kogo? Skonkretyzuj.
     - No, powiedzmy, dla całej ludzkości.

     - To zależy od tego, czy bŞdziemy mieli szczŞście, czy nie - powiedział
Walentin.
     -  Teraz już wiemy, że dla ludzkości, pojmowanej jako całośŚ. Lądowanie
przeszło w gruncie rzeczy bez śladu. Dla ludzkości zresztą wszystko mija bez
śladu.  Oczywiście, niewykluczone, że wyciągając  na  ślepo kasztany  z tego
ognia, koniec koácăw wyciągniemy coś takiego, co sprawi, że życie  na naszej
planecie  stanie siŞ w ogăle niemożliwe. To naturalnie bŞdzie pech. Jednakże
chyba  zgodzisz siŞ  ze mną, że coś  podobnego zagrażało ludzkości zawsze. -
Ruchem dłoni rozproszył dym z papierosa. - Widzisz, ja już dawno odwykłem od
rozważaá na temat ludzkości  jako takiej.  LudzkośŚ,  pojmowana jako całośŚ,
jest zbyt stacjonarnym układem - nie ma sposobu, żeby ją ruszyŚ z miejsca.
     - Tak uważasz? - z rozczarowaniem zapytał Nunnun. - No căż, może i masz
racjŞ...
     -  Powiedz  mi  szczerze,  Richard  -  wyraźnie  zabawiając siŞ  zaczął
Walentin. - Na przykład dla ciebie,  człowieka  interesu, co siŞ zmieniło  w
związku z  Lądowaniem? Dowiedziałeś siŞ,  że  we  Wszechświecie istnieje  co
najmniej jeszcze jeden rozum oprăcz ludzkiego. No i co?
     - Jak  by ci tu powiedzieŚ? - wykrztusił Nunnun. Już żałował, że zaczął
tŞ rozmowŞ. Nie było  o czym măwiŚ. -  Co siŞ zmieniło dla mnie? Na przykład
już od  wielu lat czujŞ siŞ trochŞ nieswojo, może  nawet  niepewnie. Dobrze,
tamci wpadli na chwilŞ i  od razu siŞ wynieśli.  A  jeżeli przylecą  znowu i
przyjdzie im do  głowy pozostaŚ? Dla mnie, człowieka interesu, to nie  jest,
widzisz, retoryczne pytanie
     -  kim  oni są,  jak  żyją  i  czego  chcą? W  najbardziej  prymitywnym
wariancie, muszŞ  myśleŚ, jak  w razie czego mam przestawiŚ produkcjŞ. MuszŞ
byŚ przygotowany. A  jeżeli w ogăle  okażŞ siŞ zbyteczny w  ich  systemie? -
Ożywił siŞ. - A jeżeli my wszyscy okażemy siŞ  zbyteczni? Słuchaj, Walentin,
jeżeli już  rozmawiamy  na ten temat, czy  istnieją jakieś odpowiedzi  na te
pytania? Kim oni są, czego chcieli i czy wrăcą, czy nie?
     - Odpowiedzi  istnieją -  odparł Walentin uśmiechając siŞ.  - Jest  ich
nawet bardzo wiele, możesz sobie wybraŚ dowolną, wedle gustu.
     - A jak ty sam uważasz?
     - Măwiąc  szczerze nigdy nie pozwalałem sobie rozmyślaŚ poważnie na ten
temat.  Dla mnie Lądowanie to przede  wszystkim unikalne wydarzenie, coś, co
umożliwia przeskoczenie kilku  stopni naraz w procesie  poznania. Powiedzmy,
coś w  rodzaju podrăży w przyszłośŚ techniki. No,  mniej wiŞcej tak, jakby w
laboratorium  Izaaka   Newtona  znalazł  siŞ  nagle   wspăłczesny  generator
kwantowy...
     - Newton by nic nie zrozumiał.
     - Jesteś w błŞdzie! Newton był wyjątkowo bystrym człowiekiem.
     - Tak? no dobrze. Băg z  nim,  to znaczy  z Newtonem. Ale  jak  ty sam,
pomimo  wszystko,   interpretujesz  Lądowanie?  niechże  to   bŞdzie   nawet
niepoważna interpretacja...
     -  Dobrze, odpowiem  ci.  Ale muszŞ  ciŞ  uprzedziŚ,  Richard, że twoje
pytanie leży w kompetencji pewnej pseudonauki, zwanej ksenologią. Ksenologia
to  sprzeczna  z  naturą  krzyżăwka naukowej fantastyki z logiką formalną. U
podstaw jej metodyki leży fałszywa przesłanka - przypisywanie pozaziemskiemu
intelektowi ludzkiej psychiki.
     - Dlaczego fałszywa? - zapytał Nunnun.
     -  A dlatego,  że  biolodzy  już  siŞ  raz  sparzyli,  kiedy  prăbowali
przypisaŚ psychikŞ człowieka zwierzŞtom. Ziemskim zwierzŞtom, zauważ.
     - Przepraszam - powiedział  Nunnun. - To zupełnie inna sprawa. Przecież
măwimy o psychologii rozumnych istot.
     -  Tak. Wszystko byłoby znakomicie,  gdybyśmy wiedzieli, co  to takiego
rozum.
     - A czy nie wiemy? - zdziwił siŞ Nunnun.
     -  Wyobraź  sobie, że nie.  Zwykle  punktem  wyjścia  jest  niezmiernie
prymitywne założenie:  rozum  jest to ta właściwośŚ  człowieka, ktăra  răżni
jego  działanie  od  działania   zwierząt.   Taka,  rozumiesz   mnie   prăba
odgraniczenia właściciela od jego psa, ktăry jakoby  wszystko rozumie, tylko
nie  potrafi  powiedzieŚ.  Zresztą  z  tej  prymitywnej  definicji  wynikają
logicznie inne, ciekawsze.  Bazują one na  gorzkich, wnioskach  z obserwacji
wspomnianej  już  działalności  człowieka.  Na  przykład:  rozumem  nazywamy
zdolnośŚ żywej istoty  do  popełniania  uczynkăw niecelowych  i pozbawionych
wszelkiego sensu.
     - Tak, to o nas - zgodził siŞ Nunnun.
     -  Niestety. Albo,  powiedzmy,  definicja  -  hipoteza.  Rozum jest  to
skomplikowany  instynkt,  ktăry  siŞ jeszcze ostatecznie  nie  ukształtował.
Przyjmujemy, że instynktowna działalnośŚ  jest  zawsze  racjonalna i celowa.
Upłynie  milion  lat,   instynkt  ukształtuje   siŞ   ostatecznie  i   wtedy
przestaniemy  popełniaŚ  błŞdy,   ktăra   to   umiejŞtnośŚ  stanowi  zapewne
immanentną   cząstkŞ   rozumu.  I   wăwczas,  jeżeli  coś   siŞ   zmieni  we
wszechświecie,  spokojnie sobie wymrzemy - właśnie  dlatego,  że oduczyliśmy
siŞ  popełniaŚ  błŞdy,  to   znaczy  wyprăbowywaŚ  răżne,  nie  przewidziane
rygorystycznym programem warianty.
     - W twojej interpretacji to wszystko wygląda jakoś obraźliwie.
     - ProszŞ  bardzo, służŞ ci nastŞpną  definicją,  niezmiernie wzniosłą i
szlachetną.   Rozum   jest   to   umiejŞtnośŚ   wykorzystywania   potencjału
otaczającego nas świata, bez uciekania siŞ zniszczenia tego świata.
     Nunnun skrzywił siŞ i pokrŞcił głową.
     - Nie - powiedział. - To nie o nas... no a co powiesz o twierdzeniu, że
człowiek  w  odrăżnieniu od zwierząt  odczuwa nieprzepartą potrzebŞ  wiedzy?
Gdzieś o tym czytałem.
     - Ja răwnież -  powiedział Walentin. - Ale  całe nieszczŞście polega na
tym, że  człowiek,  a  w  każdym  razie ludzkośŚ w swojej masie,  bez  trudu
przezwyciŞża  tŞ  swoją potrzebŞ wiedzy. Moim zdaniem taka  potrzeba w ogăle
nie istnieje.  Istnieje  potrzeba zrozumienia świata,  a do tego  wiedza nie
jest  potrzebna.  Dla  przykładu   --  hipoteza   o   Bogu  daje   z  niczym
nieporăwnywalną  możliwośŚ  zrozumienia  absolutnie wszystkiego,  absolutnie
niczego  siŞ nie dowiadując... Daj człowiekowi maksymalnie uproszczony model
świata i interpretuj każde  wydarzenie w oparciu  o  ten uproszczony system.
Takie podejście  do  problemu  nie  wymaga żadnej  wiedzy.  Kilka wyuczonych
formułek plus tak zwana intuicja, i tak zwany zmysł  praktyczny, i tak zwany
zdrowy rozsądek.
     - Poczekaj - powiedział  Nunnun. Dopił piwo i z hałasem  postawił pusty
kufel na  stole. - Nie odbiegajmy  od tematu.  Na przykład: człowiek spotyka
istotŞ z innej planety. Jak poznają, że obaj są rozumni?
     -  Nie mam  pojŞcia -  oświadczył  ubawiony  Walentin. -  Wszystko,  co
czytałem na ten  temat,  sprowadza  siŞ do  błŞdnego  koła. Jeżeli  oboje są
zdolni do nawiązania  kontaktu,  to znaczy, że  są  rozumni.  I na odwrăt  -
jeżeli są rozumni, to są zdolni do nawiązania kontaktu. Uogălniając - jeżeli
istota z innej planety ma honor posiadaŚ ludzką psychikŞ, to znaczy, że jest
rozumna. Tak to wygląda.
     -  Masz ci los  -  powiedział  Nunnun. - A ja myślałem, że już wszystko
jest posegregowane i leży na odpowiednich păłkach...
     - PosegregowaŚ nawet małpa potrafi - zauważył Walentin.
     - Nie,  poczekaj  -  powiedział Nunnun. Nie wiadomo  dlaczego  czuł siŞ
oszukany. - Ale jeżeli  nie  wiecie takich  prostych  rzeczy... Dobra, Băg z
nim,  z rozumem: widocznie sam diabeł w tym siŞ nie rozezna. No a Lądowanie?
Przynajmniej powiedz, co myślisz o samym Lądowaniu?
     - ProszŞ bardzo - powiedział Walentin. - Wyobraź sobie piknik... br>
     Nunnun drgnął.
     - Jak powiedziałeś?
     - Piknik. Wyobraź sobie: las, przesieka, polana.  Z przesieki na polanŞ
wjeżdża  samochăd,  z  samochodu   wysiada  młodzież,  butelki,   koszyki  z
prowiantem,  dziewczyny,  tranzystory, kamery  filmowe... Rozpalają ognisko,
stawiają  namioty,  gra  muzyka. A rankiem  odjeżdżają.  ZwierzŞta,  ptaki i
owady, ktăre przez całą noc  ze zgrozą obserwowały to, co siŞ działo, wyłażą
ze swoich kryjăwek.  I căż widzą? Na trawie  kałuża  oleju, rozlana benzyna,
leżą  nieprzydatne  już  świece i  olejowe  filtry. Poniewierają  siŞ  stare
szmaty, przepalone żarăwki, ktoś zgubił klucz francuski. Z opon spadło błoto
przywiezione  z  niewiadomych  bagien...  no, sam rozumiesz,  ślady ogniska,
ogryzki jabłek, papierki od cukierkăw, puszki po konserwach, puste  butelki,
czyjaś chusteczka  do nosa,  czyjś scyzoryk, podarte przedwczorajsze gazety,
bilon, zwiŞdłe kwiaty z innych lasăw...
     - Zrozumiałem - powiedział Nunnun. - Piknik na skraju drogi.
     - Właśnie. Piknik na skraju jakiejś kosmicznej drogi. A ty mnie pytasz,
czy oni wrăcą, czy nie?
     - Daj no mi papierosa - powiedział Nunnun. - Niech diabli  porwą  waszą
samozwaáczą naukŞ! Ja sobie to zupełnie inaczej wyobrażałem.
     - To twoje prawo - zauważył Walentin.
     - To znaczy, że co? Że oni nas nawet nie zauważyli?
     - Dlaczego?
     - No, w każdym razie nie zwrăcili na nas uwagi...
     - Wiesz, na twoim miejscu ja bym siŞ za bardzo nie  martwił -  poradził
Walentin.
     Nunnun zaciągnął siŞ, zakasłał i zdusił papierosa.
     - Wszystko  jedno  - powiedział  z uporem.  -  To niemożliwe, niech was
diabli  wezmą! Skąd,  wy uczeni, tak  gardzicie ludźmi? Dlaczego bez przerwy
staracie siŞ ich poniżyŚ?
     - ChwileczkŞ -  powiedział  Walentin. - Posłuchaj... Zapytacie mnie:  w
czym jest wielkośŚ  człowieka? W  tym,  że  wyzwolił nieomal kosmiczne  moce
przyrody? Że  w czasie tak krătkim zawładnął planetą i wyrąbał sobie okno na
Wszechświat? Nie w  tym, że mimo to przetrwał i zamierza przetrwaŚ răwnież w
przyszłości.
     Zapanowało milczenie. Nunnun rozmyślał.
     - ByŚ może... -  powiedział niepewnie. -  Oczywiście, z  takiego punktu
widzenia...
     - Nie przejmuj siŞ - niefrasobliwie powiedział Walentin.  - Piknik - to
przecież tylko moja hipoteza. I nawet nie  hipoteza, szczerze măwiąc,  tylko
tak, obrazek... Tak  zwani poważni ksenologowie prăbują  uzasadniŚ  znacznie
solidniejsze i pochlebniejsze dla  ludzkości wersje. Na przykład: że żadnego
Lądowania nie było, że Lądowanie dopiero nastąpi. Pewien niezmiernie  wysoko
rozwiniŞty  Intelekt zrzucił na ZiemiŞ kontenery z prăbkami swoich osiągniŞŚ
w dziedzinie kultury materialnej. Intelekt ăw oczekuje, że po zapoznaniu siŞ
z tymi prăbkami dokonamy skoku  w  dziedzinie techniki i wăwczas  bŞdziemy w
stanie  posłaŚ  w  odpowiedzi  sygnały oznaczające,  że  jesteśmy gotowi  do
nawiązania kontaktu. Może taka interpretacja bardziej ci odpowiada?
     - To już  znacznie  lepiej - powiedział Nunnun. -  WidzŞ,  że i  miŞdzy
uczonymi trafiają siŞ przyzwoici ludzie.
     - Albo jeszcze  inaczej.  Lądowanie  istotnie  miało miejsce, ale tamci
wcale siŞ nie  wynieśli. Faktycznie nadal jesteśmy z nimi w kontakcie, tylko
o  tym  nie wiemy. Przybysze  zagnieździli siŞ w  Strefach  i starannie  nas
studiują,  przygotowując jednocześnie ludzi do  okrutnych cudăw czasu, ktăry
nadchodzi.
     -  To rozumiem! - powiedział Nunnun. - Wtedy  przynajmniej można pojąŚ,
co oznacza ta tajemnicza krzątanina w ruinach fabryki. Nawiasem măwiąc, twăj
piknik tej krzątaniny nie wyjaśnia.
     -  Dlaczego nie wyjaśnia? - nie  zgodził  siŞ Walentin.  - Czy ktăraś z
dziewcząt  nie  mogła  zapomnieŚ   na   polanie   ulubionego   mechanicznego
niedźwiadka?
     - No nie,  tego to  za wiele - kategorycznie oświadczył Nunnun. - Ładny
niedźwiadek!  Aż ziemia  siŞ  trzŞsie...  Zresztą,  oczywiście,  może byŚ  i
niedźwiadek.  Piwa?  Rozalia!  Dwa piwa dla  panăw  ksenologăw!...  A jednak
przyjemnie  z  tobą pogawŞdziŚ  - powiedział  do  Walentina. - Takie, wiesz,
przeczyszczenie  măzgu, jakby mi  gorzkiej soli nasypano do  czaszki.  Bo to
pracuje człowiek, pracuje, a po co, o czym nie wie, czego siŞ nie spodziewa,
co serce zaspokoi...
     Przynieśli  piwo.  Nunnun  upił tyk, obserwując  znad piany  Walentina,
ktăry z powątpiewaniem i wstrŞtem wpatrywał siŞ w swăj kufel.
     - Nie masz ochoty? - zapytał Nunnum oblizując wargi.
     - Bo ja, prawdŞ măwiąc, nie pijŞ - niezdecydowanie powiedział Walentin.
     - NaprawdŞ? - zdumiał siŞ Nunnun.
     - Do diabła! - powiedział Walentin. - Musi przecież na  tym świecie byŚ
choŚ jeden niepijący... - zdecydowanym ruchem odsunął kufer - Zamăw dla mnie
koniak, jeżeli już - powiedział.
     - Rozalia!  -  wrzasnął niezwłocznie  już  zupełnie rozweselony Nunnun.
Kiedy przyniesiono koniak, powiedział:
     - Bez wzglŞdu na wszystko, bardzo mi siŞ to nie podoba. Już nie măwiŞ o
tym twoim pikniku - to w ogăle zwyczajne  świástwo! Ale jeżeli nawet przyjąŚ
wersjŞ, że to, powiedzmy, tylko preludium do kontaktu, bardzo to nieładnie z
ich strony.  Jeszcze rozumiem "bransolety", "pustaki"...  Ale po  co "czarci
pudding"? "Łysica" po co? I ten ohydny puch...
     - Przepraszam  -  powiedział  Walentin wybierając  plasterek cytryny. -
Twoja terminologia nie jest  dla mnie dostatecznie jasna. Jaka, przepraszam,
łysica?
     Nunnun roześmiał siŞ.
     -  To  folklor -  wyjaśnił.  - Roboczy  żargon  stalkerăw. "Łysice"  to
obszary wzmożonej grawitacji.
     -   Aha,    grawikondensaty...   Ukierunkowana   grawitacja.   O    tym
porozmawiałbym z przyjemnością, ale ty i tak nic z tego nie zrozumiesz.
     - A to dlaczego? Bądź co bądź jestem inżynierem...
     - A  to dlatego, że ja  sam nie rozumiem - odpowiedział Walentin. - Mam
już  układy  răwnaá,   ale  jak  je  zinterpretowaŚ  -  nie  mam   zielonego
wyobrażenia... A "czarci pudding" to zapewne koloidowy gaz?
     - Zgadza siŞ. Słyszałeś o katastrofie w laboratoriach Carryguna?
     - Coś niecoś - niechŞtnie odparł Walentin.
     - Ci idioci  umieścili porcelanowy kontener z "puddingiem" w specjalnej
komorze,  szczelnie  izolowanej...  To  znaczy oni  myśleli, że komora  jest
szczelnie izolowana... a  kiedy manipulatorami otworzyli kontener, "pudding"
przesączył siŞ przez  metal  i plastyk jak woda  przez  bibułŞ, wykipiał  na
zewnątrz i wszystko, z  czym wszedł w  kontakt,  zamienił răwnież w pudding.
ZginŞło  trzydziestu  piŞciu  ludzi,  ponad  stu jest  okaleczonych, a  całe
laboratorium nie nadaje siŞ do niczego. Byłeś tam kiedyś? Wspaniały gmach! A
teraz  pudding spłynął do piwnic i na niższe piŞtra... Prześliczne preludium
do kontaktu...
     Walentin okropnie siŞ skrzywił.
     - Tak, to wszystko  wiem - powiedział. - Jednakże zgodzisz siŞ chyba ze
mną, Richard, że  przybysze  nie mają  z tym nic wspălnego. Skąd  oni  mogli
wiedzieŚ, że u nas istnieje przemysł zbrojeniowy?
     - A należałoby wiedzieŚ! - pouczająco stwierdził Nunnun.
     -  Oni  zaś  odpowiedzieliby na  to:  już  dawno  należało  zlikwidowaŚ
przemysł zbrojeniowy.
     - Też racja - przyznał Nunnun. - No wiŞc niechby siŞ tym zajŞli, jeżeli
są tacy wszechpotŞżni.
     -  To  znaczy,  że  proponujesz  im   ingerencjŞ  w  wewnŞtrzne  sprawy
ludzkości?
     - Hm - powiedział Nunnun. - W ten sposăb oczywiście możemy zajśŚ bardzo
daleko. Zostawmy to.  Lepiej  powrăŚmy  do początku  naszej rozmowy. Czym to
wszystko  siŞ  skoáczy?  No  na  przykład wy, uczeni. Czy macie nadziejŞ  na
znalezienie  w  Strefie czegoś naprawdŞ epokowego,  czegoś  co  rzeczywiście
pozwoliłoby na dokonanie przewrotu w nauce, w technice, w sposobie życia?
     Walentin wzruszył ramionami.
     -  Zwracasz siŞ pod niewłaściwy  adres,  Richard. Ja nie lubiŞ jałowych
spekulacji.  Kiedy  mowa o takich  poważnych  sprawach, jestem  zwolennikiem
ostrożnego sceptycyzmu. Jeżeli przyjąŚ za punkt wyjścia to, co  już znajduje
siŞ  w  naszych  rŞkach,  przed  nami  cały wachlarz  możliwości  i  niczego
określonego powiedzieŚ na razie nie można.
     - No dobrze, sprăbujemy z drugiego koáca. Co, twoim zdaniem, już mamy w
rŞku?
     - Jak by to nie  było zabawne, raczej niewiele. Odkryliśmy za  to wiele
zdumiewających  zjawisk.  W  niektărych  przypadkach  nauczyliśmy siŞ  nawet
wykorzystywaŚ te  zjawiska dla  własnych  potrzeb.  I nawet przywykliśmy  do
nich...  Małpa naciska czerwony guziczek - dostaje  banana,  naciska biały -
dostaje pomaraáczŞ,  ale jak  zdobyŚ  banany  i  pomaraácze  bez  naciskania
guziczkăw  - tego małpa nie wie. I jaki  jest  związek  miŞdzy  guziczkami a
pomaraáczami  i  bananami,  małpa nie  rozumie. Weźmy,  powiedzmy,  "owaki".
Znaleźliśmy  dla  nich  zastosowanie.  Odkryliśmy nawet warunki,  w  ktărych
rozmnażają siŞ przez  podział.  Ale do  dziś nie  umiemy zrobiŚ ani  jednego
"owaka",  nie znamy  ich konstrukcji i sądząc po tym nieprŞdko  zorientujemy
siŞ w tym  wszystkim... Sformułowałbym to nastŞpująco: istnieją obiekty, dla
ktărych znaleźliśmy zastosowanie.  Posługujemy siŞ  nimi, chociaż  prawie na
pewno  niezgodnie   z  ich  prawdziwym  przeznaczeniem.   Jestem  absolutnie
przekonany,  że  w  wiŞkszości  wypadkăw wbijamy  mikroskopami gwoździe. Ale
jednak coś  niecoś  przydaje  siŞ  nam:  "owaki",  "bransolety"  pobudzające
procesy  biologiczne... răżne typy quasi - biologicznych mas, ktăre dokonały
takiego przewrotu w medycynie... Mamy do  dyspozycji  nowe  trankwilizatory,
nowe gatunki nawozăw sztucznych... rewolucja w agronomii... Zresztą po co ci
to wyliczam! Wiesz o tym nie gorzej  ode  mnie, bransoletkŞ,  jak widzŞ, sam
nosisz... Obiekty  tej grupy nazwałbym pożytecznymi. Można powiedzieŚ, że  w
jakimś  stopniu  ludzkośŚ  została  nimi  uszczŞśliwiona, chociaż  nigdy nie
należy zapominaŚ, że w naszym euklidesowym świecie każdy kij ma dwa koáce...
     - Niepożądane zastosowanie? - wtrącił Nunnun.
     - A tak. Powiedzmy  zastosowanie "owakăw"  w przemyśle  zbrojeniowym...
Ale ja nie o tym...  Działanie każdego pożytecznego obiektu mniej lub wiŞcej
zbadaliśmy i mniej  lub  wiŞcej jesteśmy w stanie  objaśniŚ. Obecnie jest to
tylko kwestia nieznajomości technologii, ale za jakieś piŞŚdziesiąt lat sami
nauczymy  siŞ produkowaŚ te  krălewskie pieczŞcie i wtedy  do woli  bŞdziemy
mogli  nimi tłuc  orzechy. Bardziej skomplikowana jest sprawa z  drugą grupą
obiektăw -  bardziej właśnie dlatego, że  żadnego zastosowania te obiekty  u
nas  nie  znajdują,  a  ich  właściwości,  w  ramach  naszych  wspăłczesnych
wyobrażeá,  są  kompletnie niewytłumaczalne. Na przykład pułapki magnetyczne
răżnych  typăw. My już wiemy, że tu  chodzi o  pułapkŞ magnetyczną. Panow to
bardzo interesująco udowodnił. Ale nadal nie rozumiemy, gdzie może znajdowaŚ
siŞ  źrădło  tak potŞżnego  pola  magnetycznego i gdzie  leży przyczyna jego
superstabilności...  nic  nie  rozumiemy.  Możemy tylko stawiaŚ fantastyczne
hipotezy zakładające  takie właściwości przestrzeni, o ktărych nawet siŞ nam
nie śniło. Albo  weźmy K-25... Jak wy nazywacie takie czarne, ładne kulki, z
ktărych robi siŞ biżuteriŞ?
     - "Czarne bryzgi" - powiedział Nunnun.
     - O to, to, "czarne bryzgi"... Dobra nazwa... Jakie są ich właściwości,
to  wiesz. Jeśli  przez  taką kulkŞ przepuściŚ  promieá światła, to  światło
wyjdzie z niej z opăźnieniem, przy  czym to opăźnienie zależy od wagi kulki,
od  jej  rozmiarăw,  od  jeszcze   niektărych  parametrăw,  i  długośŚ  fali
wychodzącego światła jest zawsze mniejsza od długości fali wchodzącego... Co
to jest? Dlaczego? Istnieje szaleácza teoria, według ktărej te twoje "czarne
bryzgi"  to  gigantyczne obszary  przestrzeni, ktăra  posiada zupełnie  inne
właściwości niż nasza  i  ktăra pod działaniem naszej  przestrzeni  przyjŞła
taką właśnie zwiniŞtą formŞ... Walentin wyjął  papierosa l zapalił. - Krătko
măwiąc,  obiekty  tej  grupy  dla  obecnej  praktyki  ludzkiej  są  idealnie
bezużyteczne, chociaż z  czysto naukowego punktu widzenia mają fundamentalne
znaczenie. To po prostu tak, jakby nam z nieba spadły odpowiedzi na pytania,
ktărych jeszcze  nie umiemy zadaŚ. Wspomniany wyżej sir Izaak, byŚ może, nie
byłby  w  stanie  pojąŚ  zasady  działania   lasera,   ale  w  każdym  razie
zrozumiałby, że  skonstruowanie czegoś takiego jest możliwe i to niezawodnie
wywarłoby ogromny wpływ na jego naukowy światopogląd. Nie bŞdŞ siŞ wdawaŚ  w
szczegăły,  ale istnienie  takich  obiektăw  jak  pułapki  magnetyczne K-25,
"biały pierścieá" - za jednym zamachem skosiło  całe pole kwitnących jeszcze
do  niedawna teorii i powołało do życia całkowicie nowe hipotezy. A przecież
istnieje jeszcze trzecia grupa...
     - Tak - powiedział Nunnun. - "Czarci pudding" i Inne śliczności...
     -  Nie, nie. To  wszystko  należy  zaliczyŚ albo do pierwszej,  albo do
drugiej grupy. Mam na  myśli  obiekty, o ktărych nic  nie wiemy,  albo wiemy
tylko ze słyszenia, i  ktăre  nigdy nie trafiły  w nasze  rŞce. To,  co  nam
sprzątnŞli sprzed nosa stalkerzy
     - sprzedali nie wiadomo  komu, czy  też ukryli... I to,  o czym milczą.
Legendy, păłlegendy, "maszyna życzeá", "Dick włăczykij" "wesołe upiory"...
     - ChwileczkŞ, chwileczkŞ - powiedział Nunnun. - A to co znowu  takiego?
"Maszyna życzeá" - rozumiem...
     Walentin zaśmiał siŞ.
     -  Widzisz, my răwnież mamy swăj roboczy żargon. "Dick włăczykij"  - to
ten właśnie hipotetyczny  niedźwiadek, ktăry rozrabia  w ruinach fabryki.  A
"wesołe  upiory"  -  to  pewna  groźna  turbulencja,  ktăra  pojawia  siŞ  w
niektărych rejonach Sfery.
     - Pierwszy raz słyszŞ - oznajmił Nunnun.
     - Rozumiesz,  Richard  - powiedział Walentin - grzebiemy w  Strefie już
dwadzieścia lat, ale ciągle nie znamy ani tysiŞcznej czŞści tego, co tam siŞ
znajduje. A  jeżeli  już măwiŚ o  wpływie Sfery na człowieka...  O  właśnie,
musimy jeszcze zaklasyfikowaŚ kolejną czwartą grupŞ. Już nie obiektăw, tylko
oddziaływaá.  Ta  grupa  zbadana jest skandalicznie  niedbale,  chociaż moim
zdaniem  dysponujemy  wystarczającą ilością faktăw. I wiesz, Richard, czasem
robi mi siŞ zimno, kiedy myślŞ o tych faktach.
     - Żywe trupy... - mruknął Nunnun.
     - Co? A... Nie, to zagadkowe, ale nic wiŞcej. Jak  by ci wyjaśniŚ... To
można  sobie wyobraziŚ.  Ale  jeżeli  wokăł  człowieka  zaczynają  znienacka
zachodziŚ metafizyczne i metabiologiczne zjawiska...
     - Masz na myśli emigrantăw...
     - Owszem. Statystyka matematyczna to, zapewniam ciŞ, niezmiernie ścisła
nauka chociaż ma do czynienia z przypadkowymi wielkościami. A oprăcz tego to
bardzo wymowna dyscyplina naukowa, bardzo ilustracyjna...
     Walentin  najwidoczniej  z  lekka   sobie  podchmielił.   Zaczął  măwiŚ
głośniej, policzki mu porăżowialy, a brwi nad ciemnymi szklarni  powŞdrowały
wysoko do găry, marszcząc czoło w harmonijkŞ.
     - Rozalia! - wrzasnął nagle. - Jeszcze jeden koniak! Podwăjny!
     - LubiŞ niepijących - z szacunkiem powiedział Nunnun.
     - Bez dygresji! - surowo  osadził  go Walentin. -  Słuchaj co do ciebie
măwią. To bardzo dziwne. - Podniăsł kieliszek, jednym łykiem wypił  połowŞ i
ciągnął dalej.
     - My nie wiemy, co siŞ stało  z biednymi  mieszkaácami Harmont  w samym
momencie Lądowania.  Ale oto  jeden z nich postanowił wyemigrowaŚ. Jakiś tam
zwyczajny  obywatel.  Fryzjer.  Syn  fryzjera i wnuk fryzjera. Przenosi siŞ,
powiedzmy, do  Detroit. Otwiera  zakład fryzjerski  i zaczyna siŞ  diabelski
obłŞd. Ponad dziewiŞŚdziesiąt procent jego klietăw nie  przeżywa nawet roku:
giną  w  katastrofach  samochodowych,  wypadają  z   okien,   wyrzynają  ich
gangsterzy i chuligani, toną w płytkich stawach i  tak dalej,  i  tak dalej.
Wzrasta  liczba klŞsk  żywiołowych w  Detroit i jego okolicach,  nie wiadomo
skąd  nadciągają trąby powietrzne  i  tajfun,  ktărych w tych miejscach  nie
widywano od tysiąc siedemset zapomnianego  roku. I wiele innych przyjemności
tego rodzaju, i takie  kataklizmy zdarzają siŞ  w każdym  mieście, na każdym
terenie, wszŞdzie tam,  gdzie  osiedlają siŞ emigranci z rejonu Lądowania, a
liczba tych  kataklizmăw  jest  wprost  proporcjonalna  do liczby emigrantăw
zamieszkałych w  danym rejonie,  i zwr㌠uwagŞ, podobne  oddziaływanie  mają
tylko ci  emigranci, ktărzy przeżyli  samo Lądowanie. Urodzeni po Lądowaniu,
na  statystykŞ nieszczŞśliwych wypadkăw  nie  mają wpływu.  Mieszkasz tu już
dziesiŞŚ  lat, ale przyjechałeś po Lądowaniu i bez obawy można ciŞ przenieśŚ
choŚby do  Watykanu. Jak  wyjaśniŚ  podobne zjawisko?  Czego  siŞ  wyrzec  -
statystyki?  Czy  może zdrowego  rozsądku? -  Walentin  złapał  kieliszek  i
osuszył go jednym haustem. Richard Nunnun podrapał siŞ za uchem.
     -  Hm,  tak - powiedział. - W ogăle to sporo słyszałem o tych rzeczach,
ale  jeśli  mam  byŚ  szczery,  zawsze przypuszczałem,  że w  tym wszystkim,
delikatnie  măwiąc jest sporo  przesady...  Rzeczywiście z  punktu  widzenia
naszej potŞżnej pozytywistycznej nauki...
     - Albo, powiedzmy, mutagenny wpływ Strefy - przerwał mu Walentin. Zdjął
okulary i wpatrzył siŞ w Nunnuna  czarnymi ślepawymi oczami. -  U wszystkich
ludzi, ktărzy dostatecznie długo kontaktują siŞ  ze  Strefą,  ulega  zmianie
zarăwno  genotyp jak i  fenotyp. Czy  ty  wiesz, jakie  dzieci rodzą  siŞ  w
rodzinach stalkerăw, czy wiesz, co siŞ dzieje z samymi stalkerami? Dlaczego?
Gdzie  czynnik  mutagenny?  W Strefie  nie  ma  żadnej  radiacji.  Chemiczna
struktura powietrza i gleby  w Strefie, chociaż posiada pewną specyfikŞ, nie
przedstawia od  tej  strony żadnego  niebezpieczeástwa. Co mam robiŚ  w tych
warunkach - uwierzyŚ w czary? W uroki?...
     - Ogromnie ci wspăłczujŞ z  powodu  twoich  rozterek - odparł Nunnun. -
Ale jeśli mam byŚ  szczery, to  mnie osobiście  znacznie bardziej działa  na
nerwy  zmartwychwstały nieboszczyk niż dane  statystyczne.  Tym  bardziej że
danych  statystycznych  nie  widziałem, a z  nieboszczykami  niejednokrotnie
miałem przyjemnośŚ... Walentin lekkomyślnie machnął rŞką.
     - A  tam, te twoje trupy... - powiedział. - Słuchaj, Richard, czy tobie
naprawdŞ  nie  wstyd?  niezależnie  od  wszystkiego  masz   przecież  wyższe
wykształcenie... Po pierwsze to nie są żadne trupy... To przecież fantomy...
rekonstrukcja  według szkieletu...  kukły... A  poza tym zapewniam  ciŞ -  z
punktu  widzenia podstawowych zasad,  te twoje  fantomy to nie mniej  i  nie
bardziej  zdumiewające zjawisko niż  wieczne akumulatory.  Po prostu "owaki"
naruszają pierwszą zasadŞ termodynamiki,  a fantomy - drugą, i na tym polega
cała răżnica. My  wszyscy w pewnym  sensie niedaleko odeszliśmy od człowieka
jaskiniowego  - nie możemy  sobie wyobraziŚ nic okropniejszego od upiora czy
wilkołaka.  A  tymczasem  naruszenie  związku  przyczynowo-skutkowego to coś
znacznie straszniejszego  niż  całe  stada  upiorăw albo  tych  tam monstrăw
Rubinsteina... czy Wallensteina?
     - Frankensteina.
     -  Tak,  oczywiście,  Frankensteina. Madame Shelle.  Żona  poety.  Albo
cărka.  -  Nagle  roześmiał  siŞ.  -  Te twoje fantomy  mają  jedną  ciekawą
właściwośŚ -  autonomiczną  zdolnośŚ  do życia. Można na przykład  odciąŚ im
dowolną czŞśŚ  ciała  i ona bŞdzie żyła. Oddzielnie.  Bez  żadnych roztworăw
fizjologicznych...  Ostatnio  dostarczyli nam  do  instytutu jednego takiego
nieboszczyka, no wiŞc zaczŞli go  preparowaŚ to mi laborant Boyda opowiadał.
Oddzielili prawą rŞkŞ dla  jakichś tam dalszych badaá, przychodzą nastŞpnego
ranka, a ona figŞ pokazuje... - Walentin roześmiał siŞ.  - No? I tak trwa do
dzisiaj! To rozewrze  palce,  to  znowu  zaciśnie.  Jak sądzisz, co ona chce
przez to powiedzieŚ?
     - Według mnie symbol jest dośŚ przejrzysty - powiedział  Nunnun patrząc
na  zegarek. - Czy nie czas już  na nas,  Walentin?  Mam jeszcze jedną ważną
sprawŞ do załatwienia.
     - No to chodźmy - powiedział  Walentin daremnie prăbując utrafiŚ twarzą
w oprawkŞ okularăw. - Ufff,  upiłeś mnie fatalnie... -  ujął okulary w  obie
dłonie i starannie ulokował je na właściwym miejscu. - Jesteś samochodem?
     - Tak, odwiozŞ ciŞ.
     Obaj  zapłacili i poszli do wyjścia.  Walentin  co chwila  z  rozmachem
przykładał  palec   do  skroni   witając  znajomych   laborantăw,  ktărzy  z
ciekawością  gapili  siŞ  na   znakomitośŚ  światowej  fizyki.  Przy  samych
drzwiach, żegnając rozpływającego siŞ w  uśmiechu portiera, Walentin strącił
sobie okulary z nosa i wszyscy trzej rzucili siŞ im na ratunek.
     -  Ufff,  Richard  -  dogadywał  Walentin pakując siŞ  do  peugeota.  -
Nieludzko  mnie  spiłeś.  Tak nie można, u  diabła...  To  nie wypada. Jutro
prowadzŞ doświadczenie...
     I  zaczał  opowiadaŚ z  zapałem  o  jutrzejszym  doświadczeniu.  Nunnun
odwiăzł go do miasteczka dla naukowcăw.
     A oni  też siŞ boją, myślał,  wsiadając z  powrotem do  wozu. Boją siŞ,
jajogłowi... Tak zresztą byŚ powinno. Oni powinni baŚ siŞ nawet bardziej niż
my, wszyscy normalni obywatele razem wziŞci. Przecież my  zwyczajnie nic nie
rozumiemy, a oni przynajmniej wiedzą, do jakiego  stopnia nic nie rozumieją.
Patrzą w tŞ przepaśŚ bez dna i wiedzą, że są skazani - muszą kiedyś zejśŚ do
tej przepaści. Serce zamiera. Ale zejśŚ na  dăł trzeba, a jak to zrobiŚ i co
tam  jest  na dnie, i co najważniejsze czy da siŞ potem powrăciŚ?...  A  my,
grzeszni, patrzymy jeśli można to tak określiŚ, w przeciwną stronŞ. Słuchaj,
Dick, a może tak właśnie byŚ powinno? niech wszystko siŞ toczy swoją koleją,
a  my już jakoś damy sobie radŞ. On ma racjŞ:  najwiŞkszym tytułem do chwały
ludzkości jest to,  że przetrwała  i ma zamiar  nadal przetrwaŚ...  A jednak
niech was diabli wezmą, powiedział  przybyszom. Nie mogliście urządziŚ sobie
pikniku  w innym  miejscu? Powiedzmy na KsiŞżycu.  Albo na Marsie. Jesteście
tak samo obojŞtni na wszystko. Jak  inni, chociaż  nauczyliście  siŞ  zwijaŚ
przestrzeá. Piknik. Pikniku im siŞ zachciało...
     Jakby  tu najzrŞczniej załatwiŚ  sprawŞ  moich  piknikăw?  -  rozważał,
powoli  prowadząc  samochăd po jasno  oświetlonych, mokrych  ulicach. Jak to
możliwie sprytnie  przeprowadziŚ? Na zasadzie  najmniejszego wysiłku, jak  w
mechanice.  Na cholerŞ mi măj, taki czy  inny, ale jednak dyplom, jeżeli nie
potrafiŞ wymyśliŚ sposobu na załatwienie tego beznogiego łajdaka...
     Zatrzymał  wăz przed domem, w ktărym  mieszkał Red Shoehart,  i  chwilŞ
jeszcze  posiedział   za   kierownicą,  zastanawiając  siŞ,  jak   najlepiej
poprowadziŚ rozmowŞ.  Potem zabrał "owaka', wysiadł  z samochodu  i  dopiero
teraz  zwrăcił uwagŞ,  że dom wygląda  na nie  zamieszkany. Prawie wszystkie
okna  były  ciemne,  na  pustym  skwerze nie  paliły  siŞ  latarnie.  To  mu
przypomniało, co zobaczy za  chwilŞ, i przeszedł go dreszcz. Nawet wpadło mu
do głowy, że byŚ może lepiej bŞdzie wywołaŚ Reda przez telefon i porozmawiaŚ
z nim w samochodzie, czy w jakiejś cichej knajpce, ale odpŞdził od siebie tŞ
myśl.  Z wielu powodăw. A miŞdzy innymi dlatego, powiedział  sobie,  że  nie
bŞdziemy  siŞ  upodabniaŚ do tych  wszystkich żałosnych  sukinsynăw,  ktărzy
uciekli stąd jak karaluchy polanŞ wrzątkiem.
     Wszedł  na klatkŞ i powoli wspiął  siŞ na gărŞ po dawno nie zamiatanych
schodach.  Dookoła panowała bezludna cisza, drzwi wychodzące na podesty były
przeważnie  uchylone  lub  nawet otwarte  na  oścież - z  ciemnych korytarzy
ciągnŞło stŞchłym  zapachem  wilgoci i  kurzu. Zatrzymał siŞ przed  drzwiami
Reda, przygładził  włosy  za uszami, głŞboko  odetchnął i  nacisnął guziczek
dzwonka.  Jakiś czas za drzwiami  panowała  cisza,  potem  skrzypnŞły  deski
podłogi, szczŞknął zamek i  drzwi uchyliły siŞ  cichutko.  Żadnych krokăw do
koáca nie słyszał.
     W progu stała Mariszka, cărka Reda  Shoeharta. Z przedpokoju na  ciemne
schody  padało  jasne światło  i w  pierwszej  chwili Nunnun dostrzegł tylko
ciemną sylwetkŞ  dziewczynki  i pomyślał, że  bardzo siŞ  wyciągnŞła w ciągu
ostatnich kilku miesiŞcy, ale potem,  kiedy  cofnŞła siŞ w  głąb mieszkania,
zobaczył jej twarz. W mgnieniu oka poczuł suchośŚ w gardle.
     - Witaj, Maria  - powiedział starając  siŞ, żeby jego  glos brzmiał jak
najserdeczniej. - Co u ciebie słychaŚ, Mariszka?
     Nie odpowiedziała. W milczeniu i absolutnie bezszelestnie cofała siŞ do
drzwi pokoju  patrząc spode łba na Nunnuna. Prawdopodobnie  nie  poznała go.
Zresztą i  on,  măwiąc  szczerze,  też  jej  nie  poznał.  Strefa, pomyślał.
Paskudztwo...
     - Kto tam? - zapytała Guta i wyjrzała z kuchni. - O Boże,  Dick! Gdzieś
ty siŞ podziewał? Czy wiesz, że Red wrăcił?
     Pośpieszyła do niego wycierając rŞce w rŞcznik przewieszony przez ramiŞ
- zawsze tak  samo śliczna, silna i pełna energii, tylko jakby ją coś gryzło
od   wewnątrz,   zmizerniała   na   twarzy  i  oczy  miała  jakieś  takie...
rozgorączkowane chyba?
     Dick ucałował ją w policzek, oddał jej płaszcz i kapelusz i powiedział:
     - Słyszałem, słyszałem... Ciągle nie mogłem znaleźŚ wolnej chwili, żeby
do was wpaśŚ. Red w domu?
     -  W domu  - powiedziała  Outa. -  Siedzi tam  u  niego  taki  jeden...
niedługo już sobie păjdzie, od dawna siedzi. No wejdźże nareszcie...
     Nunnun przeszedł kilka krokăw korytarzem i zatrzymał siŞ przed drzwiami
jadalni.  Stary  siedział przy  stole. Sam.  Fantom,  nieruchomy  i odrobinŞ
przekrzywiony na bok. Răżowe  światło  abażuru padało na jego szeroką ciemną
twarz jakby wyrzeźbioną  w  starym drzewie, na zapadniŞte, bezzŞbne usta, na
oczy  martwe  i bez połysku. Nunnun natychmiast poczuł ten zapach. Wiedział,
że to tylko  gra  wyobraźni, zapach był  tylko  przez  pierwsze dni, a potem
doszczŞtnie znikał,  ale Richard Nunnun  czuł  go jakby  pamiŞcią  - duszny,
ciŞżki zapach rozkopanej ziemi.
     -  Albo  lepiej chodźmy do kuchni - pośpiesznie  zaproponowala Guta.  -
RobiŞ właśnie kolacjŞ, to przy okazji sobie pogadamy.
     - Oczywiście - powiedział Nunnun ochoczo. - Tak dawno ciŞ nie widziałem
i jeszcze nie zapomniałaś, co zwykłem pijaŚ przed kolacją?
     Przeszli do  kuchni.  Guta od razu otworzyła  lodăwkŞ, a  Nunnun usiadł
przy stole  i  rozejrzał siŞ. Jak zawsze  było  tu  bardzo  czysto, wszystko
lśniło, nad garnuszkami kłŞbiła siŞ para. Kuchenka była nowa, păłautomat, to
znaczy, że w domu nie brakowało pieniŞdzy.
     - No jak tam Red? - zapytał Nunnun.
     - Tak jak  zawsze -  odparła  Guta. - W wiŞzieniu  schudł, ale  już siŞ
odjadł.
     - Rudy?
     - Jeszcze jak!
     - Zły?
     - Jasne! On już taki bŞdzie do śmierci. Postawiła przed nim szklaneczkŞ
"Krwawej Mary" - przezroczysta warstwa rosyjskiej wădki zawisła nad krążkiem
soku pomidorowego.
     - Nie za dużo? - zapytała.
     - W sam raz. - Nunnun wlał w siebie "Krwawą Mary". Pomyślał, że po  raz
pierwszy tego dnia wypił coś przyzwoitego. - Tego mi brakowało - powiedział.
     - A  u ciebie  wszystko w porządku? - zapytała  Guta. - Tak  długo  nie
przychodziłeś,
     dlaczego?
     - PrzeklŞte interesy -  odparł  Nunnun.  - Co  najmniej raz w  tygodniu
zamierzałem wpaśŚ  albo  chociaż zadzwoniŚ, ale  najpierw musiałem jechaŚ do
Rexopolis, potem  wybuchł jeden  taki  skandal,  potem  ktoś  mi măwi:  "Red
wrăcił" - dobra, myślŞ, nie bŞdŞ im przeszkadzaŚ... Jednym słowem nie mogłem
jakoś wyrwaŚ siŞ z  tego kołowrotu.  Czasem zadajŞ  sobie pytanie,  po  jaką
cholerŞ  tak harujemy? Dla forsy? Ale  po  jakiego diabła nam te  pieniądze,
jeżeli nie robimy nic innego tylko harujemy, żeby je zarobiŚ?
     Guta szczeknŞła pokrywkami, wziŞła z păłki  paczkŞ papierosăw i usiadła
na  wprost  Nunnuna.  Oczy  miała  spuszczone.  Nunnun  spiesznie  wyciągnął
zapalniczkŞ, podał jej ogieá i znowu, po raz drugi w życiu, zobaczył, że jej
drżą palce, tak jak  wtedy, kiedy Reda właśnie  skazano i  Nunnun przyszedł,
żeby  daŚ jej  pieniądze - w pierwszym okresie  dosłownie  umierała z glodu,
żadne  ścierwo  w  kamienicy  nie chciało jej pożyczyŚ grosza. Potem  w domu
pojawiły siŞ pieniądze i to, należy przypuszaŚ  bardzo znaczne, Nunnun nawet
domyślał  siŞ  skąd, ale  w  dalszym  ciągu przychodził, przynosił  Mariszce
słodycze i zabawki, po  całych  wieczorach pił z Guta kawŞ i razem planowali
szczŞśliwą  i  spokojną  przyszłośŚ  Reda,  a  nastŞpnie,  nasłuchawszy  siŞ
opowiadaá Guty, Nunnun  szedł  do sąsiadăw i prăbował ich uspokoiŚ, usiłował
im tłumaczyŚ, namawiał, wreszcie groził tracąc cierpliwośŚ: "Przecież Rudy w
koácu wrăci i wtedy kości wam połamie" - nic nie pomagało.
     - A co z twoją dziewczyną? - zapytała Guta.
     - Z ktărą?
     - No z tą, z ktărą wtedy przyszedłeś... taka jasnowłosa...
     -  To ma byŚ moja dziewczyna? To moja  stenografistką. Wyszła za mąż  i
zwolniła siŞ z pracy.
     -  Powinieneś siŞ ożeniŚ, Dick  - powiedziała Guta. - Chcesz, znajdŞ ci
narzeczoną. Nunnun  chciał  odpowiedzieŚ jak zwykle: Niech no tylko Mariszka
podrośnie... ale  na szczŞście ugryzł  siŞ w  jŞzyk. Bardzo źle to by  teraz
zabrzmiało.
     - Potrzebna mi jest stenografistka. a nie żona -  powiedział mrukliwie.
-  najlepiej  rzuŚ swojego  rudego  diabla  i  zostaá  moją  stenografistka.
Przecież świetnie stenografowałaś. Stary Harris do  dzisiaj nie może o tobie
zapomnieŚ.
     - Ja myślŞ - powiedziała Guta. - Obie rŞce sobie o niego posiniaczyłam.
     - Do tego stopnia? - Nunnun udał ogromne  zdziwienie.  - W starym piecu
diabeł pali!
     - O Boże! - powiedziała Guta. - Przecież  on  mi przejśŚ nie dawał!  Ja
tylko jednego siŞ bałam, żeby siŞ Red przypadkiem nie dowiedział.
     Bezszelestnie  weszła Mariszka.  Pojawiła  siŞ w drzwiach, spojrzała na
garnki,  na Richarda, potem  podeszła  do  matki i  przytuliła siŞ do  niej,
odwracając twarz.
     - No jak tam, Mariszka? - raźno powiedział Nunnun. - Chcesz czekoladkŞ?
     Wsadził dwa palce do kiszonki kamizelki i wyjął czekoladowy samochodzik
w celofanie i chciał go daŚ dziewczynce. Mariszka nie drgnŞła. Guta  zabrała
mu czekoladkŞ i położyła na stole. Jej wargi nagle zbielały.
     -  Wiesz,  Guta  -  nadal  raźno  ciągnął  Nunnun.  -  Mam  zamiar  siŞ
przeprowadziŚ.  Zbrzydło  mi  mieszkanie w  hotelu. Po  pierwsze  daleko  od
instytutu...
     - Ona  już prawie nic nie  rozumie  -  cicho powiedziała Guta i  Nunnun
urwał w păł zdania, wziął w  obie dłonie szklaneczkŞ  i bezmyślnie zaczał ją
obracaŚ w palcach.
     - Nie pytasz jak  widzŞ, co u  nas słychaŚ - măwiła dalej Guta - i masz
racjŞ.  Ale przecież jesteś naszym  starym przyjacielem, Dick,  i przed tobą
nie mamy co ukrywaŚ. Zresztą, czy to można ukryŚ.
     - Byliście z nią u lekarza? - zapyta! Nunnun nie podnosząc oczu.
     - Tak. Oni nic tu nie mogą poradziŚ. A jeden powiedział - zamilkła.
     Nunnun răwnież milczał. Nie  było tu  o czym măwiŚ ani nawet  i myśleŚ,
ale nagle poraziła go straszna myśl - to jest  Inwazja. Nie piknik na skraju
drogi, nie  prăba  nawiązania kontaktu  - tylko Inwazja.  Oni  nie mogą  nas
zmieniŚ, ale przenikają w ciała naszych dzieci i zmieniają je  na swăj obraz
i podobieástwo. Przeszedł go dreszcz, ale  od razu przypomniał sobie, że już
gdzieś  czytał  o czymś  podobnym, jakiś pocket-book w kolorowej plastykowej
okładce i od tego wspomnienia zrobiło mu siŞ  lżej na  sercu. WymyśliŚ można
wszystko, czego dusza zapragnie. A to, co zostało wymyślone,  nigdy naprawdŞ
siŞ nie zdarza.
     -  A  jeden  powiedział,  że  ona już  nie jest człowiekiem - przerwała
milczenie Guta.
     - Zawracanie głowy - głucho powiedział Nunnun.
     - Zwr㌠ siŞ do  prawdziwego specjalisty. Idź  do Jamesa  Catterfielda.
Chcesz, porozmawiam z nim. ZałatwiŞ, żeby ciŞ przyjął...
     -  Myślisz  o Rzeźniku? -  zaśmiała  siŞ nerwowo. - Nie  trzeba,  Dick,
dziŞkujŞ ci. To  właśnie on tak powiedział. Taki już widocznie  przypadł nam
los.
     Kiedy Nunnun  odważył siŞ podnieśŚ oczy,  Mariszki już nie było. a Guta
siedziała bez ruchu,  usta  miała  rozchylone, oczy  puste i  na papierosie,
ktăry trzymała w  palcach, wyrăsł długi słupek szarego popiołu. Wtedy Nunnun
popchnął ku niej szklankŞ i powiedział:
     - Zrăb mi jeszcze  jedną porcjŞ, dziewczyno... i sobie răwnież. A potem
wypijemy.
     Popiăł  spadł, Guta  poszukała  oczami,  gdzie  wyrzuciŚ  niedopałek  i
wrzuciła go do zlewozmywaka.
     -  Za co? - zapytała. - Tego  właśnie  nie  rozumiem! Co  myśmy takiego
zrobili? Pomimo wszystko nie jesteśmy najgorszymi ludźmi w tym mieście...
     Nunnun pomyślał, że Guta  teraz siŞ rozpłacze,  ale ona nie zapłakała -
otworzyła lodăwkŞ, wyjŞła wădkŞ i sok, i zdjŞła z păłki drugą szklankŞ.
     - A  jednak nie traŚ  nadziei - powiedział Nunnun. - Na świecie  nie ma
niczego takiego, czego nie można naprawiŚ i możesz mi wierzyŚ, ja mam bardzo
duże możliwości. I zrobiŞ wszystko, co bŞdzie w mojej mocy...
     Teraz  sam  wierzył w  to,  co măwił,  i już w  głowie  robił  przegląd
nazwisk, znajomości,  miast, i już mu siŞ wydawało, że gdzieś coś  słyszał o
podobnych wypadkach i że chyba wszystko dobrze siŞ skoáczyło,  tylko  trzeba
sobie przypomnieŚ, gdzie to było i kto leczył, ale akurat  wtedy przypomniał
sobie,  po  co właściwie  tu przyszedł, przypomniał sobie Herr  Lemchena,  a
także po co zaprzyjaźnił  siŞ  z  Gutą  i wtedy  odechciało mu siŞ  myśleŚ o
czymkolwiek,  odegnał  od siebie wszelkie  sensowne myśli, usiadł wygodniej,
rozluźnił miŞśnie i już tylko czekał, kiedy mu dadzą coś do wypicia.
     W tej właśnie chwili usłyszał z korytarza szurające kroki, stukot kul i
odrażający,   szczegălnie   w  tym  momencie,   głos  ścierwnika  Barbridgea
powiedział nosowo:
     - Ej, Rudy! A twoja Guta widocznie ma gościa -  kapelusz wisi... Ja bym
na twoim miejscu tego tak nie zostawił...
     I głos Reda:
     - Uważaj na protezy, Ścierwnik. I zatrzaśnij dziăb. Tu są  drzwi, żebyś
czasem nie zbłądził, ja mam zamiar zjeśŚ jeszcze dziś kolacjŞ.
     I Barbridge: - Tfu, już nawet zażartowaŚ nie wolno!
     I Red:
     -  DosyŚ  siŞ  już nażartowałeś.  Wystarczy.  Spływaj,  spływaj, na  co
czekasz!
     SzczŞknął zamek i  głosy stały siŞ  cichsze,  widocznie obaj  wyszli na
schody.  Barbridge coś  powiedział păłgłosem i  Red  mu odpowiedział: "DosyŚ
tego, nie mam z tobą o czym gadaŚ!" Znowu mamrotanie Barbridgea i ostry głos
Reda:  "Powiedziałem  dosyŚ!" TrzasnŞły drzwi,  zastukały  szybkie  kroki  w
przedpokoju i w progu kuchni  ukazał siŞ Red Shoehart.  Nunnun wstał na jego
powitanie i obaj mocno uścisnŞli sobie dłonie.
     - Wiedziałem,  że to ty - powiedział Red obrzucając Nunnuna spojrzeniem
bystrych,  zielonkawych  oczu.  - Uu, aleś  siŞ spasł, grubasie! nieźle  ciŞ
tuczą w  naszych barach! Oho! WidzŞ, że wesoło spŞdzacie czas! Guta, zrăb  i
dla mnie porcjŞ, muszŞ was doganiaŚ...
     - PrawdŞ  măwiąc jeszcześmy  dobrze nie  zaczŞli - powiedział Nunnun. -
Właściwie dopiero zabieraliśmy siŞ do roboty. Przed tobą trudno uciec!
     Red zaśmiał siŞ ostro i uderzył Nunnuna piŞścią w ramiŞ.
     - Zaraz siŞ okaże, kto kogo dogoni i kto kogo przegoni. Ja, bracie, dwa
lata siedziałem o suchym  pysku. Żeby ciebie dogoniŚ,  musiałbym chyba wypiŚ
cysternŞ... Chodźmy,  chodźmy, nie bŞdziemy siedzieŚ w kuchni! Guta, co z tą
kolacją...
     Dał nurka do lodăwki i wyprostował siŞ, trzymając w każdej rŞce po dwie
butelki z răżnymi nalepkami.
     - Zabawimy siŞ! - oznajmił.  - Wydajemy  przyjŞcie na cześŚ najlepszego
przyjaciela, Richarda  Nunnuna, ktăry nie opuszcza swoich w biedzie! Chociaż
nie przynosi mu to żadnego pożytku. Ech, szkoda, że nie ma Szuwaksa...
     - A to  zadzwoá do niego  -  zaproponował Nunnun. Red  pokrŞcił ognisto
rudą głową.
     - Tam, gdzie on teraz jest, jeszcze nie założyli telefonu. No, chodźmy,
chodźmy... Pierwszy wszedł do pokoju i rąbnął butelkami o stăł.
     -  Zabawimy  siŞ, tato - powiedział do nieruchomego starca.  -  To jest
Richard Nunnun, nasz przyjaciel Dick, a to măj tata, Shoehart - senior...

     Richard  Nunnun  skurczył  siŞ   wewnŞtrznie  w   mały  twardy  kłŞbek,
rozciągnął wargi od ucha  do ucha, pomachał w powietrzu dłonią  i powiedział
do nieboszczyka:
     - Bardzo mi miło, mister Shoehart. Co u pana słychaŚ? My siŞ już znamy.
Red -  powiedział do Shoeharta Juniora,  ktăry  penetrował barek.  - Już raz
widzieliśmy siŞ, co prawda przelotnie...
     - Siadaj  - powiedział  do  niego  Red wskazując na  krzesło na  wprost
starca. - Jeżeli chcesz  z nim rozmawiaŚ, măw głośniej. On  ni  cholery  nie
słyszy.
     Rozstawił kieliszki, szybko otworzył butelki i powiedział do Nunnuna:
     - Rozlewaj. Ojcu niedużo, na samo dno... Nunnun  nalewał bez pośpiechu.
Stary siedział w poprzedniej  pozie i patrzył w ścianŞ, nie zareagował kiedy
Nunnun  podsunął mu kieliszek. A  Nunnun już siŞ oswoił z  nową sytuacją. To
była gra, gra straszna i żałosna. Rozpoczął ją Red, a on, Nunnun, właśnie do
niej przystąpiŚ tak jak robił przez całe życie, rozgrywając cudze  partie  i
straszne, i żałosne, i haniebne, i dziwaczne, i znacznie groźniejsze niż ta.
Red podniăsł swăj  kieliszek i  powiedział: "No to  w drogŞ?" - i Nunnun jak
najnaturalniej spojrzał na  starego,  a  Red  niecierpliwie  stukając  swoim
kieliszkiem o kieliszek Dicka powiedział: "W drogŞ, w drogŞ... nie martw siŞ
o  niego,  tato nie  da  sobie  krzywdy  zrobiŚ..." -  i wtedy Nunnun răwnie
naturalnie kiwnął głową i obaj wypili.
     Red, błyskając  oczami,  zaczął  măwiŚ  tym  samym podnieconym  i nieco
sztucznym głosem :
     - Koniec, bracie! WiŞcej mnie wiŞzienie nie zobaczy. Gdybyś ty wiedział
jak dobrze jest w domu! Forsa jest, ja już sobie fajny cottage upatrzyłem, z
ogrodem,  nie  gorszy  niż  Ścierwnika...  Wiesz,  że chciałem  wyemigrowaŚ,
jeszcze w wiŞzieniu postanowiłem. Po jaką cholerŞ  mam  siedzieŚ do  usranej
śmierci w tym zapowietrzonym mieście? niech to wszystko, myślŞ, jasny piorun
strzeli. Wracam -- moje uszanowanie, zabronili  emigrowaŚ! Co to - przez  te
dwa lata okazało siŞ, że jesteśmy zadżumieni?
     Red  măwił i măwił, a  Nunnun kiwał głową,  popijał  whisky, wtrącał na
znak poparcia wspăłczujące przekleástwa, zadawał retoryczne pytania, a potem
zaczął wypytywaŚ o cottage -  co to za cottage, gdzie, za ile? Nawet  zaczął
siŞ spieraŚ  z  Redem,  twierdził, że  cottage  jest  drogi,  w  niedogodnym
miejscu,  wyjął  notes  i  przewracając kartki podawał  adresy  opuszczonych
domkăw,  ktăre właściciele  oddadzą  za  bezcen, a remont  bŞdzie  kosztował
grosze, szczegălnie jeśli złożyŚ prośbŞ o zezwolenie  na emigracjŞ, otrzymaŚ
odmowŞ i zażądaŚ rekompensaty.
     -  Ty,  jak  widzŞ,  przerzuciłeś  siŞ  na  handel  nieruchomościami  -
powiedział Red.
     -  A  ja wszystkim po trochu handlujŞ - odparł Nunnun i  zrobił perskie
oko.
     - Wiem, wiem, nasłuchałem siŞ o twoich aferach z burdelami!
     Nunnun zrobił wielkie oczy, położył palec na ustach i spojrzał w stronŞ
kuchni.
     - Co tam, wszyscy o tym wiedzą - powiedział Red.
     - Pieniądze nie śmierdzą, teraz już wiem o tym  z całą pewnością... Ale
żeś ty wziął Gnata na zarządzającego -  myślałem, że pŞknŞ ze śmiechu, kiedy
siŞ  o tym  dowiedziałem.  Wpuściłeś  lisa do  kurnika...  Przecież  on jest
stukniŞty, ja go znam od małego!
     W  tym momencie stary  powoli,  mechanicznym ruchem, niby ogromna kukła
uniăsł rŞkŞ z kolana i z drewnianym stukotem upuścił ją na stăł, obok  swego
kieliszka.  RŞka  była  ciemna,  z  niebieskim  połyskiem,  skurczone  palce
upodobnialy ją do kurzej łapy. Red zamilkł i spojrzał na ojca. W jego twarzy
coś drgnŞło i Nunnun  ze  zdumieniem zauważył na  tej piegowatej, drapieżnej
fizjonomii najprawdziwszą,
     miłośŚ.
     - Niech tata pije na zdrowie - serdecznie powiedział Red. - Ta odrobina
tacie nie  zaszkodzi...  - Nic siŞ nie băj - powiedział păłgłosem do Nunnuna
mrugając porozumiewawczo. - On sobie z kieliszkiem poradzi, bądź spokojny...
     Patrząc  na  niego  Nunnun  przypomniał  sobie,  co siŞ  działo,  kiedy
laboranci Boyda przyszli tutaj po tego  nieboszczyka. Laborantăw było dwăch,
silni chłopcy  bez  przesądăw, wysportowani  itp., towarzyszył  im lekarz ze
szpitala  miejskiego,  a z nim dwaj sanitariusze, potŞżni faceci, przyuczeni
do  dźwigania  noszy  i uspokajania szaleácăw.  Păźniej  jeden  z laborantăw
opowiadał,  że "ten  rudzielec"  z początku jakby nie rozumiał, o co chodzi,
wpuścił  ich  do  mieszkania,  pozwolił  obejrzeŚ  ojca  i  zapewne  starego
spokojnie by zabrano,  ponieważ  Red prawdopodobnie  uznał, że tatusia  chcą
wziąŚ do szpitala na badania.  Ale te  bałwany sanitariusze, ktărzy w czasie
wstŞpnych rokowaá sterczeli w przedpokoju i gapili siŞ na GutŞ, myjącą okna,
kiedy  ich wezwano, zabrali  siŞ  do starego  jak  do  zapluskwionej kanapy,
najpierw  go  wlekli po ziemi, a potem w ogăle upuścili  na podłogŞ. Red siŞ
wściekł  i  tu  dorwał  siŞ do  głosu kretyn  lekarz  i  zaczął  szczegăłowo
objaśniaŚ dokąd, po co i w jakim celu. Red słuchał go minutŞ, albo i dwie, a
potem  nagle   bez  żadnego  uprzedzenia  eksplodował  jak  bomba  wodorowa.
Laborant, ktăry to opowiadał, sam nie pamiŞta, w jaki sposăb znalazł  siŞ na
ulicy.  Rudy diabeł zrzucił ze schodăw wszystkich piŞciu, przy czym  żadnemu
nie pozwolił  odejśŚ  dobrowolnie  na własnych nogach. Wszyscy, według  słăw
laboranta, wylatywali z bramy jak  kule z armaty.  Dwaj zostali nieprzytomni
na chodniku, a pozostałych trzech  Red  ścigał przez  cztery  przecznice, po
czym wrăcił do samochodu, ktărym przyjechali,  i wybił w nim wszystkie szyby
- szofera w wozie już nie było, uciekł pieszo w przeciwnym kierunku.
     - Tu,  w  jednym  barze,  dali mi przepis na nowy koktajl  -  măwił Red
rozlewając whisky. - Nazywa  siŞ "czarci pudding",  zrobiŞ ci  potem,  kiedy
zjemy.  To, bracie,  taka  bomba, że na pusty żołądek  piŚ  jej  nie można -
człowiek  ryzykuje życie, po jednej porcji  nie  możesz ruszyŚ ani rŞką, ani
nogą...  Jak tam  sobie chcesz,  Dick,  ale  ja  clŞ dzisiaj ugoszczŞ według
pierwszej kategorii, słowo dajŞ. Przypomnimy sobie dawne dobre czasy, jak to
kiedyś  w "Barge"...  Biedny Ernest  ciągle jeszcze  siedzi, wiesz? - wypił,
otarł usta wierzchem  dłoni i zapytał niedbale: - A co słychaŚ w instytucie?
Za "czarci  pudding"  jeszcze siŞ nie  wziŞli?  Ja, widzisz, obecnie  jestem
trochŞ do tyłu, jeśli chodzi o ostatnie osiągniŞcia naukowe...
     Nunnun od  razu  zrozumiał, dlaczego Red zaczyna rozmowŞ  na ten temat.
Załamał rŞce i pozwiedział:
     - Coś ty, stary! Nie słyszałeś, jaki numer wyszedł z  tym "puddingiem"?
Słyszałeś o  laboratoriach  Carryguna?  To taki  prywatny sklepik... A wiŞc,
dostali skądś porcjŞ "puddiningu"...
     Opowiedział o  katastrofie, o straszliwym skandalu, o tym, że  śledztwo
nic nie  dało - skąd wziął siŞ "pudding" nie wiadomo do dziś.  A Red sluchał
niby nieuważnie, potem dolał whisky do szklanek i powiedział:
     - Dobrze im tak, kanaliom, żeby ich piekło pochłonŞło...
     Wypili  we  dwăjkŞ.  Red spojrzał  na  ojca, znowu  w jego  twarzy  coś
drgnŞło,  wyciągnął  rŞkŞ, przysunął szklankŞ bliżej do skurczonych palcăw i
palce siŞ nagle zwarły obejmując dno szklaneczki.
     -  Tak szybciej păjdzie - powiedział Red - Guta! - wrzasnął - długo nas
bŞdziesz  morzyŚ  głodem?  To na  twoją  cześŚ  tak  siŞ  stara  -  wyjaśnił
Nunnunowi. -  Na  pewno robi twoją  ulubioną  sałatkŞ ze ślimakami, dawno je
kupiła, sam widziałem. No  a w ogăle,  co słychaŚ w instytucie? Znaleźli coś
nowego?  Măwią, że teraz  tam u was nic, tylko automaty, szkoda że pożytek z
nich niewielki.
     Nunnun zaczął  opowiadaŚ plotki  z Instytutu i kiedy măwił,  przy stole
obok starego bezszelestnie pojawiła siŞ Mariszka,  postała chwilŞ położywszy
na  stole kosmate łapki i  nagle absolutnie dziecinnym ruchem przytuliła siŞ
do nieboszczyka i położyła mu głowŞ na  ramieniu.  I Nunnun, nie przerywając
opowiadania,  pomyślał  patrząc na  te dwa upiorne płody  Strefy: O Boże, co
jeszcze?  Co jeszcze trzeba z nami  zrobiŚ,  żeby nas wreszcie ruszyło?  Czy
nawet tego za mało?  -  Wiedział, że za mało. Wiedział, że miliardy  ludzi o
niczym nie wiedzą i o niczym wiedzieŚ nie chcą, a jeżeli nawet siŞ dowiedzą,
to przez dziesiŞŚ minut bŞdą wstrząśniŞci, a potem wrăcą do swoich spraw, bo
po okrŞgach swoich wraca siŞ wiatr. UrżnŞ siŞ, pomyślał w ostatecznej furii.
Do diabła z Barbridgeem, do diabła z Lemchenem... do diabła z tą przez  Boga
przeklŞtą rodziną, do diabła! UrżnŞ siŞ.
     - Co tak  na nich patrzysz? - cicho zapytał  Red - nie  băj siŞ, to jej
nie zaszkodzi, nawet przeciwnie - măwią, że oni dobrze robią na zdrowie.
     -  Tak.  wiem - powiedział  Nunnun i jednym haustem wysuszył  szklankŞ.
Weszła Guta, rzeczowo poleciła Redowi rozstawiŚ talerze i postawiła na stole
wielką  srebrną  miskŞ  z ulubioną sałatką Munna. I  w tym momencie  stary -
jakby ktoś nagle sobie  przypomniał,  że trzeba pociągnąŚ za nitki  - jednym
ruchem uniăsł szklankŞ do rozwierających siŞ ust.
     -  No, moi kochani -  powiedział  Red  z  zachwytem w  głosie  -  teraz
zabawimy siŞ na dwadzieścia cztery fajerki!



     Przez noc w dolinie siŞ ochłodziło, a o świcie zrobiło siŞ wrŞcz zimno.
Szli   nasypem   kolejowym,  stąpając  po   zbutwiałych  podkładach   miŞdzy
zardzewiałymi  szynami,  i Red  widział,  jak  na  skărzanej  kurtce  Artura
Barbridge'a błyskają  kropelki  zgŞstniałej mgły. Chłopiec maszerował lekko,
wesoło, jakby nie miał za sobą mŞczącej nocy,  nerwowego napiŞcia, po ktărym
do  tej  chwili  drżał każdy miŞsieá  ciała, dwăch upiornych  godzin,  ktăre
spŞdzili w mŞczącym păłśnie na szczycie łysego pagărka, przytuleni do siebie
dla  rozgrzewki, przeskakując  strumieá  "zielonki"  opływającej  wzgărze  i
znikającej w rowie.
     Po obu stronach nasypu leżała gŞsta mgła. Od czasu do czasu wpełzała na
szyny ciŞżkimi, szarymi płatami i wtedy szli po kolana  unurzani w kłŞbiącej
siŞ z wolna wacie.  Pachniało mokrą rdzą, a z błota po prawej stronie nasypu
ciągnŞło stŞchlizną. Wokăł nie było widaŚ nic oprăcz mgły, ale Red wiedział,
że po  obu  stronach  rozpościera siŞ  pagărkowata kamienista  răwnina, a za
răwniną,  we  mgle kryją  siŞ  găry. I jeszcze  wiedział,  że kiedy wzejdzie
słoáce i  mgła  opadnie  rosą,  powinien zobaczyŚ gdzieś  po  lewej szkielet
roztrzaskanego śmigłowca, a przed sobą sznur wagonikăw,  i że  właśnie wtedy
zacznie siŞ prawdziwa robota.
     Nie zatrzymując siŞ  Red wsunął dłoá miŞdzy ramiona i plecak, podrzucił
plecak wyżej, żeby  krawŞdź  butli z  helem nie wrzynała mu siŞ w krŞgosłup.
CiŞżki  sukinsyn.  Jak  ja  bŞdŞ  siŞ z  nim czołgał?  Păłtora kilometra  na
brzuchu...  Dobra,  nie  tnij, stalker,  wiedziałeś, na co  idziesz. PiŞŚset
tysiŞcy czeka ciŞ na koácu  tej  drogi, możesz siŞ  trochŞ  wysiliŚ. PiŞŚset
tysiŞcy,  niczego  sobie kawał grosza,  co?  Niech  zdechnŞ.  Jeśli im oddam
taniej  niż  za  piŞŚset  tysiŞcy.  I  jeżeli  dam ścierwnikowi  wiŞcej  niż
trzydzieści kawałkăw. A găwniarzowi... găwniarzowi nie  dam nic. Jeśli stary
łajdak chociaż w połowie powiedział prawdŞ, to găwniarz nic nie dostanie.
     Znowu  spojrzał  Arturowi  w  plecy  i  przez  jakiś czas patrzył  spod
zmrużonych powiek, jak  tamten lekko skacze przez dwa  podkłady,  barczysty,
wąski w biodrach, a  jego czarne jak u siostry włosy falują w rytmie marszu.
Sam siŞ wprosił,  posŞpnie  pomyślał Red. Sam. Dlaczego mu tak strasznie  na
tym zależało? Aż dygotał cały i łzy miał w oczach... "niech pan mnie weźmie,
mister  Shoehart! Răżni ludzie mi proponowali, ale ja  chcŞ  tylko  z panem,
tamci  są  do  niczego! Ojciec... Ale  przecież  on  teraz  nie  może!"  Red
wysiłkiem woli odepchnął od siebie to  wspomnienie. Ale chciał o tym myśleŚ,
to było wstrŞtne i byŚ może dlatego zaczął myśleŚ  o siostrze Artura, o tym,
jak  on,  Red, z tą Diną i trzeźwy  spał, i pijany spał, i jakie  to było za
każdym razem  rozczarowanie. Wprost  nie do wiary - dziewczyna jak złoto,  z
taką by siŞ tylko kochaŚ i kochaŚ, a kiedy przychodzi  co do czego - Iluzja,
nieżywa  kukła, a  nie kobieta.  Tak jak  te guziki  na  matczynej bluzce  -
bursztynowe, păłprzeźroczyste, złotawe, aż  siŞ pragnie wziąŚ  je  do  ust i
ssaŚ w oczekiwaniu jakiejś niezwykłej słodyczy... I pamiŞta - brał je do ust
i  ssał,  i  po  stokroŚ  przeżywał  straszne  rozczarowanie,  i po  stokroŚ
zapominał  o  tym  rozczarowaniu -  może nawet nie tyle  zapominał,  ile nie
chciał wierzyŚ własnej pamiŞci, kiedy je tylko znowu zobaczył.
     A  może to papachen  mi  go podesłał, pomyślał, nie przypadkiem  dźwiga
taką armatŞ w tylnej kieszeni... Nie, raczej wątpliwe, Ścierwnik  mnie  zna.
Ścierwnik  wie, że ze  mną nie ma  żartăw, i  wie, jaki  jestem  w  Strefie.
Przesadzam. Nie  on pierwszy mnie prosił, nie on pierwszy zalewał siŞ łzami,
inni nawet klŞkali przede mną... A spluwy wszyscy ze sobą targają, kiedy idą
pierwszy raz.  Pierwszy  i ostatni  raz. Czy naprawdŞ ostatni?  Oj, ostatni,
chłopcze. Oto jak siŞ rzeczy mają, Ścierwniku
     - po  raz  ostatni. Tak, papachen, gdybyś wiedział  o projektach  twego
syna,  protezami  byś  skărŞ  wygarbował  syneczkowi twojemu  wymodlonemu  w
Strefie... Raptem poczuł, że coś pojawiło siŞ przed nimi. I to niedaleko - w
odległości trzydziestu
     - czterdziestu metrăw.
     - Stăj - powiedział do Artura.
     Chłopiec posłusznie zamarł  w miejscu. Refleks  miał dobry:  zastygł  w
mgnieniu oka  z podniesioną nogą, a nastŞpnie powoli i ostrożnie  opuścił ją
na ziemiŞ.  Red  zrăwnał  siŞ  z nim  i stanął. Koleina prowadziła w  dăł  i
całkowicie ginŞła we  mgle.  I właśnie tam, we  mgle,  coś trwało.  To  było
wielkie i nieruchome ale  niegroźne. Red ostrożnie wciągnął nosem powietrze.
Tak. Niegroźne.
     -  Naprzăd  - powiedział niegłośno. Odczekał,  aż Artur  zrobi pierwszy
krok i ruszył za nim. Kątem oka widział twarz Artura, jego klasyczny profil,
gładką skărŞ policzka i stanowcze, zaciśniŞte wargi pod cieniutkim wąsikiem.
     Zanurzali  siŞ  we  mgle, najpierw  po pas, potem po  szyjŞ,  i po paru
sekundach zamajaczyła przed nimi ukośna bryła wagonika.
     - DośŚ - powiedział Red  i zaczął zdejmowaŚ plecak. - Siadaj tam, gdzie
stoisz. Przerwa na papierosa.
     Artur  pomăgł   mu  zdjąŚ  plecak,  a  potem  usiedli  obok  siebie  na
zardzewiałej szynie. Red otworzył jedną z kieszeni plecaka, wyjął zawiniątko
z jedzeniem i termos z  kawą, a păki Artur  odwijal papier i układał kanapki
na  plecaku wydostał zza pazuchy manierkŞ,  otworzył  ją i przymykając  oczy
wypił kilka łykăw.
     -  Napijesz siŞ? - zaproponował  wycierając  dłonią szyjkŞ manierki.  -
Nabierzesz odwagi... Artur pokrŞcił głową, dotkniŞty.
     - Nie  muszŞ nabieraŚ odwagi, mister Shoehart. Wolałbym kawŞ, jeśli pan
pozwoli. Bardzo tu wilgotno, prawda?
     - Wilgotno  - potwierdził Red. Schował manierkŞ, wybrał sobie kanapkŞ i
zaczął jeśŚ. - Kiedy mgła opadnie, zobaczysz, jakie tu błota dookoła. Kiedyś
w tych miejscach komarăw było zatrzŞsienie...
     Umilkł i  nalał sobie kawy. Kawa była  gorąca, słodka i aromatyczna,  i
nawet przyjemniej było teraz ją piŚ niż alkohol.  Pachniała domem, Gutą i to
nie po prostu Gutą, ale Gutą w szlafroku, prosto ze snu, ze  śladem poduszki
na policzku, niepotrzebnie siŞ w to wdałem, pomyślał Red. PiŞŚset tysiŞcy...
A na cholerŞ mi piŞŚset tysiŞcy? KnajpŞ mam  zamiar kupiŚ, czy co? Pieniądze
są potrzebne, żeby o nich  nie  myśleŚ,  jak  słusznie  powiedział Dick. Dom
jest,  ogrădek  jest, bez  pracy  w  Harmont nie  zostanŞ...  napuścił  mnie
Ścierwnik, menda plugawa, na wodŞ, napuścił jak dziecko...
     - Mister Shoehart - powiedział nagle Artur uciekając spojrzeniem. - Czy
pan naprawdŞ wierzy, że ta kulka spełnia życzenia?
     - Zawracanie głowy! - powiedział nieuważnie Red i zamarł ze szklaneczką
przy ustach. - A ty skąd wiesz, po co idziemy.
     Artur roześmiał siŞ z zażenowaniem, wsadził rozcapierzoną dłoá w kruczą
czuprynŞ i powiedział:
     - Domyślilem siŞ!...  Już  nie pamiŞtam, co konkretnie podsunŞło mi  tŞ
myśl... Ale po pierwsze, poprzednio ojciec bez przerwy nudził o Złotej Kuli,
a ostatnio nagle przestał, za to ciągle chodził do pana, a ja  przecież wiem
- wcale nie jesteście przyjaciăłmi,  co by tam ojciec nie măwił. Oprăcz tego
zrobił  siŞ  ostatnio jakiś  taki dziwny...  - Artur znowu  siŞ  roześmiał i
pokrŞcił   głową   coś   sobie  przypominając.  -  A  ostatecznie   wszystko
zrozumiałem, kiedy  na tym pustkowiu  wyprăbowaliście sterowiec... - Klepnął
dłonią  po  plecaku, w ktărym  leżał  ciasno zwiniŞty pokrowiec  sterowca. -
Uczciwie  siŞ przyznajŞ, że was wtedy wyśledziłem,  a kiedy zobaczyłem,  jak
podnosicie  w  powietrze  worek kamieni,  wszystko stało siŞ dla mnie jasne.
Według mnie oprăcz Złotej Kuli w Strefie nic ciŞżkiego  już nie  zostało.  -
Ugryzł kanapkŞ i  w  zamyśleniu  powiedział z pełnymi  ustami: -  Tylko  nie
rozumiem, jak ją pan przyczepi, przecież na pewno jest idealnie gładka...
     Red cały  czas patrzył  na  niego znad szklaneczki i myślał, jak bardzo
niepodobni są  do  siebie ojciec  i syn. Inni ludzie. Inna twarz, inny głos,
inna dusza. Ścierwnik ma głos ochrypły, lizusowski, jakiś taki  padalcowaty.
Ale kiedy măwił o  niej, to  măwił  pierwszorzŞdnie.  nie  można go było nie
słuchaŚ.  "Rudy - măwił wtedy przechylając siŞ przez stăł. - Przecież  tylko
my dwaj  zostaliśmy i  na nas dwăch dwie nogi, i obie  twoje... Kto, jak nie
ty? To byŚ może najcenniejsze ze wszystkiego, co jest w Strefie! Komu to siŞ
ma dostaŚ? Tym okularnikom z ich maszynami? Przecież to ja ją znalazłem, ja!
Ilu naszych po drodze poległo! A ja znalazłem! Trzymałem dla siebie. I teraz
też  bym nikomu nie  oddał,  ale rŞce  mam za krătkie... Tylko ty możesz tam
iśŚ. Ilu to ja  młokosăw uczyłem, całą szkołŞ dla nich, rozumiesz, założyłem
- i nic, nie ten  materiał. No dobra,  nie wierzysz mi, nie  wierzysz  - nie
trzeba.  Forsa  dla  ciebie.  Dasz  mi,  ile  sam  zechcesz,  wiem,  że  nie
skrzywdzisz... A ja może  nogi odzyskam. Odzyskam nogi, czy ty to rozumiesz?
Strefa mi nogi zabrała, może Strefa mi je zwrăci?"

     - Co? - zapytał Red ocknąwszy siŞ.
     - Pytałem, czy mogŞ zapaliŚ, mister Shoehart.
     - Tak - powiedział Red. - Pal, pal... Ja też zapalŞ.
     Duszkiem  dopił kawŞ,  wyją! papierosa  i ugniatając go  wpatrzył siŞ w
rzedniejącą mgle. StukniŞty, pomyślał.  Wariat, năg siŞ kanalii zachciało...
parszywej gnidzie...
     Po tych wszystkich  rozmowach zostawał  w duszy  jakiś  osad i nie było
zupełnie  jasne, jaki mianowicie. I z  biegiem  czasu nie ulatniał siŞ, lecz
przeciwnie   -  gŞstniał   i  gŞstniał.   Nie  wiadomo,  co  to  było,   ale
przeszkadzało, jakby czymś  siŞ zaraził od  Ścierwnika,  ale nie  plugastwem
jakimś, nawet odwrotnie... siłą może? nie, nie siłą. Czym w takim  razie? No
dobra, powiedział  sobie. Zrăbmy tak -  załăżmy, że nie dotarłem tutaj.  Już
siŞ zdecydowałem, spakowałem plecak i  wtedy  coś siŞ  stało...  zapudłowali
mnie, powiedzmy. Źle byłoby? Z całą pewnością źle. Dlaczego źle? Z pieniŞdzy
nici? Nie, nie chodzi o pieniądze... Że bezcenny skarb dostanie siŞ łobuzom,
Chrypom răżnym i Suchym? To  prawda, w tym coś jest. Jakoś głupio. Ale co mi
do tego? Tak czy inaczej, w koácu właśnie im siŞ wszystko dostanie.
     -  Br-r-r...  -  Artur  wzdrygnął  siŞ.  -  Przenika do  kości.  Mister
Shoehart, może mi pan teraz da czegoś mocniejszego?
     Red w milczeniu  wyciągnął manierkŞ i  dał Arturowi. A przecież nie  od
razu siŞ zgodziłem, nagle pomyślał. Ze dwadzieścia razy posyłałem Ścierwnika
do wszystkich diabłăw, a  za dwudziestym pierwszym jednak siŞ zgodziłem. Już
dłużej nie mogłem. Zupełnie nie mogłem. I ostatnia nasza rozmowa była krătka
i rzeczowa. "CześŚ, Rudy. Przyniosłem ci mapŞ. Może rzucisz na nią okiem?" A
ja spojrzałem mu w twarz i widzŞ, że oczy ma jak dwa wezbrane wrzody - żăłte
z czarną kropką, i wtedy powiedziałem: "Dobra". I to wszystko.  PamiŞtam, że
byłem wtedy pijany, cały tydzieá piłem,  paskudnie mi było na duszy... A, do
diabła,  czy  to nie wszystko jedno? Poszedłem.  Po co ja w tym  babrzŞ  jak
patykiem w găwnie! Strach mnie obleciał czy co?
     Wzdrygnął  siŞ.  Przeciągłe, żałośliwe  skrzypienie  dobiegło z  gŞstej
mgły. Red  zerwał siŞ i  natychmiast jak podrzucony sprŞżyną stanął  na nogi
Artur.  Ale już znowu było cicho i tylko spod  ich năg z szelestem spadał  z
nasypu drobny żwir.
     -  To  chyba  grunt  osiadł  -  niepewnie,  z trudem  wymawiając  słowa
wyszeptał Artur -- Wagonetki z urobkiem... stoją od tak dawna...
     Red  patrzył wprost przed siebie i  nic nie widział. Przypomniał sobie.
To  było w  nocy.  Obudził  go  taki  sam dźwiŞk  -  przeciągły  i  żałosny,
zamierający jak w sennym koszmarze. Tylko  że to nie  był sen. To  zawodziła
Mariszka na swoim łăżku pod oknem, a z drugiego koáca  mieszkania odpowiadał
jej zachłyśniŞtym bulgotem ojciec, răwnie przeciągle i skrzypiąco. I tak siŞ
nawoływali i  nawoływali w ciemnościach -  minŞło  jedno stulecie,  a  potem
nastŞpne stulecie... Guta też siŞ obudziła, wziŞła Reda za rŞkŞ, poczuł, jak
jej ramiŞ z miejsca stało siŞ mokre, i tak leżeli wieleset lat i słuchali, a
kiedy Mariszka zamilkła i usnŞła,  odczekał chwilŞ, potem wstał, poszedł  do
kuchni i wypił păł butelki koniaku. Od tej nocy zaczął piŚ.
     - Ziemia - măwił Artur. - Z upływem  czasu, wie  pan, ziemia osiada. Na
skutek erozji, wilgoci, w ogăle z wielu przyczyn.
     Red spojrzał  na pobladłą  twarz Artura i  na  powrăt usiadł.  Papieros
gdzieś znikł  z  jego  palcăw, zapalił nowego. Artur  postał jeszcze moment,
lŞkliwie krŞcąc głową, potem też usiadł i powiedział cicho:
     - Opowiadają podobno, że w  Strefie ktoś mieszka.  Tak słyszałem. Jacyś
ludzie, nie przybysze z  Kosmosu, a właśnie ludzie. Jakoby Lądowanie zastało
ich  tutaj  i oni siŞ przystosowali...  a może na  skutek mutacji.  Czy  pan
słyszał o tym, mister Shoehart?
     -  Tak  - powiedział  Red. -  Ale  to  nie  tutaj,  tylko w  gărach, na
păłnocnym zachodzie. Jakieś pastuchy.
     Teraz  Już wiem,  czym on mnie zaraził,  myślał. Swoim szaleástwem mnie
zaraził.  Oto  dlaczego  tu  przyszedłem.  Oto  czego  tu  szukam...  Powoli
wypełniło go jakieś dziwne i zupełnie nowe uczucie. Zdawał  sobie sprawŞ, że
tak  naprawdŞ to uczucie  nie Jest nowe, że już od  dawna  siedziało  w  nim
gdzieś  głŞboko,  ale  teraz  dopiero zdał  sobie z niego sprawŞ i  wszystko
znalazło siŞ  na właściwym miejscu. I to, co  przedtem wydawało siŞ głupotą,
majaczeniem  oszalałego  starca, obrăciło  siŞ  obecnie  w  jedyną nadziejŞ.
Jedyny  sens  życia,  ponieważ  dopiero teraz  zrozumiał  --  jedno,  co  mu
pozostało  na świecie, jedyne, czym żył  ostatnie miesiące, to była nadzieja
na cud. On,  bałwan,  dureá, odpychał  od  siebie  tŞ  nadziejŞ,  deptał ją,
wyszydzał  i topił w wădce,  ponieważ  właśnie do tego  był  przyzwyczajony,
ponieważ nigdy w życiu, od dziecka, nie liczył na nikogo, tylko na siebie, i
ponieważ od dziecka to liczenie na  siebie wyrażało siŞ  w ilości banknotăw,
ktăre udawało mu siŞ wyrwaŚ,  wyszarpaŚ z otaczającego go obojŞtnego chaosu.
Tak było zawsze i tak trwałoby dalej, gdyby koniec koácăw nie znalazł siŞ na
takim dnie, z ktărego nie podźwigną go żadne pieniądze, a liczenie na siebie
stało siŞ  ostatecznym  absurdem. A teraz  ta nadzieja  -  już nie  nadzieja
nawet, a pewnośŚ cudu  -  wypełniła go bez reszty, teraz  nie  rozumiał, jak
măgł  żyŚ  do  tej  pory w  tym  makabrycznym  mroku  bez promyka światła...
Roześmiał siŞ i trącił Artura w ramiŞ.
     -  Jak myślisz, stalker -  powiedział - jeszcze trochŞ pożyjemy  sobie,
co?
     Artur spojrzał  na  Reda  zdziwiony  i uśmiechnął siŞ niepewnie.  A Red
zgniătł pergamin po kanapkach, rzucił  go pod wagonik, po czym ułożył siŞ na
plecaku i podparł łokciem.
     -   No   dobrze  -  powiedział.  -   PrzypuśŚmy,   że   ta  Złota  Kula
rzeczywiście... Czego byś sobie życzył?
     - To znaczy, że pan jednak wierzy? - szybko zapytał Artur.
     - To nieważne, wierzŞ czy nie wierzŞ. Ty mi odpowiedz na pytanie.
     Nieoczekiwanie naprawdŞ go zainteresowało, o co może prosiŚ  Złotą KulŞ
taki  chłopak,  jeszcze   smarkacz,   wczorajszy  licealista.   I  z  wesołą
ciekawością obserwował, jak Artur chmurzy czoło, szarpie wąsiki, to  podnosi
na niego oczy, to znowu je opuszcza.
     -  No, oczywiście, nogi  dla ojca... - powiedział wreszcie. - I żeby  w
domu było wszystko dobrze...
     - Łżesz, łżesz - powiedział dobrodusznie Red. - Ty, bracie, zapamiŞtaj:
Złota Kula wypełnia tylko najskrytsze życzenia, tylko takie, ktăre muszą siŞ
spełniŚ, bo inaczej nie ma już po co żyŚ!
     Artur Barbridge  zaczerwienił siŞ, znowu podniăsł oczy  na Reda i zaraz
je  opuścił, i zupełnie  spurpurowiał, aż  mu  łzy  stanŞły  w  oczach.  Red
przyglądał mu siŞ z uśmieszkiem.
     -  Wszystko  jasne  - powiedział nieomal czule. -  Dobra,  to nie  moja
rzecz. Zatrzymaj to  dla siebie...  - I tu przypomniał sobie o pistolecie  i
pomyślał, że  păki jest  jeszcze czas, należy  uwzglŞdniŚ wszystko, co można
uwzglŞdniŚ. - Co ty tam masz w tylnej kieszeni? - zapytał niedbale.
     - Pistolet - burknął Artur i zagryzł wargi.
     - Po co ci pistolet?
     - Żeby strzelaŚ! - odparł z wyzwaniem.
     -  Przestaá, przestaá  - powiedział surowo Red i usiadł prosto. - Dawaj
to. W Strefie nie ma do kogo strzelaŚ. Oddaj go.
     Artur chciał coś powiedzieŚ, ale zmilczał, siŞgnął za siebie, wyciągnął
wojskowego kolta i  podał go Redowi trzymając za lufŞ. Red wziął pistolet za
ciepłą rŞkojeśŚ, podrzucił go do găry, złapał i zapytał:
     - Masz przy  sobie chusteczkŞ? Daj,  to go  zawinŞ... Wziął  od  Artura
chusteczkŞ do nosa,  czyściutką,  pachnącą wodą kolonską, zawinął pistolet i
położył na podkładzie.
     -  Niech sobie  tu na razie poleży - wyjaśnił. -  Da Băg, bŞdziemy tŞdy
wracaŚ,  to zabierzemy.  Może naprawdŞ,  kiedy  spotkamy patrol,  trzeba siŞ
bŞdzie ostrzeliwaŚ... Chociaż w takiej sytuacji ostrzeliwaŚ siŞ, bracie...
     Artur ponownym ruchem pokrŞcił głową.
     - Nie po  to go wziąłem - powiedział niezadowolony.  - Tam  jest  tylko
jedna kula. Żeby, jeśli tak jak z ojcem...
     - To ta-ak... - przeciągle powiedział Red patrząc mu prosto w twarz.  -
No, jeśli o to chodzi, możesz byŚ spokojny. Jeśli  tak, jak  z ojcem, to już
do tego miejsca ciŞ doniosŞ. ObiecujŞ... Patrz, świta!
     Mgła rzedła w oczach. Na nasypie już jej w ogăle nie było, a na dole, w
oddali, mleczna mgiełka rozpraszła siŞ i topniała, wyrastały z niej okrągłe,
szczeciniaste szczyty wzgărz i gdzieniegdzie miŞdzy wzgărzami było już widaŚ
pomarszczoną  powierzchniŞ  bagien,  pokrytych  rzadką  wątłą  łoziną,  a na
horyzoncie, za wzgărzami, zapłonŞły  pomaraáczowo  łaácuchy găr -  niebo nad
gărami było jasne i błŞkitne. Artur obejrzał siŞ  przez ramiŞ i wydał okrzyk
zachwytu. Red obejrzał siŞ răwnież. Na wschodzie găry wydawały siŞ czarne, a
nad nimi mieniła siŞ, płonŞła szmaragdowa łuna - zielona  zorza  Strefy. Red
wstał i rozpinając pasek zapytał:
     - Nie masz  zamiaru sobie ulżyŚ? Jak tam sobie  chcesz,  ale  pamiŞtaj,
păźniej nie bŞdzie ani gdzie, ani kiedy...
     Poszedł za wagonik, kucnął na nasypie i postŞkując patrzył, jak  szybko
gaśnie, przerasta  răżowością zielona zorza i jak  pomaraáczowa pajda słoáca
wypełza zza găr. Od razu od wzgărz popłynŞły liliowe cienie - wszystko stało
siŞ  ostre, wypukłe,  każdy  szczegăł  był widoczny jak  na  dłoni  i jakieś
dwieście  metrăw  przed  sobą  zobaczył  Red  helikopter.  Helikopter  spadł
widocznie  w  samo  centrum  "łysicy"  i jego kadłub spłaszczyło  w blaszany
naleśnik,  tylko  ogon ocalał - lekko wygiŞty sterczał teraz  czarnym hakiem
nad  răwniną  miŞdzy wzgărzami.  I śmigło też ocalało  -  głośno  skrzypiało
kołysząc  siŞ na  łagodnym wietrze.  To musiała byŚ potŞżna  "łysica", nawet
solidnego pożaru  nie  było  i  na  sprasowanym kadłubie  wyraźnie  widniało
czerwono   -   niebieskie  godło   rozpoznawcze  lotnictwa  wojskowego  Jego
Krălewskiej Mości, godło, ktărego Red nie widział już  od tylu lat, że nawet
jakby zapomniał, jak ono wygląda.
     Potem  Red wrăcił do plecaka, wyjął  mapŞ i rozłożył  ją  na skawalonej
bryle rudy w  wagoniku.  Samej kopalni  nie  było  stąd widaŚ, zasłaniało ją
wzgărze z czarnym, osmalonym drzewem na szczycie. To wzgărze należało obejśŚ
z prawej strony, kotliną miŞdzy nim a sąsiednim pagărkiem, ktăry răwnież był
stąd widoczny - nagle wzniesienie pokryte burym kamienistym żwirem.
     Wszystko siŞ zgadzało, ale Red nie był zadawolony.  Wieloletni instynkt
stalkera  kategorycznie  protestował przeciwko samej myśli  - nonsensownej i
sprzecznej z naturą - żeby wytyczaŚ szlak miŞdzy dwoma wzniesieniami. Dobra,
pomyślał, păźniej  siŞ okaże, na miejscu siŞ  zobaczy.  Droga do tej kotliny
prowadziła przez błoto,  răwniną, ktăra stąd  wydawała siŞ  bezpieczna,  ale
przyjrzawszy  siŞ  uważniej  Red  dostrzegł  miŞdzy  suchymi  kupkami  jakąś
ciemnoszarą  plamŞ. Spojrzał na mapŞ. Tam był narysowany krzyżyk  i napisane
koślawymi  literami  "Cwajnos".  Czerwone  kropki  omijały  krzyżyk z prawej
strony. Przezwisko  było jakby znajome, ale  kto to był ten Cwajnos,  jak on
wyglądał. Red  nie  măgł  sobie przypomnieŚ,  nie wiadomo dlaczego  pamiŞtał
tylko to: zadymiona sala "Barge", ogromne czerwone łapy ściskające szklanki,
grzmot śmiechu, rozwarte zăłtozŞbne paszcze - fantastyczne  stado  tytanăw i
gigantăw przy wodopoju, Jedno z najżywszych wspomnieá dzieciástwa
     -  pierwsze spotkanie  z "Barge". Co  ja wtedy  przyniosłem? Zdaje siŞ,
"pustaka".  Prosto  ze  Strefy, mokry, głodny, nieprzytomny,  z  workiem  na
ramieniu władowałem siŞ  do  knajpy i rzuciłem worek na ladŞ przed Ernestem,
wściekle szczerząc  zŞby przetrzymałem  salwŞ  szyderstw,  doczekałem siŞ aż
Ernest, wtedy jeszcze  młody, obowiązkowo w muszce  - wyliczy mi te  zielone
papierki...  Nie,  wtedy  przecież  nie  było  zielonych,  były  jeszcze  te
kwadratowe,  krălewskie,  z  jakąś păłgołą  dziwką w płaszczu  i  wianku  na
głowie... doczekałem siŞ, schowałem  forsŞ do kieszeni i niespodziewanie dla
siebie  samego capnąłem  z  lady ciŞżki kufel i z całej siły  rąbnąłem nim w
najbliższą rechoczącą paszczŞ... Red uśmiechnął siŞ i pomyślał -  a może  to
właśnie był Cwajnos?
     - A czy miŞdzy wzgărzami można,  mister Shoehart?  - zapytał  păłgłosem
Artur. Stał obok i też patrzył na mapŞ.
     -  Zobaczymy na  miejscu - odparł Red. Wciąż patrzył na mapŞ. Na  mapie
były jeszcze dwa  krzyżyki:  jeden  na zboczu  wzgărza  z drzewem,  drugi na
kamienistym osypisku. Pudel i Okularnik. Droga prowadziła dołem miŞdzy nimi.
- Zobaczymy na miejscu - powtărzył i schował mapŞ do kieszeni.
     Spojrzał na Artura i zapytał:
     - Jak  tam  stolec?  -  I nie czekając  na  odpowiedź  polecił: - Pomăż
założyŚ  plecak...  Păjdziemy  jak  poprzednio  -  powiedział,   potrząsając
plecakiem i poprawiając rzemienie. - Idziesz przede mną,  tak, żebym ciŞ ani
na chwilŞ nie  stracił z oczu.  Nie oglądaj siŞ,  ale nadstawiaj  uszu.  Măj
rozkaz jest prawem.

     PamiŞtaj, że trzeba bŞdzie długo czołgaŚ siŞ na  brzuchu,  nie waż  siŞ
baŚ  błota, na jedno słowo,  morda w błoto,  bez gadania... I kurtkŞ zapnij.
Jesteś gotăw?
     - Gotăw - powiedział Artur głucho. Zdrowo  siŞ denerwował.  Rumieniec z
twarzy znikł, jakby go nigdy nie było.
     -  Kierunek...  tam - Red ostro machnął  dłonią  w  stronŞ najbliższego
wzgărza, sto krokăw od nasypu. - Jasne? Ruszaj.
     Artur  konwulsyjnie  westchnął,  przekroczył   szynŞ  i  bokiem  zaczął
schodziŚ z nasypu. Żwir sypał siŞ z szelestem.
     - Spokojnie, spokojnie - powiedział Red. - Nie ma siŞ dokąd śpieszyŚ.
     Ostrożnie  zaczął schodziŚ za Arturem, automatycznie răwnoważąc inercjŞ
ciŞżkiego plecaka  miŞśniami năg. Kątem  oka  jednak śledził Artura. Boi siŞ
chłopak, myślał. I ma racjŞ, że siŞ boi.  Chyba przeczuwa. Jeżeli ma takiego
nosa  jak ojciec, to powinien przeczuwaŚ... Gdybyś ty wiedział,  Ścierwniku,
na  co  ci przyjdzie. Gdybyś  ty  wiedział, Ścierwniku.  że  tym  razem  ciŞ
usłucham.  "A  tŞdy. Rudy,  sam  nie przejdziesz.  Chcesz  czy  nie  chcesz,
bŞdziesz  musiał  zabraŚ  kogoś  ze  sobą. MogŞ ktăregoś ze swoich odstąpiŚ,
ktărego nie żal..." namăwiłeś mnie, stary draniu.
     Pierwszy raz  w życiu przystałem na  taką rzecz.  No, trudno, pomyślał.
Może jeszcze wszystko jakoś siŞ  obejdzie,  nie  jestem jednak Ścierwnikiem,
może coś wymyślŞ...
     - Stop! - powiedzaiał do Artura.
     Chłopiec  zatrzymał  siŞ,  stał po  kostki w rdzawej wodzie.  Zanim Red
zszedł, Artur zapadł siŞ w trzŞsawisko po kolana.
     - Widzisz ten kamieá? - zapytał Red.  -  Tam, pod zboczem? Trzymaj kurs
na  kamieá. Artur ruszył naprzăd. Red dał siŞ wyprzedziŚ o dziesiŞŚ krokăw i
poszedł jego śladem. Cmokało  błoto pod nogami. To było martwe trzŞsawisko -
ani komarăw,  ani  żab,  nawet  łozina  zwiŞdła i  zgniła. Red automatycznie
rozglądał  siŞ dookoła, ale  na razie wyglądało na  to, że  wszystko jest  w
porządku. Wzgărze  zbliżało  siŞ powoli,  zasłoniło nikle jeszcze słoáce,  a
potem  całą  wschodnią  czŞśŚ nieba.  Przy  kamieniu  Red odwrăcił  głowŞ  i
spojrzał  na nasyp.  Nasyp jasno  oświetlało słoáce,  stało na nim  dziesiŞŚ
wagonikăw,  niektăre  wykolejone leżały  na  boku  i  w  tym  miejscu  nasyp
pokrywały czerwone  plamy wysypanej rudy. A  dalej, w kierunku  kopalni,  na
păłnoc od wagonikăw, powietrze nad szynami mieniło siŞ i drgało, od czasu do
czasu  błyskały w nim i gasiy maleákie tŞcze. Red popatrzył  na to drganie i
splunął resztką śliny.
     - Dalej -  powiedział i Artur zwrăcił ku niemu twarz pełną napiŞcia.  -
Widzisz te szmaty? Nie tam! Bardziej na prawo...
     - Tak - powiedział Artur.
     -  A wiŞc to był niejaki Cwajnos. Dawno  temu przestał byŚ czymkolwiek.
Nie słuchał starszych i teraz tam leży specjalnie po to, żeby mądrzejszym od
niego  wskazywaŚ  drogŞ. Weź  dwa palce  na prawo od  tego  Cwajnosa... Już?
Znalazłeś punkt?  Mniej wiŞcej tam, gdzie łozina jest trochŞ przerzedzona...
Tak trzymaj! Marsz!
     Teraz  szli  răwnolegle  do  nasypu. Z  każdym krokiem  wody pod nogami
ubywało i wkrătce maszerowali już po suchych  sprŞżystych  kŞpkach. A według
mapy tu  wszŞdzie  ma byŚ błoto, pomyślał  Red. Przestarzała  jest  ta mapa.
Dawno  tu  Barbridge'a  nie  było  i  dlatego  jest  przestarzała.  To  źle.
Oczywiście suchą drogą łatwiej iśŚ, ale lepiej już, żeby tu było to błoto...
Ale maszeruje, pomyślał, patrząc na Artura. Jak po Alei Centralnej.
     Arturowi widocznie wrăcił dobry nastrăj, bo szedł teraz długim krokiem.
Jedną rŞkŞ wsadził  do kieszeni, a drugą  wesoło wymachiwał jak na spacerze.
Wăwczas   Red   poszperał   w   kieszeni,   wybrał   mutrŞ,   mniej   wiŞcej
dwudziestogramową, wycelował i trafił  Artura prosto w kark. Chłopak jŞknął,
złapał siŞ za głowŞ i skurczony runął na suchą trawŞ. Red zatrzymał  siŞ nad
nim.
     -  Oto jak tu  bywa, Archie - powiedział  pouczająco. - To nie  aleja w
parku i nie poszedłeś ze mną na poranną przechadzkŞ.
     Artur powoli wstał. Twarz miał białą jak papier.
     - Wszystko jasne? - zapytał Red. Artur przełknął ślinŞ i kiwnął głową.
     - No to dobrze.  A nastŞpnym  razem  dostaniesz w zŞby. Jeżeli bŞdziesz
jeszcze żył. Marsz!
     A z  chłopca măgłby  byŚ niezły stalker,  pomyślał  Red.  Nazywaliby go
pewnie Archie Cherubin. Był już u nas jeden Cherubin, nazywał siŞ Dickson, a
teraz wołają go  Suseł. Jedyny  stalker, ktăry dostał siŞ  w "wyżymaczkŞ"  i
żyje.  Miał szczŞście.  Ten głupek do tej pory myśli, że  to  Barbridge go z
"wyżymaczki" wyciągnął. A jakże!  Z "wyżymaczki" nikogo siŞ nie wyciągnie...
Ze Strefy go wytaszczył, to prawda. Zdobył siŞ Barbridge na taki niesłychany
wyczyn! Sprăbowałby go nie  wytaszczyŚ! Te jego numery wtedy już ostatecznie
wszystkim obrzydły i tym razem chłopcy  wprost go ostrzegli  - sam lepiej  w
ogăle   nie  wracaj.   A   przecież  właśnie   wtedy  Barbridge'a  przezwali
Ścierwnikiem, przedtem biegał u nas za Perszerona...
     Red poczuł nagle na lewym policzku ledwie dostrzegalny prąd powietrza i
błyskawicznie, nie zdążywszy nawet o niczym pomyśleŚ, krzyknął:
     - Stăj!
     Wyciągnął rŞkŞ w lewo. Prąd powietrza był tam silniejszy. Gdzieś miŞdzy
nimi  a torem  kolejowym leżała  "łysica", a może nawet szła samym nasypem -
nie  przypadkiem przecież  wywrăciły siŞ  wagoniki.  Artur stał jak wkopany,
nawet siŞ nie odwrăcił.
     -  Bardziej  w  prawo  -  rozkazał  Red.  -  Marsz!  Tak,  niezły byłby
stalker... Co jest, do  cholery, żal mi go  czy co? Tego tylko brakowało.  A
czy mnie  ktoś kiedyś żałował? Właściwie to raczej tak. Na przykład Kirył. I
Dick Nunnun. Co prawda Dick to nie tyle mnie żałuje, ile go ciągnie do Guty,
ale  byŚ może i żałuje, przyzwoity człowiek może jedno  z drugim pogodziŚ...
Tylko  ja nikogo nie mogŞ żałowaŚ. Albo - albo.  Tak sprawa stoi...  Po  raz
pierwszy z całkowitą jasnością zrozumiał - albo ten chłopiec, albo Mariszka.
Jeżeli tylko cud jest  naprawdŞ możliwy, powiedział jakiś wewnŞtrzny glos, i
Red z okrutnym przerażeniem stłumił w sobie ten głos.
     MinŞli kupŞ burych szmat. Z Cwajnosa nic nie zostało, tylko nie opodal,
w zeschłej  trawie leżał  długi zardzewiały kij -  wykrywacz min. W  tamtych
czasach czŞsto  używano  wykrywaczy min,  kupowano je po  cichu u wojskowych
intendentăw.  Liczyli na  te  kije jak na samego Pana Boga, a  potem kolejno
dwăch stalkerow w ciągu  paru dni zabiły  podziemne wyładowania. I jak nożem
uciął... Ale w koácu, ktăry był ten Cwajnos? Ścierwnik  go tu przyprowadził,
czy  sam przyszedł? I dlaczego tak ich  wszystkich ciągnŞło do  tej kopalni?
Dlaczego  nigdy  nic o tym nie słyszałem?... O  do diabla, ależ grzeje! I to
rano, a co bŞdzie potem?
     Artur, ktăry szedł o piŞŚ krokăw przed nim, podniăsł rŞkŞ i otarł pot z
czoła. Red  spojrzał na słoáce. Słoáce stało jeszcze  bardzo nisko. I  nagle
zdał sobie sprawŞ,  że sucha trawa pod nogami już nie szeleści jak przedtem,
tylko trzeszczy jak  mąka kartoflana, że już nie jest twarda i  kłująca, ale
miŞkka i nietrwała - rozsypuje siŞ pod butami niczym warstwa sadzy. Zobaczył
wyraźnie  odciśniŞte  ślady Artura i  rzucił  siŞ  na  ziemiŞ  z  okrzykiem:
"padnij!"
     Upadł twarzą w trawŞ  i trawa  rozsypała siŞ w pył pod jego policzkiem.
Zazgrzytał ze złości zŞbami - taki  niefart! Leżał, starając siŞ nie ruszaŚ,
ciągle  jeszcze licząc, że może siŞ jakoś obejdzie, chociaż już wiedział, że
siŞ nie obejdzie,  że wpadli. Żar  rosł,  atakował, opasywał całe  ciało jak
powijak zmoczony we wrzątku, oczy zalewał pot i Red  z  opăźnieniem krzyknął
do Artura: "nie ruszaj  sie! Odwagi!" I sam  zebrał całą odwagŞ, na  jaką go
było  staŚ.  I  wytrzymałby  i  skoáczyłoby siŞ  na  strachu,  trochŞ by siŞ
zgrzali,  ale  Artur nie  wytrzymał.  Czy  nie usłyszał  okrzyku  Reda,  czy
przeraził siŞ ponad wszelką miarŞ, a może przypiekło go raz mocniej niż Reda
-  w każdym razie stracił panowanie nad sobą i  na oślep, z jakimś gardłowym
wrzaskiem popŞdził tam, gdzie go pŞdził bezmyślny instynkt, do tyłu, właśnie
w stronŞ, w  ktărą w żadnym wypadku  uciekaŚ nie należało. Red ledwie zdążył
unieśŚ siŞ, oburącz złapaŚ go za nogŞ i Artur całym ciŞżarem runął na ziemiŞ
wzbijając  chmurŞ  popiołu, zawył  nienaturalnie wysokim głosem, kopnął Reda
wolną nogą w twarz, zatrząsł siŞ  w konwulsjach, ale Red sam już nie  bardzo
wiedząc,  co siŞ z  nim  dzieje z  bălu, wgramolił  siŞ  na  niego  wtulając
poparzoną twarz w skărzaną kurtkŞ i usiłował wdusiŚ, wbiŚ w ziemiŞ dygoczącą
głowŞ,  wściekle  kopiąc noskami  butăw  po  nogach  tamtego,  po ziemi,  po
grzbiecie.  Jak  przez watŞ  słyszał jŞki i rzŞżenie  wydobywające siŞ  spod
niego i własny ochrypły ryk:
     "Leż,  gnido, leż, bo zabijŞ..." a z  găry wciąż  i wciąż  spadała masa
rozżarzonego wŞgla i już  płonŞło na nim ubranie,  trzeszczała wydymając siŞ
bąblami i  pŞkając skăra na nogach i bokach, i Red zanurzając czoło w szarym
popiele  i  rozpaczliwie   przyciskając  piersią  głowŞ   tego   przeklŞtego
smarkacza, nie wytrzymał i zawył z całej siły... Nie pamiŞtał, kiedy to  siŞ
skoáczyło.  Pojął  tylko, że znowu może  oddychaŚ, że powietrze  znowu  jest
powietrzem, a nie rozpalonym gazem spalającym gardło, i zrozumiał, że trzeba
siŞ  śpieszyŚ, że  trzeba  jak najprŞdzej  uciec z tego diabelskiego rusztu,
zanim  znowu  nie spadnie na nich  ogieá. Zsunął siŞ  z Artura, ktăry  leżał
zupełnie nieruchomo,  zacisnął  jego obie nogi pod  pachą  i pomagając sobie
wolną  rŞką poczołgał siŞ  naprzăd  nie spuszczając oczu z granicy, za ktărą
znowu zaczynała siŞ trawa,  martwa, sucha, kłująca, ale  prawdziwa zwyczajna
trawa - wydawała mu siŞ teraz życiodajną oazą. Popiăł zgrzytał mu  w zŞbach,
w  poparzoną  twarz  co  chwila  buchało  żarem, pot  zalewał oczy  - pewnie
dlatego, że nie  miał  już ani brwi,  ani rzŞs.  Ciało Artura sunŞło za nim,
jakby na  złośŚ  zaczepiając o wszystko  kurtką,  palił  spieczony zadek,  a
plecak  przy  każdym ruchu uderzał w poparzony kark.  Obolały i zaczadziały,
Red pomyślał z  przerażeniem, że za mocno siŞ  poparzył i że teraz  już  nie
dojdzie  do celu.  Z tego strachu jeszcze silniej  zaczął pracowaŚ swobodnym
łokciem  i  kolanami  i  wypluwając  z  zaschniŞtego gardła  najstraszliwsze
przekleástwa,  jakie  mu  przychodzily  do głowy,  nagle  z  jakąś  obłąkaną
radością  przypomniał sobie, że ma jeszcze w zanadrzu prawie pełną manierkŞ,
najmilszą, najwierniejszą,  ona  jedna nie  zdradzi, nie  sprzeda, aby tylko
dopełznąŚ  jeszcze trochŞ, jeszcze  kawałeczek, no postaraj siŞ Red, jeszcze
trochŞ  Rudy,  w Boga, w  matkŞ, pod  trzydziestoma  pierzynami, na Biegunie
Păłnocnym, Ścierwojada w duszŞ...
     Potem  długo  leżał zanurzywszy  twarz  i rŞce  w zimną rdzawą  wodŞ, z
rozkoszą  wdychając  cuchnący,  zgniły chłăd. Sto lat măgłby  tak leżeŚ, ale
zmusił siŞ do wstania, klŞcząc zrzucił plecak, na  czworakach dowlăkł siŞ do
Artura, ktăry ciągle jeszcze nieruchomo leżał trzydzieści krokăw od błota, i
przewrăcił go na plecy. Tak, to był kiedyś ładny chłopiec. Teraz ta urodziwa
buzia  przypominała  szaroczarną  maskŞ  z popiołu i  spiekłej krwi, i przez
kilka sekund Red z tŞpym zainteresowaniem wpatrywał siŞ w podłużne bruzdy na
tej masce  -  ślady grud i kamykăw.  Potem  wstał,  ujął Artura pod pachy  i
przyciągnął go do wody. Artur  dyszał ochryple i od  czasu do  czasu jŞczał.
Red wrzucił go twarzą w najwiŞkszą kałużŞ, sam upadł obok, znowu przeżywając
rozkosz  mokrej  lodowatej  pieszczoty.  Artur  poruszył  siŞ,   zabulgotał,
podciągnął  pod  siebie  rŞce  i uniăsł glowŞ.  Oczy miał wytrzeszczone. Nie
rozumiał,  co siŞ z nim  dzieje i chciwie łapał  ustami powietrze  plując  i
kaszląc. Potem jego wzrok oprzytomniał i zatrzymał siŞ na Redzie.
     - Uf-f-f... - powiedział i potrząsnął głową rozpryskując brudną wodŞ. -
Co to było, mister Shoehart?
     -  To  była śmierŚ -  niewyraźnie powiedział  Red i  zakasłał.  Obmacał
twarz. Bolało, nos spuchł, ale brwi i rzŞsy, na przekăr wszystkiemu, były na
miejscu. I skăra na rŞkach też, tylko  trochŞ poczerwieniała. Można  sądziŚ,
że  i zadek  nie spalił siŞ do  kości... Pomacał  - nie,  z pewnością nie do
kości, nawet spodnie są całe. Tak jakby siŞ oblał wrzątkiem.
     Artur răwnież  ostrożnie dotykał palcami  twarzy. Teraz, kiedy straszną
maskŞ zmyła woda, jego twarz też okazała siŞ wbrew oczekiwaniom -  nieomal w
porządku. Kilka zadrapaá,  siniak na czole, rozciŞta dolna warga, a poza tym
można wytrzymaŚ.
     - Nigdy o czymś podobnym nie słyszałem - powiedział Artur i spojrzał za
siebie.
     Red răwnież siŞ odwrăcił.  Na poszarzałej,  spopielonej trawie  zostało
sporo śladăw i Red był wstrząśniŞty widząc, jak krătka, okazuje siŞ, była ta
straszna droga bez kresu,  niespełna trzydzieści metrăw od skraju  do skraju
wypalonego pasma.  Ale  z  bălu,  oślepiony,  czołgał  siŞ  jakimiś  dzikimi
zygzakami, jak karaluch po rozpalonej  patelni. Bogu dziŞki, że przynajmniej
czołgał siŞ z grubsza we właściwym kierunku,  a przecież măgłby wypełznąŚ na
"łysicŞ" z  lewej  albo  w  ogăle zawrăciŚ... Nie, nie măgłbym,  pomyślał  z
wściekłością. Jakiś młokos măgłby, ale nie ja, i  gdyby nie  ten dureá, to w
ogăle nic by siŞ nie stało - osmaliłbym sobie zadek i po krzyku.

     Spojrzał na Artura.  Artur mył  siŞ parskając i pojŞkując, kiedy urażał
bolące miejsca. Red wstał i przygryzając  wargi,  kiedy zesztywniate ubranie
dotykało poparzonej skăry,  wyszedł  na  suche miejsce  i  pochylił siŞ  nad
plecakiem. Plecak najbardziej ucierpiał. Wierzchnie kieszenie zwyczajnie siŞ
spaliły,   buteleczki  w  apteczce  popŞkały   z  gorąca  w  cholerŞ,  i  od
pomarszczonej  plamy  paskudnie  zajeżdżało szpitalem. Red odpiął kieszeá  i
zabrał  siŞ do usuwania resztek szkła  i  plastyku, a wtedy za jego  plecami
odezwał siŞ Artur.
     - DziŞkujŞ panu, mister Shoehart! Uratował mi pan życie.
     Red nie odpowiedział. Też  pomysł - dziŞkowaŚ! Nie miałem  nic lepszego
do roboty, jak ciŞ ratowaŚ!
     - Sam sobie jestem winien  - powiedział Artur. - Przecież słyszałem, że
pan  mi  kazał leżeŚ, ale  okropnie  siŞ  przestraszyłem,  a  kiedy  mocniej
przypiekło  - zupełnie  straciłem głowŞ. Ja siŞ strasznie bojŞ  bălu, mister
Shoehart...
     - Wstawaj i nie gadaj tyle - powiedział Red nie odwracając głowy. -  To
była jeszcze kaszka z mlekiem... Wstawaj, na co czekasz!
     Sycząc  z bălu zarzucił plecak na  poparzone ramiona, zapiął rzemienie.
Miał uczucie,  że  skăra  na  oparzonych  miejscach  skurczyła siŞ i pokryła
bolesnymi  zmarszczkami.  Boi siŞ bălu  găwniarz!...  Ciebie i  twăj băl!...
Obejrzał  siŞ.   W  porządku,  z  drogi  nie  zeszli.  Teraz  te  pagărki  z
nieboszczykami. Plugawe pagărki
     -  stoją, gnidy, sterczą jak păłdupki starej  baby i ta kotlinka miŞdzy
nimi...   Mimo   woli  wciągnął  nosem  powietrze.  Ach   plugawa  kotlinka,
najprawdziwsze plugastwo. Ścierwo.
     - Widzisz tŞ kotlinkŞ miŞdzy wzgărzami? - zapytał Artura.
     - WidzŞ.
     - Prosto na nią. Marsz!

     Artur  otarł nos grzbietem dłoni i ruszył naprzăd człapiąc po kałużach.
Utykał, nie był już taki dziarski  i wyprostowany jak poprzednio - pochyliło
go, szedł teraz ostrożnie i lŞkliwie. Ktăry to już bŞdzie? Piąty?  Szăsty? I
teraz powstaje pytanie - po co? Czy to on măj brat, czy swat?  Odpowiadam za
niego? Słuchaj no, Rudy, a po coś ty go uratował? O mało sam przez niego nie
odkorkowałeś... Teraz, na  spokojnie, mogŞ powiedzieŚ  - słusznie  zrobiłem,
nie  mogŞ siŞ bez niego  obejśŚ, to măj zakładnik za MariszkŞ, nie człowieka
uratowałem,  ratowałem  swăj  wykrywacz  min. Wytrych. Ale  wtedy, w  tamtej
strasznej chwili, nawet mi na myśl nie przyszło, żeby go zostawiŚ, chociaż o
wszystkim zapomniałem - i  o  wytrychu zapomniałem,  i o  Mariszce... I co z
tego wynika? Wynika, że w  głŞbi duszy jestem przyzwoitym człowiekiem. To mi
Guta ciągle powtarza i nieboszczyk Kirył tak uważał, i Richard bez przerwy o
tym  truje...   Ale  znaleźli  sobie   przyzwoitego  człowieka!  Przestaá  -
powiedział  do samego siebie. Teraz twoja  przyzwoitośŚ tylko psu  na  budŞ!
najpierw trzeba  pomyśleŚ, a dopiero  potem  braŚ siŞ za robotŞ. Żeby  mi to
było pierwszy i ostatni raz, zrozumiano? Przyzwoity.  MuszŞ go  zachowaŚ dla
"wyżymaczki", pomyślał zimno i jasno. Tu przez wszystko można przejśŚ oprăcz
"wyżymaczki"
     - Stăj! - powiedział do Artura.
     Kotlinka była  tuż  przed  nimi i Artur już stał, niepewnie  patrząc na
Reda. Dno kotliny pokrywała  tłusto połyskująca  na  słoácu żăłto  - zielona
maź. Powierzchnia bagna lekko parowała, miŞdzy pagărkami para gŞstniała i na
trzydzieści krokăw nic już  nie było  widaŚ, i ten  smrăd. Diabli wiedzą, co
tam  gniło w  tym miŞsiwie, ale Redowi wydało siŞ, że  sto tysiŞcy rozbitych
cuchnących jaj wylanych na sto tysiŞcy  cuchnących  rybich łbăw  i zdechłych
kotăw nie może śmierdzieŚ tak, jak śmierdziała ta maź. "Tam bŞdzie zapaszek.
Rudy, to ty nie tego... nie spietraj siŞ".

     Artur wydał z  siebie gardłowy dźwiŞk i  odstąpił  do  tylu. Wtedy  Red
otrząsnął siŞ z  odrŞtwienia,  pośpiesznie wydobył  z  kieszeni paczkŞ  waty
przesączonej dezodorantem, zatkał sobie nos tamponami i podał watŞ Arturowi.
     - DziŞkujŞ, mister Shoehart - powiedział słabym głosem  Artur. - A  czy
gărą jakoś nie da siŞ, przejśŚ?
     Red w milczeniu wziął go za włosy i wykrŞcił głowŞ, w stronŞ kupy szmat
na kamienistym wysypisku.
     - To był  Okularnik  - powiedział.  - A na lewym wzgărzu,  stąd  go nie
widaŚ - leży Pudel. W identycznym stanie. Zrozumiałeś? Naprzăd!
     Maź była  ciepła  i  lepka  jak  ropa.  Początkowo  szli  wyprostowani,
zanurzeni po pas, dno pod nogami na szczŞście było kamieniste i dosyŚ răwne,
ale po  niedługim  czasie Red usłyszał znajome bzyczenie po obu stronach. Na
oświetlonym słoácem  pagărku  po  lewej nic siŞ nie dzialo,  a na zboczu  po
prawej, w cieniu, zataáczyły blade liliowe płomyki.
     - Pochyl siŞ! - zakomenderował przez zŞby i sam siŞ pochylił. -  Niżej,
idioto! - krzyknął.
     Artur  pochylił  siŞ przerażony i w tejże sekundzie potŞżne wyładowanie
rozdarło  powietrze.  Tuż nad ich  glowmi,  przebiegła  we  wściekłym  taácu
rozszczepiona  błyskawica ledwie  widoczna na tle  nieba. Artur przysiadł  i
zanurzył siŞ po  ramiona. Red czując, że ogłuchł od łoskotu, odwrăcił glowŞ,
zobaczył w cieniu na kamienistym zboczu szkarłatną szybko topniejącą plamŞ i
jednocześnie rozbłysła nastŞpna blyskawica.
     - Naprzăd! naprzăd! - wrzasnął nie słysząc własnego głosu.
     Teraz  posuwali  siŞ przykucniŞci,  wystawiając na  powierzchniŞ  tylko
głowy,  przy każdym wyładowaniu Red widział, jak długie  włosy Artura  stają
dŞba i czuł, jak tysiące igiełek wbija mu siŞ w twarz. "Naprzăd! - powtarzał
monotonnie. - Naprzăd!" Już  niczego nie słyszał.  Jeden raz Artur  odwrăcił
siŞ do  niego profilem i Red zobaczył wytrzeszczone przerażone oko  zezujące
na niego, białe rozdygotane wargi i  zasmarowany zielenią  spocony policzek.
Potem pioruny zaczŞły biŚ tak nisko, że musieli zanurzyŚ głowy. Zielony śluz
zalepiał usta, było  trudno oddychaŚ. Łapiąc  ustami powietrze, Red wyrwał z
nosa tampony  i wtedy zauważył,  że  smrăd  zniknął,  że  powietrze  pachnie
ozonem, a para dookoła jest coraz gŞściejsza, a  może tylko pociemniało mu w
oczach i  już  nie widział pagărkăw ani z lewej, ani  z prawej strony -  nie
było widaŚ nic, oprăcz oblepionej mazią głowy Artura i żăłtych kłŞbăw gŞstej
pary.
     PrzejdŞ,  przejdŞ, myślał Red.  nie pierwszy raz,  przecież przez  całe
życie  właśnie  tak, po szyjŞ w  găwnie,  a  nad głową  pioruny,  zawsze tak
było... i skąd tyle  găwna?  Tyle  găwna... zwariowaŚ  można, tyle  găwna  w
jednym  miejscu, chyba  tu spłynŞło găwno z  całego  świata...  To  wszystko
Ścierwnik,  pomyślał  z  furią.  To  Ścierwnik  tŞdy przeszedł,  to  po  nim
zostało... Okularnik leży po prawej. Pudel  po lewej, a wszystko po to, żeby
Ścierwnik măgł przejśŚ  miŞdzy nimi i  zostawiŚ za sobą, całe swoje găwno...
Dobrze ci tak, powiedział do siebie. Kto idzie śladem Ścierwnika, ten zawsze
łyka  găwno. Ty co, nie  wiedziałeś o tym?  Tak jest na całym  świecie. Zbyt
wielu  jest Ścierwnikăw i  dlatego nie ma już czystego miejsca  na  świecie,
wszystko obsrane... Nunnun jest głupi:  "Ty, Red,  naruszasz răwnowagŞ, masz
naturŞ wichrzyciela, tobie.  Rudy, bŞdzie  źle  w każdym systemie  i w  złym
systemie ci źle,  i  w dobrym  też  ci źle, przez takich  jak ty  nigdy  nie
nastanie Krălestwo  Boże na Ziemi..." Co ty tam w ogăle rozumiesz, grubasie?
Kiedyż  to ja widziałem  dobry  system? Przez  cale  życie  widzŞ tylko, jak
umierają, Kiryły i Okularnicy, a Ścierwniki przepełzają miŞdzy  ich trupami,
po ich trupach, jak robaki, i paskudzą, paskudzą, paskudzą... Poślizgnął siŞ
na  kamieniu, zanurzył siŞ z głową,  wypłynął i  tuż  obok  siebie  zobaczył
wytrzeszczone oczy i  ściągniŞtą grymasem twarz Artura i na moment zmartwiał
-  wydało mu siŞ, że pomylił kierunek. Ale nie pomylił kierunku, natychmiast
wiedział, że trzeba iśŚ tam, gdzie z mazi sterczy kawałek czarnego kamienia,
wiedział,  chociaż oprăcz  tego kawałka kamienia nic nie było widaŚ w żăłtej
mgle.
     - Stăj! - wrzasnął. - Bardziej na prawo! Na prawo od kamienia!
     I znowu nie usłyszał swojego  głosu. Wtedy dogonił Artura, złapał go za
ramiŞ i pokazał rŞką - na prawo od kamienia, i schyl głowŞ. Zapłacicie mi za
to, pomyślał.  Przy  kamieniu Artur dał nurka i w tejże chwili z trzaskiem w
czarną  krawŞdź  uderzył  piorun,  rozprysnŞły  siŞ w  powietrzu  rozżarzone
okruchy. Zapłacicie  mi  za  to,  powtarzał,  zanurzając siŞ  z  głową  i ze
wszystkich sił pracując rŞkami i  nogami. W uszach echem  odezwało siŞ  nowe
uderzenie gromu. DuszŞ z was wytrzŞsŞ za to  wszystko! Pomyślał mimochodem -
a o kogo mi chodzi? nie wiem. Ale ktoś powinien za to zapłaciŚ i  ktoś mi za
to  zapłaci!  Poczekajcie, niech  ja  tylko znajdŞ  tŞ  kulŞ, niech ją tylko
znajdŞ, ja wam  to  găwno w  gardło wepchnŞ, nie jestem Ścierwnik, ja z wami
pogadam po swojemu...
     Kiedy  wydostali siŞ na  suche miejsce,  na  rozpalony słoácem kamienny
żwir,  otumanieni, wyżŞci z  sił, kiedy tak chwiejąc siŞ podtrzymywali jeden
drugiego,  żeby  nie  upaśŚ. Red  zobaczył oblazły  furgon, ktăry osiadł  na
osiach. MŞtnie  przypomniał  sobie, że  tu  obok tego furgonu można usiąśŚ i
odpocząŚ w cieniu. Dotarli do  cienia. Artur legł na plecy i słabymi palcami
zaczął rozpinaŚ kurtkŞ, a Red oparł siŞ plecakiem o ścianŞ furgonu, byle jak
wytarł dłonie o żwir i siŞgnął w zanadrze.
     - Ja też poproszŞ - powiedział Artur. - I  ja też. mister Shoehart. Red
zdumiał siŞ  słysząc, jakim donośnym głosem măwi ten  chłopiec,  wypił  łyk,
przymknął oczy czując, jak  płomienny oczyszczający strumieá przepływa przez
gardło  i  rozpływa siŞ  w  piersi,  łyknął  jeszcze  raz  i podał  manierkŞ
Arturowi. Skoáczone, pomyślał tŞpo. Przeszliśmy. Nawet przez to przeszliśmy.
Teraz  -  suma  słownie. Myślicie,  że zapomniałem?  nie, wszystko pamiŞtam.
Myślicie, że wam podziŞkujŞ  za to, żeście mnie nie utopili, za to, że żyjŞ?
Tak wam podziŞkujŞ, że już  siŞ do koáca dni swoich nie pozbieracie.  Kamieá
na kamieniu z tego  nie zostanie.  Teraz ja  o  wszystkim decydujŞ. Ja,  Red
Shoehart w pełni  świadomości  i  przy zdrowych  zmysłach, bŞdŞ decydowaŚ za
wszystkich.  A  wy, ŚcierwnikI,  gnidy,  przybysze,  quarterbloody, szpicle,
chrypy pod krawatami, w mundurkach, eleganccy, wypielŞgnowani, z teczkami, z
mowami, dobroczyácy  i  pracodawcy,  z wiecznymi akumulatorami,  z wiecznymi
silnikami, z "łysicami". z kłamliwymi obietnicami
     -  dosyŚ wodziliście mnie za nos, starczy, cale moje  życie wodziliście
mnie za nos, a ja idiota pŞkalem z dumy - patrzcie, robiŞ, co chcŞ, a wyście
mi  tylko  przytakiwali,  a  sami,  mendy  przeklŞte  mrugaliście  jeden  do
drugiego, i wodziliście mnie za nos, ganialiście  jak głupiego, przez găwno,
przez wiŞzienia, przez knajpy. Starczy! Odpiął pasy plecaka i wziął manierkŞ
z rąk Artura.
     - Nigdy bym nie pomyślał - măwił Artur z łagodnym zdumieniem w głosie -
nawet wyobraziŚ sobie nie mogłem... Wiedziałem oczywiście - śmierŚ, ogieá...
ale coś takiego? Jakże my bŞdziemy szli z powrotem?
     Red nie słuchał.  To,  co  teraz măwił ten człowiek,  nie miało żadnego
znaczenia. I przedtem  nie miało żadnego znaczenia, ale przedtem jeszcze był
człowiekiem. A teraz...  teraz to  po  prostu gadający wytrych,  niech sobie
măwi.
     -  Żeby siŞ tak  umyŚ...  -  Artur  rozglądał siŞ zatroskany. - Chociaż
opłukaŚ twarz.

     Red spojrzał na niego z roztargnieniem i zobaczył zlepione, skołtunione
włosy,  wysmarowaną obsychającym śluzem  twarz, ślady palcăw na policzkach i
całego Artura pokrytego warstwą spŞkanego błota i  nie czuł ani litości, ani
rozdrażnienia, nie czuł nic.  Gadający  wytrych. Odwrăcił  oczy.  Przed  nim
rozpościerała  siŞ,  smŞtna  jak  porzucony  plac budowy, răwnina,  zasypana
tłuczonym  kamieniem,  przypudrowana białym kurzem,  zalana palącym słoácem,
nieznośnie biała, zła, martwa. Stąd było  już  widaŚ odległy skraj kopalni -
răwnież oślepiająco biały,  z  tej odległości  wydawał  siŞ idealnie răwny i
prostopadły,  a  bliższy  brzeg  wytyczyły   zwały  wielkich  roztrzaskanych
kamieni, na dăł  odkrywki schodziło siŞ w tym  miejscu, gdzie  wśrăd kamieni
widaŚ było czerwoną plamŞ  kabiny koparki. To był jedyny punkt orientacyjny,
należało iśŚ prosto na tŞ plamŞ i już liczyŚ tylko na szczŞście.
     Nagle  Artur  uniăsł siŞ, wsunął  rŞkŞ pod  furgon i wyciągnął  stamtąd
zardzewiałą puszkŞ po konserwach.
     - Niech pan spojrzy, mister Shoehart - powiedział z ożywieniem. - To na
pewno zostawił ojciec... Tam jest jeszcze kilka.
     Red  nie  odpowiedział.  Nie w  porŞ,  pomyślał  obojŞtnie. Lepiej  dla
ciebie, żebyś teraz ojca  nie wspominał, lepiej żebyś pomilczał.  A zresztą,
co za răżnica... Wsta! i syknął z bălu,  ubranie przykleiło siŞ do ciała, do
poparzonej skăry i teraz coś  tam siŞ  odrywało,  jak bandaż przyschniŞty do
rany. Artur też wstał, też zasyczał, stŞknął  i boleśnie spojrzał na Reda  -
widaŚ  było,  że  ma  ogromną  ochotŞ  poskarżyŚ  siŞ,  ale  nie ma  odwagi.
Powiedział tylko zdławionym głosem:
     - Czy nie măgłbym jeszcze trochŞ siŞ napiŚ, mister Shoehart?
     Red  schował  manierkŞ, ktărą do  tej  pory trzymał  w rŞku, wsadził za
pazuchŞ i powiedział:
     - Widzisz to czerwone miŞdzy kamieniami?

     - WidzŞ - powiedział Artur i spazmatycznie wciągnął powietrze.
     -  Prosto  na  to  czerwone.  Ruszaj. Artur przeciągnął siŞ  z  jŞkiem,
wyprostował  ramiona,  skrzywił  siŞ,   jeszcze   raz  rozejrzał  dookoła  i
powiedział:
     - Żeby chociaż trochŞ siŞ umyŚ... Wszystko siŞ lepi...
     Red czekał  w  milczeniu.  Artur  spojrzał  na  niego  bez  nadziei  na
zmiłowanie, kiwnął głową i już miał ruszyŚ, kiedy znowu stanął.
     - Plecak - powiedział. - Pan zapomniał o plecaku, mister Shoehart.
     - Marsz! - rozkazał Red.
     Nie chciało mu siŞ wyjaśniaŚ, ani kłamaŚ, zresztą po co? I tak păjdzie.
Nie ma innego wyjścia. Păjdzie. I Artur poszedł.  Powlăkł  siŞ przygarbiony,
ledwie  przestawiając  nogi, prăbując  zerwaŚ  z  twarzy mocno  przyschniŞtą
skorupŞ, poszedł maleáki  teraz, chudy i  żałosny jak mokry bezdomny kociak.
Red ruszył za  nim i  jak tylko wyszedł z cienia, słoáce poraziło go, musiał
zasłniŚ oczy dłonią żałując, że nie zabrał ciemnych okularăw.
     Każdy krok  wzbijał obłoczek  białego kurzu, kurz  osiadł na  butach  i
śmierdział, a właściwie to  śmierdziało od  Artura, nie można było po prostu
iśŚ za  nim i  Red  nie  od razu zrozumiał, że  najbardziej śmierdzi on sam.
Zapach był  obrzydliwy,  ale jakby  znajomy  -  tak  właśnie  śmierdziało  w
mieście, kiedy  păłnocny  wiatr wdmuchiwał na ulice dym z fabryki. I od ojca
tak  śmierdziało,  kiedy wracał  do  domu,  ogromny,  ponury,  z  czerwonymi
wściekłymi oczami. Wtedy Red chował siŞ w najdalszym kącie i stamtąd patrzył
ze  strachem,  jak ojciec zdziera z siebie roboczą kurtkŞ i rzuca matce, jak
ściąga z olbrzymich stăp zdeptane buty, jak wpycha  je pod wieszak,  a sam w
skarpetkach lepko człapie do łazienki pod prysznic i długo siŞ tam  chlapie,
klepie  po  mokrym  cielsku,  trzaska  miednicami, coś mamrocze pod nosem, a
potem ryczy na cały dom: "Maria! ZasnŞłaś tam?" Trzeba było odczekaŚ, aż siŞ
umyje i siądzie za  stăł, na ktărym  stoi już Świartka, miska z  gŞstą zupą,
keczup, trzeba było czekaŚ, păki nie obciągnie swojej Świartki, nie zje zupy
i dopiero wtedy można było wyjrzeŚ na świat boży, wdrapaŚ siŞ mu na kolana i
wypytywaŚ,  ktărego  majstra  i ktărego inżyniera ojciec  dzisiaj  utopił  w
stŞżonym kwasie siarkowym...
     Wszystko dookoła  było  rozpalone do białości, mdlilo go ze zmŞczenia i
od suchego, okrutnego upału nieludzko bolała poparzona i spŞkana skăra. Miał
uczucie, że jego  ciało  prăbuje  dokrzyczeŚ siŞ do  niego przez gorącą mgłŞ
przenikającą  świadomośŚ,  błagając o  spokăj, wodŞ  i  chłăd.  Wspomnienia,
starte  prawie do szczŞtu,  kłŞbiły siŞ  w puchnącym  măzgu, krzyżowały siŞ,
wplatały w  biały  upalny  świat pląsający  przed păłprzymkniŞtymi  oczami i
wszystkie były gorzkie i cuchnące, i wszystkie wywoływały świerzbiącą litośŚ
lub  nienawiśŚ.  Prăbował  wtrąciŚ siŞ  w ten chaos,  starał  siŞ  wywołaŚ z
przeszlości jakiś radosny miraż,  uczucie czułości, albo rześkości, wyciskał
z  głŞbin  pamiŞci  świeżą,  roześmianą  twarz  Guty,  jeszcze  dziewczynki,
upragnionej i  nieosiągalnej, i ta twarz  nawet pojawiła  siŞ na moment, ale
natychmiast  deformowała  siŞ,  zapływała  czerwoną rdzą, i  przemieniała  w
posŞpną, zarośniŞtą szorstką,  burą  sierścią  mordkŞ  Mariszki.  Starał siŞ
przywołaŚ z pamiŞci twarz Kiryła, wspaniałego człowieka, jego szybkie zwinne
ruchy,  jego  śmiech,  jego  głos obiecujący niebywałe  i  cudowne  czasy  i
wydarzenia,  i Kirył pojawiał siŞ, a potem  ostro błyskała w słoácu  srebrna
pajŞczyna  i oto  już nie  ma Kiryła  i  Redowi patrzą  w  twarz nieruchome,
anielskie oczka Chrypy i  jego  wielka biała rŞka waży  na dłoni porcelanowy
kontener... Jakieś  ciemne  siły  wirujące w  jego świadomości błyskawicznie
łamały ochronną barierŞ  woli i zatapiały te nieliczne kruszyny dobra, ktăre
chroniła jego  pamiŞŚ,  i już wydawało siŞ, że niczego  dobrego w  ogăle nie
było, a tylko te upiorne maski, maski, maski...
     I  ani  przez chwilŞ  nie  przestawał  byŚ  stalkerem. Nie  myśląc, nie
kojarząc, nie zapamiŞtując nawet, odnotowywał instynktownie, że tam na lewo,
w bezpiecznej odległości, nad kupą starych desek stoi "wesoły upiăr"
     - spokojny,  wyładowany, no i  pies  z  nim taácował; a z prawej powiał
słaby  wietrzyk i  po kilku  krokach stała siŞ widoczna  gładka  jak  lustro
"łysica", wieloogoniasta niby rozgwiazda - daleko, nie ma  siŞ czego obawiaŚ
-  a w  samym środku "łysicy" leży  ptak,  płaski  jak cieá, rzadki wypadek,
ptaki  nad Strefą  na  ogăł  nie  latają, nie  opodal poniewierają  siŞ  dwa
porzucone "pustaki"  - pewnie Ścierwnik zostawił wracając, strach okazał siŞ
silniejszy od chciwości...  Wszystko to widział i wszystko brał  pod uwagŞ i
wystarczyło, żeby nieszczŞsny Artur chociaż na  krok zboczył  z drogi, kiedy
usta Reda same siŞ otwierały i ostrzegawczy  okrzyk sam wylatywał z  gardła.
Maszyna,  myślał. Zrobiliście ze  mnie  maszynŞ... A strzaskane kamienie  na
brzegu  kopalni  zbliżały  siŞ  coraz  bardziej  i już można  było  odrăżniŚ
cudaczny rysunek rdzy na dachu koparki.
     Głupi jesteś, Barbridge,  myślał Red. Chytry a głupi.  Jak ty mi mogłeś
zaufaŚ? Przecież znasz mnie od takiego, lepiej  powinieneś mnie znaŚ  niż ja
sam siebie.  Zestarzałeś  siŞ,  oto  gdzie  pies  pogrzebany.  Zgłupiałeś na
starośŚ. Zresztą, całe  życie zadawałeś siŞ  z  głupcami... Wyobraził  sobie
mordŞ Ścierwnika,  kiedy  siŞ  dowiedział,  że  Artur,  jego  Archie,  synek
najukochaászy... że  po jego,  Ścierwnika, nogi poszedł do Strefy nie  jakiś
nikomu  niepotrzebny   szczeniak,  a  syn  rodzony,  duma  i  nadzieja...  I
wyobraziwszy  sobie tŞ mordŞ  Red  zaśmiał  siŞ,  a  kiedy Artur spojrzał  z
przerażeniem, nadal śmiejąc siŞ, machnął mu rŞką:
     - Marsz! Marsz! I znowu popełzły przez świadomośŚ

     Jak na ekranie maski,  maski, maski... należało zmieniŚ  wszystko,  nie
jedno życie, nie dwa życia, nie jeden los i nie dwa losy - każdą śrubkŞ tego
smrodliwego świata należało zmieniŚ...
     Artur  zatrzymał  siŞ  przed  stromym  zejściem  do  wykopu,  zastygł i
wyciągając długą  szyjŞ patrzył  na dăł i  w dal. Red  podszedł do  niego  i
stanął obok. Ale nie spojrzał tam, gdzie patrzył Artur.
     Prosto  spod  năg  w głąb odkrywki prowadziła  droga,  wiele  lat  temu
rozjeżdżona gąsienicami i kołami ciŞżarăwek. Ściana wykopu po prawej stronie
była biała i  popŞkana od  słoáca,  a z lewej  na  wpăł  rozwalona. I  wśrăd
kamieni  i zwałăw tłucznia stała przekrzywiona  koparka,  a  jej  opuszczona
łyżka bezsilnie  leżała  na skraju drogi, i jak  należało oczekiwaŚ, niczego
wiŞcej  na drodze widaŚ nie było, tylko  przy samej łyżce, z załomăw zbocza,
zwisały  czarne skrŞcone  sople  podobne do grubych  lanych świec, i jeszcze
kurz  był popstrzony mnăstwem kleksăw, jakby ktoś kiedyś chlusnął smołą. Oto
wszystko, co z nich zostało, i  nawet nie wiadomo, ilu ich tu było. ByŚ może
każdy kleks  - to  jeden  człowiek, jedno  życzenie  Ścierwnika.  Ten  -  to
ścierwnik zdrowy i cały wydostał siŞ z piwnicy siădmego bloku. Tamten trochŞ
wiŞkszy  -  to Ścierwnik bez przeszkăd  wyniăsł ze Strefy "żywy  magnes".  A
tamten  sopel -  to  cudowna,  niepodobna  ani do ojca,  ani  do  matki Dina
Barbridge.  A ta  -  plama -  niepodobny  ani  do matki,  ani  do ojca Artur
Barbridge, śliczny Archie, duma...
     -  Doszliśmy  -  nieprzytomnie  wychrypiał  Artur.  - Mister  Shoehart,
przecież w koácu doszliśmy!
     Zaśmiał siŞ szczŞśliwym śmiechem, przykucnął i obiema piŞściami z całej
siły  zaczął bŞbniŚ po ziemi.  Kołtun na jego głowie podskakiwał śmiesznie i
bezsensownie, leciały  we wszystkie strony kawałeczki  zaschniŞtego błota. I
dopiero teraz  Red podniăsł  oczy i spojrzał na  kulŞ.  Ostrożnie. Z  pewnym
lŞkiem.

     Z  ukrytym strachem, że bŞdzie jakaś nie  taka -  że rozczaruje, wywoła
zwątpienie,  strąci  z  obłokăw, na ktăre  udało  siŞ  wspiąŚ,  zachłystując
draástwem...
     Nie  była złota,  była  raczej miedziana,  czerwonawa, idealnie gładka,
matowo połyskująca w słoácu. Leżała pod  ścianą wykopu,  wygodnie usadowiona
miŞdzy  grudami  zwietrzałego urobku  i  nawet  stąd było widaŚ,  jaka  jest
masywna i jak ciŞżko przygniotła swoje legowisko.
     Nie było  w niej  nic z rozczarowania  czy  zwątpienia, ale też nic, co
budzi nadziejŞ, nie  wiadomo dlaczego od razu przychodziło do głowy, że musi
byŚ pusta w środku,  i bardzo gorąca  - rozpalona  słoácem. Z  pewnością nie
świeciła  własnym  światłem,  z  pewnością  nie  była w  stanie  wzlatywaŚ w
powietrze i taáczyŚ, jak to czŞsto  czyniła  w  legendach. Leżała tam, gdzie
upadła.  ByŚ  może wypadła  z jakiejś ogromnej kieszeni albo zaturlala  siŞ,
zgubiła  w  czasie  zabawy  nieznanych gigantăw  - nikt jej tu nie  ustawił,
leżała porzucona, porzucona dokładnie tak samo, jak te  wszystkie "pustaki",
"bransoletki", bateryjki i reszta śmiecia pozostała po Lądowaniu.
     Ale zarazem coś w niej jednak było. I im dłużej Red na nią patrzył, tym
jaśniej  wiedział,  że patrzeŚ na nią  jest przyjemnie, że  ma siŞ ochotŞ do
niej  podejśŚ,  pogłaskaŚ ją, dotknąŚ i nagle, nie wiadomo skąd, przypłynŞła
myśl, że zapewne miło jest usiąśŚ obok niej albo jeszcze lepiej oprzeŚ siŞ o
nią plecami, odrzuciŚ do tyłu głowŞ, przymknąŚ oczy, rozmyślaŚ, wspominaŚ, a
może po prostu zdrzemnąŚ siŞ i odpocząŚ.
     Artur poderwał siŞ na nogi, szarpnął zamki na swojej kurtce, zdarł ją z
siebie i z  rozmachem  rzucił pod  nogi, wzbijając chmurŞ ciemnego pyłu. Coś
wykrzykiwał, krzywiąc siŞ  i machając rŞkami, potem założył rŞce do tyłu i w
zawiłym  taácu,  w  podskokach  zbiegł  na  dăł.  Już  nie patrzył  na Reda,
zapomniał  o  nim,  zapomniał  o  wszystkim  -  śpieszył wypowiedzieŚ  swoje
życzenia, malutkie,  tajemne  życzenia rumieniącego siŞ  studenta,  chłopca,
ktăry  jeszcze  nigdy nie  widział  żadnych pieniŞdzy  oprăcz kieszonkowych,
młokosa,  ktăry jeszcze nigdy w życiu nie widział nagiej dziewczyny, tyle co
na zdjŞciach, ktărego bito bez litości, jeśli wypił chociaż jeden kieliszek,
ktărego wychowywano na  sławnego adwokata, a  w  perspektywie  ministra, a w
najdalszej,  sami rozumiecie - prezydenta... Red, mrużąc  od palącego słoáca
zaczerwienione powieki, w milczeniu  śledził Artura.  Był zimny  i spokojny,
wiedział, co zaraz siŞ stanie, wiedział, że nie bŞdzie na to patrzeŚ, ale na
razie nie musiał  jeszcze odwracaŚ oczu, wiŞc patrzył i nic szczegălnego nie
odczuwał, może tylko gdzieś - bardzo, bardzo głŞboko  - niespokojnie obudził
siŞ pewien robak i poruszył kłującym łebkiem.
     A   chłopak  ciągle  jeszcze   schodził  tanecznym  krokiem,  wybijając
nieopisany rytm i biały kurz wybuchał pod jego stopami. Krzyczał coś na cały
głos, bardzo dźwiŞcznie i bardzo radośnie,  i bardzo uroczyście jak piosenkŞ
albo jak zaklŞcie
     - i wtedy Red pomyślał, że chyba po raz pierwszy, od czasu jak istnieje
ta kopalnia, ktoś zbiegł na dăł, jakby śpieszył na  świŞto. I początkowo nie
słuchał, co tam wykrzykuje  ten gadający wytrych,  a  potem jakby ktoś w nim
nacisnął włącznik i wtedy usłyszał:
     -  SzczŞście  dla  wszystkichl... Za  darmo!... Ile  kto  zapragnie!...
Chodźcie  tu  wszyscy!...  Starczy  dla  wszystkich!...  nikt  nie  odejdzie
pokrzywdzony!... Za darmo!... SzczŞście!... Za darmo!...
     A potem nagle  zamilkł, jakby ogromna rŞka z rozmachem  wepchnŞła  mu w
usta knebel,  i Red zobaczył, jak przezroczysta pustka  przyczajona w cieniu
koparki  schwyciła  chłopca,  rzuciła  w powietrze  i  powoli,  z  wysiłkiem
skrŞciła tak, jak  kobiety wyżymają bieliznŞ po praniu. Red zdążył dostrzec,
jak jeden  zakurzony păłbucik ześlizgnął siŞ  z  drgającej  nogi  i poleciał
wysoko do  găry.  Wtedy Red  odwrăcił siŞ  i usiadł. GłowŞ  miał  absolutnie
pustą, bez  jednej myśli - stracił  świadomośŚ istnienia. Wokăł było cicho i
szczegălnie cicho było z tyłu za plecami, tam na drodze. Przypomniał sobie o
manierce - bez zwykłej radości, po prostu tak jak o lekarstwie, ktăre należy
zażyŚ  o  właściwej  porze. Zdjął zakrŞtkŞ i  zaczął  piŚ maleákimi  skąpymi
łykami i po raz pierwszy w życiu zapragnął, żeby w manierce zamiast alkoholu
znalazła siŞ zwyczajna zimna woda...
     Upłynął  czas  jakiś i  w  głowie  zaczŞły siŞ  pojawiaŚ  mniej  wiŞcej
sensowne  myśli. Oto wszystko,  myślał  apatycznie. Droga wolna.  Już  teraz
można  by iśŚ, ale oczywiście lepiej poczekaŚ  jeszcze trochŞ.  "Wyżymaczki"
mają  swoje dziwactwa.  Zresztą  i tak trzeba  pomyśleŚ, niezwykłe zajŞcie -
myślenie, i to jest właśnie najwiŞksze nieszczŞście. Co  to znaczy "myśleŚ"?
MyśleŚ, to znaczy  wykrŞciŚ siŞ,  skombinowaŚ, zaszachrowaŚ, owinąŚ  dookoła
palca, ale tu właśnie to wszystko jest nieprzydatne...
     No  dobra. Mariszka,  ojciec... ZapłaciŚ  im za  wszystko,  zdeptaŚ  na
śmierŚ kanalie, niech żrą găwno, jak ja żarłem... nie, to nie to, to nie to.
Rudy... To znaczy oczywiście to, ale co to wszystko znaczy? Czego mi trzeba?
To  przecież  przekleástwa  a nie  myśli. Zmartwiał  od jakiegoś  strasznego
przeczucia i  od  razu  zostawiając  na boku  rozstrzygniŞcia i rozwiązania,
ktăre jeszcze  miał  przed sobą, rozkazał sobie bez litości, a wiŞc słuchaj,
rudy łajdaku, nie odejdziesz stąd,  păki  nie wymyślisz czegoś, co ma sens i
wagŞ, zdechniesz tu obok tej błyskotki, usmażysz siŞ, zgnijesz ścierwo,  ale
nie odejdziesz...
     Boże,  gdzież są moje słowa i  moje  myśli? Z rozmachem uderzył  siŞ na
wpăł otwartą, piŞścią w twarz. Przecież przez całe życie ani  jedna myśl nie
zaświtała  mi w głowie! Poczekaj, przecież kiedyś Kirył măwił coś takiego...
Kirył! Gorączkowo szukał we wspomnieniach, wypływały jakieś słowa, znajome i
na wpăł  nieznajome,  ale to wszystko  było nie to,  dlatego  że  nie  stowa
zostały  po  śmierci  Kiryła  -  zostały  jakieś  niewyraźne obrazy,  bardzo
szlachetne, ale przecież zupelnie nieprawdopodobne...
     PodłośŚ, podłośŚ...  I  nawet  tu  mnie dopadli, bez  jŞzyka zostawili,
dranie.  Oprych...  Jak  byłem  oprychem,  oprychem zdechnŞ...  Tak byŚ  nie
powinno!  Słyszysz?  Żeby  w  przyszłości coś takiego  było  raz  na  zawsze
zabronione!  Czlowiek  rodzi  siŞ  po  to,  żeby  myśleŚ  (oto  jest  Kirył,
nareszcie!). Tylko że ja w to  nie wierzŞ, a po co człowiek siŞ rodzi  - nie
mam  pojŞcia.  Urodził siŞ - no i jest. Każdy siŞ  przepycha,  jak  potrafi.
Niech wszystkim nam dobrze siŞ wiedzie, a oni żeby pozdychali. A kto to  my?
A  kto oni?  nic  nie  rozumiem.  Mnie bŞdzie  dobrze -  Barbridge'owi  źle,
Barbridge'owi dobrze - Okularnikowi źle,  Chrypie dobrze  - wszystkim  źle i
samemu Chrypie też źle, tylko on dureá wyobraża  sobie, że w porŞ uda mu siŞ
wywinąŚ... Boże, jaka to straszna kasza! Ja całe życie wojowałem z kapitanem
Quarterbloodem, a on całe życie wojuje  z Chrypą, i ode mnie, jełopa, chciał
tylko jednego - żebym przestał  byŚ stalkerem.  Ale jak ja  mogłem przestaŚ,
kiedy muszŞ utrzymaŚ  rodzinŞ? IśŚ do pracy? A ja nie chcŞ na  was pracowaŚ,
mdli  mnie  od waszej pracy,  możecie  to zrozumieŚ? Jeśli człowiek pracuje,
zawsze pracuje na kogoś, a wtedy nie jest człowiekiem  tylko niewolnikiem, a
ja wszŞdzie i zawsze chciałem sam, chciałem  byŚ  sam,  żeby mleŚ wszystkich
gdzieś, razem z ich smutkiem i beznadziejnym żalem...
     Dopił koniak i z całej siły rąbnął  pustą, manierką o ziemiŞ.  Manierka
podskoczyła,  błysnŞła  na słoácu  i gdzieś siŞ poturlała  - od razu  o niej
zapomniał.  Teraz  siedział,  zasłaniając  rŞkami  oczy i  prăbował już  nie
zrozumieŚ, nie  wymyśliŚ, ale  chociażby zobaczyŚ, jak to powinno  wyglądaŚ,
ale  znowu  widział  tylko maski, maski, maski...  banknoty,  butelki,  kupy
szmat, ktăre kiedyś były ludźmi, kolumny liczb...  Wiedział,  że to wszystko
należy  zniszczyŚ,  ale domyślał siŞ,  że  nawet  jeżeli to  wszystko bŞdzie
zniszczone, to nie  zostanie nic -  tylko  naga i pusta ziemia.  W bezsilnej
rozpaczy zapragnął znowu oprzeŚ siŞ  o coś plecami i odrzuciŚ do tyłu głowŞ.
Wstał, machinalnie otrzepał spodnie i zaczął schodziŚ do wykopu.
     Słoáce paliło, przed oczami latały czerwone plamy, drgało  powietrze na
dnie wykopu i przez to drganie wydawało siŞ, że kula taáczy  w  miejscu  jak
boja na falach.  Przeszedł obok  koparki podnosząc wysoko nogi  i zabobonnie
uważając, żeby nie nadepnąŚ na czarne kleksy, potem wiŞznąc w piachu powlăkł
siŞ  na  ukos przez cały wykop do  taáczącej  i  mrugającej kuli. Był  zlany
potem, dusił siŞ z gorąca, a jednocześnie wstrząsały nim zimne dreszcze, jak
po przepiciu, w zŞbach skrzypiał kredowy  pył.  I  już  wiŞcej nie  prăbował
myśleŚ.  Tylko  z  rozpaczą  powtarzał jak  modlitwŞ:  "Jestem  zwierzŞciem,
widzisz  przecież, że jestem zwierzŞciem. Nie  znam słăw, nie  nauczono mnie
măwiŚ, nie umiem myśleŚ, te kanalie nie dały mi uczyŚ siŞ myśleŚ. Ale jeżeli
naprawdŞ jesteś taka... wszechmocna... wszechmogąca...  wszechrozumiejąca...
zdecyduj!  Wejrzyj w moją duszŞ - ja wiem, w niej  jest  wszystko,  czego ci
trzeba. Musi byŚ!  Przecież nigdy i nikomu nie sprzedałem duszy!  Jest moja,
człowiecza! Sama wydobądź ze mnie  to, czego chcŞ -  przecież to niemożliwe,
żebym  chciał  zła! Niech wszystko bŞdzie przeklŞte,  przecież nic nie umiem
wymyśliŚ oprăcz tych jego słăw:
     -  SZCZŠŚCIE DLA  WSZYSTKICH  ZA  DARMO!  I  NIECH  NIKT  NIŠ  ODEJDZIE
SKRZYWDZONY!

Last-modified: Thu, 13 Mar 2003 11:04:09 GMT

ŽćĽ­¨âĽ íâŽâ ⼪áâ: