Ocenite etot tekst:


   -----------------------------------------------------------------------
   Avt.sb. "Lyudi kak lyudi".
   OCR & spellcheck by HarryFan, 12 September 2000
   -----------------------------------------------------------------------


   V sumerkah Lunin pristal  k  beregu,  chtoby  perenochevat'.  Mesto  bylo
udachnoe - vysokij bereg, porosshij poverhu starymi derev'yami.  Pod  obryvom
tyanulas'  shirokaya  polosa  peska,  utrambovannogo  u   vody   i   myagkogo,
rassypchatogo, progretogo solncem blizhe k obryvu. Koe-gde na  peske  lezhali
stvoly svalivshihsya sverhu derev'ev -  reka  postepenno  razmyvala  vysokij
bereg. Lunin privyazal kater k chernomu, koryavomu, ushedshemu kornyami  v  vodu
pnyu. Kater legon'ko motalo na  melkoj  volne.  Palatku  on  reshil  razbit'
naverhu. Tam ne budut dosazhdat' moskity - snizu bylo vidno, kak gnutsya  ot
vetra vershiny derev'ev.
   Lunin pritorochil palatku na spinu i nachal pod®em. Obryv byl  slozhen  iz
ryhlogo peschanika i slezhavshegosya, no  predatel'ski  neprochnogo  kvarcevogo
peska. Lunin ceplyalsya za korni i  kolyuchie  kusty,  kotorye  poddavalis'  s
neozhidannoj legkost'yu, i prihodilos'  prizhimat'sya  vsem  telom  k  obryvu,
chtoby ne spolzti obratno.
   Nikto ne meshal Luninu ostat'sya vnizu i perenochevat' v katere, no  Lunin
predvkushal chas  otdyha,  nespeshnyh  razmyshlenij  i  voobrazhaemoj  razborki
segodnyashnih trofeev. Trofei ostalis' na katere, no Lunin znal ih naizust'.
Da i ne  nahodki  byli  vazhny  sejchas,  a  svyazannaya  s  nimi  vozmozhnost'
podtverzhdeniya idej, kotorye eshche ne uspeli otstoyat'sya i stat' teoriej.
   Naverhu dul svezhij, nabiravshij silu nad zerkalom  reki  veter.  Dal'nij
bereg uzhe utonul vo mgle. Veter  razgonyal  moskitov.  Postaviv  palatku  i
perekusiv, Lunin uselsya spinoj k koryavomu stvolu, svesil nogi s obryva.
   Gde-to nepodaleku pereklikalis' pticy. Tresnul suk. Lunin slyshal golosa
lesa, no oni ne meshali emu On znal, chto v sluchae  opasnosti  uspeet  odnim
pryzhkom dostignut' palatki i  vklyuchit'  silovoe  pole.  Lunin  nagnulsya  i
poglyadel  na  kater.  Tot  tozhe  v  bezopasnosti.  Kater  kazalsya   sverhu
malen'kim, slovno zhuchok, pribityj  k  beregu  volnoj.  Lunin  pochuvstvoval
priblizhenie pristupa odinochestva, presledovavshego, kak bolezn'.  Zdes'  ne
bylo svoih. Tol'ko chuzhie. Lunin byl chuzhim. I geologi, kotorye tozhe  gde-to
v tysyache kilometrov otsyuda razbili  sejchas  palatki  i  sidyat  okolo  nih,
prislushivayas' k zvukam lesa ili stepi. I botanik tozhe nochuet gde-to. Odin.
   Lunin poglyadel vverh. Slovno znal, chto imenno sejchas Stanciya  proletaet
nad nim. Stanciya byla yarkoj zvezdochkoj. No ne bolee kak zvezdochkoj.  Mozhno
zaglyanut' v palatku i vyzvat' Stanciyu. I sprosit', naprimer,  kakaya  zdes'
zavtra budet pogoda. Otvetyat, pozhelayut spokojnoj nochi. Dispetcheru  skuchno.
On zhdet ne dozhdetsya,  kogda  nastupit  ego  ochered'  spustit'sya  vniz.  On
geolog. Ili geofizik. Emu kazhetsya - planeta tak interesna  i  bogata,  chto
emu nekogda budet pochuvstvovat' svoe odinochestvo. Mozhet, on prav. Naverno,
Lunin isklyuchenie.
   |ta planeta  mogla  byt'  drugoj.  Sovsem  drugoj.  Mozhet  byt',  iz-za
soznaniya togo, chto Lunin nechayanno ovladel  ee  neveselym  sekretom,  on  i
muchilsya odinochestvom.
   Na stancii on edinstvennyj paleontolog. Snachala  on  rabotal  vmeste  s
partiej geologov. Potom ostavil ih. Vse ravno on mog lish' ugadyvat',  chego
zhdat', vesti samuyu predvaritel'nuyu razvedku. Ne bolee. Iskat'  planomerno,
delat' otkrytiya,  podgotovlennye  vremenem,  predstoyalo  drugim.  Na  dolyu
Lunina ostavalis' sluchajnosti i dogadki. Odna  iz  sluchajnostej  proizoshla
vchera. Vtoraya segodnya utrom.
   Utrom  on  nashel  vtoruyu  stoyanku.  Ona  okazalas'   ne   starshe,   chem
vcherashnyaya...
   - Uh, - poslyshalos' v kustah. Takoe "uh"  moglo  znachit'  lish'  odno  -
signal k napadeniyu. Lunin metnulsya k palatke, uspev podumat', chto plugi, k
schast'yu, nikogda ne napadayut  molcha.  Vsegda  ostavlyayut  tebe  sekundu  na
razmyshlenie. Pravda, ne bolee sekundy.
   On ne uspel spryatat'sya v palatke. Plugi brosilis' k nemu iz-za  stvolov
i sverhu, s vershin derev'ev. Padaya  pod  tyazhest'yu  goryachej  shersti,  Lunin
dotyanulsya do knopki silovoj zashchity, i pole pridavilo  k  zemle  nogi  chut'
nizhe kolen. On rvanul nogi, starayas' podzhat' ih, no eto  okazalos'  trudno
sdelat' - ne stol'ko iz-za polya, skol'ko potomu, chto odin iz plugov  uspel
vcepit'sya lapoj v bashmak i tyanul k sebe. Ostal'nye - troe  ili  chetvero  -
bilis' o nevidimuyu stenku, otdelyavshuyu ih ot Lunina.
   V polumrake bylo vidno, kak svetyatsya  krasnym  ih  slishkom  bol'shie  po
zemnym merkam glaza. Ottogo vyrazhenie yarostnyh mord kazalos' dvusmyslennym
- glaza nikak ne vyazalis'  s  oskalom  klykov  i  morshchinami,  toporshchivshimi
redkuyu  sherst'  na  nizkom  pokatom  lbu.  V  glazah  videlis'  udivlenie,
rasteryannost' i dazhe zhaloba. No plugi lisheny  zhalosti  i  miloserdiya.  Oni
nepobedimye i mrachnye hishchniki, gospoda  nochi.  Velichina  i  forma  glaz  -
neobhodimost'. Oni vidyat pochti v polnoj temnote.
   Bashmak ostalsya v lape pluga, i tot srazu vgryzsya v nego, no nasladit'sya
dobychej ne uspel. Drugoj plug, pokrupnee, preispolnilsya zavisti.  I  plugi
zabyli o Lunine. On znal, chto zabyli nenadolgo -  vernutsya.  No  poka  oni
rvali bashmak.
   Lunin ustroilsya u vhoda v palatku i nasharil szadi sebya kinokameru.  Luch
sveta, vyshedshij iz nee, oboznachil lish' chernyj gromadnyj kom,  shevelyashchijsya,
slovno roj pchel, - plugi dralis'.  I  togda  iz-za  dereva  vyshel  krupnyj
materyj samec. On shel na zadnih lapah i stavil ih uverenno i prochno. On ne
smotrel na, pustuyu draku: ego interesovala dobycha pokrupnee  -  palatka  i
chelovek v nej.
   Plug ne obrashchal vnimaniya na svet - lish' zrachki suzilis' do  nitochek,  i
Lunin, glyadya na nego skvoz' vidoiskatel' kamery i podzhimaya  razutuyu  nogu,
nevol'no ulybnulsya.  (Kogda  pervye  fotografii  etih  gigantskih  obez'yan
pribyli na Stanciyu, doktor Pavlysh s "Kosmosa" skazal sovershenno  ser'ezno:
"Tam pobyval Gustav Plug". Gustava Pluga  znali  mnogie.  On  byl  glavnym
vrachom na "Zemle-14" i otlichalsya angel'skim harakterom, umeniem otyskivat'
bolezni u samyh na vid zdorovyh kosmonavtov i ustrashayushchej  vneshnost'yu.  On
byl pohozh na chernuyu gorillu. Tol'ko v ochkah. Togda-to Pavlysh  i  narisoval
na fotografii ochki, i pitekov nazvali plugami.)
   - Zdravstvujte, doktor  Plug,  -  skazal  Lunin  medlenno  podhodivshemu
zveryu. - YA kazhus' legkoj dobychej?  So  mnoj  mozhno  postupat'  po  zakonam
dzhunglej? Nu tak postarajtes' voobrazit', chto i ya mogu vas s®est'...
   Na mgnovenie Luninu pokazalos', chto silovoe  pole  mozhet  otkazat'.  On
dazhe vytashchil iz-pod sebya bosuyu nogu i tknul eyu  vpered.  Noga  uperlas'  v
pregradu. Tut zhe Lunin podumal, chto zavtra pridetsya  sletat'  na  Stanciyu.
Bosikom zdes' dolgo ne prohodish'.
   Vozhak rasplastal lapy po nevidimoj stenke i  prizhal  k  nej  mordu.  On
ishodil zloboj. Lunin vnushal emu  vospominaniya.  I  imenno  poetomu  Lunin
segodnya otnosilsya k plugam bez togo interesa, s  kakim  privykshij  zhit'  v
pole issledovatel' otnositsya k  nerazumnoj  zhizni  vokrug.  Segodnya  Lunin
ispytyval nekotorye ves'ma  obosnovannye  podozreniya.  Podozreniya  vnushili
stoyanki.
   Vsego ih bylo poka dve. Vcherashnyaya, v raspadke, na sklone, gde neskol'ko
neglubokih peshcher smotreli na travyanistuyu luzhajku. V odnoj iz peshcherok Lunin
vchera obnaruzhil sledy kopoti,  a  na  polu,  pod  pometom  letuchih  myshej,
kuhonnye otbrosy - razbitye kosti,  zolu  i  oskolki  kremnya.  CHasa  cherez
poltora, opomnivshis' i otdyshavshis' ot  vozni  s  kamerami  i  fiksatorami,
Lunin  vyzval  Stanciyu  i  soobshchil  dezhurnomu  o  nahodke.  Govoril  Lunin
spokojno, budnichno, i poetomu snachala dezhurnyj  ne  osoznal  znacheniya  ego
slov.
   - Zapisyvayu koordinaty, - otvechal dezhurnyj ravnodushno, kak po neskol'ku
raz za den' otvechal razlichnym gruppam, kazhdaya iz kotoryh byla uverena, chto
ee segodnyashnee otkrytie vojdet v  istoriyu.  -  Paleoliticheskaya  stoyanka...
Predvaritel'nyj  analiz  kuhonnyh  otbrosov...   vosem'sot-devyat'sot   let
plyus-minus pyat'...  Postoj,  -  skazal  tut  dezhurnyj.  -  Kakie  kuhonnye
otbrosy?
   - Kosti, - skazal Lunin. - Zola.
   - Ty chto hochesh' skazat'?..
   - Soobshchenie prinyato? Prodolzhayu rabotu, -  skazal  Lunin  i  otklyuchilsya,
predstavlyaya sebe, kak sumatoha, vyzvannaya  ego  soobshcheniem,  prokatyvaetsya
volnoj po Stancii, otryvaet ot srochnoj i nedavno eshche Samoj  Vazhnoj  Raboty
fizikov, astronomov, zoologov,  perekidyvaetsya  na  planetu  i  stanovitsya
dostoyaniem rabotayushchih vnizu grupp. "Poslushaj, ty znaesh', chto Lunin nashel?"
   Minut pyat' proshlo spokojno. Lunin  ne  zabluzhdalsya  otnositel'no  etogo
spokojstviya. On sidel na valune i zhdal sobytij.
   - Lunin, - skazal golos v racii. - Ty slyshish' menya?
   Govoril Vologdin, shef ekspedicii.
   - Slyshu, - skazal Lunin, pokusyvaya tonkuyu travinku.
   - Ty ne oshibsya?
   Lunin ignoriroval takoe predpolozhenie.
   - Lunin, ty chego molchish'?
   - YA uzhe poslal soobshchenie.
   - No ty uveren?
   - Da.
   - My vyshlem tebe gruppu?
   - Poka ne nado. Nichego osobennogo ne proizoshlo.
   - Vot eto da.
   Lunin predstavil, kak vsya Stanciya stoit za  spinoj  u  shefa  i  slushaet
razgovor.
   - Poslushaj, Vologdin, - skazal Lunin. -  Da,  ya  nashel  paleoliticheskuyu
stoyanku. No ne znayu, kto ee byvshij  hozyain.  Stoyanka  po  nashim  masshtabam
svezhaya. Znachit, esli dazhe na planete est' razumnye sushchestva, oni ne  vyshli
iz polozheniya trogloditov. V inom sluchae my otyskali by ih uzhe davno.
   - No pochemu ran'she nikto ne videl dazhe sledov?
   - A chto my znaem o planete? Rabotaem zdes' vsego tretij  mesyac.  I  nas
gorstka.
   - I vse-taki planeta uzhe vsya zasnyata, i lyuboe svidetel'stvo...
   - Oni, naverno, zhivut v lesu.
   - Mozhet, eto plugi?
   - Ne nadejsya. O plugah tebe rasskazhet Li. On za  ih  staej  sledil  dve
nedeli. ZHutkie zveri, chut' poorganizovannej gorill, zato vdesyatero zlee  i
sil'nej. Otlichno obhodyatsya bez ognya.
   - Tak ty spravish'sya?
   - Da. Mozhesh' prislat' kapsulu. YA zalozhu v nee plenki. Sami  posmotrite,
svoimi glazami. No nichego sensacionnogo ne obeshchayu.
   - Sejchas vysylaem. Ty, po-moemu, nedoocenivaesh' znacheniya otkrytiya.
   - |to dazhe ne otkrytie. YA natknulsya na stoyanku  sluchajno.  No  v  lyubom
sluchae projdu teper' vniz po reke. Mozhet, eshche chto-nibud' uvizhu.
   Kapsulu za plenkami prislali rovno cherez dvadcat' minut. Lunin  k  tomu
vremeni  kak  raz  perebralsya  na  kater,  chtoby  poobedat'.   V   kapsule
obnaruzhilas' zapiska ot Volodi Li. CHastnogo haraktera. "Poslezavtra konchayu
obrabotku temy. Mogu prisoedinit'sya". Na zapisku Lunin otvechat'  ne  stal.
Smozhet - priletit.
   V techenie dnya ego eshche raz desyat'  vyzyvala  Stanciya.  Kak  budto  Lunin
nashel ne sledy paleolita, a, po krajnej mere, gorod s zheleznoj dorogoj.  I
cherez kazhdyj chas dolzhen nahodit' po novomu gorodu.
   Tak i proshel den'. I vot segodnya utrom  on  obnaruzhil  vtoruyu  stoyanku.
Mozhet byt', on dazhe propuskal paleolit ran'she. Ne rasschityval najti. Iskal
kajnozoj, v odnom meste  natknulsya  na  trias.  A  na  sledy  cheloveka  ne
smotrel. Teper' zhe glaza krutilis',  slovno  radarnye  ustanovki.  Net  li
skola na kuske kremnya? Ne vhod li v peshcheru - temnoe pyatno na obryve?
   Stoyanka okazalas' nebol'shoj, otbrosov malo. Zato v yame,  poluzasypannoj
peskom, Lunin otyskal pervyj cherep.  I  ostatki  skeleta.  CHerep  prishlos'
sobirat' po kusochkam - on  byl  razdroblen  sil'nymi,  zubami  hishchnika.  A
mozhet, zubami sorodichej. Stoyanka prinadlezhala gumanoidam.  Lunin  okazalsya
prav - oni ne imeli nikakogo otnosheniya k plugam. Vdvoe nizhe  plugov,  kuda
ton'she v kosti, s pokatym lbom i skoshennym podborodkom, oni  vse  zhe  byli
kuda blizhe k razumnym lyudyam, chem chernye obez'yany. Pokruzhivshis' po stoyanke,
Lunin nashel eshche neskol'ko chelovecheskih kostej. I  smog  predpolozhit',  chto
zhiteli ee podverglis' napadeniyu. Prichem vragi ne  tol'ko  perebili,  no  i
sozhrali obitatelej stoyanki.
   Potrativ neskol'ko chasov  na  sbor  i  fiksaciyu  trofeev,  na  priem  i
otpravku  kapsul,  na  razgovory  s  nahlynuvshimi  na  katerah  i  flaerah
viziterami,  Lunin  poshel  dal'she.  Uzhe  togda  u  nego  poyavilis'  pervye
podozreniya, no proverit' ih on ne mog. V etom  poyase  vodilis'  medvedi  i
hishchniki, shozhie s krupnymi volkami. Ni te, ni drugie  ne  sobiralis',  kak
ustanovil Li, v stai. I vryad li oni mogli perebit' vseh  zhitelej  stoyanki,
chislom  bolee  desyati.  Ubit',  razodrat'  bukval'no  na  melkie   klochki.
Ostavalis' plugi.
   I vot teper', sidya v palatke v odnom botinke i  glyadya  na  yarostnuyu,  v
pene, mordu vozhaka-pluga, Lunin ispytyval k nemu pochti nenavist'.
   Priroda zhestoka  k  razumu.  Eshche  ne  okrepnuv,  ne  nauchivshis'  tolkom
osoznavat' sobstvennoe  potencial'noe  mogushchestvo,  on  okazyvaetsya  sredi
sil'nyh vragov, i bor'ba s nimi vse vremya navisaet  damoklovym  mechom  nad
samim sushchestvovaniem razumnoj zhizni. Vragi - i zdes', i na Zemle -  vsegda
zubastee i nahal'nej, chem predki razumnyh sushchestv. I nuzhno perehitrit' ih,
spryatat'sya ot nih, vyzhit'... hotya  bez  sil'nyh  vragov  tozhe  ne  stanesh'
razumnym.
   A plug vse ne zhelal otkazyvat'sya ot dobychi. Luninu dazhe  kazalos'  uzhe,
chto plug otozhdestvlyaet ego s trogloditami i otnositsya k nemu ne tol'ko kak
k dobyche, no i kak k zlejshemu  vragu,  sushchestvu,  s  kotorym  ne  podelish'
vlast' na planete.
   K  vozhaku  prisoedinilis'  ostal'nye,   plugi,   kotorye   blagopoluchno
razdelalis' s bashmakom, i v konce koncov, kogda Luninu nadoelo  glyadet'  v
mohnatye  ozloblennye  mordy,  on  dal  osleplyayushchuyu   vspyshku,   i   plugi
razbezhalis'.
   Zasnut' srazu ne  udalos'.  Vyzval  Volodya  Li.  On,  okazyvaetsya,  uzhe
zakonchil issledovanie carapin na kostyah lyuden. Sledy sootvetstvovali zubam
plugov. Obvinenie podtverdilos'. I,  zasypaya  nakonec,  Lunin  ponyal,  chto
polozhenie ego na etoj planete izmenilos'. On ne tol'ko  issledovatel'.  On
dolzhen stat' i zashchitnikom. Naverno, lyudej zdes' ostalos' ne tak uzh  mnogo.
Plugi okazalis' bolee opasnymi vragami, chem  peshchernye  medvedi  dlya  nashih
predkov.
   Na  sleduyushchij  den'  prishlos'  vernut'sya  na  Stanciyu.  Iz-za  bashmaka.
Pokazalos' neudobnym prosit' dezhurnogo: "Prishli mne, golubchik,  v  kapsule
pravyj bashmak sorok vtorogo razmera, zhelatel'no chernyj. Moj plugi  s®eli".
Da i nado bylo posovetovat'sya s Li i shefom i poluchit' flaer hotya by nedeli
na dve, chtoby obsharit' na breyushchem polete bassejn bol'shoj reki.
   A potom Lunin s Li  tri  nedeli  obsledovali  bassejn,  vozvrashchayas'  na
Stanciyu, chtoby razobrat' materialy.  I  pytalis'  oprovergnut'  vyvody,  k
kotorym ih tolkali novye nahodki.
   Plugi prishli syuda tysyachi chetyre let nazad. Sovsem nedavno. Mozhet  byt',
s drugogo kontinenta, gde ih vidimo-nevidimo. K tomu vremeni  pervye  lyudi
na planete uzhe nauchilis' obkalyvat' kamen' i zazhigat' ogon'. Lyudi ne  byli
gotovy k vojne s gromadnymi obez'yanami, organizovannymi v  yarostnye  stai,
vidyashchimi noch'yu kak dnem, s takoj tolstoj shkuroj, chto kamennye  nakonechniki
kopij ne mogli ee probit'. Razbrosannye po lesu gorstki lyudej  stanovilis'
odna za drugoj zhertvami yarostnyh napadenij.  Tysyachu  pyat'sot  let,  tysyachu
let, vosem'sot let naschityvali pokinutye i razorennye stoyanki. I  nakonec,
na beregu bol'shogo melkogo ozera,  sredi  torchashchih,  slovno  rastopyrennye
pal'cy, sizyh skal Lunin nashel pole odnoj iz poslednih, esli ne  poslednej
bitvy. Zdes' pogiblo bolee vos'midesyati lyudej. Tut zhe valyalis'  i  kostyaki
plugov.  Lyudi  nauchilis'  ob®edinyat'sya,   no,   vidno,   opozdali.   Bitva
datirovalas' polutysyacheletiem nazad. Plyus-minus desyat' let.  Poiski  mozhno
bylo prekrashchat'. Ni odnogo cheloveka na planete ne ostalos'.
   - |h, pospeshit' by, - skazal kto-to iz fizikov.  -  My  by  ih  silovym
polem prikryli.
   - Pyat'sot let nazad?
   - A mozhet, eshche v proshlom godu poslednie  zdes'  skryvalis'?  My  zhe  ne
znaem.
   - Vryad li, - skazal Li.
   - YA ponimayu, - skazal fizik. - I vse-taki zhalko mladshih brat'ev.
   Na sleduyushchij den' Lunin vyletel na bol'shuyu stoyanku  u  obryva,  gde  iz
rozovatogo peschanika  vyvalilis'  na  bereg  rechushki  chernye  konkrecii  i
ammonity vysovyvalis' iz obryva, slovno zavitye roga gornyh  baranov.  Tam
byla peshchera, u kotoroj tozhe let vosem'sot  nazad  shumela  bitva,  naverno,
korotkaya, nochnaya,  kak  i  vse  bitvy,  kogda  v  svete  kostra  u  peshchery
krutilis', rychali plugi i, sopya, otmahivayas' ot udarov kopij, rastaskivali
kamni, kotorymi lyudi zavalili vhod v peshcheru.
   Lunin osmotrel vse zakoulki  peshchery,  razyskivaya  sledy  dolgoj  zhizni,
podobral  rybolovnyj  kryuchok  iz  sognutoj  i  obtochennoj   kosti,   nashel
vydolblennyj kamen', kuda s potolka peshchery kapala  voda.  Vtoroj,  dal'nij
hod v peshcheru byl shirokim, i solnce zalivalo ploskij peschanyj pol i gladkie
steny. U odnoj iz sten lezhal obtesannyj  kamen'.  Nad  nim  byli  risunki.
Pervye  risunki,  najdennye  na  planete.  Lunin  zatail  dyhanie,  slovno
opasalsya, chto ot dunoveniya vozduha risunki mogut osypat'sya, propast'.
   Kto-to vybral etu stenu, chtoby vyrazit' na  nej  svoe  udivlenie  pered
mirom, ostanovit' dvizhenie, zakoldovat' ego  volshebnoj  siloj  edinstva  s
etim mirom i zarozhdayushchejsya vlast'yu nad nim. Tam byl  narisovan  medved'  -
gorbatyj, s nerovnymi vertikal'nymi poloskami  pod  bryuhom,  izobrazhavshimi
dlinnuyu sherst'. Byli smeshnye chelovechki - dve palochki  nozhek,  dve  palochki
ruchek. CHelovechki kuda-to bezhali. Byla lodka i nad nej solnce.  Peschanik  i
mel nadoumili hudozhnika (a mozhet, on byl i  pervym  zhrecom?)  pol'zovat'sya
raznymi kraskami. Solnce bylo krasnym, chelovechki belymi.
   Lunin medlenno peredvigalsya  vdol'  steny,  chitaya  vse  novye  risunki.
CHernyj plug. Sutulyj i oskalennyj. Plug byl  malen'kij.  A  ryadom  bol'shoj
krasnyj chelovek, kotoryj pronzil  pluga  kop'em.  Risunok  byl  nepravdoj.
Iskusstvo, eshche ne rodivshis' tolkom, uzhe nachalo mechtat'.
   I u Lunina isportilos' nastroenie.
   On vspomnil, chto kamera ostalas' vo flaere i nado vozvrashchat'sya tuda.
   No pered tem kak ujti, on vyglyanul naruzhu, net li tam drugih  risunkov.
Risunok byl. Odin. Ploskaya glyba, navisshaya nad stenoj u  vhoda,  sohranila
ego ot dozhdej. Risunok byl krupnee drugih, svobodnee v liniyah,  budto  vne
predelov peshchery hudozhnik mog otstupit' ot kanonov,  rozhdayushchihsya  vmeste  s
iskusstvom.
   |to  byl  olen'.  Krasnyj  olen',  narisovannyj   legko   i   nebrezhno,
zapechatlennyj pamyat'yu hudozhnika v moment pryzhka.
   Lunin bezhal k flaeru. Za kameroj. U nego dazhe  zakololo  v  serdce.  On
svyksya uzhe s tem, chto razum na etoj planete pogib, tol'ko uspev  rodit'sya.
I sozhalenie  po  etomu  povodu  i  dazhe  razdrazhenie  protiv  plugov  byli
neskol'ko abstraktnymi. V konce koncov, pered nim byl istoricheskij fakt.
   A sushchestvovanie  olenya,  polet  razrushili  hod  abstraktnogo  myshleniya.
Okonchatel'nost' smerti razuma stala tragediej, zadevshej samogo  Lunina.  I
ottogo  rodilsya  strah  pered  vozmozhnoj  gibel'yu   krasnogo   olenya.   Ot
zemletryaseniya, dozhdya - chert znaet ot chego.
   On skazal tol'ko, vklyuchiv na sekundu raciyu: "Nashel naskal'nye  risunki.
Snimu,  zafiksiruyu,  potom  vyjdu  na  svyaz'.  ZHdite".   Shvatil   kameru,
konservant i pospeshil obratno. On shel bystro, no  ostorozhno,  starayas'  ne
nastupit' na kosti i oskolki kamnej. I kogda do vtorogo vyhoda  iz  peshchery
ostavalos' neskol'ko shagov, zamer. Emu pokazalos', chto  tam  kto-to  est'.
Da, on teper' uzhe yasno slyshal sopenie.  Lunin  zakinul  kameru  za  plechi,
polozhil ladon' na blaster, zaryazhennyj paralizuyushchimi patronami. Sopenie  ne
smolkalo. Budto malen'kij parovoz  razvodil  pary  pod  skaloj.  Lunin  na
noskah doshel do kraya peshchery i vyglyanul.
   Hudshie  ego  opaseniya  opravdalis'.  Pered  krasnym  olenem  sidel   na
kortochkah gromadnyj chernyj  plug  i  staralsya  unichtozhit'  risunok.  Lunin
podnyal blaster, Eshche ne pozdno. No ne vystrelil.
   On zametil v lape pluga kusok mela. Lapa drozhala ot  napryazheniya.  Sopya,
podvyvaya, skalyas', plug carapal  melom  na  stene.  Kak  raz  pod  krasnym
olenem. On uzhe provel pochti pryamuyu  gorizontal'nuyu  liniyu,  ot  nee  poshli
korotkie palochki vverh. Palochek bylo chetyre, raznoj dliny, odna iz nih  ne
dostala do gorizontal'noj linii, i plug prinyalsya  tykat'  melom  v  stenu,
starayas' belymi tochkami soedinit' palochku s liniej, prezhde chem  prodolzhit'
svoj iznuritel'nyj trud.
   I Lunin ponyal, chto zhe staraetsya plug izobrazit' na stene.  Olenya.  Togo
zhe olenyat no belogo i perevernutogo vverh nogami, ubitogo, stavshego pishchej.
   Plug vzyalsya za zadachu, kotoraya okazalas' emu ne po plechu. Ni lapy  ego,
ni glaza ne byli podgotovleny k tomu, chtoby snimat' kopii  s  proizvedenij
iskusstva. I tem bolee tvorcheski pererabotannye kopii.
   Plug vozil kuskom  mela  u  konca  gorizontal'noj  linii  -  poluchilas'
zvezda. |to byla golova olenya. Nevazhno, chto ona ne byla pohozha na  golovu,
- Lunin i plug priznavali za iskusstvom pravo na uslovnost'.
   Plug otodvinulsya ot steny, sklonil mordu  nabok  i  zamer,  naslazhdayas'
licezreniem risunka. V nem zarozhdalos'  tshcheslavie.  V  palochkah  on  videl
gromadnuyu, tepluyu eshche tushu olenya i potomu ne iskal sravnenij  s  tem,  chto
umeli delat' unichtozhennye vragi. Teper' olenyu ne ubezhat'. On poverzhen.
   A Lunin  pochuvstvoval  kakuyu-to  strannuyu  blagodarnost',  chut'  li  ne
nezhnost' k chernoj obez'yane  i  sdelal  shag  vpered.  Plug  v  etot  moment
oglyanulsya, slovno iskal vzglyadom kogo-nibud',  kto  ocenil  by  ego  trud.
Vzglyady cheloveka i pluga vstretilis'.
   I plug zabyl ob olene. V ploshkah krasnyh glaz  vspyhnula  bessmyslennaya
zloba, beshenstvo i strah zastignutogo  vrasploh  zverya.  |volyuciya,  sdelav
neozhidannyj shag vpered, byla bessil'na eshche uderzhat'sya na novoj  stupen'ke,
i shag byl zabyt. Ne navsegda, konechno.
   Plug metnul kuskom mela v Lunina - pod rukoj ne okazalos' nichego  bolee
sushchestvennogo. Kusok mela otskochil k stene,  ostaviv  na  grudi  skafandra
beluyu tochku. Lunin instinktivno otpryanul za vystup skaly.
   A kogda vyglyanul  vnov',  uvidel  lish'  chernoe  pyatno  -  spinu  pluga,
lomyashchegosya skvoz' zarosli.
   CHernoe pyatno ischezlo. List'ya trepetali, slovno pod poryvom vetra. Tresk
such'ev zatih.
   Lunin obernulsya k  skale.  Kamen'  v  teni  byl  sirenevym,  i  na  nem
svetilis' dva olenya. Krasnyj i belyj.

Last-modified: Thu, 14 Sep 2000 18:14:34 GMT
Ocenite etot tekst: