Ocenite etot tekst:


---------------------------------------------------------------
 © Copyright Sergej Luk'yanenko
 Oficial'naya stranica: http://www.rusf.ru/lukian/
---------------------------------------------------------------










     |to bylo obychnoe utro vtorogo goroda. Tiri prosnulsya  rano:  steny  i
potolok spal'ni lish' nachinali svetit'sya.  On  polezhal  nemnogo,  glyadya  na
predmety, vse sil'nej i sil'nej prostupayushchie iz temnoty. Potom  povernulsya
k sosednej krovati i tolknul Gela:
     - Vstavaj, zasonya! Skoro pod容m!
     Gel potyanulsya, zevnul i sel na krovati. Steny  svetilis'  uzhe  sovsem
yarko. V dal'nem uglu prosnulsya eshche kto-to: zvonko  shlepnuli  o  pol  bosye
nogi. Blizilsya chas Blagodareniya.
     V  dlinnoj  umyval'noj  komnate,  obshitoj  rozovym  plastikom,   tozhe
vklyuchilsya svet. Rebyata vstali ryadom u umyval'nogo zheloba. Dozator  shchelknul
i vydavil im na ladon' nemnogo myl'noj pasty.
     - Segodnya zelenaya, - skazal Tiri.
     Gel nichego emu ne otvetil. I tak yasno, chto  zelenaya,  segodnya  zhe  ne
prazdnik, chtoby vydali sinyuyu.  I  ne  medicinskij  den',  chtoby  umyvat'sya
prishlos' protivnoj, kakoj-to kolyuchej, beloj dezinfekt-pastoj.
     Umyvshis', oni postoyali nemnogo pod struyami teplogo vozduha, l'yushchimisya
s potolka. Potom vernulis' v spal'nyu -  do  prihoda  Dezhurnogo  nado  bylo
zapravit' krovati i podognat' vydannuyu na etu pyatidnevku odezhdu.


     - Begom! - kriknul Fork.
     Gart i Archi vskochili s goryachego peska i brosilis' vpered. Archi  pochti
srazu otstal - begal on ploho. Za eto ego i ne hoteli  brat'  v  gruppu...
Archi stisnul zuby i napryag vse sily, glyadya na shirokuyu spinu provodnika.
     - Stojte! - Fork, bezhavshij vperedi, zamer.
     Oni tozhe ostanovilis', smotreli, kak provodnik oziraetsya po storonam,
nastorozhenno vslushivaetsya, nyuhaet vozduh. Fork vdrug leg  i  bystro-bystro
popolz vverh po gornomu sklonu. Melkie kamni skatyvalis' vniz.
     - Za mnoj!
     Archi polz vsled za Forkom,  chut'  li  ne  utykayas'  licom  v  stertye
podoshvy ego botinok. Polzti bylo  neudobno,  priklad  avtomata  vse  vremya
ceplyalsya za kamni, stuchal, i Fork uzhe  neskol'ko  raz  rugalsya,  shipel  na
Archi.
     Nakonec oni dobralis' do  grebnya  holma.  Ostorozhno  vyglyanuli  iz-za
nego. U Archi perehvatilo duh. Daleko vperedi, v vyzhzhennoj zheltoj  pustyne,
vzdymalas'  na  mnogokilometrovuyu   vysotu   tolstaya   stal'naya   kolonna,
uvenchannaya ogromnym diskom.
     - Gorod! - svistyashchim shepotom skazal, prikryv rot rukoj, Gart.  -  Vot
on, proklyatyj!


     Dima eshche raz popytalsya vskryt' pul't. Bespolezno. On stoyal, bessil'no
oglyadyvaya iskorezhennuyu rubku, zalituyu mertvennym  sinim  svetom  avarijnyh
lamp.
     - Uhodi, pilot, - doneslos' iz dinamika.
     - YA tebya ne broshu, - Dima snova vzyalsya za otvertku.
     - Do vzryva sem' minut. Uhodi, pilot. Dazhe esli  ty  dostanesh'  bloki
pamyati, eto mne ne pomozhet.
     Po licu Dimy  tekli  slezy.  On  naleg  bylo  na  otvertku,  starayas'
provernut' sorvannyj vint, no pochuvstvoval szadi prikosnovenie.  Obernulsya
i uvidel beluyu sverkayushchuyu glybu kibera. Dima slishkom pozdno ponyal,  v  chem
delo. Ego vskinulo na  trehmetrovuyu  vysotu.  Boltayas'  v  stal'nyh  lapah
robota, on vyplyl iz rubki.
     - Otpusti!
     - Spokojno, pilot. YA vynuzhden spasti tebya protiv tvoej voli, -  golos
kibermozga teper' shel iz bronirovannoj grudi robota.
     - Otpusti, ty dolzhen povinovat'sya!
     - Povinovenie - lish' vtoroj zakon, pilot. A spasenie  tvoej  zhizni  -
pervyj. YA vyvedu spasatel'nuyu shlyupku k planete. Proshchaj.
     Kiber moshchnym tolchkom zabrosil pilota v shlyupku. Dima vskochil,  no  lyuk
uzhe zahlopnulsya. On brosilsya k pul'tu. Klavisha myagko ushla v panel', mignul
indikator,   no   lyuk   ne   otkrylsya.   Upravlenie   bylo   zablokirovano
kibermozgom... Tolchok byl ne sil'nym.  Na  vspyhnuvshih  ekranah  pokazalsya
udalyayushchijsya korabl'. Razorvannyj shar dvigatel'noj ustanovki, temnye hlop'ya
zamerzshego goryuchego, kruzhashchiesya vokrug... Dime  dazhe  pokazalos',  chto  on
vidit alyj svet peregretogo reaktora. No eto, konechno, bylo  samovnushenie.
Korabl' prevratilsya v kroshechnuyu tochku. I eshche raz voznik v dinamikah golos:
     - YA svyazalsya s retranslyatorom, pilot. CHerez dva mesyaca k tebe  pridut
spasateli. Ne unyvaj.
     - Ne hochu, chtoby ty pogibal! - Dima szhal v ruke mikrofon.
     - Nichego ne podelaesh'. Proshchaj, Dimka. My horosho  shli...  -  kazalos',
golos kibermozga drognul. No eto, konechno, tozhe bylo samoobmanom.
     Tochka-korabl' na ekrane vdrug dernulas' i razbuhla v  ogromnyj  belyj
shar, prorezaemyj krasnymi spolohami.
     Dima sel v kreslo pilota. Vklyuchil avtomatiku. Proveril vse sistemy. I
zaplakal.


     - Blagodarenie gorodu, prekrasnomu i velikomu, blagodarenie  tonnelyam
dlinnym...
     - Blagodarenie pishche i blagodarenie vode, vozduhu chistomu i svezhemu  -
blagodarenie, svetu yarkomu - blagodarenie...
     - Blagodarenie tem, kto vnutri, tem, kto raven i schastliv...
     - Blagodarenie tem, kto vybran, i tem, kto vybiraet, tem, kto dumaet,
i tem, kto vypolnyaet...
     - Blagodarenie... Blagodarenie...
     Udaril gong. Nastupalo vremya zanyatij. Tiri vstal s  pola  (mashinal'no
otmetiv, chto na plastike proterty ego kolenyami shirokie  vmyatiny)  i  nadel
Znak. Sprosil Gela:
     - Nu chto, idem?
     - Idem.
     Po dlinnomu koridoru  oni  vyshli  na  prospekt.  Tolpa  segodnya  byla
bol'shoj. Vprochem, takoj zhe, kak vchera. Kak pozavchera. I kak zavtra tozhe...
Dvuhcvetnye  kruzhki  Znakov  merno  pokachivalis'  na  seryh  kombinezonah.
Mel'kali samye raznye ottenki narukavnyh manzhet: chernye, uchenicheskie,  kak
u Tiri i Gela; sinie - inzhenernye; zheltye - medicinskie... Rebyata medlenno
prodvigalis' k  kabine  lifta.  Avtomatika  otmerila  dvadcat'  chelovek  i
zakryla dveri. Lift poshel vniz. Tiri i  Gel  popali  v  odnu  partiyu.  Oni
pereglyanulis' i  podmignuli  drug  drugu.  Sovsem  nezametno...  Gel  tiho
shepnul:
     - Poprobuem segodnya...
     - Ladno...
     Oni ponimali drug druga s poluslova. Iz svoih shestnadcati let  rebyata
byli znakomy pochti sem'. YAvlenie neslyhannoe. Udivitel'noe. I - zapretnoe.
Avtomat-lifter proskrezhetal:
     - SHestoj yarus, pyat'desyat chetvertyj etazh.
     Rebyata vyshli v raskryvshiesya dveri. Poklonilis' Dezhurnomu. Zatyanutyj v
matovo-chernuyu formu muzhchina lenivo mahnul vpravo. Gel shepnul:
     - Segodnya v tret'em korpuse...
     - ZHal'. Pyatyj luchshe...
     Oni zashli v auditornyj zal. Pochti vse mesta  byli  uzhe  zanyaty.  Lish'
samyj verhnij ryad zamanchivo svetlel provalami pustyh kresel.  Gel  tolknul
Tiri - "ne toropis'". No u togo uzhe mel'knula mysl' o proverke. On  shagnul
k lektoru:
     - Ravnyj! Poprosite kogo-nibud' pomenyat'sya so mnoj mestami! YA ne hochu
sidet' s Gelom!
     Lektor nahmurilsya, skazal, sderzhivaya gnev:
     - Derzost' ne ukrashaet yunoshej! Zapomni: vse ravny, vse odinakovy, vse
zamenimy! Sadis' s Gelom. I budesh' sidet' s nim vsyu pyatidnevku.
     Skorchiv  rasstroennoe  lico,  Tiri   poplelsya   naverh.   Oni   seli,
demonstrativno ne glyadya drug na druga. Vklyuchili svoi displei.
     - Tishina! - skazal lektor.
     Vse zamolchali. Lish' kakoj-to paren', zaboltavshijsya s sosedom,  gromko
vypalil:
     - Naruzhnik ty, Last...
     I zamolchal v  rasteryannosti.  Auditoriya  vzorvalas'  hohotom.  Lektor
pomrachnel. Gromko skazal:
     - Govorivshemu - vstat'.
     Ispugannyj paren' podnyalsya. Probormotal:
     - YA ne hotel... YA sluchajno. Vyrvalos'.
     Lektor nakalyalsya vse bol'she i bol'she:
     -  V  moi  gody  za  takie  slova  nakazyvali!  Kak  tebe  ne  stydno
proiznosit' eto slovo! CHto, tvoj sosed - ubijca? Ili lyudoed?
     Paren' molchal.
     - Togda zachem ty nazval ego "naruzhnikom"? Sadis' i podumaj nad  svoej
nesderzhannost'yu. Dezhurnomu tvoego sektora ya soobshchu.
     Lektor otpil vody iz stakana.
     - Nu, chto zh. Tema segodnyashnego zanyatiya...


     Diametr kolonny byl kilometra dva. Sejchas, kogda oni lezhali u  samogo
podnozh'ya, kazalos', chto stal'naya stena dazhe ne zakruglyaetsya. Archi nevol'no
ohvatilo voshishchenie:  "|to  zh  nado  postroit'  takoe!"  Disk,  v  kotoryj
perehodila na trehkilometrovoj vysote kolonna, skryval ih ot solnca. Pesok
zdes' byl syroj, koe-gde v nem dazhe probivalas' trava. Archi lezhal na spine
i smotrel vverh, na metallicheskoe dnishche diska. V luchah  zahodyashchego  solnca
pobleskivali tonkie nitochki-tonneli,  uhodyashchie  ot  diska  kuda-to  vdal',
rastvoryayushchiesya v golubizne neba. Po nocham,  osobenno  v  vetrenuyu  pogodu,
tonneli byli vidny gorazdo luchshe. Podderzhivayushchee pole rozhdalo  vokrug  nih
drozhashchee zelenovatoe svechenie. Archi ob座asnyali prichinu, no on uzhe uspel  ee
zabyt'. CHto-to svyazannoe so staticheskim elektrichestvom...
     Podoshel Fork, sel ryadom. Skazal negromko:
     - Ne volnuesh'sya?
     Archi pokachal golovoj. Sprosil:
     - A eshche dolgo zhdat'?
     Vo vzglyade Forka yavstvenno mel'knula ulybka.
     - ZHdat' my eshche i ne nachinali. Vot esli Gart najdet vhod... Oni  mogli
davnym-davno zadelat' vse slabye mesta.
     - Zachem? Oni zhe polagayutsya na poyas radiacionnoj zashchity...
     Na etot raz Fork ne stal skryvat' ulybki.
     - Mne by tvoyu uverennost'... Tol'ko star ya, navernoe.
     Archi hotel bylo obidet'sya... No ne uspel.
     - |j, syuda! - Golos Garta shel otkuda-to sprava.
     Oni vstali.  Archi  ostorozhno  provel  rukoj  po  stal'noj  stene.  Ni
rzhavchiny, ni vmyatiny. Ego snova ohvatil strah. Archi  perehvatil  poudobnee
ryukzak i poshel za Forkom. Provodnik  shel  netoroplivo,  na  hodu  royas'  v
karmanah. Dostal kusok zhestkogo, kak kamen', myasa, ponyuhal. Ot myasa  neslo
gnil'coj - vidno, ploho koptili. Fork pomorshchilsya i stal zhevat'.


     SHlyupka stoyala na chetyreh amortizatorah. Perednie  prognulis',  i  nos
utknulsya v raskidannyj pri posadke pesok. Dima dolgo stoyal u illyuminatora,
razglyadyvaya  vihlyayushchuyu  vo  vse  storony  borozdu.   I   kak   tol'ko   ne
perevernulsya... On privychno uselsya v pilotskoe  kreslo  (inymi  udobstvami
shlyupka ne raspolagala), vzyal s pul'ta kartu. Samaya obychnaya karta,  k  tomu
zhe - ves'ma shematichnaya. Tri materika, dva - pokrytyh  l'dom  na  polyusah,
odin - prozharennyj solncem - na ekvatore, gory, morya i okean...
     Vot  tol'ko  raznocvetnye  pyatna,  useyavshie  ekvatorial'nyj  materik,
zastavlyali serdce bit'sya  sil'nee.  Dvenadcat'  zelenyh  tochek  -  krupnye
skopleniya metalla, obrazuyushchie pravil'nyj  krug  pochti  tysyachekilometrovogo
radiusa. Slabaya zelenaya mut' poseredine - ochen' pohozhe na zemnoj gorod.  I
krasnye ospiny po vsemu materiku... |to bylo uzh sovsem skverno - radiaciya.
Pust' ne ochen' vysokaya, no...
     Dima zadumalsya. Planeta obitaema? Nesomnenno.
     Udivitel'no. Pervyj rejs, i korabl' gibnet. Pomoshch' pridet lish'  cherez
dva  mesyaca.  A  poka  on  nahoditsya  na  planete,  gde  sushchestvovala  ili
sushchestvuet  civilizaciya.  Pryamo-taki  klassicheskaya  zadacha   iz   uchebnika
ksenologii...
     V pamyati u Dimy odna za drugoj vsplyvali uslyshannye kogda-to istorii.
Odnomu stazheru ustroili vstrechu s "inoplanetnym" korablem... Drugih sazhali
na planete s veselym nazvaniem Imitator... Ran'she on  smeyalsya  nad  takimi
rosskaznyami. A vot sejchas... Neuzheli ego proveryayut?
     Dima proshelsya po shlyupke. Dva metra nazad, dva metra vpered...  Osobym
komfortom shlyupka ne otlichalas'.  No,  soglasno  Ustavu,  on  dolzhen  zhdat'
spasatelej, ne vyhodya iz nee. "Esli eto proverka, esli za mnoj  nablyudayut,
to  poluchu  vysshij  ball.  Za  disciplinirovannost'...  Ili  nizshij  -  za
passivnost'? Net, vysshij ne postavyat - ya zhe budu  dejstvovat'  po  Ustavu.
Hotya kto ni razu ne narushal Ustav? Est' li  takie?  Ivan  na  Blek  Raunde
narushil vosemnadcat' paragrafov. A esli by on etogo ne sdelal?..  A  Stas,
moj kumir na pervyh kursah kosmoshkoly... Sbivaya "chuzhogo", on  postupil  po
Ustavu. I dazhe kogda komissiya vskryla obgorelye lyuki, nikto ne skazal  emu
ni slova upreka. No ya ne pozhmu ruki Stasa..."
     Dima podoshel k  pul'tu.  Topliva  bylo  malo,  ochen'  malo...  No  do
blizhajshej  iz  tochek  na  karte  dobrat'sya  mozhno.  On  sel  v  kreslo   i
pristegnulsya. Nadavil na klavishu "podacha rabochego tela". V korme  tonen'ko
zavyla  turbina,  podkachivaya  k  dvigatelyam  szhatyj  vodorod.   Startovat'
pridetsya   s   mesta,   umen'shaya   nagruzku   na   zlopoluchnye    perednie
amortizatory...
     Vnachale iz-pod shlyupki vzmetnulsya pesok. Potom, s torzhestvuyushchim gulom,
- prozrachnoe sinevatoe plamya. A potom snova  pesok,  celye  tuchi  peska...
Kogda oni oseli, shlyupka uzhe ischezala v nebe.





     Tiri potyanulsya k razdatchiku. Pribor shchelknul i protyanul  emu  vechernij
racion.  SHedshij  sledom  Gel  poluchil  svoj  yarkij  polietilenovyj  paket.
Starayas' derzhat'sya vmeste, oni podoshli k stoliku. I  snova  im  povezlo  -
byli svobodny dva mesta ryadom. Tiri vskryl svoj racion i pomorshchilsya. Nomer
shest' - tarelka kashi, belkovye shariki i  donel'zya  protivnyj  sok  kilany.
Nichego ne podelaesh', mashina opredelila racion, ishodya iz ego  potrebnostej
v pishche... Gel pojmal vzglyad Tiri, ostorozhno  tolknul  emu  svoj  stakan  s
kofe, a sok zabral sebe.
     - Zrya! - ukoriznenno skazal Tiri odnimi gubami.
     Gel i sam znal, chto zrya. I ne Tiri bylo uchit'  ego  ostorozhnosti.  No
smotret', kak drug, davyas', p'et mutnuyu kisluyu zhidkost', on ne mog.
     Toroplivo proglotiv kashu, Tiri vstal i poshel k vyhodu.  CHerez  minutu
podnyalsya i Gel.
     ...V spal'ne iz gruppy eshche nikogo ne bylo. Opyat' povezlo!  I  chto  za
den' segodnya? Tiri podzhidal druga,  stoya  vozle  samoj  dveri.  Nakonec  v
koridore poslyshalis' toroplivye shagi, dver' kachnulas' i upolzla  v  stenu.
Gel  voshel,  i  privychno-dobrozhelatel'noe  vyrazhenie  ego  lica  smenilos'
ulybkoj. Tiri ostorozhno vzyal ego ruku. Oni postoyali nemnogo, derzhas'  drug
za druga. Ladon' u Gela byla  malen'kaya  i  slabaya.  Ego  schitali  slishkom
nezhnym, i ne zrya...
     - A menya Dezhurnyj sektora ostanavlival. YA iz-za etogo zaderzhalsya...
     Tiri udivlenno posmotrel na druga.
     - Zachem?
     Gel lish' pozhal plechami:
     - Sprosil, v kakom korpuse byli zanyatiya...
     Oni snova zamolchali. Gel vysvobodil ruku, skazal:
     - YA sejchas v lifte videl odnogo Ravnogo... My s nim kogda-to  uchilis'
vmeste...
     Pochemu-to Tiri razozlilsya:
     - Nu i chto? On tebya uznal?
     Gel opyat' ulybnulsya:
     Otkuda ya znayu...
     V koridore poslyshalis' shagi, i Gel toroplivo poshel v umyval'nuyu. Tiri
sel na svoyu kojku, razgladil rukoj skladki na pokryvale. On ne oshchushchal sebya
schastlivym - vernyj priznak bolezni. No esli pojti  k  vracham,  oni  opyat'
nichego ne najdut. Takoe s nim uzhe sluchalos'...


     Udivitel'no, kak Gart sumel najti lyuk. Archi snova i snova razglyadyval
tonkuyu treshchinu metrovoj shiriny, pochti nezametnuyu v bleske metalla. Fork  i
Gart sporili ryadom.
     - Avarijnyj pozharnyj spusk,  -  Gart  staralsya  govorit'  uverenno  i
solidno.
     No provodnik lish' ironicheski ulybalsya:
     - Slishkom mnogo hochesh', tehnar'. |to prosto zapasnoj vozduhovod.
     - Nu, horosho, sejchas sam uvidish'!
     Gart otstranil Archi i pril'nul k raspolozhennomu na vysote grudi lyuku.
Ne oborachivayas', zapustil  pravuyu  ruku  v  boltayushchuyusya  na  boku  gryaznuyu
materchatuyu sumku. Dostal  pobitye,  pochernevshie  ot  vremeni  ploskogubcy,
dlinnuyu otvertku, berezhno obernutyj porolonom rezak...


     Goryuchego vse-taki  ne  hvatalo.  Dima  posadil  shlyupku  kilometrah  v
dvadcati ot celi. K  etomu  vremeni  na  ekrane  lokatora  uzhe  prostupila
ispolinskaya metallicheskaya bashnya - kilometra  tri,  ne  men'she,  uvenchannaya
tolstym  diskom.  Dima  dostal  bylo   vyhodnoj   komplekt,   no   vovremya
ostanovilsya. Uzhe stemnelo, i vyhodit'  iz  shlyupki  bylo  by  bezumiem.  On
razlozhil kreslo, slegka nadul ego i leg spat'. Za tonkoj obshivkoj tihon'ko
shurshal pesok. |to napominalo  slabyj  letnij  dozhdik...  Skvoz'  son  Dima
podumal, chto nado bylo sadit'sya blizhe k odnoj iz  mnogochislennyh  skal,  s
podvetrennoj storony. A to prisyplet tak, chto i ne vzletish'...  On  sovsem
zabyl, chto u nego vse ravno ne ostalos' goryuchego...


     |kran zanimal polsteny, i na lice mera byla  vidna  kazhdaya  morshchinka.
Dva desyatka podrostkov starshej uchebnoj gruppy sideli pryamo na polu. Kto  u
samogo ekrana, kto podal'she... |to  ne  opredelyalos'  nikakimi  pravilami.
Vazhno bylo lish' periodicheski menyat' mesta...
     Mer ulybnulsya, skazal myagkim, teplym golosom:
     - Ravnye! Segodnya my reshaem tri  vazhnyh  voprosa.  Pust'  mysli  vashi
budut svetly i otkryty...
     Ne v pervyj raz Tiri slyshal ritual'nuyu formulu nachala golosovaniya. No
vse to zhe neiz座asnimoe volnenie ohvatilo ego. Smes' gordosti, lyubopytstva,
sosredotochennosti...
     - Itak, pervyj vopros.  Postupilo  zayavlenie  ot  Dezhurnogo  sed'mogo
yarusa:  vsledstvie  stareniya  oborudovaniya  lifty  ne   dostigayut   nuzhnoj
skorosti. Voznikayut zatory. No ved'  do  obshchegorodskogo  remonta  eshche  tri
pyatidnevki! My dolzhny reshit', chto budet bol'shim otkloneniem ot  ravenstva:
remont ili transportnye zatory. Est' li sredi nas takie,  kto  rekomenduet
remont?
     Tiri nadavil na pravuyu polovinu Znaka. Vzglyanul na Gela  -  tot  tozhe
golosoval "za". Oni odinakovo ne lyubili ezdit' v lifte...
     Na ekrane vspyhnuli cifry: "96,32% - protiv provedeniya  vneocherednogo
remonta". Mer prosiyal.
     - Ravnye! YA rad, chto my sohranyaem  poryadok.  Lyubaya  vneocherednost'  -
zlo. Kak  zhal',  chto  chetyre  procenta,  konechno,  lish'  iz  samyh  luchshih
pobuzhdenij, rekomendovali obratnoe... Nu, a Ravnym sed'mogo yarusa pridetsya
vstavat' poran'she.
     Tiri smotrel v pol. Opyat' on oshibsya... No ved' i to, chto  na  sed'mom
yaruse budut nedosypat', - narushenie ravenstva! Pochemu vse ponyali, chto  eto
men'shee zlo, a on ne dogadalsya...  Mozhet,  ottogo,  chto  lyubit  pospat'  i
terpet' ne mozhet tolkotni v liftah? "|to vse moi  atavizmy...  No  ved'  u
mnogih est' otkloneniya ot normy. Mnogie postupayut ne tak, kak nado.  Last,
naprimer, izlishne uvlekalsya knigami po matematike,  no  potom  ispravilsya.
Atavizmy povedeniya legche likvidirovat', chem atavizmy stroeniya tela. Do sih
por u poloviny Ravnyh sohranyaetsya nenormal'naya  figura..."  Tiri  ukradkoj
posmotrel na Gela. Poslednie gody u nego, kak i  u  mnogih  drugih  rebyat,
atavizmy proyavlyalis' vovsyu. Poyavilas' durackaya, neravnomernaya polnota:  na
grudi, naprimer, vse tak i vypiralo. Gel  zlilsya,  no  sdelat'  nichego  ne
mog...
     - ...kto - za? Dumayu, chto tut dvuh mnenij byt' ne mozhet.
     Zadumavshis', Tiri proslushal vopros. On naobum nadavil pravuyu polovinu
Znaka, i rasteryanno oglyanulsya. O chem zhe oni golosovali?
     - Velikolepno! V etom voprose my edinodushny:  temperatura  vozduha  v
zapasnyh skladskih pomeshcheniyah ostanetsya  prezhnej.  I,  nakonec,  poslednij
vopros. Kto iz nas soglasen s poricaniem, vynesennym chetvertoj medicinskoj
laboratorii? Sovershenno opravdannoe poricanie, na moj vzglyad...
     Tiri pomorshchilsya, vspominaya. Vchera, na lekcii, im  chto-to  govorili...
CHetvertaya laboratoriya provodila  vrednye  issledovaniya  genotipa.  Detalej
Tiri ne znal, no meru oni, konechno, byli izvestny.
     -  |ti  gore-uchenye  doissledovalis'  do  togo,  chto  stali  otricat'
vozmozhnost' polnogo ravenstva! Kto soglasen s ih poricaniem?
     Nu i nu! Tiri bez kolebanij nadavil na Znak. Soglasen.


     Gart vdrug otskochil ot  steny.  Lyuk  tihon'ko  zvyaknul,  i  medlenno,
slovno nehotya, vyvalilsya naruzhu. Torzhestvuyushchaya ulybka spolzla s lica Garta
- otverstie bylo zakryto tonkoj stal'noj reshetkoj, za kotoroj  ugadyvalis'
nepodvizhnye ventilyatornye lopasti.
     Fork zahohotal:
     - Ne grusti, tehnar'! Pohodish' v nabegi s moe - ne budesh'  oshibat'sya.
A vozduhovod  eshche  luchshe,  chem  pozharnyj  vyhod,  zdes'  ne  predusmotrena
signalizaciya.
     Gart ogorchenno pomotal golovoj i pril'nul k reshetke. Postuchal po nej,
pocarapal napil'nikom:
     - CHasa na dva raboty!
     Provodnik  nevozmutimo  dostal  flyagu,  othlebnul   vody,   tshchatel'no
zakrutil probku.
     - Ne speshi. Vse ravno pojdem popozzhe, kogda vse usnut.


     Dime snilas'  Zemlya.  Kosmodrom  Sluzhby  Dal'nego  Poiska  v  pustyne
Kalahari,  rukovoditel'  praktiki  Gleb   Razumovskij,   sorevnovaniya   po
vindserfingu za nedelyu do starta...
     Zashchitnaya sistema shlyupki oshchupyvala skaly luchom lokatora, snova i snova
vozvrashchayas' k dalekoj stal'noj bashne. Ona byla slovno propitana  energiej,
skvoz'  bronyu  sochilis'  kakie-to  izlucheniya,  obryvki  yavno   osmyslennyh
soobshchenij... |to bylo potencial'no opasno...
     Pilot spal.

     Potolok ugas. CHerez neskol'ko minut v spal'ne slyshalos' rovnoe sonnoe
dyhanie  dvadcati  starshegruppnikov.  Vprochem,   net,   ne   dvadcati,   a
vosemnadcati. Tiri povernulsya k sosednej krovati, stoyashchej pochti vplotnuyu:
     - Gel!
     - CHto?
     - Pomnish', kak my tri goda nazad vstretilis', i ty  menya  snachala  ne
uznal?
     - Ugu.
     - Gel, poslezavtra raspredelenie.
     - YA znayu.
     - Gel, ved' mozhet zhe takoe byt', chto my eshche vstretimsya? Dazhe esli nas
otpravyat v raznye goroda!
     - Konechno, mozhet...
     - Gel, a esli poslezavtra... Gruppu uzhe shest' raz tasovali, a  nam  s
toboj vezlo. Vdrug teper' popadem na raznye yarusy, v raznye sektora,  tebya
cherez god napravyat inzhenerom v sed'moj gorod, a menya vrachom v pyatyj. Davaj
poklyanemsya drug drugu, chto togda vsyu zhizn' budem perehodit'  iz  goroda  v
gorod i iskat'...
     Gel pripodnyalsya na krovati, zasheptal bystro i sbivchivo:
     - Horosho, Tiri. YA soglasen. Tol'ko esli nas napravyat v raznye gruppy,
ya tut zhe umru...
     - Gel, glupyj, kak ty  mozhesh'  takoe  govorit'!  Ty  zhe  znaesh',  chto
umirayut v shest'desyat let!
     - A razve ran'she nel'zya?
     - Nu... - Tiri dazhe rasteryalsya ot takogo voprosa.  -  Esli  naruzhniki
tebya pohityat i ub'yut. Ili esli na zavode naglotaesh'sya gaza... A bez  etogo
lyudi ne umirayut! Pomnish', kak govoritsya v Blagodarenii?
     - Pomnyu: "Blagodarenie zhizni, ravnoj i  radostnoj,  vsem  shestidesyati
godam, i uhodu tihomu - blagodarenie..."
     - Ostorozhno!
     Rebyata zamerli pod prostynyami, zadyshali spokojno  i  medlenno.  Dver'
spal'ni otkrylas', po krovatyam probezhal tonkij luchik sveta. Dezhurnyj!
     Konechno, vse Ravnye -  ravny.  No...  Tiri  vdrug  vspomnil  strannye
vzglyady, kotorye Dezhurnyj ih sektora brosaet na Gela. Vse  oni,  Dezhurnye,
hot' i krichat gromche vseh o ravenstve, ne  pohozhi  na  drugih.  A  etot  -
voobshche.  Vysokij,  namnogo  vyshe  normy,  shirokoplechij...  Ryzhij!   I   ne
perekrashivaetsya, kak delayut pochti vse...
     Dezhurnyj po-prezhnemu stoyal u dveri,  slovno  vyzhidaya  chego-to.  Vdrug
umen'shil svet fonarya i  poshel  vdol'  krovatej.  Ostanovilsya  vozle  Gela.
Poslyshalsya shoroh - Dezhurnyj rylsya v  akkuratno  slozhennoj  odezhde.  Skvoz'
poluprikrytye veki Tiri sledil za ego dvizheniyami, nedoumevaya vse bol'she  i
bol'she. Dezhurnyj tem vremenem nashel to, chto iskal. V ego pal'cah  mel'knul
chernyj disk - gladkij, s edva zametnoj  borozdkoj  poseredine,  s  dlinnoj
metallicheskoj cepochkoj... Znak! Dezhurnyj povernul  disk  rebrom,  gde  byl
vydavlen nomer, dolgo smotrel na cifry,  zapominaya  ih.  Polozhil  Znak  na
mesto, no ne  ushel,  a  prodolzhal  stoyat'  vozle  Gela.  Tot  lezhal  tiho,
pritvoryayas' spyashchim. Dezhurnyj naklonilsya i ostorozhno  kosnulsya  ego  volos,
prosheptal  chto-to  tihoe  i  neponyatnoe.   Dezhurnye   chasten'ko   govorili
neponyatnye, lishennye smysla slova. A mozhet, tam  i  byl  smysl...  U  vseh
professij est' svoi zhargony, pochemu Dezhurnye dolzhny byli byt' isklyucheniem?
     Ryzhij sektoral'nyj vse stoyal i  stoyal.  Fonarik  chut'  drozhal  v  ego
rukah, i svetlye volosy Gela to vspyhivali v temnote, to snova pogruzhalis'
vo mrak.... Tiri vnezapno  ponyal,  chto  smotrit  na  Dezhurnogo  uzhe  ne  s
udivleniem i dazhe ne so strahom. On bol'she ne  otnosilsya  k  sektoral'nomu
ravnodushno! No i ne tak, kak k Gelu, a, skoree, sovsem naoborot.  Dezhurnyj
vdrug oglyanulsya i naklonilsya eshche nizhe...
     Tiri vskochil. CHto-to slepoe, yarostnoe sbrosilo ego s  krovati,  szhalo
sudorogoj pal'cy, napryaglo vse myshcy. Sektoral'nyj  mgnovenno  vypryamilsya,
posmotrel na Tiri. U nego byl ochen' strannyj vzglyad. Tak ravnye smotryat na
zaevshij avtomat, na lift, kotoryj slomalsya, kogda  nado  speshit',  no  eshche
nikogda Tiri ne videl, chtoby tak smotreli na cheloveka. On ne  dogadyvalsya,
chto i v ego glazah gorit takoe zhe chernoe, nenavidyashchee plamya.
     - Odnako! - skazal Dezhurnyj, skazal nasmeshlivo i  prezritel'no.  Vzyal
Znak Tiri, vzglyanul na nomer i, pyatyas', vyshel iz spal'ni.
     Tiri medlenno sel  na  krovat'.  Gel  raskryl  glaza  i  s  otchayan'em
posmotrel na nego:
     - Tiri, chto teper' budet?
     - Ne znayu.


     Ryukzaki oni slozhili na peske,  poslednij  raz  proverili  avtomaty  i
rassovali po karmanam patrony. Vozbuzhdenie ledyanym  holodkom  struilos'  v
krovi. Dazhe Fork perestal pritvoryat'sya  nevozmutimym.  Poglyadel  na  chasy,
nervno  povel  golovoj.  Dostal  iz  nagrudnogo  karmashka  zavinchivayushchuyusya
korobochku, ne tayas', vdohnul  melkij  temno-buryj  poroshok.  Archi  i  Gart
pereglyanulis'. Stimulyatory byli kategoricheski zapreshcheny, i oni  znali  eto
ne huzhe Forka. Vprochem, v Lagere provodnik sebe takogo ne pozvolyal...
     CHasy na ruke Forka pisknuli. |to byli horoshie, "vechnye" chasy, predmet
vseobshchej zavisti. Ih mozhno bylo dostat' tol'ko v gorode...
     - Zapomnite - berem teh, kto pomolozhe. Tashchit' legche, i men'she shansov,
chto svihnutsya, - Fork  progovoril  eto  neestestvenno  bystro,  glaza  ego
bespokojno blesteli.
     Oni ischezli v vozduhovode poodinochke - vnachale provodnik, zatem Gart.
Archi pereprygnul cherez valyayushchuyusya na zemle reshetku i oblomki  ventilyatora,
vzglyanul eshche raz na chistoe nebo, usypannoe ogon'kami zvezd...  I  polez  v
uzkuyu, pahnushchuyu pyl'yu trubu.


     Zver'ku ne vezlo vsyu noch'. On  byl  slishkom  mal,  chtoby  napast'  na
peschanyh yashcheric, i slishkom goloden, chtoby dovol'stvovat'sya nochnymi zhukami.
Edva ulovimye zapahi veli ego mezhdu skal, no vse  oni  byli  libo  slishkom
starymi, libo opasnymi.  No  vot  poryv  vetra  dones  eshche  odni  zapah  -
neprivychnyj,  zastavivshij  nervno  raskryt'sya  malen'kuyu  past'.  Strannoe
metallicheskoe yajco  zastylo  na  peske  -  ogromnoe,  obgoreloe,  mertvoe.
Mertvoe - znachit, neopasnoe. Zverek podbezhal poblizhe.
     Sledyashchij  luch  kosnulsya  teplogo  zhivogo  komochka.  ZHivoe  -  znachit,
opasnoe. Malen'koe - znachit, ne sposobno nesti v sebe razum.
     Vspyhnula v  nochi  raskalennaya  igla  lazernogo  izlucheniya.  Razdalsya
sudorozhnyj vizg. I nastupila tishina. Lish' rovno i nadezhno gudeli pribory.
     Pilot spal.





     "|to konec..." Mysli byli kakimi-to lenivymi  i  bezrazlichnymi.  Tiri
ponimal, chto ego strannyj postupok ne  ostanetsya  beznakazannym.  Notaciej
ili  publichnym  pokayaniem  on  ne  otdelaetsya.  Skoree  vsego,  ego   zhdet
obshchestvennoe poricanie - polnaya korrekciya psihiki.
     "A  chto  ya,  sobstvenno,  sdelal?  Prosto  vstal,  mozhet  byt',   mne
zahotelos' popit'. Uvidel Dezhurnogo - i ot udivleniya zamer na meste". Tiri
pomotal golovoj. Ne stoit hitrit' s samim soboj. Dezhurnyj  vse  ponyal,  on
prochel v ego glazah samyj strashnyj iz atavizmov - neravnodushie k cheloveku.
     Gel sel ryadom, obhvatil Tiri za plechi. Sprosil sovsem tiho:
     - A zachem on prihodil, etot sektoral'nyj?
     - Zapomnil nomer tvoego Znaka. A potom dolgo  smotrel  na  tebya.  Tak
stranno smotrel, ya dumal, tol'ko my tak drug na druga  smotrim...  Slushaj,
Gel, esli budet sobranie, to ya skazhu, chto Dezhurnyj sam atavik!
     Tiri  dazhe  ne  zametil,  chto,  proiznosya  slovo  "sam",  on  zaranee
soglasilsya s nepred座avlennym eshche obvineniem.
     - |to ne pomozhet...
     - Vse ravno! Pust' emu tozhe budet ploho, pust'! Esli  by  ya  mog,  to
vybrosil by ego iz goroda, on huzhe naruzhnika, on...
     - Tiri, Tiri, zamolchi! Vse ravny, vse odinakovy, vse zame...
     - Net! Ty dlya menya ne odinakovyj, nezamenimyj! Ty ne takoj, kak vse!
     - Tiri, ty dlya menya tozhe...
     Dver' otkrylas'. Vperedi shel Dezhurnyj ih sektora. Za nim  netoroplivo
vyshagival Dezhurnyj po yarusu.
     Rebyata vskochili. Dezhurnyj po yarusu vyshel vpered. Medlenno podnyal svoi
chernyj zhezl, sprosil:
     - |ta?
     Kakoj-to nepravil'nyj vopros. Slovno  sprosil  o  mashine:  "eta?".  O
Ravnom vsegda govoryat "etot". Mozhet byt', ih uzhe  ne  schitayut  za  ravnyh?
Mysli u Tiri putalis'.
     - Da, - sektoral'nyj kivnul.
     - A u tebya horoshij vkus. Po koefficientu podhodit?
     - S lihvoj. YA zhe skoro vozvrashchayus'...
     - Ponyal uzhe. CHto zh, eto tvoe pravo.
     Dezhurnye razgovarivali tak, slovno ne zamechali ni Tiri, ni Gela. I ot
etogo bylo osobenno strashno.
     - A paren', znachit...
     - YA byl potryasen. Takoj vzglyad, prosto moroz po kozhe.
     - Horosho. - Dezhurnyj yarusa napravil zhezl na Tiri. -  Za  mnoj,  nomer
12-364-907-Tiri.
     V kakom-to  spasitel'nom  ocepenenii  Gel  smotrel  im  vsled.  Dver'
zakrylas', a on ne v silah byl otvesti ot  nee  vzglyada.  V  uglu  spal'ni
kto-to zavozilsya, privstal s posteli. Nedoumenno vzglyanul na Gela,  otkryl
bylo rot, no promolchal, snova leg.


     - Pervyj yarus, vos'moj etazh.
     Tiri eshche nikogda  ne  spuskalsya  tak  nizko.  Lish'  slyshal,  chto  tut
nahodyatsya sektora Dezhurnyh.
     I yarusnyj, i  sektoral'nyj  shli  vperedi.  Do  Tiri  donessya  obryvok
repliki:
     - ...v trinadcatyj. Pust' sami reshayut...
     - Stoyat'! Ruki za golovu!
     Tiri ne srazu ponyal, v chem delo. Uvidel okamenevshie figury  Dezhurnyh,
mashinal'no ostanovilsya sam. I obernulsya na golos.
     Ih  bylo  troe.  Neprivychno  odetye,  nenormal'no  dlinnovolosye,   s
rezkimi, napryazhennymi licami. CHuzhie.  Dvoe  sovsem  molodyh,  chut'  starshe
Tiri, a odnomu, navernoe, za sorok. I eshche u  nih  byli  v  rukah  strannye
metallicheskie predmety: tolstye trubki s  dvumya  rukoyatkami.  Trubki  byli
napravleny na Dezhurnyh.
     Molchanie dlilos'  lish'  neskol'ko  sekund.  Potom  tot,  kotoryj  byl
starshe, nehorosho ulybnulsya:
     - Kakaya udacha! Dezhurnye! I ne vsyakaya meloch', a sam yarusnyj!
     Za spinoj Tiri razdalsya otchayannyj, polnyj straha,  vizg.  YArusnyj,  s
iskazhennym ot krika licom, vskinul svoj zhezl.  ZHezl  vspyhnul  i  vybrosil
mnogometrovuyu ognennuyu struyu. No za sekundu do etogo trubki v rukah parnej
zagrohotali, zabilis', rascvetaya yazychkami plameni, strujkami sizogo  dyma.
Razdalsya zvuk padeniya tyazhelogo, gruznogo tela.
     Tiri stoyal v  ocepenenii.  Emu  kazalos',  chto  on  vidit  neobychnyj,
zapretnyj son, chto sejchas udarit gong, i on raskroet glaza. Gonga ne bylo.
Vysokij paren' v burovato-zheltoj kurtke vzmahnul rukoj,  tonkaya  operennaya
igla prosvistela v vozduhe. Ukol v  plecho.  I  temnota,  upavshaya  so  vseh
storon.


     - Gad, truslivyj gad! Ushel! Kuda vy  smotreli,  molokososy!  -  Fork,
dobezhavshij do povorota, uzhe speshil obratno.
     - Kuda? A chto, po-tvoemu, my dolzhny byli zhdat', poka nas podpalyat?  -
Gart, krivyas' ot boli, ter pokrasnevshee  lico.  Podnyal  zhezl,  sprosil:  -
Voz'mem?
     - Vybros'. |to odnorazovoe oruzhie... Upustili vtorogo, durach'e!
     - Hvatit, provodnik! - s edva zametnoj ugrozoj skazal Gart. - Ty tozhe
hlopal glazami! I voobshche, slishkom volnuesh'sya!
     Fork srazu obmyak. Kivnul golovoj.
     - Ty prav... Ladno, smatyvaemsya, a to ryzhij shchenok  podnimet  trevogu!
Tashchite parnya.
     Oni  pobezhali  po  koridoru.  Ostanovilis'  u   shirokogo   otverstiya,
zakrytogo plastikovoj setkoj. Gart sil'no dernul -  setka,  podrezannaya  s
treh storon, zadralas' kverhu. Archi poshel  pervym,  za  nim  Fork  spustil
obmyakshee telo yunoshi, priderzhal, poka ego ne podhvatil Archi, skol'znul sam.
Gart vnimatel'no obvel vzglyadom koridor  i  tozhe  polez  v  ventilyacionnuyu
shahtu.


     On ne mog spat'. Ponimal, chto  dolzhen  usnut',  chtoby  nabrat'sya  sil
pered zanyatiyami, i dazhe smutno dogadyvalsya, chto son priglushit  bol'...  No
usnut' ne mog. Gel vzglyanul na sosednyuyu krovat' - beleli smyatye  prostyni,
ploskaya i zhestkaya porolonovaya podushka. Tiri uveli.  Navsegda.  "YA  zhe  ego
bol'she ne uvizhu",  -  vdrug  ponyal  Gel.  Vskochil,  zadevaya  za  chto-to  v
polumrake, natyanul bryuki i rubashku, brosilsya k dveri. Zametil, chto lico  u
nego mokroe, no razdumyvat', otchego eto, ne bylo vremeni.
     Gel bezhal  po  pustynnomu  koridoru  k  liftam,  gde  nahodilsya  post
sektoral'nogo. Mozhet byt', Tiri eshche tam...
     Na postu nikogo ne bylo. On prislonilsya k stene,  postoyal,  sderzhivaya
otchayanie. I razrevelsya, ne ponimaya, chto s nim proishodit, smutno vspomniv,
chto plakal davnym-davno, v detstve, a potom ego otuchili,  potomu  chto  eto
tozhe atavizm...
     Stuknuli dveri lifta. Gel rezko obernulsya i uvidel sektoral'nogo.  No
v kakom vide! Kurtka razorvana, na lice dlinnyj krovotochashchij  sled,  a  ot
prezhnej uverennosti v dvizheniyah ne ostalos' i sleda. Dezhurnyj uvidel  Gela
i zamer:
     - Ty?
     Gel molchal.
     - Ty plakal, malysh? - Sektoral'nyj neozhidanno zatryassya ot smeha. -  A
ya v tebe ne oshibsya!
     - Gde Tiri? - Gel dazhe ne ponyal, chto krichit na Dezhurnogo. No  tot  ne
vozmutilsya.  Prekratil  hohotat',  shagnul  blizhe,  vzyal  Gela  za   plechi,
naklonilsya k nemu. Skazal slishkom uzh ubeditel'nym golosom:
     - My by ego strogo ne nakazyvali.  Vynesli  by  notaciyu  i  otpustili
obratno.
     Gel vzglyanul v temnye, prishchurennye glaza i ponyal: vret. No nichego  ne
skazal, zhdal prodolzheniya.
     - Ty ponimaesh'... Na nas v pervom yaruse napali. Naruzhniki... YArusnogo
ubili, a Tiri zabrali s soboj, ponimaesh'? YA  chudom  uspel  ujti...  Ty  ne
bojsya.
     |to  byla  pravda,  Gel  ponyal  srazu,  tak  zhe,  kak  minutu   nazad
pochuvstvoval v slovah lozh'. Steny slovno vzdohnuli i razoshlis' v  storony,
pol zakachalsya pod nogami, lampy rasplylis' v desyatki raznocvetnyh kolec. I
iz etogo dalekogo mira donosilsya golos Dezhurnogo:
     - ...znaesh', chto byvaet s nimi. No  teper'  nichego  ne  podelaesh'.  A
ublyudkov pojmayut... Ty, glavnoe, ne bojsya. Tebya ne budut  nakazyvat'.  Idi
spat' i nichego ne bojsya...
     A  chego  teper'  mozhno  boyat'sya?  On  schitaet   sebya   ochen'   umnym,
sektoral'nyj... Pust' on vnachale  ob座asnit,  chego  teper'  mozhno  boyat'sya?
Zachem boyat'sya, zachem spat', zachem voobshche chto-to delat'? Tiri net.
     Gel medlenno proshel  mimo  Dezhurnogo,  shagnul  v  raskryvshiesya  dveri
lifta. Sektoral'nyj chto-to skazal, no stvorki uzhe soshlis', otsekaya  vopros
i tu zhizn', gde byl Ravnyj po imeni Tiri...
     - Kuda? - ravnodushno sprosil avtomat.
     - Dvenadcatyj yarus, sotyj etazh.
     Lift  poshel  vverh.  Konechno,  pribory  zaregistriruyut  etu  nenuzhnuyu
poezdku. No eto uzhe bylo nevazhno. Prezhnie zaprety poteryali smysl.
     Dver' lifta raskrylas'.
     - Dvenadcatyj yarus, sotyj etazh.


     Kto i zachem predusmotrel v metallicheskoj korobke Goroda etot koridor?
Zachem drevnie stroiteli opoyasali poslednij, promyshlennyj, yarus  steklyannoj
galereej? Gel ne znal etogo. Odnazhdy on  i  Tiri  prohodili  zdes',  i  na
neskol'ko beskonechno korotkih  minut  im  udalos'  uvidet'  svoyu  planetu.
ZHeltye pustyni, serye skaly, bezdonnoe sinee nebo...  Oni  vsegda  mechtali
pobyvat' na etom etazhe, eshche raz vzglyanut' na dikie, smertel'nye, no  takie
manyashchie prostory. Ih obshchaya mechta  byla  pochti  osushchestvimoj,  i  ot  etogo
osobenno tajnoj.
     Gel vyshel na Galereyu. |to  byl  obychnyj  koridor,  u  kotorogo  odna,
naruzhnaya, stena byla zamenena  vypuklym  steklom.  Galereya  obhodila  ves'
pyatikilometrovyj disk Goroda po okruzhnosti. V obshchem-to, eto  byla  udobnaya
transportnaya magistral'.  No  vot  hodit'  po  nej  bylo  ne  prinyato,  ne
rekomendovalos' Dezhurnym dvenadcatogo yarusa.  A  esli  yarusnyj  chto-to  ne
rekomenduet - eto uzhe zapret.
     Medlenno, slovno boyas' uvidet' chto-to strashnoe, Gel podoshel k steklu.
Temnota. "Konechno, ved' eshche noch', kak ya mog zabyt'". Vnizu nichego ne  bylo
vidno, s vysoty pyati kilometrov ugadyvalis' lish' kontury skal. A vverhu...
Vverhu mercali tysyachi ogon'kov - zheltye, belye, krasnovatye, yarkie i  edva
razlichimye. "Zvezdy, my prohodili", - mel'knula  chuzhaya,  spokojnaya  mysl'.
Gel otvel vzglyad, snova posmotrel vniz. V zvezdah bylo chto-to ravnodushnoe,
i smotret' na nih bylo strashno... On  ne  znal,  skol'ko  proshlo  vremeni,
kogda nad dal'nim hrebtom podnyalos'  rozovoe  zarevo.  Ploskie,  kartonnye
gory obreli ob容m, protyanuli po pesku  dlinnye  chernye  teni,  pohozhie  na
bezdonnye propasti, vershiny vspyhnuli, zasverkali gorst'yu  dragocennostej.
Gde-to  tam  byl  Tiri,  gde-to  tam  byli  naruzhniki   -   ozverevshie   v
radioaktivnyh pustynyah mutanty, napadayushchie na tonneli i goroda, pohishchayushchie
i pozhirayushchie lyudej.
     - Tiri! YA ne hochu, Tiri!
     V bessil'nom otchayanii Gel bilsya o holodnoe steklo.


     Dima dopil kofe. Brosil stakan i nedoedennyj buterbrod v  plastikovyj
paket, zakleil, shvyrnul v ugol. SHlyupka - ne korabl', utilizator v  nej  ne
predusmotren... Podoshel k pul'tu, prosmotrel  dannye  na  displee.  Skazal
narochito bodrym golosom:
     - Dazhe respirator ne nuzhen. Vpolne prilichnaya planeta.
     Kombinezon nadevat'  ne  stal.  Legkij  planetarnyj  kostyum  podhodil
gorazdo bol'she. Dima natyanul  vyzyvayushche-krasnuyu  rubashku,  belye  bryuki  i
kurtku iz tonkoj metallizirovannoj tkani. SHirokij poyas, sumka  s  pishchevymi
koncentratami, flyaga s vodoj, nozh. Universal'nyj pistolet, pritaivshijsya  v
nastennom gnezde. Pistolet shchelknul, kogda on vzyal ego,  sekundu  ostavalsya
holodnym,  izuchayushchim,  potom  podmignul  zelenym   i   poteplel.   Priznal
hozyaina... CHasy na levuyu ruku. Braslet  na  pravuyu.  Dima  osmotrel  sebya,
udovletvorenno kivnul. Ni k chemu ne prideresh'sya, vse po Ustavu.
     Lyuk drognul i otkrylsya. Dima podtyanulsya, pronikayas'  torzhestvennost'yu
momenta, i shagnul vpered.
     Nogi po shchikolotku ushli v  pesok.  Melkij  zheltyj  pesok,  a  iz  nego
klykami torchat otpolirovannye vetrom kamni.  No  skaly  poodal'  ne  takie
gladkie, ih eshche ne uspela obtochit' adskaya smes' peska i  vetra  -  znachit,
vozrast ih desyatki, ot sily  sotni  let...  A  veter  dul  i  sejchas,  dul
monotonno,  uverenno,  slovno  ego  gnal  ispolinskij  ventilyator...  Dima
vdohnul polnoj grud'yu, podsoznatel'no ozhidaya chego-to  neobychnogo.  Nichego,
tol'ko rot i gorlo mgnovenno peresohli. Odno delo -  cifry  temperatury  i
vlazhnosti na ekrane. Drugoe delo - eti zhe cifry v zhivom vide. Pustynya, gde
ego ugorazdilo priplanetit'sya, bez somneniya, byla sestroj, prichem  starshej
sestroj, samyh merzkih zemnyh pustyn'. Vo vremya  predstartovoj  podgotovki
kursanty neskol'ko raz hodili v peski, i Dima  prekrasno  pomnil,  kak  za
neskol'ko kilometrov ot  obil'no  oroshaemogo  kosmoporta  teryalis'  vsyakie
sledy civilizacii. Barhany, veter,  zhara...  Pustynya,  kak  i  lyuboe  zlo,
ves'ma primitivna.
     Za spinoj s rovnym gudeniem zakrylsya lyuk. Dima obliznul guby, ponimaya
vsyu bespoleznost' etogo, i poshel v  storonu  bashni,  serebristoj  iskorkoj
pobleskivayushchej  na  gorizonte.  Zolotye  barhany,  otpolirovannye   vetrom
kamni... Minut cherez pyat' on podumal, chto nado bylo vzyat' dve flyazhki.





     |to bylo  ochen'  strannoe  pomeshchenie.  Nerovnye  bugristye  steny  iz
chego-to gryazno-serogo. Odnoj steny ne bylo, a  v  uglovatoe,  nepravil'noj
formy otverstie lilsya yarkij  svet.  Soznanie  uzhe  vernulos'  k  Tiri,  no
dvigat'sya ne hotelos'. Legkaya sonlivost' okutyvala mozg. "Kak-to zdes'  ne
tak...  I  oshchushchenie,  budto  ya  stoyu  u  laboratornoj  pechi.  Kak  zhe  eto
nazyvaetsya? Ah, da. ZHarko. Pochemu mne zharko? Gde ya? My legli spat',  potom
prishel Dezhurnyj, potom..."
     Ostatki ocepeneniya sleteli s Tiri. On  vskochil,  udarilsya  golovoj  o
nizkij potolok. Potolok byl kamennyj, eto  byla  peshchera,  tri  nepodvizhnye
teni ryadom byli naruzhnikami, kotorye uzhe ubili yarusnogo, a sejchas...
     Nogi u Tiri podkosilis' sami soboj, on medlenno osel na  pol...  net,
ne na pol, na zemlyu, na kotoroj on okazalsya vpervye v zhizni.


     Dima shel po pustyne vtoroj chas. Znoj narastal s kazhdoj minutoj.  Utro
tol'ko nachinalos'... Griboobraznaya bashnya  na  fone  bezoblachno-golubogo  -
mechta pilota - neba vyrosla, no sovsem chut'-chut'. SHansov dobrat'sya do  nee
k vecheru bylo malo. Dima vzdohnul, vzglyanul na chasy, tihon'ko zapel  pesnyu
kursantov:

                         - Nikogo, odin v rakete,
                         Lish' chuzhogo solnca svet.
                         B'et v lico holodnyj veter,
                         I druzej s toboyu net...

     Pravda,  veter  sejchas  byl  daleko  ne  holodnym...   On   popytalsya
nasvistet' bodren'kij pripev:

                         - Ni konspekta, ni shpargalki.
                         Lish' komp'yuter i Ustav...

     Melodiya drognula  i  oborvalas'.  Dima  zakusil  gubu.  Ne  nado  pro
komp'yuter. Luchshe vspomnit', chto kibermozg uchebnogo korablya lishen razuma...
Ili, chto za toj vot skaloj mozhet sidet' ekzamenator s binoklem i  stakanom
holodnogo limonada v ruke.


     - Tebya kak zovut? - Vblizi naruzhnik byl eshche bol'she pohozh na cheloveka.
Tol'ko lico gruboe, s zhestkoj, pochti korichnevoj kozhej.  No  glaza  byli...
kakie-to udivitel'no znakomye!  Kak  u  Gela!  Net,  chush',  u  Gela  glaza
golubye, a ne karie... "Mozhet byt', vzglyad? On smotrit na menya  pochti  kak
Gel!"  Tiri  pochuvstvoval,  chto  strah  medlenno  prohodit.  On   sglotnul
voznikshij v gorle komok i negromko skazal:
     - Tiri.
     - Tiri? A menya Fork. Vot  etih  rebyat,  -  naruzhnik  mahnul  rukoj  v
storonu podoshedshih parnej, - zovut Archi i  Gart.  Oni  horoshie  rebyata,  i
riskovali iz-za tebya zhizn'yu. Dumayu, chto vy eshche podruzhites', konechno, kogda
ty pojmesh' znachenie etogo slova.
     Tiri soglasno kivnul i sprosil, eshche nadeyas' na chto-to:
     - Vy... naruzhniki?
     Kak trudno nazvat' cheloveka etim slovom! Stydno proiznosit'  vsluh  -
"naruzhnik"!
     No muzhchina ne vozmutilsya. Naoborot, ulybnulsya i skazal:
     - Da. Slushaj, Tiri, mne kazhetsya, chto ty nas  pochti  ne  boish'sya.  |to
tak?
     - YA ne znayu... Vy tak pohozhi na lyudej...
     - My i est' lyudi.
     - To est'... YA hotel skazat' "na Ravnyh", na  teh,  kto  vnutri...  -
Tiri smeshalsya i v polnoj rasteryannosti promyamlil: - I eshche - u vas  vzglyad,
kak u Gela...
     - CHto, chto? - V glazah u Forka poyavilos'  otchayannoe  lyubopytstvo.  On
ulybnulsya i potrepal Tiri po shcheke. Skazal: -  Kakoj  eshche  Gel?  Kakoj  eshche
vzglyad? Ne pripomnyu sluchaya, chtoby Ravnyj v razgovore vydelyal kogo-libo!
     Tiri potrogal sebya za shcheku i tiho sprosil:
     - CHto vy sejchas sdelali?
     Rebyata zaulybalis'. Vysokij hudoshchavyj paren',  kotorogo  zvali  Gart,
nasmeshlivo skazal:
     - On tebya pogladil, durachok. Tebe chto, ne ponravilos'?
     - Ponravilos'. Prosto my s Gelom tozhe tak delali.  YA  ne  dumal,  chto
drugie tozhe...
     Fork prisvistnul:
     - Konec sveta, i tol'ko... Ladno,  sejchas  ne  vremya  ob  etom.  Pora
uhodit'. Ty kogda-nibud'  videl  mir  snaruzhi  Goroda?  Ne  na  ekrane,  a
po-nastoyashchemu?
     - Da, videl.
     - A nebo?
     - Tozhe videl. Ponimaete, my s Gelom byli odnazhdy na Galeree...
     - Opyat' Gel! CHto zh, poshli, uvidish' vse eto nayavu.
     Serdce u Tiri otchayanno zastuchalo. On tiho sprosil:
     - Tak my snaruzhi?
     - Da. Neuzheli ty eshche ne ponyal?
     Tiri  shagnul  vpered,  spotknulsya.  Kruglolicyj,  shirokoplechij   Archi
podderzhal ego, skazal:
     - Povyshe podnimaj nogi, Tiri. |to tebe ne pol v Gorode.
     Oni poshli k vyhodu iz peshchery. "Son. Menya pohitili  naruzhniki,  no  ne
ubili, a ulybayutsya mne i vedut kuda-to! YA vyshel iz Goroda! Son. |to  son".
No Tiri uzhe ponimal, chto udivitel'nyj povorot v ego zhizni proizoshel nayavu.
     - Prikroj glaza, - skazal Fork.
     Tiri poslushno zazhmurilsya, no vse ravno, svet teper' pronikal i skvoz'
veki, on lilsya na vse  telo  teplym,  laskovym  potokom,  i  eto  ne  bylo
nepriyatnym, naoborot...
     - Smotri!
     Tiri raskryl glaza. Poshatnulsya, ego podderzhali.
     Bespredel'nost'. Dva beskrajnih polotnishcha:  zheltoe,  peschanoe  vnizu,
goluboe, vozdushnoe naverhu. Pustynya ne byla mertvoj, - net. V  nepodvizhnom
zolotistom peske drozhali tonkie zelenye travinki, obyknovennye serye skaly
otlivali tysyachami ottenkov, lazorevoe nebo laskovo  kasalos'  ih  poryvami
vetra. Veter byl rukami neba i solnca. Tiri dazhe potyanulsya  vverh  za  ego
laskovymi kasaniyami... Kruzhilas' golova, boleli glaza, no on vse  stoyal  i
smotrel.
     - YA ponimayu, chto ty sejchas chuvstvuesh', druzhok. Sam cherez eto  proshel,
- Fork govoril laskovo, s zataennoj pechal'yu. - Ty zdorovo derzhish'sya, nam s
toboj povezlo.
     Tiri  medlenno  obernulsya.   I   vzdrognul.   Tusklo-seraya,   holodno
otsvechivayushchaya kolonna, pridavlennaya  sverhu  tolstym  diskom,  vstavala  v
storone - blizko ili daleko ot nih, Tiri eshche ne mog  opredelit'.  On  tiho
sprosil:
     - |to Gorod?
     - Da.
     - Kakoj on malen'kij.
     Fork ulybnulsya:
     - Ne takoj uzh  i  malen'kij.  Hotya,  vprochem...  Ty  prav.  My  chasto
zabyvaem, chto mir bol'she lyubogo goroda, dazhe  togo,  v  kotorom  zhivem  my
sami...
     Dolgij protyazhnyj gul pronessya  nad  peskom.  Gul  ustavshego  metalla,
skrip otvykshih ot raboty mehanizmov...  U  podnozhiya  kolonny  chto-to  edva
zametno  shevel'nulos',  nerazlichimoe  otsyuda,  neponyatnoe,  dvizhushcheesya   s
kazhushchejsya  medlitel'nost'yu...  Fork  bystrym  dvizheniem  podnes  k  glazam
boltavshijsya na ego grudi predmet: dve korotkie tolstye trubki, soedinennye
vmeste, zakrytye na torcah vypuklymi steklami. Vzglyanul skvoz' eti  trubki
na Gorod. I vdrug skazal chto-to neponyatnoe i, navernoe, zloe, ibo lico ego
iskazilos' yarost'yu. Protyanul trubki rebyatam:
     - Vzglyani, Archi!
     Archi posmotrel. I stal snimat' s plecha oruzhie:
     - Oni pustili pogonyu, provodnik! To zhe, chto bylo s Dirkom!
     - Vot imenno. Uhodite,  zhivo!  YA  postarayus'  ih  zaderzhat'...  CHert,
ran'she oni delali eto tol'ko vnutri!
     On povernulsya k Tiri, kosnulsya ego plecha:
     - Ty ne boish'sya idti s nami? My ne hotim tebya prinuzhdat', da sejchas i
ne smozhem.
     Tiri kolebalsya lish' sekundu. A potom lazorevoe nebo, i zolotoj pesok,
i zharkij, laskovyj veter otvetili za nego:
     - Net, ne boyus'.
     Fork kivnul, i v  ego  lice  opyat'  mel'knuli  pechal'  i  beznadezhnaya
zavist':
     - Kak ty derzhish'sya!  Rebyata  privedut  tebya  v  Lager'.  Tam  ty  vse
pojmesh'. Tebe nikto ne prichinit zla... Idite!
     - YA s toboj,  Fork!  -  stisnuv  v  rukah  avtomat,  Archi  podalsya  k
provodniku.
     - Ne nado. YA sam iz gorodskih, ya vas i prikroyu... Rano vam eshche... Nu,
bystrej zhe, chego vstali!
     Gart i Archi pochti potashchili za soboj Tiri. Oni bezhali, utopaya v peske,
ogibaya rvanye, vzdyblennye  skaly.  Kogda  daleko  pozadi  razdalsya  tihij
rovnyj stuk, to zamirayushchij, to  voznikayushchij  vnov',  peremezhayushchijsya  bolee
gromkimi hlopkami, Archi vyrugalsya skvoz' zuby, a Gart skazal  izmenivshimsya
golosom:
     - |to vse ego idiotskij stimulyator! Dejstvie konchilos',  i  nastupila
slabost'. On ponyal, chto ne mozhet bezhat'...


     Konechno,   pervym   sreagiroval    braslet.    Lish'    uslyshav    ego
predosteregayushchee gudenie, Dima obernulsya.
     Iz-za peschanogo barhana medlenno  vypolzalo  nechto  strannoe.  To  li
mashina,  to  li  zhivotnoe.  SHest'  dlinnyh  kolenchatyh  lap,   netoroplivo
perebirayushchih  po  pesku,  uzkij,  dvuhmetrovoj  dliny  korpus,  uvenchannyj
vytyanutoj  bugristoj  golovoj.  CHudovishche   otsvechivalo   zelenovato-mutnym
metallicheskim bleskom. Pohozhe, chto eto vse-taki byla mashina.
     - |j! Ty... kto? - Dima sglotnul voznikshij v gorle komok.
     CHudovishche podpolzlo blizhe, ostanovilos' metrah v pyati ot Dimy.  Teper'
pilot prekrasno videl prozrachnye kristally teleob容ktivov, chut' vydayushchiesya
po bokam golovy.
     - Robot. Prosto robot... - negromko skazal Dima.
     No eto byl ne sovsem obychnyj  robot.  U  nego  byla  past'!  Dlinnaya,
polumetrovaya, na vsyu golovu,  chelyust'  so  shchelchkom  otoshla  vniz,  obnazhiv
tonkie i ostrye lezviya-zuby. I tut zhe braslet napryagsya, dazhe chut' zamercal
krasnym svetom.
     - Spokojno... - Dima vytashchil iz karmana pistolet, toroplivo provernul
nabornyj disk,  otyskivaya  nailuchshij  variant.  V  grudi  voznik  strannyj
holodok, to li strah, to li vostorg, to li vse vmeste.
     No primenit' oruzhie ne prishlos'. Braslet  vdrug  perestal  svetit'sya,
rasslabilsya. A shestilapyj robot pripodnyalsya  i  toroplivoj  rys'yu  umchalsya
nazad, v barhany.
     - U, chert... Kuznechik kakoj-to... - Dima  sunul  pistolet  v  karman,
prisel na kortochki. Ruki chut' drozhali.  Vot  ona,  ego  pervaya  vstrecha  s
inoplanetnym sushchestvom. Pust' dazhe robotom... A mozhet, eto ne robot? Mozhet
byt', oni imenno takie, planetnye? Civilizaciya  murav'ev,  a  bashnya  -  ih
muravejnik...
     No pochemu zhe  chudovishche  ubezhalo?  Dima  podnes  braslet  k  licu.  Na
central'noj  grani  byli  tri  malen'kie  knopki  s  vydavlennymi  na  nih
simvolami: voprositel'nyj znak, vosklicatel'nyj znak i  dva  perepletennyh
kol'ca.  Dima  nazhal  pervuyu.  Po  uzkomu   ekranchiku   probezhali   slova:
"Radiozapros. Kod. Podbor. Najden. Otvet".


     Gart bezhal vperedi. V ego ruke  byl  korotkij  teleskopicheskij  shest,
oshchetinennyj puchkom tonkih, pohozhih na igly, antenn. Vremya ot vremeni  shest
nachinal tonko, pronzitel'no zvenet'. Togda  Gart  ostanavlivalsya,  obvodil
priborom vokrug, i, mgnovenno prinimaya reshenie, svorachival v storonu.
     Tiri uzhe  neskol'ko  raz  padal.  Bezhavshij  ryadom  Archi  pomogal  emu
podnyat'sya, bormotal, zadyhayas':
     - Bystree, bystree...
     Tiri ne mog bezhat' bystree. Ne privykshee k nagruzke  serdce  otchayanno
kolotilos' v grudi, goryachij i suhoj vozduh obzhigal gorlo.  On  nikogda  ne
dumal, chto mozhno tak begat'. Da v etom i ne bylo nuzhdy.
     Gart  vdrug  ostanovilsya.  Perevel  dyhanie,   otbrosil   v   storonu
shest-indikator,  skinul  ryukzak.  Archi  ot  svoego  izbavilsya  uzhe  davno.
Povernulsya k Archi, otryvisto skazal:
     - Ne ujdem vmeste. Nikak.  Begi  s  parnem,  radiacii  zdes'  net.  YA
otvleku.
     - Gart!
     - Begi, Archi, ya vyputayus'. Begi, v Lagere zhdut.





     Krik razdalsya otkuda-to sprava. Strashnyj, polnyj boli i uzhasa,  pochti
zaglushayushchij  rovnyj,  gluhoj  perestuk,  pohozhij  na   drob'   pechatayushchego
ustrojstva. Dima poperhnulsya pishchevoj plitkoj, vskochil s  peska.  Nastupila
tishina.
     On bezhal, zagrebaya pesok,  razmahivaya  rukoj  s  tyazhelym  pistoletom.
Nakonec, obognuv nevysokij holm, Dima ostanovilsya.
     Pered nim byla malen'kaya dolina, prikrytaya so vseh  storon  peschanymi
holmami. Nachavshee klonit'sya k zakatu  solnce  zalivalo  ee  yarkim  svetom.
Pervoe, chto brosilos' Dime v glaza, - ego nedavnij "znakomyj". Zelenovatoe
metallicheskoe telo neestestvenno vygnulos', kolenchatye nogi raskinulis'  v
storony... Sovsem kak mertvyj zver'.  A  ryadom  so  "zverem"  sideli  dvoe
lyudej.  Odin,   temnovolosyj,   hrupkij,   v   svetlo-serom   kombinezone,
podderzhival drugogo, shirokoplechego, v gryazno-zheltoj kurtke. Pravaya ruka  u
togo byla zalita krov'yu i plet'yu svisala vdol' tela.  Ne  obrashchaya  na  eto
vnimaniya,  paren'  vse   pytalsya   levoj   rukoj   perehvatit'   poudobnee
metallicheskij predmet, zdorovo smahivayushchij na avtomat.
     A s protivopolozhnogo sklona  k  lyudyam  priblizhalsya  eshche  odin  robot.
Priblizhalsya ogromnymi skachkami, vihlyayas' v raznye storony, i Dima nikak ne
mog pojmat' ego v  uzkuyu  prorez'  pistoletnogo  pricela...  On  vystrelil
plazmennym zaryadom, dav nebol'shoe uprezhdenie na pryzhok,  i  robot,  uzhe  v
vozduhe, dernulsya, slovno uvidev nesushchijsya k nemu  zaryad,  tshchetno  pytayas'
uvernut'sya...
     Tyazhelyj ognennyj kom upal na pesok, propolz  s  metr  i  zamer.  Dima
opustil pistolet i poshel vpered, pryamo na rasteryannye vzglyady  parnej,  na
tancuyushchee v rukah shirokoplechego dulo.


     Gel podnyalsya vmeste so vsemi. Bystro  zapravil  postel'  Tiri,  potom
svoyu, poshel umyvat'sya. "On vernetsya, vernetsya... Ne mozhet byt', chtoby  ego
ne spasli. Dezhurnyj ved' govoril  pro  pogonyu.  On  vernetsya..."  Gel  vse
povtoryal i povtoryal eti slova, poka  oni  ne  poteryali  vsyakij  smysl,  ne
prevratilis' v kakoj-to bessmyslennyj refren.
     - |j, Gel! Ty chto, ne idesh' na zanyatiya?
     - On vernetsya...
     - CHto? Ty zabolel?
     Gel pomotal golovoj, prihodya v sebya. Popytalsya ulybnut'sya Taki:
     - YA prosto zadumalsya. Konechno, ya idu.


     Dima vstryahnul aerozol'nyj ballonchik i pokryl ranu  yunoshi  eshche  odnim
sloem  plenki.  Naklonil  golovu,  razglyadyvaya  rezul'taty  svoej  raboty.
Konechno, kurs mediciny vhodil v podgotovku, no na praktike on svoih znanij
eshche ne primenyal.
     Spryatav ballon, Dima vzglyanul  na  parnya,  obodryayushche  ulybnulsya.  Tot
neuverenno ulybnulsya v otvet. Sovsem kak chelovek. Otbrosiv kolebaniya, Dima
vytashchil ampulu policillina, razdavil ee, polozhil na ladon' parnya. ZHidkost'
zashipela i vsosalas' pod kozhu...
     - Vot... A to poluchish' sepsis...
     Dima staralsya pridat' svoemu golosu maksimal'nuyu  dobrozhelatel'nost'.
Vprochem,  ranenyj  okazalsya  molodcom.  Srazu  pozvolil  osmotret'   ranu,
hladnokrovno vyderzhal perevyazku...
     Vtoroj paren' ostorozhno tronul Dimu za ruku i chto-to skazal, negromko
i slovno by nedoumenno. Dima vinovato pokachal golovoj:
     - Izvini, drug, ne ponimayu.
     Ranenyj podnyalsya s peska. Tknul v sebya pal'cem, skazal:
     - Archi.
     "Aga! Molodec! A ya-to rasteryalsya..."
     - Dima.
     - Tiri.
     Oni  nevol'no  zaulybalis',  gordye  svoej  malen'koj  pobedoj.  Archi
zagovoril. Ozhivlenno zhestikuliruya (skazyvalos' dejstvie lekarstv), on to i
delo pokazyval v storonu bashni.
     - Nado uhodit'? Tak? - Dima kivnul  v  storonu  chadyashchih  oblomkov.  -
Mogut prijti drugie?
     Paren' sdelal neponyatnyj zhest pal'cami, vidimo, vyrazhaya soglasie. Oni
poshli po goryachemu pesku, udalyayas' ot bashni, ot robotov-ubijc, ot podsohshih
buryh pyaten...
     Dima shel pervym. Emu, chuzhomu zdes', doverili  vybirat'  dorogu...  No
sejchas on ne byl sklonen ocenivat' komizm situacii. Gde-to  ryadom  ryskala
hishchnaya mehanicheskaya smert', i  horosho  eshche,  esli  tol'ko  mehanicheskaya...
Robota on unichtozhil  ne  koleblyas',  a  vot  bud'  na  meste  mashiny  para
molodchikov s avtomatami... Nuzhno bylo kak mozhno bystree popast' v  shlyupku.
Tam est' voda i pishcha, lekarstva i odezhda. Tam est' oruzhie...  I,  glavnoe,
dostatochno moshchnyj komp'yuter s lingvisticheskim blokom.


     Gel vklyuchil  displej,  sel  za  laboratornyj  stol.  Ryadom  ustroilsya
smuglyj polnolicyj paren'. Noven'kij. Pereveli v gruppu vmesto  Tiri.  Gel
otvernulsya, potom ne vyderzhal:
     - Tebya kak zovut?
     - A kakaya raznica?
     Pravil'no. Nikakoj. Vse ravny.


     Nebo bylo po-vechernemu temnym. Dogorayushchee na gorizonte solnce svetilo
v  spinu,  i  pered  Tiri  boltalas'  ego   sobstvennaya   ten'.   Dlinnaya,
neestestvenno rastyanutaya, no vse ravno obmyakshaya i zhalkaya... On staralsya ne
smotret' vokrug, lish' pod nogi, lish' na blizkuyu i  nadezhnuyu  zemlyu.  Utrom
straha ne bylo, on prishel s temnotoj, podkralsya sovsem nezametno, i  vdrug
zhestkoj, holodnoj rukoj tronul  serdce.  Kak  budto  on  byl  zdes'  odin,
bezzashchitnyj, rasteryannyj, nichego ne umeyushchij v  mire  snaruzhi  Goroda.  Kak
budto so vseh storon na nego smotreli chuzhie, izuchayushchie  glaza.  Kak  budto
legkij poryv vetra mog podhvatit' ego i unesti vdal', tuda, gde  smykalis'
zemlya i nebo.
     Tiri posmotrel vverh. Lish' na mgnovenie. No i etogo bylo  dostatochno.
Potemnevshee, nastorozhennoe  nebo  tyanulo  ego,  zasasyvalo,  rastvoryalo  v
napolzayushchem sumrake, slabom veterke, tihih shorohah pustyni.
     Tiri pochti prygnul vpered, rezko shvatilsya za Archi. Vidimo, zadel pri
etom ranenuyu ruku, potomu chto tot sdavlenno ohnul ot boli.
     - Archi! Nu kuda nas vedet tvoj drug? YA ne mogu, ne mogu!
     Archi ostanovilsya, posmotrel v ego okruglivshiesya ot straha glaza:
     - YA ne znayu, Tiri. |to ne nash chelovek.
     - A chej? On ne iz nashih, ne iz Ravnyh!
     Archi pozhal plechami:
     - Mozhet... Dezhurnyj?
     I sam ulybnulsya svoim slovam. Podoshel Dima. Nedoumenno  posmotrel  na
nih, potom skazal chto-to, neponyatno, no nastojchivo. Vytyanul ruku, ukazyvaya
kuda-to vpered. Tiri s trudom zastavil sebya otorvat'  vzglyad  ot  zemli  i
posmotret' vdal'.
     Splyusnutaya metallicheskaya kaplya lezhala na pologom  sklone  holma.  Ona
byla neponyatnoj, chuzhoj, no Tiri vdrug  pochuvstvoval  oblegchenie.  Holodnyj
seryj blesk byl znakomym i  neopasnym,  kak  steny  Goroda,  kak  vsya  ego
proshlaya zhizn'.


     - CHto vash yarusnyj - bolvan, eto ya znal! No tebya vsegda  schital  umnym
parnem, kotoryj zdes' torchit po oshibke!
     Mer byl raz座aren. Ros eshche nikogda ne videl ego takim.  Meryaya  kabinet
bystrymi shagami, on kidal na Rosa nichego horoshego ne predveshchavshie vzglyady.
     - No ona mne dejstvitel'no nravitsya!
     - Nu i chto?
     - Moj srok konchaetsya, i kakaya raznica...
     - Bolvan! Polnyj!
     "Polnyj bolvan" oznachalo vysshuyu stepen' ego gneva.  Sektoral'nyj,  po
imeni Ros, s trudom sohranyal besstrastnoe vyrazhenie lica.  Nakonec  on  ne
vyderzhal:
     - V chem vse-taki delo? Ona zhe v spiske k otpravke! YA smotrel!
     - A v drugie spiski ty ne smotrel? V spiski Kontrol'nyh, naprimer?  -
vkradchivo proiznes mer.
     Ros ocepenel. S trudom vydavil:
     - Tak... chto teper'-to?
     - Teper'... Teper' nichego! Blagodari naruzhnikov, Ros.
     - Dejstvitel'no...
     Postepenno mer uspokaivalsya. Dazhe uhmyl'nulsya:
     - Tebya dolzhen byl predupredit' yarusnyj, no on, pohozhe,  vkonec  vyzhil
iz uma. Nehorosho tak govorit' o mertvom, no ved' pravda... A eshche  metil...
Da. Idi, Ros. Kstati: odnogo iz naruzhnikov pojmali.
     - Mne prijti na opoznanie?
     - Tam nechego opoznavat'...


     Dima dopil chaj i ukradkoj vzglyanul na rebyat. Archi uminal  uzhe  vtoroj
sutochnyj racion, a Tiri eshche kovyryalsya v tarelke  s  supom.  Obryvki  yarkih
paketov, tonen'kih razovyh stakanov, kuski reshitel'no otvergnutogo  oboimi
hleba valyalis' po vsemu polu. Pir v chest' pervogo kontakta... Strannaya eto
vse-taki byla para: oborvannyj zdorovyak Archi i akkuratno  odetyj,  hrupkij
do prozrachnosti Tiri. Kak on eshche stol'ko  proshel  vchera!  Metnulsya  v  lyuk
shlyupki, rastyanulsya  u  poroga  i  polchasa  prolezhal  plastom.  Nu  a  Archi
posmotrel na nego s sochuvstviem, no bez  vsyakogo  udivleniya.  Krasnorechivo
mahnul rukoj: "pust' otlezhitsya". I bez perevoda bylo ponyatno... No luchshe s
perevodom. Dima povernulsya, posmotrel na displej. Besheno  mel'kali  cifry;
gudeli  ventilyatory  blokov  pamyati.  Mashina  rabotala  na  predele  svoih
vozmozhnostej...  Pilot  kosnulsya  klavishi,  prochel:  "Vydeleno  769  slov.
Identificirovano 8 slov. Analiz  prodolzhaetsya".  Putayas'  v  transkripcii,
Dima stal chitat' dal'she: "regel, predpolozhitel'no, - _ch_e_l_o_v_e_k_, _l_o
- mestoimenie _t_y_."
     On protyanul ruku k Archi:
     - Lo regel.
     Pokazal na sebya:
     - Regel.
     Archi stranno ulybnulsya:
     - Fet regel.
     Dima vzglyanul na  displej.  Strochki  zamigali,  izmenyayas':  "regel  -
predpolozhitel'no, - _k_a_s_t_a_ ili _n_a_c_i_ya_. _L_o_ -  mestoimenie  ty.
F_e_t_ - otricanie prinadlezhnosti". Pilot ulybnulsya:
     - Byvaet... CHto zh, pomozhem mashine.
     On ukazal na pal'cy, poshevelil imi:
     - Pal'cy.
     Archi ozhivilsya:
     - Medo.
     Dima posmotrel na ekran. Novoe slovo uzhe bylo v pamyati.
     Nu, teper' delo pojdet bystree...
     I pokazal na svoj pistolet:
     - Blaster.


     Snaruzhi Dimkino zhilishche kazalos' bol'shim. Na  dele  ono  prostorom  ne
otlichalos', hotya kakoj-to  uyut,  obzhitost'  v  nem  chuvstvovalis'.  Plavno
zakruglennye steny  pokryvala  vorsistaya  golubaya  obivka,  dva  kroshechnyh
illyuminatora byli zabrany tolstymi  steklami,  pered  bol'shim,  vklyuchennym
ekranom vydvigalsya iz steny malen'kij pul't. Edinstvennoe kreslo pered nim
kazalos' takim hrupkim, chto kogda Dima  s  razmahu  uselsya  v  nego,  Tiri
nevol'no zazhmurilsya. No perepletenie  tonkih  stal'nyh  trubok,  obtyanutyh
prozrachnym plastikom, dazhe ne drognulo. A sejchas Dima  i  Archi  umudrilis'
sest' v kreslo vdvoem. Tiri s lyubopytstvom smotrel, kak oni razgovarivali:
tykali v predmety pal'cem i nazyvali ih...
     "On yavno ne iz  Ravnyh.  No  i  na  naruzhnika  ne  pohozh...  S  kakim
udivleniem Archi na nego smotrit..." Tiri vdrug vspomnil, kak na lekcii  po
istorii obshchestva im rasskazyvali o plemenah,  zhivshih  na  yuzhnyh  ostrovah.
Mozhet  byt',  on  ottuda?  Pochernevshij,   oplavlennyj   pesok   pod   etim
metallicheskim yajcom... A vdrug eta shtuka letaet, kak diskolety Dezhurnyh?
     V soznanii mel'knul kraeshek  kakoj-to  mysli.  Nado  tol'ko  obdumat'
ee... No Tiri uzhe ne mog sosredotochit'sya. On hotel  spat'.  V  Gorode  vse
davno uleglis'. V Gorode davno pogasili svet, snyali verhnyuyu odezhdu i legli
pod tonkie serye odeyala... Tiri prisel na myagkij  pol,  slegka  pruzhinyashchij
pod nazhimom. Pohozhe, spat' pridetsya zdes'...
     Dima neozhidanno otvernulsya ot pul'ta i naraspev sprosil:
     - Spa-at'!
     - Da! Ty uzhe nauchilsya govorit'?
     No Dima lish' neponimayushche ulybnulsya v otvet. Povtoril:
     - Spat'...
     Dostal iz yashchika v stene  chetyre  yarkih,  oranzhevyh,  pochti  nevesomyh
odeyala, protyanul dva odeyala Tiri.
     - Spat'.
     - Spasibo. Archi, a vy?
     - My posidim... Tiri, u  nego  mashinka  -  prosto  blesk!  Ne  hochesh'
posmotret'?
     "Naruzhnik, a razbiraetsya v komp'yuterah!"
     - Archi, ya ne mogu. My v Gorode vsegda...
     - A, ponimayu. Rezhim... - on  snishoditel'no  ulybnulsya.  -  Solnechnyh
snov...
     - Solnechnyh snov...
     Odno odeyalo Tiri postelil na pol, drugim ukrylsya. Kurtku on polozhil v
izgolov'e. Dima podsel k  Archi,  nazhal  chto-to  na  pul'te,  i  svet  stal
tusklee. Pod ih tihij shepot Tiri i zasnul.





     "CHto-to dolgo net gonga..." Tiri potyanulsya i raskryl glaza. V spal'ne
eshche byl polumrak, rovno dyshal kto-to ryadom. "Gel... Nu, i son zhe mne..."
     - Gel!
     On popytalsya vstat'. I ne smog. On spal na polu, a ne na  posteli.  V
malen'koj  kaplevidnoj  kapsule,  a  ne  v  spal'ne  svoej  gruppy.  Pochti
mgnovenno Tiri  vspomnil  vse  sluchivsheesya  s  nim.  Dezhurnye,  naruzhniki,
Dima...
     Temnota postepenno redela, glaza privykali. Tiri vzglyanul na  lezhashchih
ryadom Archi i Dimu. Slabyj svet iz illyuminatorov padal na  ih  muskulistye,
smuglye ot zagara tela. Dima spal, polozhiv ruku pod golovu, dysha  redko  i
spokojno. Archi vo sne razvernulsya poperek,  lezhal,  utknuvshis'  golovoj  v
zhivot Dimy, vremya ot vremeni chto-to bormocha.
     Tiri pomorshchilsya i otvernulsya. Net, on ne prinadlezhal k chislu teh, kto
treboval postoyannogo nosheniya verhnej odezhdy. Vse ravno,  atavizmy  lica  i
figury odezhdoj ne skroesh'. No smotret' na poluodetyh lyudej  bylo  vse-taki
neudobno. Tiri otvernulsya, popravil odeyalo i popytalsya zasnut'.  No  spat'
bol'she ne hotelos'.  |to  bylo  stranno  i  neprivychno  -  vremya  sna  uzhe
konchilos', a delat' nichego eshche ne nado. Tiri lezhal, i v golovu lezli samye
raznye mysli. O Gorode. O Dezhurnyh, o tom, chto zhalko vse-taki  yarusnogo...
I, konechno, o Gele. Gde  on,  chto  sejchas  delaet.  Dumaet  li  o  Tiri...
Razumeetsya, dumaet. Esli by on znal, chto s nim sluchilos'!
     Poslyshalsya legkij shoroh. Kraem glaza Tiri  uvidel,  kak  Dima  vstal,
proter glaza, ostorozhno pereshagnul cherez Archi i sel u pul'ta.
     Slozhen on byl bezukoriznenno. Dazhe  ego  muskulistost'  vyglyadela  ne
atavizmom, a dostoinstvom. Tiri oshchutil zavist', sovershenno besprichinnuyu  i
dazhe bessmyslennuyu, esli razobrat'sya...
     Dima  vdrug  udovletvorenno  hmyknul.  Dostal  iz-pod  pul'ta  chto-to
serebristoe,  smyatoe  v  komok,  raspravil.  |to  okazalsya  tonkij   shlem,
spletennyj iz pobleskivayushchih nitej. Nadel ego. Zakrepil  dlinnyj  shnur  ot
shlema v gnezde na pul'te. Gluboko vdohnul i otkinulsya v kresle.
     YArkaya belaya vspyshka rezanula poluprikrytye glaza Tiri. On  vskochil  i
uvidel, kak Dima  medlenno  osedaet  na  pol,  a  shlem  ugasaet,  cherneet,
razbryzgivaya korotkie yarkie iskry, rassypaetsya  melkoj,  nevesomoj  pyl'yu.
Umer... Uzhas ohvatil Tiri. "Kak zhe tak? Pochemu?"
     Dimka dernulsya, zagrebaya rukami vozduh, s trudom  otkryl  glaza,  eshche
zatumanennye bol'yu. I negromko skazal:
     - Nu, chego smotrish'-to? Pomogi vstat'.
     Skazal po-chelovecheski, dazhe bez legkogo akcenta,  kak  u  naruzhnikov.
Lish' chut'-chut' proskal'zyvala v ego rechi neestestvennaya pravil'nost' slov.
Kak u mashin-lifterov.


     Sektoral'nyj stoyal u kontrol'noj arki. Na nem  byla  novaya  forma,  i
lish' podsohshaya  carapina  na  shcheke  napominala  o  nedavnem  proisshestvii.
Sektoral'nyj smotrel vverh, no Gel srazu ponyal, chto Dezhurnyj  zhdet  imenno
ego. On popytalsya projti mimo, no sektoral'nyj protyanul  ruku  i  kosnulsya
ego plecha.
     - Gel! Podozhdi...
     Gel vstal pered Dezhurnym, chut' opustiv golovu, prizhav ruki...  Kak  i
polagaetsya v takih sluchayah.
     - Gel, tebya perevodyat.
     Vnutri u Gela chto-to oborvalos'.
     - Kuda?
     Na sekundu Dezhurnyj, smeshalsya.
     - V shestoj. U tebya eshche est' zanyatiya?
     Gel molcha kivnul.
     - Horosho, ya zajdu za toboj vecherom.


     Kazhdyj kontakt svoeobrazen. Teoreticheski Dima eto znal, no v odnoj iz
aksiom Ustava byl uveren stoprocentno. "Osnovnoj slozhnost'yu pervogo  etapa
yavlyaetsya   dokazatel'stvo   svoego   inoplanetnogo   proishozhdeniya".   |to
prosten'koe pravilo rabotalo dazhe na  planetah  s  negumanoidnymi  formami
zhizni.  Psihologi  pridumali  krasivyj  termin:   "Zashchitno-psihologicheskaya
reakciya nepriyatiya kontakta". V ego sluchae aksioma poletela ko vsem chertyam.
Archi i Tiri udivlyalis' ne ego inoplanetnomu proishozhdeniyu, a tomu, kak  on
vyuchil ih yazyk. Dima nachinal govorit' ob etom uzhe v tretij raz.
     - Komp'yuter provel analiz vashej rechi, ponyatno? Kazhdomu  vashemu  slovu
byl podobran analog - slovo s takim zhe smyslom v  moem  yazyke.  A  segodnya
utrom ya nadel special'nyj shlem, i ves' vash yazyk byl zapisan v moj mozg.  YA
govoryu, dazhe ne zamechaya, chto eto ne moj rodnoj yazyk.
     - I ty  navsegda  vyuchil  yazyk?  -  Archi  s  uvazheniem  posmotrel  ta
komp'yuter.
     - Net, na vremya. Mesyaca cherez dva ya ego zabudu.  Metod  kak  raz  dlya
takih sluchaev, kak moi.
     Byla eshche odna prichina, po kotoroj metod uskorennoj zapisi  informacii
ispol'zovalsya lish' v ekstrennyh sluchayah. CHelovecheskij mozg vyderzhival  ego
dva-tri raza, ne bol'she... No ob etom Dima govorit' ne stal.
     - A kak mozhno zapisat' chto-nibud' v pamyat'? - sprosil Tiri.
     - Nu, ne znayu ya! - Dima chut' li ne vzmolilsya.  -  Rebyata,  davajte  o
drugom! Luchshe ob座asnite snova, kto vy i chto... Ty, Tiri, Ravnyj?
     Tiri kivnul.
     - Archi, vyhodit, naruzhnik. ZHivet gde-to v pustyne...
     - Tushkanchiki zhivut gde-to, - obidelsya Archi. - YA zhivu v Lagere.
     - A pochemu ne v Gorode?
     Archi posmotrel na Tiri, tot smeshalsya i probormotal:
     - Nam govoryat...  govorili...  v  obshchem,  naruzhniki,  oni  -  dikari.
Mutanty. Vot ih i ne puskayut v Goroda.
     Archi hmyknul.
     - |to govoryat! YA-to ponyal, chto  eto  ne  tak!  Navernoe,  ran'she  tak
bylo...
     Archi zahohotal:
     - Tiri, drug! Ni odin normal'nyj chelovek... to est' naruzhnik, v Gorod
ne pojdet.
     Dima vzyalsya za golovu.
     - Gorod, naruzhnik, Ravnyj... Nichego ne ponimayu!  Archi,  chem  naruzhnik
otlichaetsya ot Ravnogo?
     - Esli kratko... - Archi posmotrel kuda-to poverh Dimy.  -  Otlichaetsya
tem, chto umeet lyubit'.
     Dima dazhe ne ponyal, peresprosil:
     - |to v kakom plane?
     - V plane vysshih, chelovecheskih emocij. Im, Ravnym, neznakomo  chuvstvo
lyubvi, druzhby. Kak sledstvie - i chuvstvo nenavisti.
     - Bred, - bystro, ne razdumyvaya, skazal Dima. - S kakoj takoj stati?
     - Ravnym kazhdyj mesyac  vvodyat  syvorotku  ravenstva.  Ona  lishaet  ih
sposobnosti lyubit',  sposobnosti  predpochitat'  odnogo  cheloveka  drugomu.
Razumeetsya, takimi lyud'mi legko upravlyat'...
     - Bred... Syvorotka, izbiratel'no lishayushchaya lyubvi? Tiri,  da  skazhi  v
konce koncov!
     Tiri podnyal na nego rasteryannyj vzglyad:
     - A chto eto takoe - lyubit'?..


     ...On  polz,  rastalkivaya  pesok,  vystaviv  iz  nego   lish'   uzkuyu,
zelenovatuyu  golovu.  Pervyj   raz   patrul'no-poiskovyj   robot   vklyuchil
podprogrammu maskirovki. No vot on obognul  ocherednuyu  skalu  i  zamer.  V
prozrachnyh kristallah teleob容ktivov otrazilas' seraya okruglaya kapsula.


     - U vas prohodyat medicinu? - sprosil Archi.
     Tiri stoyal licom k stene, i Dime pokazalos', chto on plachet, no  kogda
Tiri povernulsya, glaza ego byli suhi.
     - U nas prohodyat medicinu, - skazal  on.  -  Ne  nado  bol'she  nichego
ob座asnyat'. Pozhalujsta...
     Archi vzdohnul.
     - V tom-to i beda, chto vy prekrasno vse znaete. A pol'zovat'sya svoimi
znaniyami, samostoyatel'no delat' vyvody  ne  umeete.  Vytashchish'  Ravnogo  iz
Goroda, pogovorish'  s  nim  polchasa,  on  i  hvataetsya  za  golovu...  Sam
zadumat'sya ne mog! Nado, chtoby kto-to lez pod puli, nazyval beloe belym, a
chernoe chernym!
     Dima sprosil, ochen' ostorozhno:
     - Tiri, a kak u vas otnosyatsya k Dezhurnym?
     Tiri otvetil ne srazu.
     - Normal'no. V Gorode govoryat, chto Dezhurnym mozhet stat' lyuboj, chto ih
podbirayut avtomaty sluchajnyh chisel... I chto eto voobshche ne vazhno:  Dezhurnyj
ty ili prostoj inzhener...
     Archi vzdohnul. A Tiri prodolzhal:
     - My zhe ih sami utverzhdaem, svoih Dezhurnyh. Ob座avlyayut kandidaturu, my
golosuem...   Mozhno   progolosovat'   protiv,   togda   vystavyat   drugogo
kandidata...
     On vytashchil iz karmana malen'kij chernyj  kruglyash,  zadumchivo  povertel
ego v pal'cah.
     - Znak. Sluzhit dlya golosovaniya, simvoliziruet ravenstvo...
     Archi podskochil kak oshparennyj:
     - Ty chto? Gart zhe velel tebe snyat' Znak!
     - No ne vybrosit'...
     - Oj, balbes... Znak sluzhit dlya slezhki, a ne dlya golosovaniya!
     Vryad li tut stoilo toropit'sya, slishkom mnogo vremeni uzhe  proshlo.  No
eto Dima ponyal  potom.  A  sejchas  on  vzyal  Znak  u  rasteryavshegosya  Tiri
(issledovat' by etot kusochek  plastika),  raskryl  lyuk,  snyal  pistolet  s
predohranitelya... V yarkom solnechnom svete lazernyj luch byl pochti  nevidim.
Podbroshennyj v vozduh, Znak krutanulsya, sverknul, slovno kusochek  zerkala,
i prevratilsya v strujku para. Dima ne  zametil,  kak  v  otdalenii  chto-to
drognulo. Malen'kij peschanyj holmik shevel'nulsya i snova zamer.


     ...Diskolety gotovili vahtennye tehniki. Obychno na eto uhodilo  okolo
chasa. Sejchas spravilis' za desyat' minut. Zalili  goryuchee,  potom,  nacepiv
protivogazy, edkij, vonyuchij okislitel'. V etom  polete  ne  predpolagalos'
vyhodit'  za  predely  atmosfery,  no  poryadok   est'   poryadok...   Stali
prozvanivat' bloki upravleniya, kogda dveri  angara  raskrylis'  i  shestero
Dezhurnyh v rel'efnyh protivoperegruzochnyh kostyumah vbezhali vnutr'.
     - Otstavit' poletnyj kontrol'!
     Tri ekipazha toroplivo zaprygnuli  pod  kolpaki  diskoletov.  Odin  iz
Dezhurnyh mahnul osharashennym tehnikam:
     - Podvesit' kontejnery iz osobogo hranilishcha!


     Oni obedali. Dima dostal pakety s  pishchej,  razdal...  Kakaya-to  mysl'
zanozoj sidela v golove. On posmotrel na Tiri i ponyal.
     - Archi, no ved' Tiri... - on zamyalsya, ne  reshayas'  dogovorit'.  -  On
ved' tozhe Ravnyj, a rasskazyval pro Gela...
     - Pro Gel, - rezko, otryvisto skazal Tiri. - Ona devushka.
     - CHto zhe, na vas syvorotka ravenstva ne dejstvovala?
     Otvetil Archi. Neuverenno, slovno somnevayas' v svoih slovah:
     - Eshche Fork udivilsya...
     - Vash provodnik?
     - Da. Gde on sejchas?.. Fork  govoril,  chto  inogda  takoe  byvaet.  U
nekotoryh  lyudej  v  organizme  vyrabatyvaetsya  osobyj  ferment,   kotoryj
rasshcheplyaet syvorotku. Nu, a esli dvoe takih lyudej vstretyatsya...
     - |to, navernoe, ochen' maloveroyatno.
     - Ochen'. Fork ran'she schital, chto eto  legenda.  -  Archi  vzdohnul  i,
podvodya itog, dobavil: - Tebe povezlo,  chto  Gel  -  eto  devchonka,  Tiri.
Zdorovo povezlo... Nu ladno, davajte perekusim.
     Dima ne hotel est'. On vdrug podumal, chto teper' v uchebnikah poyavitsya
novyj abzac. Nu, primerno takoj:
     "Odnim  iz  lyubopytnyh  tipov  tehnokraticheskih   diktatur   yavlyaetsya
civilizaciya  chetvertoj  planety  zvezdy   LK-43.   Ona   osnovyvalas'   na
medikamentoznom izmenenii  psihiki  cheloveka,  deklariruemom  ravenstve  i
nalichii  zamaskirovannoj  pravyashchej   verhushki.   Dannyj   tip   urodlivoj,
regressiruyushchej  civilizacii  voznik  na  planete  posle   yadernoj   vojny,
soprovozhdavshejsya polnoj  ekologicheskoj  katastrofoj.  Pervye  issledovaniya
planety provel kursant Sluzhby Dal'nego Poiska Dmitrij Batalov..."
     "Fu ty, chert! -  Dimka  pochuvstvoval,  kak  krasneet.  -  Mozhet,  eshche
hochesh', chtoby planetu nazvali tvoim imenem?" - sprosil on sebya. Net, etogo
on ne hotel. Emu hotelos' drugogo. Pomoch' Tiri, razobrat'sya s naruzhnikami.
I s Dezhurnymi tozhe.
     On posmotrel na Tiri.
     - A gde sejchas Gel?
     - U nas segodnya zanyatiya po matematike. Ves' den'.
     - Rabotaete na komp'yuterah?
     - Konechno...
     - Komp'yuternaya set' Goroda edinaya?
     V  glazah  Tiri  zasvetilas'  robkaya  nadezhda.  On  poryvisto  kivnul
golovoj.
     - Kak osushchestvlyaetsya svyaz' mezhdu Gorodami?
     - Radiosvyaz'. UKV-diapazon...
     - Ponyatno... - Dima podoshel k pul'tu.
     - Tam zhe sistemy kontrolya... - Tiri s somneniem pokachal golovoj.
     - Poprobuem ih obojti...


     S displeem chto-to ne ladilos'. Vot uzhe neskol'ko raz formuly ischezali
s ekrana, a voznikala kakaya-to mut'. Gel hotela bylo vyklyuchit' pribor,  no
tut ekran neozhidanno yarko zasvetilsya i prostupili slova:
     - "Vashe imya i nomer".
     Rasteryavshis', Gel toroplivo nabrala ryad cifr.
     - "ZHdite".
     |kran mercal trevozhnym  fioletovym  svetom.  Probezhala  bessmyslennaya
strochka bukv. Pauza. I slova:
     - "Gel, eto ty?"
     - "Da".
     - "YA Tiri".
     Gel okamenela. A pal'cy sami soboj nabirali otvet:
     - "Nepravda".
     - "YA Tiri".
     - "On pogib".
     - "YA zhiv".
     - "Kto vy?"
     - "YA Tiri".
     - "Tiri ubili naruzhniki".
     - "Gel, tebya obmanuli. Naruzhniki - obychnye lyudi. YA zhiv. Pover' mne".
     - "YA... ya ne znayu. Gde vy?"
     - "Snaruzhi. Mne pomogli ustanovit' svyaz'. YA najdu tebya".
     - "Menya perevodyat v shestoj!"
     - "YA vse ravno tebya najdu. Obyazatel'no!"
     - "Tiri, ne ostavlyaj menya! Mne strashno, ya dazhe veryu, chto razgovarivayu
sejchas s toboj, tak mne strashno, ne ostavlyaj menya..."
     - "ZHdi, Gel. YA najdu tebya. Zapomni glavnoe..."
     Po ekranu probezhala  sinyaya  polosa  i  smahnula  slova.  Zatem  vnov'
poyavilis' formuly. No Gel ne smotrela na nih. Ona  plakala,  utknuvshis'  v
klaviaturu.


     V  uglu  pul'ta  vspyhnuli  krasnye,  pul'siruyushchie  signaly,  i  Dima
mgnovenno  okazalsya  v  pilotskom  kresle.  Kosnulsya  klavish.  Na   ekrane
lokatora, v matovo-beloj prozrachnosti, plyli tri chernye tochki, po  pologoj
duge skol'zyashchie ot bashni k shlyupke.
     - Tiri, v Gorode est' samolety?
     - Est'.
     Tochki dernulis' i rasplylis' gorst'yu melkih oskolkov.  |kran  zaryabil
ot edva razlichimoj sypi, no vot iz  nee  vyskol'znuli  tri  bolee  krupnye
tochki, povernuli kuda-to v storonu, medlenno ogibaya shlyupku.
     Dima protyanul ruku k klaviature, no peredumal.  A  mut'  na  lokatore
stanovilas' vse blizhe i  blizhe...  Nad  shlyupkoj  vdrug  razdalis'  rezkie,
svistyashchie hlopki, i ekran mgnovenno pobelel. Lish' tri pyatnyshka,  toroplivo
letyashchie obratno, ostalis' na nem...
     - Dima, ty mozhesh' i ih sbit'? - Archi zharko zadyshal nad uhom.
     -  Ne  mogu.  Esli  zashchitnyj  blok  sam  ih  ne  unichtozhil,   znachit,
podozrevaet nalichie ekipazha.
     - Nu i chto?
     - Nichego.
     Do shlyupki, nakonec, dokatilis' dalekie vzryvy.


     Vrashchayushchayasya  platforma  medlenno  pododvinula  magnitoplan  k   ust'yu
tonnelya. Strannyj eto byl tonnel',  ves'  iz  prozrachnogo  plastika,  lish'
shirokij seryj brus magnitoprovoda tyanulsya po dnu. Gel pril'nula  k  steklu
kabiny, razglyadyvaya tonnel'  i  malen'kij  kusochek  neba,  zaputavshijsya  v
steklah. Magnitoplan plavno pripodnyalsya, zavis ka  dolyu  sekundy  i  rezko
rvanulsya vpered. Uskorenie otkinulo Gel na spinku  kresla,  ona  povernula
golovu i  posmotrela  na  Dezhurnogo.  Oni  byli  v  kabine  vdvoem.  Ryzhij
sektoral'nyj ulybnulsya i skazal:
     - Menya zovut Ros.
     On krasivo ulybalsya. A ego ryzhie, atavisticheskie volosy  vspyhnuli  v
solnechnom svete. Solnce pronizyvalo prozrachnuyu  trubu  tonnelya,  v  kabine
bylo neprivychno svetlo. Ros blazhenno zazhmurilsya, zaprokinul golovu:
     - Kak ya soskuchilsya po solncu. Esli by ty  znala,  do  chego  nadoedayut
elektricheskie lampy...


     Archi pereodelsya  v  planetarnyj  kostyum.  Teper'  oni  s  Dimoj  byli
odinakovo yarkimi,  zametnymi.  Tiri  ostalsya  v  svoem  kombinezone,  lish'
pereobulsya v botinki ot legkogo skafandra. Dima vnimatel'no osmotrel  ego,
kivnul, potom vzyal za ruku.
     - Vot tak...
     Tiri s udivleniem rassmatrival shirokoe seroe kol'co,  ohvativshee  ego
zapyast'e.
     - CHto eto? Tyazheloe...
     Dima probormotal chto-to uklonchivoe. Tiri vdrug zametil i na ego  ruke
takie zhe tusklye metallicheskie zven'ya,  i  ne  stal  bol'she  dopytyvat'sya.
Pilot  tem  vremenem   snyal   s   nastennyh   kreplenij   dva   odinakovyh
dlinnostvol'nyh  pistoleta,  zakrepil  na  poyase.  Archi  raskryl  rot,  no
promolchal. Ponyal, chto _e_t_o_ prosit' bespolezno. A  Dima  uzhe  kopalsya  v
pul'te.  Otkryl  kakuyu-to  dverku...  Blesnuli   raznocvetnye   kristally,
provoda, temnye zapayannye korobochki.
     - |to blok zashchity, - poyasnil Dima, ne dozhidayas' voprosa.
     Vstal, otvel nogu i izo vsej sily udaril po  kristallam,  korobochkam,
lomayushchimsya so zvonom i hrustom.


     Oni zabrali vsyu vodu i  pochti  vsyu  pishchu.  Zabrali  odeyala,  palatku,
aptechku. Vyshli v zharkuyu predvechernyuyu tishinu... A  potom  dolgo  stoyali  na
grebne holma  i  zhdali,  poka  Dima  ne  reshilsya  podnyat'  oba  pistoleta,
pricelit'sya i v upor rasstrelyat' bezzashchitnuyu shlyupku.









     Gory tyanulis'  vdol'  vsego  severnogo  poberezh'ya.  Okean  zdes'  byl
melkij, s krepkoj, kak rassol, vodoj, nichego zhivogo v nem davnym-davno  ne
vodilos'. Dnem iz pustyni dul suhoj i goryachij  veter,  zhadno  vylizyvayushchij
ushchel'ya, zastavlyayushchij otstupat' kromku vody. No  po  nocham  pustynya  bystro
ostyvala, k utru s okeana nachinalsya robkij, slabyj briz, na kamni lozhilis'
kroshechnye kapel'ki rosy, a  v  gorah  poyavlyalis'  blednye,  poluprozrachnye
oblaka. Inogda iz nih shel dozhd'...
     V etoj malen'koj doline  dozhd'  ne  shel  nikogda,  ona  byla  slishkom
vysoko, i oblaka pronosilis' nizhe. Ostrye skalistye piki  okruzhali  dolinu
gluhim kol'com, i solnce zaglyadyvalo syuda lish' na  dva-tri  chasa  v  den'.
Togda nastupala zhara, i vsya dolina zatihala, lish' ogromnye starye  derev'ya
zhadno povorachivali za solncem temno-zelenye list'ya...
     No sejchas byla noch'. Tiri  sidel  na  poluzasypannom  zemlej  dereve,
kutayas' v Dimkinu kurtku. Dnem v etoj kurtke bylo prohladno, a  noch'yu  ona
stanovilas'  teploj.  Dima  pytalsya  ob座asnit',  kak  eto  poluchaetsya,  no
zaputalsya v ob座asnenii, razozlilsya i skazal, chto emu ne hvataet slovarnogo
zapasa. Tiri ulybnulsya, vspomniv rasserzhennogo Dimku, i nevol'no posmotrel
nazad. V polnoj temnote polukruglaya plastikovaya  palatka  chut'  svetilas'.
Vse u Dimki  bylo  s  fokusami.  Kurtka  iz  neponyatnoj  biotkani,  flyazhka
dezinficirovala nalituyu v nee vodu, a pistolet imel chetyre vida zaryadov...
     Tiri podnyal s zemli kamen'  i  brosil  ego  vpered.  Razdalsya  legkij
vsplesk. Plavat' Tiri nauchilsya tol'ko vchera, i sejchas ego  zdorovo  tyanulo
iskupat'sya v ozere. No  togda  pridetsya  idti  v  palatku,  a  to  nikakaya
samogreyushchaya kurtka ne  spaset  ot  prostudy.  Tiri  eshche  kolebalsya,  kogda
uslyshal legkie shagi. On privstal, vglyadyvayas' v temnotu.
     - Tiri, eto ty?
     On dazhe ne udivilsya.
     - YA.


     Svet v komnate dlya soveshchanij ne byl ni slishkom tusklym, ni  chrezmerno
yarkim. Tak, v samyj raz dlya sozdaniya delovoj obstanovki...
     - ...vypushchennye po ob容ktu rakety  vzorvalis',  ne  doletev  do  celi
okolo semi s polovinoj kilometrov. Pilot vtorogo diskoleta utverzhdaet, chto
videl vspyshki sveta v napravlenii ob容kta pered  tem,  kak  rakety  nachali
vzryvat'sya. Odnako proverit' eto soobshchenie nevozmozhno. Prichiny, po kotorym
ob容kt  vzorvalsya,  neizvestny.  Odnako  harakter   oplavlennyh   oblomkov
pozvolyaet  predpolozhit':  i  ob容kt,  i  patrul'nyj  robot,   presleduyushchij
naruzhnikov, byli unichtozheny odnim i tem zhe oruzhiem. Harakter ego  dejstviya
poka neizvesten.  Lyubopytnye  rezul'taty  dal  rentgenostrukturnyj  analiz
ostatkov ob容kta...
     Govorivshij ne byl v tradicionnoj forme Dezhurnogo. Lish' dvoe  oficerov
vnutrennej ohrany ne uspeli snyat' svoyu chernuyu formu.
     - A teper' svoi dannye soobshchit  nachal'nik  radarnoj  stancii  vtorogo
Goroda.
     Troe lyudej sideli vo glave stola. Oni byli starshe drugih i  pochti  ne
govorili. Dvoe sideli spokojno, a u tret'ego, s ostrym, vydayushchimsya  vpered
licom, pal'cy bezzvuchno barabanili po stolu.


     Kejt sidela sovsem ryadom. Bylo temno, no Tiri prekrasno pomnil, chto u
nee veselye golubye glaza i svetlye, kak  u  Gel,  volosy.  Vprochem,  etim
shodstvo i ischerpyvalos'.
     - Pochemu ty ne prishel vecherom v lager'?
     Tiri otvetil sovershenno iskrenne:
     - Ne znayu. Ustal... S Dimkoj zaboltalis'.
     - A po lesu brodit' ne ustaesh'... Po-moemu, Tiri, ty  prosto  kogo-to
boish'sya v lagere...
     Krov' prihlynula k licu. Tiri smushchenno vozrazil:
     - Erunda... Nikogo ya ne boyus'.
     - A menya?
     On, pomedliv, otvetil:
     - I tebya tozhe.
     Oni pomolchali neskol'ko sekund. I vdrug Tiri sprosil, sam ne ponimaya,
kak vyrvalis' u nego eti slova:
     - Kejt, mozhno, ya tebya poceluyu?
     Tishina pokazalas' emu  beskonechnoj.  Neznakomym,  zadumchivym  golosom
Kejt skazala:
     - Okazyvaetsya, priyatno, kogda sprashivayut razresheniya...
     Ee guby byli myagkimi i poslushnymi. On vdrug ponyal, chto oni  ego,  eti
guby, chto on mozhet sdelat' vse,  chto  zahochet,  s  etimi  gubami,  s  etim
zaprokinutym licom, volosami,  rassypavshimisya  na  plechah.  I  togda  Tiri
zastavil sebya podat'sya nazad. Kejt nichego ne  zametila,  bystro,  sbivchivo
govorila:
     - Ty takoj smeshnoj... YA kak  tebya  uvidela  v  pervyj  raz,  srazu...
Tonen'kij, bol'sheglazyj... Iz Gorodov vse takimi prihodyat,  no  ty  chem-to
otlichaesh'sya, ved' pravda? A ya pohozha na Archi?
     - Net.
     - Glupyj, ty lyudej ne umeesh' sravnivat'... A v obshchem-to verno, ya  emu
ne rodnaya sestra. Menya zabrali iz Goroda, kogda ya byla  sovsem  malen'koj.
Iz vtorogo, kak i tebya...
     - Zachem ty govorish' mne vse eto?
     - Hochu, chtoby ty znal, chto ya  tozhe  iz  Goroda.  Ty  zhe  eshche  boish'sya
naruzhnikov.
     - Net...
     - Poceluj menya eshche, Tiri...


     Dima prosnulsya ot neyasnogo,  no  trevozhnogo  zvuka.  On  pripodnyalsya,
vsmotrelsya v polut'mu. Tiri ne bylo. Dima hotel bylo vstat', no peredumal.
Lezhal, slushal slabyj plesk vody... Za tonkoj  stenkoj  palatki  proshurshali
shagi, donessya sdavlennyj golos:
     - Durak...
     Dima zhdal. Nakonec,  vhod  razdernulsya,  s  potreskivaniem  razoshlis'
magnitnye zastezhki. Tiri probralsya na svoe mesto i,  starayas'  ne  shumet',
nachal razdevat'sya. Dima negromko sprosil:
     - Kejt?
     Tiri vzdrognul ot neozhidannosti, otvetil:
     - Ugu.
     - CHto sluchilos'?
     - Ne znayu.
     On leg, pokrutilsya nemnogo, potom sovsem tiho skazal:
     - YA tol'ko sprosil...
     - Nu?
     - Mozhno li lyubit' srazu dvoih.
     Dima vzdohnul:
     - I pravda, durak...


     Ego dolzhnost' nazyvalas' neskol'ko  neprivychno  -  Starshij  Summator.
Pravda,  sejchas  Dimke  kazalos',  chto  v   nazvanii   chto-to   bylo.   On
dejstvitel'no  byl  _S_u_m_m_a_t_o_r_o_m_,  etot  nestaryj  eshche   chelovek,
prinimayushchij resheniya, ot  kotoryh  zavisela  zhizn'  vsego  Lagerya.  Na  nem
shodilis' vse niti, desyatki, a to i  sotni  protivorechivyh  mnenij,  chasto
takih, kotorye trebovali mgnovennogo i edinstvenno pravil'nogo  otveta.  I
on ni razu ne oshibalsya, mozhet byt', potomu,  chto  ne  mog  pozvolit'  sebe
takoj roskoshi...
     Vprochem, on ne pozvolyal sebe nikakoj roskoshi. Dazhe  hizhina  ego  byla
imenno hizhinoj, ne pytayushchejsya pretendovat'  na  zvanie  doma.  Tol'ko  pol
zdes' byl ne zemlyanoj, a vystlannyj doskami, kak v shkole ili lazarete.  Da
stul'ev bylo pobol'she, - po vecheram zdes' sobiralis' mnogie... Dima  sidel
naprotiv Summatora, s beznadezhnoj  toskoj  ozhidaya  nachala  razgovora.  Vsya
pravaya polovina lica u predvoditelya  naruzhnikov  byla  sploshnym  shramom  -
sledom starogo ozhoga. Vidimo, on zametil, kak vzglyanul Dima na  etot  shram
pri ih pervoj vstreche, potomu chto teper' staralsya derzhat'sya k nemu bokom.
     No sejchas Dima smotrel na pal'cy Starshego Summatora.  Kak  u  hirurga
ili pianista, nashel on vdrug sravnenie. Pal'cy byli  dlinnymi  i  tonkimi,
oni nezhno i berezhno oshchupyvali, poglazhivali, pokachivali  v  vozduhe  Dimkin
pistolet.
     - Znachit, v takom polozhenii pistolet strelyaet lazernym izlucheniem?
     - Da. Impul'snym, vysokofokusirovannym luchom...
     - I na kakuyu dal'nost'?
     ...Vse eto uzhe govorilos'. Starshij Summator dazhe ne  pytalsya  sdelat'
vid, chto slushaet otvety...
     - YA ne dam vam oruzhiya. Nikogda.
     Ih glaza vstretilis'.
     - ZHal'.
     Oni poverili emu tak nepravdopodobno bystro... I v Zemlyu poverili,  i
v pogibshij korabl', i v speshashchih na pomoshch' spasatelej. Vse poltory  tysyachi
chelovek, zhivushchih v gornoj doline, v pervyj zhe vecher...
     I v tot zhe vecher Dima pochuvstvoval neproiznesennyj vopros: "S kem ty,
chelovek, nazvavshijsya drugom?"
     Ni s kem. A  oni  vse  ne  mogut  poverit'  v  eto.  Bessmyslennost',
obrechennost' ih bor'by ochevidna kazhdomu. Lager'  sushchestvuet  lish'  potomu,
chto Ravnym len' zanyat'sya  ego  poiskami,  no  rano  ili  pozdno  ocherednaya
diversiya ili osobenno derzkij nalet stanut poslednej kaplej. A bez naletov
naruzhniki sushchestvovat' ne mogut.  Odezhda,  oruzhie,  stanki  v  masterskih,
nemnogie pribory - vse eto dobyto na skladah Gorodov. Dima  i  stoyashchaya  za
nim Zemlya stali toj tret'ej siloj,  kotoraya  sposobna  izmenit'  situaciyu.
Teoreticheski sposobna.
     ...Dima protyanul ruku i zabral pistolet. Skazal:
     - Esli by ne indikator lichnosti v pistolete...
     Summator ulybnulsya:
     - Nesomnenno.
     Oni ponimali drug druga. I ot etogo Dime stalo legche.
     - YA pojdu?
     - Konechno.
     Pilot uzhe tolknul dver' (zdes'  ne  bylo  ruchek),  kogda  uslyshal  za
spinoj izmenivshijsya golos:
     - Dima, eshche dva goda nazad bylo tri lagerya. Sejchas ostalsya tol'ko nash
- edinstvennyj. My dolgo ne vyderzhim. Kogda priletyat tvoi...  mozhet  byt',
hot' oruzhie...
     Dima smotrel v gryaznye doski pola. Kak trudno dokazyvat' to,  vo  chto
ne verish'!
     - Dlya vmeshatel'stva nuzhno soglasie bol'shinstva zhitelej planety...
     - Bol'shinstvo ne imeyut nikakogo predstavleniya o proishodyashchem...
     - Zemlya rassmotrit vsyu situaciyu, i mozhet byt'...
     Dima obrugal sebya i  sleduyushchimi  zhe  slovami  pogasil  vspyhnuvshuyu  v
glazah Starshego nadezhdu:
     - No na prinyatie resheniya ujdut gody.
     Starshij Summator Lagerya obrel prezhnee spokojstvie. Povtoril,  uzhe  ne
glyadya na Dimu:
     - My dolgo ne vyderzhim... Idite, Dima.
     On toroplivo vyshel.
     Zdes' vsegda bylo goluboe nebo. Za den' materik  nakalyalsya  tak,  chto
voznikal pochti postoyannyj veter, duyushchij k moryu, otgonyayushchij ot berega tuchi.
Dozhdi shli daleko nad okeanom, sil'nye,  beskonechnye  dozhdi.  Dima  zametil
eto, eshche obletaya planetu pered posadkoj. Materik na ekvatore byl viden kak
na ladoni, komp'yuter gudel ot napryazheniya, sostavlyaya tu  samuyu  kartu,  chto
lezhala sejchas v ego karmane... A okean  zatyagivala  pochti  sploshnaya  belaya
pelena. Ravnovesie v atmosfere slomano polnost'yu...
     On  zabralsya  vglub'  lesa,   podal'she   ot   malen'kih,   opletennyh
kustarnikom, chtoby nel'zya bylo zametit' s vozduha, hizhin. Vprochem, "glub'"
- eto slishkom gromko. Dolina ne dostigala  i  desyati  kilometrov  v  samom
shirokom svoem meste.
     Dima lezhal na trave, bezdumno,  slepo  glyadya  v  nebo.  Pochti  zemnaya
trava, pochti zemnye derev'ya. Pochti zemnye lyudi. I net shansov pomoch'.  Dazhe
esli on plyunet na Ustav, na pechal'nyj opyt  dobrozhelatelej-odinochek,  dazhe
esli povedet naruzhnikov na shturm... Odin mnogo ne navoyuet, pust' u nego  i
est'  samoe  sovershennoe  na  planete  oruzhie.  I  revolyuciyu  odinochka  ne
sdelaet...
     Sovsem blizko razdalsya plesk vody,  vostorzhennyj  detskij  vizg.  Vot
tebe i glub' lesa. Ozero-to okazalos' sovsem ryadom. Dima prislushalsya,  emu
pokazalos', chto on uznal golosa. S rebyatnej Dima chuvstvoval sebya legche,  v
glazah detej eshche ne chitalsya molchalivyj vopros, mozhno bylo prosto  povalyat'
duraka i ne dumat' o Ravnyh i naruzhnikah. Vot tol'ko detej v  Lagere  bylo
ochen' malo. Dima zavodil razgovor ob etom, no emu  otvechali  uklonchivo,  a
potom perevodili besedu na drugoe... On vstal i poshel na golosa.





     Gart vernulsya vecherom. On voshel  v  dolinu  po  severnomu  prohodu  -
uzen'komu, dvoim ne razojtis', ushchel'yu.  Dobrel  do  togo  mesta,  gde  ego
nepremenno dolzhny byli zametit', i sel na zemlyu. CHasovye ne stali  tratit'
vremya na proverki. Drug druga zdes' vse znali v lico, i chto  takoe  trista
kilometrov po pustyne v odinochku - znali tozhe. Gartu dali  vody,  posideli
nemnogo, potrepalis' o raznom... |to bylo neizmennym ritualom - ni edinogo
slova o Gorodah, o Dezhurnyh, o radostyah i bedah... Lish' kogda Garta otveli
na post, on sprosil:
     - Archi s noven'kim doshel?
     Rasslabilsya, uvidev podtverzhdayushchij kivok, na vsyakij sluchaj sprosil  i
to, o chem znal sam:
     - Fork?
     V otvet ne skazali ni slova. |to tozhe bylo ritualom... Gart ulegsya na
kojke tut zhe, v malen'koj  komnate  dlya  otdyha  chasovyh.  No  usnut'  emu
udalos' ne skoro. Kto-to soobrazil, chto on eshche nichego ne znaet pro Dimu, i
vylozhil novost', uzhe nedelyu budorazhashchuyu Lager'...
     Dima raskryl glaza i posmotrel na Archi. Tot stoyal, nizko  sklonivshis'
nad nim, i bystro, vozbuzhdenno govoril.  Neznakomye,  neprivychno  zvuchashchie
slova skol'zili mimo soznaniya. CHuzhaya rech' dalekoj planety... V golove byla
polnaya pustota i hotelos' spat'...
     On vstal rezko,  ryvkom,  sbrasyvaya  ocepenenie.  Na  mgnovenie  Dima
postaralsya polnost'yu otklyuchit'sya ot etogo  mira.  A  zatem  pozvolil  sebe
vnov' vslushat'sya v rech' Archi:
     - CHto s toboj, Dimka? Tebe ploho?
     - Net, - k myslyam dejstvitel'no vernulas' yasnost'. - |to ya so  sna...
Ty chego v takuyu ran'?
     - Gart! Gart vernulsya!
     Dima ne srazu vspomnil eto imya. Ne potomu, chto Archi malo  rasskazyval
o svoem priyatele... Prosto v golove  krutilos'  drugoe:  "lozhnaya  pamyat'",
sozdannaya v ego mozge komp'yuterom, nachinala stirat'sya. Eshche nedelya, ot sily
dve, i on perestanet ponimat' druzej...


     Odin  za  drugim  prosypalis'  Goroda.  Vstavali  v  spal'nyah   svoih
professional'nyh grupp inzhenery i vrachi, energetiki i tehniki.  V  vos'mom
Gorode ostanovilsya na profilaktiku reaktor, i sosednie teper'  delilis'  s
nim energiej. V odinnadcatom  ot  nochnogo  perepada  temperatur  obvalilsya
uchastok bronevoj  obshivki,  i  partiya  remontnikov  v  protivoradiacionnyh
kostyumah vyshla  na  poverhnost'  planety.  Stoyashchie  v  ohranenii  Dezhurnye
borolis' s iskusheniem snyat' protivogazy. Oni znali, chto fonovoe  zarazhenie
davnym-davno ischezlo, da i  iskusstvenno  sozdannyj  zashchitnyj  poyas  uspel
poteryat' aktivnost'... No chem chert ne shutit...
     V chetvertom  Gorode,  gde  nahodilsya  etalon  vremeni,  udaril  gong,
sozyvaya Ravnyh na chas Blagodareniya. I ehom emu otozvalis'  gongi  vo  vseh
Gorodah...


     Archi govoril bol'she vseh. Oni sideli  na  dereve  pered  palatkoj,  i
pervaya natyanutost' uzhe prohodila. Vprochem, Gart ne byl osobenno raspolozhen
k razgovoram, lish' ulybalsya, poglyadyvaya to na Tiri, to na Dimu.  Zadumchivo
ulybalsya... Ego hudoshchavoe  telo  kazalos'  hrupkim  i  slabym,  no  inogda
neostorozhnoe   dvizhenie   vydavalo   obmanchivost'   pervogo   vpechatleniya,
vyrisovyvalo trenirovannye muskuly. A kogda Archi nachal slishkom uzh krasochno
opisyvat' poedinok s patrul'nymi robotami, Gart tiho skazal, ni k komu  ne
obrashchayas':
     - U menya takogo oruzhiya ne bylo. No dvoih ya uspokoil.
     I Archi srazu zamolchal, vinovato poglyadyvaya na druga. Potom  zagovoril
pro to, kakaya u Dimy tehnika, i  kakoj  zamechatel'nyj  komp'yuter  stoyal  v
shlyupke. Gart vzglyanul na Dimu i vdrug skazal:
     - Vy zhe ne budete nam pomogat'.
     Na mgnovenie Dima rasteryalsya:
     - Pochemu ty tak reshil?
     - V Lagere vse eto znayut. Prosto boyatsya skazat' vsluh, im nravitsya na
chto-to nadeyat'sya... Poshli, Archi.
     Archi neuverenno nachal:
     - No, Gart...
     - Menya ne interesuet etot chelovek. CHerez nedelyu on uletit k  sebe,  a
my ostanemsya zdes'. CHerez god on i ne vspomnit o nas.
     On podnyalsya i poshel  v  storonu  Lagerya.  Archi  primiritel'no  razvel
rukami, negromko skazal:
     - On ustal.
     I pobezhal za Gartom. Eshche s minutu oni mel'kali mezhdu derev'ev,  zatem
ischezli. Dima opustil golovu na koleni i zakryl glaza. Tiri podsel  blizhe,
obnyal ego za plechi:
     - Dima, ty na nih ne obizhajsya. YA tebya ponimayu, chestnoe slovo.
     Dima nevol'no ulybnulsya:
     - Spasibo, Tiri.
     - Dima, a pochemu tak _g_i_n_a_r_?
     - CHto? - Dima povernul golovu i posmotrel na nego: - Kak?
     - G_i_n_a_r_... Nu, ty chego? _G_i_n_a_r_ stalo, sveta to est' men'she!
     Dima smotrel na Tiri, i ulybka spolzala s ego lica. Itak, odno  slovo
uzhe ischezlo iz ego pamyati. _G_i_n_a_r_. Ili, proshche govorya, temno. A pochemu
potemnelo? Den' tol'ko nachalsya! Pilot posmotrel vverh.
     Nebo, neizmenno goluboe i yasnoe nebo, bylo podernuto  zheltoj  dymkoj.
Solnce skvoz' nee rasplyvalos' tusklym,  nerovnym  diskom.  A  pelena  vse
sgushchalas' i sgushchalas', nebo stalo oranzhevym, s mutnymi  serymi  razvodami.
Dima vdrug ponyal, chto uzhe s minutu vokrug stoit legkij shoroh i  list'ya  na
derev'yah chut' drozhat. On podnyal ruku, provel eyu po rubashke i  vzglyanul  na
ladon'.
     Pyl'.  Melkaya  zheltaya  pyl'  pustyni...  Dima  snova  podnyal   glaza.
Spokojnaya voda ozera pokrylas' ryab'yu, a eshche cherez sekundu pesok  zahrustel
na zubah. On vskochil, vybezhal na otkrytyj bereg, oglyadelsya. Zdes',  vnizu,
poka eshche bylo tiho. A derev'ya, rastushchie na gornyh sklonah  vokrug  doliny,
gnulis' ot vetra...
     Tiri podoshel k nemu i vzyal za ruku:
     - Kak krasivo, Dimka!
     Pilot s udivleniem  posmotrel  na  Tiri.  Lico  parnya  otrazhalo  lish'
vostorg. On ne ponimal, chto proishodit...
     - Dimka, a takoe eshche budet? Esli kogda-nibud'...
     Korotkij poryv vetra udaril v glaza, rastrepal  volosy.  Braslety  na
rukah u rebyat odnovremenno vspyhnuli zheltym i tihon'ko zagudeli.
     Dima shvatil druga  za  ruku,  potashchil  za  soboj.  Oni  podbezhali  k
palatke, Dima dernul za klapan,  i  malen'kij  domik  mgnovenno  osel.  Ne
zaderzhivayas' ni na sekundu, oni pobezhali k Lageryu.


     Vse tak zhe, kak prezhde, shli mezhdu yarusami  lifty.  Vse  tak  zhe,  kak
prezhde, rabotali zavody. Ni  odin  Ravnyj  ne  podozreval  o  proishodyashchem
snaruzhi.
     Tol'ko  mnogokilometrovye  tonneli,  uderzhivaemye  v  vozduhe  moshchnym
magnitnym polem, zadrozhali pod natiskom buri. No avtomatika  otreagirovala
mgnovenno, uvelichiv do predela podachu energii v solenoidy.
     V treh Gorodah prishlos' zapustit' avarijnye reaktory.


     Do teh por, poka ne nachali valit'sya derev'ya, Tiri ne bylo strashno. On
lezhal u bol'shogo vrosshego v zemlyu  kamnya  ryadom  s  kakoj-to  devchonkoj  v
trepavshemsya na vetru plat'e. SHagah v pyati vzhimalsya v pribituyu vetrom travu
Dima. Stalo sovsem temno, solnce ischezlo, a v oranzhevom, revushchem  adu  nad
golovoj zmeilis' korotkie belye  molnii.  Tiri  chut'  pripodnyal  golovu  i
uvidel, kak vysokoe, staroe derevo medlenno vyvorachivaetsya  iz  zemli.  On
snova zakryl glaza i s minutu lezhal ne dvigayas'.
     Ego ocepenenie prerval krik devchonki. Ona smotrela vverh, na  pologij
gornyj sklon,  teryayushchijsya  v  tuchah  pyli.  Tiri  prosledil  ee  vzglyad  i
pochuvstvoval, kak v grudi chto-to eknulo i myagko oborvalos'.
     V kilometre ot nih na krayu ushchel'ya besheno krutilsya tolstyj sero-zheltyj
stolb, shirokoj voronkoj rashodyashchijsya v nebe. Ogromnye  kuski  skal  legko,
slovno kartonnye korobki, podprygivali i ischezali v etom stolbe. Kazalos',
chto hobot svirepogo ispolinskogo chudovishcha sharit po  goram.  I  etot  hobot
netoroplivo spolzal k obryvu, k krayu ushchel'ya, k Lageryu...
     Tiri ne pomnil, skol'ko eto dlilos' - minutu  ili  neskol'ko  sekund.
Vperedi vdrug pripodnyalas' chelovecheskaya figura, vstala, vzhimaya golovu  pod
naporom vetra. V polumrake belyj kostyum  pilota  kazalsya  oranzhevym.  Dima
dvumya rukami podnyal pistolet, poderzhal ego sekundu, pricelivayas'...
     Slovno tysyacha solnc vspyhnuli v holodnyh seryh skalah. Ognennyj  shar,
kazalos', raskidal tuchi, i lish' vodopad pyli osedal tam,  gde  tol'ko  chto
byl smerch. A eshche cherez sekundu udarnaya volna kosnulas' lyudej...
     Bylo  tiho,  kak  budto  ves'  mir  zaderzhal  dyhanie.  S   nevol'nym
udivleniem Tiri ponyal, chto s nim nichego, absolyutno nichego ne sluchilos'. On
vstal. Slovno povernuli nevidimyj vyklyuchatel', i veter navalilsya snova, no
uzhe kak-to vpolsily. A Tiri smotrel  na  devchonku,  otbroshennuyu  k  kamnyu,
raskryvshuyu v nebo  nevidyashchie  glaza,  i  vse  ne  mog  tronut'  ee  tonkoe
zapyast'e, gde pul'sirovala i naveki zamerla nitochka, otvechayushchaya  na  samyj
vazhnyj sejchas vopros...


     Gart dolgo toptalsya na poroge, ne  reshayas'  zajti.  Nakonec  razulsya,
ostorozhno vyshel na seredinu komnaty. Pozhaluj, on byl ne  chastym  gostem  v
lazarete...
     - Na stole lezhit in容ktor, daj ego,  pozhalujsta,  -  ne  oborachivayas'
poprosil Dima.
     Gart vzyal so stola okruglyj  plastikovyj  predmet,  protyanul  pilotu.
Sprosil:
     - Nu, kak ona?
     Dima promolchal. Prilozhil in容ktor k ruke devushki,  tot  lipko,  zhadno
chavknul i slovno prikleilsya k kozhe. Potom on posmotrel na Garta i skazal:
     - Nikogda sebe ne proshchu, esli ne vytyanu ee. Mog  zhe  dat'  i  men'shij
razryad - net, ispol'zoval vsyu moshchnost'... Perestrahovalsya, mal'chishka...
     Gart,  kazalos',  obradovalsya  takomu  povorotu  razgovora,   bystro,
ubezhdenno skazal:
     - Ty eto zrya, Dima. Esli by ne ty, pogib by ves' Lager'. YA na  smerchi
nasmotrelsya, kogda zhil v Morskom, no takogo...
     Dima podumal i sprosil:
     - Morskoj - eto tot Lager', kotoryj pogib dva goda nazad?
     - Da. Dezhurnye vysadili desant s diskoletov... Mnogie uspeli ujti, no
ne vse...
     On dolgo, ne otryvayas', smotrel na devushku. Potom skazal:
     - Tebe i Tiri povezlo. Ni carapiny...
     Dima kak-to vinovato ulybnulsya. Probormotal:
     - Da chto my... Nam nichego i ne grozilo... A gde Tiri?
     - On u Starshego. YA, sobstvenno, i prishel,  chtoby  pozvat'  tebya.  Tam
malen'koe soveshchanie.
     - Ugu. Summaciya razlichnyh mnenij...
     - CHto?
     - Net, nichego. Pozovi vracha, pust' podmenit menya.
     Pohozhe, zhdali tol'ko ego. Dima s lyubopytstvom posmotrel  na  Starshego
Summatora, sidyashchego za stolom, na nemnogo smushchennogo Archi, na  Tiri,  yavno
ne ponimayushchego proishodyashchego, na Garta, s dovol'nym licom raspolozhivshegosya
u dveri. A kakaya rol' otvedena emu samomu? Rol' edinstvennogo  zritelya  na
otrepetirovannom spektakle? Skoree vsego...
     - Sadis', Dima, - Starshij druzhelyubno mahnul rukoj. - U nas  tut  svoi
voprosy, no my reshili, chto tebe budet interesno posmotret'... Ty zhe budesh'
otchityvat'sya, ne tak li?
     Dima kivnul. Na nego potihon'ku nakatyvala zlaya, pochti detskaya obida.
Nu, chto oni eshche pridumali? Pochemu ne ostavyat ego v pokoe...
     Starshij povernulsya k Tiri i zagovoril, obrashchayas' podcherknuto  k  nemu
odnomu:
     - Tiri, ty ne hochesh' uchastvovat' v nalete?
     Navernoe, v otlichie ot Dimy, Tiri ponyal vse srazu, potomu  chto  golos
ego drognul:
     - V kakom nalete?
     - Na shestoj Gorod.
     ...SHlyupka. Vcepivshijsya v kraj  pul'ta  Tiri.  I  bezzvuchnyj  krik  na
ekrane: "Menya perevodyat v shestoj! Tiri, ne ostavlyaj menya! Mne strashno!", i
sryvayushchijsya golos  Tiri:  "Dima,  peredavaj:  "YA  najdu  tebya,  vse  ravno
najdu..."
     A Starshij prodolzhal govorit':
     - Konechno, shansov malo. Ih pochti net... No esli by udalos'  zahvatit'
informacionnyj centr Goroda, to mozhno bylo by obojtis' bez krovi...
     Dima podnyal golovu (Starshij mgnovenno zamolchal) i ustalo poprosil:
     - Hvatit, pozhalujsta... YA pojdu, no ubivat' moe oruzhie ne budet.
     U Starshego Summatora bylo  vyrazhenie  lica  cheloveka,  kotoryj  vdrug
nashel chto-to dorogoe i davnym-davno poteryannoe...


     K Gorodu oni shli nedelyu. Dnevali v Dimkinoj palatke, nabirali vodu  v
redkih rodnikah sredi skal, kotorye Gart znal naperechet. Dime ne  hotelos'
ni s kem razgovarivat', razve chto s Tiri. No za  noch'  vykladyvalis'  tak,
chto, edva proglotiv skudnuyu porciyu pishchi, zasypali... Pravda, Dime  hvatalo
na son gorazdo men'shego vremeni, on prosypalsya zadolgo do zahoda solnca  i
lezhal, ne  dvigayas',  glyadya  v  prosvechivayushchuyu,  beluyu  palatochnuyu  tkan'.
Vspominal. Pochemu-to nikak ne udavalos' vspomnit'  Zemlyu.  Slovno  on  vsyu
zhizn' provel na etoj neschastnoj planete... Zato vstaval v pamyati ih put' v
Lager'.  Vse  bylo  pochti  tak  zhe,  tol'ko  shli  oni  vtroem  i   podolgu
razgovarivali posle nochnogo perehoda. On rasskazyval pro Zemlyu, prichem  ne
odni tol'ko rekomendovannye Ustavom svedeniya, a vse kak est', i pro Pervyj
i Vtoroj mutacionnye vspleski, i  pro  osobuyu  biologicheskuyu  laboratoriyu,
kotoraya sejchas zalita stometrovym sloem betona, i pro  "supermena"  Stasa,
sbivshego chuzhoj passazhirskij korabl'... Vprochem, i rebyata platili  emu  tem
zhe.  On  uznal  i  pro  naruzhnikov,  kotorye  sdavalis'  Dezhurnym,  i  pro
zapreshchennoe dvizhenie Ravnyh-specializatorov...
     K utru vos'mogo dnya oni uvideli vdali stal'nuyu kolonnu Goroda.





     ...Polosa radioaktivnosti opoyasyvala Gorod  na  rasstoyanii  dvuh-treh
kilometrov ot osnovaniya. Uroven'  izlucheniya  byl  nevysok,  no  vse  ravno
prihodilos' vybirat' menee zarazhennye uchastki. Disk, v kotorom razmeshchalis'
verhnie, s devyatogo po dvenadcatyj,  yarusy  Goroda,  navisal  nad  golovoj
chudovishchnym  kozyr'kom.  Ego   opoyasyvali   neyarkie   oranzhevye   ogni,   i
nesterpimoe, gnetushchee  oshchushchenie  slezhki  narastalo  s  kazhdym  mgnoveniem.
Kazalos' neveroyatnym, chtoby napichkannoe do predela tehnikoj sooruzhenie  ne
imelo nikakih nablyudatel'nyh ustrojstv, hotya by prosten'kih videokamer  na
brone.  Edva  lish'  Gart  podal  znak  ostanovit'sya  i   stal   skladyvat'
portativnyj radiometr, Dima zagovoril ob etom. No Gart pokachal golovoj:
     - Napadeniya na samih Dezhurnyh ochen' redki. Na melkij  grabezh  skladov
oni ne obrashchayut vnimaniya. A pri  naletah  na  zhilye  yarusy  gibnet  bol'she
lyudej, chem udaetsya vyvesti iz Goroda. |to vpolne ustraivaet Dezhurnyh.
     Podoshedshij Archi vslushalsya v razgovor, dobavil:
     - Vokrug nekotoryh Gorodov eshche est'  ostatki  nablyudatel'nyh  sistem,
naprimer, vozle devyatogo... Tam prihoditsya byt' ochen' ostorozhnym.
     Gart posmotrel na nego s ironiej.
     - Ty govorish' tak, budto sam hodil na  devyatyj  Gorod...  Zdes'  tozhe
byli vneshnie obzornye stancii, tol'ko ih davno zasypalo  peskom.  Nu  chto,
peredohnuli?
     Ne sgovarivayas',  vse  posmotreli  na  Tiri.  Tot  vskochil  s  peska,
obizhenno proiznes:
     - YA sovsem ne ustal!
     Oni nevol'no  zasmeyalis'.  Dazhe  Tiri  neumelo  ulybnulsya...  I  Dima
reshilsya. Povernulsya k Gartu, skazal:
     - YA peredohnul. No prezhde chem pojdem dal'she, ya dolzhen znat',  chto  vy
zatevaete.
     Gart zakolebalsya. Potom dostal iz ryukzaka uzkuyu prozrachnuyu korobku.
     Vnutri temnela svernutaya v rulonchik lenta.
     - CHto eto?
     - Videokasseta. My  peredadim  po  informacionnoj  seti  Goroda  svoe
obrashchenie k Ravnym.
     U Dimy dazhe dyhanie perehvatilo. Nu i Gart, nu i molodchina...  A  ego
fantaziya ne shla dal'she diversii na stancii vodosnabzheniya, gde  podmeshivayut
syvorotku ravenstva...
     - A sumeete?
     Gart otvel glaza:
     - My dumali, chto ty pomozhesh'.
     Dima prikusil gubu. Pohozhe, emu  pridetsya  porabotat'  vser'ez...  On
ulybnulsya i kivnul:
     - Ladno, provodnik. Poprobuyu. Vedi.


     Kogda on prozheg v stene uzkij  metrovyj  laz,  v  pistolete  ostalos'
men'she poloviny zaryada. CHto ni govori, a Goroda byli postroeny na sovest'.
I zrya Starshij prosil oruzhie.  Nichego  tut  nel'zya  bylo  podelat'  obychnym
blasterom...
     Pomeshchenie, kuda oni pronikli,  okazalos'  skladom.  Derevyannye  yashchiki
(skol'ko let  oni  zdes'  hranyatsya,  na  bezlesnoj,  vyzhzhennoj  planete?),
prorzhavelye kontejnery, noven'kie stal'nye bochonki - vse eto  gromozdilos'
na dvadcatimetrovoj vysoty stellazhah. Pod potolkom bleklo  svetili  redkie
lampy, verenice tonnelej i pustynnyh zalov ne bylo  konca.  Gart  dovol'no
uverenno shel vpered, vremenami sveryayas' so shemami na myatyh listah bumagi.
Povernuvshis' k Dime, on chut' toroplivee, chem obychno, skazal:
     - My sejchas vyjdem k zapasnym liftovym stvolam gruzovyh perevozok. No
tam sistemy elektronnogo kontrolya, a  Znakov  u  nas  net.  Tvoi  apparaty
smogut otvetit' na zapros?
     - Smogut.
     Dima mashinal'no potrogal  braslet,  plotno  ohvatyvayushchij  ego  pravuyu
ruku. Pilot ne znal, kakovy vozmozhnosti etoj miniatyurnoj zashchitnoj sistemy.
No ved' togda, v pustyne, braslet ostanovil boevogo robota Dezhurnyh...
     - Smogut, - povtoril on eshche raz.
     Oni okazalis' pered zakrytymi dver'mi.  Sboku  ot  neshirokih  stvorok
slabo svetilas' uzkaya klavisha.
     - Nu vot... -  Gart  svernul  svoi  plany  i  s  kakim-to  udivleniem
posmotrel na nih. - Prishli!
     Zal byl  okrugloj  formy,  s  plavno  vygnutymi  stenami,  -  bol'shaya
redkost' dlya Goroda, v kotorom ekonomiya ploshchadi vozvodilas' v rang zakona.
Vdol'  odnoj  iz  sten  shel  ryad  dverej,  vedushchih  k  liftovym  shahtam  i
transportnym koridoram Goroda.  U  protivopolozhnoj  steny  vokrug  nizkogo
pul'ta sideli troe Dezhurnyh. Sejchas ih vydavala lish' matovo-chernaya  forma;
s lic ischezli delannoe  spokojstvie  i  besstrastnost'.  |to  byli  prosto
ustalye lyudi, dorabatyvayushchie svoyu dvenadcatichasovuyu smenu...
     - Gruzopotok perebrasyvayu s del'ty-2  na  del'tu-4,  -  skorogovorkoj
skazal odin.
     Sidyashchij sprava ot nego muzhchina bystro kivnul,  pereklyuchaya  chto-to  na
pul'te. Potom sprosil:
     - |nergiyu vtorogo tonnelya v nakopiteli?
     - Da.
     Neskol'ko  minut  oni  rabotali  v  polnoj   tishine.   Potom   kto-to
probormotal:
     - Zachem vyzvali gruzovoj lift?..
     Emu ne  otvetili.  Da  i  sam  on  uzhe  zabyl  o  svoem  voprose:  na
dvenadcatom  yaruse  voznikla  transportnaya  probka,   kotoruyu   ne   mogli
likvidirovat' komp'yutery. Oni tak  i  sideli,  sklonivshis'  nad  ekranami,
kogda odna iz liftovyh dverej raskrylas' i chetvero pestro  odetyh  molodyh
parnej voshli v zal...


     ...Dima vystrelil eshche ot steny, i  razoshedshijsya  veerom  paralizuyushchij
luch hlestnul  po  vsem  Dezhurnym  srazu.  Lish'  odin  nashel  v  sebe  sily
povernut'sya i vzglyanut' na  napadavshih,  prezhde  chem  telo  perestalo  ego
slushat'sya. Gart podbezhal k Dezhurnym, povolok  samogo  roslogo  muzhchinu  iz
kresla. Prikriknul na Archi s Tiri:
     - Pomogajte!
     Lico Tiri poblednelo. No on podoshel  k  zamershemu  telu  i  ostorozhno
styanul ego na pol. Potashchil, derzha za plechi...
     S kakim-to bezotchetnym lyubopytstvom Dima posmotrel na lica  Dezhurnyh.
Lyudi kak lyudi. Oni ne kazalis' ni zlobnymi, ni zhestokimi, da i  kakoj-libo
iznezhennoj vyalosti v nih ne bylo.  Stranno  -  oni  naibolee  pohodili  na
zemlyan! Im byla chuzhda i boleznennaya strojnost' Ravnyh, i ogrublennaya  sila
naruzhnikov.
     Dima gluboko vzdohnul, prihodya v sebya. V lyubom sluchae - Dezhurnye byli
prestupnikami. V lyubom sluchae - oni obmanom i nasiliem uderzhivali  vlast'.
I zateya s predostavleniem Ravnym informacii byla prevoshodnoj...
     Gart  vozilsya  u  pul'ta.  Ego  kasseta  uzhe  vrashchalas'  v   priemnom
ustrojstve, no, pohozhe, etim vse i ogranichivalos'. Dima posmotrel na ekran
brasleta. Tot ravnomerno pul'siroval zheltym. Kakoj-to  apparat  nepreryvno
zaprashival ih lichnye  nomera,  i  zashchitnye  sistemy  brasleta  staratel'no
podbirali nuzhnye otvety. Dvum brasletam prihodilos' otvechat' za  chetveryh,
vot v chem beda...
     - Bystree, rebyata!
     - Sami znaem!
     Dima neozhidanno pojmal vzglyad Tiri. On tozhe sidel u  pul'ta,  no  byl
zanyat chem-to svoim...
     - Kak u tebya?
     - Posmotri!
     Na displee vysvechivalos':

                 Gel. N 3276424.
                 Peremeshcheniya: 4-2-3-4-2-6.
                 6 Gorod - smert' ot neschastnogo sluchaya.
                 ---------------------------------------
                 Sluzhebnaya informaciya:
                 Gel. zh. genolinii roditelej:
                 m. N 0673981, zh. N 5343380.
                 Koefficient intellekta -
                 89% ot maksimal'nogo.
                 Peremeshcheniya: 4-2-8-4-2-6.
                 16 let - 13 Gorod.
                 Dom N 375 - 12.

     Tiri ser'ezno i voprositel'no smotrel na Dimu:
     - CHto eto znachit?
     - A ty ne ponyal?
     - No... trinadcatogo Goroda net!
     - Est'.
     Pered glazami u  Dimy  vstala  ta,  sostavlennaya  komp'yuterom,  karta
planety. Zelenaya mut' posredine kruga  Gorodov,  ochen'  pohozhe  na  zemnoj
gorod... Svolochi.
     - Est'. Tam zhivut Dezhurnye, - povtoril on.
     - Znachit... - Tiri metnulsya ot pul'ta.
     - Postoj!
     No parnishka uzhe stoyal u liftovyh dverej. Bystro  proglyadyval  nadpisi
na tablichkah.
     - Dima! Tut est' dva lifta v  transportnyj  centr!  Odin  "obshchij",  a
drugoj "special'nyj-13"! Ty ponyal?
     On ponyal. Slishkom horosho ponyal, v chem delo. No shagnut' v  special'nyj
lift - oznachalo poteryat' poslednie shansy na nezametnyj uhod iz Goroda.  Ne
projdet i poluchasa, kak valyayushchiesya na polu Dezhurnye pridut v sebya. A  oni,
mezhdu prochim, ne spyat, oni lish' paralizovany, i slyshat vse ih razgovory...
     - Est'!
     Gart i Archi, krasnye, vozbuzhdennye, podoshli k nim:
     - Teper' im kryshka! Peredacha idet po ekstrennomu kanalu,  ee  obyazany
smotret' vse!
     Gart govoril vzahleb. No vdrug oseksya:
     - CHto s toboj, Tiri?


     ...Kogda special'nyj lift, nabiraya skorost', poshel vverh,  iz  dverej
drugogo vyhodili Dezhurnye novoj smeny.
     |tot vokzal pohodil na vse zemnye vokzaly. Vot tol'ko vmesto okon ego
osveshchali moshchnye lampy, a stoyashchie na rel'sovyh putyah magnitoplany ne  imeli
ostekleniya. Krome togo, vozle kotorogo vozilsya Gart...
     Ta chast' vokzala, kuda ih dostavil special'nyj lift, byla  otgorozhena
ot osnovnogo prostranstva steklyannoj stenoj. V drugoj stene, - vidimo, eto
byla  naruzhnaya  stena  Goroda,  -  vidnelis'  dva  otverstiya  transportnyh
tonnelej.  Odin  tonnel'  byl  namnogo  shire,  navernoe,  gruzovoj.  A  na
edinstvennom rel'se passazhirskogo tonnelya  stoyal  magnitoplan.  Nebol'shoj,
metrov shest'-sem' v dlinu, bez pricepnyh vagonov, so  stremitel'nym,  chut'
splyusnutym siluetom, vydayushchim ogromnuyu skorost'. Dveri  magnitoplana  byli
otkryty, podderzhivayushchee pole ubrano, i apparat stoyal na tolstyh  vydvizhnyh
oporah.
     Dima podoshel k zamershemu vozle steny Tiri, sprosil:
     - My na kakoj vysote?
     - A?.. CHetvertyj yarus. |to kilometra poltora...
     V ego golose bylo chto-to neznakomoe, i Dima nastorozhilsya.  Za  tonkoj
steklyannoj stenoj hodili lyudi, v takih zhe, kak  u  Tiri,  svobodnyh  seryh
bryukah i kurtkah, odinakovo  podstrizhennye,  temnovolosye,  s  toroplivymi
dvizheniyami, bezuchastnymi licami. Ne otryvaya ot nih vzglyada, Dima sprosil:
     - CHto sluchilos'?
     Tiri posmotrel na stoyashchego vozle magnitoplana Archi i bystro skazal:
     -  Informacionnaya  set'  imeetsya  vo  vseh   pomeshcheniyah   Goroda.   V
transportnom centre tozhe... A oni spokojny.
     Dima ne srazu ponyal smysl etih slov. Potom do nego doshlo.
     - No ved' peredacha shla, Tiri! Gart ne mog oshibit'sya!
     -  Peredacha  shla.  A  ekrany  informacionnoj  seti  mozhno   otklyuchit'
neposredstvenno iz pomeshcheniya, gde oni ustanovleny. Zdes' polno Dezhurnyh. I
vezde, gde sobiraetsya mnogo lyudej, est' Dezhurnye...
     Ego ohvatila bessil'naya yarost'. Sderzhivayas', Dima sprosil:
     - Tak chto zhe, vse vpustuyu?
     Tiri molcha kivnul. Pokolebavshis', dobavil:
     - Teh, kto vse-taki videl, izoliruyut... A potom skazhut, chto  eto  byl
otryvok razvlekatel'nogo fil'ma...
     Dima provel rukoj po licu. Kazhetsya, dergalos' veko...
     - Tiri, ne smej govorit' eto rebyatam.
     - Sam ponimayu, - Tiri pochti obizhenno vzglyanul na Dimu. Za  prozrachnoj
stenoj, razdelyayushchej vokzal, vse tak zhe bezmolvno skol'zili lyudi. Ravnye...
     - Pochemu oni ne smotryat na nas? - Dima sprosil prosto dlya togo, chtoby
o chem-to sprosit'; on dogadyvalsya, kakim budet otvet...
     - Na vseh vokzalah s toj storony ogromnoe zerkalo. Vo vsyu stenu...
     Serye teni prodolzhali dvigat'sya  bezlikoj  pokornoj  staej,  nakrytoj
krepkim akvariumom... Ravnye.  Ravnye  v  neznanii,  ravnye  v  nesvobode,
ravnye v neravenstve.
     -  Vse  gotovo!  Stoyanka  pyat'  minut!  -  Gart  vysunulsya  iz  dveri
magnitoplana i neozhidanno ulybnulsya. Ruki  u  nego  potemneli  ot  zhirnoj,
losnyashchejsya smazki - pohozhe, on vskryval  dazhe  hodovye  mehanizmy.  Slovno
pojmav vzglyad Dimy, Gart nebrezhno vyter ruki o rubashku. Legko sprygnul  na
gladkij vokzal'nyj pol. Dima shagnul k nemu... i zamer. Gart vdrug  stranno
podobralsya i smotrel teper' mimo pilota.  A  v  sleduyushchee  mgnovenie  Dima
uslyshal gudenie brasleta.
     CHelovek stoyal u protivopolozhnoj steny. On byl odet v  chernyj,  matovo
otsvechivayushchij  kostyum  s  belymi  otvorotami  rukavov  i   vysokim   belym
vorotnikom. V vytyanutyh daleko vpered  rukah  chelovek  derzhal  korotkuyu  i
tolstuyu trubku, okanchivayushchuyusya chem-to vrode rebristogo sharika  razmerom  s
malen'kij apel'sin. V "apel'sine" chernelo krugloe otverstie.  Dima  bystro
vzglyanul na druzej. Tiri zamer, glyadya na Dezhurnogo (v tom, chto eto  imenno
Dezhurnyj, ne bylo nikakih somnenij). Pilot ostorozhno  vzyalsya  za  rukoyatku
pistoleta, i srazu zhe oruzhie Dezhurnogo povernulos' v  ego  storonu.  Zatem
Dezhurnyj rezko motnul  golovoj  i  proiznes  chto-to  otryvisto-neponyatnoe.
Korotkie zlye slova proshli mimo soznaniya, no ugadat' smysl bylo  netrudno.
Dima vzdohnul i shagnul vpered.
     Vse sluchilos' tak bystro, chto on ne uspel sreagirovat'. Gart, kotoryj
s pervogo momenta  stoyal  nepodvizhno,  vdrug  sdelal  rezkoe  dvizhenie,  i
avtomat okazalsya v ego rukah. No vystrelit' on ne smog.  Trubka  Dezhurnogo
vyplyunula  ognennuyu  struyu,  razletevshuyusya  oranzhevymi  yazykami   plameni.
Osleplennyj  vspyshkoj,  Dima  zakryl  glaza  i  sovershenno   avtomaticheski
brosilsya na pol.
     Sboku, ottuda,  gde  stoyal  Archi,  zabil  avtomat.  Korotkaya  ochered'
oborvalas', i Dezhurnyj, slozhivshis' popolam, ruhnul  na  pol.  No  Dima  ne
smotrel na eto. On videl lish' pochernevshij bok magnitoplana i lezhavshego pod
nim Garta.


     On byl eshche zhiv. Emu uzhe ne mogla pomoch'  nikakaya  medicina.  Pozhaluj,
dazhe okazhis' Gart v operacionnoj spasatel'nogo  krejsera,  vrachi  byli  by
bessil'ny.  No  Dima  vse  zhe  otkryl  aptechku,  dostal  dve  ampuly...  i
ostanovilsya, ne reshayas' prikosnut'sya k tomu, chto bylo nedavno chelovecheskoj
kozhej. Nakonec on szhal ampuly i bystrym dvizheniem vvel  Gartu  anal'gezii.
Svedennoe sudorogoj telo shevel'nulos',  obuglennye  such'ya  ruk  spolzli  s
lica. S krovavo-chernoj maski na  Dimu  smotreli  rasteryannye,  poludetskie
glaza. Guby shevel'nulis':
     - Ne veril... nikogda...
     - Gart! Ty ne bojsya! Vse budet horosho! - Net, eto skazal ne Dima, eto
skazal kto-to drugoj, sidyashchij v  ego  tele,  -  molodcevatyj,  podtyanutyj,
uverennyj, chto imenno tak i nado govorit'. No Gart, kazalos',  sobralsya  s
silami   posle   etih   slov,   vo   vsyakom   sluchae,   v    ego    glazah
koshchunstvenno-nevozmozhno mel'knula usmeshka.
     - Zachem  vrat'...  Dima,  iz   Goroda   ne   ujti...   tol'ko   cherez
trinadcatyj...  Mashina  v  poryadke...  dovezet.  Skazhi  im...  kto   ty...
pripugni...  I  ne davaj Archi... v obidu...
     Na ego gubah vystupila krasnaya pena, on perevel  uskol'zayushchij  vzglyad
na Tiri i eshche tishe skazal:
     - A ty najdi Gel... obyazatel'no... Vot u vas vse budet... horosho...


     Dima prikryl ego  svoej  kurtkoj.  Archi  polozhil  sverhu  pochernevshij
avtomat, pokolebavshis', vynul obojmu, prosheptal:
     - Prosti...
     Na ubitogo Dezhurnogo oni tak i ne posmotreli.





     V nizkoj, s prozrachnymi iznutri stenami, kabine magnitoplana stoyalo s
desyatok glubokih, pohozhih na samoletnye,  kresel.  Vperedi  byl  otgorozhen
otsek pilotov - dva kresla - i vnushitel'nyj po razmeru  pul't  upravleniya.
Archi to podhodil k pul'tu,  to  snova  sadilsya  vozle  Dimy.  Magnitoplan,
kazalos', zamer v vozduhe.  Lish'  zheltoj  pelenoj  stlalas'  daleko  vnizu
pustynya... Pilot povernulsya k Archi, skazal:
     - Lish' by oni ne otklyuchili pitanie magnitnoj podveski...
     Tiri pripodnyal golovu, vzglyanul na nih, probormotal:
     - Ne otklyuchat. Magnitnaya  podveska  i  sistema  stabilizacii  tonnelya
sopryazheny. Vse ruhnet...
     - Uchili?
     - Vsemu uchili. Ravenstvo vo vsem.
     Dima vzglyanul v ego lico i poezhilsya. Prositel'no skazal:
     - Tiri, my poprobuem s nimi dogovorit'sya...
     - Da, konechno... - Tiri posmotrel vniz, vnezapno ozhivivshis',  skazal:
- Smotri, eto Staryj Gorod!
     Vnizu  pronosilis'  ostovy  gigantskih,  davno  zabroshennyh   zdanij,
poluzasypannye peskom dorogi, seraya chasha ciklopicheskoj velichiny  stadiona.
Tiri smotrel ne otryvayas', ryadom vzhimalsya v osteklenie kabiny  pilot.  Vot
on pokachal golovoj i skazal chto-to sovershenno neponyatnoe. Slovo prozvuchalo
primerno tak:
     - Potryasayushche...
     Pohozhe, Dima zabylsya i  stal  govorit'  na  svoem  yazyke.  Tiri  lish'
vzdohnul i nichego  ne  otvetil.  A  razvaliny  uzhe  ischezli  pozadi.  Tiri
podumal,  chto  Staryj   Gorod   yavlyaetsya   nepremennym   mestom   dejstviya
teleserialov o  naruzhnikah.  Hotya  kakie  tut  naruzhniki  -  Staryj  Gorod
nahoditsya vnutri  ogromnogo  pravil'nogo  kruga,  obrazuemogo  dvenadcat'yu
Gorodami,  vnutri  etoj  nevidimoj   radioaktivnoj   steny,   prikryvayushchej
trinadcatyj...
     Tiri vspomnil odin iz takih fil'mov, kotoryj  smotrel  za  nedelyu  do
svoego pohishcheniya, i  slabo  ulybnulsya.  Glavar'  naruzhnikov,  chetverorukij
mutant po klichke Pauk, dvoe  pohishchennyh  im  Ravnyh  i  otvazhnyj  Dezhurnyj
Stren... Oni smotreli, zataiv  dyhanie,  ne  otryvayas'  ot  ekrana...  Gel
sidela ryadom...
     ...Magnitoplan  chut'  kachnulo.  Odnovremenno  vsya   blestyashchaya   nitka
tonnelya, uhodyashchaya za gorizont, prosela. U Tiri perehvatilo  dyhanie.  Archi
voprositel'no posmotrel na nego. Zdes', v vagone  magnitoplana,  Tiri  byl
glavnym.
     - Pugayut, svolochi. Otklyuchayut energiyu na sekundu...
     Dima udivlenno posmotrel na Tiri, potom na  Archi.  Slovno  nichego  ne
ponyal. Prikryl glaza, ego lico iskazilos', kak ot boli... Tiho poprosil:
     - Povtori...
     Tiri povtoril. Dima kivnul golovoj:
     - Znachit, dogadalis', gde my...
     On opravil svoj kostyum - yarkij, vyzyvayushchij. Belye,  ne  zapachkavshiesya
dazhe za nedelyu pohoda bryuki, alaya rubashka. Posmotrel na Tiri i skazal:
     - Esli chto-to... - pomyalsya i  prodolzhil:  -  Na  tvoem  braslete  tri
knopki. Ta, gde voprositel'nyj znak... nu, kryuchok takoj, ta tebe ne nuzhna.
Vse ravno ne pojmesh'. I knopka s dvumya  kol'cami  ne  nuzhna  -  zdes'  net
ustrojstv sopryazheniya. A tret'ya...
     Dima sekundu pomolchal, no vse zhe zakonchil:
     - Tret'yu nazhmesh', kogda vse budet sovsem trudno.
     - A chto eto za knopka?
     - Aktivnyj rezhim.
     Tiri ne ponyal. No peresprosit' ne  uspel  -  molchalivyj,  zamershij  v
kresle Archi slovno vzorvalsya:
     - Knopka, rezhim! Garta ubili!  Ego  ubili,  i  my  brosili  ego  etim
zveryam! A vy govorite tak, slovno nichego ne sluchilos'!
     V glazah ego stoyali slezy, a pal'cy nervno podergivali predohranitel'
na avtomate. Dima podalsya k nemu, ostorozhno zaglyanul v lico.
     - Archi...
     Tot vshlipnul, naklonil golovu, prizhimayas' k plechu pilota.
     - U nas, pilotov, est' nepisannyj zakon: poka ty ne  vernulsya  domoj,
ne vspominaj ushedshih. Ego ne zrya pridumali, verno, Archi?
     - Ne zrya... U nas takoj zakon tozhe est'... No ya ne proshchu, nikogda  im
ne proshchu!
     Tiri podsel blizhe. I oni dolgo sideli, ni o chem ne govorya,  chtoby  ne
narushit' svoj obshchij zakon...


     Oni sideli v kabine uzhe vtoroj  chas,  kogda  skorost'  stala  padat'.
Kogda ona snizilas' primerno  do  sta  kilometrov  v  chas,  magnitoplan  s
hlopkom proshil vakuumnyj shlyuz. Teper' on nessya po uzkoj  stal'noj  polose,
visyashchej v vozduhe bez vsyakoj opory. "U nih udivitel'no  razvitaya  tehnika,
dlya obshchestva s polnym obezlichivaniem eto neharakterno..." Mysl'  mel'knula
tak bystro, chto Dima ne uspel na nej  sosredotochit'sya.  Postepenno  vysota
umen'shalas', i vskore mashina dvigalas' metrah v desyati nad  zemlej.  Rel's
mozhno bylo videt', lish'  glyadya  vpered  ili  nazad;  smotrya  po  storonam,
kazalos', chto mashina ne edet, a letit. Na podderzhku tonnelej,  na  otkachku
iz nih vozduha navernyaka tratilas' ujma energii...
     Iz zadumchivosti Dimu vyvel tolchok v plecho. Tiri vozbuzhdenno pokazyval
vpered:
     - Derev'ya!
     |to byli ne derev'ya, a nastoyashchij  les.  Rel's-magnitoprovod  shel  nad
samymi verhushkami, vokrug raskinulos' temno-zelenoe,  drozhashchee  na  vetru,
more.
     - A oni horosho ustroilis'!
     Archi proiznes eto dazhe ne so zlost'yu. Rasteryanno... Tiri sprosil:
     - Gde oni-to?
     Daleko sprava mel'knula belaya okruglaya bashenka, chut' vystupayushchaya  nad
derev'yami.  Potom,  sovsem  ryadom,  pod  magnitoplanom,  mel'knula   kuchka
malen'kih raznocvetnyh, pohozhih na  trehgrannye  piramidki,  domikov.  Eshche
cherez  minutu  oni  promchalis'  mimo  temnogo,  tochno  vrosshego  v  zemlyu,
stometrovogo diska, na neskol'ko metrov vydayushchegosya nad zemlej.
     Dima chestno vertel  golovoj,  starayas'  pobol'she  zapomnit'.  Nakonec
skazal:
     - Rebyata, mozhete ne  verit',  no  eto  d'yavol'ski  pohozhe  na  Zemlyu!
Tipichnyj nauchnyj gorodok!
     - Nu-nu. Pogovorish' s  nimi  o  nauke.  -  Archi  podgonyal  avtomatnyj
remen'. Magnitoplan  vse  zamedlyal  i  zamedlyal  svoj  polet,  pohozhe,  ih
puteshestvie blizilos' k koncu.
     - Pogovoryu... Archi, vse vremya derzhis' ryadom so mnoj ili Tiri!
     - Ladno.
     Magnitoplan  vdrug  myagko  nyrnul  vniz,  v  raskryvshijsya  pod   nimi
pyatikilometrovyj kotlovan, tak zhe gusto porosshij lesom i  s  vnushitel'nogo
razmera sooruzheniem v centre. Zdanie  bylo  postroeno  iz  poburevshego  ot
vremeni kamnya v forme mnogougol'nika.  V  seredine  kazhdoj  grani  temnelo
otverstie, kuda uhodil rel's magnitoplana. Dima ne stal schitat', on i  tak
znal, chto granej dvenadcat'.  Ego  vdrug  zaznobilo,  i  on  neestestvenno
ulybnulsya:
     - Priehali... - i dobavil, vspomniv Garta: - Stoyanka pyat' minut.
     Oni dejstvitel'no priehali. Otkuda-to sboku, ne dav doehat' do zdaniya
s polkilometra, po nim dali zalp. I ne iz kakih-nibud' dopotopnyh pushek, a
vpolne sovremennym plazmometom. Pul'siruyushchee ognennoe  shchupal'ce  vynyrnulo
iz zelenoj lesnoj steny  i  udarilo  tochno  v  bort  magnitoplana.  Uvidev
nesushchuyusya  pryamo  v  lico  struyu   plazmy,   Dima   nevol'no   otshatnulsya.
Pochuvstvoval tupoj tolchok, i mir prevratilsya vo chto-to klokochushchee, dymnoe,
krasno-chernoe...





     Vokrug Dimy byl trehmetrovyj krug travy. A dal'she  lezhala  vyzhzhennaya,
chernaya zemlya, ot lesa do dvenadcatigrannika vokzala...  Nevdaleke  temnela
izlomannaya stal'naya sigara.  Vremenami  po  nej  probegali  golubye  yazyki
plameni, vnutri chto-to gulko uhalo i v storonu otletali  kuski  obuglennoj
obshivki. Dima staralsya rassmotret',  est'  li  tam  kto-nibud'.  Staralsya,
soznavaya vsyu bespoleznost' etogo zanyatiya...
     On zastavil sebya perevesti vzglyad na stoyashchego ryadom.  CHelovek  zastyl
pochti  na  granice  travyanogo  kruga,  ego  vysokie  botinki  do  poloviny
pogruzilis' v pepel sgorevshej zemli. Pepel byl i na tshchatel'no  podognannoj
chernoj forme, on  pokryval  ee  serym,  sigaretnym  naletom,  i  na  lice,
pridavaya emu strannyj mertvennyj ottenok.  S  tupym  upryamstvom,  a  mozhet
byt', prosto s bespredel'noj yarost'yu, chelovek podnimal rastrub ognemeta.
     - Zashchita, - ustalo i, v obshchem-to, nenuzhno skazal Dima.
     Nichego ne  proizoshlo.  Lish'  mignul  zelenym  braslet,  da  zadrozhal,
vgryzayas' v ushi edva zametnym svistom, vozduh. Dezhurnyj nadavil na  spusk.
Ne  doletev  do  Dimy  kakih-nibud'  polutora   metrov,   ognennaya   struya
razletelas' veerom bryzg.
     - Nu prekrati, idiot, - pochti poprosil Dima.
     Dezhurnyj posmotrel na nego prozrachnymi nenavidyashchimi glazami. Naklonil
golovu k grudi i zabormotal chto-to v malen'kij disk peredatchika.


     Archi izbivali umelo i staratel'no. Kogda on snova  otkryl  glaza,  to
uvidel, chto lezhit v uzkoj i glubokoj  chernoj  transhee,  a  vysoko  v  nebe
pokachivaetsya zheltyj solnechnyj disk... No transheya shevel'nulas' i  raspalas'
na chasti - vokrug nego plotnym kol'com stoyali Dezhurnye v chernyh  mundirah.
Odin iz nih zanes nogu, celya v lico... Archi  zakryl  glaza.  No  udara  ne
posledovalo.


     Tiri  byl  edinstvennym,  kto  ne   poteryal   soznaniya.   Magnitoplan
vzorvalsya,  prevrashchayas'  v  komok  ognya  i  kipyashchego  metalla.  S  hrustom
razletelsya  kolpak  kabiny,  i  ih,  vseh  vmeste,  shvyrnulo  v   storonu.
Instinktivno Tiri szhalsya, ozhidaya tot chudovishchnyj udar boli, kotoryj  sejchas
vyvernet vse ego telo. No boli ne bylo. Vozduh vokrug  stranno  drozhal,  v
ushah  stoyal  rezhushchij  svist.  Vygnutyj  spiral'yu  list  stal'noj   obshivki
skol'znul bylo k ego licu, no vdrug nemyslimo razvernulsya i proshel mimo...
     A potom padenie konchilos', i on  pochuvstvoval  pod  soboj  zemlyu,  ee
myagkoe, ostorozhnoe kasanie. "Tak ne padayut  s  desyatimetrovoj  vysoty",  -
mel'knula mysl'. Mel'knula i ischezla. On lezhal  sredi  derev'ev,  nad  nim
koso uhodil vverh tonnel',  probityj  im  v  listve  pri  padenii.  Skvoz'
derev'ya vidnelsya gustoj stolb dyma.
     Tiri vskochil i brosilsya v glub' lesa.


     Ryadom s Dimoj sobralos' uzhe desyatka dva Dezhurnyh. To odin, to  drugoj
pytalis' podojti k nemu. Kto medlenno, a kto i s  razbega.  Rezul'tat  byl
odin - tihon'ko shchelkal na ruke u Dimy braslet, i zashchitnoe pole otbrasyvalo
Dezhurnyh nazad. Pilot  molchal,  dazhe  ne  pytayas'  ostanovit'  ih.  "Pust'
ubedyatsya, - spokojno i holodno dumal Dima. - CHem bol'she  ih  budet  zdes',
tem bol'she shansov u rebyat skryt'sya..." On ne mog poverit', chto  i  Archi  i
Tiri pogibli. Dazhe esli Archi ne popal v pole ih zashchity... Tiri dolzhen  byl
ucelet' v lyubom sluchae.
     Tishina nastupila tak neozhidanno, chto on ne srazu zametil ee. Odin  iz
Dezhurnyh vyshel vpered, natknulsya na nevidimuyu  pregradu  i  zamer,  slovno
pered steklom... Potom skazal:
     - My schitaem nuzhnym zaklyuchit' peremirie.
     Slova-to kakie vozvyshennye... Dima voprositel'no posmotrel  na  nego.
Dezhurnyj prodolzhal:
     - Nam neobhodimo proizvesti obmen informaciej.
     Pilot kivnul:
     - Horosho. No ya budu govorit' tol'ko s tem, kto  obladaet  dostatochnoj
vlast'yu.
     - Razumeetsya. No... vyklyuchite svoyu stenu.
     - Opustite oruzhie.
     Stoyashchie vokrug Dimy  medlenno  opustili  ognemety.  Pohozhe,  eto  byl
edinstvennyj vid oruzhiya, kotoryj oni priznavali.
     Dima posmotrel na svoyu ruku. Braslet pomercal zheltym,  mol,  menya  ne
provedesh',  vrazhdebnost'  chuvstvuetsya,  potom  shchelknul.  I  slabyj  svist,
visyashchij v vozduhe, ischez.


     Tiri dolgo shel cherez les. |to byl  priruchennyj,  igrushechnyj  les,  on
kazalsya gustym i dikim tol'ko sverhu, iz kabiny magnitoplana... Tiri to  i
delo  peresekal  uzkie  betonnye  dorozhki,  svorachival,  ugadyvaya  vperedi
kakie-to stroeniya. Zdes' bylo negde spryatat'sya... On ustal, strashno ustal,
takogo s nim ne bylo dazhe v  pervye  dni  posle  pohishcheniya...  Kazhdyj  shag
treboval ne prosto chudovishchnyh usilij, a eshche i svoego obosnovaniya  -  zachem
on, etot shag... I Tiri  otvleksya,  ne  zametil  dvoih,  vynyrnuvshih  iz-za
derev'ev i szhimavshih uglovatoe, neznakomoe oruzhie...
     Zashchitnyj braslet na ego ruke zahodilsya v vizge. Tiri sekundu  smotrel
na ego polyhanie. Potom posmotrel na Dezhurnyh, na tonkie, pochti  nevidimye
luchiki, tyanushchiesya k nemu ot ih oruzhiya.
     Tiri zahlestnulo volnoj otchayannoj, bezumnoj zloby. Dvoe parnej,  chut'
starshe ego samogo, staratel'no pytalis' ego ubit'.  Nu,  chto  zh...  Pal'cy
skol'znuli k brasletu i nadavili tu, tret'yu, knopku. "Aktivnyj rezhim", kak
skazal Dima... Dve iskorki, blednye v solnechnom svete, sorvalis' s tuskloj
brasletnoj grani.  Sorvalis'  i  ischezli.  A  dvoe  Dezhurnyh  bezvol'nymi,
obmyakshimi kulyami oseli na zemlyu. Lazernye luchi eshche stegnuli  po  derev'yam,
posypalis' vniz kakie-to such'ya, vetki... No oruzhie uzhe vyvalivalos' iz  ih
pal'cev.
     Tiri podoshel k nim na negnushchihsya, okamenevshih nogah. Opustilsya  pered
blednym, neskladnym parnem na koleni, prizhalsya k grudi... Parnishka byl ego
rovesnikom. On vshlipnul i otkryl glaza, mgnovenno suzivshiesya ot straha.
     - ZHit' hochesh'?
     Golos byl chuzhoj, Tiri sam udivilsya etomu  spokojnomu  i  nasmeshlivomu
tonu. On znal, chto delat' i kak govorit', ego  golos...  Parnishka  zakival
golovoj, bystro i melko, ne reshayas' otorvat' ot Tiri vzglyada.
     - Gde dom nomer trista sem'desyat pyat'-dvenadcat'?
     - YA ne znayu!
     - Vresh'!
     - Net! Klyanus', ne znayu! Ne znayu!
     On vdrug zaplakal. Navzryd, kak rebenok. Tiri  rasteryalsya,  pochemu-to
emu kazalos', chto pervyj popavshijsya Dezhurnyj ukazhet emu dorogu. No  skazal
tak zhe spokojno:
     - A gde vse zhilye doma?
     - Tam! Vdol' reki!
     Tiri podnyalsya s zemli, otoshel na shag, eshche na  odin...  On  neozhidanno
pochuvstvoval, chto sejchas proizojdet. No ni straha, ni zhalosti, ni  zhelaniya
vmeshat'sya u nego ne ostavalos'...
     Dezhurnyj tak i lezhal, votknuv  v  Tiri  ocepenelyj  vzglyad.  I  vdrug
perekatilsya na bok, stremyas' dotyanut'sya do oruzhiya...
     Oslepitel'naya belaya molniya  udarila  s  brasleta  zashchity.  V  vozduhe
poplyl zapah grozy. SHelesteli na vetru derev'ya.


     Na etih troih ne bylo durackoj chernoj formy. Na dvoih - chto-to  vrode
temnyh  kostyumov,  a  na  tret'em,  pomolozhe  drugih,  ostrolicem,  vpolne
privychnyj sviter, kakie nosili i v Lagere, i  na  Zemle...  Oni  sideli  s
odnoj storony stola, a Dima - s drugoj. On smotrel na nih i zhdal. No i eti
troe, kazalos', chego-to zhdali.
     - My hotim ponyat' vashu cel', - skazal, nakonec, muzhchina v svitere.
     - Vnachale ya dolzhen znat', verite li vy.
     - CHemu?
     - Tomu, chto ya s drugoj planety.
     Troe  za  stolom  pereglyanulis'.  Potom  ostrolicyj  vzyal  so   stola
neskol'ko listkov:
     - Vot dannye radarnoj stancii vtorogo Goroda. Vot rezul'taty analizov
vashego letatel'nogo apparata. Vot analizy unichtozhennogo vami robota. A vot
zaklyuchenie ekspertov po vsem etim  faktam.  Ono  sdelano  eshche  tri  nedeli
nazad.
     Dima prikusil gubu. A govorivshij prodolzhil:
     -  My  smogli  priblizitel'no  ocenit'  moshchnost'  vashej  tehniki.   I
ponimaem, chto mezhzvezdnyj korabl'  sposoben  smesti  s  lica  planety  vse
Goroda v dolyu sekundy. My hotim znat', kakovy...
     - Prostite, kak vas zovut?
     - Prinimayushchij Resheniya. |to  vrode  dolzhnosti,  -  Dezhurnyj  popytalsya
ulybnut'sya.
     - YA ponyal. Nasha cel' - eto mir. Vzaimnaya pomoshch'. Sejchas ona, konechno,
nuzhna vam. I my ee predostavim.
     Dima uvidel, kak ostolbeneli ego sobesedniki.
     - Kakuyu pomoshch'? - ostorozhno sprosil Prinimayushchij Resheniya.
     -  Lyubuyu.  Dezaktivaciya  zarazhennyh  uchastkov.   Izmenenie   klimata.
Konechno, my ne vsemogushchi, i eto zajmet gody...
     - A chto vy hotite poluchit' vzamen? -  medlenno  proiznes  ostrolicyj.
Dima zakolebalsya. On dolzhen byl skazat' "nichego". Dolzhen byl... No...
     - Vzamen vy dolzhny likvidirovat' Goroda.
     Lica u vseh troih zakameneli. Oni  slovno  s  samogo  nachala  ozhidali
takogo podvoha.
     - A chto zhe  s  lyud'mi?  -  rezko  i  nasmeshlivo  sprosil  Prinimayushchij
Resheniya. - Ubit'? Ili vy najdete im zanyatie na svoej planete?
     - Zachem? - Dima dazhe ostolbenel ot takoj naglosti. - Pust'  zhivut  na
poverhnosti, stroyat normal'nye goroda... Radiacii davno uzhe net...
     - Tysyach pyat' mogut pomestit'sya v doline, gde skryvayutsya  naruzhniki...
- Ostrolicyj uvidel, kak izmenilos' Dimino lico, i poyasnil: - Vas vysledil
patrul'nyj robot. On  shel  za  vami  posle  togo,  kak  vy  vzorvali  svoj
apparat... Nu, a ostal'nye? Gde oni vyzhivut na  poverhnosti,  v  bezvodnoj
pustyne? Eshche tysyachu-druguyu mozhno prinyat' syuda, v trinadcatyj.  I  vse!  Na
planete net prigodnyh dlya zhizni territorij!
     On zamolchal, slovno ozhidaya vozrazhenij, potom  prodolzhil  ob座asnyayushchim,
prositel'nym tonom:
     - Dlya bol'shinstva naseleniya zhizn' vozmozhna lish' v avtonomnyh Gorodah.
     Dima otkryl rot, chtoby vozrazit', no skazal sovsem drugoe:
     -  Delo  ne  v  samih  Gorodah,  delo  v  tom  rezhime,  kotoryj  vami
ustanovlen. Prekratite podavlenie emocij, unichtozh'te syvorotku  ravenstva,
skazhite pravdu o trinadcatom...
     - Kakaya syvorotka? - Ostrolicyj  rasteryalsya.  Potom  slovno  vspomnil
chto-to i ulybnulsya uverennee, chem ran'she: - Nikakoj syvorotki net. |to  zhe
legenda naruzhnikov... |mocional'naya holodnost' dostigaetsya vsem kompleksom
vospitatel'nyh  mer,  sistemoj  tasovki,  isklyuchayushchej  dlitel'nyj  kontakt
lyudej. No  my  vynuzhdeny  primenyat'  vse  eti  mery:  v  usloviyah  zhestkoj
ekonomii, nehvatki  resursov  emocii  budut  neizbezhno  tolkat'  lyudej  na
prestupleniya i protesty. Povodov u nih bolee chem dostatochno. A  sejchas  my
mozhem kontrolirovat' situaciyu. Sposobnost' k lyubvi budet neizbezhno tolkat'
lyudej na braki, na beskontrol'noe razmnozhenie, v konce koncov...
     - Nu, i...
     - A gennye zabolevaniya  privedut  k  poyavleniyu  ogromnogo  kolichestva
urodov. CHto zhe, ubivat' ih v mladenchestve, kak delayut naruzhniki, gumannee?
Iskusstvennoe razmnozhenie, tshchatel'nyj podbor  roditel'skih  par  pozvolyayut
nam  postepenno  vypravlyat'  genotip...  Kak  vidite,  podavlenie   emocij
neobhodimo. A rasskazat' Ravnym o  trinadcatom  Gorode,  kuda  bol'shinstvo
popast' nikogda ne smozhet, eto prosto zhestoko...
     On  smotrel  na  Dimu  s  vidom  opytnogo  fehtoval'shchika,   otbivshego
neskol'ko razmashistyh, no neumelyh udarov. No u Dimy byl  eshche  odin  udar.
Neotrazimyj. On dazhe kachnulsya vpered, k Prinimayushchemu Resheniya...
     - A po kakomu pravu vy prisvoili sebe "opasnye emocii"? CHem vy  luchshe
Ravnyh? Pochemu vy dyshite chistym vozduhom i hodite po zhivoj trave?  CHem  vy
luchshe?
     - Umom.
     On smotrel na Dimu dazhe chut' udivlenno. I vdrug  zagovoril  bystro  i
sbivchivo:
     - Da vy nichego ne znaete... Dezhurnymi stanovyatsya te  iz  Ravnyh,  kto
imeet naibol'shij  koefficient  intellekta,  naibol'shuyu  svobodu  myshleniya.
Otbor vedetsya v shestnadcatiletnem vozraste po etim  pokazatelyam.  Inache  v
trinadcatyj ne popast', pojmite! Dazhe nashi deti zhivut v Gorodah...
     - A esli intellekt snizitsya? - tupo sprosil Dima.
     - Togda prihoditsya nesti patrul'nuyu sluzhbu v Gorodah.
     Neotrazimyj udar prishelsya v pustotu. V  vakuum.  Fehtoval'shchik  uronil
shpagu, i teper' sam valilsya s obryva. Dima vstal s kresla  i  uvidel,  kak
mgnovenno napryaglis' lica  troih  Dezhurnyh.  Net,  ostrolicyj  smotrel  na
pilota spokojno, dazhe s sochuvstviem.
     - Vy tol'ko ne uchityvaete, chto v  Gorodah  dejstvitel'no  okazyvaetsya
vsyakij sbrod.  Doveryat'  im  patrul'nuyu  sluzhbu...  etim,  s  ponizivshimsya
intellektom... Nerazumno... - chuzhim,  derevyannym  golosom  upryamca  skazal
Dima.
     No nikto ne vozrazhal. Naoborot, Prinimayushchij Resheniya  kivnul  s  vidom
cheloveka, kotoromu napomnili pro davnyuyu i muchitel'nuyu bolezn'.
     "Net nikakoj diktatury. Net.  Konechno,  dlya  nas  bylo  by  privychnee
poselit' v trinadcatom detej, sdelat' iz nego sanatorij, gde kazhdyj provel
by neskol'ko dnej za vsyu zhizn', a  ne  ustraivat'  ideal'nyh  uslovij  dlya
intellektual'noj   elity...   Privychnee?   Davno   li   my   ponyali,   chto
spravedlivost' nel'zya otlozhit' na "potom", chto doroga, vymoshchennaya  blagimi
namereniyami, vedet vse-taki ne v raj, chto dazhe vo imya  samogo  prekrasnogo
"zavtra" nel'zya byt' zhestokim segodnya... I  kto  smozhet  upreknut'  ih  za
oshibki,  kotorye  my  sdelali  davnym-davno...  Net  diktatury.  Syuda  eshche
spustyatsya nevidimye i  neslyshimye  nablyudatel'nye  zondy,  celye  komissii
budut ryt'sya v arhivah. No ya uzhe sdelal svoj vyvod.  Net  diktatury.  Net.
Est' zazhataya v tiskah nishchety planeta, est' Ravnye, kotorye okazalis' umnee
drugih, byli vyyavleny slozhnoj sistemoj testov i popali v trinadcatyj  -  v
nauchnyj, da, dejstvitel'no nauchnyj,  Gorod...  Est'  te,  kogo  vernuli  v
Goroda, kto, osoznanno ili net, vymeshchaet  obidu  na  svoih  zhe  nichego  ne
podozrevayushchih brat'yah i sestrah... Smogu li teper'  ya  ih  nenavidet'?  YA,
svalivshijsya im na golovy i gordo tvoryashchij dobro,  kotorogo  oni  ne  mogut
sebe pozvolit'... CHto u tebya  ostalos',  krome  zhalosti,  bespomoshchnosti  i
glupoj ulybki boksera, poslavshego v nokaut svoyu ten'?..  Gospodi,  oni  zhe
schitayut menya zavoevatelem, vrazheskim lazutchikom..."
     On slovno razdvoilsya. Odin Dimka zamer v bezdonnoj, chernoj pustote, v
povisshem vokrug ledyanom molchanii. A drugoj govoril:
     - Nam ochen' zhalko, chto vnachale mezhdu nami leglo neponimanie...
     ...Sbityj im robot padaet na pesok -  tyazhelyj,  dergayushchijsya  ognennyj
kom...
     - Puti k ponimaniyu slozhny. No otnyne...
     ...Podrublennye paralizuyushchim zaryadom oseli v kreslah Dezhurnye...
     - CHerez  samoe  korotkoe  vremya  my  smozhem  okazat'  vam  konkretnuyu
pomoshch'...
     ...Archi strelyaet. I tot, kto ubil Garta,  lezhit  na  polu,  a  iz-pod
razorvannoj pulyami kurtki struitsya krov'...
     - My schitaem svoim dolgom...
     "...Zauchennye frazy. Dlya menya oni privychny, bescvetny i  bezvkusny...
Kak voda. A Dezhurnye  slushayut,  zataiv  dyhanie.  Oni  ozhidali  drugogo...
Stranno, ya ne oshchushchayu viny..."
     On zamolchal. I tut ego slovno obozhglo:
     - CHto s moimi sputnikami?
     On vstretil neponimayushchij vzglyad.
     - Naruzhnik, byvshij v magnitoplane, zahvachen.
     - A... dal'she?..
     Oni molchali.
     - CHto s nim budet?
     - On ubijca. On priznal eto sam. My ne storonniki zhestokosti, no  te,
kto prihodyat s oruzhiem, vstrechayut otpor.
     - Vy dolzhny ego otpustit'.
     Tishina. "Ne davaj Archi v obidu, Dima. Pripugni..."
     - Mozhete schitat' eto nashim usloviem.
     "CHto ya delayu? I kto dal mne pravo govorit' ot imeni Zemli?"
     - Horosho.
     - |to kasaetsya vseh  naruzhnikov.  Oni  prekratyat  nabegi,  ya  dob'yus'
etogo.
     - Horosho.
     Dima perevel dyhanie. I sprosil:
     - A Tiri?
     - Vas bylo troe?
     Pohozhe, oni rasteryalis'. Vprochem, Dima tozhe. On vzglyanul  na  chasy  -
proshlo ne bol'she pyatnadcati minut s teh por, kak ih sbili.
     - Tiri byl pohishchen poltora mesyaca nazad iz vtorogo Goroda.
     Molchavshij  do  sih  por  Dezhurnyj,  samyj  starshij  iz  vseh,   vdrug
zagovoril:
     - Da, ya pomnyu etot sluchaj. Tiri, iz kontrol'noj pary.  Tam  byla  eshche
devochka, Gel...
     - Iz kontrol'noj pary?
     -  Da...  |to  postoyanno  provodyashchijsya  eksperiment,  pozvolyayushchij  ne
dopuskat' polnogo  unichtozheniya  emocij.  V  norme  postoyannye  peremeshcheniya
naseleniya Gorodov, my nazyvaem eto tasovkoj, ne pozvolyayut Ravnym  vydelit'
kogo-libo iz  obshchej  massy,  i  dayut  neobhodimye  nam  rovnye,  druzheskie
otnosheniya.  No  i  perezhimat'  s  etim  opasno,  mozhet  vozniknut'  polnaya
apatiya... Kontrol'nye pary  sluzhat  dlya  proverki  togo,  za  kakoj  srok,
provedennyj vmeste, u lyudej voznikayut polnocennye otnosheniya.
     - I vy provodite korrekciyu? - ochen' spokojno skazal Dima.
     - Da, my reguliruem  vremya  sushchestvovaniya  kollektivov,  ne  dopuskaya
zarozhdeniya  druzhby  ili  lyubvi.  V  nashih  usloviyah  lyubov'   privedet   k
prestupleniyam, k smerti...
     Dima vzdrognul. Sprosil to, chto uzhe davno vertelos' na yazyke:
     - Vy reguliruete i vremya sushchestvovaniya otdel'nyh  lyudej?  Ili...  oni
zdes'?
     On smutno nadeyalsya na eto. Pust' etot starik kivnet i poddaknet...
     - My ne mozhem razreshit' starost'. |to kasaetsya vseh.
     Dima vzglyanul v ego glaza i ne reshilsya sprosit', skol'ko zhe emu  let.
Skol'ko emu eshche ostalos'... A tot prodolzhil kak ni v chem ne byvalo.
     -  Kontrol'nye  pary  podbirayut  iz  podrostkov  s  vysokim   urovnem
intellekta, kotorye nepremenno budut perevedeny v trinadcatyj. Razumeetsya,
ih ne razluchayut...
     - Obychno oni rasstayutsya sami, - tiho skazal Prinimayushchij Resheniya. -  YA
sam byl v takoj pare.
     ZHguchee, nesterpimoe predchuvstvie bedy obozhglo Dimu. On skazal:
     - Gel iz etoj pary sejchas v trinadcatom...
     - Veroyatno... Proverit'?
     - YA znayu i tak. Dom trista sem'desyat pyat'-dvenadcat'.
     - Nu, i chto?
     - Ee nado najti... Net, luchshe po-drugomu... YA sam dolzhen byt' tam.  I
bystree! |to mozhet ploho konchit'sya!
     Kazhetsya,  oni  ponyali...  Tot,  samyj  pozhiloj,  zasheptal  chto-to   v
malen'kij peredatchik. Srazu zhe v zal vbezhali neskol'ko sovsem eshche  molodyh
rebyat v forme. Teper' Dima smotrel na  nih  drugimi  glazami...  Vyslushali
neponyatnye slova prikaza i ischezli, vskinuv v  znak  soglasiya  kisti  ruk,
otvetiv chto-to nerazborchivoe...
     Dima shel za Prinimayushchim Resheniya, pytayas' razobrat'sya v ego zhestah, vo
vzvolnovannoj intonacii. On opyat' poteryal znanie yazyka.





     Doma  pohodili  na  krasochnye  nagromozhdeniya   ogromnyh   plastikovyh
puzyrej. Oni  byli  svobodno  raskidany  po  storonam  neshirokoj  betonnoj
dorogi, tyanushchejsya vdol' takoj zhe neshirokoj i spokojnoj rechushki.
     Tiri probiralsya ot doma k  domu,  slovno  ego  velo  shestoe  chuvstvo.
Smotrel nomer i shel dal'she. Bylo tiho, ego nikto ne  presledoval.  Perejdya
goryachuyu, gladkuyu lentu dorogi,  on  okazalsya  pered  yarkim  svetlo-rozovym
domom.  K  nemu  vela  tropinka,  porosshaya  nizkoj  zhestkoj  travoj.  Tiri
oglyadelsya i medlenno podoshel k domu.
     Nad dver'yu cherneli krupnye cifry. Trista sem'desyat pyat' - dvenadcat'.
     - Gel...
     On podbezhal k dveri, udaril v nee. Neozhidanno legko dver'  skol'znula
v storonu.  Vnutri  byla  prohladnaya,  bezlyudnaya  tishina.  Slabo  svetilsya
potolok, osveshchaya malen'kuyu komnatu s ryadami  zakrytyh  dverej  i  nizkimi,
shirokimi shkafami, razdelyayushchimi eti dveri. Tiri podoshel  k  odnoj,  naugad,
stvorki myagko raskrylis'. Prostornaya komnata s  ogromnym,  vo  vsyu  stenu,
oknom, vsya zastavlennaya neponyatnoj mebel'yu. Tiri obvel ee vzglyadom, slovno
nadeyas', chto gde-to v uglu szhalas' malen'kaya, bezzashchitnaya figurka v  serom
kombinezone.
     Za ego spinoj  poslyshalis'  shagi.  Tiri  obernulsya.  Odna  iz  dverej
skol'znula   v   storonu,   i   on   uvidel   devushku.   Ej    bylo    let
shestnadcat'-semnadcat', ne bol'she;  v  svobodnoj  beloj  bluzke,  korotkoj
yubke, s dlinnymi kashtanovymi volosami, svobodno padayushchimi  na  plechi,  ona
kazalas' sovsem neznakomoj. I lish' glaza ostalis' prezhnimi...
     - Gel!
     - Tiri!
     Oni  metnulis'  drug  k  drugu.  Tiri  obnyal  ee,   poproboval   dazhe
pripodnyat', kak delali parni v Lagere, no u nego ne hvatilo sil. Oni  chut'
otstranilis', zamerli nelovko, s odnoj  i  toj  zhe  smushchennoj  ulybkoj  na
licah.
     Tiri hotel chto-to sprosit', ostorozhno kosnulsya ee shcheki, no peredumal.
"Nevazhno. Vse nevazhno. Ona moya, tol'ko moya. Braslet na aktivnom  rezhime...
Budem probivat'sya napryamik.  Hvatilo  by  energii...  A  Dima  s  Archi  ne
malen'kie, dojdut sami". Na vsyakij  sluchaj  on  eshche  raz  kosnulsya  knopki
aktivnogo rezhima, i braslet poslushno mignul zelenym.
     - Idem, Gel. U nas malo vremeni.
     Ona provela ladon'yu  po  ego  licu,  vz容roshila  volosy,  sovsem  kak
ran'she...
     - Kakoj ty stal vzroslyj,  Tiri.  A  ya  tebya  vse  vspominala  robkim
mal'chishkoj.
     - Ty tozhe izmenilas', Gel. No eto i pravil'no. Idem.
     - Postoj! - V ee glazah mel'knul ispug. - Ty zhe byl u naruzhnikov! A ya
sovsem rasteryalas'... Kak ty zdes' okazalsya? Da, pravil'no,  peredavali...
Nalet na shestoj, zahvachennyj magnitoplan... Tebya zhe  ub'yut,  Tiri!  Glupyj
mal'chishka!
     Ona potyanula Tiri za ruku.
     - Za toboj gonyatsya? CHto ya govoryu, konechno... YA tebya spryachu,  a  potom
my s Rosom pomozhem tebe ujti...
     - Gel! - Tiri chut' bylo  ne  rassmeyalsya.  -  Oni  nichego  s  nami  ne
sdelayut, pover' mne. YA sil'nee, i u menya  est'  nastoyashchie  druz'ya.  Poshli,
Gel. CHerez polchasa budem v transportnom centre.
     - Tebya ub'yut!
     - Nas nikto ne smozhet ostanovit'. Ty ne verish'?
     Gel molchala. Potom tiho proiznesla:
     - Kazhetsya, uzhe veryu. Esli ty prishel syuda... Zachem ty prishel, Tiri?
     - Zachem ya prishel? - |to bylo slovno udar v spinu. I  nikakoj  braslet
ne mog ego zashchitit'...
     - U tebya krov' na shcheke.
     On opustil golovu, mashinal'no provel ladon'yu, vzglyanul:
     - |to moya krov'. V lesu, o vetku...
     - No byla i chuzhaya?
     - Da, - on proiznosil eto slovo dolgo, celuyu vechnost', on uspel snova
prozhit' mesyac v Lagere, i projti  dvazhdy  pustynyu,  i  napast'  na  shestoj
Gorod, i brosit' pogibshego  Garta,  i  v  tihom,  priruchennom  lesu  ubit'
dezhurnogo. On snova ros  v  chetyrnadcatom  detskom  centre  i  nosilsya  po
sportivnomu zalu tret'ego Goroda,  i  s  lyubopytstvom  smotrel  na  svoego
novogo soseda, poka ne vspomnil, chto ego zovut  Gel,  i  oni  uzhe  uchilis'
vmeste. I gruppu tasovali kazhdye polgoda, a oni vse ostavalis'  vmeste,  i
nachali, ne sgovarivayas', ulybat'sya drug drugu po utram... I on  eshche  uspel
pervyj raz kosnut'sya gubami ee lica, ne ponimaya, otkuda  ono  prishlo,  eto
dvizhenie, i lish' togda slovo bylo proizneseno polnost'yu.
     - Da.
     I ego udarili vtoroj raz, tem zhe slovom, tol'ko na etot  raz  gnevno,
vozmushchenno.
     - Zachem?!
     - Oni zhe obmanyvali nas! Izdevalis'  nad  nami!  Oni  ne  davali  nam
lyubit'!
     - Kak raz nam oni davali eto delat'. Ty nichego ne ponimaesh'...
     - Oni razluchali nas!
     - Nas nikto ne razluchal, razve chto naruzhniki.
     - Gel! CHto s toboj, Gel? Neuzheli ty ne  ponimaesh',  ved'  etot  ryzhij
Dezhurnyj...
     - Ne govori tak o Rose!
     - O Rose?
     - Da. On menya lyubit.
     Slova zastrevali  na  yazyke,  oni  byli  shershavymi  i  tyazhelymi,  kak
bulyzhniki, i takimi zhe nenuzhnymi, no Tiri vse-taki vytolknul ih:
     - A... ty? Ty tozhe?
     - Da.
     Tiri popytalsya vzyat' Gel za ruku, no ona otstranilas'.
     - Gel, neuzheli ty vse zabyla? Pomnish', kak my s  toboj  klyalis'  drug
drugu, chto ne  zabudem,  nikogda  ne  zabudem...  A  potom  poyavilsya  etot
ryzhij... Ros... i menya uveli. Ved'  my  lyubili  drug  druga!  Neuzheli  vse
ischezlo, Gel?
     Na mgnovenie v ee glazah promel'knulo chto-to prezhnee. Serye  steny  i
holodnyj svet vtorogo Goroda. Na mgnovenie... I snova  v  ee  glazah  bylo
solnce, zheltoe, kak volosy Rosa, i goluboe nebo...
     - Ty nichego ne znaesh', Tiri. Nas prosto zastavili polyubit'.  |to  byl
eksperiment, Tiri. A zastavit' polyubit' nel'zya. Ty horoshij, i ya nichego  ne
zabyla. No ty drug, i ne bol'she. Ponimaesh'?
     - No ya zhe lyublyu tebya, pri chem tut eksperiment...
     -  |to  tebe  kazhetsya.  Prosto  nam  nekogo  bylo  bol'she   polyubit'.
Ponimaesh'?
     - CHush'! - Tiri  shvatil  Gel  za  plechi,  potryas.  -  Mne  bylo  kogo
polyubit'! No ya pomnil tebya! YA ubil, ya by snes vse  Goroda,  chtoby  uvidet'
tebya, i rasstrelyal by vseh Dezhurnyh. Mne  bylo  bol'no  i  strashno,  no  ya
govoril sebe: Gel menya zhdet, ej eshche huzhe, ya  dolzhen  vse  vyderzhat'.  I  ya
vyderzhal vse! Ty dazhe ne predstavlyaesh', skol'ko lyudej pomogali  mne  najti
tebya! Gart umiral na vokzale shestogo, a sam govoril mne,  chto  u  nas  vse
budet horosho. U nas s toboj, ponimaesh'? A sejchas Dima i Archi gde-to ryadom,
mozhet byt', im nuzhna moya pomoshch', a ya ne mogu sdelat' shaga... Ochnis', Gel!
     - Esli by ty vernulsya ran'she, Tiri... - v ee glazah stoyali  slezy.  -
Esli by ty vernulsya ran'she... YA, pravda, ne vinovata.  YA  hotela  by  tebya
polyubit' snova, no ne mogu. Ros, on ochen' horoshij...
     - Ros - negodyaj! Oni zhe nas v zhivotnyh prevrashchayut,  oni...  oni...  -
Tiri zadohnulsya svoimi slovami, zamolchal.
     - Net, Tiri. Esli chelovek zhivet v trinadcatom,  znachit,  on  zasluzhil
eto... Ty zhe umnyj, Tiri, ty dolzhen popast' syuda po-drugomu...  Sdajsya!  YA
pomogu tebe, i Ros pomozhet! Tebya prostyat, i...
     Tiri rvanul Gel, ona upala, i on pochti potashchil ee k vyhodu.
     - Ty bol'na, Gel! Tebya obmanuli... YA vse ravno tebya ne broshu, na vole
ty pridesh' v sebya...
     Ona byla nenamnogo slabee i vyrvalas' iz ego ruk. S zhalost'yu i toskoj
posmotrela na Tiri.
     - Kakoj ty glupyj... Vse-taki ostalsya takim zhe... Nikogda my s  Rosom
ne rasstanemsya.
     Tiri otstupil k stene. Posmotrel na Gel v upor, pokachal golovoj.
     - |to ne ty, Gel. YA, vidno, oshibsya. |to ne ty. Ty ne takaya.
     Gel vzdohnula:
     - YA dejstvitel'no ne takaya, kakoj ty menya predstavlyal. Davno  uzhe  ne
takaya. Tebe pomoch' ujti?
     - Mne ne nuzhna pomoshch'.
     S  legkim  hlopkom  raskrylas'  vhodnaya  dver'.  Ryzhevolosyj  molodoj
muzhchina uverenno zashel v dom, shchuryas' so sveta, vzglyanul na Gel.
     - Pochemu zablokirovana dver'? Ty  chto,  ne  znaesh',  chto  tvoritsya  v
gorode? |ti naruzhniki obnagleli do predela. A, chert!
     On  toroplivo  vyrval  iz-za  poyasa  dlinnyj,  tusklo   otsvechivayushchij
pistolet.
     Tiri ne dvigalsya. "Braslet na aktivnom rezhime. Pust'. Pust'..." Stvol
smotrel emu pryamo v lico.
     - Ne nado, Ros! |to zhe Tiri? Ty  obeshchal!  -  Gel  metnulas'  k  nemu.
Byvshij Dezhurnyj shestnadcatogo sektora obnyal ee i nadavil na spusk.


     Zdes' vse bylo kak  prezhde.  I  zheltye  barhany,  i  obgorelyj  ostov
spasatel'noj shlyupki. I snova oni stoyali vtroem i  smotreli  v  bezmyatezhnuyu
golubiznu neba.
     Dima nazhal na knopku sopryazheniya brasleta eshche chas nazad. I s  teh  por
komp'yuter zashchitnoj sistemy vel nepreryvnuyu svyaz' so spasatel'nym korablem.
Podaval peleng, soobshchal chto-to. I ne reagiroval na Dimkiny  voprosy.  Lish'
neskol'ko minut nazad vysvetil na ekrane obratnyj otschet vremeni.
     - Uzhe skoro. Ostalos' dvenadcat' minut, -  ni  k  komu  konkretno  ne
obrashchayas', skazal Dima.
     Archi potoptalsya na meste:
     - Dima, tebya v Lagere vse vspominayut... Taya popravilas'...
     - Horosho, - on ne srazu ponyal, chto Taya - eto devchonka, kotoruyu zadelo
vzryvnoj volnoj. Uragan, vzryv... |to bylo tak daleko...
     - Starshij rassprashival...
     - Kak on?
     - Nichego, - Archi pozhal plechami. - Govorit, chto ne verit Dezhurnym...
     - A ty?
     - Ne znayu, Dima...
     - So vcherashnego dnya oni prekratili tasovku. |to ne tak uzh malo.
     Nebo nad golovoj bylo, kak obychno, chistym. No Dima znal,  chto  gde-to
tam, v vysote, sejchas zavershaet svoj dolgij put'  k  planete  spasatel'nyj
korabl'.  Interesno,  kto  priletit  iz  kosmoshkoly?   Razumovskij?   Dima
otchetlivo, s fotograficheskoj yasnost'yu, vspomnil ego lico na  posvyashchenii  v
kursanty. Razumovskij togda podnyal nad golovoj malen'kuyu knizhechku  Ustava,
poderzhal sekundu, opustil. I skazal sovsem  tiho:  "Ne  zabyvajte  odnogo,
rebyata. Kazhdaya strochka zdes' napisana krov'yu. I ochen' chasto -  ne  nashej".
Ne nashej.
     Dima posmotrel na Archi, na Tiri. "Da, ubival ne  ya.  Vy  stali  moimi
rukami. Vy nazhimali na  spuskovye  kurki.  YA  lish'  chut'-chut'  vam  pomog.
CHut'-chut'". I v kotoryj uzhe raz on porazilsya tomu, chto  ne  oshchushchaet  svoej
viny. Ni za odin shag. Slovno nikto ne byl vinoven ni v chem v etoj  dolgoj,
dvuhmesyachnoj zhizni. Slovno kazhdyj byl prav.
     - Dima...
     On posmotrel na Tiri.
     - Skazhi svoim, chto eto ya vo  vsem  vinovat.  Pust'  nakazhut  menya.  YA
hotel, chtoby tot paren' umer! I Rosa ya tozhe... hotel...
     - Mashina nikogda ne delaet neispravimyh  postupkov  srazu.  Ona  daet
shans... V vide paralizuyushchego zaryada...
     "A mne shansa ne budet. Menya nakazhut ne mashiny. Da  menya  i  ne  budut
nakazyvat'..."
     - Pust' luchshe menya...
     - Menya ne budut nakazyvat', Tiri.
     - Ne budut?
     - Net.
     "YA pojdu po plitam kosmodroma pryamo k shkole. A iz vseh okon  na  menya
budut smotret' kursanty. Molcha, ne dvigayas'... U dverej svoego  korpusa  ya
uvizhu chemodanchik s veshchami, a sverhu - diplom inzhenera. Vot i  vse.  YA  eshche
postoyu nemnogo, a iz okon budut vse tak zhe smotret' na menya, i veter budet
gonyat' po dvoru suhie list'ya i obryvki bumagi. Potom ya ujdu".
     On podnyal golovu, starayas' razglyadet' sredi seryh skal bashnyu  vtorogo
Goroda. Net, daleko...
     "Zemlya pomozhet. Projdet pyat', desyat' let, i oni vyjdut  naruzhu.  Vse.
Oni nikogda ne budut ravny i odinakovy, oni vse raznye:  umnye  i  glupye,
krasivye  i  nekrasivye,  schastlivye  i  neschastnye.  Oni  stanut   prosto
lyud'mi...  Tak  chto  zhe,  vyhodit,  Dezhurnye  byli  pravy?  Oni  sohranili
civilizaciyu...  Da,  pravy.  Po-svoemu.  I  naruzhniki   po-svoemu   pravy.
Navernoe, i ya tozhe..."
     On ulybnulsya.  I  posmotrel  v  nebo,  gde,  obrastaya  sverlyashchim  ushi
svistom, rosla tusklaya, raskinuvshaya ostrye kryl'ya tochka.
     - Vot i vse... Archi, Tiri...
     Oni vzglyanuli drug na druga. Archi kivnul, otvodya glaza, prosheptal:
     - Ty nas ne zabyvaj...
     Dima ulybnulsya. Krepko szhal protyanutye emu ruki. I,  ne  oglyadyvayas',
poshel vpered, k malen'komu, myagko zavisshemu nad  peskom  korablyu.  Staryj,
mnogoe povidavshij trudyaga kosmosa. Obgorelyj keramit, potusknevshie dyuzy...
A on videl ne tol'ko ego. On videl tysyachi korablej, korabli  vseh  planet,
bol'shie i malen'kie, te, v kotoryh on letal, i te, v kotoryh  uzhe  nikogda
ne poletit.
     Lyuk korablya raskrylsya pered nim. SHirokij, udobnyj lyuk.  Passazhirskij.
No pered tem, kak shagnut' v nego, on obernulsya i vskinul ruki. Dve figurki
vdali otvetili tem zhe zhestom. I on kriknul,  kriknul  to,  poslednee,  chto
dolzhen, obyazan byl im skazat', kriknul, to li dokazyvaya, to li napominaya:
     - Fet regel! Fet!

Last-modified: Tue, 17 Aug 1999 14:28:37 GMT

Ocenite etot tekst: