Ocenite etot tekst:





     Vseh dokumentov u nego bylo spravka ob osvobozhdenii.
     - Kartochnaya igra, paren' - predupredili, kurya na kortochkah u kryl'ca.
     Siverin ne otozvalsya. "Peredernu".
     "Skotoimport" nepridirchiv. Nedelyu v obshchezhitii tyanuli pustotu: karty i
domino.  ZHarkim  utrom,  uspev  prinyat'  s  pyaterki  avansa,  nebritye   i
poveselevshie ot vina i konca ozhidaniya, ustraivalis' v kuzove s poluchennymi
sapogami i telogrejkami.
     - CHtob vse vernulis', mal'chiki!..
     CHerez dva dnya, otbiv zady, svernuli u pogranpunkta s CHujskogo  trakta
i prikatili v YUstyd.
     ZHit'e v YUstyde - skuchnoe zhit'e.  Strugayut  nozhny  dlya  nozhej,  pletut
bichi, kto razzhilsya syromyatinoj. Karty - na sigarety i sgushchenku.  Solnce  -
zhara, tuchi - holod: gory, obstupili belkami.
     ZHdali skot, podbiralis' v brigady. Siverina chuzhdalis' (ugryum, na ruku
skor).
     Posle zavtraka, vytashchiv iz  palatki  koshmu,  on  dremal  na  pripeke.
Podsel Ivan Tret'yak, gurtoprav:
     - Otdyhaj. Otdyhaj. Ty vot chto: v obed mongoly konej prigonyat. A  nam
poslezavtra skot poluchat'. Mysl' ponyal?
     Siverin glaz ne otkryl. Ivan smorshchilsya, lysinu poter: "Ne brat' tebya,
d'yavola... Da lyudej net".
     - V tabune vse nicho koni davno  vzyaty,  -  zatolkoval.  -  Na  pervom
punkte menyat' pridetsya. A na chto? - tam eshche huzhej  ostavleny,  vse  pervye
svyazki zabrali. Tak chto budem brat' segodnya pryamo iz hoshana. Oni, konechno,
za zimu ot sedla otvykli; nicho... Zato vyberem putevyh konikov.  A  koniki
nam po Ujmonu oj kak ponadobyatsya! Tak chto gotov'sya... Prismotri sebe. Zlyh
ne bojs' - obvyknut...
     Na skale dolgo  perekidyvali  sedla.  Probovali  uzdechki.  Zavpunktom
razvodil rukami.
     Svalili v kuchu u palatok.
     - CHo, konej segodnya berete?
     - Tret'yak u mongolov budet brat'. Hitryj... Luchshih otberet.
     Prignali za polden'. Koni raznoroslye, raznomastnye. Dvoe mongolov  s
kostistymi, barabannogo dubleniya licami, kratko  vykrikivaya,  zapravili  v
hoshan. Sdelali schetku. Raspisalis' v fakturah. Poev na kuhne i ugostivshis'
sigaretami, raspravili po sedlam zatertye vel'vetovye halaty  i  nespeshnoj
rys'yu poskakali obratno.
     Muzhiki,  pokurivaya,  rasselis'  na  izgorodi.   Tret'yak   s   Kol'koj
Miloserdovym polezli v hoshan. Pytalis' verevkoj, derzha  za  koncy,  otzhat'
kakogo k krayu. Koni bespokoilis', ne podpuskali.
     - V rukav davaj! - velel Tret'yak.
     Ot uzkogo prohoda koni sharahalis'. Tret'yak i  Miloserdov  storonilis'
opaslivo.  S  izgorodi  sovetovali.  Ne  vyderzhav,   neskol'ko   sprygnuli
pomogat'. Vyvyazivaya sapogi, mashA s  gikom  i  vysvistom,  zagnali  dvuh  v
rukav. Zazhatye  mezh  zherdej,  koni  bilis',  silyas'  povernut'sya.  Vsunuli
poperechiny, perekryv:
     - Uf!.. Tak...
     Prityanuv verevkami shei,  vznuzdali,  poosteregayas'.  Nalozhili  sedla,
zastegnuli podprugi.
     - Vyvodi...
     Pervyj, krutobokij pegan, poshel poslushno u Kol'ki Miloserdova.  Dalsya
pogladit', shrupal suhar'. Kol'ka, uharski shchuryas', chinar'  v  zubah,  vdel
stremya - pegan pryanul - uzhe v sedle Kol'ka natyanul  povod,  kon'  metnulsya
bylo i vstal, raz-drugoj peredernuv kozhej.
     Pustil shagom. Dal rys'.
     - Normal'naya rys', - reshili soobshcha.
     Galop. Pokrutil na meste.
     - Est' odin!..
     Vtoroj, korenastnyj gnedok, Kol'ku sbrosil raz, - i sam zhdal poodal'.
     - ZHizn'-to strahoval hot', Kol'ka?
     - SHustryj, yazvi ego!..
     Pojmali bystro. Kamchoj vytyanuli - ponimaet za chto.
     - Poryadok. |to on tak... sam s ispugu, otvyk.
     So skotoimportskim tabunom podospel YUrka-konyuh.
     - K etim davaj. Legche brat' budet.
     YAshka, vysokij voronoj zherebec,  v  zhzhenii  yaroj  krovi  hodil  bokom,
otgorazhivaya svoih.
     - Znakomyatsya!..
     Ryzhij suhoj mongol dostaval kobylic, kruzhas' obnyuhivaya i fyrkaya. YAshka
prizhal ushi i dvinulsya grud'yu. Ryzhij uvernul - YAshka zastupil put'.
     - Delaj, YAshka!
     - Schas vlo-omit!..
     - Tak chuzhogo, ne podpuskaj!
     Nadvinulis', tesnya. Ryzhij zhal. YAshka vzbil kopytami, sverkaya  oskalom.
Ryzhij s mahu klacnul zubami  po  morde.  Vzdybilis',  sceplyayas'  i  udaryaya
nogami. Kopyta stalkivalis' s derevyannym stukom.
     YAshka, molozhe i zlee, nabrasyvalsya. CHernyj blesk  opalyal  ego  slitnye
formy. Mongol, suhoj i kostistyj, nekovanyj,  skupo  uklonyalsya.  Gryzlis',
zabrasyvayas' i sipya. Pena s zavorochennyh gub prinimalas' alym.
     YAshka vprikus zater grivu u holki. Ryzhij vyvernulsya  i  lyagnul  sboku,
vpechatal v bryuho. YAshka sbilsya, lovya upor. Ryzhij skol'znul  vdol',  zakusil
repicu u kornya.
     YUrka-konyuh shchelknul bichom, dostal... Bez tolku.
     - Izuroduet YAshku, suka!.. - zamaterilsya YUrka.
     Rezko vizzha ot boli, YAshka vzdernulsya i udaril  perednimi  v  krestec.
Ryzhij lomko osel, pryanul. Zakrutilis',  vskidyvayas'  i  pripadaya  peredom,
pridyhaya. Motaya i stalkivayas' mordami, zatesyvali rezcami.
     Na izgorodi, zaslonyayas'  ot  solnca,  ssypayas'  pri  ih  priblizhenii,
zahvachenno tolkalis' i ukazyvali.
     Kroveneya  otverznutoj  kajmoj  glaz,  shodilis'  vdybki,  drobili   i
sekli-kopytami. Ushi YAshki mokli, izmecheny. V napryazhenii on stal ustavat'. S
zatyazhkoj sharahayas' iz  vyazkoj  gryazi,  prisedaya  na  vzdragivayushchih  nogah,
vshripyval s zahlebom. Razvernuvshis', kidal zadom. Ryzhij,  shcheryas'  zlobno,
hvatal s bokov.
     - |ge, robya! da on zhe holoshchenyj! - zametil kto-to.
     - Po pamyati!.. - porzhali.
     - Na hren on mne v tabun, - ne zahotel YUrka: - Tret'yak, beri?
     S izgorodi usomnilis':
     - Na takom spinu slomat' - kak dva pal'ca.
     Kol'ka Miloserdov mignul Ivanu. Ivan smorshchilsya i poter lysinu.
     - A vot Siverin voz'met, - ob®yavil Kol'ka.
     Vse obratilis' na Siverina.
     - Ili boyazno? Togda ya voz'mu. Tebe kobylenku posmirnee podberem. CHtob
shagom shla i padat' nevysoko.
     Smeshok gotovnyj propustili.
     Siverin splyunul. "Ty pojmaj... ya syadu".
     Otzhat' verevkoj kon' ne davalsya. V rukav ne shel. Pytalis' nabrasyvat'
petlyu... Perekuriv, poslali za kem iz strigalej-altajcev.
     Prishel nevysokij parnishka v  kapronovoj  shlyape  s  zagnutymi  polyami.
Perevyazal petlyu po-svoemu. Sobrav  verevku  v  kol'ca,  neshiroko  vzmahnul
petlej vokrug golovy i pustil: ona upala ryzhemu  na  mordu,  spolzaya  ("Ne
nabrosil", - proiznes kto-to), nizhnij kraj svis, altaec poddernul -  petlya
zatyanulas' na shee.
     - Daet pacan... - ocenili.
     - Tak se konek, - skazal altaec, zakuril i ushel.
     Kon' rvalsya. Suetyas' i sopya,  rugayas',  vpyaterom  zatyanuli  v  rukav.
Bilis': ne bral udila, vshrapyvaya skalil szhatye  zuby.  Priderzhivaya  cherez
zherdi sedlo, provolokoj dostali pod bryuhom boltayushchiesya podprugi.
     - Vyazhi chumbur. - Tret'yak uter pot... - Vyazhi dva chumbura.
     Korotko perehvatil povod:
     - Strahuj.
     Vyveli vtroem. Kon' udaril zadom i zadergal. Ivan  povis  na  uzdcah.
YUrka i Kol'ka so storon tyanuli chumbury.
     - ZHdesh', Siverin? - ozlel Tret'yak. - Beresh' - beri! Ne ub'et...
     Pri konovyazi kon' stih. Siverin kuril ryadom. Krugom predvkushali.
     - Ehaj, Siverin, ehaj, - pooshchril Tret'yak.
     Navstrechu ruke kon' oskalilsya. Privyazannyj, sterpel: Siverin pochesal,
poskreb plecho  sil'no.  Vzyalsya  za  luku  sedla  -  kon'  pryanul,  Siverin
otskochil.
     Zahlestnul za konovyaz' chumbur i, zavedya krugom, prizhal konya k  brevnu
bokom; sunul konec YUrke: "Derzhi".
     Otvyazav povod, vlez na konovyaz' i s nee bystro sel,  vzyavshis'  pravoj
za zadnyuyu luku. Kon' zabilsya, udaril dvazhdy o konovyaz'  -  Siverin  podzhal
nogi, uderzhalsya.
     Vyveli na chumburah. Kon', sharahayas' i  zastupaya  zadom,  rvanul,  oni
pobezhali, uderzhivaya  koncy.  Siverin  perepilil  povodom,  natyanul  obeimi
rukami kverhu, shchemya konyu gubu, on dal svechu,  tryahnul  spinoj  vbok,  stal
zavalivat'sya, Siverin brosil stremena  i,  tolknuvshis'  kolenyami,  otletel
vbok, perekatyvayas' podal'she; kon' izvernulsya po-koshach'i, spruzhinya vzyal  v
beg, no Tret'yak uzhe zahlestnul chumbur za stolb izgorodi, i on, pripadaya na
storonu i hripya, s mahu byl razvernut natyanuvshejsya petlej.
     - Nicho... Pust' uspokoitsya...
     Siverin sel snova. YUrka s Kol'koj perehvatili chumbury v metre ot shei.
Upiralis', ne davaya konyu podnyat'sya na dyby, Siverin  vsej  tyazhest'yu  naleg
vpered - i konyu, podsev i rezko brosiv zadom, otpravil ego cherez golovu.
     -  Pokazyvaj  klass...  naezdnik...  -  progudel  CHucharev,  nachal'nik
svyazki, gruznyj sil'nyj starik, supyas' s ulybkoj. Skotogony zagrohotali.
     Siverin otryahnulsya, prihramyvaya. Povodil pod uzdcy.
     Uspokoil ved' vrode. Suhar'  kon'  vzyal,  shrupal.  Pustil  v  sedlo.
Proshel shagom.
     - Vot i v norme, - skazal Tret'yak.
     Ne chuvstvoval Siverin, chto v norme.
     Rys'yu... Poddal pyatkami v galop - kon' ushi prizhal,  popyatilsya;  poshel
shagom. Siverin natyanul povod, i kon' vstal.
     Tret'yak smotal i pritorochil chumbur, vtoroj Kol'ka otvyazal.
     - Pust'-ka eshche proedet, - skazal on i shlepnul verevkoj po krupu.
     Kon' s mesta pones. Oni vyleteli v vorota. Siverin vcepilsya v povod i
luku. Zakleshchilsya kolenyami i shenkelyami, teryaya stremena.
     Pot meshal glazam. Ne mog otvlech'sya, chtob sliznut' s gub. Tyanul  povod
zatekshej rukoj. Hrapya i ekaya, so svernutoj povodom mordoj, kon' ne  urezhal
mah. YUstyd skrylsya.
     Svodilo nogi. Sedlo sbivalos'  k  holke.  Siverin  nadeyalsya,  chto  ne
oslabnet podpruga.
     Kon' tryas zhestko. On osadil razom, i Siverina shvyrnulo cherez  golovu,
no pervoe, chto on soobrazil - povod byl mertvo zazhat v ruke;  etot  povod,
vyvertyvaya ruku iz sustava, volok ego  stremitel'no  po  trave  i  kamnyam.
Kopyta vbivalis' plotno; bok vspyhival do otkaza soznaniya; no eto znachilo,
chto povod ne oborvalsya,  on  i  pravoj  shvatilsya,  podtyagivayas',  pytalsya
podtyanut' nogi  i  vstat',  no  kon'  tashchil  slishkom  bystro,  zavertelsya,
lyagayas', i v zaminke hoda Siverin uspel vskochit' i povis na povode, topyrya
nogi po uhodyashchej zemle i klekocha. On nalegal knizu,  sderzhivaya;  on  sumel
vysvobodit' pravuyu ruku i dotyanulsya do perednej  luki,  podprygnuv  sboku,
zakunul pravuyu nogu. Kon' dernul,  noga  soskochila,  no  rukoj  uderzhalsya,
snova zakinul i vtyanul, sudorozhno drozha, vtyanul sebya v sedlo.
     Vzbrosiv podryad, kon' stal na meste. On dyshal so svistom. On otdyhal.
     Siverin  sidel.   Otpuskalo   sdavlennoe   gorlo.   Svedennye   myshcy
vzdragivali. Vozduh byl zhelt: toshnilo. Tycha rukoj  v  bagrovyh  rubcah  ot
povoda, nashel kurit'. S trudom chirkal vyvalivayushchiesya spichki. Kraj sigarety
okrasilsya. Splevyval.
     Prohvatil veter. Goryachij, v potu, on ostyl; polegchalo. Dozhd'  poletel
pologo. Kon' perestupil, otvorachivayas'  zadom.  Siverinu  tozhe  tak  stalo
luchshe.
     Pripustilo sil'no. Vidimost' sdelalas' mala za seroj  vodoj.  Siverin
tiho tolknul v shag - kon' poslushalsya, poshel. No povernut'  ne  podchinyalsya.
Siverin ostanovil: kakoj kon' lyubit dozhd' v mordu...
     Ne prosvechivalo, i opredelit' vremya bylo trudno. Siverin  zamerz.  On
zhalel, chto bez telogrejki i shapki.  Sigarety  v  karmane  razmokli,  i  on
vykinul ih.
     Oni ehali i ostanavlivalis' pod dozhdem. Siverin pruzhinil na stremenah
- grelsya.
     Nizkoe  solnce  vyshlo  bystro.  Vechernyaya   prozrachnost'   propitalas'
naskvoz' chabrecom i gornoj  medunicej.  Emuranki  zasvisteli.  Kon'  popal
nogoj v norku i spotknulsya. Siverin  poddernul  povod,  -  on  zahrapel  i
pones.
     Uspokoivshijsya bylo Siverin ozverel v otchayanii. Sil moglo ne  hvatit'.
On povernee upersya v stremenah  i  otkinulsya,  vyzhimaya  povod.  Gora  byla
vperedi, i on ne daval konyu svernut'.
     Motaya zakinutoj golovoj, vybrasyvaya razom v  tolchkah  perednie  nogi,
kon' nes v goru. On opasno oskol'zalsya na mokroj trave sklona, no  Siverin
ne kinul stremyan, dazhe kogda kopyta zatreshchali po kamenistoj  osypi  vokrug
otvesnoj vershiny. "Sdohnu! - vmeste! -  po-moemu  budet!"  -  osleplyalo  v
vysverkah, na kosoj krutizne utek upor, sdiraya pravyj bok o  shchebenku,  oni
s®ehali vniz metrov dvadcat' do niza osypi...
     - Vstavaj, suka!.. -  skazal  Siverin,  perenosya  tyazhest'  vlevo,  ne
vytaskivaya nogu.
     Kon' podnyalsya. Pravoe koleno vyshe sapoga, bedro i lokot'  u  Siverina
byli ssazheny pod lohmot'yami, no krovi ne bylo.
     -  Tozhe,  samoubijca,  -  skazal  konyu  Siverin,   vdrug   neozhidanno
poveselev. - Ne kruche moego... Oblomayu! - zadohnulsya  on  i  pustil  vniz,
vrezav kablukami, no starayas', odnako, ne popast' po svezhej carapine.
     Kon' prinyal v mah, ne umeryaya shaga,  kak  zhmutsya  koni  na  spuske,  i
Siverin ne otpuskal stremena i ne strahovalsya za luku - emu bylo  plevat',
i byla uverennost'.
     On ne zametil, kak razvyazalis' toroki i chumbur upal i  potashchilsya.  Na
rovnom kon' naddal, nastupil zadnim levym  kopytom  na  verevku,  perednej
levoj babkoj zacepil i grohnulsya ozem' vpered-nalevo, perekatyvayas'  cherez
golovu i levoe plecho. Tyazhest' uzharila, perevalilas' v treske  reber,  nogi
vylamyvalis', kopyta bili, obdavaya vozduhom, on  vyputyvalsya  iz  stremyan,
kopyto stuknulo po zapyast'yu, i levoj ruki ne stalo, v zhivot ili  golovu  -
ub'et, - vyrval pravuyu, ostaviv v stremeni sapog, kon' vskochil -  lezha  na
spine, on sdernul stremya s levoj, nebo sverhu,  kon'  ischez,  ozhglo  vnizu
spinu - zakinul pravuyu ruku i uspel ukleshnit' mokruyu  skol'zyashchuyu  verevku,
dereveneya v usilii - stryahnuv s  mesta,  poneslo,  letyashchaya  zemlya  zhgla  i
ssharkivala shkuru -  vyvertyvaya  pozvonki,  perevernulsya  na  zhivot,  konec
verevki pozadi pravoj ruki namotal dvazhdy levoj, ona  rabotala  -  strugaya
nosom, zazhal verevku v zubah...
     Kon' shel vskach'. Siverin nessya na privyazi. Trava i pesok slivalis'  v
struny. Kamni vystrelivali v telo. "Po kochkam razneset..." On ponyal  zvuk:
preryvistoe, iznutri, zverinoe podvyvanie.
     On stal podtyagivat'sya po chumburu. Myshcy mertveli.  Vlast'  nad  telom
uhodila. Soznanie otmetilo, chto motkov na levoj ruke bol'she.  Proishodyashchee
kak by... othodilo...
     Razom zadohsya v spazme. |to kon' peresek ruchej.  Voda  nakryla.  Ruki
razzhalis'. No verevka byla  namotana  na  levuyu,  natyazhenie  prekratilos',
potomu chto kon' ostupilsya na gal'ke otkosa, i Siverin,  derzha  v  soznanii
lish' odno, shvatil pravoj i dernul izo vseh  sil,  kon'  snova  ostupilsya,
oslabiv chumbur, Siverin uzhe sel, krutanuv legkoe  v  vode  telo,  upershis'
nogami, vlozhil v ryvok vsyu zhizn' nog, korpusa, ruk - i popal konyu kak  raz
ne pod shag, tot snova  upustil  mokrye  kamni  iz-pod  nekovanyh  kopyt  i
nelovko i tyazhelo upal bokom v vodu - sshibaya ne uspevshie  vzletet'  bryzgi,
Siverin metnul sebya emu na golovu, sumasshedshe lapaya levoj nozdri i  pravoj
povod.
     Kon' zabilsya, vstavaya. Siverin, vsunuv bol'shoj i  ukazatel'nyj  palec
levoj ruki, szhimal emu nozdri, pravoj prityagival namotannyj  povod.  Derzha
krepko, podnyalsya vraskoryachku s kolen.
     Ne dvigalis'. Siverin pytalsya sosredotochit'sya, chtoby ponyat', gde verh
i gde niz. Postoyal, otdavaya sebe otchet v oshchushcheniyah i uporyadochivaya ih.
     Bokom, ne oslablyaya hvatki, povel  konya  na  rovnoe  mesto  u  berega.
Perestavlyat' nogi trebovalo rassudochnogo napryazheniya.
     Tam otdohnul nemnogo. Povernulsya, ne otpuskaya  ruk,  tak,  chto  morda
konya legla szadi na pravoe plecho, i medlenno poshel, ishcha glazami.
     Ostanovilsya u gluboko vbitogo starogo kola. Opustilsya na  koleni,  ne
otpuskaya levoj, pravoj plotno obvyazal osklizlyj  uzkij  remeshok  povoda  i
tshchatel'no zatyanul kalmyckij  uzel.  Dotyanulsya  do  chumbura  i  tozhe  ochen'
tshchatel'no privyazal.
     Potom upal na chetveren'ki, i ego vyrvalo. On  sotryasalsya,  progibayas'
tolchkami, so skrezheshchushchim zvukom, zheludok byl pust, i ego rvalo zhelch'yu.
     On vysmorkalsya i vstal, drozha, yasnyj i pustoj.
     Kon' smotrel, spokojnyj.
     Vperivshis' v ego vzglyad i  kolko  holodeya,  Siverin  potashchil  remen'.
Gortan' vzbuhla i dushila. Oranzhevye nimby razorvalis' pered nim.
     - U-urg-ki-i-i-i! - vizg rezanul  vverh,  telo  stalo  nevesomym,  on
rubil i sek mordu, glaza, nozdri, guby, ushi,  topal,  dergalsya,  prisedal,
yarostno vyzhimaya iz sebya neprevozmogaemuyu zhazhdu unichtozheniya -  v  nevesomuyu
ruku, v remen', v mesivo, v krov', v ubijstvo.
     - Gad! - vydyhival vshlip. - Gad! Gad! Gad! Gad! Ga-ad!..
     Ruka stala chuzhoj i ne podnimalas' bol'she.
     On ne mog stoyat'. On zahlebyvalsya.
     Kon' plakal.
     ZHivaya voda, zaladivshie slezy tekli s chernolityh  glaz,  ostanovlennyh
zrachkov, tiho skatyvalis', ostavlyaya mokryj sled v sherstinkah, i kapali.
     Siverin sel i zarevel po-detski.
     Uspokoivshis', uter slezy i sopli, priblizilsya k konyu i tknulsya lbom v
tepluyu sheyu.
     - Raskisli my, brat, a... - skazal on.  Snyal  kurtku,  vyzhal  i  stal
privodit' svoego konya v poryadok.
     Solnce uzhe selo za goru. Potyanul  veterok.  Siverinu  stalo  zyabko  v
mokrom. On vyzhal odezhdu i vylil vodu iz sapoga.  Vtorogo  ne  bylo.  Ochen'
hotelos' zakurit'.
     Szadi pod®ehal Kol'ka Miloserdov.
     - Ni hre-na ty ego, - skazal on.
     Siverin smotal i pritorochil chumbur, i Miloserdov uvidel ego lico.
     - Ni hre-na on tebya, - skazal on.
     - Ezzhaj. YA skoro. - Siverin otvyazal povod. - Zakurit' daj.
     Miloserdov styanul telogrejku.
     - V  karmane.  Naden'.  -  Pomedlil.  -  Sapog  poteryal?  -  sprosil,
ot®ezzhaya.
     - Ryadom. Podberu.
     Siverin nadel nagretuyu telogrejku na goloe telo i zastegnul do gorla.
Pokuril,   vdyhaya   odnu   zatyazhku   na   druguyu;   poteplelo;    perezhdal
golovokruzhenie.
     - Poehali, chto li, irod hrenov, - skazal on  konyu.  Mokrye  kurtku  i
rubashku pritorochil szadi, prosunuv mezhdu sedlom i potnikom (sejchas,  kogda
sam byl v teploj suhoj telogrejke, vrode kak-to nehorosho pokazalos' klast'
mokroe i holodnoe konyu na spinu).
     Ehali shagom.  Sapog  nashelsya  nedaleko.  Smerkalos'  bystro.  Ogon'ki
YUstyda pokazalis' iz-za gory.
     - Poslezavtra skot poluchim, - skazal Siverin. - Potom zdes'  spokojno
popasem ego dnej  neskol'ko,  poka  na  strizhku  ochered'  podojdet.  Potom
strizhka dnya dva. Otdyhat' budesh', -  on  nagnulsya,  vypuskaya  dym  konyu  v
grivu. - A tam i tronemsya. Do Kosh-Agacha porovnu pojdem,  spokojno.  A  tam
gory, tam uzh krutit'sya pridetsya.  No  nicho...  Dojdem  do  Sok®yaryka,  tam
Kolokol'nyj bom, Barbysh, - i legche budet, rovnej, i ponizhe, teplej  budet.
Derevni uzhe pojdut. I pritopaem s toboj pomalu v Bijsk, na ostrov  pridem.
A tam uzh tebe - v tabun, do samogo budushchego leta. Pasis',  otdyhaj,  kobyl
delaj. - On vspomnil, hmyknul, vzdohnul. - M-da... Kobyly-to  tebe,  brat,
uzhe bez nadobnosti. CHto zh... Gadstvo,  v  obshchem.  Nicho...  ZHizn'  vse  zhe,
otdyh... Mozhno  zhit'-to...  A  ya,  -  novuyu  zakuril,  -  sdadim  skot  na
myasokombinat, raschet poluchim, rublej tysyacha ili bol'she dazhe,  esli  horosho
dojdem, bez poter'... Ne poteryaem. Pasti horosho budem - gor  mnogo,  trava
est', tol'ko po umu i ne lenit'sya. Prives dadim,  premiya.  Raschet  poluchu,
trudovuyu knizhku vypishut. Dokumenty vypishut v  milicii,  vse  putem  budet.
Dokumenty,  den'gi,  trudovaya...  poedu,  naverno,  v  Ivanovo   k   Sashke
Krepkovskomu, on zval, primet. Na rabotu postoyannuyu ustroyus'. I normal'naya
u nas, brat, zhizn' s toboj pojdet,  ponyal?  A  chto  otvolohal  tebya  -  ne
serchaj. I ty menya sdelal v poryade. Mozhno skazat', kvity. CHto zh -  rabotat'
ved' nado. Ved' sam ponyal. Durit' ne nado. CHto  durit'...  Ponimat'  nado.
YA-t tozhe vsyako povidal...
     Pod navesami  v  slabom  svete  lamp  strigali  rabotali  na  stolah,
strekotali mashinki, ovcy tolkalis' massoj. Privyazannye koni paslis'  vnizu
u ruch'ya. Na ploshchadke, ugadyvaya v polete myach, stuchali v volejbol.
     Za vorotami popalsya parnishka v shlyape, brosavshij davecha arkan.
     - |ka on tebya... Ob®ezdil?
     - Est'. - Siverin slez.
     - Daj-ka, - altaec naglovato-hozyajski zavladel  konem.  Umelo  pustil
rys'yu, tut zhe vzdybil, razvernul, tolknul v galop, pokrutil.
     - Ne, barahlo kon', - prenebrezhitel'no peredal Siverinu. - Rysi  net.
Tryaset sil'no. SHag korotkij, - skalil zuby veselo-a ne shutil.
     - Dojdu na nem, - skazal Siverin.
     - Konechno, ne dumaj, - smyagchilsya altaec. - Svezhij kon'.  Tebe  bystro
ne nado. Gnat' nado, pasti, cho...
     Ot konovyazi Siverin pones sedlo k palatke na pleche, brencha stremenami
i pryazhkami podprug.
     - ZHiv? - sprosil Tret'yak. - Uhajdakal on tebya. No sdelal, molodec.
     Siverin zaostril poleno pod kol i s toporom poshel obratno.
     - Na tushenku ego, tochno, - zasmeyalis' iz temnoty.
     - Sa-am do myasokombinata dojdet, - skazal vtoroj golos.
     U ruch'ya kon' zatoropilsya i stal pit',  zvuchno  ekaya,  otfyrkivayas'  i
perevodya duh. Siverin opustilsya na koleni ryadom,  so  storony  techeniya,  i
tozhe dolgo pil. Ot studenoj vody glotka nemela i vystupalo na glazah.
     Prikinuv mesto poluchshe, on vbil toporom kol, privyazal chumbur i snyal s
konya uzdechku. Kon' otstupil na shag i zhadno zahrumkal travu.
     Postoyav, kurya i glyadya, Siverin pomochilsya, i kon' tozhe pustil struyu.
     - My s toboj dogovorimsya, parya... - ulybnulsya.
     Zastavil sebya sdvinut'sya, v ruch'e pomyl s mylom lico, ostorozhno  vodya
po vspuhshemu i ssazhennomu, ne uznavaya rukami svoih  chert.  Levoe  zapyast'e
sil'no opuhlo i bolelo.
     Kon' passya, i Siverin poshel na kuhnyu.
     Povar Volodya s Tolikom-Kovboem i vettehnikom shlepali v karty.
     Oni povernulis' i zacokali, kachaya golovami.
     - Kushat' hochesh'?
     Kol'ka zasypal chaj gorochkoj, chtob napitalos' i oselo, i, derzha kruzhku
brezentovoj  rabochej  rukavicej,  pristroil  nad  ognem.  Gushcha  podnyalas',
vygibayas', puzyryashchayasya pena polezla iz razlomov; Kol'ka snyal kruzhku s ognya
i nakryl drugoj, chtob zaparilsya.
     - Na-ka, hvatani, - protyanul Tret'yak.
     Siverin zakuril, podul, othlebnul i peredal Kol'ke.
     Strigali uzhe konchili rabotu, tam bylo temno. Eshche neskol'ko  kosterkov
goreli sredi palatok.
     - Po vsemu Ujmonu sejchas kosterki nashi... - pustilsya  v  zadumchivost'
Tret'yak. - Tyshcha kilometrov, pochitaj, po goram; kto eti kilometry  meril...
Gde neskol'ko kilometrov hodu, gde bole tridcati. CHik-ataman v  snegu  uzh,
podi, stoit, pod nim v snegu stoyanka. Dezhuryat s kostrami. CHaj varyat,  skot
smotryat. Utrom - lomat' lager', sedlat'sya - pognali. Kak-to dojdem?..
     - A sverhu b glyanut', - zapredstavlyal Miloserdov. -  Sputnik  ot  nas
vidno zhe, kogda zapuskayut. S nego v principe vidno. Temno, ponyal, noch' - i
kostry nashi, znachit, cepochkoj do Bijska. - On  dazhe  golovoj  zakrutil  ot
vpechatleniya. - |to skol'ko zhe... - stal schitat': - Vosem' svyazok ushlo,  po
tri gurta, pervye tri - po chetyre poshli, eto... dvadcat' sem' kostrov.
     - Da kosari ot Tyungura i dal'she, - pribavil Tret'yak. - Da  kolhoznyj,
cygane pasut...
     CHifir umen'shil prituplennost' chuvstv. Sledy dnya davali znat' sebe vse
sil'nee. Siverin staralsya ne shevelit'sya. Kol'ka  zavaril  vtoryak.  On  bez
nadobnosti popravil na shee monetu v pyat'  mongo,  gde  vsadnik  s  arkanom
skakal za solncem.
     - Konya nicho ty sdelal, - podpustil on sderzhannoe,  po-muzhski  lestnoe
uvazhenie.
     - |h, muchenij-to skol'ko, - skazal Tret'yak.  -  Nu,  teper'  on  tebya
priznal.
     - Mongol... - rassudil Miloserdov. - Ty ego po Ujmonu ne zhalej. Nam -
dojti tol'ko. A tam vse odno - na myasokombinat.
     - CHto - na myasokombinat? - ne ponyal Siverin.
     - Na tushenku, - s kakim-to vesel'em predvkusil Tret'yak.
     - CHego eto?
     - Tak mongol zhe - ob®yasnil Miloserdov. - Oni nam chto postavlyayut - eto
my po fakturam na kombinat sdaem. Na tushenku pojdet.
     - Svoim hodom, - dobavil Tret'yak.
     - Tak chto otygraetsya emu tvoya shkura, - posmeyalis'.
     - Tak on cho, ne v tabun pojdet? - vse pytalsya urazumet' Siverin.
     - Net, konechno. V tabune skotoimportskie. A eto - mongol, po  fakture
prinyat. Da cho te, - vse ravno tol'ko dojti. Na-ka, hvatani.
     Siverin oshchutil, kak on ustal. "Raskatis' ono vse..."
     - Ustal ty segodnya, -  laskovo  skazal  Tret'yak.  -  Poshli  otdyhat',
rebyatki.
     Lezha ryadom na koshme pod odeyalom,  zakurili  pered  snom.  V  zatyazhkah
vydelyalis' krasnovato lica i nizkij tent.
     - A-ahh... - povorochalsya Tret'yak. - Ty ne zhalej...
     - Da ya takogo zverya v rot  i  ushi,  -  skazal  Miloserdov.  -  Mozhet,
YUrka-konyuh  zamesto  nego  eshche  drugogo  sdast,  pohuzhe,  -   predpolozhil,
pomolchav.
     - Mozhet, - soglasilsya Tret'yak. - Klejmo tol'ko...
     - Kto smotrit? Pereklejmit... Da on s  YAshkoj  gryzt'sya  budet,  -  ne
stanet YUrka ego brat'.
     - |to tochno... YAshka u nego tabun derzhit.
     Vse othodilo, tasovalos'... "Sam ub'yu!.."  -  poplylo  neotchetlivo...
Siverin ponyal, chto zasypaet, zagasil okurok sboku koshmy o zemlyu i  natyanul
odeyalo na golovu.

Last-modified: Thu, 03 Jul 1997 10:00:26 GMT
Ocenite etot tekst: