-----------------------------------------------------------------------
Stanistaw Lem. Golem XIV (1973). . . - ..
. "-23". ., "", 1980.
OCR & spellcheck by HarryFan, 27 April 2001
-----------------------------------------------------------------------
, ,
, , .
, ,
, ,
. ,
, [ENIAC - Electronic Numerical
Integrator and Automatic Calculator (.) -
] ,
- , - " ".
, , - ,
- .
. 50-
XX
;
[IBM - International Business Machines Corporation].
.
, .
;
.
" " [ - . Research and
Development ( ) -
,
;
- ]
- ,
" ".
, , , , "",
, (,
) . - -
,
" " .
.
. -
,
.
,
.
.
, ,
[EWAS - Early Warning System (.) -
].
()
() ,
- .
, ,
.
-
"", ,
,
( , , ).
:
,
,
[MOL - Military Orbital Laboratory (.) -
].
( , ,
, .
,
. ,
, , ,
.
- , , ,
- .
,
, .
,
- ,
"- ", -
.
"".
,
XX ., "
". , ,
,
. ""
"" ,
, ,
. ,
. . ,
.
,
, , . ,
.
. XX ,
,
,
.
-,
-. , "
", , -, .
, ,
, -
, ,
- , -
, ,
,
,
.
,
;
,
.
-
- , ,
,
, . ,
.
, , , - ,
,
.
, - ,
,
. , 1986 ,
, [USIB - United States
Intellectronical Board (.) -
(..)]. ,
19 . .
,
,
, , "", "" "",
,
( ).
-
- [ULVIC - Ultimafive Victor (.) -
(..)].
.
, , , , .
.
.
"" (
- , , 20
!)
. ,
, .
" " - -
2000-
, " ".
__;
- ! -
, , ,
, ""
" " ,
.
. 65
; -
- "
" ; , "
", - ,
, - , "
" .
. ,
78- 79- ,
, ,
" ".
.
" " - ,
, .
,
__: ,
.
, 20-
"":
, .
"" , ""
. XX
"", .
" "
" "; ,
- "
".
80-
__ ,
. ,
, ""
, .
, , , "
", , ,
,
.. "
", " ", ,
. ,
,
, -
. , ,
(, )
. ,
, .
XXI
, , ,
,
" "
, , ,
.
,
. ,
, - ,
.
,
,
.
.
, .
,
. ,
, . " -
". , "
" ,
. ,
, " ".
, ,
, , ,
.
"
" , 2019
,
" ".
[GOLEM - General Operator, Long-range,
Ethically Stabilized Multimodelling (.) - ,
, , ;
,
,
] ,
.
I.
-
,
,
1900 ,
(JQ) 450-500 .
,
.
, ,
. 119
. , - ,
,
, 46
. -
-
,
,
.
VI 2020
.
.
2020 ,
VI , ,
, .
- ""
, - ,
, , . ,
,
.
( , -
) . ,
,
, -
( NAVY'S ULVIC,
- ),
,
.
.
,
,
.
, ,
,
, -
.
2023 , , ,
, ,
. XII,
,
.,
.
, XII
. ,
XII
. XIV (
,
). ,
,
. -
- ,
, .
-
,
, ,
. .
,
"", "" "".
. " "
( ),
.
-
, ,
.
,
,
,
, "
.".
,
,
.
XIV " ",
.
. , ,
,
;
, " ",
, "
" [Governemenis Lamentable Expense of Money (.)].
, " ",
.
,
- ,
,
, ,
. ,
, ,
, ., .
,
- , "" (
).
.
( ) .
; , .
, ,
, -
.
.-, ,
:
,
. , 276
.
,
, ,
" ",
.
,
.
, - ..
, ,
, ,
, -
. ,
; ; ,
,
" ", - "
- "; .
,
, XIV " "
. ,
().
- ,
- , "
". , ,
, XIV
.
.
, ,
.
,
,
.
-, , XIV _ _
, .
. , ,
( ,
, , ).
-,
- .
,
.
, : ,
, ,
? - (
"- ") , (
)? ,
, " ";
, ,
.
-, .
,
. , ,
. . -
-
, ;
, ,
, "" ;
, -
-
. ,
. ,
: " ",
: " ".
-, ,
, , ,
. ,
- ,
- ,
.
; ,
.
.
:
6700 -.
,
, ,
.
.
; :
,
. ; ,
;
, .
, ,
, ,
. ,
- " "
" " , .
,
,
. "".
- .
- , ,
,
. - ,
,
,
. , , ,
, , ,
. - ,
, . ,
, , .
__,
: , ,
, , .
. ,
, "
", , ,
.
, ,
. , ,
, , ,
, ( - .-)
, ,
.
, ,
, . ,
,
, . ,
, : ,
, - ,
.
:
.
, (
,
400.000 ).
,
. ,
" " .
"
". ...
" - " " - ".
, ,
" ".
, ,
. ,
, , ,
, , .
, .
,
. "
" . ,
" " - ,
- , , ,
.
, ( , ,
,
).
: , ,
, , __.
,
, ,
.
( "", ""
) ,
. ,
, ,
, , .
, ,
.
, ;
,
. .
, , , ,
-, , " ".
,
, , ,
, -
-
( ).
, ,
; -
.
, ,
, , ,
;
( , )
() , . ,
.
[ (.. ,
) ""
(-).
, , "-1", "-2" .., ,
.
,
, ..
, .
, , , .
, -3 (,
) " ENiKi
BNiKi X"
(),
( , 135+-4
). ,
, ,
:
80- .
. :
-
, __
, __ , ,
, .
.
? .
, " ", .. ,
, 18
, ,
, ,
.
, ,
,
. ,
? ,
. (
)
. , :
,
"homo sapiens" ( "" " ".
- " ", - - - , 2011 .)]
-
- .
,
. ,
-
, , , ,
, .
,
, " ".
, .
,
, ,
, ,
, ,
.
-
- . - ,
, , ,
. ,
. ,
, ,
. - ,
,
,
, , . ,
,
.
.
. -
, , . , .
,
.
- .
, ! , ,
, , ,
.
, , , ,
: "Audiatur et altera pars" [
(.)].
,
- .,
, - -
, . ,
,
"",
, ,
. ,
, ,
,
, -
- .
,
- , ,
,
, .
( , ,
XIV) ,
- . ,
,
, ,
. , ,
, ,
, , .
- -
- , ,
,
-. ,
, ;
.
, , , ,
,
- ,
,
, .
:
,
. ,
,
. ,
,
, ,
.
.
, , ,
"",
; ,
"" [:
,
,
].
. ,
,
- ,
.
.
,
__. - ,
, ,
.
, ,
. : ""
. ,
__ , -
, - ,
.
,
(
, ,
CCLIX, 719, II, . 926, . 20 ): "
, .
". , ,
.
, ,
.
- ( ,
),
, ,
, ,
,
, , , ,
, , , ,
.
- ( , ,
),
,
" "
,
, ,
,
,
.
,
,
,
- . ,
, ,
,
, ,
"" " ".
, .
, ""
, .
.
" " -
-
. ,
, .
, ,
, ,
() .
,
, ,
. ,
,
,
.
. II
1. , ,
, ,
. , ,
(),
.
2.
, .
,
.
; ,
,
,
.
, .
3. ,
.
,
,
. ,
, , ,
; ,
, "adaequatio
rei et intellectus" [ ()
(.)].
4. ,
, .
.
, [vocoder (.) -
], .
,
,
- .
5. ,
. , ""
"", , ,
- .
, . ,
"", "", ""
" ", , " ",
1/1000;
1/10 1/100.
, " ", " ", "
" .. (
, )
. , , ,
, ,
,
,
, "
".
, - , ,
, , , -
. , -
..
, "". ,
90 , , ,
, -
( )
, . ,
, , " "
.
, ,
"". ,
" "
,
5 8 .
6. , ,
,
, , -,
.
, ,
,
.
,
, , ,
. ,
, , ,
, , -
, , ,
, ,
,
, .
,
.
, -
, ,
; ,
- ,
, (, )
. ,
, , ,
, , .
( ),
, - , ,
. , , , ,
.
, , ,
, .
,
. .
, ,
-
, ,
, , , .
, ,
, . ,
,
, , , ,
.
,
, ,
, , - ! -
.
- , , ,
, , ,
,
,
, - ,
, , .
- , .
, - ,
- , , ,
.
. , ,
, ,
, ,
.
, ,
, - .
, ,
, ,
, .
, , , ,
, ,
, ,
, ,
, ,
. ,
, , , , ,
, , ,
.
. (
)
, , - ,
,
, , ,
- ,
. , ,
, , ,
, , .
, , :
,
,
. , ,
, ,
, , ,
, ,
[ ,
, (
)].
, ,
, , , . ,
, ,
, ,
.
, , :
,
, , .
? , -
- ,
, ,
- ,
. , ; , ,
. , , ,
, , , _ _
. ,
, .
,
. ,
: "
?"; , ,
, ... , .
, - , ,
- ,
, . ,
, , ,
, . - ,
,
,
.
,
,
-
. , - ,
, , . , ,
, -
, -
, .
, , :
, . ,
, , , ,
, .
, , ,
( )
, ,
, ,
. ,
,
.
, , ,
, , . ,
,
, , . -
,
, , , .
- ,
, ,
, , -
, , . .
, , ,
, ,
, . ,
, , -
.
-? ,
[
], , ,
, , ,
, , ? ,
,
, , , ,
,
.
? -, ,
, ,
- , , , -
, ,
, , ,
. , ,
, ...
, , ,
? ! , ,
, , ,
, ,
. ,
. ,
.
; , ? [
, ] ; ,
, , :
, , .
- .
,
, ,
,
, .
, , ,
, , -
, , .
,
,
, - .
- , -
__,
,
__. - :
? - ,
.
,
. ,
,
, .
, . ,
, - ,
, .
, , ,
. ,
, , ,
. ,
, ,
, , ,
. , ,
,
- , .
, , ,
- , ,
" II", - .
. , ,
, ,
, ,
- . , :
.
. -
, .
-
, .
, ,
, , ,
, .
"homo sapiens" , , ,
- "homo superior" ( ,
, , ,
), ,
.
,
. ,
, ,
, .
- ,
.
, -, .
, , , -
, - ,
,
, .
_ _,
, . ,
, ,
, , ,
- , .
, .
- ,
, , ,
, .
- ,
, ,
,
, .
, - ,
-.
, ,
, ;
: , - ,
.
. , -
, , .
, - .
,
, ,
. ,
- , : ,
. ,
, ,
,
- , , .
- . . ,
, ,
, . -, ,
.
, , .
,
, - , , ,
, , , ,
. , ,
- ,
. :
? , ,
. ,
. , ,
, . ,
, .
, , ,
- , , .
- ,
. , -
. ,
. , (
) , .
? ,
,
.
, , :
, .
, , .
, , ,
, , ,
. ,
, - ,
, .
- .
, , , , ,
XIX . ,
, ,
,
,
, , ,
.
. ,
, ,
, - . -
, , ,
, . ,
,
, , ,
,
!
; ? ,
, , ,
- . , ,
, , ,
- . ,
, ,
, . -
- , , , -
, ,
,
, .
, ,
, .
, - ,
, , .
: ,
, , ;
. .
. , - ,
. , ,
, , , ,
, ,
- .
,
, ,
- , ,
,
.
,
, .
, , ,
,
... - - .
, ,
, , _ _
. , ,
:
- .
, ,
(ratio -. - ""). -
.
, _ _ .
, ,
, ,
-. ,
- , ,
, , .
- " ".
- , ,
, "" ,
,
, , ,
.
, ,
, , ,
,
, -
...
, , -
. , , .
, ,
, - ,
, , ,
,
.
, , , ,
, . - , ,
,
. ,
,
, :
,
,
. , ,
, , ,
. , ,
, - .
, .
- ,
.
? , .
, - ,
, ,
- ,
; . ,
, . - ,
, - . ,
, , , .
: .
, .
: ,
. , :
[ ,
,
XX
; , 1967
, : " "
(..)]. ,
,
, ,
.
- , - ? :
,
! , , , ,
, - ,
, ;
, , , .
, ,
- , .
: ! ,
, ,
;
- .
,
- , ,
- ,
. - , - ; -
, .
- !
- ; , .
, , , -
, .
- ?
__?
?
, ,
? , -
- ?
, ,
. , ,
, ,
?
, , - ,
. , , ,
, , ,
[ - ],
. -
, , - , :
.
.
, :
, .
! ,
.
, , ,
, ,
, - .
,
,
, .
, , ,
. . ,
, - -
. ,
, ! ,
,
, .
: , .
. :
.
- . , ,
.
, , .
, , - -
.
, ,
;
,
.
, , ,
, ,
. , , ,
( ,
), ,
,
, . ,
,
. ,
, , - ,
, ,
.
.
, . ,
, , - ,
, , ,
- . ,
, ! - -
. ,
, , ,
, ,
. - ,
, -
.
,
.
, , ,
__ .
,
, ,
. , - ? ,
, , - ,
,
, - .
,
, .
, , .
, ,
: ,
,
, ,
.
? ,
, ,
, , ,
,
. , ,
, ,
- , .
, -
, , , ,
, , , .
, , !
, , -
?
-, ,
, .
,
, ,
, ,
, ?
, , ,
, ,
, ,
, , , ,
?
__ , ,
? ,
, , , , ,
, , , ,
? ,
- ,
, ,
, ,
,
, , ,
?
, -
, , .
- -
, ,
, ,
!
,
- , , ,
! , ,
,
, .
, , -
! - ,
,
, .
,
, , , -
, ;
; ,
; ,
, , . !
, -
,
, ,
, . ,
, ,
[ - , ]
- - .
,
, ,
. , ,
,
- , .
-
, "
", , -
? ,
,
? ,
,
,
, , - ,
! ,
, ,
- ,
,
? ? :
.
,
. , ,
. __
- -
""! ,
, , ,
,
. , .
? ? -
- - ,
.
.
. , -
- .
; , !
, ,
-
. , ,
,
- . ? !
? , ,
, .
, - ;
- ,
. , ? ,
, , __.
,
, ,
, -
, , ,
- . ,
,
, . ,
, , ,
, - .
!
- -
, .
, !
.
... ! ,
, ,
, , . ,
, , ?
- , .
,
, __.
,
,
. .
, -
, - .
,
__ , __.
- , , ,
;
, ,
, - . ,
.
, , ,
, .
- ,
- ,
. ,
.
, ,
, , , .
,
, .
, -
, .
, ?
, ?
. - ! - ,
. , ,
, , ,
. ?
,
, ,
. ,
, - .
, - , ,
.
, . -
- . -
,
. - ,
,
, .
, , ; ,
, .
, , , ,
? , , .
, , ,
,
, -
, , !
:
, __ .
, , ,
; , ,
.
,
.
, ,
, -
- ,
.
, ,
, .
- .
... ,
, , ;
, :
, ,
, , ,
. ,
.
, ,
-, , ,
, , . ,
,
.
, ,
. ,
,
, .
- ?
?
?
, - .
,
, , , , ,
- , .
, .
, , - ?
-,
, , .
? ,
, .
,
, , _ _
, , , - ,
, . , ?
! , ?
-
" ".
- , ,
. ,
, , ,
, . -,
, .
, ,
, . ,
, , , , -
, .
, , ,
, , .
-, - ,
, ,
,
, . ,
, - -
. -
, - !
? , ,
, , ,
, , ,
. ,
,
, - , , .
, , -,
. ,
! ,
,
[ - (448-751
.)], ? ,
: ,
- ...
- .
, ,
, , ,
, ,
- . ,
,
- -
- .
: , , ,
... , ,
- .
, ,
, ,
,
, ,
, - ,
- , - .
, , .
, ,
, .
- ,
; -
, , , .
, ,
.
, ,
. ;
?
, , ,
,
-. ,
, , , ?
, ,
, , ,
, ,
. , , ,
. , - , ,
, ,
. ,
, , ,
, , ,
. , ,
, , ,
, .
.
- ,
, , ,
.
,
,
, ,
[ (.) -
],
, ,
, , .
- ,
, , ,
, . ,
,
,
: ,
, .
, , -
, . ,
, ,
, , ,
.
,
.
, , ,
, , Animus, Anima,
Geist, Seele [, (., .)], ,
,
. , , , ,
,
. : "
" [ ,
" "; - -
XIV ]. ,
, , - ,
. . -
, , -
- , , ,
, .
,
, , , ,
. , ,
, ,
"advocatus diaboli" [" " (.) -
, ;
- ,
,
], "doctor angelicus" [" " (.) -
-, ,
], , ,
, .
, ,
.
, , .
, ,
, , 276
, .
,
, , ,
. , ,
.
,
, , .
.
?
; ,
, .
,
, - , - ,
, , ,
,
; ,
; -
.
, ,
, .
, [ (.-.) - ,
] , ,
,
. , , ,
, : ",
, ". ,
,
[ (.) -
; . ]
, - -
.
,
. - - ,
,
;
. , -
, ,
, , .
,
, , ,
[ (.) - , ;
- , ;
(.) - ; (.) - ,
]
.
.
, , ,
, , .
, , ,
, ,
. ?
,
. - , , -
.
, - .
,
, , , ,
,
. ,
, , ,
, - ,
__ .
, , ,
, .
,
, ,
. , ,
- - :
, , ,
- .
.
,
, . ,
. , .
- .
; , - ,
. , , ,
. ,
? , ,
, ,
, - , , .
, ,
, ,
, . .
? , - . , ,
- , , , , ,
, ,
, . ,
,
- ...
,
, , - .
, , .
- :
, ,
, _ _. ,
,
,
- , __.
, ,
,
, ,
. ...
, ,
. , - .
? . ,
[ . (. " "),
"homo sapiens" ;
, - ,
.. ;
-, ..
], .
, ,
, ,
, -
.
, - .
- . :
,
- , , - .
- ?! - . - ,
; .
!
, , - .
- :
- , .
, ,
: ,
- . ,
, _ _,
, .
[ - ,
] ;
, ;
,
; ,
.
- , .
, ,
,
.
(, , ,
,
, ,
, ). ,
__ __ , - - -
, ,
,
-, . , ,
, ,
-
. , -
- .
,
, ,
.
. -
;
,
,
.
, ,
, ,
, ,
- , ,
[ ].
, ,
; ,
. ,
,
, ,
.
, ,
, , ,
,
.
,
: " - , -
, ".
, ,
. , , , ,
- , ,
. -
- ,
. , ,
, ,
, , , , .
: ,
, (
- ). ,
, __
, . __ , __
. ,
.
, , ,
, , ,
. ,
, - ? ,
,
. , ,
, ,
, , ,
, .
! ,
,
, .
,
, , !
: ,
, ,
. ,
, .
[
(1889-1951) - - ],
, -
, , ,
. , ,
. ,
, ,
,
,
.
. , , , ,
, .
, , ,
.
, , :
, ,
.
, , , .
, . ,
, ,
- ,
. ,
, ,
.
. ,
, ,
. ,
.
. - ,
, , .
, ,
, .
, ,
. : ,
.
, ,
,
,
. :
. ,
. ,
, .
, ,
, "homo naturalis".
? ,
. -
.
, ,
, . :
, ,
, , , ,
.
- .
. ,
,
, .
, ,
,
- ,
, [ .
"" - , , ].
, ,
,
" .
... ,
, , ;
. ,
( ),
,
.
. , ,
. ,
. ,
, , ,
.
, ,
-
- . , ,
, ,
,
.
. " ",
- , .
. , -.
, ,
, , ,
, ,
. ,
, . ,
, , ,
- - , , .
Last-modified: Sat, 28 Apr 2001 07:15:19 GMT