Ocenite etot tekst:


---------------------------------------------------------------
     Toon Tellegen. "Mijn avonturen door V. Swchwrm"
     Copyright Toon Tellegen
     Copyright YUrij SHarshov, perevod s niderlandskogo (y_sharshov@hotmail.com)
     Date: 25 Feb 2006
---------------------------------------------------------------


     Toon Tellegen "V. SHvmbr: Moi Priklyucheniya" 
     (http://www.boekbesprekingen.nl/cgi-bin/boek.cgi?boek=649252">Toon
Tellegen. Mijn avonturen door V. Swchwrm)




     Predislovie.
     Glava 1. Odnazhdy ya zahotel stat' pisatelem...
     Glava 2. Odnazhdy utrom...
     Glava 3. Odnazhdy na den' rozhdeniya...
     Glava 4. Na okraine nashego goroda...
     Glava 5. |to sluchaj priklyuchilsya so mnoj...
     Glava 6. Odnazhdy ya poteryal mamu i papu...
     Glava 7. Odnazhdy noyabr'skim utrom...
     Glava 8. Moj dedushka...
     Glava 9. Odnazhdy ya posh£l na plyazh...
     Glava 10. Inogda mne kazhetsya...
     Glava 11. Byl obychnyj osennij den'...
     Glava 12. Odnazhdy nash uchitel' sprosil...
     Glava 13. Odnazhdy ya poluchil pis'mo...
     Glava 14. Odnazhdy vse perestali umirat'...
     Glava 15. Odnazhdy ya sh£l po ulice...
     Glava 16. Odnazhdy ya stal znamenitym...
     Glava 17. Odnazhdy mne zahotelos' byt' schastlivym...
     Glava 18. Odnazhdy, letnim, t£plym dn£m...
     Glava 19. Odnazhdy ya reshil vlyubit'sya...
     Glava 20. Odnazhdy nash uchitel' nachal vo vs£m somnevat'sya...
     Glava 21. Odnazhdy k nam v shkolu prish£l pisatel'...
     Glava 22. Odnazhdy moj dedushka zabolel...
     Glava 23. Odnazhdy menya vyzvali k Koroleve...
     Glava 24. Odnazhdy ya sidel za stolom i pisal ocherednoj rasskaz...




     V etoj knige opisany moi priklyucheniya.
     Koe-chto iz etogo dejstvitel'no proizoshlo so mnoj, koe-chto ya vydumal.
     YA  dumayu,   pridumannye   priklyucheniya  sovsem   ne  huzhe   priklyuchenij,
proisshedshih na samom dele.
     V etoj knige ya ispol'zuyu psevdonim  V. SHvmbr. Mne by ne hotelos', chtoby
kto-nibud' uznal, kto ya na samom dele.
     Poetomu vseh  drugih  geroev  etoj knigi  ya  tozhe  sdelal neuznavaemymi
(vseh, krome Korolevy).
     |to moya pervaya kniga.
     YA nadeyus', chto ona ostavit glubokoe vpechatlenie.
     Inache poluchitsya, chto ya zrya e£ napisal.

     V. SHvmbr












     Odnazhdy ya zahotel stat' pisatelem.
     YA  podumal: esli ya kazhdyj den' budu pisat' odnu stranicu, togda  kazhdyj
god u  menya budet poluchat'sya tolstaya kniga v 365 stranic, a v visokosnyj god
azh v 366 stranic. |togo mne kazalos' dostatochno dlya pisatelya.
     Mne hotelos' pisat'  interesnye knigi, no v to zhe  vremya  vazhnye knigi.
Togda lyudi,  prochitav moi knigi, stanut veselee i prekratyat vesti  vojny ili
sovershat' prestupleniya. I, po vozmozhnosti, vse bol'nye budut vyzdoravlivat'.
     Proshlo dovol'no mnogo vremeni, prezhde  chem ya sel  za svoyu pervuyu knigu,
potomu  chto  mne  hotelos'  najti  osobennoe   pervoe   predlozhenie.   Takoe
predlozhenie,  ot  kotorogo   lyudi  by  popadali.  Dazhe  v  gryaz',  esli  tak
poluchilos', chto oni chitali moyu knigu na ulice, pod zontom, vo vremya dozhdya.
     U  menya uzhe bylo poslednee predlozhenie. Ego  ya srazu pridumal: "I togda
posh£l sneg".  Zatem - nebol'shaya chertochka  v seredine  stroki  i  mo£ imya: V.
SHvmbr.
     Kazhdyj den' posle  shkoly  ya  sidel  za svoej  tetradkoj  (ochen' tolstoj
tetrad'yu s gladkoj ch£rnoj oblozhkoj i krasnym koreshkom, kotoruyu mne  podarili
na  den'  rozhdeniya),  no  ya  nichego ne mog  pridumat'. Ili luchshe skazat':  ya
pridumyval  koe-chto, no nichego takogo, ot chego by dazhe ele stoyashchij na  nogah
chelovek mog by upast'.
     Esli by ya byl doktorom, inogda  dumal ya, ya by uzhe spas sotnyu  lyudej  ot
smerti. Zachem  tol'ko  ya zahotel stat' pisatelem!  I  vs£ zhe ya  etogo  ochen'
hotel.  YA  stuknul sebya  po zhivotu. "Oj", - ojknul ya. Mne  sovsem ne bol'no,
podumal ya. No vs£ zhe mne bylo bol'no.
     Prosh£l god, a u menya bylo lish' odno poslednee predlozhenie.
     Mozhet, mne  stat' kem-nibud' drugim, dumal ya. Net. Upast' duhom nikogda
ne pozdno. |to verno.
     Proshedshij god, za kotoryj ya nichego ne napisal, ya nazval godom nol'. Vot
teper' pora po-nastoyashchemu stanovit'sya pisatelem.
     YA glyanul na svoyu tetrad'.
     A  chto  esli  mne  sdelat'   iz   togo  poslednego  predlozheniya  pervoe
predlozhenie. Posmotrim, chto poluchitsya...
     YA napisal:

     Posh£l sneg.
     Mir...

     U menya uzhe bylo pervoe slovo iz vtorogo predlozheniya. Potomu chto,  eto -
imenno to, o ch£m dolzhna byt' moya kniga. O mire.
     Mir  tresnul. Mir  zadrozhal.  Mir sodrognulsya. Mir raskachivalsya  tuda i
syuda. Mir shipel i svistel.
     Mir chto-to dolzhen delat'. No chto?
     YA pogryz ruchku i posmotrel v potolok.
     Potom ya vs£ zacherknul - dazhe pervoe predlozhenie - i vyrval stranichku iz
tetradi.
     |to vs£ eshch£ byl god nomer nol'. 31-e dekabrya nulevogo goda.
     Zavtra ya nachnu stanovit'sya pisatelem.












     Odnazhdy utrom ya prosnulsya i odelsya.
     Po domu hodili dva neznakomyh cheloveka i govorili chto-to neponyatnoe.
     - Kto vy? - sprosil ya.
     - SHama i SHapa, - otvetili oni.
     V takom otvete ne  bylo nikakogo  smysla, no ya reshil poka bol'she nichego
ne sprashivat'.
     Na  zavtrak  byli  kakie-to strannye  suhie  korki,  namazannye chem-to,
pohozhim na sladkuyu gryaz'.
     - SHvego shobrogo, - skazali SHama i SHapa.
     Na  vsyakij sluchaj ya kivnul i  vyshel  na  ulicu. Tam  ya uvidel  lyudej  s
mashinami na spine, a  na derev'yah  peli begemoty ili kakie-to drugie  zveri,
ochen' na nih pohozhie.
     YA obradovalsya. YA davno hotel, chtoby vs£ vokrug stalo sovershenno drugim.
Bol'shinstvo lyudej tozhe byli dovol'ny, potomu chto raspevali vo vs£ gorlo.
     YA  sh£l mimo magazina s odezhdoj. "VS³  BESPLATNO",  -  bylo napisano  na
stekle.
     YA posmotrel na  vitrinu. Na kazhdoj kurtke visela etiketka "Novaya zimnyaya
kurtka: besplatno". Pri vhode stoyal chelovek.
     - Vse kurtki besplatnye? - sprosil ya.
     - Da, -skazal on.  - Esli  hochesh'  za chto-nibud'  zaplatit', ty  dolzhen
pridti 10-go sentyabrya. No togda tebe sleduet pospeshit'.
     YA kivnul i posh£l dal'she.
     - Ty hochesh' kurtku? - kriknul muzhchina mne vsled.
     - Net, - otvetil ya.
     - CHto znachit, net?! Ty hochesh' kurtku! - zakrichal on. |j! Rebyata!
     Dvoe  mal'chishek vyskochili na ulicu, prygnuli na menya, prizhali k zemle i
nadeli na menya kurtku.
     - Oj! - krichal ya. - YA ne hochu kurtku!
     - |to besplatno! - skazali oni ugrozhayushche. - Ponyal?
     Oni vstali, otryahnulis' i vernulis' v magazin.
     YA lezhal v gryazi.
     - Tebe ochen' id£t eta novaya kurtka, - skazal prodavec. On vs£ eshch£ stoyal
u dverej i pomahival pistoletom.
     YA vstal i posh£l dal'she.
     - Kurtki! Razbirajte novye kurtki! - vremya ot vremeni krichal prodavec i
strelyal v vozduh.
     Lyudi s ispugannymi licami pospeshno razbegalis'.
     Mne stalo zharko, no ya ne osmelivalsya snyat' kurtku.
     Vdrug kto-to  robko kosnulsya  moego  plecha.  |to  byl malen'kij siyayushchij
muzhchina.
     - Mozhno pokazat' tebe dorogu? - sprosil on.
     - Spasibo, ya znayu dorogu, - otvetil ya.
     - Imenno poetomu, -  on  namorshchil svoj lob, gluboko zadumalsya i skazal,
pokazyvaya na vse chetyre storony: - Tebe nuzhno tuda, tuda, tuda i tuda.
     - Hotite kurtku? - sprosil ya.
     - S udovol'stviem, - otvetil muzhichok.
     YA otdal emu svoyu kurtku i posh£l dal'she.
     - Ty pravil'no id£sh', - skazal on.
     Na uglu ulicy  ya  snova uslyshal ego  krik: "Teper' idi nalevo, napravo,
pryamo i nazad. Ufff! Kakaya t£playa kurtka!"
     YA posh£l napravo.
     - Ochen' horosho! - donosilis' kriki malen'kogo muzhichka. - Prekrasno!
     Vdrug na trotuare ya uvidel chto-to bol'shoe i krugloe. YA ostanovilsya.
     Ono myagko pokachivalos' iz storony v storonu i tihon'ko vzdyhalo.
     - Vy zhivoe? - sprosil ya udivl£nno.
     - CHto vy  imeete v vidu?  - sprosilo CHto-to,  hotya ya ne zametil nichego,
pohozhego na rot.
     - Vy, vidimo, ne chelovek, - skazal ya.
     - Ne chelovek? - udivilos' CHto-to. I zadumalos'.
     - Esli by ya bylo chelovekom, kak by ya vyglyadelo? - sprosilo  ono nemnogo
pogodya.
     - Togda by u vas, vo vsyakom sluchae, byla by golova, - otvetil ya.
     - Golova?? - skazalo CHto-to udivl£nno. - A eto priyatno: imet' golovu?
     YA zadumalsya: kak by luchshe otvetit' na etot vopros. Priyatno li mne imet'
golovu? No mne  by e£ tochno ne hvatalo, esli by ona vdrug ischezla. A esli by
u  menya nikogda by ne  bylo  golovy, skuchal by li  ya po nej? |togo ya ne znal
navernyaka.
     - A sami vy chelovek? - sprosilo CHto-to.
     YA  hotel  skazat', da.  No vdrug zasomnevalsya,  yavlyayus' li  ya  vs£  eshch£
chelovekom. YA glyanul v steklo vitriny i uvidel, chto u menya dlinnaya zh£ltaya sheya
s ch£rnymi pyatnami.
     - YA dumayu, chto ya - zhiraf, - skazal ya.
     - Tak-tak , ponyatno, - skazalo CHto-to. - A ya - shnprl i ya umeyu letat'.

     Tyazhelo  pyhtya,  CHto-to  otorvalos'  ot  zemli  i  proletelo   nebol'shoe
rasstoyanie nad trotuarom. CHerez paru  sekund  ono s gromkim shlepkom upalo na
zemlyu.
     - Ura, poluchilos'! - zakrichalo ono.
     - I chto iz etogo? - hmyknul ya.
     No prezhde  chem  ya poluchil otvet, poryv  vetra podhvatil  menya, i ya  sam
poletel nad trotuarom.
     Tol'ko na sleduyushchej ulice ya snova opustilsya na zemlyu.
     Vs£ bylo po-drugomu. Teper' v etom ne bylo nikakih somnenij.
     YA  videl lyudej, kotorye smeyalis'  i tancevali  i v tozhe vremya zayavlyali,
chto oni v beshenstve. YA videl  lyudej, kotorye plakali navzryd i rvali na sebe
odezhdy. |ti sheptali, chto ochen' schastlivy.
     Dorozhnye  znaki  pozvolyali samim  voditelyam  reshat',  kto  komu  dolzhen
ustupat' dorogu. Svetofory  migali sinim,  belym,  korichnevym  i  fioletovym
svetom, i kazhdyj raz v drugom poryadke.
     Na  zdanii  shkoly bol'shimi  bukvami  byla  napisano:  "Nachal'naya shkola.
Tol'ko dlya starsheklassnikov".
     "Parizh - stolica Brazilii", - donosilsya  iz okna  golos devochki. "Ochen'
horosho",  -  slyshalsya  v otvet muzhskoj  golos. Pod drugim  oknom  ya uslyshal:
"Dvazhdy  dva  -  vosem'".  Razdalis'  aplodismenty i  zhenskij golos  skazal:
"Velikolepno! Kak ty dogadalsya?"
     Nad kryshami domov letal kakoj-to chelovek. "YA pravil'no lechu na Lunu?" -
sprashival on. "Pravil'no", - krichali  lyudi na ploshchadi.  Sami  oni sobiralis'
pereplyt' na mashine rechku.
     YA posh£l  dal'she. Kogda  ya smotrel v vitriny,  vsyakij  raz mo£ otrazhenie
bylo  chem-to  drugim:   zhirafom,  zhukom,  velosipednym  nasosom,  gigantskoj
perchatkoj, i dazhe moyushchej shch£tkoj.
     YA pochuvstvoval,  chto  progolodalsya,  i tut ogromnyj  tort  upal  mne na
golovu. Luchshe  by eto byl  buterbrod,  podumal ya.  S  zemlyanichnym  varen'em.
"Otkuda nam bylo znat'?" -  propel sverhu hor angelov. Oni protrubili v svoi
trombony i, razocharovannye, skrylis' za oblakami.
     Tort medlenno stekal mne za shivorot.
     |to bylo uzhe slishkom. "Da!" - zakrichal ya.  - "Vy  ne mogli znat'! Nikto
ne mozhet znat' vs£ zaranee!"
     Mne ochen' zahotelos', chtoby vs£ snova stalo obychnym i nikogda bol'she ne
menyalos'.
     No  vdrug ya podumal: chto esli gde-to nachn£tsya vojna, ili kto-to napad£t
na Korolevu, ili moj dedushka vdrug umr£t,  ne rashochu  li ya, chtoby nichego ne
menyalos'?
     |to nuzhno  bylo obdumat': chto mozhet menyat'sya,  a  chto dolzhno ostavat'sya
prezhnim.
     Esli dolgo nad etim dumat', ya uznayu otvet. Togda ya napishu eto  v knige,
chtoby vse  prochitali  i uznali. "Kak  dolzhen  byt' ustroen mir"  - budet ona
nazyvat'sya. Avtor - V. SHvmbr.
     YA otpravilsya domoj. Begemoty s derev'ev ischezli. Snova poyavilis' pticy.
YA bol'she nikogo ne videl s mashinoj na spine. Nikto ne pel, nikto ne letal, i
nigde ne bylo nichego besplatnogo.
     Kogda ya prish£l domoj, mama i papa  uzhe vernulis' s raboty. Vs£ kazalos'
obychnym. No kogda my seli obedat', koe-chto bylo drugim. Na uzhin byl vishn£vyj
puding. My eshch£ nikogda ne eli vishn£vyj puding.
     A eshch£ - moj  dedushka prish£l v  gosti. Posle obeda on  spel  moyu lyubimuyu
pesnyu. YA vsegda plakal, slushaya e£. Ona byla o tom, chto bylo i chto budet.
     V tot den' ya otpravilsya v krovat' namnogo pozzhe, chem obychno.












     Odnazhdy na den' rozhdeniya ya podaril svoemu pape verblyuda.
     Papa medlenno raspakoval ego i kak-to stranno posmotrel na menya.
     - Otkuda eto? - sprosil on.
     YA ne  hotel  etogo  govorit',  potomu  chto  eto  byl  podarok. No  papa
nastaival.
     - Kupil na rasprodazhe, - priznalsya ya.
     - A, - skazal moj papa.
     YA dobavil, chto  teper' emu nikogda ne nuzhno budet  ezdit'  na rabotu na
mashine.
     - |to pravda, - soglasilsya papa.
     - Tak ty sekonomish' benzin.
     Tut na ego lbu poyavilis' morshchiny.  Oni  vsegda  poyavlyayutsya,  kogda on v
ch£m-to somnevaetsya. A somnevaetsya on vsegda!
     - Ne nuzhno  tak  somnevat'sya! - skazal  ya. Dazhe v svoj den' rozhdeniya on
vs£ eshch£ somnevalsya!
     - Horosho, - poobeshchal papa.
     YA  rasskazal,  chto verblyudy ochen'  lyubyat  travu.  Tak  menya  uveryali  v
magazine.  Znachit  pape nikogda bol'she ne prid£tsya kosit' nashu luzhajku,  i u
nego nikogda bol'she ne budet bolet' spina.
     - Da, - skazal moj papa.
     Verblyud udivl£nno posmotrel vokrug i otkusil kusok torta, kotoryj stoyal
na stole.
     Na  sleduyushchij  den' papa  poehal  na rabotu na verblyude. Moya mama  i  ya
pomogli pape i usadili ego mezhdu dvumya  gorbami. No my predupredili,  chto  v
sleduyushchij raz on dolzhen  budet zabirat'sya  sam. My zhe ne  mozhem pomogat' emu
kazhdoe  utro.  "Inache nam nam tol'ko  etim i prid£tsya zanimat'sya", - skazala
mama. Posle obeda papa  priehal domoj. Ego ukachalo, i on pospeshno svalilsya s
verblyuda.
     - On tak raskachivaetsya, - pozhalovalsya papa, s trudom podnimayas'.
     YA  napomnil,   chto  verblyuda  ne  zrya  nazyvayut   korabl£m  pustyni,  i
pointeresovalsya, kak proshla poezdka. Moj papa skazal, chto na nego glazeli.

     - Glazeli... glazeli... nu i chto... - skazal ya. YA ne mog etogo ponyat' i
schital vs£ eto prosto glupost'yu.
     YA vzyal listok bumagi i napisal  slovo  glazet' 10 raz:  glazet' glazet'
glazet' glazet' glazet' glazet' glazet' glazet' glazet' glazet'.
     Potom  ya  poprosil  papu prochitat'  etu  strochku.  Togda i  on perestal
ponimat', chto eto slovo oznachaet.
     Moya  mama  skazala,  chto,  mozhet,  my vtro£m otpravimsya  na verblyude  v
otpusk. K moryu ili vo Franciyu. No papa skazal, chto dolzhen eto obdumat'. "|to
moj verblyud", - zametil on.
     YA ne znayu, kak nazyvaetsya zvuk, kotoryj izdayut verblyudy.  YA nazval  eto
verblyuchaniem. |to  ochen'  priyatnyj zvuk. My  chasto  prosypalis'  ot  nego po
nocham. Verblyud stoyal v sosednej komnate i verblyuchal.
     Moya mama skazala, chto  u nego nostal'giya  po pustyne. A papa dumal, chto
my da£m  emu  slishkom  mnogo  vody. YA zhe uveren, u  verblyuda na  to  -  svoya
prichina, i verblyuchal on ot udovol'stviya.












     Na okraine nashego goroda byl raspolozhen  Park CHelovecheskih Kachestv. Tam
zhili lyudi s opredel£nnymi chertami haraktera.
     V odnoj komnate zhil Dovol'nyj mal'chik, v drugoj - Robkij muzhchina.
     V t£mnoj komnate, skloniv golovu, sidela zhenshchina. Ona byla ZHalostlivaya,
tak bylo napisano na e£ dvernoj tablichke. Ona zhalela ves' mir.
     V sosednej  komnate hodil vzad-vper£d muzhchina  i postoyanno  gryz nogti.
|to byl Nervnyj muzhchina.
     Posetiteli mogli posmotret' vse  komnaty. Oni  udivl£nno kachali golovoj
pri  vide  stol'kih  kachestv.  Mnogie cherty  haraktera  byli  redkimi,  i za
predelami  Parka   Kachestv   pochti  ne  vstrechalis'.  Naprimer,   Ugryumost',
Komichnost', Pokornost', ZHestokost'.
     V 11 chasov  utra Serditomu cheloveku ustanavlivali  novuyu dver'.  Vsegda
sobiralos'  mnogo narodu,  tak kak  vse  hoteli posmotret',  kak on prid£t v
yarost' i vyshibet etu dver'.
     V 12 chasov  rabotniki Parka  vydavali tr£m  Pechal'nym  devochkam  chistye
platochki,  chtoby te mogli vytirat' sl£zy.  Devochki sideli v pustoj komnate s
belymi stenami, plechi ih vzdragivali ot rydanij, a raz v nedelyu oni rvali na
sebe volosy i odezhdu.
     V Parke takzhe zhil Gryaznyj chelovek. Sluzhiteli tri raza v den' navalivali
k nemu v komnatu musor i ob®edki. Oni nikogda za nim ne ubirali. "|to on sam
dolzhen delat'", - govorili oni posetitelyam. No on nikogda etogo ne delal.
     V kanikuly ya chasto hodil v etot Park.
     Snachala  ya  sh£l smotret'  Schastlivogo mal'chika. Tot  sidel na cherdake u
shiroko  otkrytogo okna.  On delal bumazhnye  samol£tiki i puskal ih v  drugie
komnaty, i inogda, esli povez£t, popadal v komnatu Bezuteshnogo cheloveka.
     Pochemu Schastlivyj mal'chik byl schastliv? Vot chto ya hotel znat'!
     No nikto ne mog mne eto ob®yasnit'. Takzhe nikto ne znal, pochemu Serdityj
chelovek serditsya.
     - My tol'ko znaem,  kto oni,  -  govorili sluzhiteli. - No  ne znaem, ot
chego oni takie.
     Inogda  Schastlivyj  mal'chik  smotrel  na  posetitelej  i  ulybalsya.  On
podnimal  povyshe tablichku s  nadpis'yu  Schastlivyj i  pokazyval  na sebya.  On
vsegda byl schastliv.
     Esli by  ya zhil v  etom parke,  kem by ya hotel byt'? Ves£lym? Dovol'nym?
Schastlivym? Net, dumal ya. Nevidimym. YA hotel by byt' Nevidimym.
     YA  hotel by  zhit' v  pustoj  komnate  s tablichkoj na  dveri: "Nevidimyj
mal'chik".
     V 11 chasov utra ya by vezhlivo  otkashlivalsya  i govoril "Ugum!". I bol'she
nichego.












     |to sluchaj priklyuchilsya so mnoj, kogda  ya tak mnogo dumal o chelovecheskoj
zlosti, chto pochti vs£ o nej uznal.
     Odnazhdy ya sh£l po ulice.
     Vot v etom dome carit zlost', podumal ya i ostanovilsya pered sovershenno,
na pervyj vzglyad, obychnym domom.  I vs£ zhe  ya  znal, chto tam zhivut  serditye
lyudi, oni gnevno smotryat drug na druga i yarostno pererugivayutsya. |to ya tochno
znal.
     YA pozvonil v dver'.
     Dver' otkryl muzhchina v majke. On hmuro posmotrel na menya. Za ego spinoj
ya slyshal pronzitel'nye vizgi i  zvuk lomaemoj mebeli. YA skazal: "Ne mogli by
vy nemedlenno prekratit' zlit'sya".
     Muzhchina udivl£nno vskinul brovi i sprosil: "Kto vy takoj?"
     - SHvmbr, - skazal ya, buravya  ego pronizyvayushchim vzglyadom.  - V. SHvmbr. YA
vs£ znayu o zlosti, i ona mne sovsem nadoela.
     - Mne tozhe, - vzdohnul muzhchina.
     - Kto tam? - poslyshalsya vizglivyj zhenskij golos.
     - V. SHvmbr, - skazal muzhchina.
     - CHego on hochet?
     - CHtoby my prekratili zlit'sya.
     - Zlit'sya?
     Ryadom  s  muzhchinoj poyavilas' zhenshchina. Volosy e£ stoyali dybom, a v rukah
ona derzhala nozhku ot stula.
     YA, na vsyakij sluchaj, otstupil na shag.
     No neozhidanno ona obnyala muzhchinu i zakruzhilas' s nim.
     - Togda davaj tancevat', - skazala ona.
     - Horosho, - soglasilsya muzhchina.
     - Dovolen? - posmotreli oni na menya.
     - Da, - otvetil ya i posh£l dal'she.
     Na uglu ulicy besheno vopil muzhchina.  On zadiralsya  k prohozhim i yarostno
pinal fonarnyj stolb.
     YA ostanovilsya i medlenno pokachal golovoj.
     On posmotrel na menya. "Ty dumaesh', mne luchshe prekratit'?" - sprosil on.
     YA kivnul.
     On gluboko vzdohnul i nachal nasvistyvat'. Poluchalos' dovol'no fal'shivo,
no, po-moemu, eto ne tak uzh vazhno.
     YA  povernul  za ugol. V  pervom zhe dome lyudi  gotovilis'  k  vojne. Oni
zaryazhali  ruzh'ya, tochili  nozhi i  pridumyvali uzhasnye rugatel'stva  drug  dlya
druga. Oni hoteli tol'ko odnogo - ubivat'.
     No  kogda ya pozvonil v dver'  i skazal, chtoby oni nemedlenno prekratili
zlit'sya, oni srazu zhe soglasilis'.
     Oni vmeste seli za  stol  i nachali obedat'. I vot ya uzhe  videl, kak oni
smeyutsya, veselo opustoshaya svoi tarelki.
     Postepenno ya vs£ bol'she ponimal, chto takoe yarost' i gnev.
     No  vdrug  neizvestnyj muzhchina  dal mne  podzatyl'nik. YA dazhe  upal  ot
neozhidannosti, kriknuv: "Ne bej menya!" Znachit, ya eshch£ ne vs£ znal o zlosti.
     Mne prid£tsya eshch£ raz horoshen'ko podumat'.
     No nastanet  den', i ya  budu znat' vs£. YA v etom  prosto uveren.  Togda
zlost' ischeznet, utech£t kak  voda iz rakoviny. A ya  zakruchu kran  i  vybroshu
rukoyatku.












     Odnazhdy ya poteryal mamu  i papu. |to  sluchilos' neozhidanno,  sredi  bela
dnya. Oni vdrug prosto ischezli.
     YA  posmotrel  po  storonam,  no ih nigde ne bylo vidno. Gde zhe ya mog ih
ostavit'?
     YA reshil vernut'sya domoj. Oni ved' vs£ vremya byli  poblizosti i spokojno
shli za mnoj sledom.
     YA vosh£l  v dom i stal ih iskat'.  Tak,  chto zhe ya delal segodnya i gde  ya
byl? V sadu, na cherdake...
     YA poiskal v sadu i na cherdake. No i tam ih ne bylo.
     Togda ya snova posh£l na ulicu k tomu mestu, gde vpervye osoznal, chto oni
poteryalis'. Vot bulochnaya, tam ya pokupal pirog.
     YA zash£l vnutr'. "Ne ostavlyal li ya zdes' mamu s papoj?" - sprosil ya.
     - Net, - skazal bulochnik, na vsyakij sluchaj posmotrev pod prilavkom.
     - Net, - povtoril on. - My nichego ne nahodili.

     Tut ya ochen' ispugalsya i posh£l v policiyu.
     YA sprosil, gde u nih Byuro Poteryannyh Lyudej.
     - Sledujte za mnoj, - skazal policejskij.
     My voshli  v komnatu, gde,  opustiv golovy, sideli grustnye lyudi  i tiho
plakali. Kogda ya vosh£l, oni podnyali golovy i s nadezhdoj  posmotreli na menya.
V osnovnom tam byli starichki i starushki, hotya popadalis' i malen'kie deti. U
vseh byli krasnye, polnye sl£z glaza.
     - My  ih  horosho  kormim, - skazal  policejskij.  -  No  vs£-ravno,  ne
ochen'-to priyatno poteryat'sya.
     - Da, - soglasilsya ya.
     Mamy s papoj tam ne bylo.
     - Ostav'te svoj adres, - skazal policejskij.  - Inogda  lyudi  nahodyatsya
cherez neskol'ko dnej. Naprimer, esli  oni  upali kuda-nibud'.  Ili  zastryali
gde-nibud', i nikto ne slyshit ih krikov o pomoshchi.

     Mne bylo ochen' grustno, i ya plakal celymi dnyami.
     YA pomestil ob®yavleniya v gazety i raskleil ih na  vseh stolbah i vo vseh
magazinah.
     No mamu s papoj nikto ne nahodil.
     -  Vs£  projd£t,  ty skoro  vs£ zabudesh',  - skazal  sosedskij mal'chik,
kotoryj nedavno poteryal myachik.
     - O da?? Da?? - voskliknul ya. - YA nikogda ne zabudu! Kak ya mogu zabyt'?
     On ne znal, chto na eto otvetit'.
     YA  sel na zemlyu, opustiv  golovu  na koleni.  Mne nikogda  ne bylo  tak
ploho.
     Poholodalo, i nachalsya dozhd'. Mal'chik skazal, chto pojd£t domoj. YA nichego
ne otvetil i sidel tak do temnoty.

     CHerez nedelyu pozvonili iz policii.
     - Oni nashlis', - skazal policejskij.
     YA pomchalsya v otdelenie.  Policejskij srazu otv£l menya v Byuro Poteryannyh
Lyudej.
     Tam sideli moi mama s papoj. Promokshie i pohudevshie. Oni srazu vskochili
i brosilis' mne na sheyu.
     - Gde zhe vy byli? - voskliknul ya.
     - My poteryalis', - skazali oni.
     -  Kto  zhe vas  nash£l?  - sprosil  ya,  potomu chto  podumal,  chto takogo
chestnogo cheloveka nado by nagradit'.
     - Prohozhij, - otvetili oni.
     - Kakoj  prohozhij? - sprosil ya. No vdrug ya ponyal, chto nichego bol'she  ne
hochu znat'. Mne zahotelos' poskoree ujti otsyuda.
     - Mozhno ya voz'mu ih s soboj? - sprosil ya policejskogo.
     - Da, konechno, - otvetil tot. - |to zhe tvoi roditeli.
     Pravda,  snachala ya dolzhen byl  raspisat'sya  v  poluchenii.  A potom ya ih
zabral.
     Oni shli ryadom so mnoj, i ya reshil nikogda bol'she ne spuskat' s nih glaz.
Teper' oni mogut v etom ne somnevat'sya!
     Tak my vse vmeste otpravilis' domoj.












     Odnazhdy noyabr'skim utrom poteryalsya ya sam, i nikto etogo ne zametil.
     Po doroge v shkolu ya svernul ne na tu ulicu i zabludilsya.
     Dn£m uchitel' pozvonil moim pape s mamoj i sprosil, ne zabolel li ya.

     - Net. On ne zabolel, - otvetil moj papa i posmotrel na mamu.
     - Ego net, - prosheptala ona.
     - Ego net, - skazal papa.
     - Ponyatno, - skazal uchitel'.
     CHerez  paru  dnej zash£l  sosedskij mal'chik  i  sprosil, ne vyjdu  li  ya
pogulyat'. No moya mama skazala, chto menya net uzhe paru dnej.
     - Kogda on vern£tsya? - sprosil mal'chik.
     Mama otvetila, chto etogo ona ne znaet. "On poteryalsya", - ob®yasnila ona.
     - Ponyatno, - skazal mal'chik.

     Na sleduyushchij  den' mama  etogo mal'chika vstretila moyu mamu v bulochnoj i
sprosila: "Vash syn nash£lsya?"
     - Net, - otvetila moya mama.
     - Gde zhe on mozhet byt'?
     - My ne znaem, - skazala moya mama. - My ne znaem, gde on mozhet byt'.
     -  Vy  obrashchalis' v  Byuro  Poteryannyh Lyudej? -  sprosila  mama  drugogo
mal'chika.
     - Net, - otvetila moya mama. - Spasibo, chto podskazali.
     No mama s papoj nikuda ne obratilis' nasch£t menya, potomu chto u nih bylo
stol'ko del, chto oni sovsem ob etom zabyli.
     A potom obo mne uzhe nikto ne sprashival.

     Na rozhdestvenskij uzhin prish£l moj dedushka.
     - Mne kazhetsya, - skazal on, kogda vse uselis' za stol, i moj papa nachal
razlivat' tomatnyj sup, - u menya byl vnuk... Ego zvali V...
     Vnimanie moego papy bylo polnost'yu pogloshcheno  supom.  Inache by on nalil
sup mimo tarelok.
     A  mama zadumalas' i skazala: "Da-da,  kazhetsya,  V... Teper', kogda  Vy
napomnili...".
     - |to byl moj  lyubimyj  vnuk,  - dobavil moj  dedushka i pot£r salfetkoj
glaza.
     - Da, - moya mama namorshchila lob i gluboko zadumalas'.
     No posle etogo ona menya uzhe ne vspominala.
     Moj papa eshch£ nedelyu hmurilsya i  chesal v zatylke, no vskore i on uzhe  ne
vspominal obo mne.
     Esli kto-to nazyval mo£ imya - V. SHvmbr - togda oni pozhimali plechami.
     - V. SHvmbr? |to imya nam nichego ne govorit.
     - Vash syn...
     - Nash syn? Net. Vy, dolzhno byt', oshibaetes'.
     Oni zabyli menya.

     Nigde ne bylo  moego pamyatnika, tak kak  ya  nikogda ne sovershal  nichego
geroicheskogo.  V chest' menya ne nazvali ni goroda,  ni reki, ni  samol£ta, ni
sorta konfet. YA ved' nichego ne otkryl i nichego ne izobr£l.  Dlya etogo ya  byl
eshch£ slishkom molod.
     YA ischez bez sleda.
     Interesno, esli ya vdrug  snova  poyavlyus', najd£tsya li  hot' kto-nibud',
kto menya vspomnit i budet rad moemu vozvrashcheniyu?

     |to  istoriyu ya pridumal, no ochen' chasto predstavlyal, chto ona  sluchilas'
na samom dele.












     Moj dedushka - ochen' staryj i ne hochet bol'she zhit'.
     Po-moemu, eto ochen' stranno. Razve emu ne hochetsya uznat', chto  budet  s
nashim mirom? I so mnoj? Razve emu ne hochetsya ispytat' novye priklyucheniya? Ili
poprobovat' chto-nibud' vkusnoe?
     Mne kazhetsya, eto uzhasno.
     No moj dedushka tak ne  dumaet.  "Moya zhizn' byla  prekrasnoj", - govorit
on. Kak budto  ona ne mozhet byt' eshch£ prekrasnee! |to zhe vsegda vozmozhno. YA v
etom prosto uveren.

     Odnazhdy moj dedushka posh£l pogulyat'.
     On sh£l medlenno, opirayas' na svoyu palochku. V  parke on sel na skamejku.
Skvoz'  vetvi derev'ev probivalis' solnechnye luchi. Nad ego golovoj vorkovali
golubi. Dedushka zadremal.  On vsegda lyubil podremat'. Inogda on mog  dremat'
chasami.
     Kogda dedushka prosnulsya - s nim ryadom kto-to sidel.

     - Dobryj den', - skazal dedushka.
     - Dobryj den', - otvetil neznakomec.
     - YA, navernoe, zasnul, - priznalsya moj dedushka.
     - YA tak i podumal, - skazal neznakomec.
     Oni pomolchali, ne znaya, o ch£m govorit' dal'she.
     CHerez nekotoroe vremya moj dedushka skazal: "Menya zovut F.SHvmbr. A Vas?"
     - Razve Vy ne vidite? - sprosil neznakomec.
     Moj dedushka posmotrel povnimatel'nej.
     I togda on uvidel.
     Neznakomec  sidel, nizko  skloniv  golovu.  Na n£m  byl dlinnyj dyryavyj
plashch. Lica ne bylo vidno pod ch£rnym kapyushonom. Ryadom stoyala kosa.
     U moego  dedushki byla kartina s izobrazheniem etogo neznakomca. |to byla
Smert'.
     - Vy prishli za mnoj? - sprosil moj dedushka.
     - A Vy etogo hotite?

     Moj dedushka vzdohnul. "Nakonec-to", - podumal on.
     No  v  etot  moment  v ego mysli na  goryachem  belom  kone  vorvalsya ya i
zakrichal, razmahivaya flagom: "Ponchiki! Zamok prividenij! Saharnaya vata!"
     - Net, ne hochu, - skazal moj dedushka.
     - Pochemu? - sprosila Smert'.
     - Ponimaete, - skazal moj dedushka, - u menya est' vnuk, V. SHvmbr. Vy ego
znaete?
     - Net, ego ya ne znayu, - priznalas' Smert'.
     - YA hotel by eshch£ raz svodit' ego v luna-park, - skazal moj ded.
     - O, da, - skazala Smert'. - |to ser'£znaya prichina.
     I oni poproshchalis'.

     Smert',  s kosoj na pleche, poshla  po  t£mnoj  ulice, zaglyadyvaya v  okna
domov. Moemu dedushke stalo lyubopytno, i on posh£l sledom.
     - Kto-nibud' tut hochet umeret'? - krichala Smert' vremya ot vremeni.
     - Net, ne segodnya, - krichali lyudi v otvet.
     Vdrug Smert' nahmurila svoi ch£rnye brovi, otkryla  dver' i voshla v odin
iz domov. "Prishlo vashe vremya", - skazala ona.
     Teper' moj dedushka znal dostatochno i svernul na druguyu ulicu.

     Na  prazdnik  Korolevy my poshli v luna-park. Vdvo£m s dedushkoj.  My eli
ponchiki i ledency, i ya katalsya na vseh attrakcionah.
     Potom ya sprosil: "Na sleduyushchij god my snova pojd£m v park?"
     - Da, - otvetil moj dedushka.
     - Ty obeshchaesh'? - sprosil ya.
     - Da, obeshchayu, - skazal on, torzhestvenno podnyav dva pal'ca.












     Odnazhdy ya posh£l na plyazh.  Byl t£plyj letnij den'. YA otosh£l v  bezlyudnoe
mesto, soorudil iz kuchki peska nebol'shuyu gorku i uselsya poudobnee.
     Vdali shurshal  priboj,  nad  moej golovoj kruzhilis' chajki. Daleko v more
plyl parohod, za nim tyanulos' oblako dyma.
     YA zakryl glaza i zasnul.
     Kogda ya prosnulsya, solnce nizko viselo nad gorizontom.
     Vdrug poslyshalos' strannoe zhuzhzhanie. YA posmotrel vokrug,  no nikogo  ne
uvidel. Plyazh byl sovershenno pustym. Zvuk stal gromche.
     YA podnyal golovu  i nad dyunami  uvidel priblizhayushchuyusya tochku. Mozhet,  eto
vorona? Net, uzhe yasno bylo slyshno, chto  imenno  eta tochka izdavala  strannyj
zhuzhzhashchij zvuk.
     I  vot  ya  uzhe  mog  razglyadet',  chto  eto byl  chelovek.  "Navernoe,  s
propellerom na spine", - podumal ya.
     CHelovek podletel poblizhe i zavis nado mnoj. I  togda ya  uvidel, kto eto
byl: Koroleva!

     Na nej  bylo  goluboe plat'e  i  solomennaya  shlyapka  s dlinnoj  goluboj
lentochkoj. Nikakogo propellera ya ne zametil.
     - Kto Vy? - sprosila Koroleva.
     - Poddannyj, - kriknul ya v otvet.
     - Zdravstvujte, poddannyj, - skazala ona.
     - Zdravstvujte, Koroleva.
     - YA dumala, tut nikogo net, - priznalas' Koroleva.
     - Tol'ko ya, - skazal ya.
     Nastupila  tishina. YA  ochen'  hotel  sprosit',  kak  ona letaet,  no  ne
sprosil.  Konechno  zhe,  eto  -  sekret.  Inache  kazhdyj  mog  by  letat'  bez
propellera, i v etom bol'she ne bylo nichego osobennogo.
     - Kak  Vy pozhivaete?  - sprosila Koroleva. Navernoe,  ona tozhe hotela u
menya chto-to sprosit' i tozhe ne reshilas'.
     - Horosho, - skazal ya. - A Vy?
     Ona otvela s lica pryad' volos i otvetila, chto prosto letaet.
     - I chasto Vy tak letaete? - sprosil ya.
     Ona kivnula. "Tak mne luchshe dumaetsya", - skazala ona.
     - O ch£m? - sprosil ya.
     Ona pozhala plechami: "Obo vs£m".
     Interesno,  o ch£m ona mozhet dumat'. Ona zhe ne obyazana dumat'? Dlya etogo
u ne£ est' pravitel'stvo, ili, naprimer, lakei.
     No tut ya dogadalsya.
     - Vy, navernoe, sochinyaete svoi rechi? - sprosil ya.
     - Da, - otvetila Koroleva. - Sochinyayu.
     - I sejchas Vy zanyaty imenno etim? - sprosil ya.
     -  Da, -  skazala ona i vzdohnula. - Tol'ko  ne  ochen'-to poluchaetsya, -
dobavila ona posle pauzy.
     YA ochen' zahotel  ej  pomoch'. YA  vsem starayus' pomogat', no Koroleve mne
osobenno hotelos' pomoch'.
     - O ch£m Vasha rech'? - sprosil ya.
     - O grazhdanskom muzhestve, - otvetila Koroleva. - YA  hochu vnushit'  svoim
sootechestvennikam muzhestvo.
     - Razve u nih ego net? - sprosil ya.
     - Ne dostatochno, - skazala ona.
     - A dlya chego im muzhestvo? - sprosil ya.
     - Dlya vsego, - skazala Koroleva. - Muzhestvo vsegda neobhodimo.
     - A,  - protyanul ya. |togo ya ne  znal. Po-moemu, dlya  togo, chtoby videt'
sny ili  letom pojti na plyazh, ili posmotret'  volejbol, muzhestvo ne osobenno
nuzhno.
     Koroleva  nahmurilas',  sdelala malen'kij  kruzhok  nad  morem  i  snova
zavisla nado mnoj. "Ne poluchaetsya", - vzdohnula ona.
     - CHto u Vas uzhe est'? - sprosil ya. -  YA hochu skazat', pochemu  by Vam ne
proiznesti rech'  sejchas dlya proby?  Esli ploho  poluchitsya, to  ya  nikomu  ne
rasskazhu.
     - Vy dejstvitel'no hotite poslushat'? - sprosila Koroleva.
     - Konechno, - otvetil ya.

     Koroleva opustilas' na pesok i nachala svoyu rech'.
     "Sograzhdane. V eti tyazh£lye mrachnye vremena ya by hotela razdelit' s vami
vse vashi bedy i zaboty..."
     Ona zamolchala. Dejstvitel'no, rech' - prosto nikakaya.
     Ogromnoe  krasnoe solnce  nizko  sklonilos' nad  gorizontom,  vysoko  v
vozduhe plyli  dva malen'kih belyh oblachka. Na kromke priboya rashazhivali dve
chajki. Oni dumali tol'ko o ede ili ob opasnosti, i bol'she ni o ch£m.
     Koroleva snova nachala svoyu rech'.
     "Sograzhdane,
     Segodnya vy perezhivaete ochen'-ochen' trudnye vremena ..."
     YA pokachal golovoj. Rech' mne sovsem ne nravilas'.
     Koroleva nachinala  snova i  snova. No kazhdyj raz poluchalos'  vs£ huzhe i
huzhe.
     Hotya  ona  tak horosho  vyglyadela  v  svo£m blestyashchem  golubom plat'e  i
solomennoj shlyapke s dlinnoj goluboj lentoj v luchah zahodyashchego solnca.
     Ona byla pohozha na moyu mamu.

     Vdrug ya ponyal, chto ona dolzhna skazat'.
     YA vskochil i zamahal rukami.  Koroleva opustilas', i ya tiho prosheptal ej
na ushko neskol'ko slov.
     Ona kivnula i snova vzletela povyshe. Vdali poyavilis' dve ch£rnye tochki.
     - CHto eto? - sprosil ya.
     -  Moi lakei,  -  otvetila  Koroleva.  - Oni letyat  za  mnoj. Mne  pora
obedat'.

     YA sidel na  peske. Nachalsya  priliv, voda podoshla sovsem blizko,  i nogi
moi promokli. Solnce sovsem skrylos' za gorizontom.
     Koroleva otkashlyalas', popravila shlyapku i skazala:
     "Sograzhdane. YA schastliva..."
     I eto vs£, bol'she ona ne skazala ni slova.
     |to byla samaya krasivaya rech', kotoruyu ona kogda-libo proiznosila.
     Dlya togo i sushchestvuet Koroleva! CHtoby byt' schastlivoj!
     CHtoby byt' samoj schastlivoj v  strane, tak chtoby kazhdyj mog  popytat'sya
stat' takim zhe schastlivym, kak ona, dazhe esli eto nikogda ne poluchitsya.
     Koroleva vzletela  povyshe. Ona ne skazala mne do svidaniya i ne pomahala
mne  na  proshchanie.  Navernoe,  ona  ochen' progolodalas'.  Okruzh£nnaya  svoimi
lakeyami, ona poletela nad dyunami k sebe vo dvorec.
     Stemnelo.
     YA vstal i posh£l domoj.
     Po doroge v gorod ya vs£ vremya dumal o Koroleve.
     Vot sejchas ona moet ruki, dumal ya.
     Vot lakej nalivaet ej zolotoj lozhkoj sup v farforovuyu tarelku.
     Teper' ona sovershenno bezzvuchno est.
     A teper'  ona dumaet obo mne i tom, kak proiznosila dlya menya svoyu rech'.
"Vkusnyj sup", - govorit ona.
     Nad moej golovoj s gromkimi krikami letayut chajki.
     - Otkuda ty tak pozdno? - sprosila moya mama. No ya nikomu ne  skazhu, chto
so mnoj segodnya proizoshlo.












     Inogda mne kazhetsya, chto nikto ne schitaet menya horoshim mal'chikom.
     Kak by ya hotel, chtoby kto-to vdrug podbezhal ko mne i prosheptal na ushko:
"Ty dejstvitel'no horoshij mal'chik".
     A kogda mne kazhetsya, chto vse schitayut menya glupym, ya by hotel, chtoby mne
prosheptali: "Ty ne glupyj. Ty sovsem ne glupyj!"
     YA povesil v magazine ob®yavlenie:
     
     "Razyskivaetsya:
     takoj chelovek, kotoryj, esli mne eto neobhodimo, schital by menya milym i
neglupym mal'chikom".
     
     Vnizu ya podpisal moj tajnyj adres: bol'shoe duplo v suhom dereve.

     Vskore  ya  poluchil  pis'mo  ot  devochki.  Ona byla soglasna,  v  sluchae
neobhodimosti, schitat' menya horoshim i neglupym mal'chikom.
     My dogovorilis' o sekretnoj vstrechi vecherom pod odinokim fonar£m.
     YA ne byl znakom s  etoj devochkoj, i  ona  ne znala  menya.  No  eto bylo
horosho.
     Znachit, ej  ne prid£tsya  somnevat'sya i dumat': a vdrug  ya dejstvitel'no
ochen' glupyj. Ili sovsem ne horoshij mal'chik.
     YA ob®yasnil ej, chto ya hochu.  Ona dolzhna schitat' menya horoshim  i neglupym
mal'chikom  togda,  kogda eto neobhodimo.  No uzh togda ona  dolzhna nemedlenno
prosheptat' mne eto na ushko. Potom ona mozhet delat' i dumat', chto hochet.
     - Horosho, - soglasilas' devochka.
     - No kak ty uznaesh', kogda ty dolzhna podbezhat'? - sprosil ya. Mne samomu
eta mysl' eshch£ ne prihodila v golovu.
     - Dlya etogo u menya est' osoboe chuvstvo, - skazala devochka.
     - SHestoe chuvstvo? - utochnil ya.
     - Da.
     YA sprosil,  mogu li ya vzglyanut'  na eto shestoe  chuvstvo. YA mnogo o  n£m
slyshal, no nikogda ne  videl. No devochka skazala, chto zabyla ego doma, i chto
tam smotret', v obshchem-to, ne na chto.
     My dogovorilis',  chto ona s zavtrashnego dnya pristupit  k rabote.  Tak ya
eto nazyval.
     Potom my pozhali drug drugu ruki i poshli po domam. Bylo uzhe pozdno, i my
sil'no promokli pod dozhd£m.

     Nekotoroe vremya nikto ne nazyval menya glupym,  i ya uzhe ne  dumal o tom,
chto kto-to schitaet menya nehoroshim mal'chikom.
     No odnazhdy,  kogda ya igral na ulice, mal'chishki vdrug skazali:  "Znaesh',
kto ty?"
     - Net, - skazal ya.
     - Ty - glupyj mal'chik, ochen' glupyj.
     I  v tot zhe moment podbezhala  ta devochka. Ostanovilas',  zapyhavshis', i
prosheptala mne na ushko: "Ty ne glupyj, ty sovsem ne glupyj!"
     I srazu zhe ubezhala.
     Mal'chishki smotreli na menya, razinuv rot ot udivleniya.
     - Kto eto byl? - sprosili oni.
     - Tak, nikto, - otvetil ya.
     - CHto ona skazala?
     - Tak, nichego, - pozhal ya plechami. - CHto-to o solnce. CHto ono svetit.
     Mal'chishki razvernulis' i ushli. Im bol'she ne hotelos' so mnoj igrat', no
oni takzhe zabyli, chto nazvali menya glupym.
     Posle etogo  ya  bol'she ne  videl  toj devochki. Mozhet, ona  pereehala  v
drugoj gorod. Ili, mozhet, ona poteryala svo£ shestoe chuvstvo.
     No esli kto-to nazyval menya glupym ili nehoroshim, ya vsegda dumal o nej.
Togda ya slyshal  shoroh e£ plat'ya i e£ myagkij golos: "Ty ochen'  milyj i sovsem
ne glupyj".
     I togda ya chuvstvoval sebya ochen' horoshim i sovsem ne glupym.
     |togo bylo vpolne dostatochno.












     Byl obychnyj osennij den'.
     Morosil  melkij  dozhdik.  Vdrug,  posredi  ulicy  ostanovilsya  kakoj-to
chelovek.
     - Kak stranno, - probormotal on. - Kazhetsya, ya zabyl, kak menya zovut.

     - YA tozhe, - skazal drugoj, vyhodya iz magazina.
     - I my zabyli, kak nas zovut, - poslyshalos' so vseh storon.
     CHerez paru chasov uzhe nikto ne znal svoego imeni. A  dozhd' vs£ morosil i
morosil.
     - My zabyli, kto my takie, - donosilos' otovsyudu.
     V zalah  suda  prervali vse zasedaniya, potomu chto kogda  sud'i  prosili
nazvat' imya, podsudimye tol'ko pozhimali plechami.
     Esli gde-to zvonil telefon, chelovek  podnimal  trubku i  proiznosil: "S
Vami govorit... A, v samom dele, kto s Vami govorit?"
     Otmenyalis'  svad'by,  policejskie  vybrasyvali  svoi  zapisnye  knizhki.
Kazalos', dazhe sobaki rasteryanno skulili, slysha zov hozyaina.
     Vdrug  gromkogovoritel' na  ulice  proizn£s: "V.  SHvmbr,  obratites'  v
spravochnoe byuro!" |to soobshchenie prednaznachalos' dlya  menya. No ya ne obratilsya
ni v kakoe spravochnoe byuro, tak kak ne znal, chto menya zovut V. SHvmbr.

     Eshch£ cherez paru chasov kto-to  zakrichal: "|j, lyudi! Pomogite  uznat', kak
menya zovut!"
     Srazu  zhe vse  vokrug  zakrichali to zhe samoe.  Kto-to  obeshchal  nagradu,
kto-to grozil komu-to  kulakami. Lyudi organizovyvali demonstracii. "My hotim
znat', kak nas zovut!" -  skandirovali oni horom. |ti zhe slova byli napisany
na bol'shih plakatah. V konce koncov vse sobralis' pered dvorcom Korolevy.
     Na balkone dvorca poyavilas' zhenshchina v golubom plat'e.
     - Koroleva! Koroleva ! - zakrichali vse.
     No zhenshchina dozhdalas' tishiny i nesmelo skazala:
     - Koroleva? Nu, esli vy tak schitaete...
     Togda  lyudi razrazilis' rydaniyami. "CHto zhe nam delat', esli  dazhe Vy ne
znaete, kak Vas zovut", - plakali oni.
     ZHenshchine na  balkone  stalo  holodno i  ona po£zhilas'. Nikto  ne  derzhal
zontik nad e£ golovoj. Ona snova vernulas' vo dvorec.
     Stemnelo,  no  dozhd' vs£  eshch£ morosil. Lyudi uzhe dazhe ne znali,  gde oni
zhivut. Oni  legli  na zemlyu, na ploshchadi pered dvorcom, obnyav  drug  druga  i
prizhavshis' pokrepche,  chtoby  ne  zam£rznut'  i  ne  zabyt'  chto-nibud'  eshch£.
"Davajte ni o ch£m drug druga ne sprashivat'", - sheptali oni.
     Nakonec vse usnuli.

     Rano utrom prosnulsya pervyj chelovek i srazu vspomnil, kak ego zovut.
     - SHvlshch! YA - F. SHvlshch! - krichal on. - YA snova znayu, kak menya zovut!
     Potom prosnulis' ostal'nye i tozhe vs£ vspomnili.
     Na golubom nebe  yarko  svetilo  solnce, a  lyudi  krichali drug drugu: "YA
znayu, kak menya zovut! YA znayu svo£ imya!"
     Vse  plakaty  razorvali,  i  vlyubl£nnye  vspomnili drug druga  i  snova
celovalis'.
     Rovno v 10 chasov otkrylis' dveri dvorca.
     Nastupila tishina. Ta zhe zhenshchina v golubom plat'e vyshla naruzhu.
     - YA - Koroleva, - skazala ona.
     Razdalis' gromkie kriki radosti.
     Koroleva dozhdalas' tishiny i skazala:
     - Sograzhdane! Vy dolzhny mne koe-chto poobeshchat'!
     - My  soglasny, - zakrichali tysyachi chelovek na  ploshchadi  pered dvorcom i
milliony lyudej  po vsej  strane  (tak kak  tem  vremenem  na ploshchad' pribylo
televidenie).
     - Nikogda ne zabyvajte, kto vy! - skazala Koroleva.
     - Nikogda! Ne zabudem nikogda! - razdalos' v otvet.
     - Togda i ya nikogda ne zabudu, kto ya, - skazala Koroleva i vernulas' vo
dvorec.












     Odnazhdy nash uchitel' sprosil, chto na svete yavlyaetsya obychnym.
     - Vozduh obychen, - otvetil odin mal'chik.
     - Da, - soglasilsya uchitel'. - Vozduh obychen.
     - Voda obychna, - skazal drugoj.
     - Pravil'no, - podtverdil uchitel'.
     - Ogon' obychen, - dobavila drugaya devochka.
     Uchitel' kivnul.
     - Vojna obychna, - skazal mal'chik s pervoj party.
     - Vojna sovsem ne obychna! - vozmutilas' devochka.
     - Net,  vojna  obychna, - stoyal na  svo£m mal'chik. -  Vsegda gde-to id£t
vojna.
     - No imenno poetomu ona ne obychna, - ne soglashalas' devochka.
     -  Obychnym nazyvaetsya  to, chto vsegda proishodit,  razve ne  tak? -  ne
sdavalsya mal'chik. - My edim kazhdyj den', znachit, eda obychna?
     On voprositel'no posmotrel na uchitelya, no uchitel' nichego ne skazal.
     - No vojna - ne  obychna, -  skazala devochka. -  Vojna nikogda ne  mozhet
byt' chem-to obychnym. Nikogda!
     - Net, vojna  obychna,  - ne sdavalsya mal'chik. - Bombardirovshchiki obychny.
Rakety tozhe obychny. Avianoscy obychny...
     - Net,  net,  net!  - zakrichala  devochka.  YA podumal,  chto  ona vot-vot
zaplachet. Drugie deti  tozhe zakrichali, chto  vojna  ne obychna i uzh tem  bolee
avianoscy.
     Uchitel' nichego ne govoril i vnimatel'no slushal.

     - Vs£ na svete obychno, - skazal vdrug mal'chik, vskochiv so svoego mesta.
     - Ah tak? - zakrichala devochka. - Esli ya sejchas vyporhnu iz okna, polechu
i syadu na kryshu von toj bashni, eto budet obychno?
     - Da, - uporstvoval mal'chik. - |to budet obychno.
     - A esli  ya  sejchas  zavizzhu: "Hvatit! Kogda zhe etomu nastupit konec!"?
|to tozhe budet obychno?

     YA nichego ne govoril. YA sidel i dumal, chto zhe dlya menya yavlyaetsya obychnym.
YA sam, naprimer, vpolne obychen. Da, eto dejstvitel'no  tak, esli podumat'. YA
ochen' obychnyj mal'chik. YA vsegda odin i tot zhe.
     YA  dazhe  kivnul, soglashayas' sam s soboj. Esli horosho podumat', na svete
net nikogo obychnee menya. Znachit, ya samyj obychnyj mal'chik v mire.
     No, s  drugoj  storony, esli  ya samyj obychnyj mal'chik  v mire, znachit ya
ochen' neobychen, tak kak v mire mozhet byt' tol'ko odin samyj obychnyj mal'chik.
Poluchaetsya: ya - samyj neobychnyj mal'chik v mire.

     Drugie deti vs£  eshch£ sporili. Vdrug odna  devochka zazhala ushi rukami,  a
kakoj-to mal'chik zaplakal i pozhalovalsya, chto u nego bolit golova.
     Vse zatihli.

     Mal'chik na poslednej parte podnyal ruku  i, kogda  uchitel'  posmotrel na
nego, tiho sprosil:
     - A kopch£noe myaso obychno?
     Uchitel' polistal  tetrad',  kashlyanul  i skazal: "Da,  kopch£noe  myaso  -
vpolne obychno".

     Potom u nas byl urok matematiki.












     Odnazhdy ya poluchil pis'mo.
     |to byl tolstyj, krasivyj konvert s nadpis'yu:
     "V. SHvmbr. Pozdravlyaem!
     Vy pobeditel', vybrannyj iz 16-ti millionov pretendentov!"

     YA otkryl konvert. Bol'shimi, krasnymi bukvami v pis'me bylo napisano:
     "Gospodin V.SHvmbr vyigral tretij priz".

     Nizhe byli perechisleny prizy:
     "Pervyj priz:
     Poezdka na Kanarskie ostrova dlya 28 chelovek.
     Vtoroj priz:
     Besplatnye buterbrody po vyboru na celyj mesyac.
     Tretij priz:
     Odna sekunda vsemogushchestva."

     Odna sekunda vsemogushchestva? CHto vs£ eto znachit?
     Dalee v pis'me bylo napisano, chto utrom 7  aprelya etogo goda v 11 chasov
32 minuty i 21 sekundu ya budu vsemogushchim na protyazhenii odnoj sekundy. O tom,
chto eto oznachaet, nichego ne govorilos'.
     No vsemogushchestvo -  est'  vsemogushchestvo, podumal  ya. |to znachit, chto ty
mozhesh' sdelat' vs£, chto pozhelaesh'.
     Odna sekunda... CHto ya mogu  sdelat' za odnu  sekundu? S®est' chto-nibud'
vkusnen'koe,  chego ya  nikogda  ne el? Net.  Odnoj  sekundy dlya etogo slishkom
malo. Podnyat'  chto-nibud'  tyazh£loe,  chto ya  davno  mechtal podnyat'?  Ogromnyj
kamen'? Ili celoe  zdanie? No chto sluchitsya cherez  sekundu s etim zdaniem nad
moej  golovoj?  Mozhet, luchshe  mne spasti kogo-nibud', kogo  nikto  ne  mozhet
spasti?  No  kak  ya  uznayu  v  tu  samuyu  sekundu,  kto  imenno nahoditsya  v
smertel'noj opasnosti?
     YA reshil nikomu ne rasskazyvat' o mo£m vyigryshe. Inache vse srazu skazhut:
ty dolzhen sdelat' to... ty dolzhen sdelat' eto... I sed'mogo aprelya vse budut
tolkat'sya  vokrug menya i, mozhet,  v  tu  samuyu sekundu v etoj davke ya kriknu
"oj".
     CHto zhe ty  sdelal, kogda  byl vsemogushchim, sprosyat menya potom?  YA skazal
"oj", otvechu ya.
     Net, ya dolzhen  byt' odin. Mne nuzhny ochen' tochnye  chasy, i ya dolzhen byt'
odin. I ya dolzhen sdelat' chto-to ochen' osobennoe.
     Nakonec, posle dolgih razdumij, kogda ya pochti poteryal nadezhdu pridumat'
chto-to osobennoe, 6 aprelya v 6 tridcat' vechera ya prinyal reshenie.
     Utrom 7-go aprelya ya posh£l  v shkolu kak obychno. No na polputi  ya svernul
na druguyu ulicu i vyshel iz  goroda. YA  prosh£l vdol' dyun i  vyshel k moryu.  Na
plyazh.
     Bylo holodno, no  svetilo  solnce  i nebo bylo yasnoe.  Po  seromu  moryu
katilis' bol'shie volny. Na  plyazhe nikogo ne  bylo. YA sel u podnozh'ya  dyuny  i
stal smotret'  na chasy. Vot uzhe 11 chasov. 11 tridcat'. Mo£  serdce zabilos'.
"Tishe-tishe", - uspokaival ya sebya.
     YA sidel v nebol'shoj yamke. YA nadeyalsya, chto nikto menya ne potrevozhit. |to
bylo by uzhasno.
     11 chasov tridcat' odna minuta.
     YA vstal, vykarabkalsya iz yamy, prosh£l nemnogo vper£d.
     11 chasov tridcat' dve minuty.
     K schast'yu, vokrug nikogo ne bylo vidno.
     Pyatnadcat'   sekund,   shestnadcat'  sekund,  semnadcat',  vosemnadcat',
devyatnadcat', dvadcat'...
     - Ne budet bol'she vojn! - izo  vseh sil kriknul  ya. I vs£, bol'she  ya ne
byl vsemogushchim.
     YA gluboko vzdohnul, i vdrug pochuvstvoval, kak mne holodno.
     YA podosh£l k  moryu.  SHurshali  volny,  i  voda blestela  v luchah  solnca,
kotoroe opuskalos' nad dyunami.

     YA podumal: esli ya dejstvitel'no byl  vsemogushchim, znachit  nikogda bol'she
ne budet vojny.
     No tut zhe ya ispugalsya: a vdrug ya ne uspel prokrichat' vs£ predlozhenie za
tu samuyu sekundu?
     Vdrug ya kriknul nemnogo pozzhe? Togda  poluchilos' "Ne budet bol'she  vo".
CHto zhe togda budet? Tochnee chego ne budet?  Mozhet, ne budet  bol'she voln? Ili
sovsem ne budet vody? Ili u vseh vypadut volosy, i na zemle nastupit carstvo
lysyh lyudej?
     YA potrogal svoi volosy. Oni byli na meste. I ya yasno slyshal shum priboya.
     Mozhet byt', vs£ oboshlos'?
     A chto  esli  ya kriknul  slishkom rano? Togda  moimi  vsemogushchimi slovami
stali tol'ko "Bol'she vojn!"...
     YA zadrozhal. Oj, kak ya nadeyalsya, chto ne kriknul slishkom rano!
     Esli sejchas  nad plyazhem nizko proletyat bombardirovshchiki, i esli ya uslyshu
shum kanonady vdali, togda budet yasno, na ch'ej eto sovesti.
     Luchshe by ya vyigral vtoroj priz, podumal ya.
     Celyj mesyac buterbrodov s servelatom.
     V  lyubom  sluchae  ya  nichego  bol'she  ne  mog  podelat',  ya   snova  byl
nevsemogushchim, kak obychno.
     YA posh£l cherez dyuny nazad domoj.
     YA staratel'no prislushivalsya. No nichego ne slyshal.
     Mozhet, vs£-taki ya kriknul vovremya, i vojny nikogda bol'she ne budet.
     Esli eto tak, ya nikogda nikomu ne skazhu, komu mir etim obyazan.
     Vtajne ya budu gordit'sya soboj, etogo bolee, chem dostatochno.
     CHasa v dva ya byl doma.
     - Kak dela v shkole? - sprosila moya mama.
     - Horosho, - kak obychno otvetil ya.










     Glava 14. Odnazhdy vse perestali umirat'...

     Odnazhdy vse perestali umirat'. Vo vs£m mire.
     Kladbishcha prishli  v  zapustenie. Ni  v kakoj  strane  nikogo  bol'she  ne
kaznili. Teper' eto bylo zapreshcheno.
     V gazetah bol'she  ne  pisali,  chto  gde-to  pogibli lyudi,  i so stranic
ischezli ob®yavleniya v ch£rnyh ramochkah.
     Inogda popadalis' soobshcheniya  o kom-to,  pytavshemsya  zastrelit'  drugogo
cheloveka. No u takih lyudej nichego ne poluchalos': iz ih oruzhiya puli prosto ne
vyletali.  A  esli  oni zamahivalis'  nozhom  ili toporom, vdrug  plecho u nih
svodilo sudorogoj, i oni ne mogli dazhe opustit' ruku.
     Ubijcy, sklonivshis' nad spyashchej zhertvoj,  vdrug  s uzhasom  ponimali, chto
eto dejstvitel'no pravda:  nikogo nel'zya ubit'. CHto zhe im ostavalos' delat'?
Oni  pozhimali plechami i  uhodili proch', a spyashchie  lyudi  prodolzhali  spokojno
spat' i ne znali, kakoj opasnosti oni tol'ko chto izbezhali.

     Vulkany  izvergalis'  tak  medlenno,  chto   vse   uspevali  ubezhat',  a
zemletryaseniya byli l£gkie i druzhelyubnye.
     Ne  padali samol£ty, ne shodili s rel's  poezda, i v bushuyushchem  more  ne
tonuli  korabli.   Vse   lyudi  vyzdoravlivali  posle  boleznej,  dazhe  samyh
ser'£znyh. I moj dedushka  uzhe mog  ne boyat'sya, chto ne dozhiv£t  do sleduyushchego
goda i na prazdnik Korolevy ne smozhet pojti so mnoj v luna-park.

     Nastalo prekrasnoe vremya.

     - No tak ne mozhet dolgo prodolzhat'sya, - govorili vse.
     - Pochemu zhe net? - udivlyalsya ya.
     Vse kachali golovoj: "Tak ne mozhet byt'".
     - No pochemu? Kto tak reshil?
     - Ne mozhet tak byt'! Ne mozhet! - krichali mne v otvet i grozili pal'cem.
     |togo ya ne mog ponyat'.
     Odnako, vse okazalis' pravy. CHerez  nekotoroe vremya  opyat' kto-to umer.
Pravda, emu bylo 105 let, no vs£-taki on umer. Nichego nel'zya  bylo podelat'.
V tot zhe den' v kakoj-to strane upal samol£t, pogibli vse passazhiry.
     - Vot vidish', - govorili mne.
     No  ya  nichego  ne videl. Tochnee, ya videl, chto opyat'  umirayut  lyudi, i ya
ponyal, chto skoro nachnut izvergat'sya vulkany, i budut zhertvy.

     Prekrasnye vremena zakonchilis'. Snova nastupili obychnye vremena.

     Govoryat, chto to  vremya nikogda  bol'she  ne vern£tsya.  No ya dumayu, lyuboe
vremya mozhet vernut'sya.










     Glava 15. Odnazhdy ya sh£l po ulice...

     Odnazhdy ya sh£l po ulice, i u menya vzyali teleinterv'yu.
     - Kak Vas zovut? - sprosil report£r i sunul mne pod nos mikrofon.
     - SHvmbr, - otvetil ya. - V. SHvmbr.
     - CHto Vy dumaete o nashem mire? - sprosil report£r.
     - Mir - ploh, - skazal ya.
     - A o Gollandii?
     - Tak sebe.
     - CHto zhe dolzhno izmenit'sya?
     YA ob®yasnil.
     - Ponyatno, - skazal report£r. - |to ne tak uzh malo.
     - Da, - soglasilsya ya. - |to sovsem ne malo.

     CHerez nekotoroe vremya ya poluchil pis'mo ot pravitel'stva.

     "Uvazhaemyj gospodin SHvmbr,
     Skoro v strane budut vybory. Problema v tom, chto u kazhdogo izbiratelya -
svo£ mnenie.
     My  ochen'  dolgo dumali nad etim. Mozhno skazat', vs£ vremya  dumali  nad
etim. My prishli k vyvodu, chto tol'ko  Vy tochno  znaete, chto mozhno sdelat' na
blago Gollandii (my videli Vashe interv'yu po televizoru).
     Poetomu my  prosim Vas progolosovat' na vyborah 23-go maya. Nikto bol'she
ne budet golosovat'. Tol'ko Vy. (Dlya etogo special'nogo  sluchaya my dadim Vam
pravo golosa).
     Vybory  budut  prohodit'  s  8  utra  do  6  vechera na  ploshchadi  Dam  v
Amsterdame.
     S uvazheniem,
     Pravitel'stvo."

     YA byl sovershenno soglasen s pravitel'stvom. YA dejstvitel'no tochno znal,
chto nuzhno dlya blaga Gollandii.

     23-go maya ya poehal v Amsterdam.
     Pered dvorcom na ploshchadi stoyal  dlinnyj derevyannyj stol.  Tam ya poluchil
byulleten' dlya golosovaniya.
     Na drugoj storone ploshchadi byla izbiratel'naya kabinka s zanaveskoj.
     Na ploshchadi sobralis' tysyachi zritelej. Policiya derzhala ih na rasstoyanii.
Lyudi hlopali v ladoshi i privetstvovali menya.
     Oni  byli rady, chto  im  ne prid£tsya  golosovat'. Oni  ponimali,  chto ya
horosho  znayu, chto imenno nuzhno sdelat'  na blago Gollandii. Mozhet  byt', oni
oshibalis'. No  tak  kak  v golosovanii oni  ne uchastvovali, eto bylo  ne tak
strashno.
     YA postavil krestik tam, gde schital nuzhnym.
     Posredi   ploshchadi   stoyala   izbiratel'naya   urna.    Vokrug    zamerli
policejskie-ohranniki.   YA   opustil   svoj   byulleten'  v  urnu.  Razdalis'
privetstvennye kriki.
     Lyudi krichali: "CHto nuzhno dlya blaga Gollandii?"
     - Dozhdites' rezul'tatov vyborov, - otvechal ya.
     Kto-to  iz pravitel'stva pozhal mne  ruku i poblagodaril. YA zametil, chto
dazhe Koroleva smotrit iz okna svoego dvorca.

     YA  posh£l domoj. V 6 chasov vechera izbiratel'nuyu urnu vskryli i prochitali
moj byulleten'.
     My  v  eto vremya  eli klubniku so  slivkami. "Sud'ba Gollandii v  tvoih
rukah", - skazal moj papa.
     Na  ulice  bylo teplo, i okno bylo otkryto. I vdrug  ya  uslyshal  kak iz
grudi kazhdogo  gollandca vyrvalsya vzdoh oblegcheniya. Vse teper'  znali, kak ya
progolosoval.
     Moi mama  s papoj  podhvatili  menya  na  plechi i  torzhestvenno pronesli
vokrug komnaty. Oni  byli rady, chto  teper'  v Gollandii  vsegda  vs£  budet
horosho.
     - Ved' pravda? - sprashivali oni.
     - Da, - otvechal ya.

     YA dopil chaj i posh£l spat'. YA vypolnil svoj dolg, dumal ya.
     V tu noch'  ya nikak ne mog zasnut'. Navernoe, ya dolzhen chuvstvovat'  sebya
ochen' schastlivym.  No ya  sovsem  ne byl schastliv, ya  byl  dazhe ispugan. Hotya
odnim iz moih zhelanij bylo, chtoby nikto bol'she nichego ne boyalsya.
     |togo ya ne mog ponyat'.
     V okna  moej  komnaty  dul veter,  i dozhd' gromko stuchal  po  kryshe.  YA
zazhmuril  glaza i  snova  uvidel  ploshchad'  Dam  v  Amsterdame. Potoki  dozhdya
polivali dvorec Korolevy. Ni v odnom okne ne gorel svet. Na ulice ne bylo ni
dushi.  Moj  izbiratel'nyj  byulleten' zastryal  gde-to  v  tramvajnyh putyah  i
trepetal na  vetru. Potom on vzletel v  vozduh,  pokruzhilsya  nad ploshchad'yu  i
ischez v t£mnyh tuchah nad dvorcom.

     I vs£ zhe vs£ budet horosho. Inache nikak nel'zya!
     S etoj mysl'yu ya zasnul.










     Glava 16. Odnazhdy ya stal znamenitym...

     Odnazhdy ya stal znamenitym. Povsyudu poyavilis' moi portrety.
     I  vot ya  stoyu  na  tribune,  na  ploshchadi sobralis' tysyachi lyudej i  vse
skandiruyut mo£ imya: "SHvmbr! SHvmbr! SHvmbr!" Dazhe  moi mama i papa sidyat doma,
utknuvshis' v televizor.
     Vokrug menya mnozhestvo zhurnalistov.
     - Kak  zhe gospodin SHvmbr otnositsya  k svoej  populyarnosti? - sprashivayut
oni.
     - Nu, gospodinu SHvmbru eto nravitsya.
     - Emu eto nravitsya, - povtoryayut report£ry v svoi mikrofony.
     - Izvinite, ya dolzhen snova poprivetstvovat' publiku, - skazal ya.
     YA  pomahal  rukoj  sobravshejsya vnizu  ogromnoj masse lyudej. Oni vs£ eshch£
krichali i likovali. Postoyanno podhodili novye i novye lyudi.

     No vdrug kto-to tihon'ko postuchal menya  po  plechu i  prosheptal:  "Vy ne
nahodite, chto u Vas ochen' strannoe lico? Vo vsyakom sluchae, slishkom  strannoe
dlya togo, chtoby byt' znamenitym".
     YA oglyanulsya. Pozadi menya stoyal neznakomyj chelovek.
     - Kto Vy? - sprosil ya.
     - Prosto nekto, - skazal on i ischez v tolpe.
     On  prav,  podumal  ya, soglasno  vzdohnuv. U menya ochen' strannoe  lico.
Vdrug ya  eto yasno osoznal.  Ni u kogo bol'she ne bylo takogo strannogo  lica,
kak u menya.
     - SHvmbr! SHvmbr! - krichala tolpa.
     YA  otvernulsya. YA bol'she ne osmelivalsya pokazat' svo£ lico. YA zakryl ego
rukami.
     No togda tysyachi  lyudej nachali revet' i  svistet'. "Vashe lico! - krichali
oni. - My hotim videt' Vashe lico! My zhe ne zrya prishli!"
     Oni pravy. Oni imeyut pravo videt' mo£ lico. YA zhe znamenit.
     Ochen' medlenno ya opustil ruki.
     Oni tut zhe nachali  radostno  skandirovat'  mo£  imya. Oni stoyali slishkom
daleko, chtoby videt' naskol'ko strannym bylo mo£ lico.
     - Ochen' strannoe, ne pravda li? - prosheptal kto-to  ryadom. |to byl  tot
zhe samyj chelovek.
     No  ya  ne reshilsya snova zakryt'  lico  rukami. I togda u menya  iz  glaz
potekli sl£zy.
     Tut zhe  tysyachi  lyudej  na ploshchadi  zatihli.  YA  uslyshal, kak zhurnalisty
zasheptali v svoi mikrofony: "On plachet. Velikij SHvmbr plachet".
     Kamery priblizilis' k moemu licu.
     Sl£zy  tekli  po  moim  shchekam. Moim strannym  shchekam.  S  otkrytym  rtom
smotreli na menya lyudi.
     Potom vse poshli domoj. I ya tozhe.

     Na sleduyushchee utro ya yavilsya na pri£m k Koroleve.
     YA  ochen' nadeyalsya, chto ona ne  smotrela televizor, ne chitala gazet i ne
znala, chto ya vchera plakal.
     My vstretilis' na luzhajke  za e£  dvorcom. Na nej bylo krasnoe  plat'e,
krasivo blestevshee v solnechnom svete.
     Koroleva sovsem ne izmenilas' s teh por, kak my videlis' na plyazhe. No ya
ochen' izmenilsya. I ona ne mogla menya uznat'.
     Koroleva pozdravila  menya. No ya ne smel  na  ne£ vzglyanut',  i, opustiv
golovu,  tiho skazal, chto  ne  znayu,  kak  e£ blagodarit'. Ona zasmeyalas'  i
sdelalas' eshch£ bolee krasivoj.
     Vdrug odin iz  ministrov otozval e£ v  storonku. YA videl, kak on chto-to
prosheptal ej na uho. Ona udivl£nno podnyala brovi i posmotrela na menya. Potom
ona chto-to sprosila. Ministr  kivnul i opyat' chto-to  skazal.  Togda Koroleva
pokachala golovoj, poblagodarila ministra i vernulas' ko mne.
     Oni govorili o mo£m lice. YA eto tochno znal. Ministr rasskazal Koroleve,
chto u menya  ochen'-ochen' strannoe lico. V konce koncov,  eto ego  dolg. Mozhet
byt',  on  dazhe  skazal,  chto  u menya  skandal'noe  lico,  i posovetoval  ej
derzhat'sya ot menya podal'she.
     Mne stalo ochen' stydno, i ya zakryl lico rukami.
     - Zachem Vy eto sdelali? - obratilas' ko mne Koroleva.
     - Mne stydno, - otvetil ya.
     - CHego Vy stydites'? - sprosila ona.
     - Moego lica, - skazal ya.
     - No pochemu?
     Vy zhe horosho znaete pochemu, podumal  ya pro sebya, no vsluh tak, konechno,
ne  skazal. - U menya  takoe strannoe lico, - proizn£s ya, ostorozhno posmotrev
na ne£ skvoz' shchelochku mezhdu pal'cev.
     - Ne  takoe uzh  i  strannoe,  -  skazala Koroleva, polozhiv ruku  mne na
plecho.
     - Znachit i Vy eto vidite?
     - No ya zhe skazala, ne takoe uzh i strannoe, - povtorila ona.
     -  No ved' Vy  nichego  strannym ne  schitaete, -  skazal ya.  - Vy v etom
poklyalis', kogda stali Korolevoj.
     - Da, - priznalas' Koroleva. - |to  tak, no  ya  dejstvitel'no ne dumayu,
chto Vashe lico takoe uzh strannoe.
     YA opustil ruki. V glazah u menya stoyali sl£zy.
     Ona prikazala prinesti dlya menya platochek.
     -  Kakoe krasivoe lico! -  skazala Koroleva, kogda ya vyter sl£zy. No  ya
dumayu, ona skazala by to zhe samoe lyubomu svoemu poddannomu.
     Mrachnyj, opustiv golovu, ya posh£l domoj.

     YA ne spal vsyu noch'  i vremya ot vremeni osmatrival  svo£ lico v zerkale.
Na sleduyushchee utro moi  poklonniki snova  stoyali u dverej i krichali:  "SHvmbr!
SHvmbr!" YA otkryl okno i vyglyanul naruzhu.
     - Vot on! - zakrichali oni.
     YA pokachal golovoj i skazal:
     - Prostite. No ya bol'she ne znamenit.
     -  O,  -  udivilis' poklonniki.  Takogo oni ne ozhidali. CHerez nekotoroe
vremya oni stali rashodit'sya.
     Po  doroge  oni  soobshchali drugim,  vnov' pribyvshim,  chto  ya  bol'she  ne
znamenit.
     - On sovershenno ne znamenit, - ob®yasnyali oni.
     Koe-kto inogda ostanavlivalsya i krichal, obrashchayas' ko mne:
     - Kto zhe togda znamenit?
     - YA ne znayu, - otvechal ya.
     Razocharovannye poklonniki uhodili ni s chem.
     YA otosh£l ot okna i snova posmotrel v zerkalo.
     - Privet, neznamenityj so strannym licom, - skazal ya. I ulybnulsya.
     |to byla, mozhet byt', ochen' strannaya ulybka, no zato ves£laya.










     Glava    17.   Odnazhdy    mne   zahotelos'   byt'
schastlivym...

     Odnazhdy mne zahotelos' byt' schastlivym. Vsegda, nu, ili pochti vsegda.
     Odin mal'chik iz nashej shkoly ob®yasnil mne, kak etogo dostich'.
     Recept byl ne tak uzh prost.
     Vo  vsyakom sluchae,  ya dolzhen nauchit'sya stoyat'  na  golove,  svistet'  v
chetyre pal'ca i nikogda ne krasnet'.
     -  YA,  naprimer, vsegda  schastliv,  -  skazal mal'chik. On  podprygnul i
zakrichal "Ura".
     |to bylo vesomym dokazatel'stvom.

     No cherez  nedelyu ya  uvidel, kak etot  mal'chik plachet.  On upal vo dvore
shkoly. Ego bryuki byli razorvany, i kolenka krovotochila.
     - Ty i sejchas schastliv? - sprosil ya.
     - Da, - zakrichal on. - YA i sejchas schastliv! Ochen' schastliv!
     On vskochil i  so  vsej  sily pnul derevo: - "YA nikogda eshch£  ne byl  tak
schastliv!"
     Mne kazalos', on vot-vot udarit menya. Navernoe, ot chrezmernogo schast'ya.

     YA zadumalsya. Poluchaetsya, sushchestvuyut razlichnye vidy schast'ya. Mozhet byt',
moi  mama  i  papa tozhe  schastlivy.  YA  ne  znayu.  Oni chasto  vyglyadyat ochen'
ser'£znymi. Mozhet byt', na  svete  sushchestvuet  ves£loe  schast'e i  ser'£znoe
schast'e.
     YA otpravilsya na plyazh. Na plyazhe  nikogo ne bylo,  i  dazhe spasateli ushli
domoj.
     YA ostanovilsya ryadom so spasatel'noj  lodkoj i uvidel, chto daleko v more
kto-to plavaet.
     - Spasite! - donosilsya slabyj krik. - Pomogite!
     Odinokij plovec otchayanno mahal rukami. Navernoe, on tonul.
     Bol'she ya ne  medlil  ni sekundy. YA stolknul spasatel'nuyu lodku  v vodu,
prygnul v ne£ i bystro pogr£b k bednomu utopayushchemu.
     Kogda ya podplyl poblizhe, to uvidel, kto eto byl: Koroleva!

     - Ah, Koroleva... - tol'ko i mog ya skazat'.
     - Pomogite zhe! - potoropila ona menya. - Nekogda tut ahat'.
     - Vy hotite, chtoby Vas spasli? - utochnil ya na vsyakij sluchaj.
     - Bystree! - zakrichala ona.
     V spasatel'noj  lodke  lezhal  bol'shoj sachok.  YA  opustil  ego  v  more,
zacherpnul Korolevu i, sognuvshis' ot usiliya, zatashchil e£ v lodku.
     - Pozhalujsta, - skazal ya.
     U izmuchennoj  Korolevy  dazhe ne bylo sil mne otvetit'. No vs£-ravno ona
byla   prekrasna  v  svo£m  serebryanom  kupal'nike  i  zolotoj,   ukrashennoj
brilliantami korone.
     Poka ona perevodila dyhanie, ya pogr£b k beregu. "Vspomnit li ona menya?"
- dumal ya. Skoree vsego, net. Ne mozhet zhe ona pomnit' kazhdogo?

     My podplyli k beregu.
     I   tut   podbezhali   zapyhavshiesya   lakei.   "Gde   zhe  Vy   byli?"  -
pointeresovalis' oni u Korolevy.
     - Gde vy byli? - nahmurilas' Koroleva. - |to vas nado sprosit'!
     - My Vas vezde iskali, - lakei vinovato zahlopali glazami.
     Koroleva vyshla  na bereg, i e£ lakei prinyalis' vytirat'  e£ polotencem,
rasshitym zolotom i serebrom.
     - CHto zhe ty hochesh' za mo£ spasenie? - sprosila ona menya. - Orden?
     - Kakoj orden? - rasteryalsya ya.
     -  Nu...  -  skazala ona. - YA mogu prislat' tebe knizhku so spiskom vseh
ordenov. Ty sam mozhesh' vybrat'.
     YA nemnogo podumal. "Net, - skazal ya. - YA ne hochu ordena".
     - CHto togda ty hochesh'? Zolotoj serviz?
     - Net.
     - CHto zhe togda?
     YA nikak ne reshalsya skazat', no,  s drugoj storony, eto bylo to,  chto  ya
hotel bol'she vsego na svete.
     - YA hochu byt' takim zhe schastlivym, kak VY, - nakonec proizn£s ya.
     Koroleva kivnula.
     - Horosho,  - skazala ona. On otdala prikaz i odin iz lakeev zapisal mo£
imya i adres v malen'koj zapisnoj knizhke. "No ni slova  ob etom", -  dobavila
Koroleva.
     - Konechno, - poobeshchal ya.
     Potom Koroleva i e£ lakei ushli po tropinke v dyuny.
     YA ostalsya  odin na  plyazhe.  Solnce medlenno  opuskalos' k  gorizontu. YA
vstal na golovu i nemnogo tak postoyal, potom zabezhal v more i snova vybezhal,
pomahal rukami chajkam i bol'shomu korablyu, proplyvavshemu vdali. Vokrug nikogo
ne bylo, i togda ya zakrichal, povernuvshis' licom k solncu: "YA spas Korolevu!"
     Mne bylo ochen' veselo. Po-moemu, ya uzhe byl schastliv.










     Glava 18. Odnazhdy, letnim, t£plym dn£m...

     Odnazhdy, letnim,  t£plym  dn£m ya  otpravilsya  na plyazh, primerno v to zhe
mesto, gde ya nedavno spas utopayushchuyu Korolevu.
     YA nemnogo poplaval, potom ul£gsya na peske i posmotrel vverh.
     Nebo bylo sinee-sinee. Na n£m ne bylo ni edinogo oblachka.
     YA podumal, chto sinij cvet - samyj krasivyj  cvet,  iz vseh sushchestvuyushchih
cvetov i ottenkov. I vdrug mne zahotelos', chtoby vs£ stalo sinim, kak nebo.
     I v pochti v tu zhe minutu vs£  vokrug stalo sinim. YA  nemnogo  udivilsya,
ved' ya tol'ko podumal ob etom, i, kak mne kazalos', nichego ne skazal vsluh.
     Pesok vokrug menya stal sinim. CHajki v  nebe stali sinimi. Dazhe korabli,
proplyvayushchie vdali, stali sinimi. Za nimi tyanulis' sinie kluby dyma.
     Solnce osveshchalo  sinimi luchami sinie volny, a gorizont byl tonkoj sinej
liniej.
     Lyudi tozhe stali sinimi. I ya -  kak  i vse: moi  ruki i nogi byli sinego
cveta.
     Vse na plyazhe udivl£nno smotreli vokrug.
     - |j! - uslyshal ya kriki. - Kak zhe tak? |to nevozmozhno!
     No  nashlis'  i  takie,  kotorye tut zhe skazali, chto nichego osobennogo v
etom net,  takoe chasto  sluchaetsya tak  zhe,  kak, naprimer, zemletryasenie.  K
schast'yu, vse byli dovol'ny.
     A  ved'  eto  iz-za menya, podumal ya.  No  nichego  ne skazal. Vdrug  oni
podumayut,  chto  ya  vs£ mogu. Naprimer,  sdelat'  more  zolotym.  Ili nebo  -
brilliantovym.

     Sinie ryby  vyprygivali vremya  ot vremeni iz sinej vody. V sinem kioske
prodavali sinyuyu  seledku  s  sinim lukom. I  sinie deti s udovol'stviem  eli
sinee morozhenoe.
     -  |j,  podaj  nam  myachik!  -  krichali  sinie  mal'chishki. K moim  nogam
podkatilsya sinij futbol'nyj myach.
     Sinij cvet - eto cvet mira, podumal ya. Mozhet byt', bol'she ne budet ssor
i vooruzh£nnyh konfliktov!
     Okolo menya zazhuzhzhala sinyaya osa.
     - Brys', -  skazal ya, otgonyaya e£ polotencem. Osa osta£tsya osoj, - dumal
ya, - krasnaya ona ili sinyaya, ili sovershenno belaya.
     Sinyaya osa poletela proch' na poiski sinego limonada. YA podumal  o mame i
pape. Interesno,  oni  tozhe  teper'  sinego  cveta? Potom ya podumal o  sinej
pravde, kotoraya torzhestvuet nad sinej lozh'yu. O sinej vlasti sinih, kak nebo,
diktatorov. O sinem balovstve,  kotoroe ne  privodit k sinemu dobru. O sinem
prostofile, sevshem v sinyuyu luzhu.

     Vdrug  ya  uslyshal, kak kakaya-to  devochka zanyla: "Nu pochemu bol'she  net
nichego krasnogo cveta?"
     - Uspokojsya, radujsya zhizni, - skazala e£ mama.
     - YA hochu chto-nibud' krasnoe! - prodolzhala devochka.
     - Ne noj!  - skazal e£ papa. - Smotri vokrug i poluchaj udovol'stvie  ot
vsego sinego!
     - No vs£ vokrug takoe odinakovoe, - hnykala devochka.
     YA posmotrel na  devochku. Na  nej byl  sinij  kupal'nik, a v  rukah  ona
derzhala sinego medvedya.
     V more opuskalos' sinee solnce.
     Devochka  poluchila sinij  podzatyl'nik i  nachala  plakat'.  Sinie  sl£zy
pokatilis' po e£ shchekam.
     - Nichem tebe ne ugodish', - vzdohnula e£ mama.
     A e£ papa serdito zavorochalsya na sinem peske.
     |to ya vinovat, podumal ya. |to moya sinyaya vina.
     YA zadumalsya. Neuzheli nichego ne mozhet byt' krasnym?
     - O, - poslyshalsya vdrug krik devochki. - Smotrite!
     Vysoko v sinem nebe letela krasnaya chajka.
     Pomahav nam krasnymi kryl'yami, ona medlenno uletela vdal'.
     YA s oblegcheniem vzdohnul i ulybnulsya.
     YA polezhal eshch£ nemnogo i otpravilsya domoj cherez sinie dyuny.
     Nastupil sinij vecher.










     Glava 19. Odnazhdy ya reshil vlyubit'sya...

     Odnazhdy ya reshil vlyubit'sya.
     YA sidel na uroke i vnimatel'no smotrel na nashih devochek.
     YA ne hotel  speshit', u menya ne bylo nikakogo zhelaniya sluchajno vlyubit'sya
i pri etom oshibit'sya s vyborom.
     Posle dolgih razmyshlenij ya vybral odnu devochku. E£ zvali Madelin.
     YA napisal  ej pis'mo, v  kotorom soobshchil,  chto sobirayus'  ej koe v  ch£m
priznat'sya  i dobavil, chto ya v ne£ vlyubl£n.  Na  peremene  ya nezametno sunul
pis'mo v karman e£ kurtki.
     Ochen' skoro ya poluchil otvetnoe pis'mo, v kotorom bylo napisano, chto ona
vovse ne vlyublena v menya.
     YA ochen' rasstroilsya, tak  kak,  po-moemu, ona dejstvitel'no  byla samoj
podhodyashchej devochkoj, v kotoruyu mozhno vlyubit'sya. No ne zrya zhe ya tak dolgo vs£
obdumyval!
     YA snova napisal pis'mo:

     "Dorogaya Madelin,
     YA ne iz teh, kogo mozhno otvergnut'.
     V. SHvmbr"

     No  na  eto  ya  poluchil  zapisku,  v  kotoroj  bylo  napisano,  chto   ya
dejstvitel'no otverzhen, i chto  ona nikogda bol'she  ne hochet poluchat' ot menya
nikakih pisem, i  chto esli ona kogda-nibud' vlyubitsya  v 1000 mal'chikov, menya
sredi nih ne budet.

     CHto zh, poluchaetsya, ya oshibsya.
     No ved' prezhde chem reshit' vlyubit'sya, ya  slyshal,  kak lyudi govorili, chto
lyubov' - samoe prekrasnoe, chto tol'ko est' na svete.
     Mne bol'she ne hotelos' eshch£ raz tak oshibit'sya.
     Krome togo,  teper', kogda ya videl Madelin, mne vdrug srochno nuzhno bylo
posmotret' v druguyu storonu, takzhe imenno v etot moment u menya razvyazyvalis'
shnurki na  botinkah, tak  chto mne prihodilos'  naklonyat'sya i zavyazyvat'  ih,
krasneya ot napryazheniya.
     Na stene nad moej krovat'yu ya napisal ochen' malen'kimi ciframi: 1001.
     Nikto nikogda ne uznaet, chto eto oznachaet!










     Glava  20.  Odnazhdy  nash  uchitel'  nachal  vo  vs£m
somnevat'sya ...

     Odnazhdy nash uchitel' nachal vo vs£m somnevat'sya.
     Kak sejchas pomnyu, u nas byl urok biologii.
     Vdrug uchitel' skazal: "YA dumayu, begemot - eto mlekopitayushchee zhivotnoe".
     Kto-to  iz klassa sprosil, mozhet li begemot byt'  nasekomym,  i uchitel'
otvetil: "Navernoe, mozhet. No, dumayu, eto menee veroyatno".
     V klasse stalo ochen' tiho.
     - CHto takoe vorona? - zadal vopros uchitel'.
     - Dumayu, chto ptica, - otvetila odna devochka.
     - Da, - skazal uchitel'. - YA tozhe tak dumayu.

     Byl  t£plyj vesennij den'. Uchitel' podosh£l k  otkrytomu oknu i vyglyanul
naruzhu.
     - Vy slyshite? - sprosil on.
     My nichego ne slyshali.
     - Mne kazhetsya, eto - drozd, - tiho proizn£s uchitel'.

     Potom byl urok matematiki.
     Uchitel' stoyal u doski: "Vosem'yu vosem' budet, vozmozhno, 64".
     My slushali i ne znali, chto nam i dumat'.
     Devyat'yu devyat', vpolne  mozhet byt'  81, rasskazyval uchitel'.  10h10=100
tozhe bylo vpolne veroyatno. Imenno tak on vyrazilsya.
     Vdrug uchitel' sel za stol, obhvativ  golovu rukami, potom opyat' vstal i
vyglyanul na ulicu.
     Navodnenie  v Niderlandah,  po  ego  mneniyu,  bylo v  1953-m,  a Vtoraya
Mirovaya vojna, vozmozhno, nachalas' v 1939-m godu.
     Nakonec uroki konchilis', i my poshli domoj.

     Na  sleduyushchij  den'  nash uchitel'  opyat' vo  vs£m somnevalsya, On ne znal
tochno,  ravno li vosem'yu  vosem' shestidesyati chetyr£m, i  skazal, chto yashcherica
byla reptiliej, "no, mozhet byt', i chem-to drugim".
     V  seredine dnya v klass  prish£l  direktor shkoly i sprosil nas: "Skol'ko
budet vosem'yu vosem'?"
     My posmotreli na uchitelya i otvetili: "Mozhet byt', 64".
     Direktor  tozhe  posmotrel  na  uchitelya  i  sprosil:  "|to  oni  ot  Vas
nauchilis'?"
     - Dumayu, da, - skazal uchitel'.
     - No esli Vy somnevaetes', chto vosem'yu vosem' -  shest'desyat chetyre, chto
zhe togda ne podlezhit somneniyu?! - sprosil direktor kakim-to osobenno vysokim
golosom.
     V klasse stalo tiho.
     YA tozhe zadumalsya nad etim voprosom. No ya ego ne ochen' horosho ponimal.
     - Mozhet byt', zhizn'? - proizn£s uchitel'.
     YA udivilsya.  ZHizn'? Strannyj kakoj-to otvet. Kakoe otnoshenie on imeet k
arifmetike?
     - Net, tak my s Vami daleko ne ujd£m, - skazal direktor.
     - Navernoe, ne ujd£m, - soglasilsya uchitel'. Ego golos zvuchal hriplo.
     Direktor pochesal zatylok, rasteryanno zamorgal i vyshel iz klassa.

     CHerez den' s uchitelem zahoteli pogovorit' pervye roditeli.
     - No vosem'yu vosem' vs£ zhe shest'desyat chetyre? - sprashivali oni.
     - Da, vozmozhno, - otvechal uchitel'.
     - Vozmozhno?? - vozmushchalis' roditeli. - |to zhe ochevidno!
     - YA ne znayu, - govoril uchitel'.
     CHerez  paru dnej roditeli stoyali pered shkoloj s plakatom: "8h8=64!  |to
tak zhe tochno, kak 1+1=2!"
     Oni byli prosto v beshenstve, a serditye lyudi vsegda vs£ znayut tochno.
     Potom k nam v klass prish£l inspektor.
     - Nachn£m s uroka arifmetiki, - skazal on uchitelyu i sel na zadnej parte.
     Uchitel' podosh£l k doske i napisal: "8h8=64 (?)".
     Nastupila m£rtvaya tishina.
     Inspektor vstal i skazal, chto on s etim kategoricheski ne soglasen.
     - |tot znak  voprosa zdes' sovsem ne umesten,  - zayavil  on. On oglyadel
vseh uchenikov i sprosil: - Vy so mnoj soglasny?
     On byl krupnym muzhchinoj v ch£rnom kostyume so sverkayushchej lysoj golovoj.
     - Da, - skazali my.
     - A Vy? - obratilsya on k uchitelyu.
     - Horosho, - skazal uchitel', - pod Vashu otvetstvennost'.
     -  Pod  moyu  otvetstvennost'?!  -   voskliknul  inspektor.   -  No  eto
dejstvitel'no pravda!
     On stuknul kulakom po stolu.
     - Teper'  mne  vs£  ponyatno, - probormotal on, vyhodya iz  klassa.  No v
dveryah on ostanovilsya  i,  sverknuv  glazami,  skazal  gromovym  golosom:  -
Begemot - mlekopitayushchee! I nichego tut ne podelaesh'!
     - Da, - skazal uchitel'. - YA tozhe tak dumayu.
     Inspektor hlopnul dver'yu.

     No uchitel' prodolzhal somnevat'sya i vremya ot vremeni sprashival sam sebya,
dejstvitel'no  li Niderlandy  granichat s  Bel'giej,  i  byla  li  Vil'gemina
kogda-nibud' korolevoj.

     Pered shkoloj poyavilis' novye plakaty.
     "8h8 bylo 64, est' i vsegda budet!"
     Povsyudu na stolbah byli napisany primery: 9h9=81, 13h13=169, 21h21=441.
     Roditeli ne puskali detej v shkolu. Oni  hoteli opredel£nnosti. "A  to i
my skoro  nachn£m  vo  vs£m somnevat'sya",  - govorili  oni.  Da, eto bylo  by
uzhasno.

     Na uroki hodil odin ya.
     Moj papa skazal: "Esli on ne uveren, skol'ko budet vosem'yu vosem', to ya
- tem bolee". A moya mama schitala uchitelya ochen' priyatnym molodym chelovekom.

     V odin iz iyun'skih dnej ya sidel v klasse odin. Na ulice svetilo solnce,
i bylo teplo.
     Uchitel' vremya ot  vremeni vyglyadyval v  okno. Inogda on podolgu smotrel
na menya.
     YA sidel i risoval. Bylo ochen' tiho.
     YA pytalsya narisovat' chelovechka s ves£lym licom. No lico u menya nikak ne
poluchalos'.
     Uchitel' posmotrel na moj risunok i skazal: "Vozmozhno, eto shedevr".
     On snova vernulsya k svoemu stolu.Dolgoe vremya on nichego  ne  govoril  i
smotrel v svoj zhurnal. Potom zakryl glaza i polozhil golovu na stol.
     YA razorval svoj shedevr i ne znal, chem by mne teper' zanyat'sya.

     - Mozhet byt', Vam grustno? - sprosil ya uchitelya.
     - Ne znayu, - otvetil on.
     - Mozhet byt', Vam strashno?
     - Ne znayu.
     YA  sprosil, ne zabolel li on, ne  rasstroen li chem-nibud', ne nahoditsya
li pod stressom ot chego-nibud'. No vsyakij raz uchitel' otvechal:  "YA ne znayu".
A kogda ya ego sprosil, byvaet li on hot' kogda-nibud' schastliv, on vskochil i
voskliknul: "YA ne znayu! YA dejstvitel'no ne znayu!"
     On pohodil po komnate, snova sel i skazal: "Idi, pogulyaj na ulice".
     YA posh£l na ulicu. YA byl  sovsem odin v shkol'nom dvore. Na ploskoj kryshe
sportivnogo zala  vorkovali golubi. V oknah  bol'shoj cerkvi ryadom so  shkoloj
otrazhalos' letnee solnce. YA sidel na skamejke i boltal nogami.
     Vskore iz shkoly vyshel uchitel'.
     On menya ne zametil i posh£l pryamo po ulice.
     CHerez paru shagov on pobezhal.
     Vdrug  ya uvidel,  chto v konce  ulicy kto-to stoit. ZHenshchina. Moj uchitel'
tozhe uvidel e£ i pobezhal bystree.
     Na nej  bylo krasnoe plat'e  i  krasnye  tufli. YA e£  nikogda ran'she ne
videl.
     Oni  vstretilis' i obnyalis'. Ona brosilas' k nemu na sheyu, a on radostno
zakruzhil e£.
     On byl vlyubl£n! Vot v ch£m delo!
     Teper'-to ya vs£ ponyal!
     Kogda ty vlyubl£n, ty znaesh' lish' odno: chto ty vlyubl£n. I bol'she nichego.
     Vs£ eshch£ obnyavshis', oni poshli po ulice i vskore skrylis' za povorotom.
     YA ostalsya na shkol'nom dvore. Bylo ochen' tiho. Vokrug ne bylo ni dushi.
     YA podumal, chto esli ya  zahochu proverit', vlyubl£n li ya v kogo-nibud',  ya
zadam sebe vopros:  skol'ko  budet 8 umnozhit' na 8? Esli ya otvechu tak: mozhet
byt', 64, a, mozhet byt', i net, - togda ya budu tochno znat', chto ya vlyubl£n.

     S takimi  myslyami ya otpravilsya domoj. "Skol'ko budet vosem'yu vosem'?" -
sprashival ya sam  sebya, vspominaya vseh znakomyh devochek po  ocheredi.  "64", -
bormotal ya kazhdyj raz i kachal golovoj.










     Glava   21.  Odnazhdy   k   nam   v  shkolu  prish£l
pisatel'...

     Odnazhdy k nam v shkolu prish£l pisatel'.
     Ochen' izvestnyj pisatel'.
     Pravda, ya nikogda o n£m ne slyshal, no eto ni o ch£m ne govorit,  ved' na
zemle est' mnozhestvo lyudej, o kotoryh ya ne slyshal.
     Pisatelya vnesli v shkolu chetyre sil'nyh starsheklassnika na svoih plechah,
i pisatel' s vysoty privetstvenno mahal nam rukoj.
     - Pomashite v otvet, - zashipel uchitel'.
     I my pomahali v otvet.
     CHetyre starsheklassnika pyhteli i postanyvali, potomu  chto pisatel'  byl
tyazh£lyj.
     Devochki vostorzhenno sheptalis' vokrug menya: "On ochen'-ochen' izvestnyj".
     Pisatel' uselsya za stol, na special'nom pomoste v sportivnom zale.
     Snachala ego ugostili tortom.
     Uchitel' skazal, chto pisatel' uzhasno lyubit tort.
     Pisatel' nachal est' tort. A my smotreli.
     - |to ochen' pouchitel'no: smotret',  kak velikij  pisatel'  est tort,  -
skazal uchitel'.
     My dolzhny byli vnimatel'no sledit' za pal'cami pisatelya, kak on  derzhit
vilku, doedaet li on biskvit, sobiraet li  kroshki,  s®edaet li vishenki srazu
ili ostavlyaet  naposledok, kak on otodvigaet svoyu tarelku, kak vytiraet svoj
rot: rukoj ili rukavom.
     Nakonec  pisatel' doel tort, otkashlyalsya i prochital stihotvorenie: "I my
tozhe skitalis'  po  svetu...".  YA  ne ochen' horosho ponyal,  pro  chto ono.  No
zvuchalo stihotvorenie ochen' ser'£zno.
     Moj sosed sprava skazal: "|to vsemirno izvestnoe stihotvorenie".
     - Tiho, - zashipel uchitel'.
     No sosed bystro prosheptal: "Ego slava letit vperedi nego!"
     No ya ne ponyal, chto on imel v vidu.
     Kogda stihotvorenie zakonchilos', nam  razreshili potrogat'  pisatelya. No
ne vezde. Mozhno bylo potrogat' tol'ko ego ruki, lokti i plechi.
     YA dotronulsya do pravogo loktya pisatelya.
     Vera, devochka iz moego klassa, pogladila ego po volosam.
     -  Nel'zya! - ispuganno  vskriknul  uchitel'.  No  pisatel'  ulybnulsya  i
dobrozhelatel'no kivnul Vere.
     Posle etogo vse razoshlis' po klassam.
     Pisatel' ostalsya  sidet'  za stolom.  On chto-to pisal na listochke. A  ya
rassmatrival morshchiny na ego lbu. |to byli prekrasnye morshchiny.
     Kogda sportivnyj zal  sovsem  opustel, ya tihon'ko  podosh£l k pisatelyu i
robko prosheptal: "YA tozhe hochu stat' pisatelem".
     On podnyal golovu, posmotrel na menya i proizn£s: "|to horosho".
     Potom vzyal chistuyu bumagu, polozhil  peredo mnoj i skazal: "Napishi  zdes'
svo£ imya".
     YA napisal svo£ imya v stolbik, pod paroj drugih im£n: "V. SHvmbr".
     - Teper' ya - pisatel'? - sprosil ya. Mne kak-to ne verilos'.
     -  Budushchij pisatel', - otvetil on i pokazal na zagolovok naverhu lista:
"Spisok Budushchih Pisatelej".
     - Ty menya uzhe potrogal? - sprosil on na vsyakij sluchaj.
     - Da, - skazal ya. - Vash lokot'.
     - Horosho, - skazal on.
     Potom  vstal i nadel plashch. |to  byl staryj plashch s bahromoj na rukavah i
dyrkoj na spine.
     YA hotel eshch£  sprosit', kak iz budushchih pisatelej  stanovyatsya  nastoyashchimi
pisatelyami.  I  potom znamenitymi pisatelyami. No on uzhe vyshel iz sportivnogo
zala.
     Uroki v shkole uzhe shli svoim cheredom.
     Pisatel' prosh£l po pustomu koridoru  i  napravilsya  k paradnoj dveri. YA
videl, kak na ulice on  otkryl zamok na  svo£m velosipede, sel i ukatil. SH£l
dozhd', on nakinul kapyushon i nizko naklonilsya k rulyu.
     YA nablyudal za nim iz okna.
     Budu li ya tozhe v telefonnoj knige, dumal ya. V  SHvmbr, budushchij pisatel'!
No chem zanimaetsya  budushchij  pisatel'? Pishet  o budushchem? No kak? YA  reshil eto
horoshen'ko  obdumat'.  YA  uzhe  mnogo  chego  napisal.  I primerno stol'ko  zhe
zacherknul i vybrosil.  Na mo£m pisatel'skom kalendare vs£  eshch£  byl god  pod
nomerom nol'.
     Pered  toboj lezhit dlinnyj put', skazal ya sam sebe.  I  kivnuv  sebe  v
otvet, nezametno proskol'znul v klass.










     Glava 22. Odnazhdy moj dedushka zabolel...

     Odnazhdy moj dedushka zabolel. No  v etot raz vse govorili, chto on bol'she
ne vyzdoroveet.
     YA otpravilsya ego navestit'. |to ved' mozhet okazat'sya poslednim razom.

     Dedushka lezhal v posteli. YA sel na stul ryadom s nim.
     Okno v komnate bylo otkryto.  Na ulice  svetilo solnce, i myagko shurshali
list'ya derev'ev.
     - Davaj-ka, - proizn£s moj  dedushka,  - my ne budem segodnya  govorit' o
luna-parke.
     - Horosho, - tiho skazal ya.
     - A eshch£ my ne budem segodnya plakat'.
     - Horosho, - eshch£ tishe skazal ya.
     My  pomolchali.  YA  ne  znal,  chto skazat'.  Dedushka poglazhival pal'cami
odeyalo. On ochen' pohudel.
     - Znaesh', - skazal on tak  tiho,  chto ya edva razobral ego slova. - YA by
hotel tol'ko odnogo, - on povernul golovu ko mne i posmotrel mne  v glaza. -
Uznat', chto budet s toboj dal'she.
     - Ugu, - skazal ya. YA horosho ponimal dedushku,  mne i  samomu  bylo ochen'
interesno, chto budet so mnoj dal'she.
     Tut ya tihon'ko otkashlyalsya i skazal: "YA budu pisatelem".
     YA  eto  eshch£  nikomu  ne  govoril  i  davno  dal  sebe slovo  nikomu  ne
rasskazyvat', poka ya dejstvitel'no ne stanu pisatelem.
     Dedushka kivnul. YA nadeyalsya, chto on mne poveril, ili, dazhe luchshe, chto on
znal, chto eto dejstvitel'no budet tak.
     - No ty ne dolzhen nikomu rasskazyvat', - poprosil ya.
     - Horosho, -  prosheptal dedushka. - Naklonis' poblizhe.  YA podstavil  svo£
uho k ego gubam, i on chto-to tiho skazal. Moi shcheki pokrasneli.
     Potom my dolgo sideli ryadom. Dedushka tiho lezhal s zakrytymi glazami.
     Pered uhodom ya obnyal ego za sheyu  i poceloval  v shcheku. |to byl moj samyj
dolgij poceluj.
     Vecherom ya lezhal v posteli i dumal nad tem, chto skazal mne dedushka.
     Moi shcheki snova nachali goret'. YA podumal  o poslednih zhelaniyah. Ved' oni
dolzhny ispolnyat'sya, dumal ya. |to pochti zakon?
     YA predstavil samogo sebya v budushchem. Vot ya sizhu, sklonivshis' nad stolom.
YA  pishu. Moya  golova  sovsem oblysela. Vot uzh nikogda ne dumal, chto budu tak
vyglyadet'! Nad stolom - polka s knigami, kotorye ya napisal. Moimi knigami.
     Vdrug  dver' medlenno, so skripom  otvorilas'. YA podnyal golovu. U dveri
stoyal moj dedushka.
     YA vskochil. Kak zhe davno my ne videlis'!
     On sovsem ne izmenilsya.
     - Znaesh',  kem ya stal? - voskliknul ya. YA hotel  emu srazu pokazat' svoi
knigi, no dedushka tiho pokachal golovoj, i ya snova sel za stol.
     Dedushka  uselsya  na  podokonnik  i  poboltal  nogami.  Potom  on  nachal
rasskazyvat'.  YA slyshal etu istoriyu mnogo raz. |to bylo ochen' davno. Dedushke
bylo 20 let. On plyl na  parohode  po ozeru v Finlyandii.  Bylo leto. Kapitan
razreshil  dedushke  posmotret'  na  voshod solnca. Dedushka  stoyal  na palube,
oblokotivshis'  na  perila.  Motor  byl vyklyuchen,  i voda  byla  gladkaya, kak
zerkalo.  Gorizont vdali  snachala porozovel,  potom  pokrasnel,  i vot sredi
ber£z i sosen, zamershih na beregu, ochen' medlenno poyavilos' solnce.
     Ryadom s  dedushkoj stoyala zhenshchina. Kapital ej tozhe razreshil polyubovat'sya
voshodom. Dedushka nikogda ne rasskazyval, byla li eto moya babushka ili kto-to
eshch£. Oni ne byli znakomy. Snachala  oni smotreli na solnce, a potom - drug na
druga.
     Vdrug dedushka ischez iz moej komnaty, i ya snova okazalsya v posteli.
     Kak zhal', dedushka ni o ch£m menya ne sprosil, podumal ya. Neuzheli emu bylo
ne lyubopytno!  Ili on ne  razglyadel, chto eto  byl ya, V.SHvmbr, ego vnuk! I on
dazhe ne sprosil, stal li ya pisatelem!
     No  togda  ya podumal, chto esli chelovek umiraet,  dlya nego, mozhet  byt',
osta£tsya vsego odin  moment iz vsej zhizni: samyj schastlivyj moment, ibo radi
etogo on i zhil? |to - edinstvennoe, o ch£m chelovek mozhet dumat' posle smerti.
Esli on, konechno, mozhet dumat'.
     A  kakoj samyj schastlivyj moment v moej  zhizni, podumal ya. Navernoe, on
eshch£ budet. Da, ya tochno znayu.

     CHerez nedelyu dedushka umer.
     |to byl samyj pechal'nyj moment moej zhizni. |to ya tozhe tochno znayu.
     Kogda ego horonili, byla ochen' horoshaya pogoda. Nebol'shoj processiej  my
shli za grobom na kladbishche. Tam lezhali raznye znamenitosti i peli pticy.
     U mogily moj dyadya popytalsya zastegnut' pal'to. No pugovica otorvalas' i
upala na zemlyu. On  naklonilsya, no ne smog  najti pugovicu  sredi graviya. On
opustilsya na koleno. "Pomogi", - poprosil on moyu t£tyu. Oni  prinyalis' iskat'
vmeste. "Gde zhe eta proklyataya pugovica?" - bormotal dyadya.
     - Tishe, - zasheptala moya t£tya.
     Grob opustili v mogilu. YA vsegda  budu o tebe dumat', myslenno poobeshchal
ya  dedushke.  Hotya mne ne  nuzhno eto  obeshchat', podumal  ya, ved' ya ego  i  tak
nikogda ne zabudu.










     Glava 23. Odnazhdy menya vyzvali k Koroleve...

     Odnazhdy menya vyzvali k Koroleve.
     YA poluchil priglashenie v konverte s zolotoj ka£mochkoj.
     Interesno,  zachem,  podumal  ya.  Mozhet,  Koroleva  hochet  doverit'  mne
gosudarstvennyj sekret? Ili  naznachit' menya glavnym  lakeem, a, mozhet,  dazhe
glavoj rycarskogo ordena?  Mozhet byt',  ona  hochet proverit', ne zabyl li ya,
kak menya  zovut?  A,  mozhet, hochet sprosit',  schastliv  li ya? Ili ona vsegda
vremya ot vremeni kogo-nibud' vyzyvaet?
     Mame i pape ya nichego ne  skazal. Inache oni obzavidovalis' by i zahoteli
by pojti so mnoj. Ili, togo huzhe,  naprosilis' by k Koroleve  sami, poyasniv,
chto ya eshch£ malen'kij, i menya nado soprovozhdat'.
     Na sleduyushchij  den'  ya otpravilsya vo  dvorec. Pered dvorcovymi  vorotami
stoyal limuzin, pod kotorym lezhal lakej.
     YA  vezhlivo  kashlyanul. Lakej vylez iz-pod mashiny  i  vyter  ruki  o svoyu
livreyu.
     - V tormoza popala voda, - ob®yasnil on.
     - YA po vyzovu k Koroleve, - skazal ya.
     On kivnul i otkryl mne vorota.
     Drugie lakei provodili menya v bol'shoj tronnyj zal.
     Na trone u vysokogo, osveshch£nnogo solncem okna sidela Koroleva.
     Ona chto-to skazala,  poka ya podhodil poblizhe, no ya ne  smog rasslyshat'.
Potomu chto odin iz lakeev byl zanyat uborkoj: on pylesosil kovrovuyu dorozhku.
     - Vyklyuchi pylesos! - prikazala emu Koroleva.
     Teper' lakej e£ uslyshal i vyklyuchil pylesos.
     - YA eshch£ ne zakonchil, - zametil on.
     - Idi zajmis' chem-nibud' drugim, - skazala Koroleva.
     - CHem? - sprosil lakej.
     - Vymoj okna, naprimer, - skazala Koroleva.
     - O da! - otkliknulsya lakej. - Horosho.
     On prinyalsya myt' okna, starayas' ne ochen' shumet'.
     YA ostanovilsya pered Korolevoj.
     - V. SHvmbr? - osvedomilas' ona.
     - Da, Koroleva, - skazal ya.
     - Vy poluchili moj vyzov?
     - Da, - podtverdil ya.
     - YA priglasila Vas s tem, chtoby soobshchit' Vam vazhnoe izvestie, - skazala
Koroleva. No tut vosh£l lakej v dlinnoj ognenno-krasnoj livree.
     -  Vy  budete  tomatnyj sup s  myasnymi sharikami  ili bez? - sprosil  on
Korolevu.
     - S sharikami, - otvetila Koroleva, i lakej vyshel iz zala.
     -  Itak, ya ne mogu bol'she byt' Vashej Korolevoj, -  obratilas' ona snova
ko mne.
     Mne pokazalos', chto ya oslyshalsya. V  moej  golove chto-to  zazvenelo,  i,
kazalos', zemlya ushla iz-pod moih nog.
     - Sledovatel'no,  Vy bol'she  ne  yavlyaetes' moim  poddannym,  -  skazala
Koroleva.
     - CHej zhe ya teper' poddannyj? - tol'ko i mog ya proiznesti.
     - Nichej, - otvetila Koroleva.
     - Nichej!? - voskliknul ya. - No eto zhe uzhasno!
     - Nichego tut  uzhasnogo net,  -  pozhala plechami Koroleva. - YA tozhe nich'ya
poddannaya.
     - No Vy - poddannaya samoj sebya? - zametil ya i pochuvstvoval, kak  v moih
glazah poyavilis' sl£zy.
     Ona pochesala konchik svoego nosa i skazala: "Nu... YA ne znayu...". Vidno,
ona ob etom nikogda ne dumala.
     Tut vosh£l lakej v zh£ltoj livree. On vyglyadel ochen' rasstroennym.
     - Vy zhe ne nadenete krasnyj kapyushon? - sprosil on u Korolevy.
     - Net, net, -  otvetila  Koroleva.  -  Tol'ko  zel£nyj s  raznocvetnymi
p£ryshkami.
     - O, da, - uspokoilsya lakej. - |to horosho.
     I bystro vyshel iz zala.
     - No pochemu Vy bol'she ne hotite byt' moej Korolevoj? - sprosil ya.
     No ona ne  uspela  otvetit', potomu  chto  snova  vosh£l  lakej v  zh£ltoj
livree.
     - A kakie tufli Vy predpochitaete? - sprosil on.
     -   Mo£   plat'e  dostatochno   dlinnoe,  chtoby  prikryvat'  stupni?   -
osvedomilas' Koroleva.
     - Da, - podtverdil lakej.
     - Togda luchshe te starye korichnevye tufli. Oni tak udobno sidyat.
     - Horosho, - skazal lakej. - Dumayu, teper' mne vs£ yasno.
     I on snova vyshel iz zala.
     - Vy sovershili koe-to uzhasnoe, -  skazala  Koroleva i strogo posmotrela
na menya.
     - YA Vas chem-to obidel? - udivilsya ya.
     Mne nichego v golovu ne prihodilo.
     - Uzhe teplo, - skazala Koroleva.
     - YA obmanul Vashe doverie? - snova popytalsya ya.
     - Eshch£ teplee.
     - Vy imeete  v vidu moj  rasskaz pro  to,  kak ya Vas  spasal v more?  -
sprosil ya.
     - Da, -  Koroleva otvernulas' ot menya  i  stala  rassmatrivat' ogromnuyu
kartinu na stene.
     - No ya mogu vs£ unichtozhit'!
     - Pozdno, - skazala Koroleva.
     -  YA  mogu  zamenit' Vas kem-to drugim.  Pevicej,  naprimer, ili kem-to
eshch£... - ne sdavalsya ya.
     No Koroleva lish' pokachala golovoj.
     - Nikto ne zaplyvaet tak daleko v more, kak ya, - skazala ona. -  I ni u
kogo net zolotoj kupal'noj shapochki s brilliantami.
     Tut snova  vosh£l kakoj-to lakej i pozhalovalsya na drugih lakeev, kotorye
nad nim smeyutsya.
     - Skazhi im, chtoby perestali, - posovetovala Koroleva.
     Lakej vyshel iz zala i eshch£ v dveryah gromko zakrichal: -  Perestan'te menya
draznit'. |to prikaz Korolevy!
     Iz drugoj komnaty don£ssya priglush£nnyj smeh.
     YA byl v otchayanii.
     - CHto zhe mne teper' delat'? - sprosil ya.
     - Nu, - skazala Koroleva. - Vy dolzhny iskupit' svoyu vinu.
     - No kak?! - voskliknul ya.
     - Vy dolzhny ispolnit' tri zhelaniya, - skazala ona.
     YA vzdohnul.  YA srazu podumal o drakonah, kotoryh  ya dolzhen  pobedit', o
koldun'yah, kotoryh ya dolzhen prevratit' v zhab... Net, u menya  eto  nikogda ne
poluchitsya!
     -  Pervoe  zhelanie: sdelajte tak, chtoby nikogda bol'she ne bylo vojny, -
skazala Koroleva.
     - O,  no ob etom ya uzhe  pozabotilsya,  -  obradovalsya ya. Pervoe  zhelanie
okazalos' l£gkim, esli dva sleduyushchih budut takimi zhe, to v skorom  vremeni ya
snova stanu poddannym Korolevy.
     -  Hm, ya  etogo ne znala, - skazala Koroleva. -  No ya dovol'na. Vojna -
eto uzhasno!
     Ona sdelala glotok vody i prodolzhala:
     - Vtoroe  zhelanie:  izobretite  chto-nibud'  protiv smerti. Umirat'  mne
sovsem ne hochetsya.
     - |to sovsem beznad£zhnoe delo, - vzdohnul ya. YA sovsem upal duhom: ved',
ya nikogda  ne  smogu  ispolnit'  eto  zhelanie i,  znachit,  nikogda  ne stanu
poddannym Korolevy.
     -  V takom  sluchae, - skazala  Koroleva.  - U menya est'  drugoe  vtoroe
zhelanie. Vy dolzhny pyat' minut prostoyat' na golove, pryamo zdes', na polu.
     |to bylo sovsem ne trudno! YA postavil golovu na blestyashchij dvorcovyj pol
i medlenno podnyal nogi vverh. Pochti sovsem ne kachayas', ya stoyal na golove.
     A Koroleva sledila za ogromnymi zolotymi chasami.
     - Odna minuta... Dve minuty...
     Tut snova vosh£l kakoj-to lakej i sprosil,  mozhno  li  emu idti domoj. U
nego zabolela mama. Sil'naya golovnaya bol'. Koroleva sprosila, chasto li s nej
takoe  sluchaetsya i stradaet li kto-nibud' eshch£ v ih sem'e golovnoj bol'yu, est
li ona kazhdyj den' svezhie frukty i spit li s otkrytym oknom.
     Lakej poobeshchal, chto utochnit vs£ eto u mamy i vybezhal iz zala.
     Pyat' minut istekli, i ya snova vstal na nogi.
     V  golove u menya stuchalo,  i shcheki  moi goreli, no dva zhelaniya iz tr£h ya
uzhe vypolnil.
     - Mo£ tret'e  zhelanie, - skazala Koroleva. -  Napishite  chto-nibud',  ot
chego ya zaplachu.
     - Pryamo sejchas? - sprosil ya.
     -  Net.  Mozhno i  popozzhe.  - Koroleva vstala i  zhestom  pozvolili  mne
udalit'sya.  -  A  poka  Vy ostanetes'  lish'  moim sootechestvennikom,  no  ne
poddannym.
     YA pochuvstvoval, kak murashki probezhali po moej spine, i poklonilsya.
     - Do svidaniya, Koroleva, - prosheptal ya.
     Koroleva kivnula i vyshla iz zala.
     YA  slyshal, kak lakej sprosil  u ne£, budet li  ona  etoj noch'yu  spat' v
goluboj ili krasnoj komnate.
     - No ved' segodnya ya splyu v Sibiri? - zametila Koroleva.
     - O, da, - skazal lakej. - Kak glupo s moej storony. Izvinite.

     YA posh£l domoj.
     Doma ya srazu uselsya za stol, vzyal tetrad'  i ruchku.  YA pisal rasskazy o
pticah so slomannymi kryl'yami, devochkah  v  tonkih plat'icah, zamerzayushchih na
moroze, golodnyh detyah, bespomoshchnyh starikah, poskol'znuvshihsya  na ulice.  YA
pisal stihi o korablyah, zatonuvshih v  mile ot  gavani, zhenshchinah,  poteryavshih
lyubimyh, o sobakah, popavshih v kapkan i umirayushchih ot goloda.
     Kazhdyj den' ya posylal svoi stihi i rasskazy Koroleve. No vsyakij raz ona
pisala v otvet:
     "Uvazhaemyj SHvmbr,
     Ot takih istorij ya ne plachu.
     |to moya povsednevnaya rabota.
     Dlya togo i sushchestvuyut v strane praviteli.

     Koroleva vseh ostal'nyh."

     Nastupilo Rozhdestvo.
     V pervyj den' ya sidel v komnate s mamoj i papoj i slushal rech' Korolevy.

     Ona govorila:
     " Moi sootechestvenniki! Minus odin!
     Snova nastupilo Rozhdestvo..."

     YA vzdrognul.
     - Kto eto - Minus Odin? - sprosil moj papa.
     - Ponyatiya ne imeyu, - otvetila mama.
     - YA dolzhen chihnut', - skazal ya  i vyshel iz komnaty. Koroleva obrashchalas'
k svoim poddannym. |to byli vse e£ sootechestvenniki, minus odin. Znachit, mne
nel'zya bylo slushat' e£ rech'.
     YA otpravilsya v svoyu komnatu.
     Tam ya  snova  sel za stol  i vzyal chistyj  list bumagi. YA dolzhen  chto-to
napisat'! CHto-to osobennoe. Ne prosto grustnoe. Esli ya nichego  ne pridumayu -
ya propal, dumal ya.
     I vdrug ya  pridumal.  |to bylo pro lyubov'.  YA ne  znayu, kak  ya do etogo
dodumalsya, ved' v lyubvi u menya net nikakogo opyta.
     YA napisal vsego paru strochek.
     I poslal ih Koroleve.
     CHerez neskol'ko dnej, 31-go dekabrya, ya poluchil otvet.
     |to byl malen'kij goluboj  listochek bumagi. YA s  trudom smog prochitat',
chto tam bylo napisano, tak kak bukvy sovsem rasplylis'. |to sl£zy, dogadalsya
ya.

     "Dorogoj SHvmbr,
     Spasibo.
     Vy snova moj poddannyj.
     Takovo mo£ reshenie.
     Koroleva".

     Tak ya snova stal poddannym.
     No  to,  chto  bylo   v  napisano  mo£m  pis'me,   tu  paru  strochek,  ya
nikogda-nikogda nikomu ne rasskazhu.
     |to znaet tol'ko moya Koroleva. Moya Koroleva.










     Glava  24.  Odnazhdy  ya  sidel  za  stolom i  pisal
ocherednoj rasskaz...

     Odnazhdy ya sidel za stolom i pisal ocherednoj rasskaz.
     Rasskaz pro devochku. Devochku, vlyubl£nnuyu v menya.
     Byl t£plyj letnij  den'.  YA stoyal na pristani. Vdali proplyval korabl'.
Nad ego machtami  kruzhilis'  chajki. Devochka  ehala ko  mne na  velosipede. E£
krasnoe plat'e  razvevalos'  na  vetru, a  solnce  svetilo ej  v glaza.  Ona
v®ehala  na most, s usiliem krutya pedali, i potom bystro skatilas' vniz. Ona
uvidela menya, pomahala mne rukoj i kriknula, chto u ne£ dlya menya chrezvychajnoe
izvestie.
     YA  otlozhil  ruchku. CHrezvychajnoe  izvestie...  |to  nikuda  ne  goditsya,
podumal ya. Tak devochki ne krichat. YA vzdohnul.
     V etot moment v dver' postuchali.
     Kto eto  mozhet byt', podumal ya. Papy i  mamy doma ne bylo. Mozhet  byt',
eto  moj  dedushka? Ili sluga  Korolevy? Ili mozhet  byt' eto  Smert', kotoraya
reshila zaglyanut' ko mne na ogon£k?
     YA zadrozhal. Kto-to vosh£l v komnatu.
     YA  razvernulsya.  V  dveryah  stoyal neznakomec. Uff,  vo vsyakom sluchae ne
Smert'! Neznakomec byl bleden i ser'£zen i v ruke derzhal portfel'.
     - Kto Vy? - sprosil ya.
     On pokachal golovoj, slovno ya zadal vopros ne k mestu.
     - V. SHvmbr? - sprosil on v svoyu ochered'.
     - Da, - otvetil ya. - No otkuda Vy znaete?
     Neznakomec otkryl portfel' i dostal kakuyu-to bumagu. On  razvernul e£ i
prochital:
     "Sim postanovlyaetsya, chto V. SHvmbr s etogo momenta bol'she ne imeet prava
pisat' rasskazy. Emu zapreshchaetsya.
     Pravitel'stvo."
     - Net, ya imeyu pravo! - vozmutilsya ya.
     Neznakomec slozhil list bumagi i snova polozhil ego v portfel'.
     - CHto zhe mne delat'? - ya pochuvstvoval, kak na glaza navernulis' sl£zy.
     - CHto delat'...  - probormotal neznakomec i vytashchil iz portfelya tolstuyu
knigu.  - CHto delat'...  chto delat'... Net, tut nichego ob etom  ne napisano.
Pravitel'stvo, ochevidno, schitaet, chto Vy sami dolzhny eto reshit'.
     - No ya hochu stat' pisatelem, - skazal ya. - I nikem drugim.
     - Da? - skazal on. - Togda pravitel'stvo vyrazhaet Vam svo£ sozhalenie.
     - A chto esli ya vs£-taki prodolzhu pisat' rasskazy? - sprosil ya.
     - |to nevozmozhno,  -  skazal  neznakomec .  -  Pravitel'stvo nikogda ne
ber£t svoi slova nazad.
     I on vyshel iz komnaty.
     V okno ya videl, kak neznakomec  sel v bol'shoj limuzin i besshumno ukatil
v temnotu.
     YA  snova  vernulsya  k  stolu.  Pravitel'stvo...,  dumal  ya.  CHto  takoe
pravitel'stvo,   v   samom   dele?   Kto-nibud'   kogda-nibud'   videl   eto
pravitel'stvo? Est' li u nego ruki? Zuby? Glaza?
     I kak eto pravitel'stvo mozhet mne zapretit' pisat'? |to nevozmozhno!
     YA reshil bol'she ne dumat' o pravitel'stve i pisat' dal'she. Tak, na ch£m ya
ostanovilsya? Devochka  v krasnom plat'e edet po  mostu. Ona uvidela menya. Ona
pomahala mne rukoj i zakrichala, chto u ne£ dlya menya chrezvychajnoe izvestie.
     Snova eto chrezvychajnoe izvestie!
     - YA... -  popytalsya ya prodolzhit'. No kogda ya podn£s ruchku k bumage, ona
vypala iz moih pal'cev i skatilas' na pol, a bumaga pomyalas' i skomkalas'.
     YA popytalsya snova na novom liste. YA prizhal ego lokt£m i krepko vcepilsya
v ruchku. YA reshil napisat' chto-to prostoe: mol, nabezhali tuchki, ili  gavknula
sobaka.
     No v tot zhe moment ruchka snova vypala, a bumaga opyat' smyalas'.
     YA dejstvitel'no ne mog bol'she pisat'.
     No vs£ zhe ya hotel pisat'. YA dolzhen chto-to napisat'! YA dolzhen! Govoril ya
sam sebe.

     Vsyu noch' ya ne mog zasnut'. Kazhdyj chas ya slyshal, kak b'yut chasy na bashne,
i pridumyval raznye interesnye  priklyucheniya,  kotorye ya, mozhet byt', nikogda
ne smogu opisat'.
     Sredi nochi ya vstal i vzyal svoyu tetrad'. No stranicy snova pomyalis', i ya
snova ne smog uderzhat' ruchku.
     I vs£ zhe ya hotel pisat'!
     V myslyah ya spasal mir. YA vlyublyalsya. YA vstrechalsya s Korolevoj. YA nahodil
dedushkiny tajnye pis'ma, adresovannye mne. YA...
     No ya ne mog vs£ eto zapisat'.
     Kazhdyj  den' ya srazhalsya  s  ruchkoj i bumagoj. CHego ya tol'ko ne delal! YA
pytalsya  pisat' levoj rukoj.  YA  privyazyval  ruchku  k  pal'cam provolokoj. YA
stavil  tyazh£lye gruziki na ugly bumagi. I  10 raz v den' povtoryal: sdat'sya ya
vsegda uspeyu! |to nikogda ne pozdno.
     Prohodili mesyacy, i, nakonec, mne snova udalos' chto-to napisat'.
     Pervoe slovo bylo "ya". YA napisal: "ya".
     YA horosho eto pomnyu. Slovo bylo  napisano posredi  stranicy. Odna bukva:
"ya". I bol'she nichego.
     V  etoj  bukve  ya  uznal  sebya:  petel'ka  sverhu  -  eto  moya  golova,
napolnennaya vsevozmozhnymi istoriyami i syuzhetami rasskazov, dve linii  snizu -
eto  moi  shiroko  rasstavlennye  nogi. Naklonivshis'  nad tetrad'yu, ya pomahal
svoemu izobrazheniyu, ne vypuskaya ruchki iz pal'cev.
     Potom ya prodolzhil pisat'.
     Proshlo eshch£ mnogo vremeni, prezhde chem ya smog zapisyvat' svoi istorii bez
togo, chtoby ruchka vypadala iz ruk, a bumaga komkalas'.
     Pravitel'stvo vs£-taki oshiblos', dumal ya i predstavlyal, kak ono skripit
zubami ot rasstrojstva i stuchit kulakami po betonnoj stenke.
     No  teper' pisat' bylo ne tak legko, kak  ran'she.  Mne prihodilos' byt'
ochen' vnimatel'nym, inache ruchka vyskal'zyvala  iz moih pal'cev, ili  chertila
na  mo£m  listke  bol'shoj   krest.  A  esli  ya  sluchajno  otvlekalsya,  ruchka
ukatyvalas' pod stol ili okazyvalas' v musornoj korzine.
     No ya prodolzhal pisat' svoi rasskazy.
     Tak ya napisal etu knigu.
     YA tol'ko  ne  napisal,  chto imenno  skazal mne  moj  dedushka. I ot chego
Koroleva plakala navzryd. |to ostanetsya moim sekretom.







Last-modified: Fri, 15 Sep 2006 06:26:42 GMT
Ocenite etot tekst: